Παρουσίαση διπλωματικής εργασίας στο ΜΠΣ "Σπουδές στην εκπαίδευση/Επιστήμες της αγωγής" του ΕΑΠ (Αθήνα, Σεπτέμβριος 2019)

1. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Η τηλεδιάσκεψη στηνεξΑΕ
ως ενσώματηκαι «ολοκληρωμένη»μάθηση.
Προςένα νέο θεωρητικόπλαίσιοτηςτηλε-μάθησης.
Αθανάσιος Κανελλόπουλος
Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Μαρία Ι. Κουτσούμπα
Συνεπιβλέπων καθηγητής: Ιωάννης Γκιόσος

2. Συμπεριφορισμός
Εποικοδομισμός
Κοινωνικο-πολιτισμικές
θεωρίες
Σύγχρονη
ψηφιακή εποχή
Αρχαίοι χρόνοι
Tabula rasa…;
Tabula inscripta…;
Ο επιστημονικόςδιάλογος
για τη μάθηση
είναι διαχρονικός
Κανελλόπουλος,2019

3. Η μάθηση ως διεργασία
Εγκέφαλος
Πλαστικότητα
του εγκεφάλου
Μνήμη
Αντίληψη
Οπτικοακουστική
μάθηση
Οπτικήαντίληψη
• Θεωρίατης
Επεξεργασίας
Πληροφοριών
• Θεωρίατου
Σχήματος
• Θεωρίατης
Διττής
Κωδικοποίησης
• Θεωρίατου
Γνωστικού
Φορτίου
• Θεωρίατης
Πολυμεσικής
Μάθησης
• ΘεωρίαGelstat
• Θεωρίατου
Εμπειρισμού
• Υπολογιστική
Θεωρίατου
Marr
• Οικολογική
Προσέγγιση
του Gibson
• Νευροφυσιολο
γικήΘεωρία
• Θεωρίατης
Ενσυναίσθησης
Νευρωνικάδίκτυαγια
κινήσεις,αισθήσεις,
συναισθήματακαινόηση
Εξειδικευμένα
κέντραεγκεφαλικής
λειτουργίας
Κανελλόπουλος,2019

4. Η
μάθηση
στην
ηλεκτρονική
εξΑΕ
Θεωρία της Διαδραστικής
Απόστασης
Μοντέλο της Κοινότητας
Διερεύνησης
Θεωρία της Τηλε-εγγύτητας
Διάλογος
Δομή
Αλληλεπίδραση
Αυτονομία
Απόσταση
Κοινότητα
διερεύνησης
Πολλαπλή
νοημοσύνη
Συναισθηματική
νοημοσύνη
Κανελλόπουλος,2019

5. Τηλεδιάσκεψη
(teleconference/videoconference)
αποτελεί
οπτικοακουστικό
εργαλείο (πολυμέσο)
σύγχρονης
επικοινωνίας
ανταλλάσονται δεδομένα βίντεο
ή/και ήχου σε πραγματικό χρόνο
μπορεί να είναι διαδραστική
(Interactive
Teleconference/Videoconference)
Διαμόρφωση
οπτικής
αντίληψης
Κανελλόπουλος,2019

6. Τηλε-μάθηση
χαρακτηριστικά από τη
δια ζώσης εκπαίδευσης
(«πρόσωπο με πρόσωπο»
διδασκαλία)
χαρακτηριστικά
από την εξΑΕ
χαρακτηριστικά από την
εκπαιδευτική εφαρμογή
των πολυμέσων
Αναγκαιότητα
συγκρότησης ενός νέου
θεωρητικού πλαισίου
για την τηλεδιάσκεψη
στην εξΑΕ
Το «πρόβλημα»
Κανελλόπουλος,2019

7. Σκοπός της εργασίας είναι η διαμόρφωση ενός
θεωρητικού πλαισίου για την τηλεδιάσκεψη στην
εξΑΕ ως ενσώματη και «ολοκληρωμένη» μάθηση.
Σκοπός
Για τον σκοπό αυτό, η εργασία συνθέτει μοντέλα και θεωρίες από
την εξ αποστάσεως και της δια ζώσης εκπαίδευση.
Μέθοδος
Κανελλόπουλος,2019

