CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM

Luận Văn Group viết thuê luận văn thạc sĩ,chuyên đề,khóa luận tốt nghiệp,
báo cáo thực tập, Assignment, Essay
Liên Hệ: Zalo/Sdt 0967 538 624/ 0886 091 915 Website:lamluanvan.net
BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LÊ MINH HÙNG
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ
HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã chuyên ngành: M340201
LUẬN VĂN THẠC SĨ
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018

Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh.
Người hướng dẫn khoa học: Tiến sĩ. Nguyễn Trung Trực
Người phản biện 1: .......................................................................................................
Người phản biện 2: .......................................................................................................
Luận văn thạc sĩ được bảo vệ tại Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn thạc sĩ Trường
Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh ngày . . . . . tháng . . . . năm . . . . .
Thành phần Hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ gồm:
1. ...................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................
3. ...................................................................................................................................
4. ...................................................................................................................................
5. ...................................................................................................................................
(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ luận văn thạc sĩ)
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG TRƯỞNG KHOA…………

NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ
Họ tên học viên: Lê Minh Hùng .................................... MSHV: 16002001 ...............
Ngày, tháng, năm sinh: 06/11/1991 ............................... Nơi sinh: An Giang .............
Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng............................. Mã chuyên ngành:
M340201
I. TÊN ĐỀ TÀI:
Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ
phần tại Việt Nam giai đoạn 2011 -2017.
NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG:
- Xác định các yếu tố các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các Ngân
hàng thương mại cổ phần và xây dựng mô hình đo lường ảnh hưởng của các yếu tố
này đến hiệu quả hoạt động của các Ngân hàng thương mại cổ phần.
- Đánh giá mức độ tác động của các yếu tố đến hiệu quả hoạt động của các Ngân
hàng thương mại cổ phần,
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các Ngân hàng
thương mại cổ phần trong thời gian tới.
II. NGÀY GIAO NHIỆM VỤ:
III. NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ:
IV. NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
Tp. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 20 …
NGƯỜI HƯỚNG DẪN
Nguyễn Trung Trực
TRƯỞNG KHOA/VIỆN
BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với Tiến sĩ Nguyễn Trung
Trực đã trực tiếp tận tình hướng dẫn cũng như cung cấp tài liệu thông tin khoa học
cần thiết cho luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo trường Đại học Công nghiệp Thành phố
Hồ Chí Minh, khoa Tài chính Ngân hàng đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt
công việc nghiên cứu khoa học của mình.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, đồng nghiệp, đơn vị công tác
đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn.
Học viên
Lê Minh Hùng

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ

ABSTRACT

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tôi. Các kết quả nghiên
cứu và các kết luận trong luận văn là trung thực, không sao chép từ bất kỳ một
nguồn nào và dưới bất kỳ hình thức nào. Việc tham khảo các nguồn tài liệu đã được
thực hiện trích dẫn và ghi nguồn tài liệu tham khảo đúng quy định.
Học viên
Lê Minh Hùng

MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG.................................................................................................X
DANH MỤC HÌNH................................................................................................ XI
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................XII
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU.............................................................................................1
1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ................................................................1
1.1.1. Đặt vấn đề và lý do chọn đề tài..................................................................1
1.1.2. Ý nghĩa của đề tài........................................................................................2
1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài .........................................................................2
1.2.1. Mục tiêu chung............................................................................................2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể............................................................................................3
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.....................................................................3
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................3
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu:...................................................................................3
1.4. Câu hỏi nghiên cứu:...........................................................................................4
1.5. Khái quát phương pháp nghiên cứu................................................................4
1.6. Cấu trúc của luận văn........................................................................................6
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG VÀ CÁC YẾU
TỐ ẢNH HƯỞNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG
MẠI.............................................................................................................................7
2.1. Cơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động của Ngân hàng thương mại.................7
2.1.1 Khái niệm......................................................................................................7
2.1.2 Các chỉ tiêu đo lường hiệu quả hoạt động .................................................8
2.2. Tình hình các nghiên cứu có liên quan đến đề tài.........................................10
2.2.1 Các công trình nghiên cứu nước ngoài....................................................10
2.2.2. Các công trình nghiên cứu trong nước...................................................11
2.2.3. Đánh giá chung về các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài13
2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng
thương mại...............................................................................................................14
2.3.1. Các yếu tố bên trong ngân hàng..............................................................14
2.3.1.1. Nhóm yếu tố tài chính..........................................................................14
2.3.1.2. Nhóm yếu tố phi tài chính....................................................................16
2.3.2 Các yếu tố bên ngoài ngân hàng...............................................................18

CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..............................20
3.1. Mô hình nghiên cứu .........................................................................................20
3.1.1. Đề xuất mô hình nghiên cứu....................................................................20
3.1.2. Các giả thuyết nghiên cứu........................................................................22
3.2. Phương pháp thu thập dữ liệu ........................................................................25
3.3. Phân tích dữ liệu nghiên cứu...........................................................................25
3.3.1. Mô tả dữ liệu nghiên cứu .........................................................................26
3.3.2. Hồi quy dữ liệu theo mô hình đề xuất.....................................................27
3.3.3. Thực hiện các kiểm định dữ liệu và mô hình .........................................29
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM
GIAI ĐOẠN 2011 - 2017.........................................................................................32
4.1 Khái quát về tình hình hoạt động của Các ngân hàng thương mại cổ phần
tại Việt Nam.............................................................................................................32
4.1.1. Khái quát chung ......................................................................................32
4.1.2. Khái quát tình hình hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần
tại Việt Nam.............................................................................................................35
4.1.2.1. Tình hình hoạt động theo báo cáo của SBV ........................................35
4.1.2.2. Tình hình hoạt động theo một số chỉ tiêu của ngân hàng ....................38
4.2. Phân tích mô tả các chỉ tiêu đo lường hiệu quả hoạt động của các ngân
hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam ................................................................40
4.3. Phân tích định lượng các yếu tố ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động của Các
ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam.......................................................50
4.3.1. Mô tả dữ liệu nghiên cứu .........................................................................50
4.3.2. Hồi quy mô hình và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu....................58
4.3.3. Kiểm định các khuyết tật của mô hình...................................................62
4.4. Bình luận về các kết quả nghiên cứu..............................................................62
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................63

DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1: Các biến nghiên cứu của mô hình ............................................................23
Bảng 4.1: Danh sách ngân hàng thương mại nhà nước và ngân hàng thương mại cổp
hần tới 31/12/2017 ....................................................................................................33
Bảng 4.2: Thống kê mô tả nhóm ngân hàng nghiên cứu ..........................................53
Bảng 4.3: Phân tích tương quan giữa các biến độc lập.............................................57
Bảng 4.4: Tổng hợp kết quả các mô hình hồi quy ....................................................62
Bảng 4.5: So sánh các mô hình với giả thuyết ban đầu ............................................62

DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Quy trình nghiên cứu của đề tài..................................................................5
Hình 3.1: Mô hình nghiên cứu tác động của các yếu tố đến hiệu quả hoạt động của
Các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam ....................................................21
Hình 4.1: Tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng giai đoạn 2011- 2017 ......38
Hình 4.2: Lãi suất huy động và cho vay giai đoạn đoạn 2011 - 2017 ......................39
Hình 4.3: Nợ xấu hệ thống ngân hàng giai đoạn 2011 - 2017 ..................................40
Hình 4.4: Diễn biến tổng tài sản bình quân (tỷ VNĐ) của nhóm ngân hàng nghiên
cứu giai đoạn Q1.2011 – Q4.2017 ............................................................................41
Hình 4.5: Diễn biến cho vay bình quân (tỷ VNĐ) của nhóm ngân hàng nghiên cứu
giai đoạn Q1.2011 – Q4.2017 ...................................................................................42
Hình 4.6: Diễn biến huy động bình quân (tỷ VNĐ) của nhóm ngân hàng nghiên cứu
giai đoạn Q1.2011 – Q4.2017 ...................................................................................43
Hình 4.7: Diễn biến vốn chủ sở hữu bình quân (tỷ VNĐ) của nhóm ngân hàng
nghiên cứu giai đoạn Q1.2011 – Q4.2017 ................................................................44
Hình 4.8: Diễn biến tổng thu nhập bình quân (tỷ VNĐ) của nhóm ngân hàng nghiên
cứu giai đoạn Q1.2011 – Q4.2017 ............................................................................45
Hình 4.9: Diễn biến tổng chi phí bình quân (tỷ VNĐ) của nhóm ngân hàng nghiên
cứu giai đoạn Q1.2011 – Q4.2017 ............................................................................46
Hình 4.10: Diễn biến lợi nhuận bình quân (tỷ VNĐ) của nhóm ngân hàng nghiên
cứu giai đoạn Q1.2011 – Q4.2017 ............................................................................47
Hình 4.11: Diễn biến ROA (%) của nhóm ngân hàng nghiên cứu giai đoạn Q1.2011
– Q4.2017..................................................................................................................48
Hình 4.12: Diễn biến ROE (%) của nhóm ngân hàng nghiên cứu giai đoạn Q1.2011
– Q4.2017..................................................................................................................48

