1. Διαδικτυακό Ραδιόφωνο
εναλλακτικό περιβάλλον
μάθησης
 Μπακόπουλος Νικόλαος, (ΠΕ19) & Τούλιου Ευτυχία, (ΠΕ70)
 35ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών Δημοτικό Σχολείο Ελαιώνα Αχαΐας
 nmpako@upatras.gr ef.s.touliou@gmail.com

2η ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

2. Ακούω
ραδιόφωνο
Κάνω ραδιόφωνο
Δράση
Δείγμα , Ανάλυση
Συμπεράσματα
Μελλοντικές σκέψεις

3. •Στα πλαίσια του Πολιτιστικού Προγράμματος “European School Radio, το Πρώτο
Μαθητικό Ραδιόφωνο” έγινε προσπάθεια αποτύπωσης του αντίκτυπου του
διαδικτυακού ραδιοφώνου στην εκπαιδευτική διαδικασία και πράξη, όσον αφορά σε
μαθητές/ μαθήτριες δυο Δημοτικών σχολείων του νομού Αχαΐας.
•Για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκε η Έρευνα – Δράση.
•Το δείγμα μαθητών συμπίπτει με το συνολικό πληθυσμό των μαθητών που
συμμετείχαν στο πρόγραμμα από το 35ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών και το Δημοτικό
Σχολείο Ελαιώνα
• διασφαλίζεται η αξιοπιστία της παρούσας έρευνας.
• παρουσιάζονται ξεχωριστά για κάθε σχολείο ο σχεδιασμός και η δράση
• συνολικά τα αποτελέσματα στην αξιολόγηση.
“European School Radio το Πρώτο Μαθητικό Ραδιόφωνο”

4. •να αξιολογηθεί η εφαρμογή του προγράμματος στα δύο σχολεία
•να παρατηρηθούν τυχόν ομοιότητες στα δείγματά μας και οι δύο αυτές περιπτώσεις
• να συσχετιστούν μεταξύ τους
ώστε να εξάγουμε αρχικά συμπεράσματα για το πρόγραμμα στα συγκεκριμένα
παραδείγματα με κίνητρο:
τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας για την επόμενη σχολική χρονιά
την ανίχνευση της προσφοράς του προγράμματος στην διδασκαλία ως γνωστικό
εργαλείο.
Σκοπός της εργασίας

5. το θεωρητικό σχήμα της έρευνας
δράσης χαρακτηρίζεται από
σπειροειδή δομή με κύκλους που
περιλαμβάνουν τέσσερα βασικά
στάδια (Scott 1999)
• της αντίληψης του προβλήματος
• του σχεδιασμού, της δράσης
•της παρατήρησης
• και του αναστοχασμού.
Βασικά στάδια της Έρευνας Δράσης

6. Μαθητές/τριες: Δημοτικού Σχολείου Ελαιώνα & 35ου Δημοτικού Σχολείου
Πάτρας. Τίτλος εκπομπής: “Θα σας βγάλουμε το λάδι” & “Μικροί
Μεγάκυκλοι” Αξιολόγηση από μαθητές
Διανομή κοινών ερωτηματολογίων και στις δύο ομάδες- στόχους, συμπλήρωση.
Αναπτύχθηκε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο αναρτήθηκε στη διεύθυνση
https://docs.google.com/forms/d/1xz_trPgqx6d6-c--Qzd-
295nE4BiNZ5oGObQ0swmy64/viewform?pli=1.
Στο ερωτηματολόγιο δεν υπήρξε κάποιο χρονικό διάστημα για πειραματισμό.
Το ερωτηματολόγιο αυτό το απάντησαν συνολικά 78 μαθητές στο εργαστήριο
τηςπληροφορικής (ΤΠΕ).
Οι παρατηρήσεις του ερευνητή στο
εργαστήριο στα πλαίσια συμμετοχικής
παρατήρησης (Cohen & Manion, 1994),

