SlideShare a Scribd company logo
1 of 17
Download to read offline
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
37
LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BİYOLOJİ DERSLERİNDE VERİLEN EV
ÖDEVLERİNE KARŞI TUTUMLARI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA
A STUDY ON HIGH SCHOOL STUDENTS’ ATTITUDES TOWARDS
BIOLOGY ASSIGNMENTS
Selâmi YEŞİLYURT*
ÖZET
Bu çalışmada lisenin birinci sınıfında okuyan erkek ve kız öğrencilerinin bi-
yoloji derslerinde verilen ev ödevlerine karşı tutumları incelenmiştir. Bunun için söz
konusu örnekleme Likert tipi sorulardan oluşan bir anket uygulanmıştır. Ayrıca
farklı liselerden toplam 25 öğrenci ile mülakat yapılmıştır. Anketin analizi SPSS
12.0 paket programı yardımıyla yapılarak değerlendirilmiştir. Anket sonucunda a-
maçsızca verilen biyoloji dersine yönelik ev ödevlerinin başarıyı düşürebildiği, be-
lirli kıstaslara ve amaca yönelik verilen biyoloji ödevlerinin ise başarıyı artırabilece-
ği ortaya konmuştur. Bulgular doğrultusunda biyoloji dersi ev ödevlerinin etkinliği-
ni artırabilmek için önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Biyoloji öğretimi, ev ödevleri, tutum
ABSTRACT
In this study, first year male and female high students’ attitudes towards the
biology assignments have been investigated. For this aim, a Likert type question-
naire was administered to the participants. In addition, in total twentyfive students
were interviewed. The results were analyzed by using SPSS 12.0 and discussed. The
results suggest that assignments given without clear purposes are likely to decrease
students’ success while assignment given with clear aims and criteria are likely to
increase students’ success. Suggestions were made according to the finding how to
improve the effectiveness of assignments at biology courses.
Keywords: Biology teaching, assignments, attitude
1. GİRİŞ
Çağdaş öğrenme ve öğretme teorilerine göre Biyoloji derslerinde öğ-
rencinin aktif bir rol üstlenmesini sağlayan öğrenme etkinliklerinden biri
ödevlerdir (Temel, 1989; Okutan, 1990; Gür, 2002; Yıldırım vd., 2000).
*
Yrd. Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi, Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi, Biyoloji Eğitimi
Anabilim Dalı, 25240, Erzurum, selamiy@atauni.edu.tr
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
38
Öğretmenler tarafından verilen biyoloji ev ödevlerinin; öğrencilerin
öğrendikleri konuları pekiştirmesi, zihinlerini aktif tutması, araştırma, dü-
şünme ve ifade yeteneğini geliştirmesi, çeşitli konularda görüş sahibi olma-
sının sağlanması, düşünceleri düzene sokması, bilgi kaynaklarına ulaşmayı
öğretmesi, problem çözme becerilerini kazandırması; neden sonuç ilişkisini
kurmayı öğretmesi; öğrencinin kendine olan güvenini geliştirilmesi gibi a-
maçları vardır (Fehrman ve diğer., 1987; Krapp, 1988; Smith, 1989; Temel
1989; Doyle ve Barbar, 1990; Okutan, 1990; Önal, 1995; Gür, 2003;
Küçükahmet, 2004; Açıl, 2005; Tan, 2005).
Biyoloji ödevleri öğrencilerin çalışma alışkanlıklarının ne ölçüde iyi
olduğunun en önemli göstergeleridir (Küçükahmet, 2004). Bütün bu yönle-
riyle öğretimi ödevsiz düşünmek imkânsızdır (Okutan, 1990; Gün, 1995).
Biyoloji öğretmenleri tarafından verilen ev ödevlerinin, öğrencinin ilgisini
çekmesi gereklidir. Aksi durumda öğrenci, ödevini yapmakta isteksiz ola-
caktır (Yücel, 2004).
Yapılan bazı çalışmalarda öğrencilerin, biyoloji dersleriyle ilgili ev
ödevini, dersin anlaşılmasını sağlayıcı ve ders ortamında dersin öğrenilmesi
kadar gerekli bir yaptırım olarak algılamaktan çok baskı ile yapılan bir zo-
runluluk olarak görebildiği belirtilmektedir. Ayrıca biyoloji ödevlerinin, öğ-
retmenler tarafından geri bildirimlerle kontrol edilmemesi de öğrencilerce
ödevlerin yapmaktan kaçınılan, sevilmeyen bir faaliyet olmasına neden ol-
maktadır (Aytuna, 1963; Yücel, 2004, Tan, 2005).
Öğrencilerin biyoloji ev ödevine karşı tutumları hakkında genel bir
kanaat sahibi olmak öğretmen için önemli olmakla beraber, olumsuz tutum-
ları olumluya dönüştürme sürecinde bu kanaat yetersiz bir ön veridir. Biyo-
loji derslerinde ev ödevlerine karşı olumsuz tutumların kaynağını belirleme-
de yardımcı olabilecek verileri elde ederek biyoloji dersinde ödev vermeden
önce, bu verilere dayalı bir güdüleme çalışması yapmak için uygun bir tutum
belirleme aracı gerekmektedir. Böyle bir araç biyoloji ev ödevlerinin amacı-
na ulaşmasına yardımcı olacaktır.
Biyoloji derslerine katılan erkek ve kız öğrencilerin bu derste verilen
ödevlere yönelik tutumlarının farklı açılardan incelenerek, biyoloji ödevleri-
nin amacına ulaşması için yapılması gerekenlerin ortaya çıkarılmasını amaç-
layan bu çalışmayla, biyoloji öğretmenlerine, ödev verirken yardımcı oluna-
cağı umulmaktadır.
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
39
2. YÖNTEM
2.1. Örneklem
Araştırmanın evrenini ortaöğretimde biyoloji dersini alan bütün öğ-
renciler oluşturmaktadır. Erzurum (Türkiye)’da beş farklı lisede, biyoloji
öğrenimi gören, birinci sınıf öğrencileri arasından gelişigüzel seçilen toplam
580 kişilik bir grup ise araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Liseler,
şehrin farklı bölgelerinde, farklı kültür ve gelir seviyesindeki aileleri ve ço-
cuklarını temsil edecek şekilde seçilmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin
240 (%41,4)’ı kız, 340 (58,6)’ı erkektir.
2.2. Çalışmanın Yöntemi
Araştırmada veri toplamak için anket ve mülakat yöntemleri kulla-
nılmıştır. Uygulanan anket toplam 51 soru içermektedir. Sorulardan 49’u
Liker tipi derecelendirme ölçeği olup, “Tamamen katılıyorum”, “Kısmen
katılıyorum” “Kararsızım” “Katılmıyorum” ve “Kesinlikle katılmıyorum”
şeklinde 5 seçenek bulunmaktadır. Diğer iki soru ise demografik özellikler-
den oluşmaktadır. Sorularla öğrencilerin, biyoloji derslerinde verilen ödevle-
re karşı düşünceleri belirlenmeye çalışılmıştır. Öğrencilerin anket sorularına
verdikleri cevapların gerekçelerini daha iyi ortaya koyabilmek için, her o-
kuldan daha önce ankete katılan 5 öğrenci olacak şekilde, toplam 25 öğrenci
ile birebir mülakat yapılmıştır.
Anket, daha önce Yücel (2004)’in Ortaöğretim düzeyindeki öğrenci-
lerin kimya derslerinde verilen ev ödevlerine karşı tutumlarını ortaya koy-
maya yönelik geliştirilen tutum ölçeğinin biyoloji öğretimine göre değiştiri-
lerek yeniden düzenlendiği ve yeni bazı soruların da ilave edildiği bir şekli-
dir. Bütün sorular bir uzman grubu tarafından tekrar kontrol edilmiştir. Ha-
zırlanan ölçeğin geçerliliğini sınamak amacıyla anket öncesinde her okulda
teste katılanlar dışında rasgele seçilmiş 10’er öğrenci ile yapılan karşılıklı
görüşmelerde soruların ve seçeneklerin öğrenciler tarafından anlaşıldığı gö-
rülmüştür. Likert tipi 49 sorunun SPSS 12.0 paket programı ile yapılan gü-
venirlik analizinde ise soruların Cronbach Alpha değeri 0,913 olarak bulun-
muştur.
Yücel (2004) hazırladığı ankette 45 tutum cümlesi ortaya koymuş-
tur. Cinsiyet ayırımı yapılmaksızın anket sonuçlarının değerlendirmesi sonu-
cunda Likert tipi 17 cümleden oluşan bir tutum ölçeği geliştirmiştir. Geliştir-
diği sadece 17 cümleden oluşan tutum ölçeğinim güvenirliği ile ilgili
Cronbach Alpha değerini 0,9104 olarak bulmuştur.
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
40
3. BULGULAR
Çalışmada, istatistiksel analizler SPSS 12.0 paket programı yardı-
mıyla yapılmıştır. Elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir.
Ankete katılan öğrencilerin cinsiyetleri açısından Likert tipi sorula-
rın tamamına ait cevapların ortalamalarının Mann-Whitney U testi sonuçla-
rına bakıldığında, “soruların tamamı” için farklı cinsiyetteki öğrencilerin
biyoloji dersine ait ödevlere bakış açılarının farklı olduğu, kız öğrencilerin
( X =3,3918) erkek öğrencilere göre biyoloji ödevlerine karşı ( X =3,2514)
daha olumlu tutum içerisinde olduğu bulunmuştur (p=0,000) (p<0,005).
Öğrencilerin Biyoloji dersleriyle ilgili ev ödevlerinin biyoloji dersi-
ne yönelik “istek ve ilgiyi artırması” ile ilgili tutumlarına ait Tablo 1’de gö-
rülen Mann-Whitney U testi sonuçlarına bakıldığında “Biyoloji ev ödevlerini
yapmak çok sıkıcı geliyor.” ve “Biyoloji dersinde verilen ev ödevlerini ya-
parken televizyon ya da radyo dinlemek bana büyük zevk veriyor.” ifadeleri
hariç (p>0,05) diğer maddelerin tamamında farklı cinsiyetteki öğrenciler ara-
sında anlamlı farklılığın olduğu görülmektedir (p<0,05). Maddelerin tama-
mında ortalamalara bakıldığında kız öğrencilerin erkeklere göre daha olumlu
tutum içerisinde olduğu görülmektedir (Tablo 1).
Tablo 1. Biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin biyoloji dersine yönelik “istek ve ilgiyi
artırmasına” yönelik öğrenci tutumları.
Cinsiyet N X
Std.
Sapma
Mann-
Whitney
U p
K* 240 3,9667 1,01811
Biyolojiyle ilgili ev ödevlerimi yapar-
ken çok eğleniyorum. E** 340 3,6000 1,27790
35056 0,003
K 240 3,8167 1,04287
Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri-
ni yapmak hoşuma gidiyor. E 340 3,3647 1,29302
32984 0,000
K 240 2,4167 1,25817
Biyoloji ev ödevlerini yapmak çok
sıkıcı geliyor. E 340 2,6235 1,35652
37480 0,084
K 240 2,3000 1,28460
Biyoloji ödevlerini yapmak için otur-
duğumda uykum geliyor. E 340 2,7176 1,47035
34200 0,001
K 240 1,8167 1,01027
Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri-
ni yaparken kendimi çok mutsuz his-
sediyorum.
E 340 2,6588 1,43741
27128 0,000
K 240 3,8167 1,01027
Okulda bana verilen biyoloji ile ilgili
ödevler bana biyolojiyi sevdirdi. E 340 3,1529 1,30807
28952 0,000
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
41
Tablo 1’in devamı
K 240 4,4000 ,91843
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rini yaparken ilgili konuya daha çok
motive oluyorum. E 340 3,7294 1,28883
28712 0,000
K 240 4,1000 1,12335
Biyoloji ile ilgili verilen ev ödevle-
rinin araştırmaya dayalı olmasının
beni derse daha çok motive edeceği
düşüncesindeyim.
E 340 3,4941 1,37935
30712 0,000
K 240 2,8000 1,44986
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rini yaparken televizyon ya da radyo
dinlemek ödev yapmayı zevkli hale
getiriyor. E 340 2,6941 1,61865
38592 0,253
K 240 4,2500 ,92614
Biyoloji dersinde verilen ev ödevi
yaparken multimedia (bilgisayar,
VCD, televizyon vs.) olanaklarından
faydalanmak ödev yapmayı zevkli
hale getiriyor.
E 340 3,7412 1,32285
32936 0,000
*K= Kız **E= Erkek
Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerine yönelik dü-
şüncelerine ait Tablo 2’de görülen Mann-Whitney U testi sonuçlarına bakıl-
dığında farklı cinsiyetteki öğrenciler arasında “Öğretmenlerin ev ödevi ve-
rirken çok duyarlı davranmadıklarını düşünüyorum.”, “Biyoloji dersinde
verilen ev ödevleri ve dönem ödevlerinin yaratıcılığı geliştirmediği düşünce-
sini taşıyorum.”, “Biyolojide verilen ev ödevlerinin değerlendirilmesi sonu-
cunda öğretmenin kanaat notunda olumlu veya olumsuz bir değişiklik
olmuyor inancındayım.” ve “Biyoloji dersinde verilen ev ödevlerini yapar-
ken ders kitabı dışındaki kaynaklardan yararlanmak çok vaktimi alıyor.” ifa-
delerine yönelik tutumlarında anlamlı farkın olmadığı (p>0,05), diğer mad-
delerin tamamında ise anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05), maddelerin ta-
mamına tek tek bakıldığında ise ödevlerle ilgili kız öğrencilerin erkeklere
göre daha olumlu tavır sergiledikleri görülmektedir (Tablo 2).
Tablo 2. Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerine yönelik düşünceleri.
Cinsiyet N X
Std.
Sapma
Mann-
Whitney
U p
K 240 1,9667 1,15663
Ev ödevleri hangi konuda olursa
olsun benim için daima zorla yaptı-
ğım bir iş olmuştur.
E 340 2,5412 1,32641
30504 0,000
K 240 3,9667 1,28025
Verilen ev ödevlerinin biyoloji ko-
nularını anlamamda çok büyük rolü
olduğunu düşünüyorum.
E 340 3,3412 1,41257
31008 0,000
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
42
Tablo 2’nin devamı
K 240 3,7500 1,23580
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rinin düşünce gücünü geliştirdiğine
inanıyorum.
E 340 3,4353 1,19435
34120 0,001
K 240 1,9833 1,12025
Biyoloji dersinde araştırmaya dayalı
ev ödevlerini yapmanın, zamanımı
boşa harcamakla eşdeğer olduğunu
düşünüyorum.
E 340 2,5412 1,31748
30952 0,000
K 240 3,3000 1,46707
Öğretmenlerin ev ödevi verirken çok
duyarlı davranmadıklarını düşünüyo-
rum.
E 340 3,0706 1,41453
37088 0,056
K 240 2,2333 1,37359
Biyoloji öğretmenimin yetiştireme-
diği konuları ödev olarak verdiği
görüşündeyim.
E 340 2,6471 1,43044
33840 0,000
K 240 2,4167 1,59803
Biyoloji öğretmenimin yetiştireme-
diği konuları ödev olarak vermesinin
haksızlık olduğu görüşündeyim. E 340 2,8471 1,42879
33464 0,000
K 240 2,0833 1,34807
Biyoloji dersinde verilen dönem
ödevlerinin gereksiz, zaman kaybı
olduğunu düşünüyorum. E 340 2,5059 1,23492
31512 0,000
K 240 3,5000 1,41125
Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri
ve dönem ödevlerinin yaratıcılığı
geliştirmediği düşüncesini taşıyo-
rum.
E 340 3,3412 1,29945
37040 0,052
K 240 2,8500 1,42688
Biyolojide verilen ev ödevlerinin
değerlendirilmesi sonucunda öğret-
menin kanaat notunda olumlu yada
olumsuz bir değişiklik olmadığı
inancındayım.
E 340 2,6471 1,38006
37480 0,087
K 240 4,1000 1,16719
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rini grup çalışması şeklinde plan-
lanmasının, daha kalıcı bilgiler ka-
zanmamı sağlayacağını düşünüyo-
rum.
E 340 3,7412 1,40083
35248 0,003
K 240 3,1500 1,40322
Verilen ev ödevleri, çok planlı prog-
ramlı hazırlanmıyor görüşündeyim. E 340 2,9294 1,27410
36728 0,036
K 240 4,2500 1,09200
Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri
ders kitabı dışındaki kaynaklardan
yararlanılarak hazırlanırsa, konuları
daha öğretici olur düşüncesini taşı-
yorum.
E 340 3,6588 1,28116
29696 0,000
K 240 2,8500 1,41510
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rini yaparken ders kitabı dışındaki