Hình 4.13: Diễn biến NIM (%) của nhóm ngân hàng nghiên cứu giai đoạn Q1.2011
– Q4.2017..................................................................................................................49
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
NHTM Ngân hàng thương mại
NHNN Ngân hàng nhà nước

-1-
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
1.1.1. Đặt vấn đề và lý do chọn đề tài
Từ khi Việt Nam trở thành thành viên chính thức WTO, ngành ngân hàng
Việt Nam trở thành ngành quan trong, thu hút sự quan tâm đặc biệt các nhà đầu tư
trong và ngoài nước. Tuy nhiên hoạt động của các ngân hàng cũng đang đối mặt với
áp lực cạnh tranh, sức cạnh tranh không chỉ diễn ra ở các ngân hàng thương mại
trong nước với nhau mà còn ở cả các ngân hàng nước ngoài. Bên cạnh đó, kỹ năng
và trình độ quản trị ngân hàng còn yếu kém làm cho hoạt động kinh doanh của các
Ngân hàng thương mại chưa đạt hiệu quả. Trong thời gian qua, nhờ mạnh dạn đổi
mới và hội nhập, Việt Nam đã kiểm soát được lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, tạo
ra các điều kiện thuận lợi cho tăng trưởng kinh tế. Cũng nhờ chính sách đổi mới
kinh tế, trong thời gian qua, ngành ngân hàng Việt Nam đã có những thay đổi to lớn
và Việt Nam đã xây dựng được các cơ sở quan trọng về tiền tệ và hệ thống ngân
hàng phù hợp hơn với nền kinh tế thị trường.
Hiện nay, trong quá trình tái cơ cấu lại hệ thống ngân hàng, Việt Nam đã đạt
được nhiều thay đổi tích cực. Tuy nhiên hoạt động của các Ngân hàng Thương mại
Việt Nam còn bộc lộ nhiều yếu kém, rủi ro cao, nhất là sau khi nền kinh tế Việt
Nam bị ảnh hưởng vởi cuộc khủng hoảng tài chính thế giới vào năm 2008. Từ đó,
dẫn đến quy mô nợ xấu tăng cao đã khiến cho tốc độ tăng trưởng tín dụng thấp kèm
theo rủi ro thanh khoản gia tăng.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra đề án cơ cấu lại hệ thống các
Tổ chức tín dụng là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách của ngành Ngân hàng với mục
tiêu tập trung lành mạnh hóa tình trạng tài chính và củng cố hoạt lực hoạt động của
các Tổ chức tín dụng; cải thiện mức độ an toàn và hiệu quả hoạt động của các Tổ
chức tín dụng.

-2-
Để thực hiện được mục tiêu trên, các Ngân hàng cần đánh giá lại hiệu quả
hoạt động của mình trong thời gian qua một cách khách quan. Cụ thể là các ngân
hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam. Điều này đặt ra vấn đề để có thể nâng cao
hiệu quả hoạt động tốt nhất, cần phải nắm bắt các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả
hoạt động của ngân hàng mình? Xuất phát từ những yêu cầu thực tế đó, tác giả xin
trình bày nghiên cứu của đề tài là “Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động
của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam giai đoạn 2011 -2017” .
1.1.2. Ý nghĩa của đề tài
Đề tài giúp các ngân hàng thấy được điểm mạnh để phát huy và khắc phục
những điểm yếu trong quá trình hoạt động. Từ đó ngân hàng sẽ có những điều chỉnh
kịp thời nhằm nâng cao tính thích nghi và khẳng định sự nhạy cảm đối với thị
trường cũng như hoạch định được phương hướng hoạt động phù hợp hơn.
Đề tài cũng giúp cho các ngân hàng đánh giá được trình độ chung về hoạt
động và vị trí của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam so với hệ thống
ngân hàng nói chung. Từ đó có chương trình hành động để cạnh tranh nhằm mang
lại kết quả cao nhất.
Đề tài nghiên cứu cũng giúp đo lường mức độ tác động của các yếu tố ảnh
hưởng đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam.
Trên cở sở đó, tùy vào mục tiêu, chiến lược hoạt động của ngân hàng mà có cách
tiếp cận phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, nâng cao khả nâng cạnh tranh,
đảm bảo chức năng dẫn vốn, góp phần làm ổn định và đảm bảo sự tăng trưởng của
các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam.
Đề tài cũng là một tài liệu tham khảo cho các đối tượng quan tâm đến lĩnh
vực hoạt động ngân hàng, hoặc nghiên cứu về hiệu quả tài chính ngân hàng.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
1.2.1. Mục tiêu chung
Mục tiêu tổng quát của đề tài này là phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu
quả hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam, trên cơ sở đó