8. Ειδικότερα:
νέα θεωρητική πρόταση
Σύνθεση
επιμέρους
στοιχείων,
θεωριών και
μοντέλων
μάθησης
Περιγραφήκαι
ανάλυση
επιμέρους
στοιχείων,
θεωριών και
μοντέλων
μάθησης
Διερεύνηση και
παρουσίαση
επιμέρους
στοιχείων,
θεωριών και
μοντέλων
μάθησης
πρόκειται για θεωρητική έρευνα που
στηρίζεται στη βιβλιογραφική
ανασκόπηση, χωρίς να αποτελεί τυπική
έρευνα βιβλιογραφικής ανασκόπησης
Κανελλόπουλος,2019

9. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση
• Βάσεις δεδομένων:
• Οι ηλεκτρονικέςβιβλιοθήκεςτου ΕλληνικούΑνοικτούΠανεπιστημίου(ΕΑΠ) και
άλλων Πανεπιστημίων,όπως το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Ηλεκτρονικέςβάσεις δεδομένων(GoogleScholar,ERIC, PubMed,ScienceDirect-
Elsevier,Web of Science και Springer Link)
• Εγχώριεςκαι διεθνείς βιβλιογραφικέςπηγές με θεωρητικόαλλά και με ερευνητικό χαρακτήρα:
• Άρθρα από περιοδικά που έχουν ως θεματολογία τους την εξΑΕ («Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό
για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία», «European Journal of
Open, Distance and E-Learning», «The International Review of Research in Open and Distributed
Learning», «Distance Education», «American Journal of Distance Education», «Turkish Online Journal of
Distance Education» και το «International Journal of E-Learning & Distance Education»)
• Άρθρα από περιοδικά που σχετίζονται με την εκπαιδευτική τεχνολογία, τη Νευροεπιστήμη, την
Ψυχολογία και άλλα επιστημονικά πεδία («Journal of Asynchronous Learning Networks», «The Internet
and Higher Education», «Journal of the Learning Sciences», «Journal of Educational Computing
Research», «Neuroethics», «Turkish Online Journal of Educational Technology», «Research in Learning
Technology Education and Information Technologies», «PsychologyReview British Journal of Educational
Technology» κ.α.)
• Πρακτικά εισηγήσεων από τα Διεθνή Συνέδρια για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση
• Ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες όπως η «The Stanford encyclopedia of philosophy». Κανελλόπουλος,2019

10. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση
Τηλεδιάσκεψη,
ηλεκτρονική και
διαδικτυακή
μάθηση στην
εξΑΕ
Παιδαγωγικές
αρχές της εξΑΕ?
Τρόπος μάθησης?
Οπτική μάθηση?
«Ολοκληρωμένη»
μάθηση του Illeris
✓Δια ζώσης
εκπαίδευση
✓Εκπαίδευση
Ενηλίκων
✓Ηλεκτρονική
μάθηση
εξΑΕ?
Ο ρόλος των
αισθήσεων στη
μάθηση
(Αριστοτελική
θεωρία
μάθησης,
Νευροεπιστήμη)
✓Ο ρόλος του
σώματοςκαι του
εγκεφάλου στη
μάθηση
Οπτικοακουστική
μάθηση
✓Θετικές Επιστήμες
✓εξΑΕ (σχεδιασμός
εκπαιδευτικού
υλικού)
✓Ηλεκτρονική μάθηση
(εφαρμογή
εκπαιδευτικών
βίντεο)
εξΑΕ και σύγχρονη
μορφή
επικοινωνίας?
Ενσώματη
μάθηση και
Κοινωνιολογία
του Σώματος
✓Φυσικές και
Θετικές
Επιστήμες
(κυρίως τα
Μαθηματικά)
✓Εκπαιδευτική
τεχνολογία
εξΑΕ?
Κανελλόπουλος,2019

11. Σημαντικότητα
της εργασίας
Πολύπλευρη
προσέγγιση της
τηλεδιάσκεψης
Ερμηνεία
μαθησιακήςκαι
εκπαιδευτικής
διαδικασίαςσε
τηλεδιάσκεψη
Ερμηνείακαι
βελτίωση των
εκπαιδευτικών
πρακτικών
Βελτίωσησχεδιασμού
ηλεκτρονικών
μαθησιακών
περιβαλλόντων
Εξέλιξηεπιστημονικού
πεδίουεξΑΕ
(δημιουργίανέας
γνώσης)
Εισαγωγήστην
ελληνική
βιβλιογραφίατης εξΑΕ
της ΘεωρίαςτηςΤηλε-
εγγύτητας
Περιορισμός της
εργασίας
Η ίδια η θεωρητική φύση
της εργασίας.
Αφορά ένα συγκεκριμένο
στοιχείο της εξΑΕ (την
τηλεδιάσκεψη στην εξΑΕ).
Σημαντικότητα
& περιορισμοί της εργασίας
Κανελλόπουλος,2019

