TTMON402-Хичээл-10

1. СУРГАЛТ ТҮҮНИЙ МӨН ЧАНАР
ТҮЛХҮҮР ҮГ
 СУРГАЛТ
 СУРГАЛТЫН МӨН ЧАНАР:ХЭНИЙГ,ЯАХ ГЭЖ,ЮУНД,ХЭРХЭН
СУРГАХ ВЭ ГЭДЭГ НЬ ХҮМҮҮН ТӨРӨЛХТӨНИЙ МӨНХИЙН АСУУДАЛ
БАЙДАГ. өӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ СУРГАЛТ НЬ НИЙГМИЙН ҮЗЭГДЭЛ
БОЛОХЫН ХУВЬД НИЙГМИЙНХЭЭ ХӨГЖЛИЙГ ДАГАН БАЙНГА
ӨӨРЧЛӨГДӨН БОЛОВСРОНГУЙ БОЛЖ БАЙДАГ ЗҮЙ ТОГТОЛ БҮХИЙ
ҮЙЛ ЯВЦ ЮМ.СУРГАЛТЫН ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ,ДЭВШҮҮЛЖ БУЙ
ЗОРИЛГО,ЗОРИЛТ,ҮҮРЭГ АГУУЛГА,ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ АРГА ЗАМ
ХЭЛБЭР,ГАРАХ ҮР ДҮН НЬ СУРГАЛТЫН МӨН ЧАНАРЫГ
ТОДОРХОЙЛДОГ БӨГӨӨД ТЭР НЬ ТУХАЙН УЛСЫН БОЛОВСРОЛЫН
ТАЛААР БАРИМТЛАХ БОДЛОГО,ХӨГЖИЛ,УЛАМЖЛАЛ ЗЭРГЭЭС
ХАМААРЧ ХАРИЛЦАН АДИЛГҮЙ БАЙДАГ.ТУХАЙЛБАЛ УЛАМЖЛАЛТ
СУРГАЛТ БОЛОН ХӨГЖҮҮЛЭХ СУРГАЛТЫГ ХАРЬЦУУЛСАН ДООРХ
ХҮСНЭГТЭЭС СУРГАЛТЫН МӨН ЧАНАРЫГ ОЙЛГОЖ БОЛОХ ЮМ.

2. СУРГАЛТЫН МӨН ЧАНАРЫН ОНЦЛОГ
БҮТЭЦ УЛАМЖЛАЛТ
СУРГАЛТ
ХӨГЖҮҮЛЭХ СУРГАЛТ
СУУРЬҮЗЭЛ
БАРИМТЛАЛ
БИХЕВИОРИЗМ
(S-R)
КОНСТРУКТИВИЗМ (ОЮУНЫ ЭРХ
ЧӨЛӨӨГ ХҮНДЭЛЖ СУРГАХ,
ӨӨРИЙН ЗАМААР ЯВАХ
БОЛОМЖ ОЛГОХ)
БОДЛОГО
НИЙГМИЙН ХЭРЭГЦЭЭГ
ТҮЛХҮҮ АНХААРСАН,ҮЗЭЛ
СУРТАЛЧЛАГДСАН
“НИЙГЭМ ТӨВ” –т
БОДЛОГО
(СОЦИОЦЕНТРИЗМ)
-ХҮНИЙ ХҮЧИН ЗҮЙЛИЙГ ТҮЛХҮҮ
АНХААРСАН
“ХҮН ТӨВ”-т хөгжлийн бодлого
(антропоцентризм)
-хүн өөрийгөө нээн хөгжүүлж
арчилсан нийгэмд утга учиртай
чөлөөтэй амьдрах суурь тавих

3. онцлог -аливаа үзэл сурталын боол
болсон захиргаадлын
шинжтэй
-онол практикийн тогтолцоог
“судлагдахуун”төвтэй
-хүнгүй хоосон боловсрол
-арчилсан,хүмүүнлэг,
нээлттэй,тасралтгүй,
чанартай, боловсрол
-“суралцагч оролцоо”
төвтэй
“хэрэглээ” төвтэй
-мэдлэг,боловрол эргэж
эзэндээ үйлчилдэг
шинжтэй,хөрвөх чадвартай
Зүйтогтол
Эхлээд багш яаж заах вэ?
Дараа нь түүнд тулгуурлан
хүүхэд хэрхэн суралцах гэсэн
холбоо хамааралтай.
(багшийн үйл ажиллагаанд
сурагч зохицон нийцэх )
Хүүхэд хэрхэн яаж
суралцаж,хэрхэн хөгждөг
зүй тогтлыг илрүүлж,
дараа нь түүнд нийцүүлэн
багш хэрхэн сургах
хамаарал

4. Сургалт нь боловсролын үйлчилгээ үзүүлэх,сурган
хүмүүжүүлэх үйл ажиллагааны зонион байгуулалтын
үндсэн хэлбэр
Тиймээс сургалт нь үйл ажиллгаа талаас сургах _сурах
үйлийн тогтолцоо буюу багш сурагчдын хоёр талт идэвхтэй
бүтээлч үйлийн нэгдэл юм.
S S
БАГШ СУРАГЧ
(багш,сурагч хоёулаа мэдлэг
бүтээх үйл ажиллагаанд хамтран
оролцож буй идэвхтэй субъектүүд

5. Өөрчлөлт
хийхарга
Экстенсив (тоон
өөрчлөлт)
Интенсив (чанарын өөрчлөл)Багшийн
байрсуурь
-мэдээллийг
дамжуулан хүргэгч
-захиран зохион
байгуулагч
-хичээл заагч
-багш-судлаач,сэтгэл
зүйч,менежер,технологич,
стратегич,дэмжигч гэх мэт
-ажлын байр суурин дээрээ
хөгждөг субъект
Сурагчий
байрсуурь
-сурагч
-мэдээллийн агуулах
-сурагч-багшийн
нөлөөллийн объект
-сурагч дуулгавартай
гүйцэтгэгч
-өөрийгөө боловсруулах үйл
явцын субъект. (өөрийнхөө
хөгжилд оюуны хөрөнгө
оруулж буй субъект)
-цогц чадамж бүхий субъект