-3-
đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các ngân hàng
thương mại cổ phần tại Việt Nam trong thời gian tới
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng
thương mại cổ phần tại Việt Nam và xây dựng mô hình đo lường ảnh hưởng của các
yếu tố này đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt
Nam;
- Đánh giá mức độ tác động của các yếu tố đến hiệu quả hoạt động của các
ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam;
- Đề xuất một giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các ngân hàng
thương mại cổ phần tại Việt Nam trong thời gian tới.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của
các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam. Cụ thể
(1) Các chỉ tiêu tài chính về hiệu quả hoạt động tại các ngân hàng thương mại
cổ phần tại Việt Nam.
(2) Các yếu tố có tác động đến hiệu quả tài chính tại các ngân hàng thương
mại cổ phần tại Việt Nam.
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi không gian nghiên cứu; Đề tài nghiên cứu thực hiện tại đơn vị nghiên
cứu là các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam.
Thời gian nghiên cứu: số liệu phục vụ cho nghiên cứu được trong giai đoạn từ
quý 1 năm 2011- đến quý 4 năm 2017
Nguyên nhân, luận văn chọn giai đoạn nghiên cứu là do cuộc khoảng hoảng
kinh tế toàn cầu đang diễn ra, Việt Nam cũng bị ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng
này và các ngân hàng cũng không thể tránh khỏi.

-4-
1.4. Câu hỏi nghiên cứu:
- Các chỉ tiêu nào dùng để đo lường hiệu quả hoạt động? Các yếu tố nào ảnh
hưởng đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt
Nam?
- Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này như thế nào đối với các ngân hàng
thương mại cổ phần tại Việt Nam?
- Đánh giá kết quả thực hiện các chỉ tiêu đo lường nhằm xác định mức độ tác
động của các yếu tố đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần
tại Việt Nam ra sao?
- Cần có những giải pháp nào để nâng cao hiệu quả hoạt động của các ngân
hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam trong thời gian tới?
1.5. Khái quát phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu dựa trên tổng hợp các lý thuyết về mối quan hệ, ảnh hưởng của
các yếu tố bên trong và bên ngoài của ngân hàng đến hiệu quả hoạt động của ngân
hàng. Sau khi xác định các yếu tố bên trong và bên ngoài của ngân hàng tác động
đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng; tác giả đã sử dụng cách tiếp cận tiếp theo
phương pháp phân tích định lượng hồi quy OLS, từ đó rút ra các kết luận từ các kết
quả phân tích.
Sử dụng dữ liệu thứ cấp, tổng hợp thông qua phần mềm Excel sau đó được
xử lý bằng phần mềm Eview 8 để đạt được mục tiêu nghiên cứu đề ra. Một số kỹ
thuật phân tích được sử dụng trong mô hình:
(1) Thống kê mô tả dữ liệu;
(2) Hồi quy ước lượng các tác động bằng mô hình OLS;
(3) Kiểm định sự phù hợp của mô hình;
(4) Kiểm định các giả thiết thống kê về hệ số tác động, về đa cộng tuyến, về
phương sai sai số thay đổi, về tương quan chuỗi.
(5) Đọc, bình luận kết quả và đưa ra các kết luận mang tính ứng dụng cho đề
xuất các giải pháp và kiến nghị