12. Κανελλόπουλος,2019

13. Η ενσώματη μάθηση
Η Θεωρία της Ενσώματης Μάθησης εμφανίστηκε στο πεδίο της Γνωστικής
Γλωσσολογίας στην αρχή του 1975 (Lakoff, 2012)
Κοινωνιολογίατου
Σώματος
Σωματοποίηση
(φαινομενολογικόμοντέλο
ανάλυσης)
«Τεχνικές»του σώματος
(το σώμα αποκτά
«θεατρικούς ρόλους»)
Κοινωνική διάσταση
Κανελλόπουλος,2019

14. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ
ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
απόκτηση γνώσης
απόκτηση
Οι διεργασίες της μάθησης
Το τρίγωνο και οι
διαστάσεις της μάθησης
Η «ολοκληρωμένη»
μάθηση
Η «ολοκληρωμένη» μάθηση του Illeris (2009,
2015, 2016) αποτελεί μία ολιστική ή
ανθρωπιστική προσέγγιση της μάθησης που
περιλαμβάνει γνωστικά, συναισθηματικά και
κοινωνικά χαρακτηριστικά.
ΑΤΟΜΟ
Κανελλόπουλος,2019

15. ΤΗΛΕ-ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΓΝΩΣΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
Η Θεωρία
της Τηλε-εγγύτητας
Η Θεωρία της Τηλε-εγγύτητας (Themeli & Bougia,
2016) αναφέρεται στη σημασία της εγγύτητας των
συμμετεχόντων σε μία τηλε-κοινότητα
διερεύνησης, η οποία και αναπτύσσεται μέσω των
οπτικοακουστικών μηνυμάτων που εκπέμπονται
στην τηλεδιάσκεψη.
Η τηλεδιάσκεψηαποτελεί μία «θεατρική σκηνή»
Τηλε-κοινότηταΔιερεύνησης
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΓΝΩΣΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ
ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Ενίσχυση
διαλόγου
Επιλογή
περιεχομένου
Δημιουργία
μαθησιακού
κλίματος
Κανελλόπουλος,2019

16. Η τηλε-μάθηση
Ομαδική απόκτηση γνώσης
ΤΗΛΕ-ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΓΝΩΣΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
ΚΙΝΗΤΡΟ
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ
ΒΟΥΛΗΣΗ
ΔΡΑΣΗ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
ΓΝΩΣΗ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
Οι διαστάσειςτης «ολοκληρωμένης» μάθησης
Κανελλόπουλος,2019

17. Η τηλε-μάθηση
ως ενσώματη μάθηση
Ομαδική απόκτηση γνώσης
ΤΗΛΕ-ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΓΝΩΣΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
Κανελλόπουλος,2019

18. Η τηλε-μάθηση
ως «ολοκληρωμένη»
μάθηση
Ομαδική απόκτηση γνώσης
ΤΗΛΕ-ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΓΝΩΣΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
ΨΥΧΙΚΟΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ
ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΗΙΣΟΡΡΟΠΙΑ,
ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ
ΓΝΩΣΕΙΣ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Κανελλόπουλος,2019