kaynaklardan yararlanmak çok vak-
timi alıyor.
E 340 2,9647 1,38638
38792 0,302
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
43
Mann-Whitney U testi sonuçlarına göre biyoloji derslerinde verilen
ev ödevlerinin “öğretmenler tarafından kontrolüne” yönelik farklı cinsiyette-
ki öğrencilerin tutumlarına bakıldığında maddelerin tamamında öğrenciler
arasında anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05) görülmektedir. Ödevlerin kont-
rol edilmesi gerektiği, kontrolün sağlayacağı yararlarla ilgili kız öğrenciler
erkeklere göre daha olumlu tavır sergilemişlerdir (Tablo 3).
Tablo 3. Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin “öğretmenler tarafından
kontrolüne” ait tutumları.
Cinsiyet N X
Std.
Sapma
Mann-
Whitney
U p
K 240 4,3833 1,11425
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rinin öğretmen tarafından kontrol
edilmesi çok önemlidir. E 340 3,3647 1,50395
24040 0,000
K 240 4,3667 1,05047
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rinin kontrol edilmesi,yapılan yanlış-
ları düzeltmek açısından büyük yarar
sağlıyor
E 340 3,9765 1,26656
33112 0,000
K 240 4,0333 1,17101
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rinin kontrolüyle öğretmen-öğrenci
arasındaki diyalogun gelişeceğini
düşünüyorum.
E 340 3,5529 1,43702
33792 0,000
Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin “derse olan
ilgiyi artırabilmesi için olması gerekli şekline” yönelik tutumlarına ait Mann-
Whitney U testi sonuçlarına bakıldığında cümlelerin tamamında kız öğrenci-
lerin erkeklere göre daha olumlu tavır içerisinde bulundukları ve aralarında
anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05) görülmektedir (Tablo 4).
Öğrencilerin “ödev yapma önceliklerinde” biyoloji derslerine ait ö-
devlerin yeri ile ilgili tutumlarına ait Mann-Whitney U testi sonuçlarına ba-
kıldığında, farklı cinsiyetteki öğrenciler arasında “Yıllık dönem ödevimi bi-
yoloji konuları içerisinden seçmek isterim.” ifadesine yönelik anlamlı farkın
olmadığı (p>0,05), kız öğrencilerin ( X =2,6167) erkeklere göre
( X =2,8000) biraz daha olumsuz tavır sergiledikleri görülmektedir. Diğer
maddelere göre ise farklı cinsiyetteki öğrenciler arasında anlamlı farklılığın
olduğu (p<0,05), kız öğrencilerin erkeklere göre daha olumlu tutum sergile-
dikleri görülmektedir (Tablo 5).
Öğrencilerin biyoloji derslerine ait ödevlerin “bir üst eğitime ve ge-
lişmeye olan etkisine” yönelik tutumları ile ilgili Mann-Whitney U testi so-
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
44
nuçlarına bakıldığında ise farklı cinsiyetteki öğrenciler arasında “Üniversite-
de almak istediğim eğitim şeklinde biyoloji ödevlerinin etkisi vardır.” ifade-
sine yönelik anlamlı farkın olmadığı (p>0,05), diğer maddelerin tamamında
ise anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05), kız öğrencilerin erkeklere göre daha
olumlu tutum sergiledikleri görülmektedir (Tablo 6).
Tablo 4. Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin “derse olan ilgiyi artırabil-
mesi için olması gerekli şekline” yönelik tutumları
cinsiyet N X
Std.
Sapma
Mann-
Whitney
U p
K 240 2,6500 1,41510
Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri-
nin yapılması zorunluluk taşımamalı-
dır.
E 340 3,0824 1,45096
33848 0,000
K 240 4,4500 1,04180
Biyoloji derslerinde verilen ev ödev-
lerinin anlatılan konulara uygun bir
şekilde verildiği takdirde fayda sağla-
yacağı inancını taşıyorum.
E 340 3,9059 1,23492
29568 0,000
K 240 2,2000 1,18286
Biyoloji konularıyla ilgili olarak ilgi-
mi çeken konuların ev ödevi olarak
verilmesi beni o konudan soğutuyor. E 340 2,7529 1,40715
31896 0,000
K 240 2,8500 1,36697
Biyolojiyle ilgili verilen ev ödevleri-
nin problem çözümüyle ilgili olanları
beni bunaltıyor.
E 340 3,1765 1,39258
35304 0,005
K 240 4,4667 ,99314
Biyoloji ile ilgili ev ödevlerinin labo-
ratuarda yapılacak türden olması il-
gimi daha çok çeker
E 340 4,0000 1,35673
33328 0,000
K 240 4,4000 ,78052
Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri-
nin üniversite sınavlarına hazırlayıcı
nitelikte olması, beni ödevi yapmaya
daha fazla odaklar.
E 340 4,0235 1,15956
34480 0,001
K 240 4,1167 ,96969
Biyolojide bir konu ile ilgili hazırlık
çalışması niteliğinde verilen ev ödevi
beni konuyu öğrenmeye daha istekli
kılıyor.
E 340 3,6706 1,29795
33624 0,000
K 240 4,2500 1,06091
Biyoloji konularının sonunda alıştır-
ma nitelikli verilen ev ödevi konuyu
daha iyi anlamama ve kavramama
neden olmaktadır.
E 340 3,6824 1,35857
31296 0,000
K 240 2,8667 1,53581
Biyoloji dersinde öğretmenimin sınıf-
ta konuyla ilgili soruları çözmek yeri-
ne bu soruları ödev olarak vermesi
konuyu anlamamı güçleştiriyor.
E 340 3,1412 1,42587
36656 0,033
K 240 2,2833 1,21485
Biyolojide hazırlık çalışması başlığı
altında verilen ön ödev, konuya karşı
bende hiç ilgi uyandırmaz.
E 340 2,7647 1,29120
31920 0,000
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
45
Tablo 4’ün devamı
K 240 4,3833 ,98680
Biyoloji dersinde konuyu anlayıp
anlamadığımızı kontrol etmek üzere
verilen alıştırma ağırlıklı ödevler,
konunun ne kadarını anlayıp ne ka-
darını anlamadığımı belirleyebilmem
için iyi bir ölçüt oluyor.
E 340 3,4000 1,45898
25112 0,000
K 240 3,9333 1,22548
Biyoloji dersinde verilen ev ödevle-
rinin güncel konularla ilişkili olması,
beni ev ödevi yapmaya daha istekli
hale getiriyor.
E 340 3,5412 1,23425
32800 0,000
Öğrencilerle yapılan görüşmelerde öğrencilere yöneltilen farklı soru-
lara göre aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır:
Öğrencilere yöneltilen “Biyoloji ev ödevleri nasıl olması gerekir?”
şeklindeki soruya öğrenciler genel olarak “biyoloji konularının ilgi çekici ve
güncel olduğundan dolayı biyoloji derslerine yönelik ödevlerin ilgi, ihtiyaç
ve yeteneklere uygun ve severek yapabilecekleri türden olması gerektiği,
örneğin daha çok düşünmeyi gerektiren, yaratıcılığı destekleyen ve araştır-
maya yönelik bir ödevin ödev yapmayı ve başarıyı teşvik edeceğini” şeklin-
de cevaplar vermişlerdir.
Tablo 5. Öğrencilerin ödev yapmada diğer ödevler arasında“biyoloji derslerine öncelik ver-
meyle” ilgili tutumları.
cinsiyet N X
Std.
Sapma
Mann-
Whitney
U p
K 240 4,1500 0,96508
Biyoloji derslerinde verilen ev ödev-
lerini yaparken çok dikkatli ve özen-
li olmaya çalışırım.
E 340 3,6706 1,25167
32152 0,000
K 240 2,2500 1,13705
Okulda verilen ev ödevleri içinde en
son biyolojiyle ilgili ödevleri yapa-
rım.
E 340 3,0118 1,34357
27784 0,000
K 240 3,1333 1,05841
Okulda verilen ev ödevleri içinde ilk
önce biyolojiyle ilgili ödevleri yapa-
rım.
E 340 2,9059 1,16612
36824 0,039
K 240 2,6167 1,37024
Yıllık dönem ödevimi biyoloji konu-
ları içerisinden seçmek isterim. E 340 2,8000 1,39785
37864 0,130
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
46
Tablo 6. Öğrencilerin biyoloji derslerine ait ödevlerin “bir üst eğitime ve gelişmeye olan
etkisine” yönelik tutumları
cinsiyet N X
Std.
Sapma
Mann-
Whitney
U p
K 240 4,2667 1,12583
Biyolojide ev ödevi olarak bize veri-
len testler sınavlara hazırlanmamda
kolaylık sağlıyor.
E 340 3,7882 1,29527
31480 0,000
K 240 3,8000 1,09468
Okulda bana verilen biyoloji ile ilgili
ödevler beni üniversiteye hazırlaya-
cak niteliktedir.
E 340 3,4588 1,22465
34840 0,002
K 240 3,9667 1,15663
Okulda bana verilen biyoloji ile ilgili
ödevler verilen biyoloji konularını
günlük hayatla ilişkilendirmemi
sağladı.
E 340 3,3882 1,38337
31272 0,000
K 240 2,5167 1,22035
Biyoloji dersinde çözebildiğim soru-
ların benzerleri ev ödevi olarak kar-
şıma geldiğinde doğru çözümü
gerçekleştiremiyorum.
E 340 3,1647 1,37270
29720 0,000
K 240 3,4167 1,25817
Üniversitede almak istediğim eğitim
şeklinde biyoloji ödevlerinin etkisi
vardır.
E 340 3,3647 1,40666
40656 0,941
K 240 4,3667 ,91417
Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri
içinde anlamadığım soruları öğret-
menime sormak ve cevabını tartış-
mak, öğretmenimle ders içi diyalo-
gumun gelişmesini sağlıyor.
E 340 3,7412 1,37532
31328 0,000
“Ödevlerin sağlıklı ve doğru bir şekilde yapılabilmesi için ne yapıl-
malı?” sorusuna yönelik olarak öğrenciler, “biyoloji ödevlerinin sağlıklı ola-
rak yapılabilmesi için öğretmen tarafından kendilerine doğru bir şekilde
kaynak araştırması ve kullanımının öğretilmesinin, ödev amaçlarının açık
seçik olarak ifade edilerek ödevi hazırlayabilmek için neler yapılabileceğinin
belirtilmesi gerektiğinin” üzerinde durmuşlardır. Öğrenciler ayrıca “okul
kütüphanelerinin biyolojiye ait ödevleri yapma konusunda çok da yeterli
olmadığını, bilgisayar aracılığı ile diğer kütüphanelerle bilgi alışverişinde
bulunma imkânlarının olmadığını” belirtmişlerdir.
“Biyoloji ödevlerinin kontrolü ve yapılmasında ailenizden yardım a-
lıyor musunuz? Bu yardım ne şekildedir?” sorusuna karşılık ise farklı gelir
ve eğitim seviyelerindeki ailelerin yaşadığı bölgelerde bulunan liselerdeki
öğrencilerin çoğunluğu “biyoloji ödevlerinin kontrolü ve yapılmasında aile-
lerinden çok az destek aldıklarını” belirtmişledir. Bazı öğrenciler de “ailele-
rinin biyoloji ödevlerinin kontrolü ile ilgili olmasa da ödevlerin yapılabilme-
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
47
sini kolaylaştıracak kaynakları sağlama şeklindeki imkânları kendilerine
sunduğunu” ifade etmişlerdir. Mülakata katılan öğrencilerin tamamına yakı-
nı ise “ev ödevlerinin ailelerce kontrolü ile ilgili eğitimlerinin başlangıcında-
ki aile desteğinin, eğitimin ilerleyen kademelerinde gittikçe azaldığını” be-
lirtmişlerdir.
“Biyoloji dersinde verilen ödevlerin etkinliği ve sağlayacağı yararlar
nasıl artırılabilinir?” sorusuna yönelik olarak “ödevlerin kontrol ve geri bil-
dirimin mutlaka yapılması gerektiğini” ifade eden öğrenciler, “ödev yapımı-
nın notla teşvik edilmesinin yanında çalışanla çalışmayanın tamamıyla ayırt
edilebilmesi için ödevin bizzat öğrencinin kendisi tarafından yapıldığının
kontrol edilmesinin mutlak gerekli olduğunu” vurgulamışlardır.
“Biyoloji dersinde verilen ödevler sizi sıkıyor mu?” sorusuna yöne-
lik “ödevlerin fazla zaman almaması gerektiği” üzerinde duran öğrenciler,
“kişisel veya sosyal etkinliklere (arkadaşlarıyla birlikte olma, tv izleme vb.)
zaman ayırmasını engelleyecek yoğunluktaki ödevlerden sıkıldıklarını” ifade
etmişlerdir.
“Okul hayatınıza yönelik en önemli kaygınız nedir? Biyoloji dersine
ait ev ödevleri bu kaygının giderilmesine yardımcı oluyor mu?” şeklindeki
soru ile öğrencilerin en büyük kaygılarından birinin “bir üst okula ait sınav
kaygısı” olduğu görülmüştür. Öğrencilerin bununla ilgili üzerinde durdukları
en önemli nokta, emek verilerek hazırlanan biyoloji ödevlerinin bu sınavlara
yardımcı olacak şekilde düzenlenmesi ve fonksiyonel olmaları gerektiğidir.
4. SONUÇ ve TARTIŞMA
Bu araştırma biyoloji ve diğer derslerde öğrencilere verilen ev ödev-
lerinin etkinliğini ortaya koyması, ayrıca farklı cinsiyetlerin ev ödevlerine
karşı tutumlarını belirlemek açısından önemlidir.
Çalışmanın geneline bakıldığında, araştırma süresince biyoloji der-
sinde verilen ev ödevlerine yönelik yapılan mülakatlar ve uygulanan anket
verilerine göre kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha olumlu bir tutum
içerisinde oldukları görülmektedir. Bunun nedeni olarak kız öğrencilerin
öğrencilik hayatlarında daha disiplinli, görevlerine sadık, itaatkâr ve düzenli
olmaları ile ilgili genel kanaat olduğu söylenebilir. Hong (1999) yaptığı bir
çalışmada ödev yapmaya yönelik cinsiyetler arasındaki bu farklılığı rapor
etmiştir.
Öğrenmenin ön şartları arasında isteklendirme, aktif katılım ve geri
bildirim gelir. Bunun sağlaması için de verilen ödevleri mutlaka değerlendi-
rilmelidir. Çalışmamızda öğrencilerin konunun önemini belirtecek şekilde
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
48
anket sorularına cevap verdiği görülmüştür. Ankette kontrol sayesinde hem
yanlışlıkların düzeltilmesinin hem de öğretmen-öğrenci diyalogunun artma-
sının sağlanabileceği ifade edilmiştir (Tablo 3).
Öğrenciler ayrıca mülakat sırasında anketteki cevaplarını destekler
nitelikte “ödevlerde kontrol ve geri bildirimin mutlaka yapılması” gerektiği-
ni ifade etmişlerdir. Bunun sağlanması için de öğretmen ödevlerin değerlen-
dirilmesi sırasında hatalı bölümlere dikkat çekmeli, hatalar ödev üzerinde
doğrusu yazılarak düzeltilmeli ve ödev tekrar öğrenciye geri verilmelidir.
Öğrenci kendi hatalarını gördüğü takdirde, ileride benzer hataları yapmaya-
cak, ödevin kontrol edileceğini düşüncesiyle de daha özenli ödev hazırlama
yolunu seçecek, bu ise öğrenmeyi kolaylaştıracaktır. Öğrencilerin özellikle
ev ödevlerini yapmayı, bazen gereksiz bazen de not yükseltme aracı olarak
algılaması nedeniyle ev ödevlerinin gelişigüzel yapıldığını bununda kendile-
rine bir şey kazandırmadığını düşünürsek geri bildirimin önemi daha da or-
taya çıkacaktır. Okan (1989), Cruickshank (1990), Gün (1995), Yücel (2004)
ve Tan (2005) yaptıkları araştırmalarda bunun önemini ortaya koyarak kont-
rol edilen ev ödevlerinin yararlı, kontrol edilmeyen ev ödevlerinin ise fayda-
sız olduğunu belirtmişlerdir.
Ev ödevlerinin kontrolünde öğretmenin tek başına yeterli olmayaca-
ğı, ödevlerin sayısının artması durumunda ise değerlendirmede birçok prob-
lemin ve öğretmen açısından zaman kayıplarının ortaya çıkacağı şüphesizdir.
Çalışmada öğrencilerin biyoloji dersinde verilen dönem ödevlerinin gerek-
siz, zaman kaybı olduğunu düşünmediği ortaya çıksa da ev ödevlerinin başa-
rıya ulaşmasında öğretmen-veli ilişkisinin önemi büyüktür.
Araştırmalarda anne-babaların ilgilendiği, gerektiğinde yardım ve
kontrol ettiği ev ödevlerinin yararlı, anne-babaların ilgilenmediği ev ödevle-
rinin faydasız olduğunu, ev ödevlerinin etkili olmasında yaşın en etkili fak-
tör olduğu, yaş arttıkça ödevlerin daha ciddiye alındığı ve faydalı olduğu
