nội dung thuyết trình mô thuế

1. CHỦ ĐỀ 6
QUẢN LÝ THUẾ TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
1. Phần mở đầu
[Vâng…Đầu tiên e xin đc phép gửi lời chào đến thầy cùng toàn thể các bạn đang có mặt trong
buổi học sáng ngày hôm nay. Trước khi bước vào nội dung chính của buổi thuyết trình, em xin
phép giới thiệu sơ lược về thành viên của nhóm…Sau đây, em xin đại diện nhóm thuyết trình về
nội dung đã được giao, cụ thể như sau:
- Đối với hệ thống quản lý thuế thì hầu hết các quốc gia sẽ phải điều chỉnh chính sách
thuế của mình cho phù hợp với quy định quốc tế. Cùng với sự hội nhập kinh tế, những
hàng rào bảo hộ truyền thống như thuế quan, liên minh thuế quan đang dần được gỡ bỏ
thay vào đó là những biện pháp phi thuế quan, gây trở ngại cho thương mại quốc tế thì
ngày càng trở nên đa dạng và được sử dụng nhiều hơn.
[Thì như mọi người cũng đã biết…]
- Ngày nay, nền kinh tế quốc tế ngày càng phát triển, các nước càng trở nên phụ thuộc lẫn
nhau hơn. Điều đó đã làm nảy sinh những vấn đề như đánh thuế trùng hay cạnh tranh
giữa các nước để thu hút được nhiều vốn đầu tư nước ngoài [hay còn gọi là FDI]. Vì
vậy, xuất hiện nhu cầu phải thương lượng, hợp tác nhiều hơn trong việc thúc đẩy và hợp
tác quản lý thuế.
- Bắt nguồn từ những vấn đề mình vừa nêu trên, bài thuyết trình của nhóm 6 hôm nay sẽ
phân tích những ảnh hưởng của hội nhập kinh tế quốc tế đến hệ thống quản lý thuế của
các quốc gia nói chung, đồng thời nêu lên những thách thức mà hệ thống thuế của Việt
Nam đang phải đối mặt, qua đó tìm ra những giải pháp phù hợp.
[Bài thuyết trình của nhóm 6 hôm nay sẽ bao gồm 5 nội dung chính như sau:]
[Để mọi người có thể nắm rõ hơn về nội dung thuyết trình, sau đây mình xin nêu lên 2 khái
niệm chủ chốt. Khái niệm thứ nhất đó là…..Và khái niệm thứ 2 đó là…]
2. Khái niệm
2.1. Quản lý thuế là gì?
[ Sau đây mình xin phép bổ sung khái niệm như sau:]
- Quản lí thuế là việc Nhà nước xác lập cơ chế, biện pháp để đảm bảo quyền và nghĩa vụ
của chủ thể nộp thuế, cơ quan thu thuế và các tổ chức cá nhân có liên quan trong quá
trình thu, nộp thuế.
2.2. Khái niệm hội nhập kinh tế quốc tế.
- Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình gắn kết, giao lưu, hợp tác giữa nền kinh tế quốc gia
vào nền kinh tế quốc gia khác hay tổ chức kinh tế khu vực và toàn cầu. Hội nhập kinh tế
quốc tế là một trong những xu thế lớn và tất yếu trong quá trình phát triển của mỗi quốc
gia cũng như toàn thế giới. Hội nhập kinh tế quốc tế là một khâu trong quá trình phát
triển và là tiền đề cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế thế giới trong giai đoạn
hiện nay.
