elifnaz ireş açık ve uzaktan öğrenme final ödevi

1. Adı soyadı: Elifnaz İREŞ
Bölüm: müzik öğretmenliği lisans 3
183 103 310 21
Danışman: Agah Tuğrul KORUCU

2.  Açıklık kısaca bir şeye ulaşmanın ve onun üzerinde değişiklik yapmanın önündeki
engellerin kaldırılması şeklinde ifade edilebilir. bilgi ve iletişim teknolojilerinde
meydana gelen gelişmeler ile yaygınlaşmaya başlamış ve farklı alanlara sıçrayarak
gelişimine devam etmiştir. yazılım alanında kaynak kodlarını paylaşılması ile yasal
bir zemine oturan bu kavram devamında açık dergiler açık ders kitapları açık öğretim
açık eğitim kaynakları açık veri şeklinde farklı alanlarda kendini göstermiştir.
 öğrenme yaklaşımlarındaki değişimler örneğin bağlantıcılık anlayışı çerçevesinde
öğrenmenin daha esnek ve dağıtık bir yapısının öne çıktığı görülmektedir.
Bağlantıcılık diğer öğrenme yaklaşımlarının aksine bilginin bir ağda dağıtık bir
şekilde bağlantılar halinde bulunduğunu öğrenmenin bu bağlantılar arasında ağ
kurma becerisi olduğunu savunmaktadır.

3.  Açıklık ve öğrenmeyi birlikte düşündüğümüzde açıklık boyutlarından herhangi
birini sağlayan öğrenme olanaklarını aslında açık öğrenme olarak
nitelendirebiliriz. öğrenme ve öğretme süreçlerinde önceleri açıklık kavramının
daha çok zaman ve mekan sıralamasının ortadan kaldırıldığı dünyada açık
üniversiteler ülkemizde açıköğretim fakülteleri şeklinde görmeye alışmıştık.
Hatta uzun bir süre açık ve öğrenme deyince aklımıza sadece açıköğretimin hem
Türkiye’deki hem de dünyadaki uygulamaları gelmekteydi. Ancak biz açıklık
kavramını açık ve öğrenme ile ilgili yeni gelişmeler ile birlikte daha net bir
şekilde anlamlandırmaya başladık. Örneğin açık öğretimde sisteme dahil olmak
için liseyi bitirmek gerekmektedir. Aynı zamanda açıköğretimde sistemdeki ilgili
dönemin tüm derslerin belirtilen tarih aralıklarında alınması gerekmektedir.

4.  1960’lı yıllarda açık kaynak kodlu yazılımlar ile birlikte ortaya çıkan açıklık
hareketi farklı alanlara yansıması ile kendini göstermiştir. bu bölümde açıklığın
özellikle öğrenme ile ilgili alanlarda yansımaları üzerinde durulduğu için
kronolojik gelişim sırasıyla öğrenme nesneleri açık eğitim kaynakları ve internet
üzerinden herkese açık kurslar başlıklarında ele alınacaktır.

5.  Öğrenmenin açıklığının ve bu anlayışın gelişiminin somut olarak yansımalarına
bakıldığında ilk olarak öğrenme kaynaklarının açık bir şekilde paylaşıldığını
görmekteyiz. Bu uygulamadaöğrenme nesnesi adı verilen çeşitli tür kapsam ve
boyuttaki materyaller ortak bir nesne ambarında etiketlen erek saklanmış ve açık
bir şekilde erişime sunulmuştur.
 temel çıkış noktası öğrenme nesnelerinin farklı ortam ve bağlamlarda yeniden
kullanılması yoluyla bir materyal ekonomisinin oluşması benzer materyaller için
emek harcanmaması ve erişim konusunda fırsat eşitliğinin oluşmasıdır. Bu
noktada üniversiteler milli eğitim bakanlıkları ve özel eğitim kurumları aktif rol
oynamıştır.

6.  Açıklığın öğrenme ve öğretme kaynaklarının paylaşılmasına yansıması olarak
karşımıza çıkan AEK, 2001 yılında Massachusetts İnstitute of Technology (MİT)
‘in yaklaşık 2000dersinin kaynaklarını internet üzerinden herkesin erişimine
açık lisanslama yöntemi ile lisanslayarak sunması ile başlamıştır.
 bu hareket derslerin yapısının ve ilgili kaynakların paylaşılmasında noktasında
oldukça popüler olmasına rağmen kaynakların bireysel öğrenme formatında
olmaması değerlendirmenin ve öğrenenlerin birbiriyle ve öğretmen ile
etkileşimlerinin olmaması gibi sınırlılıkları İHAK’ların doğmasına neden
olmuştur.