ortaya konmuştur (Aytuna 1963; Ergün ve Özdaş, 1997). Bu durumda küçük
yaşlardaki öğrencilerde aile desteğinin önemi daha da ortaya çıkmaktadır
(Dworetzky, 1990). Ancak mülakatlar sırasında ortaya çıkan durum, öğrenci-
lerin çoğunluğunun biyoloji ev ödevlerinin kontrolü ile ilgili ailelerinden çok
az destek almasıdır. Mülakatlarda ortaya çıkan başka bir durum ev ödevleri-
nin ailelerce kontrolü ile ilgili eğitimlerinin başlangıcında olan yoğun aile
desteğinin eğitimin ilerleyen kademelerinde gittikçe azalmasıdır. Bu durum
öğrenci eğitim seviyesinin yükselmesi, ailelerin eğitim seviyesinin bu sevi-
yenin altında kalabilmesi veya daha üst derecede eğitim almış olsalar da
kendi çalışma sahaları ve temel konular dışında birçok konunun unutulmuş
olabilmesinden dolayı normal karşılanabilir. Ancak geleceğimizin teminatı
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
49
olan çocuklarımızın yetişmesinde bu gibi sebepler mazeret olmamalıdır.
Öğretmen biyoloji derslerine ait ev ödevlerini verirken mümkün ol-
duğunca anne-babaların da desteğini sağlamaya çalışmalı, hatta onların ço-
cuklarına nasıl yardım edecekleri konusunda anne-babalara yardım etmeli-
dir. Öğretmen aynı zamanda evde yeterli desteği, danışacak kişisi ve araştır-
ma malzemesi olmayan öğrenciler açısından ödevlerin büyük bir eşitsizlik
doğurabileceği göz önünde bulundurmalıdır.
Çalışmamızda biyoloji dersine ait ev ödevlerini yaparken çok dikkat-
li ve özenli olmaya çalıştıkları ifade eden (Tablo 5) öğrenciler bu ödevleri
angarya görmeseler de ev ödevlerinin yapılmasının zorunluluk taşımaması
konusunda kararsızlık içerisinde oldukları ancak biyoloji ile ilgili ev ödevle-
rinin zamanı boşa harcamak olarak görmedikleri ortaya çıkmıştır (Tablo 2).
Öğrencilere biyoloji ödevlerini yaptırma konusunda öğretmene bü-
yük sorumluluklar düşmektedir. Ancak ödevin yaptırılması sırasında ödevini
yapamayan veya yapmayan öğrencilerde duruma karşı tepkinin oluşabileceği
de açıktır. Biyoloji öğretmeni, öğrencilerin kendisinden ödevini yapabilmek
için yardım isteme veya öğrencilerde ödevini yapmamanın huzursuzluğu ve
ezikliği ile sınıfta ödevini yapan arkadaşlarından öç almak için onları rahat-
sız etme şeklinde olabilecek tepkilere hazırlıklı olmalıdır.
Öğrenciye verilen biyoloji ödevleri onun ilgisini çekebildiği sürece
yararlı olacaktır. Bunun için öğretmen öğrenciyi iyi tanımalıdır. Öğretmen
ödevin bir zorla yapılan bir iş, bir külfet olmadığını, ders çalışmak, sınıf
geçmek kadar önemli bir görev olduğunu, zorda bırakmak veya boş zaman-
ları zehir etmek gibi bir maksat taşımadığını öğrencilere kabul ettirmelidir.
Ödevlerin yapılmasının önemine değinen Doğanay (1984) öğretme-
nin ödevleri öğrencilere yaptırabilmek için (a) zorlayıcı tedbirler veya (b)
teşvik ve ödüllendirme şeklinde iki yolu deneyebileceğini belirtmiştir. An-
cak cezanın eğitimde yeri olmamakla birlikte etkisi de kalıcı değildir. Biyo-
loji ödevlerinin ceza olarak algılanmaması dikkat edilmesi gereken en önem-
li noktalardan birisidir. Baskılayıcı ve zorlayıcı eğitim öğrenciyi okuldan,
öğretmenden ve derslerden uzaklaştıracaktır. Bu nedenle öğretmen, biyoloji
dersine ait ödevleri yaptırmak için teşvik edici ve ödüllendirici metotlardan
oluşan eğitim sanatını kullanmalıdır.
Ankette öğrenciler biyoloji dersinde verilen ev ödevlerinin ders kita-
bı dışındaki kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmasının konuların daha iyi
öğrenilmesini sağlayacağını ifade ederken ders kitabı dışında kaynaklardan
yararlanmanın kaybettirebileceği zaman konusunda kararsızlıklarını belirt-
mişlerdir (Tablo 2). Öğrenciler ayrıca biyoloji dersinde verilen ev ödevlerini
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
50
yaparken multimedia (bilgisayar, VCD, televizyon vs.) olanaklarından fay-
dalanmanın ödev yapmayı zevkli hale getirdiğini ifade etmişlerdir (Tablo 1)
Bu sonuçlara bakıldığında araştırma konularının ders kitapları dışında farklı
birçok kaynaklardan derlenip hazırlanmasının önemi ortaya çıkmaktadır.
Ancak öğrenciler mülakat sırasında biyoloji ödevlerinin sağlıklı olarak yapı-
labilmesi için öğretmen tarafından kendilerine doğru şekilde kaynak tarama
ve kullanımının öğretilmesinin önemi üzerinde durmuşlardır. Öğrenciler ay-
rıca okul kütüphanelerinin biyolojiye ait ödevleri yapma konusunda çok da
yeterli olmadığını, bilgisayar aracılığı ile diğer kütüphanelerle bilgi
alışverişinde bulunma imkanlarının olmadığını belirtmişlerdir.
Öğretmen, öğrencilere kolaylıkla bulunabilen kaynaklara sahip biyo-
loji dersine ait ödevler vermeye dikkat etmelidir. Ancak öğrencilerin biyoloji
ev ödevleriyle ilgili bilgi ve araştırma ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik,
bu ihtiyaçların karşılandığı yerlerden biri olarak okul kütüphanelerinde za-
manın gerekliliklerine göre, değişime ve yeniliğe açık, öğrencilere değer
verdiğini belli eden düzenlemeler yapılmalıdır. Bu amaçla; okul kütüphane-
leri, biyoloji derslerine ait kaynaklar açısından öğrencilerin bilgi ihtiyaçlarını
karşılayan, rahatlıkla kullanılan, düzenli, biyoloji öğretim programına yöne-
lik, yeterli bilgisayar desteğine sahip bir şekilde çevredeki ve dünyadaki kü-
tüphanelerle bağlantılı duruma getirilmelidir.
Çalışmamızda öğrenciler öğretmenlerin ev ödevi verirken çok planlı
ve programlı oldukları ve çok duyarlı davrandıkları konusunda karasız ol-
duklarını belirtmişlerdir (Tablo 2). Burada düşünülmesi gereken en önemli
nokta yapılan ödevlerin öğretmen tarafından çok dikkatli ve ayrıntılı bir bi-
çimde planlanması, eğitsel olması, öğrencinin gelişiminde bir işe yaraması
ve ona olumlu özellikler kazandırmasıdır. Bu yapılmadığı taktirde istenen
hedeflere de ulaşılamayacaktır. Bilen (1982) yaptığı bir araştırmada öğret-
men tarafından bilinçsizce verilen ev ödevlerinin başarıyı düşürdüğünü, be-
lirli ölçütlerle verilen ödevlerin ise başarıyı yükselttiğini ortaya koymuştur.
Bu ise çalışmamızdaki bulguları desteklemektedir.
Ev ödevleri öğrencileri birbirinden veya belli kaynaklardan aynen
yazarak kopya çekmeye alıştırmamalı, onları araştırmaya, düşünmeye, göz-
lem yapmaya ve elde ettikleri sonuçları yorumlayarak analiz ve sentez yap-
maya ve sonuçta belli bir düzen içerisinde sunmaya yönlendirmelidir.
Cruickshank (1990) da yaptığı bir araştırmada öğretmenlerin düzenli bir şe-
kilde ödev verdiği, öğrencilerin de onu bilinçli bir şekilde yaptığı sürece öğ-
renci başarısının artacağını vurgulamıştır.
Ankette öğrenciler biyoloji ile ilgili verilen ev ödevlerinin araştır-
maya dayalı ve aynı zamanda işlenecek konu ile ilgili olmasının dersin işle-
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
51
nişi ve o günkü konunun anlaşılması yönündeki isteği arttırdığını ifade et-
mişlerdir. Öğrenciler mülakatta da ortaya çıkan bu durum için, biyoloji ders-
lerinin ilginç ve ilgi çekici özelliğinden dolayı verilen ödevlerin yapılması-
nın nispeten eğlendirici olup, hoşa gittiğini ifade etmişlerdir (Tablo 1). Derse
olan güdülenmenin öğretimdeki yeri düşünüldüğünde durumun önemi daha
da ortaya çıkacaktır. Çalışmamızdaki verilere benzer şekilde Yücel ve
Morgil (2000) de yaptıklar bir çalışmada, öğretmenlerin verdikleri ev ödev-
lerinin derse ön hazırlık ve güdüleme yönünden de kolaylaştırıcı işlevi oldu-
ğunu, öğrencilerin ise verilen ev ödevlerinin konuları öğrenmelerinde faydalı
olduğunu düşündüklerini ifade etmişlerdir.
Ankette biyoloji konularının sonunda alıştırma nitelikli verilen ev
ödevlerinin konuyu daha iyi anlaşılmasına neden olduğunu belirten öğrenci-
ler ev ödevlerinin anlatılan konulara uygun bir şekilde verilmesini önemini
vurgulamışlardır (Tablo 4). Bunun yanında ev ödevlerinin hem güncel konu-
larla ilişkili olmasının gerektiği hem de laboratuarda yapılabilecek türden
olmasının gerektiği yönünde fikir yürüten öğrenciler (Tablo 4 ) biyoloji ev
ödevlerinin düşünce gücünü geliştirdiğine ancak yaratıcılığı geliştirmediğine
inandıklarını ifade etmişlerdir (Tablo 2). Öğrencilerin mülakatlarda da anket-
te belirttikleri bu noktalar üzerinde durdukları görülmektedir. Görülüyor ki
ev ödevleri mutlaka anlatılan konu ile ilgili olmalı, ödevlerin verilmesinde
farklı öğrenci seviyeleri dikkate alınarak öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yete-
nekleri gözetilmelidir. Dietz ve Kuhrt 1960’da yaptıkları araştırmada genel-
likle ev ödevlerinin çeşitleri üzerinde durmuş ve kötü ev ödevlerinin öğren-
cileri daha da kötüleştirdiğini, iyi ev ödevlerinin öğretimin kalitesini arttırdı-
ğını iddia etmişlerdir.
Çalışmada öğrenciler, ders sırasında kolaylıkla çözülebilenlere ben-
zer problemlerin ev ödevi olarak karşılarına geldiğinde doğru çözüme ulaşa-
bilecekleri konusunda tereddütlerini ifade ederken, ödevlerin bir üst okulun
sınavlarına hazırlamadaki önemini vurgulamışlardır (Tablo 6). Mülakatlarda
da açıkça ifade edildiği gibi öğrencilerin en büyük kaygılarından birinin bir
üst okula ait sınav kaygısı olduğu göz önünde bulundurulursa biyoloji ödev-
lerinin fonksiyonel olarak bu sınavlara yardımcı olması, ödev olarak verile-
bilecek alıştırmaların ise çözülebilir olmasına dikkat edilmelidir.
5. ÖNERİLER
Elde edilen bulguların değerlendirilmesi sonucunda biyoloji dersine
ait ev ödevlerinin daha etkin ve istenen verimde olabilmesi için aşağıdaki
noktalara dikkat edilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır:
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
52
1. Biyoloji ev ödevleri öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda onları
araştırmaya sevk edecek şekilde verilmeli.
2. Öğrencilere, onları biyoloji dersinden soğutacak yoğunlukta ödev vermek-
ten sakınılmalı.
3. Ödevler mutlaka kontrol edilerek öğrenciye geri bildirim sağlanmalı.
4. Çalışanla çalışmayanın tamamıyla ayırt edilebilmesi için ödevin bizzat
öğrencinin kendisi tarafından yapıldığı kontrol edilmeli.
5. Çalışmalar teşvik edici ve ödüllendirici metotlarla değerlendirilmeli.
6. Okul kütüphaneleri biyoloji müfredatına uygun, zamanın ihtiyaçlarına
göre modern hale getirilmeli.
Böylelikle biyoloji öğretiminde ev ödevleri ile ilgili karşılaşılabile-
cek olumsuzluklar en aza indirilebilir. Sonuç olarak biyoloji dersine ait ev
ödevleriyle ilgili problemlerin çözümü konusunda gerek öğreticiler, gerek
idareciler ve gerekse öğrenciler gerektiği gibi ve yeterli çaba gösterirlerse
biyoloji ev ödevleri, bilgiyi araştırıp bulan, alıp işleyebilen, kendi başına
sunabilen ve konular arasında neden-sonuç ilişkisini kurabilen, elde edilen
bulgulara göre yorum yapabilen ve çözüm üreten öğrencilerin yetiştirilmesi-
ne katkıda bulunulabilir.
6. KAYNAKLAR
Açıl, M. (2005). Ödevimi Babam Yapsın!!! Available Online.
<Http://Www.Egitimplatformu.Net/Yazarlar/Mahmut_Acil/Odevimi_Babam_
Yapsin.Htm> (09.05.2005).
Aytuna, H. A. (1963). Orta dereceli okullarda öğretmenlik ve problemleri. Ankara:
MEB Basımevi.
Bilen, M. (1982). Başarılı öğretim için teknikler. Ankara: Ankara Basın San. ve
Kağıtcılık A.Ş.
Cruickshank, D. R. (1990). Research that informs teachers and teacher educators.
Bloomington, Indiana: Phi Delta Kappa.
Dietz, B., Kurth, W. (1960). Wirkungsanalyse verschiedenartiger Hausaufgaben.
Schule und Psychologie, 7,. p.264-275.
Doğanay, H. (1984). Liselerde ödevler ve coğrafya ödevleri. Milli Eğitim ve Kültür
Dergisi, 28, s. 3-10.
Doyle, M. E. and Barber, B.S. (1990). Homework as a learning experiences (3rd.
Edition). Washington, D.C: National Education Association.
Dworetzky, J. P. (1990). Introduction to child development. Fourth Ed. West Publ.
Comp. USA.
Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006
53
Ergün, M., Özdaş, A. (1997). Öğretim ilke ve yöntemleri. Kaya Matbaa., İstanbul.
Fehrman, P. G., KeithT. Z. and Reimers T.M. (1987). ‘Home influence on school
learning: direct and indirect effects of parental involvment on high school
grades’. Journal of Educational Research, 80, 330-7.
Gün, H. (1995). Eğitim-öğretimde program-öğretmen-ödev üçlüsü. Çağdaş eğitim
dergisi, sayı 213, s. 41–43.
Gür, H. (2002). Ev Ödevi yapma stillerinin akademik başarıya etkisi, Ulusal Fen Bi-
limleri Ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 eylül 2002 ODTÜ KÜLTÜR
ve KONGRE MERKEZİ, Ankara, Available online.
<http://www.matder.org.tr/bilim/eoysabe.asp?ID=50> (10.05.2005).
Hong, E. (1999). ‘Preffered and actual homework style: a cross cultural examination’
Educational Research Journal, 41(3), 251–265.
Krapp, J. V. (1988). Teaching research skills: A critical-thinking approach. School
Library Media Journal, 34, 5, p.18–27.
Küçükahmet, L. (2004) Öğretimde planlama ve değerlendirme. Baskı no: 15 (Mart),
Ankara: Nobel Basımevi.
Okan, K. (1989). Liseler ve ortaokullar için ev ödevi hazırlama teknikleri. Ankara:
Seçkin Ofset.
Okutan, M. (1990). Yeni ödev yönetmeliğinin getirdiği yenilikler nelerdir? Milli Eği-
tim Dergisi, Sayı 94 (Şubat), s. 73–77.
Önal İ.H. (1995). Ödevlerle Kazandırılan Değerler. Milli Eğitim Dergisi, Sayı 126
(Ocak-Şubat–Mart), s. 68–69.
Smith, J. B. (1989). Library media center programs for middle schools; A cirriculum
based approach. Chicago: American Library Assaciation.
Tan, Ş. (2005). Öğretimi planlama ve değerlendirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Temel, A. (1989) Öğrenci ödevleri bilinçli verilmeli. Çağdaş Eğitim Dergisi, sayı 140
(Ocak), s. 12–14.
Yıldırım, A., Doğanay, A., Türkoğlu, A. (2000). Okulda başarı için ders çalışma ve
öğrenme yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yücel, S. A. (2004). Ortaöğretim düzeyindeki öğrencilerin kimya derslerinde verilen
ev ödevlerine karşı tutumlarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi,
cilt 24, sayı 1, s. 147–159.
Yücel, A.S., Morgil, İ. (2000) Orta öğretim düzeyinde kimya derslerinde ev ödevleri-
nin değerlendirilmesine yönelik ön çalışma, IV. Fen bilimleri Eğitimi Kong-
resi.