[Vâng, mình xin cảm ơn câu trả lời đến từ 2 bạn…]
[Sau đây mình xin nói thêm một chút thông tin về thực tế bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ở
Việt Nam, cụ thể như sau]
*Thực tế bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam

2. - Tính đến hiện tại Việt Nam đã ký 16 FTA, trong đó có những đối tác quan trọng như
Anh, Canada, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Nga, Trung Quốc, Úc; đang tiếp tục đàm phán
2 FTA với Israel và khối EFTA. Đặc biệt Việt Nam đã hoàn tất một số hiệp định thế hệ
mới mang tính chiến lược. Trong hầu hết các hiệp định thương mại tự do đã ký kết, mức
độ tự do hóa về thuế nhập khẩu trung bình khoảng 90% số dòng thuế, trừ Hiệp định
thương mại hàng hóa ASEAN với mức cam kết tự do hóa xấp xỉ 98%. Cam kết về thuế
nhập khẩu trong 2 khuôn khổ hiệp định thương mại thế hệ mới là Hiệp định đối tác kinh
tế xuyên Thái Bình Dương và Việt Nam - EU có tỷ lệ tự do hóa cao hơn với lộ trình
ngắn hơn, hướng tới cam kết xóa bỏ thuế quan đối với 100% số dòng thuế. Khi các cam
kết trong Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và các FTA trong và ngoài khu vực
hoàn thành cắt giảm thuế nhập khẩu theo cam kết, dự kiến nguồn thu cho ngân sách nhà
nước (NSNN) từ các hoạt động xuất nhập khẩu sẽ giảm, do số lượng các mặt hàng được
xóa bỏ thuế nhập khẩu tăng mạnh và tỷ lệ hưởng ưu đãi giấy chứng nhận xuất sứ hàng
hóa tăng cao hơn.
[Vừa rồi thì mình đã nêu lên thực trạng hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam trong những
năm gần đây. Để mọi người có thể thấy rõ hơn những ảnh hưởng của quá trình hội nhập kinh
tế quốc tế đến công tác quản lý thuế thì sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu những tác động của hội
nhập kinh tế quốc tế đến quản lý thuế]
3. Tác động của nhập kinh tế quốc tế đến quản lý thuế
[Đầu tiên, hội nhập kinh tế sẽ làm cho cấu trúc thuế bị thay đổi, cụ thể như sau:]
3.1. Làm thay đổi cấu trúc thuế.
- Tỷ lệ thuế trên GDP rất đa dạng giữa các nước: Tỷ lệ này phụ thuộc vào các yếu tố như
mức thu nhập bình quân đầu người, điều kiện và vị trí địa lý, mô hình tổ chức bộ máy
hành chính, nhu cầu sử dụng dịch vụ công và khả năng thu thuế.
VD: Theo báo cáo của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), thu ngân sách bình quân trên GDP của các
nước Liên minh châu Âu (EU) là 44,3% GDP, các nước mới nổi và phát triển ở châu Á 25,5%
GDP. Tại Trung Quốc là 28,2%; Ấn Độ 21,3%, Thái Lan 22,4%; Malaysia là 20,4%. So với
thế giới thì mức huy động ngân sách trên GDP của Việt Nam là 23,8%, trong đó thuế và phí chỉ
là 19,7% đứng ở mức trung bình thấp (Công, 2017).
- Tỷ trọng doanh thu từ sắc thuế khác nhau giữa các nước: Tỷ trọng này phụ thuộc vào
nhiều nhân tố như: cấu trúc thuế ở các nước láng giềng, cấu trúc kinh tế hay lịch sử của
quốc gia đó, vị trí địa lý và thu nhập bình quân.
VD: Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới (WB), mức thuế suất thuế GTGT áp dụng ở mức
cao tại các nước thuộc EU và Đông Âu như: Đan Mạch (25%), Bỉ (21%), Áo (20%), Cộng hòa
Séc (20%)…
- Xu hướng phát triển một số sắc thuế: Những năm gần đây, dưới tác động của hội nhập
kinh tế quốc tế, thì cấu trúc thuế có những thay đổi đáng kể tại các quốc gia trên thế
giới. Theo báo cáo của WB, hiện nay, trên thế giới có khoảng 150 quốc gia áp dụng thuế
GTGT với mức thuế suất phần lớn từ 17% - 25%
[Tác động thứ 2 mà hội nhập kinh tế gây ảnh hưởng đến quản lý thuế, đó là…]
3.2. Gây gia tăng cạnh tranh thuế.
- Các biện pháp ưu đãi thuế chắc chắn phải được sử dụng rất cẩn thận và tiết kiệm để đảm
bảo tính hiệu quả của những biện pháp này, cũng như hạn chế sự lạm dụng dẫn tới cạnh
tranh thuế không lành mạnh tổn hại tới lợi ích của các quốc gia có liên quan.

3. VD: Thuế suất thuế TNDN trên toàn cầu đã giảm từ mức trung bình 27,5% vào 10 năm trước
xuống còn 23,6% hiện nay và quá trình này đang có dấu hiệu tăng tốc.