7. Μαθητές/τριες: Δημοτικό Σχολείο Ελαιώνα Τίτλος εκπομπής: “Θα
σας βγάλουμε το λάδι” Εκπαιδευτικός-Ερευνητής: Τούλιου Ευτυχία
•Αφόρμηση από τη λαογραφία και παράδοση του τόπου μας, το φυσικό περιβάλλον της
ευρύτερης περιοχής και συζήτηση. Πρόκληση ενδιαφέροντος μαθητών, ενθάρρυνση από
εκπαιδευτικό - ερευνητή
•Συλλογή έντυπου υλικού προς επεξεργασία και αναζήτηση ηλεκτρονικού υλικού από
πηγές στο διαδίκτυο.
•Σύνταξη διαλόγου μαθητών και σχεδίου εκπομπής σε έγγραφο κειμένου.
•Σιωπηρή ανάγνωση και πρόβες για εκφώνηση.
•Επιλογή μουσικής
•Ηχογράφηση στονΗ/Υ
•Επεξεργασία αρχείου, εξαγωγή του με την κατάλληλη μορφή, αποθήκευση στο
κοινόχρηστο φάκελο dropbox
•Επικοινωνία με συντονιστές για ανάσυρση αρχείου και προγραμματισμού μετάδοσης
από το Πρώτο Μαθητικό Ραδιόφωνο
•Δημιουργία εικόνας-αφίσας για διαφήμιση εκπομπής, σύνταξη κειμένου και ανάρτηση
δημοσίευσης σχετικά με τη μετάδοση της εκπομπής από τη μαθητική ομάδα στο
ιστολόγιο του European School Radio
•Ακρόαση και επικοινωνία με άλλους επισκέπτες του European School Radio
•Σχολιασμός και Αξιολόγηση εκπομπής στο chat room του ιστολογίου του European
School Radio

8. Μαθητές/τριες: 35ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών Τίτλος εκπομπής:
“Μικροί Μεγάκυκλοι” Εκπαιδευτικός-Ερευνητής: Μπακόπουλος
Νικόλαος
Αρχικά η διαδικασία ξεκίνησε απλά με στόχο την δημιουργία της εκπομπής, τα
στάδια που ακολουθήθηκαν για την επίτευξη του στόχου είναι τα εξής:
1. Επιλογή των τάξεων που θα πάρουν μέρος
2. Επιλογή των μαθητών που εκφράζουν την επιθυμία για συμμετοχή
3. Οργάνωση αυτών σε ομάδες των 3-4 ατόμων (Κακλαμάνης, 2005)
4. Συζήτηση για την ανάθεση του θέματος
5. Αναζήτηση πληροφοριών από τους μαθητές
6. Παρουσίαση του υλικού με την χρήση του power point, και κατάθεση
αυτού σε έγγραφο του word
7. Επιλογή μέρας και ώρας για την ηχογράφηση της εκπομπής
8. Επιλογή της μουσικής από τους μαθητές
9. Τελική φάση δημιουργίας της εκπομπής
10. Μεταφορά αρχείου στο κοινόχρηστο φάκελο με European school radio

9. Από τη δεύτερη κιόλας επανάληψη της διαδικασίας ανάπτυξης ραδιοφωνικής εκπομπής
υπήρξε προβληματισμός για την ανάπτυξη και εφαρμογή μιας διαφορετικής διαδικασίας
έτσι ώστε να υπάρχει και κάποιο μαθησιακό όφελος των μαθητών ως προς την χρήση
των ΤΠΕ ή άλλου γνωστικού αντικειμένου.
Αναπτύχθηκε η ιδέα ότι οι μαθητές μας δεν ακούν ραδιόφωνο μόνο, αλλά δημιουργούν
την δική τους ραδιοφωνική εκπομπή.
Δεν είναι παθητικοί ακροατές (μικροί ηλικιακά), αλλά αναπτύσσουν μια
διαδραστικότητα και ανακάλυψη της γνώσης μέσα από ένα διαφορετικό περιβάλλον.
Πρόκληση ενδιαφέροντος, ρεαλιστικά περιβάλλοντα.
Μαθητές/τριες: 35ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών Τίτλος εκπομπής:
“Μικροί Μεγάκυκλοι” Εκπαιδευτικός-Ερευνητής: Μπακόπουλος
Νικόλαος
Ακούω
ραδιόφωνο Κάνω
ραδιόφωνο