More Related Content

Similar to A Study On High School Students Attitudes Towards Biology Assignments

DENEYSEL ARAŞTIRMALARDA SÜREÇ YÖNETİMİ
DENEYSEL ARAŞTIRMALARDA SÜREÇ YÖNETİMİDENEYSEL ARAŞTIRMALARDA SÜREÇ YÖNETİMİ
DENEYSEL ARAŞTIRMALARDA SÜREÇ YÖNETİMİCOSKUN CAN AKTAN
 
Ingilizce Okutmanlarının Yansıtıcı Öğretime Yönelik Tutumları
 Ingilizce Okutmanlarının Yansıtıcı Öğretime Yönelik Tutumları Ingilizce Okutmanlarının Yansıtıcı Öğretime Yönelik Tutumları
Ingilizce Okutmanlarının Yansıtıcı Öğretime Yönelik TutumlarıAli Karakaş
 
Analysis Of Primary School Students Critical Thinking Skills Through Various...
Analysis Of Primary School Students  Critical Thinking Skills Through Various...Analysis Of Primary School Students  Critical Thinking Skills Through Various...
Analysis Of Primary School Students Critical Thinking Skills Through Various...Sean Flores
 
OKUL ÖNCESİ VE İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN FEN ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ İHTİYAÇLAR...
OKUL ÖNCESİ VE İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN FEN ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ İHTİYAÇLAR...OKUL ÖNCESİ VE İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN FEN ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ İHTİYAÇLAR...
OKUL ÖNCESİ VE İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN FEN ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ İHTİYAÇLAR...Çağatay Aydoğan
 
Microsoft word 6 1
Microsoft word   6 1Microsoft word   6 1
Microsoft word 6 1Arda Mercan
 
Microsoft word 6 1
Microsoft word   6 1Microsoft word   6 1
Microsoft word 6 1Arda Mercan
 
Biyoloji Programı TanıTıMı 14 Nisan 2008
Biyoloji Programı TanıTıMı 14 Nisan 2008Biyoloji Programı TanıTıMı 14 Nisan 2008
Biyoloji Programı TanıTıMı 14 Nisan 2008Ali İhsan KIRTAŞ
 
Microsoft word 8 1 pdf
Microsoft word   8 1 pdfMicrosoft word   8 1 pdf
Microsoft word 8 1 pdfArda Mercan
 
9 12 Biyoloji Programi YaklaşıM [1]
9 12 Biyoloji Programi YaklaşıM [1]9 12 Biyoloji Programi YaklaşıM [1]
9 12 Biyoloji Programi YaklaşıM [1]Ali İhsan KIRTAŞ
 
2 araştırma türleri
2 araştırma türleri2 araştırma türleri
2 araştırma türleriozgurkaragoz54
 
Matematik Öğretiminde İlişkilendirme
Matematik Öğretiminde İlişkilendirmeMatematik Öğretiminde İlişkilendirme
Matematik Öğretiminde İlişkilendirmeEyllifti
 
Gençlik İlkokulu/Ortaokulu Ocak-Şubat Bülteni
Gençlik İlkokulu/Ortaokulu Ocak-Şubat BülteniGençlik İlkokulu/Ortaokulu Ocak-Şubat Bülteni
Gençlik İlkokulu/Ortaokulu Ocak-Şubat BülteniGençlik Eğitim Kurumları
 
Öğrenci ve Eğitimcinin Bilimin Doğasını Kavrayış Biçimleri
Öğrenci ve Eğitimcinin Bilimin Doğasını Kavrayış BiçimleriÖğrenci ve Eğitimcinin Bilimin Doğasını Kavrayış Biçimleri
Öğrenci ve Eğitimcinin Bilimin Doğasını Kavrayış BiçimleriAyşe Karaul Arslan
 
Barışmakaleolayadayalı
BarışmakaleolayadayalıBarışmakaleolayadayalı
BarışmakaleolayadayalıUn Ars
 

Similar to A Study On High School Students Attitudes Towards Biology Assignments (20)

DENEYSEL ARAŞTIRMALARDA SÜREÇ YÖNETİMİ
DENEYSEL ARAŞTIRMALARDA SÜREÇ YÖNETİMİDENEYSEL ARAŞTIRMALARDA SÜREÇ YÖNETİMİ
DENEYSEL ARAŞTIRMALARDA SÜREÇ YÖNETİMİ
 
Ingilizce Okutmanlarının Yansıtıcı Öğretime Yönelik Tutumları
 Ingilizce Okutmanlarının Yansıtıcı Öğretime Yönelik Tutumları Ingilizce Okutmanlarının Yansıtıcı Öğretime Yönelik Tutumları
Ingilizce Okutmanlarının Yansıtıcı Öğretime Yönelik Tutumları
 
Erzurum
ErzurumErzurum
Erzurum
 
Analysis Of Primary School Students Critical Thinking Skills Through Various...
Analysis Of Primary School Students  Critical Thinking Skills Through Various...Analysis Of Primary School Students  Critical Thinking Skills Through Various...
Analysis Of Primary School Students Critical Thinking Skills Through Various...
 
OKUL ÖNCESİ VE İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN FEN ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ İHTİYAÇLAR...
OKUL ÖNCESİ VE İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN FEN ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ İHTİYAÇLAR...OKUL ÖNCESİ VE İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN FEN ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ İHTİYAÇLAR...
OKUL ÖNCESİ VE İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN FEN ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ İHTİYAÇLAR...
 
MAKALE
MAKALEMAKALE
MAKALE
 
Makale
MakaleMakale
Makale
 
Microsoft word 6 1
Microsoft word   6 1Microsoft word   6 1
Microsoft word 6 1
 
Microsoft word 6 1
Microsoft word   6 1Microsoft word   6 1
Microsoft word 6 1
 
Ders tanı..
Ders tanı..Ders tanı..
Ders tanı..
 