3.3. Khó khăn trong quản trị thuế quốc tế.
- Vấn đề lập kế hoạch trốn tránh thuế của các công ty đa quốc gia
 Lập kế hoạch trốn/tránh thuế là hoạt động có mục đích để giảm thiểu hóa đơn thuế và do
đó tối đa hóa lợi nhuận sau thuế toàn cầu của các công ty đa quốc gia(MNE). Các thủ
đoạn mà những công ty này sử dụng thường không vi phạm pháp luật hoặc nằm trong
"lằn ranh" mà pháp luật chưa quy định.
 Theo báo cáo của Oxfam, các MNE đang dùng quyền lực chính trị và khả năng tài chính
của mình để tránh thuế.
 Oxfam ước tính, với mỗi 1 USD mà các công ty này dùng để vận động về thuế, họ giảm
mức đóng thuế xuống ở mức 1.200 USD. Hiện nay, mức thuế suất mà các công ty này
phải đóng là 25,9% thấp hơn gần 10% so mới mức thuế quy định trong luật và dẫn tới
một sự bất bình đẳng lớn về thuế khi so với các công ty khác.
- Vấn đề xói mòn cơ sở tính thuế
 Cơ sở tính thuế của một quốc gia được xác định là các thể nhân/pháp nhân và số thu
nhập/lợi nhuận mà một quốc gia được phép đánh thuế.
Xói mòn cơ sở tính thuế là việc giảm số lợi nhuận mà một quốc gia có thể đánh thuế.
 Kết quả điều tra của Tổ chức hợp tác và phát triểnkinh tế cho thấy, thất thu NSNN từ
thuế TNDN vào khoảng 4% - 10% số thu ngân sách từ thuế TNDN toàn cầu, tương
đương từ 100 - 240 tỷ USD/năm
- Vấn đề chuyển dịch lợi nhuận
 Ngoài các chiến lược lập kế hoạch trốn/tránh thuế nhằm đạt được mục tiêu không bị
đánh thuế hai lần nghĩa là để lợi nhuận không bị đánh thuế ở bất cứ đâu, thì các MNE
cũng tham gia vào hoạt động lập kế hoạch nhằm chuyển lợi nhuận tới các khu vực có
mức thuế thấp hơn. Hiện tượng này thường được gọi là “dịch chuyển lợi nhuận”. Theo
nhận định của tổ chức hợp tác và phát triểnkinh tế, xói mòn cơ sở thuế và dịch
chuyển lợi nhuận có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các nước đang phát triển vì thuế
là nguồn thu chủ yếu của NSNN, đặc biệt là thuế TNDN.
 Nhiều quốc gia dù không coi là thiên đường thuế ví dụ như Luxembourg, Hà Lan hay
Anh nhưng cũng có các quy tắc ưu đãi thuế làm giảm thuế suất.
[Không chỉ chịu những tác động mình vừa nêu trên, mà công tác quản lý thuế tại Việt Nam còn
phải đối mặt với hàng loạt thách thức. Đến với nội dung tiếp theo của buổi thuyết trình, mình
xin mời bạn MD thay mặt nhóm trình bày]
4. Thách thức đối với quản lý thuế tại Việt Nam
4.1. Khó khăn trong việc thu thuế hoạt động thương mại điện tử, cung cấp dịch vụ
qua biên giới
- Khó khăn trong việc đánh thuế cho các dịch vụ xuyên biên giới.
 Dưới tác động của cuộc CMCN 4.0 nhiều ngành nghề, lĩnh vực mới phát triển dẫn tới sự
bùng nổ của các dịch vụ xuyên biên giới làm thay đổi trong khái niệm về dịch vụ. Các
DN công nghệ có thể tạo ra doanh thu trên lãnh thổ của nhiều quốc gia mà không phải
nộp thuế tại quốc gia đó.

4. → Điều này khiến cho nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam gặp khó khăn trong việc đánh thuế
cho các dịch vụ xuyên biên giới. Nói cách khác, việc thực hiện thu thuế dịch vụ xuyên biên giới
trong bối cảnh nền kinh tế số đòi hỏi cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành,các quốc gia.
- Khó khăn cho công tác quản lý trong việc phân loại đúng ngành nghề, thu nhập để xác
định nghĩa vụ thuế.