10. webquest word
Power Point
Ανάπτυξη
συνεργατικότητας
Επεξεργασία ήχου
Κλασσικός
αλφαβητισμός
Διαδικτυακός
αλφαβητισμός
Τεχνολογικός (Η/Υ)
αλφαβητισμός
Ανάγνωση κειμένου Συνεντεύξεις
Περιοδικά,
εφημερίδες
Ευαισθησίες για
κοινωνικά
προβλήματα
Μετάφραση από άλλη
γλώσσα Αγγλικά  Ελληνικά
Ραδιοφωνικές
εκπομπές
Ραδιοφωνικά
σποτάκια
Παραμυθούπολη
παραμύθι,
ποιήματα

13. 35ο Δημοτικό Σχολείο Πάτρας & Δημοτικό Σχολείο Ελαιώνα
Τηλεδιάσκεψη μέσω skype στα πλαίσια της συνεργασίας
στο European School Radio, το Πρώτο Μαθητικό Ραδιόφωνο

14. Δημοτικό Σχολείο Ελαιώνα

15. Το Δείγμα μας όλος ο πληθυσμός

16. :εργαλεία λογισμικού ανοικτού τύπου τα οποία χρησιμοποιεί ο μαθητής για να
αναπαραστήσει τις γνώσεις του, να αναπτύξει κριτική σκέψη, να οικοδομήσει τη γνώση.
Πακέτα λογισμικού γενικής χρήσης αλλά και εξειδικευμένου τύπου με κύριο
χαρακτηριστικό την παροχή ελευθερίας δράσης στο μαθητή στο πλαίσιο του
περιβάλλοντος εργασίας του.
Λογισμικά που μπορούν να αποτελέσουν διδακτικά εργαλεία τα οποία χειρίζεται ο
μαθητής στο πλαίσιο μαθησιακών δραστηριοτήτων που θέτει ο εκπαιδευτικός σύμφωνα
με τους διδακτικούς στόχους του. (Μικρόπουλος. 2005)
Η αξιοποίηση των ΤΠΕ ως γνωστικών εργαλείων, εργαλείων με
γνωστικό δυναμικό.
Ο όρος εργαλείο με γνωστικό δυναμικό ένα περιβάλλον πληροφορικής με
χαρακτηριστικά που το καθιστούν κατάλληλο για παιδαγωγικές χρήσεις ικανές να
επιφέρουν θετικά γνωστικά αποτελέσματα - χρήσεις (Depover. Karsenti. Komis. 2010).
Ο όρος γνωστικό εργαλείο ενα περιβάλλον του οποίου τα γνωστικά αποτελέσματα
έχουν είδη υλοποιηθεί στο πλαίσιο ενός ιδιαίτερου περιβάλλοντος και σε συνάρτηση με
ορισμένες χρήσεις - περιβάλλον (Depover. Karsenti. Komis. 2010).

17. ως γνωστικό εργαλείο

18. ως γνωστικό εργαλείο
Καθορισμός ομάδων με κοινά ενδιαφέροντα ανάλογα το θέμα.
Ομάδα και κλίμα συνεργασίας

19. βελτιστοποίηση της διαδικασίας για την επόμενη σχολική χρονιά

20. βελτιστοποίηση της διαδικασίας για την επόμενη σχολική χρονιά

21. Τι θα ήθελες να αλλάξει κατά την διάρκεια ανάπτυξης μιας
εκπομπής. (Άλλο)

25. Συμπεράσματα- Προτάσεις για βελτίωση
Μία ραδιοφωνική εκπομπή είναι κάτι που προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών
(δημιουργία πρόκλησης ενδιαφέροντος), με αυτό το γεγονός ότι οι μαθητές μπορούν να
διδαχθούν στοιχεία από τον τρόπο σκέψης, τη μεθοδολογία και τα εργαλεία που
συνδέονται με την Πληροφορική για να βελτιωθεί ο τρόπος κατανόησης, χειρισμού και
αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον τους σε πραγματικές συνθήκες.
Απώτερος στόχος είναι οι ΤΠΕ να συμβάλουν με νέα μέσα και νέες πρακτικές στη
βελτίωση του εκπαιδευτικού αποτελέσματος και, τελικά, στη διαμόρφωση ενός νέου
σχολείου.
Οι μαθητές φαίνεται ότι έχουν εξοικειωθεί με τις λειτουργίες του υπολογιστή και έχουν
έρθει σε μια πρώτη επαφή με διάφορες χρήσεις του ως εποπτικού μέσου διδασκαλίας, ως
γνωστικού – διερευνητικού εργαλείου και ως εργαλείου επικοινωνίας και αναζήτησης
πληροφοριών στο πλαίσιο των καθημερινών σχολικών δραστηριοτήτων με τη χρήση
κατάλληλου λογισμικού και ιδιαίτερα ανοικτού λογισμικού διερευνητικής μάθησης
(Κόμης. 2004). Ο βαθμός κατάκτησης της γνώσης είναι ικανοποιητικός.