Biyoloji Programı TanıTıMı 14 Nisan 2008
Biyoloji Programı TanıTıMı 14 Nisan 2008Biyoloji Programı TanıTıMı 14 Nisan 2008
Biyoloji Programı TanıTıMı 14 Nisan 2008
 
Microsoft word 8 1 pdf
Microsoft word   8 1 pdfMicrosoft word   8 1 pdf
Microsoft word 8 1 pdf
 
9 12 Biyoloji Programi YaklaşıM [1]
9 12 Biyoloji Programi YaklaşıM [1]9 12 Biyoloji Programi YaklaşıM [1]
9 12 Biyoloji Programi YaklaşıM [1]
 
2 araştırma türleri
2 araştırma türleri2 araştırma türleri
2 araştırma türleri
 
Matematik Öğretiminde İlişkilendirme
Matematik Öğretiminde İlişkilendirmeMatematik Öğretiminde İlişkilendirme
Matematik Öğretiminde İlişkilendirme
 
Gençlik İlkokulu/Ortaokulu Ocak-Şubat Bülteni
Gençlik İlkokulu/Ortaokulu Ocak-Şubat BülteniGençlik İlkokulu/Ortaokulu Ocak-Şubat Bülteni
Gençlik İlkokulu/Ortaokulu Ocak-Şubat Bülteni
 
Öğrenci ve Eğitimcinin Bilimin Doğasını Kavrayış Biçimleri
Öğrenci ve Eğitimcinin Bilimin Doğasını Kavrayış BiçimleriÖğrenci ve Eğitimcinin Bilimin Doğasını Kavrayış Biçimleri
Öğrenci ve Eğitimcinin Bilimin Doğasını Kavrayış Biçimleri
 
6 fen teknoloji doku
6 fen teknoloji doku6 fen teknoloji doku
6 fen teknoloji doku
 
Barışmakaleolayadayalı
BarışmakaleolayadayalıBarışmakaleolayadayalı
Barışmakaleolayadayalı
 
Orta öğRetim 9
Orta öğRetim 9Orta öğRetim 9
Orta öğRetim 9
 

More from Courtney Esco

I Need Someone To Write My Essay - UK Essay Writing
I Need Someone To Write My Essay - UK Essay WritingI Need Someone To Write My Essay - UK Essay Writing
I Need Someone To Write My Essay - UK Essay WritingCourtney Esco
 
Do Urgent Essay Writing ,Research Writing ,Summary And Report Writi
Do Urgent Essay Writing ,Research Writing ,Summary And Report WritiDo Urgent Essay Writing ,Research Writing ,Summary And Report Writi
Do Urgent Essay Writing ,Research Writing ,Summary And Report WritiCourtney Esco
 
003 Compare And Contrast Essay Intro Example Fres
003 Compare And Contrast Essay Intro Example Fres003 Compare And Contrast Essay Intro Example Fres
003 Compare And Contrast Essay Intro Example FresCourtney Esco
 
Pencil And Paper Games For Kids Fo
Pencil And Paper Games For Kids FoPencil And Paper Games For Kids Fo
Pencil And Paper Games For Kids FoCourtney Esco
 
Essay Written For Me. Do Essay For Me Write Essay
Essay Written For Me. Do Essay For Me Write EssayEssay Written For Me. Do Essay For Me Write Essay
Essay Written For Me. Do Essay For Me Write EssayCourtney Esco
 
ValentineS Day Writing Paper Heart Writing Pape
ValentineS Day Writing Paper Heart Writing PapeValentineS Day Writing Paper Heart Writing Pape
ValentineS Day Writing Paper Heart Writing PapeCourtney Esco
 
Cloud Writing Paper - Printable Teaching Resources - Print Play Learn
Cloud Writing Paper - Printable Teaching Resources - Print Play LearnCloud Writing Paper - Printable Teaching Resources - Print Play Learn
Cloud Writing Paper - Printable Teaching Resources - Print Play LearnCourtney Esco
 
Literature Review Example Harvard Style
Literature Review Example Harvard StyleLiterature Review Example Harvard Style
Literature Review Example Harvard StyleCourtney Esco
 
When I Look Back To My First Experience Teaching Five P
When I Look Back To My First Experience Teaching Five PWhen I Look Back To My First Experience Teaching Five P
When I Look Back To My First Experience Teaching Five PCourtney Esco
 
ACS Citation Sample By Annotatedbib-S
ACS Citation Sample By Annotatedbib-SACS Citation Sample By Annotatedbib-S
ACS Citation Sample By Annotatedbib-SCourtney Esco
 
WhoLl Generate Eyes Watching Go
WhoLl Generate Eyes Watching GoWhoLl Generate Eyes Watching Go
WhoLl Generate Eyes Watching GoCourtney Esco
 
Thesis Essay Examples Telegr
Thesis Essay Examples  TelegrThesis Essay Examples  Telegr
Thesis Essay Examples TelegrCourtney Esco
 
010 English Essays Essay Example Student ~ Thatsn
010 English Essays Essay Example Student ~ Thatsn010 English Essays Essay Example Student ~ Thatsn
010 English Essays Essay Example Student ~ ThatsnCourtney Esco
 
Free Printable Polar Bear Craftivity Creative Writin
Free Printable Polar Bear Craftivity  Creative WritinFree Printable Polar Bear Craftivity  Creative Writin
Free Printable Polar Bear Craftivity Creative WritinCourtney Esco
 
Write My Apa Paper For Me For Free Write My Paper Fo
Write My Apa Paper For Me For Free Write My Paper FoWrite My Apa Paper For Me For Free Write My Paper Fo
Write My Apa Paper For Me For Free Write My Paper FoCourtney Esco
 
How Important It Is To Help Others Who Are In Need F
How Important It Is To Help Others Who Are In Need FHow Important It Is To Help Others Who Are In Need F
How Important It Is To Help Others Who Are In Need FCourtney Esco
 
🏷️ Ama Essay Format Example. AMA Style Form
🏷️ Ama Essay Format Example. AMA Style Form🏷️ Ama Essay Format Example. AMA Style Form
🏷️ Ama Essay Format Example. AMA Style FormCourtney Esco
 
Printable Paper With Lines For Wr
Printable Paper With Lines For WrPrintable Paper With Lines For Wr
Printable Paper With Lines For WrCourtney Esco
 

More from Courtney Esco (20)

I Need Someone To Write My Essay - UK Essay Writing
I Need Someone To Write My Essay - UK Essay WritingI Need Someone To Write My Essay - UK Essay Writing
I Need Someone To Write My Essay - UK Essay Writing
 
Do Urgent Essay Writing ,Research Writing ,Summary And Report Writi
Do Urgent Essay Writing ,Research Writing ,Summary And Report WritiDo Urgent Essay Writing ,Research Writing ,Summary And Report Writi
Do Urgent Essay Writing ,Research Writing ,Summary And Report Writi
 
003 Compare And Contrast Essay Intro Example Fres
003 Compare And Contrast Essay Intro Example Fres003 Compare And Contrast Essay Intro Example Fres
003 Compare And Contrast Essay Intro Example Fres
 
Pencil And Paper Games For Kids Fo
Pencil And Paper Games For Kids FoPencil And Paper Games For Kids Fo
Pencil And Paper Games For Kids Fo
 
Essay Written For Me. Do Essay For Me Write Essay
Essay Written For Me. Do Essay For Me Write EssayEssay Written For Me. Do Essay For Me Write Essay
Essay Written For Me. Do Essay For Me Write Essay
 
ValentineS Day Writing Paper Heart Writing Pape
ValentineS Day Writing Paper Heart Writing PapeValentineS Day Writing Paper Heart Writing Pape
ValentineS Day Writing Paper Heart Writing Pape
 
Speech Sample Essay
Speech Sample EssaySpeech Sample Essay
Speech Sample Essay
 
Cloud Writing Paper - Printable Teaching Resources - Print Play Learn
Cloud Writing Paper - Printable Teaching Resources - Print Play LearnCloud Writing Paper - Printable Teaching Resources - Print Play Learn
Cloud Writing Paper - Printable Teaching Resources - Print Play Learn
 
Literature Review Example Harvard Style
Literature Review Example Harvard StyleLiterature Review Example Harvard Style
Literature Review Example Harvard Style
 
When I Look Back To My First Experience Teaching Five P
When I Look Back To My First Experience Teaching Five PWhen I Look Back To My First Experience Teaching Five P
When I Look Back To My First Experience Teaching Five P
 
Buy Essay
Buy EssayBuy Essay
Buy Essay
 
ACS Citation Sample By Annotatedbib-S
ACS Citation Sample By Annotatedbib-SACS Citation Sample By Annotatedbib-S
ACS Citation Sample By Annotatedbib-S
 
WhoLl Generate Eyes Watching Go
WhoLl Generate Eyes Watching GoWhoLl Generate Eyes Watching Go
WhoLl Generate Eyes Watching Go
 
Thesis Essay Examples Telegr
Thesis Essay Examples  TelegrThesis Essay Examples  Telegr
Thesis Essay Examples Telegr
 
010 English Essays Essay Example Student ~ Thatsn
010 English Essays Essay Example Student ~ Thatsn010 English Essays Essay Example Student ~ Thatsn
010 English Essays Essay Example Student ~ Thatsn
 
Free Printable Polar Bear Craftivity Creative Writin
Free Printable Polar Bear Craftivity  Creative WritinFree Printable Polar Bear Craftivity  Creative Writin
Free Printable Polar Bear Craftivity Creative Writin
 
Write My Apa Paper For Me For Free Write My Paper Fo
Write My Apa Paper For Me For Free Write My Paper FoWrite My Apa Paper For Me For Free Write My Paper Fo
Write My Apa Paper For Me For Free Write My Paper Fo
 
How Important It Is To Help Others Who Are In Need F
How Important It Is To Help Others Who Are In Need FHow Important It Is To Help Others Who Are In Need F
How Important It Is To Help Others Who Are In Need F
 
🏷️ Ama Essay Format Example. AMA Style Form
🏷️ Ama Essay Format Example. AMA Style Form🏷️ Ama Essay Format Example. AMA Style Form
🏷️ Ama Essay Format Example. AMA Style Form
 
Printable Paper With Lines For Wr
Printable Paper With Lines For WrPrintable Paper With Lines For Wr
Printable Paper With Lines For Wr
 