6. СУРГАЛТ НЬ ОЮУНЫ ҮЙЛДВЭРЛЭЛ БОЛОХ ТАЛААС
СУРАГЧДАД ГАРЧ БУЙ ЧАНАРЫН ХУВИРГАЛТЫН ҮЙЛ ЯВЦ
СУРГАЛТ
ОРЦ (Т1) (Т2) ГАРЦ
ЧАНАРЫН ХУВИРГАЛТЫН ҮЙЛ ЯВЦ
(СУРАГЧИЙН ХУР МЭДЛЭГ (СУРГАЛТЫН ЯВЦАД
ЧАДВАР,ДАДЛЫН ТҮВШИН) ШИНЭЭР БҮТЭЭЖ
. ЭЗЭМШСЭН МЭДЛЭГ
. ЧАДВАРЫН ТҮВШИН)

7.  Сургалт зохион байгуулалт талаас авч үзвэл өөрийн тодрхой
үүрэг бүхий хэсгүүдээс бүрдсэн цогц тогтолцоо юм.
 Сургалтын бүтцийн бүдүүвч
хүчин зүйлс
1.зорилго
орц т 2.агуулга
3.хэлбэр
4.арга т2 гарц
5.хэрэглэгдэхүүн
6.үр дүн,үнэлгээ

8.  Энэхүү тогтолцоо нь гурван хэсгээс бүрдэнэ.
1.Сургалтын өмнө үйл ажиллагаа:(орц,т1 хүчин зүйлс )
Сурагчдын сонирхол,сэдэл тэмүүлэл,эрэлт хэрэгцээ,хур
мэдлэгийг харгалзан сургалтыг урьдчилан ажиллагаа багтана.
2.Сургалтын үеийн үйл ажиллагаа:Үүнд дэвшүүлсэн
зорилго,зорилтоо хэрэгжүүлэх,сурагчдын мэдлэг бүтээх үйл
явцыг шинжлэх ухааны үндэстэй зохион байгуулах,сурах арга
барилд сургах,хөгжин төлөвших орчинг бүрдүүлж тэдэнд
дэмжлэг туслалцаа үзүүлэх гэх мэт.
3.Сургалтын дараах үйл ажиллагаа:(Гарц Т2,буцах холбоо)
Үүнд зорилго,зорилт хэрхэн биелэгдсэн эсэх,орц гарцыг
харьцуулах,ямар чанарын өөрчлөлт гарсанд дүн шинжилгээ
хийх,олсон амжилтаа бататгах,гарсан алдааг засах гэх мэт
явуулсан сургалтаа үнэлэх ажиллагаа орно.

9.  Сургалтын зорилго нь сурагчдын оюуны чадавхи нөөцийг
нээн илрүүлж бүтээлч сэтгэлгээний эрх чөлөөг хангах,
амьдрал хөдөлмөрт бэлтгэн хөгжүүлэх явдал юм.
Сургалтын эцсийн үр дүн нь чанартай боловсрол, төлөвшсөн
цогц чадамж, мэдлэг бүтээх арга барил, уян хатан, хөрвөх
чадвартай мэдлэг, өөрийн үзэл хандлага юм. Үүнээс үзэхэд
сургалт нь өөрийгөө боловсруулах үйл явц, хувь хүний
амьдралын баталгаа, хүний эрхэмсэг оршихуйг бий болгодог
үйл явц юм.
Сургалтын үүрэг:
1. боловсруулах үүрэг: Хүн төрөлхтөний хуримтлуулсан
байгаль, нийгэм, техник технологи, урлаг соёлын тухай
мэдлэг,арга туршлагыг эзэмшүүлэх тодорхой түвшний
боловсролтой болгох, ажиллаж амьдрах чадвартай болгон
төлөвшүүлэх

10. 2. Хөгжүүлэх үүрэг: Хүүхдийн оюун ухаан дотоод нөөц,
чадавхийг нээн илрүүлэх, сурч танин мэдэх арга барилд
сургаж, аливаад өөрийн хандлага, үзэл баримтлалтай
болгож, өөрийнхөө хөгжилд хөрөнгө оруулалт хийх чадвар
эзэмшүүлэх
3. Хүмүүншүүлэхүйн үүрэг: Юмс үзэгдлийг үнэлэх зөв
үнэлэмж хандлагатай болгож, ёс суртахууны хэм хэмжээг
биелүүлдэг, иргэнийхээ эрхийг бүрэн эдэлж үүргээ
ардчилсан нийгмийн тогтолцоонд чөлөөтэй амьдрах
бие хүнийг төлөвшүүлэх зэрэг болно.

11. Асуулт даалгавар
1. Сургалтын мөн чанарыг тодорхойлох жишээнүүдийг гаргана
уу?
2. Сургалтын мөн чанар хэрхэн өөрчлөгддөг эсэхийг харуулсан
хүснэгтэд тайлбар хийж ярилцана уу?
3. Сургалтын үе шатуудыг мэргэжлийн хичээлтэй холбоно уу?
4. Сургалтын үүргүүд хэрхэн хэрэгжиж болохыг мэргэжлийн
хичээл дээр тодорхойлно уу?
5. Орчин үеийн сургалтын багш, суралцагчийн гүйцэтгэх үйл
ажиллагааны онцлогийг тодруулж ярилцана уу?