26. Οι μαθητές οικοδομούν νέα γνώση ανακαλύπτοντας οι ίδιοι το υλικό τους,
λειτουργούν αφαιρετικά ως προς τη συλλογή του, επεξεργάζονται και συνθέτουν το
προϊόν της ηχογράφησης.
Βιώνουν τη διαδικασία και δεν μένουν παθητικά. Εμπλέκονται αισθησιοκινητικά στη
διαδικασία παραγωγής ραδιοφωνικών εκπομπών, εκφράζοντας το ποιόν των
συναισθημάτων τους.
Αλλάζουν στάσεις και αντιλήψεις σχετικά με τα μέσα ενημέρωσης. Αναλαμβάνουν
την ευθύνη της παραγωγής αξιόπιστου πρωτογενούς ηχητικού υλικού και μαθαίνουν
τον τρόπο δημοσιοποίησης των ευρημάτων τους.
Κρίνουν το αποτέλεσμα των εκπομπών και επιθυμούν τη βελτίωσή τους. Μέσα από
την επαναλαμβανόμενη διαδικασία παραγωγής ραδιοφωνικών εκπομπών
μαθαίνουν να εργάζονται ομαδικά και συνειδητοποιούν τη σημαντικότητα του
ομαδικού πνεύματος.
Επιθυμούν την παρουσία του εκπαιδευτικού δίπλα τους ως εμψυχωτή και βοηθού σε
τεχνικά θέματα.
Συμπεράσματα- Προτάσεις για βελτίωση

27. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μαθητές δεν είχαν πρότερη επαφή ούτε καν με το συμβατικό
ραδιόφωνο, πράγμα το οποίο δείχνει ότι είμαστε στα πρώιμα στάδια της καλλιέργειας της
ικανότητας της ακρόασης, ποιοτικής αντίληψης μέσω της επεξεργασίας των ερεθισμάτων
και της παιδαγωγικής αξιοποίησης του ήχου.
Τα γνωστικά αντικείμενα που εμπλέκονται είναι η Γλώσσα (παραγωγή προφορικού
λόγου), οι ΤΠΕ, η Μουσική.
Οι μαθητές απαντούν θετικά ότι το πρόγραμμα αυτό βοήθησε ώστε να βελτιωθούν οι
αναγνωστικές τους ικανότητες.
Κατά τον σχεδιασμό και υλοποίηση της διαδικασίας, πρέπει να αναθεωρηθούν κάποια
στάδια.
Επιθυμητό θα ήταν να ληφθούν υπόψη οι αντιλήψεις των μαθητών σχετικά με τη
θεματολογία των εκπομπών, να οριστεί το πλαίσιο στο οποίο θα λειτουργούν και ότι το
όποιο αποτέλεσμα ποτέ δε θα λειτουργήσει αρνητικά και ανασταλτικά στην ψυχολογία
των μαθητών.
Πρέπει οι εκπαιδευτικοί να κατανοήσουν ότι η προσαρμογή των μαθητών στο πρόγραμμα
μιας ραδιοφωνικής ζώνης ποικίλει από ομάδα σε ομάδα και αναμενόμενο είναι να έχει το
δικό της ρυθμό.
Συμπεράσματα- Προτάσεις για βελτίωση