A Study On High School Students Attitudes Towards Biology Assignments

  • 1. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 37 LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BİYOLOJİ DERSLERİNDE VERİLEN EV ÖDEVLERİNE KARŞI TUTUMLARI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA A STUDY ON HIGH SCHOOL STUDENTS’ ATTITUDES TOWARDS BIOLOGY ASSIGNMENTS Selâmi YEŞİLYURT* ÖZET Bu çalışmada lisenin birinci sınıfında okuyan erkek ve kız öğrencilerinin bi- yoloji derslerinde verilen ev ödevlerine karşı tutumları incelenmiştir. Bunun için söz konusu örnekleme Likert tipi sorulardan oluşan bir anket uygulanmıştır. Ayrıca farklı liselerden toplam 25 öğrenci ile mülakat yapılmıştır. Anketin analizi SPSS 12.0 paket programı yardımıyla yapılarak değerlendirilmiştir. Anket sonucunda a- maçsızca verilen biyoloji dersine yönelik ev ödevlerinin başarıyı düşürebildiği, be- lirli kıstaslara ve amaca yönelik verilen biyoloji ödevlerinin ise başarıyı artırabilece- ği ortaya konmuştur. Bulgular doğrultusunda biyoloji dersi ev ödevlerinin etkinliği- ni artırabilmek için önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Biyoloji öğretimi, ev ödevleri, tutum ABSTRACT In this study, first year male and female high students’ attitudes towards the biology assignments have been investigated. For this aim, a Likert type question- naire was administered to the participants. In addition, in total twentyfive students were interviewed. The results were analyzed by using SPSS 12.0 and discussed. The results suggest that assignments given without clear purposes are likely to decrease students’ success while assignment given with clear aims and criteria are likely to increase students’ success. Suggestions were made according to the finding how to improve the effectiveness of assignments at biology courses. Keywords: Biology teaching, assignments, attitude 1. GİRİŞ Çağdaş öğrenme ve öğretme teorilerine göre Biyoloji derslerinde öğ- rencinin aktif bir rol üstlenmesini sağlayan öğrenme etkinliklerinden biri ödevlerdir (Temel, 1989; Okutan, 1990; Gür, 2002; Yıldırım vd., 2000). * Yrd. Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi, Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı, 25240, Erzurum, selamiy@atauni.edu.tr
  • 2. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 38 Öğretmenler tarafından verilen biyoloji ev ödevlerinin; öğrencilerin öğrendikleri konuları pekiştirmesi, zihinlerini aktif tutması, araştırma, dü- şünme ve ifade yeteneğini geliştirmesi, çeşitli konularda görüş sahibi olma- sının sağlanması, düşünceleri düzene sokması, bilgi kaynaklarına ulaşmayı öğretmesi, problem çözme becerilerini kazandırması; neden sonuç ilişkisini kurmayı öğretmesi; öğrencinin kendine olan güvenini geliştirilmesi gibi a- maçları vardır (Fehrman ve diğer., 1987; Krapp, 1988; Smith, 1989; Temel 1989; Doyle ve Barbar, 1990; Okutan, 1990; Önal, 1995; Gür, 2003; Küçükahmet, 2004; Açıl, 2005; Tan, 2005). Biyoloji ödevleri öğrencilerin çalışma alışkanlıklarının ne ölçüde iyi olduğunun en önemli göstergeleridir (Küçükahmet, 2004). Bütün bu yönle- riyle öğretimi ödevsiz düşünmek imkânsızdır (Okutan, 1990; Gün, 1995). Biyoloji öğretmenleri tarafından verilen ev ödevlerinin, öğrencinin ilgisini çekmesi gereklidir. Aksi durumda öğrenci, ödevini yapmakta isteksiz ola- caktır (Yücel, 2004). Yapılan bazı çalışmalarda öğrencilerin, biyoloji dersleriyle ilgili ev ödevini, dersin anlaşılmasını sağlayıcı ve ders ortamında dersin öğrenilmesi kadar gerekli bir yaptırım olarak algılamaktan çok baskı ile yapılan bir zo- runluluk olarak görebildiği belirtilmektedir. Ayrıca biyoloji ödevlerinin, öğ- retmenler tarafından geri bildirimlerle kontrol edilmemesi de öğrencilerce ödevlerin yapmaktan kaçınılan, sevilmeyen bir faaliyet olmasına neden ol- maktadır (Aytuna, 1963; Yücel, 2004, Tan, 2005). Öğrencilerin biyoloji ev ödevine karşı tutumları hakkında genel bir kanaat sahibi olmak öğretmen için önemli olmakla beraber, olumsuz tutum- ları olumluya dönüştürme sürecinde bu kanaat yetersiz bir ön veridir. Biyo- loji derslerinde ev ödevlerine karşı olumsuz tutumların kaynağını belirleme- de yardımcı olabilecek verileri elde ederek biyoloji dersinde ödev vermeden önce, bu verilere dayalı bir güdüleme çalışması yapmak için uygun bir tutum belirleme aracı gerekmektedir. Böyle bir araç biyoloji ev ödevlerinin amacı- na ulaşmasına yardımcı olacaktır. Biyoloji derslerine katılan erkek ve kız öğrencilerin bu derste verilen ödevlere yönelik tutumlarının farklı açılardan incelenerek, biyoloji ödevleri- nin amacına ulaşması için yapılması gerekenlerin ortaya çıkarılmasını amaç- layan bu çalışmayla, biyoloji öğretmenlerine, ödev verirken yardımcı oluna- cağı umulmaktadır.
  • 3. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 39 2. YÖNTEM 2.1. Örneklem Araştırmanın evrenini ortaöğretimde biyoloji dersini alan bütün öğ- renciler oluşturmaktadır. Erzurum (Türkiye)’da beş farklı lisede, biyoloji öğrenimi gören, birinci sınıf öğrencileri arasından gelişigüzel seçilen toplam 580 kişilik bir grup ise araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Liseler, şehrin farklı bölgelerinde, farklı kültür ve gelir seviyesindeki aileleri ve ço- cuklarını temsil edecek şekilde seçilmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin 240 (%41,4)’ı kız, 340 (58,6)’ı erkektir. 2.2. Çalışmanın Yöntemi Araştırmada veri toplamak için anket ve mülakat yöntemleri kulla- nılmıştır. Uygulanan anket toplam 51 soru içermektedir. Sorulardan 49’u Liker tipi derecelendirme ölçeği olup, “Tamamen katılıyorum”, “Kısmen katılıyorum” “Kararsızım” “Katılmıyorum” ve “Kesinlikle katılmıyorum” şeklinde 5 seçenek bulunmaktadır. Diğer iki soru ise demografik özellikler- den oluşmaktadır. Sorularla öğrencilerin, biyoloji derslerinde verilen ödevle- re karşı düşünceleri belirlenmeye çalışılmıştır. Öğrencilerin anket sorularına verdikleri cevapların gerekçelerini daha iyi ortaya koyabilmek için, her o- kuldan daha önce ankete katılan 5 öğrenci olacak şekilde, toplam 25 öğrenci ile birebir mülakat yapılmıştır. Anket, daha önce Yücel (2004)’in Ortaöğretim düzeyindeki öğrenci- lerin kimya derslerinde verilen ev ödevlerine karşı tutumlarını ortaya koy- maya yönelik geliştirilen tutum ölçeğinin biyoloji öğretimine göre değiştiri- lerek yeniden düzenlendiği ve yeni bazı soruların da ilave edildiği bir şekli- dir. Bütün sorular bir uzman grubu tarafından tekrar kontrol edilmiştir. Ha- zırlanan ölçeğin geçerliliğini sınamak amacıyla anket öncesinde her okulda teste katılanlar dışında rasgele seçilmiş 10’er öğrenci ile yapılan karşılıklı görüşmelerde soruların ve seçeneklerin öğrenciler tarafından anlaşıldığı gö- rülmüştür. Likert tipi 49 sorunun SPSS 12.0 paket programı ile yapılan gü- venirlik analizinde ise soruların Cronbach Alpha değeri 0,913 olarak bulun- muştur. Yücel (2004) hazırladığı ankette 45 tutum cümlesi ortaya koymuş- tur. Cinsiyet ayırımı yapılmaksızın anket sonuçlarının değerlendirmesi sonu- cunda Likert tipi 17 cümleden oluşan bir tutum ölçeği geliştirmiştir. Geliştir- diği sadece 17 cümleden oluşan tutum ölçeğinim güvenirliği ile ilgili Cronbach Alpha değerini 0,9104 olarak bulmuştur.
  • 4. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 40 3. BULGULAR Çalışmada, istatistiksel analizler SPSS 12.0 paket programı yardı- mıyla yapılmıştır. Elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. Ankete katılan öğrencilerin cinsiyetleri açısından Likert tipi sorula- rın tamamına ait cevapların ortalamalarının Mann-Whitney U testi sonuçla- rına bakıldığında, “soruların tamamı” için farklı cinsiyetteki öğrencilerin biyoloji dersine ait ödevlere bakış açılarının farklı olduğu, kız öğrencilerin ( X =3,3918) erkek öğrencilere göre biyoloji ödevlerine karşı ( X =3,2514) daha olumlu tutum içerisinde olduğu bulunmuştur (p=0,000) (p<0,005). Öğrencilerin Biyoloji dersleriyle ilgili ev ödevlerinin biyoloji dersi- ne yönelik “istek ve ilgiyi artırması” ile ilgili tutumlarına ait Tablo 1’de gö- rülen Mann-Whitney U testi sonuçlarına bakıldığında “Biyoloji ev ödevlerini yapmak çok sıkıcı geliyor.” ve “Biyoloji dersinde verilen ev ödevlerini ya- parken televizyon ya da radyo dinlemek bana büyük zevk veriyor.” ifadeleri hariç (p>0,05) diğer maddelerin tamamında farklı cinsiyetteki öğrenciler ara- sında anlamlı farklılığın olduğu görülmektedir (p<0,05). Maddelerin tama- mında ortalamalara bakıldığında kız öğrencilerin erkeklere göre daha olumlu tutum içerisinde olduğu görülmektedir (Tablo 1). Tablo 1. Biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin biyoloji dersine yönelik “istek ve ilgiyi artırmasına” yönelik öğrenci tutumları. Cinsiyet N X Std. Sapma Mann- Whitney U p K* 240 3,9667 1,01811 Biyolojiyle ilgili ev ödevlerimi yapar- ken çok eğleniyorum. E** 340 3,6000 1,27790 35056 0,003 K 240 3,8167 1,04287 Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri- ni yapmak hoşuma gidiyor. E 340 3,3647 1,29302 32984 0,000 K 240 2,4167 1,25817 Biyoloji ev ödevlerini yapmak çok sıkıcı geliyor. E 340 2,6235 1,35652 37480 0,084 K 240 2,3000 1,28460 Biyoloji ödevlerini yapmak için otur- duğumda uykum geliyor. E 340 2,7176 1,47035 34200 0,001 K 240 1,8167 1,01027 Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri- ni yaparken kendimi çok mutsuz his- sediyorum. E 340 2,6588 1,43741 27128 0,000 K 240 3,8167 1,01027 Okulda bana verilen biyoloji ile ilgili ödevler bana biyolojiyi sevdirdi. E 340 3,1529 1,30807 28952 0,000
  • 5. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 41 Tablo 1’in devamı K 240 4,4000 ,91843 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rini yaparken ilgili konuya daha çok motive oluyorum. E 340 3,7294 1,28883 28712 0,000 K 240 4,1000 1,12335 Biyoloji ile ilgili verilen ev ödevle- rinin araştırmaya dayalı olmasının beni derse daha çok motive edeceği düşüncesindeyim. E 340 3,4941 1,37935 30712 0,000 K 240 2,8000 1,44986 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rini yaparken televizyon ya da radyo dinlemek ödev yapmayı zevkli hale getiriyor. E 340 2,6941 1,61865 38592 0,253 K 240 4,2500 ,92614 Biyoloji dersinde verilen ev ödevi yaparken multimedia (bilgisayar, VCD, televizyon vs.) olanaklarından faydalanmak ödev yapmayı zevkli hale getiriyor. E 340 3,7412 1,32285 32936 0,000 *K= Kız **E= Erkek Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerine yönelik dü- şüncelerine ait Tablo 2’de görülen Mann-Whitney U testi sonuçlarına bakıl- dığında farklı cinsiyetteki öğrenciler arasında “Öğretmenlerin ev ödevi ve- rirken çok duyarlı davranmadıklarını düşünüyorum.”, “Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri ve dönem ödevlerinin yaratıcılığı geliştirmediği düşünce- sini taşıyorum.”, “Biyolojide verilen ev ödevlerinin değerlendirilmesi sonu- cunda öğretmenin kanaat notunda olumlu veya olumsuz bir değişiklik olmuyor inancındayım.” ve “Biyoloji dersinde verilen ev ödevlerini yapar- ken ders kitabı dışındaki kaynaklardan yararlanmak çok vaktimi alıyor.” ifa- delerine yönelik tutumlarında anlamlı farkın olmadığı (p>0,05), diğer mad- delerin tamamında ise anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05), maddelerin ta- mamına tek tek bakıldığında ise ödevlerle ilgili kız öğrencilerin erkeklere göre daha olumlu tavır sergiledikleri görülmektedir (Tablo 2). Tablo 2. Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerine yönelik düşünceleri. Cinsiyet N X Std. Sapma Mann- Whitney U p K 240 1,9667 1,15663 Ev ödevleri hangi konuda olursa olsun benim için daima zorla yaptı- ğım bir iş olmuştur. E 340 2,5412 1,32641 30504 0,000 K 240 3,9667 1,28025 Verilen ev ödevlerinin biyoloji ko- nularını anlamamda çok büyük rolü olduğunu düşünüyorum. E 340 3,3412 1,41257 31008 0,000
  • 6. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 42 Tablo 2’nin devamı K 240 3,7500 1,23580 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rinin düşünce gücünü geliştirdiğine inanıyorum. E 340 3,4353 1,19435 34120 0,001 K 240 1,9833 1,12025 Biyoloji dersinde araştırmaya dayalı ev ödevlerini yapmanın, zamanımı boşa harcamakla eşdeğer olduğunu düşünüyorum. E 340 2,5412 1,31748 30952 0,000 K 240 3,3000 1,46707 Öğretmenlerin ev ödevi verirken çok duyarlı davranmadıklarını düşünüyo- rum. E 340 3,0706 1,41453 37088 0,056 K 240 2,2333 1,37359 Biyoloji öğretmenimin yetiştireme- diği konuları ödev olarak verdiği görüşündeyim. E 340 2,6471 1,43044 33840 0,000 K 240 2,4167 1,59803 Biyoloji öğretmenimin yetiştireme- diği konuları ödev olarak vermesinin haksızlık olduğu görüşündeyim. E 340 2,8471 1,42879 33464 0,000 K 240 2,0833 1,34807 Biyoloji dersinde verilen dönem ödevlerinin gereksiz, zaman kaybı olduğunu düşünüyorum. E 340 2,5059 1,23492 31512 0,000 K 240 3,5000 1,41125 Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri ve dönem ödevlerinin yaratıcılığı geliştirmediği düşüncesini taşıyo- rum. E 340 3,3412 1,29945 37040 0,052 K 240 2,8500 1,42688 Biyolojide verilen ev ödevlerinin değerlendirilmesi sonucunda öğret- menin kanaat notunda olumlu yada olumsuz bir değişiklik olmadığı inancındayım. E 340 2,6471 1,38006 37480 0,087 K 240 4,1000 1,16719 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rini grup çalışması şeklinde plan- lanmasının, daha kalıcı bilgiler ka- zanmamı sağlayacağını düşünüyo- rum. E 340 3,7412 1,40083 35248 0,003 K 240 3,1500 1,40322 Verilen ev ödevleri, çok planlı prog- ramlı hazırlanmıyor görüşündeyim. E 340 2,9294 1,27410 36728 0,036 K 240 4,2500 1,09200 Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri ders kitabı dışındaki kaynaklardan yararlanılarak hazırlanırsa, konuları daha öğretici olur düşüncesini taşı- yorum. E 340 3,6588 1,28116 29696 0,000 K 240 2,8500 1,41510 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rini yaparken ders kitabı dışındaki kaynaklardan yararlanmak çok vak- timi alıyor. E 340 2,9647 1,38638 38792 0,302