19. Ομαδική απόκτηση γνώσης
ΤΗΛΕ-ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΤΗΛΕ-ΓΝΩΣΤΙΚΗ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
• Θεωρία «Ολοκληρωμένης»
Μάθησης
• Θεωρίεςκαι μοντέλα μάθησης
για την ηλεκτρονική εξΑΕ
• Θεωρία τηςΕπεξεργασίας
Πληροφοριών
• Θεωρία του Σχήματος
• Θεωρία τηςΔιττής
Κωδικοποίησης
• Θεωρία τηςΕνσυναίσθησης
• Θεωρία τηςΕνσώματηςΜάθησης
• ΦαινομενολογικόΜοντέλο της
Κοινωνιολογίαςτου Σώματος
• Θεωρία «Ολοκληρωμένης» Μάθησης
• Θεωρίεςκαι μοντέλα μάθησηςγια τηνηλεκτρονική εξΑΕ
• Θεωρία Ενσυναίσθησης
• Θεωρία τηςΕνσώματηςΜάθησης
• ΦαινομενολογικόΜοντέλο τηςΚοινωνιολογίαςτουΣώματος
• Θεωρία «Ολοκληρωμένης»
Μάθησης
• Θεωρίεςκαι μοντέλα μάθησης
για την ηλεκτρονική εξΑΕ
• Θεωρίεςοπτικήςαντίληψης
• Θεωρία τηςΕνσυναίσθησης
• Θεωρία τηςΕπεξεργασίας
Πληροφοριών
• Θεωρία του Σχήματος
• Θεωρία τηςΔιττής
Κωδικοποίησης
• Θεωρία του Γνωστικού
Φορτίου
• Θεωρία Πολυμεσικής
Μάθησης
• Θεωρία τηςΕνσώματης
ΜάθησηςΦαινομενολογικό
Μοντέλο τηςΚοινωνιολογίας
του Σώματος
Θεωρίες
και αρχές
οπτικής
αντίληψης
Θεωρίες
και αρχές
οπτικής
αντίληψης
Θεωρίες
και αρχές
οπτικής
αντίληψης
Κανελλόπουλος,2019

20. Ενδυνάμωση της τηλε-μάθησης…
….με τηνκατάλληλη σχεδίαση
διδακτικούυλικού,εκπαιδευτικού
προγράμματοςκαιηλεκτρονικού
μαθησιακούπεριβάλλοντος
…με τηνενίσχυσητης
αυτορρυθμιζόμενηςμάθησης,του
διαλόγου,της ενεργητικής
ακρόασηςκαιμάθησης
…με τηνκατάλληλη
οπτικοακουστική παρουσίασητου
περιεχομένου(όχι αποκλειστικά
χρήσηppt)
…με χρήση της σωματοεπίγνωσης,
προσωποαναγνωσίαςκαιτων
«τεχνικώντουσώματος»
Τηλε-διδακτική
παρουσία
…με ενίσχυσητης
συναισθηματικήςέκφρασης
…με ενίσχυσητης
συνεργασίας
…με χρήσηκαι κοινωνική
διαπαιδαγώγησητων
«τεχνικώντουσώματος»
Τηλε-κοινωνική
παρουσία
…με εφαρμογή πρακτικής
διερεύνησης
…με ενίσχυσηκριτικής
σκέψης,συναισθηματικήςκαι
πολλαπλής νοημοσύνης
…με ενίσχυσητης
αλληλεπίδρασηςκαιτου
διαλόγου
…με ενίσχυσητης
συναισθηματικήςέκφρασης
μέσωτων«τεχνικώντου
σώματος»
Τηλε-γνωστική
παρουσία
Κανελλόπουλος,2019

21. …τον ρόλο των
συναισθημάτων
των
συμμετεχόντων
Εμπειρικές έρευνες
για…
…την εφαρμογή
της κοινότητας
διερεύνησης
…τη σημασίατης
οπτικής αντίληψης
…την εφαρμογή
των θεωριών
οπτικοακουστικής
μάθησης
…τον βαθμό
εγγύτητας των
συμμετεχόντων
…τον ρόλο αλλά
και την εφαρμογή
των «τεχνικών»
του σώματος
Κανελλόπουλος,2019

22. Πηγές σχημάτων παρουσίασης
1. ΕνσώματηΜάθηση
• Πηγή: προσαρμοσμένοαπόHinton,2014, Fig. 4-4
2. Οι διεργασίεςτης μάθησης
• Πηγή: Illeris, 2016, Σχ. 3.1, σ. 45
3. Το τρίγωνοκαι οι διαστάσειςτης μάθησης
• Πηγή: βασισμένοστο Illeris, 2016, Σχ. 3.2, σ. 47
4. Τηλε-κοινότηταΔιερεύνησης
• Πηγή: βασισμένοστο Themeliκαι Bougia, 2016, Fig. 1.1, σ. 153
5. ΚοινότηταΔιερεύνησης
• Πηγή: προσαρμοσμένοαπόGarrison et al., 1999, Fig. 1, σ. 88
Κανελλόπουλος,2019

23. Σας ευχαριστώ
για την…..
προσοχή σας!
Κανελλόπουλος,2019