 Để mở rộng nguồn thu, tránh thất thu với loại hình kinh doanh đầy tiềm năng này, với tư
cách là cơ quan quản lý, Tổng cục Thuế cùng các cơ quan liên quan đã có nhiều nỗ lực
đáng ghi nhận trong việc xây dựng và hoàn thiện chính sách quản lý thuế trong hoạt động
kinh doanh trên nền tảng kỹ thuật số và TMĐT.
 Tuy nhiên, do nhiều lý do, hoạt động kinh doanh TMĐT vẫn còn một số tồn tại như: một
số hoạt động TMĐT chưa có trong danh mục các ngành nghề kinh doanh nên việc cấp
phép đăng ký kinh doanh còn gặp vướng mắc, gây khó khăn cho công tác quản lý trong
việc phân loại đúng ngành nghề, thu nhập để xác định nghĩa vụ thuế”.
- Công tác quản lý kê khai thuế gặp nhiều khó khăn
 Theo Ông Cao Anh Tuấn - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết hiện nay, với tỷ
lệ trên 90% là hóa đơn giấy, gần 10% là hóa đơn điệntử nhưng chưa có quy định bắt buộc
doanh nghiệp chuyển dữ liệu hóa đơn về cơ quan thuế nên công tác quản lý thuế gặp nhiều
khó khăn đặc biệt trong công tác quản lý kê khai
4.2. Sự bất cập của hệ thống chính sách quản lý thuế
- Chính sách thuế hiện hành không phân biệt hoạt động kinh doanh theo phương thức truyền
thống và hoạt động kinh doanh theo phương thức TMĐT. Do đó, ngành Thuế cũng gặp
khó khăn trong việc xác định đúng bản chất giao dịch để đánh thuế đối với các giao dịch
kinh doanh trong nền kinh tế. Ngoài ra, việc quản lý thu thuế nhà thầu đối với các giao
dịch xuyên biên giới vẫn còn bất cập, nhất là đối với các thu nhập phát sinh từ các trang
mạng xã hội Google, Facebook,Youtube...
- Những hình thức mua hàng trực tuyến trên các trang bán hàng như Lazada, Sendo,
Shoppee... hay các dịch vụ đặt phòng trực tuyến Agoda.com; Booking.com;...hay câu
chuyện Khá Bảnh được Google trả tiền cho những clip đăng tải trên mạng youtube có lượt
truy cập lớn, có tháng được trả tới gần 500 triệu đồng nhưng chưa hề đóng thuế là những
ví dụ minh chứng cho bài toán giữa quản lý thuế trong thời đại kinh tế số.
4.3. Chất lượng nguồn nhân lực quản lý hệ thống thuế
- Nhân lực chất lượng cao cũng là một thách thức trong nỗ lực thu thuế với các giao dịch
thương mại, dịch vụ và hàng hoá xuyên biên giới nói riêng và các hoạt động kinh doanh
trong nền kinh tế số nói chung.
- Giải pháp cho cả hai thách thức nói trên sẽ không đạt hiệu quả cao nếu nguồn nhân lực
của cơ quan thuế không bắt kịp với mức độ tinh vi của các giao dịch xuyên biên giới cũng
như yêu cầu của nền kinh tế số.
5. Giải pháp khắc phục những thách thức, tăng cường hệ thống quản lý thuế.
5.1. Đối với thu thuế qua hoạt động thương mại điện tử.
- Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách thuế, kê khai, nộp thuế đến tất cả người nộp
thuế có hoạt động thương mại điện tử; rà soát, đôn đốc người nộp thuế có hoạt động
thương mại điện tử phải kê khai, nộp thuế theo quy định phù hợp với phân cấp quản lý
người nộp thuế tại địa phương; thực hiện thanh tra, kiểm tra theo quy định đối với các DN
có kinh doanh thương mại điện tử nhằm đưa việc quản lý thuế đối với hoạt động thương
mại điện tử vào nề nếp.

5. - Thêm vào đó, cần áp dụng những biện pháp hỗ trợ cụ thể như xây dựng quy trình đăng ký
thuế đơn giản, để hướng dẫn tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động kinh doanh trên
mạng phát sinh thu nhập tại Việt Nam thực hiện đăng ký thuế để được cấp mã số thuế và
kê khai, nộp thuế qua mạng.