  • 7. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 43 Mann-Whitney U testi sonuçlarına göre biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin “öğretmenler tarafından kontrolüne” yönelik farklı cinsiyette- ki öğrencilerin tutumlarına bakıldığında maddelerin tamamında öğrenciler arasında anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05) görülmektedir. Ödevlerin kont- rol edilmesi gerektiği, kontrolün sağlayacağı yararlarla ilgili kız öğrenciler erkeklere göre daha olumlu tavır sergilemişlerdir (Tablo 3). Tablo 3. Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin “öğretmenler tarafından kontrolüne” ait tutumları. Cinsiyet N X Std. Sapma Mann- Whitney U p K 240 4,3833 1,11425 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rinin öğretmen tarafından kontrol edilmesi çok önemlidir. E 340 3,3647 1,50395 24040 0,000 K 240 4,3667 1,05047 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rinin kontrol edilmesi,yapılan yanlış- ları düzeltmek açısından büyük yarar sağlıyor E 340 3,9765 1,26656 33112 0,000 K 240 4,0333 1,17101 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rinin kontrolüyle öğretmen-öğrenci arasındaki diyalogun gelişeceğini düşünüyorum. E 340 3,5529 1,43702 33792 0,000 Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin “derse olan ilgiyi artırabilmesi için olması gerekli şekline” yönelik tutumlarına ait Mann- Whitney U testi sonuçlarına bakıldığında cümlelerin tamamında kız öğrenci- lerin erkeklere göre daha olumlu tavır içerisinde bulundukları ve aralarında anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05) görülmektedir (Tablo 4). Öğrencilerin “ödev yapma önceliklerinde” biyoloji derslerine ait ö- devlerin yeri ile ilgili tutumlarına ait Mann-Whitney U testi sonuçlarına ba- kıldığında, farklı cinsiyetteki öğrenciler arasında “Yıllık dönem ödevimi bi- yoloji konuları içerisinden seçmek isterim.” ifadesine yönelik anlamlı farkın olmadığı (p>0,05), kız öğrencilerin ( X =2,6167) erkeklere göre ( X =2,8000) biraz daha olumsuz tavır sergiledikleri görülmektedir. Diğer maddelere göre ise farklı cinsiyetteki öğrenciler arasında anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05), kız öğrencilerin erkeklere göre daha olumlu tutum sergile- dikleri görülmektedir (Tablo 5). Öğrencilerin biyoloji derslerine ait ödevlerin “bir üst eğitime ve ge- lişmeye olan etkisine” yönelik tutumları ile ilgili Mann-Whitney U testi so-
  • 8. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 44 nuçlarına bakıldığında ise farklı cinsiyetteki öğrenciler arasında “Üniversite- de almak istediğim eğitim şeklinde biyoloji ödevlerinin etkisi vardır.” ifade- sine yönelik anlamlı farkın olmadığı (p>0,05), diğer maddelerin tamamında ise anlamlı farklılığın olduğu (p<0,05), kız öğrencilerin erkeklere göre daha olumlu tutum sergiledikleri görülmektedir (Tablo 6). Tablo 4. Öğrencilerin biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerinin “derse olan ilgiyi artırabil- mesi için olması gerekli şekline” yönelik tutumları cinsiyet N X Std. Sapma Mann- Whitney U p K 240 2,6500 1,41510 Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri- nin yapılması zorunluluk taşımamalı- dır. E 340 3,0824 1,45096 33848 0,000 K 240 4,4500 1,04180 Biyoloji derslerinde verilen ev ödev- lerinin anlatılan konulara uygun bir şekilde verildiği takdirde fayda sağla- yacağı inancını taşıyorum. E 340 3,9059 1,23492 29568 0,000 K 240 2,2000 1,18286 Biyoloji konularıyla ilgili olarak ilgi- mi çeken konuların ev ödevi olarak verilmesi beni o konudan soğutuyor. E 340 2,7529 1,40715 31896 0,000 K 240 2,8500 1,36697 Biyolojiyle ilgili verilen ev ödevleri- nin problem çözümüyle ilgili olanları beni bunaltıyor. E 340 3,1765 1,39258 35304 0,005 K 240 4,4667 ,99314 Biyoloji ile ilgili ev ödevlerinin labo- ratuarda yapılacak türden olması il- gimi daha çok çeker E 340 4,0000 1,35673 33328 0,000 K 240 4,4000 ,78052 Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri- nin üniversite sınavlarına hazırlayıcı nitelikte olması, beni ödevi yapmaya daha fazla odaklar. E 340 4,0235 1,15956 34480 0,001 K 240 4,1167 ,96969 Biyolojide bir konu ile ilgili hazırlık çalışması niteliğinde verilen ev ödevi beni konuyu öğrenmeye daha istekli kılıyor. E 340 3,6706 1,29795 33624 0,000 K 240 4,2500 1,06091 Biyoloji konularının sonunda alıştır- ma nitelikli verilen ev ödevi konuyu daha iyi anlamama ve kavramama neden olmaktadır. E 340 3,6824 1,35857 31296 0,000 K 240 2,8667 1,53581 Biyoloji dersinde öğretmenimin sınıf- ta konuyla ilgili soruları çözmek yeri- ne bu soruları ödev olarak vermesi konuyu anlamamı güçleştiriyor. E 340 3,1412 1,42587 36656 0,033 K 240 2,2833 1,21485 Biyolojide hazırlık çalışması başlığı altında verilen ön ödev, konuya karşı bende hiç ilgi uyandırmaz. E 340 2,7647 1,29120 31920 0,000
  • 9. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 45 Tablo 4’ün devamı K 240 4,3833 ,98680 Biyoloji dersinde konuyu anlayıp anlamadığımızı kontrol etmek üzere verilen alıştırma ağırlıklı ödevler, konunun ne kadarını anlayıp ne ka- darını anlamadığımı belirleyebilmem için iyi bir ölçüt oluyor. E 340 3,4000 1,45898 25112 0,000 K 240 3,9333 1,22548 Biyoloji dersinde verilen ev ödevle- rinin güncel konularla ilişkili olması, beni ev ödevi yapmaya daha istekli hale getiriyor. E 340 3,5412 1,23425 32800 0,000 Öğrencilerle yapılan görüşmelerde öğrencilere yöneltilen farklı soru- lara göre aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: Öğrencilere yöneltilen “Biyoloji ev ödevleri nasıl olması gerekir?” şeklindeki soruya öğrenciler genel olarak “biyoloji konularının ilgi çekici ve güncel olduğundan dolayı biyoloji derslerine yönelik ödevlerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklere uygun ve severek yapabilecekleri türden olması gerektiği, örneğin daha çok düşünmeyi gerektiren, yaratıcılığı destekleyen ve araştır- maya yönelik bir ödevin ödev yapmayı ve başarıyı teşvik edeceğini” şeklin- de cevaplar vermişlerdir. Tablo 5. Öğrencilerin ödev yapmada diğer ödevler arasında“biyoloji derslerine öncelik ver- meyle” ilgili tutumları. cinsiyet N X Std. Sapma Mann- Whitney U p K 240 4,1500 0,96508 Biyoloji derslerinde verilen ev ödev- lerini yaparken çok dikkatli ve özen- li olmaya çalışırım. E 340 3,6706 1,25167 32152 0,000 K 240 2,2500 1,13705 Okulda verilen ev ödevleri içinde en son biyolojiyle ilgili ödevleri yapa- rım. E 340 3,0118 1,34357 27784 0,000 K 240 3,1333 1,05841 Okulda verilen ev ödevleri içinde ilk önce biyolojiyle ilgili ödevleri yapa- rım. E 340 2,9059 1,16612 36824 0,039 K 240 2,6167 1,37024 Yıllık dönem ödevimi biyoloji konu- ları içerisinden seçmek isterim. E 340 2,8000 1,39785 37864 0,130
  • 10. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 46 Tablo 6. Öğrencilerin biyoloji derslerine ait ödevlerin “bir üst eğitime ve gelişmeye olan etkisine” yönelik tutumları cinsiyet N X Std. Sapma Mann- Whitney U p K 240 4,2667 1,12583 Biyolojide ev ödevi olarak bize veri- len testler sınavlara hazırlanmamda kolaylık sağlıyor. E 340 3,7882 1,29527 31480 0,000 K 240 3,8000 1,09468 Okulda bana verilen biyoloji ile ilgili ödevler beni üniversiteye hazırlaya- cak niteliktedir. E 340 3,4588 1,22465 34840 0,002 K 240 3,9667 1,15663 Okulda bana verilen biyoloji ile ilgili ödevler verilen biyoloji konularını günlük hayatla ilişkilendirmemi sağladı. E 340 3,3882 1,38337 31272 0,000 K 240 2,5167 1,22035 Biyoloji dersinde çözebildiğim soru- ların benzerleri ev ödevi olarak kar- şıma geldiğinde doğru çözümü gerçekleştiremiyorum. E 340 3,1647 1,37270 29720 0,000 K 240 3,4167 1,25817 Üniversitede almak istediğim eğitim şeklinde biyoloji ödevlerinin etkisi vardır. E 340 3,3647 1,40666 40656 0,941 K 240 4,3667 ,91417 Biyoloji dersinde verilen ev ödevleri içinde anlamadığım soruları öğret- menime sormak ve cevabını tartış- mak, öğretmenimle ders içi diyalo- gumun gelişmesini sağlıyor. E 340 3,7412 1,37532 31328 0,000 “Ödevlerin sağlıklı ve doğru bir şekilde yapılabilmesi için ne yapıl- malı?” sorusuna yönelik olarak öğrenciler, “biyoloji ödevlerinin sağlıklı ola- rak yapılabilmesi için öğretmen tarafından kendilerine doğru bir şekilde kaynak araştırması ve kullanımının öğretilmesinin, ödev amaçlarının açık seçik olarak ifade edilerek ödevi hazırlayabilmek için neler yapılabileceğinin belirtilmesi gerektiğinin” üzerinde durmuşlardır. Öğrenciler ayrıca “okul kütüphanelerinin biyolojiye ait ödevleri yapma konusunda çok da yeterli olmadığını, bilgisayar aracılığı ile diğer kütüphanelerle bilgi alışverişinde bulunma imkânlarının olmadığını” belirtmişlerdir. “Biyoloji ödevlerinin kontrolü ve yapılmasında ailenizden yardım a- lıyor musunuz? Bu yardım ne şekildedir?” sorusuna karşılık ise farklı gelir ve eğitim seviyelerindeki ailelerin yaşadığı bölgelerde bulunan liselerdeki öğrencilerin çoğunluğu “biyoloji ödevlerinin kontrolü ve yapılmasında aile- lerinden çok az destek aldıklarını” belirtmişledir. Bazı öğrenciler de “ailele- rinin biyoloji ödevlerinin kontrolü ile ilgili olmasa da ödevlerin yapılabilme-
  • 11. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 47 sini kolaylaştıracak kaynakları sağlama şeklindeki imkânları kendilerine sunduğunu” ifade etmişlerdir. Mülakata katılan öğrencilerin tamamına yakı- nı ise “ev ödevlerinin ailelerce kontrolü ile ilgili eğitimlerinin başlangıcında- ki aile desteğinin, eğitimin ilerleyen kademelerinde gittikçe azaldığını” be- lirtmişlerdir. “Biyoloji dersinde verilen ödevlerin etkinliği ve sağlayacağı yararlar nasıl artırılabilinir?” sorusuna yönelik olarak “ödevlerin kontrol ve geri bil- dirimin mutlaka yapılması gerektiğini” ifade eden öğrenciler, “ödev yapımı- nın notla teşvik edilmesinin yanında çalışanla çalışmayanın tamamıyla ayırt edilebilmesi için ödevin bizzat öğrencinin kendisi tarafından yapıldığının kontrol edilmesinin mutlak gerekli olduğunu” vurgulamışlardır. “Biyoloji dersinde verilen ödevler sizi sıkıyor mu?” sorusuna yöne- lik “ödevlerin fazla zaman almaması gerektiği” üzerinde duran öğrenciler, “kişisel veya sosyal etkinliklere (arkadaşlarıyla birlikte olma, tv izleme vb.) zaman ayırmasını engelleyecek yoğunluktaki ödevlerden sıkıldıklarını” ifade etmişlerdir. “Okul hayatınıza yönelik en önemli kaygınız nedir? Biyoloji dersine ait ev ödevleri bu kaygının giderilmesine yardımcı oluyor mu?” şeklindeki soru ile öğrencilerin en büyük kaygılarından birinin “bir üst okula ait sınav kaygısı” olduğu görülmüştür. Öğrencilerin bununla ilgili üzerinde durdukları en önemli nokta, emek verilerek hazırlanan biyoloji ödevlerinin bu sınavlara yardımcı olacak şekilde düzenlenmesi ve fonksiyonel olmaları gerektiğidir. 4. SONUÇ ve TARTIŞMA Bu araştırma biyoloji ve diğer derslerde öğrencilere verilen ev ödev- lerinin etkinliğini ortaya koyması, ayrıca farklı cinsiyetlerin ev ödevlerine karşı tutumlarını belirlemek açısından önemlidir. Çalışmanın geneline bakıldığında, araştırma süresince biyoloji der- sinde verilen ev ödevlerine yönelik yapılan mülakatlar ve uygulanan anket verilerine göre kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha olumlu bir tutum içerisinde oldukları görülmektedir. Bunun nedeni olarak kız öğrencilerin öğrencilik hayatlarında daha disiplinli, görevlerine sadık, itaatkâr ve düzenli olmaları ile ilgili genel kanaat olduğu söylenebilir. Hong (1999) yaptığı bir çalışmada ödev yapmaya yönelik cinsiyetler arasındaki bu farklılığı rapor etmiştir. Öğrenmenin ön şartları arasında isteklendirme, aktif katılım ve geri bildirim gelir. Bunun sağlaması için de verilen ödevleri mutlaka değerlendi- rilmelidir. Çalışmamızda öğrencilerin konunun önemini belirtecek şekilde
  • 12. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 48 anket sorularına cevap verdiği görülmüştür. Ankette kontrol sayesinde hem yanlışlıkların düzeltilmesinin hem de öğretmen-öğrenci diyalogunun artma- sının sağlanabileceği ifade edilmiştir (Tablo 3). Öğrenciler ayrıca mülakat sırasında anketteki cevaplarını destekler nitelikte “ödevlerde kontrol ve geri bildirimin mutlaka yapılması” gerektiği- ni ifade etmişlerdir. Bunun sağlanması için de öğretmen ödevlerin değerlen- dirilmesi sırasında hatalı bölümlere dikkat çekmeli, hatalar ödev üzerinde doğrusu yazılarak düzeltilmeli ve ödev tekrar öğrenciye geri verilmelidir. Öğrenci kendi hatalarını gördüğü takdirde, ileride benzer hataları yapmaya- cak, ödevin kontrol edileceğini düşüncesiyle de daha özenli ödev hazırlama yolunu seçecek, bu ise öğrenmeyi kolaylaştıracaktır. Öğrencilerin özellikle ev ödevlerini yapmayı, bazen gereksiz bazen de not yükseltme aracı olarak algılaması nedeniyle ev ödevlerinin gelişigüzel yapıldığını bununda kendile- rine bir şey kazandırmadığını düşünürsek geri bildirimin önemi daha da or- taya çıkacaktır. Okan (1989), Cruickshank (1990), Gün (1995), Yücel (2004) ve Tan (2005) yaptıkları araştırmalarda bunun önemini ortaya koyarak kont- rol edilen ev ödevlerinin yararlı, kontrol edilmeyen ev ödevlerinin ise fayda- sız olduğunu belirtmişlerdir. Ev ödevlerinin kontrolünde öğretmenin tek başına yeterli olmayaca- ğı, ödevlerin sayısının artması durumunda ise değerlendirmede birçok prob- lemin ve öğretmen açısından zaman kayıplarının ortaya çıkacağı şüphesizdir. Çalışmada öğrencilerin biyoloji dersinde verilen dönem ödevlerinin gerek- siz, zaman kaybı olduğunu düşünmediği ortaya çıksa da ev ödevlerinin başa- rıya ulaşmasında öğretmen-veli ilişkisinin önemi büyüktür. Araştırmalarda anne-babaların ilgilendiği, gerektiğinde yardım ve kontrol ettiği ev ödevlerinin yararlı, anne-babaların ilgilenmediği ev ödevle- rinin faydasız olduğunu, ev ödevlerinin etkili olmasında yaşın en etkili fak- tör olduğu, yaş arttıkça ödevlerin daha ciddiye alındığı ve faydalı olduğu ortaya konmuştur (Aytuna 1963; Ergün ve Özdaş, 1997). Bu durumda küçük yaşlardaki öğrencilerde aile desteğinin önemi daha da ortaya çıkmaktadır (Dworetzky, 1990). Ancak mülakatlar sırasında ortaya çıkan durum, öğrenci- lerin çoğunluğunun biyoloji ev ödevlerinin kontrolü ile ilgili ailelerinden çok az destek almasıdır. Mülakatlarda ortaya çıkan başka bir durum ev ödevleri- nin ailelerce kontrolü ile ilgili eğitimlerinin başlangıcında olan yoğun aile desteğinin eğitimin ilerleyen kademelerinde gittikçe azalmasıdır. Bu durum öğrenci eğitim seviyesinin yükselmesi, ailelerin eğitim seviyesinin bu sevi- yenin altında kalabilmesi veya daha üst derecede eğitim almış olsalar da kendi çalışma sahaları ve temel konular dışında birçok konunun unutulmuş olabilmesinden dolayı normal karşılanabilir. Ancak geleceğimizin teminatı