28. Κλείνοντας, πρέπει να σημειώσουμε ότι, τα αποτελέσματα είναι δύσκολο να γενικευτούν
και πρέπει να χρησιμοποιηθούν με μεγάλη προσοχή γιατί το πρόγραμμα χαρακτηρίζεται
ως πιλοτικό και τα ευρήματα είναι ανιχνευτικά.
Προτάσεις Η ανάπτυξη εκπαιδευτικών σεναρίων, όπου η δημιουργία μιας ραδιοφωνικής
εκπομπής θα προκύπτει μέσα από αυτά.
•Επίσης, μπορεί να αποτελέσει ένα παράδειγμα αξιοποίησης μέσων ΤΠΕ πάνω στο οποίο
θα εργαστούν οι εκπαιδευτικοί στα πλαίσια επιμορφωτικών συναντήσεων.
Ευχαριστίες στους μαθητές μας που όχι μόνο απάντησαν ένθερμα στο ερωτηματολόγιο-
αξιολόγηση του προγράμματος, αλλά και για τον αξιοσημείωτο ζήλο που επέδειξαν από
την αρχή έως τη λήξη της διαδικασίας παραγωγής όλων των ραδιοφωνικών εκπομπών
μας.
Σημαντικό, επίσης, είναι να δοθεί έμφαση στη δημιουργία κοινών εκπομπών από μαθητές
των σχολείων και να υπάρχει μία αλληλεπίδραση κι επικοινωνία μεταξύ τους. Αυτό θα
μπορούσε να επιτευχθεί με την ανάληψη πολιτιστικών προγραμμάτων από κοινού μεταξύ
εκπαιδευτικών σχολείων ή επικοινωνία μέσω τηλεδιάσκεψης.
Συμπεράσματα- Προτάσεις για βελτίωση

30. Δημητρακοπουλου , Α. (2002). Διαστάσεις διδακτικής διαχείρισης των εκπαιδευτικών
εφαρμογών των ΤΠΕ: προς μια ολοκληρωμένη αξιοποίηση τους στην εκπαίδευση. Στο
Κυνηγός & Δημαράκη (επιμελητής έκδοσης), Νοητικά εργαλεία και πληροφοριακά μέσα
(σ. 57-81). Αθήνα: Καστανιώτης.
Αλεξανδρή, Ε. (2007). Διδασκαλία ελληνικής γλώσσας με την χρήση Τ.Π.Ε. μια εναλλακτική
διδακτική προσέγγιση. Στο «θέματα εισαγωγικής επιμόρφωσης για νεοδιόριστους
εκπαιδευτικούς» επιμέλεια Μπότσαρη. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (σ. 380). Αθήνα.
Κυρκίνη-Κούτουλα, Α.(2007). “Επεξεργασία των ιστορικών πηγών ως μέσω για την
ανάπτυξη της ιστορικής σκέψης των μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στο
«θέματα εισαγωγικής επιμόρφωσης για νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς» επιμέλεια
Μπότσαρη. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (σ. 390). Αθήνα.
Χατζηλεοντιάδου, Σ. Νικολαϊδου, Γ. χαντζηλεοντιάδης, Λ.(2007). Έρευνα- δράση για το
σχεδιασμό και ανάπτυξη εναλακτικού περιβάλλοντος Μάθησης με χρήση ΤΠΕ: Μελέτες
περίπτωσης στη περιβαλλοντική εκπαίδευση και στο μάθημα τηε μουσικής. Στο «θέματα
εισαγωγικής επιμόρφωσης για νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς» επιμέλεια Μπότσαρη.
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (σ. 106). Αθήνα.