-5-
Hình 1.1: Quy trình nghiên cứu của đề tài
Nguồn: Tác giả đề xuất
Số liệu sử dụng phân tích trong đề tài là số liệu thứ cấp, được lấy từ các báo
cáo tài chính (BCTC) hợp nhất hoặc báo cáo thường niên của Các ngân hàng
thương mại cổ phần tại Việt Nam trong giai đoạn từ năm quý 1 2011 – tới quý 4
2017.
Dữ liệu sau khi thu thập được, sẽ được dùng để chạy mô hình nghiên cứu,
phân tích và đánh giá hiệu quả hoạt động của Các ngân hàng thương mại cổ phần tại
Việt Nam.
Vấn đề nghiên cứu, mục tiêu, câu hỏi nghiên cứu
Tổng quan lý thuyết và nghiên cứu
trước đây
Xây dựng mô hình nghiên cứu
Các phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu định tính Nghiên cứu định lượng
Đo lường, thu thập số liệu
Xử lý số liệu
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Các giải pháp và kiến nghị

-6-
1.6. Cấu trúc của luận văn
Luận văn gồm có năm chương.
o Chương 1: Mở đầu.
o Chương 2: Cơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động và các yếu tố ảnh hưởng
đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng thương mại
o Chương 3: Thiết kế phương pháp nghiên cứu
o Chương 4: Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của Các
ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam giai đoạn 2011-2017.
o Chương 5: Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Các
ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam

-7-
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
2.1. Cơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động của Ngân hàng thương mại
2.1.1 Khái niệm
Hiệu quả theo ý nghĩa chung nhất được hiểu là các lợi ích kinh tế, xã hội đạt
được từ quá trình hoạt động kinh doanh mang lại. Hiệu quả kinh doanh bao gồm hai
mặt là hiệu quả kinh tế (phản ánh trình độ sử dụng các nguồn nhân lực, vật lực của
doanh nghiệp hoặc của xã hội để đạt kết quả cao nhất với chi phí thấp nhất) và hiệu
quả xã hội (phản ánh những lợi ích về mặt xã hội đạt được từ quá trình hoạt động
kinh doanh), trong đó hiệu quả kinh tế có ý nghĩa quyết định [6]
Hiệu quả là mối quan hệ giữa các yếu tố đầu vào hạn chế với đầu ra là sản
lượng hàng hóa, dịch vụ. Mối quan hệ này được đo lường theo điều kiện vật chất
(hiệu quả công nghệ) hoặc theo điều kiện chi phí (hiệu quả kinh tế). Do vậy, hiệu
quả được sử dụng coi như là một tiêu chuẩn để điều chỉnh thị trường sao cho việc
phân phối nguồn lực đầu vào là có hiệu quả [5].
Hiệu quả hoạt động ngân hàng được xem là kết quả lợi nhuận do hoạt động
kinh doanh của ngân hàng mang lại trong một thời gian nhất định [7].
Như vậy có nhiều quan điểm về hiệu quả hoạt động nói chung cũng như hiệu
quả hoạt động ngân hàng thương mại. Nhìn chung có thể được hiểu ở các khía cạnh
sau:
Thứ nhất, hiệu quả hoạt động phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực để đạt
được mục tiêu, nó thể hiện mối tương quan giữa đầu ra và đầu vào bỏ ra để có được
kết quả, chênh lệch giữa hai yếu tố này càng lớn thì hiệu quả càng cao.
Thứ hai là khả năng giảm thiểu chi phí để tăng khả năng cạnh tranh với các
định chế tài chính khác.

-8-
Do đó, trong bài nghiên cứu này tác giả dựa trên khía cạnh thứ nhất chủ yếu vì
khả năng sinh lời là mục tiêu được các ngân hàng quan tâm hơn cả, thu nhập cao
giúp các ngân hàng bảo toàn, mở rộng vốn, tăng quy mô kinh doanh, thu hút vốn
đầu tư và như thế tiếp tục tăng hiệu quả hoạt động.
2.1.2 Các chỉ tiêu đo lường hiệu quả hoạt động
Các hệ số tài chính là công cụ được sử dụng phổ biến nhất trong đánh giá,
phân tích và phản ánh hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM. Mỗi hệ số
cho biết mối quan hệ giữa hai biến số tài chính qua đó cho phép phân tích và so
sánh giữa các chi nhánh, giữa các ngân hàng và phân tích xu hướng biến động của
các biến số này theo thời gian. Có nhiều loại hệ số tài chính được sử dụng để đánh
giá các khía cạnh hoạt động khác nhau của một ngân hàng, các hệ số tài chính này
bao gồm các tỷ số phản ánh khả năng sinh lợi, các tỷ số phản ánh hiệu quả hoạt
động và các tỷ số phản ánh rủi ro tài chính của một ngân hàng.
Nhóm chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời – phản ánh tính hiệu quả của một
đồng vốn kinh doanh thường được phản ánh thông qua các chỉ tiêu sau: tỷ lệ thu
nhập lãi cận biên (NIM), tỷ lệ thu nhập ngoài lãi cận biên (NOM), thu nhập hoạt
động biên (TNHĐB), hệ số thu nhập trên cổ phiếu (EPS), thu nhập ròng trên tổng
tài sản (ROA) và thu nhập ròng trên tổng vốn chủ sở hữu (ROE).
NIM =
Tổng thu nhập – tổng chi phí
Tổng tài sản có sinh lời (hoặc tổng tài sản có)
NOM =
Tổng thu nhập ngoài lãi – tổng chi phí ngoài lãi
Tổng tài sản có
TNHĐB =
Tổng thu hoạt động – tổng chi phí hoạt động
ROA =
Lợi nhuận sau thuế
ESP =
Tổng số cổ phiếu thường hiện hành