7.  İnternet üzerinden herkese açık kurs kavramı ilk olarak Dave Cormier tarafından
2008 yılında Siemens ve Downes tarafından verilen Connectivism and connevtive
knowledge kursunu tanımlamak için kullanılmıştır.bu kursu 25 öğrenci para
ödeyip kredili olarak alırken 2300 öğrenci ise derse dışarıdan katılmıştır.
Dışarıdan katılan öğrenciler dersi para ödemeden kredisiz olarak almışlardır. Bu
girişim sonrasında İHAK uygulamaları birçok üniversite kurum ya da bireyler
tarafından yürütülmeye başlanmıştır ve artarak devam etmiştir.
 Geleneksel çevrimiçi kurslarla kıyaslandığında İHAK uygulamalarını onlardan
ayıran temel de iki özellik mevcuttur. Bunlardan ilki kurslara herkesin Özgür
olarak katılabilmesi yani açıklık; diğeri ise bu kursların katılımcı sayısına
herhangi bir sınır getirmeyecek şekilde düzenlenmiş olması yani herkesin
katılımına olanak sağlamadır. İHAK uygulamalarının kısaltması olarak bilinen
MOOC ifadesi bu iki özelliğin yanı sıra İHAK uygulamalarının sahip olduğu
internet üzerinden yürütülme ve kurs formatında olma özelliklerini de ifade
etmektedir.

8.  Kurs formatında uygulamalarında öğrencilerle kaynak paylaşımı ve iletişim süreci
tamamen internet aracılığı ile sağlanmaktadır genel olarak öğretim yönetim
sistemlerinin kullanıldığı bu uygulamalarda eğitimciler eş zamanlı veya eşzamansız
olarak öğrencilerle iletişime geçmek ve kaynak paylaşımında bulunmaktadırlar.
 Herkesin katılımına olanak sağlama: İHAK uygulamaları herhangi bir sınırlama
yapılmaksızın istekli olan ve ilgili kursu kendisine uygun bulan çok sayıda öğrencinin
katılımına olanak sağlamaktadır. Bu özellik İHAK’lara toplumsal bir öğrenme ortamı
oluşturma ve hayat boyu öğrenmeye destekleyen bir fırsat olma niteliği
kazandırmıştır.
 Açık olma: İHAK uygulamalarında açıklık ücretsiz olma katılım için ön koşul
gerektirme m ve kaynaklara erişim olanağı olmak üzere 3 boyuttan oluşmaktadır.
İHAK uygulamalarına ücret talep edilmeden herkes katılabilmektedir. Fakat isteğe
bağlı olarak verilen özel kurslarda ticari amaçlı olarak verilen kurslarda ve
kredilendirme yapılan kurslarda ücretlendirme yapılabilmektedir.
 Kurs formatında olma: İHAK’lar geleneksel kurslarda olduğu öğretim tasarımı
prensipleri göz önünde bulundurularak belirli bir düzen içerisinde yapılandırılmış
kurslardır. Bu doğrultuda başlangıç ve bitiş zamanları belli olan İHAK
uygulamalarında kurs sürecinde gerçekleştirilecek tüm aktivitelerin yer aldığı bir

9.  İHAK’lar herhangi bir önkoşul olmaksızın katılımcıların esnek bir şekilde kendi
ilgi alanlarına göre seçip alabilecekleri derslerin sunulmasını kapsamaktadır.
Ancak hem eğitim-öğretimin doğası itibariyle hem de kullanılan araç ve
yöntemlerini değişkenliği itibariyle İHAK’larda farklı işleyişler olabilmektedir.
 Bağlantılı İHAK ve kapsamlı İHAK olmak üzere iki farklı şekilde ele alınan
sınıflandırmanın öne çıktığı görülmektedir. Bunlardan kapsamlı İHAK
uygulamaları genel olarak İHAK'ların normal bir üniversite dersine benzer
şekilde belli bir plan dahilinde belli hedeflerle İHAK'ların sunulması amacıyla
hazırlanmış standart bir ortam üzerinden video materyallerle derslerin
sunulduğu İHAK türü olarak tanımlanmaktadır.
 Bağlantılı İHAK ise kurs sürecinin ve kullanılan materyallerin tam olarak
yapılandırılmadı eğitimcilerin rehber konumunda olduğu öğrencilerin aktif rol
aldığı öğrenci-öğrenci ve öğretmen-öğrenci iletişiminin oldukça önemli olduğu
İHAK türü olarak tanımlanmaktadır.

10.  Yukarıda da bahsedildiği gibi İHAK’lar türlerine yönelik farklı şekillerde
sınıflandırmalar yapılmıştır.ancak günümüzde en yaygın olarak kullanılan
sınıflandırma kursların verilme şekline göre yapılan sınıflandırmadır. Bu
sınıflandırmaya göre temelde iki tür İHAK uygulaması mevcuttur. Bunlar
bağlantılı İHAK, kapsamlı İHAK uygulamalarıdır.