31. Κόμης,Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών της
Πληροφορίας και των Επικοινωνιών. Αθήνα. Εκδόσεις νέων τεχνολογιών.
Ιωάννου, Σ.(2007). Αξιοποίηση του υπολογιστή στη διδασκαλία και τη μάθηση των
θετικών επιστημών. Στο «θέματα εισαγωγικής επιμόρφωσης για νεοδιόριστους
εκπαιδευτικούς» επιμέλεια Μπότσαρη. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (σ. 127). Αθήνα.
Πρόγραμμα Σπουδών για τις ΤΠΕ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Επιστημονικό Πεδίο:
Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
http://pappanna.files.wordpress.com/2012/03/cf84cf80ceb5-
ceb4ceb7cebccebfcf84ceb9cebacf8c.pdf προσπέλαση 1/6/2013
Σπηλιωτοπούλου,Β. Μπακόπουλοςÿ, Ν. Νικολός, Δ. (2010). Ανάπτυξη ψηφιακών φωτο-
ιστοριών, η διδακτική τους σημασία και μελλοντικοί εκπαιδευτικοί. 2ο Πανελληνιο
Εκπαιδευτικό ΣυνέδριοΗμαθίας. “ψηφιακές και διαδικτυαÿκές εφαρμογες στην
εκπαίδευση”. Νάουσα
Ρέτσιου, Σ. Παπαγεωργίου, Χ. (2007-08).ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Δ/νση Π.Ε. Γ΄Αθήνας Σχολικές
Δραστηριότητες Πολιτισμού. Αθήνα.
Κακλαμάνης, Θ. (2005). Συνεργατική Μάθηση και Τ.Π.Ε. στην Εκπαίδευση. Επιθεώρηση
Εκπαιδευτικών Θεμάτων (10). σελ. 130-144.
http://dipe-g-athin.att.sch.gr/grpka/eggrafa/GIATI%20ENA%20POLITISTIKO%20.pdf
προσπέλαση 1-6-13

32. http://el.wikipedia.org/wiki/Εκπαίδευση_εξ_αποστάσεως
Carr, W. & Kemmis, S. (2000). Για μια κριτική εκπαιδευτική θεωρία. Κώδικας, Αθήνα.
Corey, S. (1953). Action Research to Improve School Practice. Teachers College, Columbia
University, New York
Kemmis, S. (1985). Action Research. In: T. Husen and T.N Postlethwaite (Eds), The
International Encyclopedia of Education, Research and Studies. Pergamon Press, Oxford.
Lewin, K. (1946). Action Research and Minority Problems. Journal of Social Issues, 2, 34-46.
Μικρόπουλος. 2005. Ο υπολογιστής ως γνωστικό εργαλείο. Ελληνικά Γράμματα
Depover, C. Karsenti, T. & Komis, V. (2010). «Διδάσκοντας με τις τεχνολογίες: ευνοώντας
τη μάθηση, αναπτ;yσσοντας ικανότητες». Εκδόσεις Κλειδαριθμος.
Cohen, L. Manion, L. (1994). Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας. Αθήνα: Μεταίχμιο
επιστήμες.

33. Τα σχολεία μας μπορούν να διαμορφώνουν μαθητές που
θέτουν στόχους, πειραματίζονται, χαίρονται τη γνώση,
αγαπούν τη μάθηση, δημιουργούν, αναλαμβάνουν
πρωτοβουλίες, συνεργάζονται, καλλιεργούν τις κλίσεις και τα
ταλέντα τους, αναρωτιούνται και αγκαλιάζουν την αποτυχία
ως ευκαιρία μάθησης (από την αφίσα της ημερίδας ).
Η παρεμβολή ενός εργαλείου στη διενέργεια μιας πράξης αναδημιουργεί και
αναδιοργανώνει τη δομή της συμπεριφοράς στο σύνολό της.
Η συμπεριφορά του ατόμου μπορεί να κατευθύνεται από τα χαρακτηριστικά
των εργαλείων που έχει στη διάθεσή του.
Η γνωστική δραστηριότητα δεν τοποθετείται αποκλειστικά στον εγκέφαλο του
ατόμου, αλλά είναι κατανεμημένη μεταξύ του ατόμου και του περιβάλλοντος
του. (Depover. Karsenti. Komis. 2010)

34. Τύποι διδακτικών μέσων
 Κριτήριο διαχωρισμού οι ανθρώπινες αισθήσεις
 1. ΟΠΤΙΚΑ διδακτικά μέσα (επενεργούν στη μάθηση μέσω της όρασης)
 2. ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ διδακτικά μέσα (επιδρούν στη μάθηση μέσω της ακοής)
 3. ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΑ διδακτικά μέσα (μεγάλος σύμμαχος των διδακτικών μεθόδων)
τα οποία διευκολύνουν τη διδασκαλία
 Τα οπτικά μπορεί να είναι αντικείμενα, μοντέλα, δείγματα και εκτυπωμένα υλικά
(π.χ. εικόνες, γραφικές παραστάσεις κλπ.)
 Τα ακουστικά μέσα περιλαμβάνουν το ραδιόφωνο, το κασετόφωνο, οποιεσδήποτε
ηχητικές πηγές
 Τα οπτικοακουστικά μέσα περιλαμβάνουν την τηλεόραση,
το Ίντερνετ, διάφορα κινούμενα σχέδια κλπ.

