2. Τα βυζαντινά έθιμα και ο κύκλος ζωής
Πολλά από τα έθιμα που υπήρχαν στη ζωή των Βυζαντινών ακολουθούσαν
τον κύκλο της ζωής, από την γέννηση έως τον θάνατο, και ήταν στενά
συνδεδεμένα με τις θρησκευτικές οργανώσεις.
3. Η γέννηση
Η γέννηση ενός παιδιού έφερνε χαρά
στην Βυζαντινή οικογένεια ιδιαίτερα αν
ήταν αγόρι.
Προς τιμή της γέννησης, που λεγόταν
γενέθλιο, συνηθιζόταν η προσφορά
δώρων προς τους γονείς. Τα δώρα
μπορούσαν να είναι καρποί γλυκίσματα,
ενίοτε δε και νομίσματα.
Οι γυναίκες που δεν μπορούσαν να
κάνουν παιδιά αντιμετώπιζαν το γεγονός
ως αποτέλεσμα Θείας τιμωρίας. Οι
γυναίκες γεννούσαν στο σπίτι με τη
βοήθεια της μαίας.
4. Η γυναίκα μετά τη γέννα
Μετά τη γέννηση η γυναίκα
θεωρούνταν μολυσμένη και
μόνο την τεσσαρακοστή
ημέρα καθάριζε. Κατά τη
διάρκεια της λοχείας η
γυναίκα έπρεπε να πίνει
πολλά υγρά, αυγά και το
λεγόμενο «λοχόζεμα» το
οποίο ήταν κρασί
ανακατεμένο με ζάχαρη και
κομμάτια κίτρου ή ήταν
ψημένο σιμιγδάλι με
βούτυρο και μέλι.
5. Η Βάπτιση
Το βάπτισμα ήταν ένα υποχρεωτικό μυστήριο του χριστιανισμού
μέσω του οποίου κάποιος γίνεται πλήρως χριστιανός. Η
κατάδυση του σώματος στο νερό συμβολίζει τον θάνατο του
Κυρίου και η ανάδυση την ανάσταση του Κυρίου. Οι λαμπάδες
συμβολίζουν τα φώτα ενώ το λευκό ένδυμα συμβολίζει την
αθωότητα και την καθαρότητα της ψυχής. Το μυστήριο γινότανε
σε ειδικούς χώρους της εκκλησίας, το βαπτιστήριο, και το όνομα
το έδινε ο ανάδοχος.
6. Ο γάμος
Για να παντρευτεί μια γυναίκα πρέπει να έχει συμπληρώσει και τις
12 της χρόνια και οι άντρες τα 14. Έγκυρος γάμος ήταν μόνο ο
πολιτικός (μέχρι τον 9ο αιώνα – Λέοντας ο Σοφός) και τα άτομα
πρέπει να είναι του ίδιου θρησκεύματος και της ίδιας οικονομικής
και κοινωνικής τάξης.
7. Ο γάμος
Προτερήματα για τη τέλεση του γάμου ήταν η
περηφάνεια του γένους, το κάλλος του σώματος, η
κατάλληλη ηλικία και το ποσό της προίκας!
Πριν από το γάμο προηγείτο ο αρραβώνας ή
μνηστεία. Μεταξύ γάμου και μνηστείας
μεσολαβούσαν το πολύ 2 χρόνια.
Στην τελετή του γάμου έπρεπε όλοι να φορούν καλά
ρούχα. Απαγορεύονταν τα μαύρα. Η νύφη φορούσε
λευκά, λεπτά και χρυσοκόσμητα φορέματα.
8. Ο Θάνατος
Για τους βυζαντινούς ο θάνατος δεν ήταν το τέλος αλλά πίστευαν στην
μεταθανάτια ζωή. Μετά τον θάνατο ακολούθησε μια σειρά τελετουργικών
πράξεων. Τους κλείνανε το στόμα και τα μάτια, πλένανε το σώμα με νερό
και αρωματισμένο κρασί, το τυλίγανε με λευκές υφασμάτινες ταινίες και
τέλος το τοποθετούσαν στο φέρετρο.
Στη συνέχεια γινόταν η κηδεία και μετά οι συγγενείς του νεκρού παρέθεταν
γεύμα συνήθεια που ισχύει μέχρι σήμερα.
9. Ο Θάνατος
Οι Βυζαντινοί δεν ταρίχευαν ούτε έκαιγαν τους νεκρούς τους αλλά τους
έθαβαν. Οι τάφοι δεν ήταν σπάνιο να στολίζονται με κιγκλιδώματα, με
λυχνάρια και με φυτά.
Τελούνταν μνημόσυνα κατά την 3η , 9η και 40η μέρα, καθώς και ένα έτος μετά
το θάνατο.
Στα μνημόσυνα αυτά έφτιαχναν κόλυβα, τα λεγόμενα κανίσκια.