5.2. Hoàn thiện chính sách quản lý thuế hiện hành
- Về phía Chính phủ:
 Cần có cơ chế phối hợp, đối thoại thường xuyên giữa các cơ quan chính phủ khác ngoài
Tổng Cục Thuế như Bộ Tài Chính, Bộ Công Thương, Tổng Cục Hải quan... Chính phủ
cần xem xét hình thành một bộ phận chức năng kiểm toán nội địa độc lập hoặc cũng có
thể thành lập một cơ quan đặt biệt để giám sát và giải quyết các khiếu nại liên quan đến
hoạt động của các cơ quan Chính phủ, nó độc lập với Tổng Cục Thuế, các nhân viên của
cơ quan này có nhiệm vụ trợ giúp người nộp thuế giải quyết các rắc rối.
 Chính phủ nên tăng cường sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn nhân lực chung của các cơ
quan quản lý nhà nước
 Các cơ quan chức năng cần mở rộng triển khai giáo dục pháp luật cho các cấp học
đường, các hình thức giáo dục cần được thiết kế sao cho gần gũi,dễ hiểu, sinh động
tránh nặng nề, cứng nhắc.
- Về phía các bộ:
 Bộ Tài Chính, Tổng Cục Thuế cần quan tâm tạo điều kiện bổ sung đầu tư nâng cấp trang
thiết bị tin học, đường truyền, tạo thuận lợi hơn nữa cho cán bộ thuế khai thác dữ liệu
được thông suốt, nhanh chóng.
5.3. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
- Việc đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ, cập nhật kỹ năng cần tiến hành thường xuyên, liên tục
một cách hệ thống. Ngoài việc đảm bảo có được nguồn nhân lực có chất lượng cao để
hoàn thành tốt hoạt động quản lý thuế trong bối cảnh CMCN 4.0 Việt Nam cần phải thay
đổi nhận thức của cán hộ lãnh đạo và công chức, nhân viên các bộ phận nghiệp vụ trong
ngành Thuế.
- Việc thay đổi nhận thức này phải xuất phát từ cách thức quản lý, quy trình nghiệp vụ đồng
hành cùng với việc gia tăng các ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của hệ
thống thuế Việt Nam.
CÂU HỎI
Câu 1: Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đã gây nên những tác động gì đến công tác quản
lý thuế? Hãy kể tên các tác động đó.
Đáp án:
Các tác động của hội nhập kinh tế đến công tác quản lý thuế, bao gồm:
- Làm thay đổi cấu trúc thuế
- Gây gia tăng cạnh tranh thuế
- Khó khăn trong quản trị thuế quốc tế
Câu 2: Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã ký kết bao nhiêu Hiệp định thương mại
quốc tế? Hãy kể tên ít nhất 3 hiệp định thương mại mà bạn biết?
Đáp án:
- Việt Nam đã ký 16 Hiệp định thương mại quốc tế, trong đó có những đối tác quan trọng
như Anh, Canada, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Nga, Trung Quốc, Úc; đang tiếp tục đàm
phán 2 FTA với Israel và khối EFTA.

6. - Các hiệp định thương mại mà Việt Nam đã ký kết như: ASEAN-AEC; ASEAN - Ấn
Độ; ASEAN – Australia/New Zealand; ASEAN – Hàn Quốc; ASEAN – Nhật
Bản; ASEAN – Trung Quốc; ASEAN – Hồng Kông; Việt Nam – Nhật Bản; Việt Nam –
Chi lê; Việt Nam – Hàn Quốc; Việt Nam – Liên minh kinh tế Á Âu; CTPP.
Câu 3: Ngày nay các trang thương mại điện tử đang ngày cảng trở nên phát triển, phổ biến
như Tiki, Lazada, Shopee. Vậy với mức doanh thu bao nhiêu thì cá nhân bán hàng trên các
trang thương mại điện tử nêu trên phải nộp thuế?
Đáp án:
- Cá nhân bán hàng trên các trang thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki chỉ phải
nộp thuế nếu doanh thu đạt mức trên 100 triệu/năm. Nếu doanh thu thấp hơn mức này
thì cá nhân không phải đóng thuế.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Luật Minh Khuê: https://luatminhkhue.vn/
- Tạp chí tài chính: https://tapchitaichinh.vn/
- Báo Công an Nhân dân: https://cand.com.vn/