35. Πρώτη Φάση (πριν το 1970)
Πρόδρομος όλων των σταδίων που σχετίζονται με την ένταξη των υπολογιστών και των
ΤΠΕ στην εκπαίδευση (εισαγωγική φάση)
Η περίοδος της εκπαιδευτικής τεχνολογίας
Μέσα (Media) και τεχνολογίες (πριν το 1970)
 π.χ. Κινηματογράφος, Ραδιόφωνο, Εκπαιδευτική τηλεόραση, κλπ.
Η περίοδος αυτή, που χαρακτηρίζεται από την προβληματική των διδακτικών μηχανών
Τέταρτη Φάση (μετά το 1990)
 Τεχνολογίες ως μέσο (μετά το 1990)
 Πολυμέσα – υπερμέσα
 Προσομοιώσεις
 Εικονική πραγματικότητα
 Δίκτυα υπολογιστών
 Διαδίκτυο
 Συνεργατικά περιβάλλοντα μάθησης

36. • Αλληλογραφία που πραγματοποιείται μέσω του κανονικού και ηλεκτρονικού
ταχυδρομείου.
• Η ραδιοφωνική μετάδοση μέσω της οποίας λαμβάνουν χώρα τηλεμαθήματα των
οποίων τα μηνύματα μεταδίδονται μέσω ραδιοφώνου.
• Μέσω της τηλεόρασης, με τη χρήση CD-ROM.
• Με τη χρήση υπολογιστών, οπού ο σπουδαστής έχει πρόσβαση στο περιεχόμενο σειράς
μαθημάτων που αποθηκεύεται σε μια κινητή συσκευή ή μέσω ενός ασύρματου
υπολογιστή.
Μορφές Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης
Χρήση της τεχνολογίας στην τάξη
Παρόμοιες προφητείες είχαν διατυπωθεί κατά καιρούς για την τηλεόραση, το
ραδιόφωνο και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Όμως, τα διάφορα τεχνολογικά μέσα
δεν χρησιμοποιούνται όσο θα ήθελαν οι θερμοί υποστηρικτές τους.
Οι δύο τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται περισσότερο, μέχρι και σήμερα, στα σχολεία
είναι το βιβλίο και ο μαυροπίνακας. Ο ιστορικός Larry Cuban (1986), στο βιβλίο του
«Teachers and machines. The classroom use of technology since 1920» υποστηρίζει ότι
τεχνολογίες, όπως το ραδιόφωνο, ο κινηματογράφος, η τηλεόραση και οι υπολογιστές
δεν χρησιμοποιούνται όπως θα περίμενε κανείς.

37. Ομάδες 3-4 μαθητών (Κακλαμάνης. 2005)

39. Ακούω
ραδιόφωνο Κάνω
ραδιόφωνο

40. http://el.wikipedia.org/wiki/Εκπαίδευση_εξ_α
ποστάσεως

41. Συμπεριφορισμός ( behaviorism )
Η μάθηση ορίζεται ως μία αλλαγή στη συμπεριφορά του μαθητή που προκύπτει μέσω
εμπειριών και ασκήσεων που τίθενται από το δάσκαλο.Η μάθηση συντελείται με την
ενίσχυση της επιθυμητής συμπεριφοράς είτε μέσω της αμοιβής της (θετική ενίσχυση)
είτε μέσω της τιμωρίας (αρνητική ενίσχυση)
Κεντρικοί οι ρόλοι
α. του δασκάλου ως μεταδότη της γνώσης στους μαθητές και βασικό παράγοντα στην
εκπαιδευτική διαδικασία που ενισχύει την επιθυμητή συμπεριφορά
β. των διδακτικών στόχων του μαθήματος που διατυπώνονται με τη μορφή
συμπεριφορών που οι μαθητές πρέπει να αναπτύξουν
Δίνει έμφαση στην αναμετάδοση της Πληροφορίας και στην τροποποίηση της
συμπεριφοράς.Η μάθηση συνίσταται στην τροποποίηση της συμπεριφοράς.