  • 13. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 49 olan çocuklarımızın yetişmesinde bu gibi sebepler mazeret olmamalıdır. Öğretmen biyoloji derslerine ait ev ödevlerini verirken mümkün ol- duğunca anne-babaların da desteğini sağlamaya çalışmalı, hatta onların ço- cuklarına nasıl yardım edecekleri konusunda anne-babalara yardım etmeli- dir. Öğretmen aynı zamanda evde yeterli desteği, danışacak kişisi ve araştır- ma malzemesi olmayan öğrenciler açısından ödevlerin büyük bir eşitsizlik doğurabileceği göz önünde bulundurmalıdır. Çalışmamızda biyoloji dersine ait ev ödevlerini yaparken çok dikkat- li ve özenli olmaya çalıştıkları ifade eden (Tablo 5) öğrenciler bu ödevleri angarya görmeseler de ev ödevlerinin yapılmasının zorunluluk taşımaması konusunda kararsızlık içerisinde oldukları ancak biyoloji ile ilgili ev ödevle- rinin zamanı boşa harcamak olarak görmedikleri ortaya çıkmıştır (Tablo 2). Öğrencilere biyoloji ödevlerini yaptırma konusunda öğretmene bü- yük sorumluluklar düşmektedir. Ancak ödevin yaptırılması sırasında ödevini yapamayan veya yapmayan öğrencilerde duruma karşı tepkinin oluşabileceği de açıktır. Biyoloji öğretmeni, öğrencilerin kendisinden ödevini yapabilmek için yardım isteme veya öğrencilerde ödevini yapmamanın huzursuzluğu ve ezikliği ile sınıfta ödevini yapan arkadaşlarından öç almak için onları rahat- sız etme şeklinde olabilecek tepkilere hazırlıklı olmalıdır. Öğrenciye verilen biyoloji ödevleri onun ilgisini çekebildiği sürece yararlı olacaktır. Bunun için öğretmen öğrenciyi iyi tanımalıdır. Öğretmen ödevin bir zorla yapılan bir iş, bir külfet olmadığını, ders çalışmak, sınıf geçmek kadar önemli bir görev olduğunu, zorda bırakmak veya boş zaman- ları zehir etmek gibi bir maksat taşımadığını öğrencilere kabul ettirmelidir. Ödevlerin yapılmasının önemine değinen Doğanay (1984) öğretme- nin ödevleri öğrencilere yaptırabilmek için (a) zorlayıcı tedbirler veya (b) teşvik ve ödüllendirme şeklinde iki yolu deneyebileceğini belirtmiştir. An- cak cezanın eğitimde yeri olmamakla birlikte etkisi de kalıcı değildir. Biyo- loji ödevlerinin ceza olarak algılanmaması dikkat edilmesi gereken en önem- li noktalardan birisidir. Baskılayıcı ve zorlayıcı eğitim öğrenciyi okuldan, öğretmenden ve derslerden uzaklaştıracaktır. Bu nedenle öğretmen, biyoloji dersine ait ödevleri yaptırmak için teşvik edici ve ödüllendirici metotlardan oluşan eğitim sanatını kullanmalıdır. Ankette öğrenciler biyoloji dersinde verilen ev ödevlerinin ders kita- bı dışındaki kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmasının konuların daha iyi öğrenilmesini sağlayacağını ifade ederken ders kitabı dışında kaynaklardan yararlanmanın kaybettirebileceği zaman konusunda kararsızlıklarını belirt- mişlerdir (Tablo 2). Öğrenciler ayrıca biyoloji dersinde verilen ev ödevlerini
  • 14. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 50 yaparken multimedia (bilgisayar, VCD, televizyon vs.) olanaklarından fay- dalanmanın ödev yapmayı zevkli hale getirdiğini ifade etmişlerdir (Tablo 1) Bu sonuçlara bakıldığında araştırma konularının ders kitapları dışında farklı birçok kaynaklardan derlenip hazırlanmasının önemi ortaya çıkmaktadır. Ancak öğrenciler mülakat sırasında biyoloji ödevlerinin sağlıklı olarak yapı- labilmesi için öğretmen tarafından kendilerine doğru şekilde kaynak tarama ve kullanımının öğretilmesinin önemi üzerinde durmuşlardır. Öğrenciler ay- rıca okul kütüphanelerinin biyolojiye ait ödevleri yapma konusunda çok da yeterli olmadığını, bilgisayar aracılığı ile diğer kütüphanelerle bilgi alışverişinde bulunma imkanlarının olmadığını belirtmişlerdir. Öğretmen, öğrencilere kolaylıkla bulunabilen kaynaklara sahip biyo- loji dersine ait ödevler vermeye dikkat etmelidir. Ancak öğrencilerin biyoloji ev ödevleriyle ilgili bilgi ve araştırma ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik, bu ihtiyaçların karşılandığı yerlerden biri olarak okul kütüphanelerinde za- manın gerekliliklerine göre, değişime ve yeniliğe açık, öğrencilere değer verdiğini belli eden düzenlemeler yapılmalıdır. Bu amaçla; okul kütüphane- leri, biyoloji derslerine ait kaynaklar açısından öğrencilerin bilgi ihtiyaçlarını karşılayan, rahatlıkla kullanılan, düzenli, biyoloji öğretim programına yöne- lik, yeterli bilgisayar desteğine sahip bir şekilde çevredeki ve dünyadaki kü- tüphanelerle bağlantılı duruma getirilmelidir. Çalışmamızda öğrenciler öğretmenlerin ev ödevi verirken çok planlı ve programlı oldukları ve çok duyarlı davrandıkları konusunda karasız ol- duklarını belirtmişlerdir (Tablo 2). Burada düşünülmesi gereken en önemli nokta yapılan ödevlerin öğretmen tarafından çok dikkatli ve ayrıntılı bir bi- çimde planlanması, eğitsel olması, öğrencinin gelişiminde bir işe yaraması ve ona olumlu özellikler kazandırmasıdır. Bu yapılmadığı taktirde istenen hedeflere de ulaşılamayacaktır. Bilen (1982) yaptığı bir araştırmada öğret- men tarafından bilinçsizce verilen ev ödevlerinin başarıyı düşürdüğünü, be- lirli ölçütlerle verilen ödevlerin ise başarıyı yükselttiğini ortaya koymuştur. Bu ise çalışmamızdaki bulguları desteklemektedir. Ev ödevleri öğrencileri birbirinden veya belli kaynaklardan aynen yazarak kopya çekmeye alıştırmamalı, onları araştırmaya, düşünmeye, göz- lem yapmaya ve elde ettikleri sonuçları yorumlayarak analiz ve sentez yap- maya ve sonuçta belli bir düzen içerisinde sunmaya yönlendirmelidir. Cruickshank (1990) da yaptığı bir araştırmada öğretmenlerin düzenli bir şe- kilde ödev verdiği, öğrencilerin de onu bilinçli bir şekilde yaptığı sürece öğ- renci başarısının artacağını vurgulamıştır. Ankette öğrenciler biyoloji ile ilgili verilen ev ödevlerinin araştır- maya dayalı ve aynı zamanda işlenecek konu ile ilgili olmasının dersin işle-
  • 15. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 51 nişi ve o günkü konunun anlaşılması yönündeki isteği arttırdığını ifade et- mişlerdir. Öğrenciler mülakatta da ortaya çıkan bu durum için, biyoloji ders- lerinin ilginç ve ilgi çekici özelliğinden dolayı verilen ödevlerin yapılması- nın nispeten eğlendirici olup, hoşa gittiğini ifade etmişlerdir (Tablo 1). Derse olan güdülenmenin öğretimdeki yeri düşünüldüğünde durumun önemi daha da ortaya çıkacaktır. Çalışmamızdaki verilere benzer şekilde Yücel ve Morgil (2000) de yaptıklar bir çalışmada, öğretmenlerin verdikleri ev ödev- lerinin derse ön hazırlık ve güdüleme yönünden de kolaylaştırıcı işlevi oldu- ğunu, öğrencilerin ise verilen ev ödevlerinin konuları öğrenmelerinde faydalı olduğunu düşündüklerini ifade etmişlerdir. Ankette biyoloji konularının sonunda alıştırma nitelikli verilen ev ödevlerinin konuyu daha iyi anlaşılmasına neden olduğunu belirten öğrenci- ler ev ödevlerinin anlatılan konulara uygun bir şekilde verilmesini önemini vurgulamışlardır (Tablo 4). Bunun yanında ev ödevlerinin hem güncel konu- larla ilişkili olmasının gerektiği hem de laboratuarda yapılabilecek türden olmasının gerektiği yönünde fikir yürüten öğrenciler (Tablo 4 ) biyoloji ev ödevlerinin düşünce gücünü geliştirdiğine ancak yaratıcılığı geliştirmediğine inandıklarını ifade etmişlerdir (Tablo 2). Öğrencilerin mülakatlarda da anket- te belirttikleri bu noktalar üzerinde durdukları görülmektedir. Görülüyor ki ev ödevleri mutlaka anlatılan konu ile ilgili olmalı, ödevlerin verilmesinde farklı öğrenci seviyeleri dikkate alınarak öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yete- nekleri gözetilmelidir. Dietz ve Kuhrt 1960’da yaptıkları araştırmada genel- likle ev ödevlerinin çeşitleri üzerinde durmuş ve kötü ev ödevlerinin öğren- cileri daha da kötüleştirdiğini, iyi ev ödevlerinin öğretimin kalitesini arttırdı- ğını iddia etmişlerdir. Çalışmada öğrenciler, ders sırasında kolaylıkla çözülebilenlere ben- zer problemlerin ev ödevi olarak karşılarına geldiğinde doğru çözüme ulaşa- bilecekleri konusunda tereddütlerini ifade ederken, ödevlerin bir üst okulun sınavlarına hazırlamadaki önemini vurgulamışlardır (Tablo 6). Mülakatlarda da açıkça ifade edildiği gibi öğrencilerin en büyük kaygılarından birinin bir üst okula ait sınav kaygısı olduğu göz önünde bulundurulursa biyoloji ödev- lerinin fonksiyonel olarak bu sınavlara yardımcı olması, ödev olarak verile- bilecek alıştırmaların ise çözülebilir olmasına dikkat edilmelidir. 5. ÖNERİLER Elde edilen bulguların değerlendirilmesi sonucunda biyoloji dersine ait ev ödevlerinin daha etkin ve istenen verimde olabilmesi için aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır:
  • 16. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 52 1. Biyoloji ev ödevleri öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda onları araştırmaya sevk edecek şekilde verilmeli. 2. Öğrencilere, onları biyoloji dersinden soğutacak yoğunlukta ödev vermek- ten sakınılmalı. 3. Ödevler mutlaka kontrol edilerek öğrenciye geri bildirim sağlanmalı. 4. Çalışanla çalışmayanın tamamıyla ayırt edilebilmesi için ödevin bizzat öğrencinin kendisi tarafından yapıldığı kontrol edilmeli. 5. Çalışmalar teşvik edici ve ödüllendirici metotlarla değerlendirilmeli. 6. Okul kütüphaneleri biyoloji müfredatına uygun, zamanın ihtiyaçlarına göre modern hale getirilmeli. Böylelikle biyoloji öğretiminde ev ödevleri ile ilgili karşılaşılabile- cek olumsuzluklar en aza indirilebilir. Sonuç olarak biyoloji dersine ait ev ödevleriyle ilgili problemlerin çözümü konusunda gerek öğreticiler, gerek idareciler ve gerekse öğrenciler gerektiği gibi ve yeterli çaba gösterirlerse biyoloji ev ödevleri, bilgiyi araştırıp bulan, alıp işleyebilen, kendi başına sunabilen ve konular arasında neden-sonuç ilişkisini kurabilen, elde edilen bulgulara göre yorum yapabilen ve çözüm üreten öğrencilerin yetiştirilmesi- ne katkıda bulunulabilir. 6. KAYNAKLAR Açıl, M. (2005). Ödevimi Babam Yapsın!!! Available Online. <Http://Www.Egitimplatformu.Net/Yazarlar/Mahmut_Acil/Odevimi_Babam_ Yapsin.Htm> (09.05.2005). Aytuna, H. A. (1963). Orta dereceli okullarda öğretmenlik ve problemleri. Ankara: MEB Basımevi. Bilen, M. (1982). Başarılı öğretim için teknikler. Ankara: Ankara Basın San. ve Kağıtcılık A.Ş. Cruickshank, D. R. (1990). Research that informs teachers and teacher educators. Bloomington, Indiana: Phi Delta Kappa. Dietz, B., Kurth, W. (1960). Wirkungsanalyse verschiedenartiger Hausaufgaben. Schule und Psychologie, 7,. p.264-275. Doğanay, H. (1984). Liselerde ödevler ve coğrafya ödevleri. Milli Eğitim ve Kültür Dergisi, 28, s. 3-10. Doyle, M. E. and Barber, B.S. (1990). Homework as a learning experiences (3rd. Edition). Washington, D.C: National Education Association. Dworetzky, J. P. (1990). Introduction to child development. Fourth Ed. West Publ. Comp. USA.
  • 17. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (8) Sayı: (1) Yıl:2006 53 Ergün, M., Özdaş, A. (1997). Öğretim ilke ve yöntemleri. Kaya Matbaa., İstanbul. Fehrman, P. G., KeithT. Z. and Reimers T.M. (1987). ‘Home influence on school learning: direct and indirect effects of parental involvment on high school grades’. Journal of Educational Research, 80, 330-7. Gün, H. (1995). Eğitim-öğretimde program-öğretmen-ödev üçlüsü. Çağdaş eğitim dergisi, sayı 213, s. 41–43. Gür, H. (2002). Ev Ödevi yapma stillerinin akademik başarıya etkisi, Ulusal Fen Bi- limleri Ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 eylül 2002 ODTÜ KÜLTÜR ve KONGRE MERKEZİ, Ankara, Available online. <http://www.matder.org.tr/bilim/eoysabe.asp?ID=50> (10.05.2005). Hong, E. (1999). ‘Preffered and actual homework style: a cross cultural examination’ Educational Research Journal, 41(3), 251–265. Krapp, J. V. (1988). Teaching research skills: A critical-thinking approach. School Library Media Journal, 34, 5, p.18–27. Küçükahmet, L. (2004) Öğretimde planlama ve değerlendirme. Baskı no: 15 (Mart), Ankara: Nobel Basımevi. Okan, K. (1989). Liseler ve ortaokullar için ev ödevi hazırlama teknikleri. Ankara: Seçkin Ofset. Okutan, M. (1990). Yeni ödev yönetmeliğinin getirdiği yenilikler nelerdir? Milli Eği- tim Dergisi, Sayı 94 (Şubat), s. 73–77. Önal İ.H. (1995). Ödevlerle Kazandırılan Değerler. Milli Eğitim Dergisi, Sayı 126 (Ocak-Şubat–Mart), s. 68–69. Smith, J. B. (1989). Library media center programs for middle schools; A cirriculum based approach. Chicago: American Library Assaciation. Tan, Ş. (2005). Öğretimi planlama ve değerlendirme. Ankara: Pegem Yayıncılık. Temel, A. (1989) Öğrenci ödevleri bilinçli verilmeli. Çağdaş Eğitim Dergisi, sayı 140 (Ocak), s. 12–14. Yıldırım, A., Doğanay, A., Türkoğlu, A. (2000). Okulda başarı için ders çalışma ve öğrenme yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi. Yücel, S. A. (2004). Ortaöğretim düzeyindeki öğrencilerin kimya derslerinde verilen ev ödevlerine karşı tutumlarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 24, sayı 1, s. 147–159. Yücel, A.S., Morgil, İ. (2000) Orta öğretim düzeyinde kimya derslerinde ev ödevleri- nin değerlendirilmesine yönelik ön çalışma, IV. Fen bilimleri Eğitimi Kong- resi.