11. İHAK uygulamalarına yönelik çok çeşitli sınıflandırmalar yapılmaktadır. Her bir
sınıflandırma ayrı ayrı incelendiğinde her birinde İHAK'ların farklı bir boyut açısından
bakıldığı göze çarpmaktadır. Ancak İHAK ‘ların sınıflandırılmasındaki temel mantığın
anlaşılabilmesi için İHAK’ların sınıflandırılmasına bütüncül bir bakış açısı ile
yaklaşmak gerekmektedir. Bu kapsamda aşağıda İHAK’ların sınıflandırılmasına
yönelikbir çerçeve oluşturulmuştur.
1. Ortam
2. Ücret
3. Yürütücü
4. Yapılandırma
5. Zamanlama
6. Açıklık
7. Değerlendirme

12.  Kurumlar ve öğreticiler açısından İHAK’ların potansiyellerinin ve sınırlılıkları
nın objektif bir şekilde ortaya konulması gerekmektedir. Aşağıda öncelikle İHAK
sağlayıcısı olmanın kurumsal faydaları ve sınırlılıkları açıklanmıştır.
 İHAK sağlayıcısı olmanın kurumlara örgün öğretimlerin destekleme halkla
ilişkiler ve tanıtım ve sosyal katkı sağlama gibi çeşitli faydaları vardır. örgün
öğretim süreçlerinin desteklenmesi konusunda yüzyüze öğretim sürecinin
niteliğini arttırma materyal hazırlama ve üretme hareketlerinin canlandırma gibi
katkıları söz konusudur. Halkla ilişkilerve tanıtım boyutunda ise kendi reklamını
yaparak öğrenci sayısını arttırma uluslararası öğrenciye ulaşma ve ilgili
projelerde tanınır bir kurum haline gelme noktalarında katkı sağlayabilecektir.

13.  Öğretim üyelerinin kendi çapında birkaç dersi İHAK olarak sunduğu uygulamalar
bulunmakla birlikte, İHAK uygulamalarının yürütücülüğünü üstlenen belli başlı
kurumlar bulunmaktadır. Bunların bir kısmına üniversitelerin oluşturduğu
konsorsiyumlar oluşturmak tayken bir kısmı ise ticari olarak faaliyet gösteren
şirketlerden oluşmaktadır. Bu kurumların genel olarak yaptıkları işlemler, İHAK
yürütmek isteyen öğretim üyelerine ders açma ders materyallerini paylaşma ve
ders etkinliklerini sürdürme imkanı veren platformlar sunmalıdır. aynı zamanda
bu platformlar öğrencilerin ilgi alanlarına göre kurs arayıp bulmalarına ve kurs
takvimi dahilinde kursa katılarak kurstaki etkinlikleri izleyebilme lerine olanak
sağlamaktadırlar.

14.  İHAK uygulamaları ülkemizde de son yıllarda yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu
kapsamda genellikle üniversiteler ve üniversitelerle işbirliği içinde yürütülen
kurumsal İHAK uygulamaları olduğu gibi münferit uygulamalarda
bulunmaktadır.

15.  İHAK’ların genel olarak kurumsal bireysel sosyal katkıları ve İHAK’ların
yapılarak kayıtkoşullara sertifikalandırma gibi konular çok sık gündeme
getirilmekte ve giderek daha fazla üzerinde durulmaktadır. Ancak İHAK’ların bir
öğrenme ortama olması nedeniyle odaklanılması gereken bir bileşende İHAK
ortamlarının geliştirilmesinde nelere dikkat edilmesi gerektiğidir. Bu noktada
öğretim tasarımı ve uzaktan eğitim disiplinlerinden Gelen tasarım ilkeleri İHAK
‘ların geliştirilmesine ışık tutacaktır.

16.  İHAK’larda uygulanan değerlendirme sisteminde farklı türlerde değerlendirme
yöntemleri kullanılmaktadır. Geleneksel eğitimde olduğu gibi İHAK
uygulamalarında da süreç içerisinde ve süreç sonunda değerlendirme yapılması
gerektiği öngörülmektedir.
 Geleneksel kurslarda olduğu gibi İHAK’larda da değerlendirme işlemleri
yapılırken mümkün olduğunca güvenilir ve geçerli bir değerlendirme yapılmasına
Özen gösterilmektedir. bu kapsamda değerlendirme işlemlerinde objektiflik
sağlanması notlandırma ların önceden geliştirilen rubrikler kullanılarak mümkün
olduğunca aynı kişi tarafından yapılması, akran değerlendirme çalışmalarında
öğrencilere rubrikler ve değerlendirme rehberleri sağlanması gibi tedbirlere
başvurulmaktadır.