42. Οικοδομισμός ή Δομητισμός ( Constructivism )
Η μάθηση είναι μία υποκειμενική και εσωτερική διαδικασία οικοδόμησης νοημάτων και
θεωρείται το αποτέλεσμα οργάνωσης και προσαρμογής των νέων πληροφοριών σε ήδη
υπάρχουσες γνώσεις. Αναγνωρίζει δηλαδή ότι τα παιδιά, πριν ακόμα πάνε στο σχολείο,
διαθέτουν γνώσεις και το σχολείο πρέπει να βοηθήσει να οικοδομηθούν νέες γνώσεις
πάνω σε αυτές που ήδη κατέχουν.
Κεντρικοί οι ρόλοι:
α. του μαθητή που αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην οικοδόμηση της γνώσης του
β. της προηγούμενης ή πρότερης γνώσης του μαθητή η οποία θα πρέπει να
τροποποιηθεί και να επεκταθεί ως αποτέλεσμα της μάθησης
γ. Ο δάσκαλος αναλαμβάνει έναν υποστηρικτικό- συμβουλευτικό ρόλο στη
δραστηριότητα των μαθητών
Εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στο εσωτερικό του γνωστικού μας συστήματος, στη
δομή και τη λειτουργία του : η μάθηση συνίσταται στην τροποποίηση των γνώσεων.

43. Koινωνικοπολιτισμικές θεωρίες - Θεωρία της δραστηριότητας ( activity theory )
Η μάθηση θεωρείται ως διαδικασία κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Το άτομο μέσα από τη
συνεργασία με άλλα άτομα αναπτύσσει ικανότητες και δεξιότητες που διαφορετικά θα
βρίσκονταν σε λανθάνουσα κατάσταση εξέλιξης.
Κατά τον Vygottsky η νοητική ανάπτυξη είναι μια διαδικασία αδιάρρηκτα συνδεδεμένη με
την ιστορική διάσταση και το πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο συντελείται. Δεν
υπάρχει μαθησιακή δραστηριότητα έξω από το κοινωνικό, ιστορικό και πολιτισμικό
πλαίσιο μέσα στο οποίο διαδραματίζεται.
Κεντρικοί οι ρόλοι:
α. της συνεργασίας και
β. της γλώσσας ως εργαλείου που συμβάλει στη διαμόρφωση της ταυτότητας του
ατόμου
Διδακτικές προσεγγίσεις: σύνθετες ομαδικές εργασίες, αλληλοδιδακτική

44. Οι βασικές αρχές για τον σχεδιασμό
μαθησιακών περιβαλλόντων με
υπολογιστή, σύμφωνα με τον
οικοδομισμό, είναι :
Παροχή εμπειριών που αφορούν με την
διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης.
Παροχή εμπειριών πολλαπλών
προοπτικών.
Ενσωμάτωση της μάθησης σε ρεαλιστικά
περιβάλλοντα που σχετίζονται με τον
πραγματικό κόσμο. Εμπέδωση της
μάθησης μέσω κοινωνικής εμπειρίας.
Ενθάρρυνση της χρήσης πολλαπλών
μορφών αναπαράστασης.
Ενθάρρυνση της αυτοσυναίσθησης στη
διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης.
Koινωνικοπολιτισμικές θεωρίες –
H θεωρία της δραστηριότητας
(Vygotsky,Leontiev, Luria, Nardi)
Η θεωρία της δραστηριότητας έχει
σημαντικές εφαρμογές στις έρευνες που
αφορούν την επικοινωνία ανθρώπου-
μηχανής και ειδικότερα στο σχεδιασμό
μαθησιακών περιβαλλόντων με
υπολογιστή(συνεργατική μάθηση).
Η συνεργατική μάθηση (collaborative
learning) με υπολογιστή βασίζεται στην
αλληλεπίδραση ανάμεσα στο υποκείμενο
(μαθητή), το αντικείμενο (στόχο
μάθησης) και τα διαθέσιμα εργαλεία

45. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών Γ’-Δ’ τάξη

46. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών Γ’-Δ’ τάξη

47. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών E’ Δημοτικού

52. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών ΣΤ’ Δημοτικού