-9-
Tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (NIM), tỷ lệ thu nhập ngoài lãi cận biên (NOM),
thu nhập hoạt động biên (TNHĐB) phản ánh năng lực của hội đồng quản trị và nhân
viên ngân hàng trong việc duy trì sự tăng trưởng của các nguồn thu (chủ yếu từ các
khoản cho vay, đầu tư và phí dịch vụ) so với mức tăng của chi phí (chủ yếu là chi
trả lãi tiền gửi, những khoản vay trên thị trường tiền tệ, tiền lương nhân viên và
phúc lợi). Tỷ lệ thu nhập lãi cận biên đo lường mức chênh lệch giữa thu từ lãi và chi
trả lãi mà ngân hàng có thể đạt được thông qua hoạt động kiểm soát chặt chẽ tài sản
sinh lời và theo đuổi các nguồn vốn có chi phí thấp. Trái lại tỷ lệ thu nhập ngoài lãi
cận biên đo lường mức chênh lệch giữa nguồn thu ngoài lãi, chủ yếu là nguồn thu
phí từ các dịch vụ với các chi phí ngoài lãi mà ngân hàng phải chịu (gồm tiền lương,
chi phí sửa chữa, bảo hành thiết bị và chi phí tổn thất tín dụng). Còn thu nhập trên
cổ phiếu (EPS) đo lường trực tiếp thu nhập của các cổ đông tính trên mỗi cổ phiếu
hiện hành đang lưu hành
ROA là một chỉ tiêu chủ yếu phản ánh tính hiệu quả quản lý. Nó chỉ ra rằng
khả năng của hội đồng quản trị ngân hàng trong quá trình chuyển tài sản của ngân
hàng thành thu nhập ròng. ROA được sử dụng rộng rãi trong phân tích hiệu quả
hoạt động và đánh giá tình hình tài chính của ngân hàng, nếu mức ROA thấp có thể
là kết quả của một chính sách đầu tư hay cho vay không năng động hoặc có thể chi
phí hoạt động của ngân hàng quá mức. Ngược lại, mức ROA cao thường phản ánh
kết quả của hoạt động hữu hiệu, ngân hàng có cơ cấu tài sản hợp lý, có sự điều động
linh hoạt giữa các hạng mục trên tài sản trước những biến động của nền kinh tế.
ROE là một chỉ tiêu đo lường tỷ lệ thu nhập cho các cổ đông của ngân hàng.
Nó thể hiện thu nhập mà các cổ đông nhận được từ việc đầu tư vào ngân hàng (tức
là chấp nhận rủi ro để hy vọng có được thu nhập ở mức hợp lý). Chỉ tiêu này cũng
được sử dụng khá phổ biến trong phân tích hiệu quả hoạt động nhằm phản ánh hiệu
quả sử dụng vốn chủ sở hữu.
ROE =
Vốn chủ sở hữu

-10-
Ngoài ra, trong đánh giá hiệu quả hoạt động của ngân hàng, các nhà quản trị
ngân hàng còn xem xét mối quan hệ giữa chỉ tiêu ROA và ROE vì trên thực tế hai
chỉ tiêu này phản ảnh sự đánh đổi cơ bản giữa rủi ro và thu nhập. Chính điều này
cho thấy một ngân hàng có thể có ROA thấp nhưng vẫn có thể đạt được ROE khá
cao do họ sử dụng đòn bẩy tài chính lớn.
2.2. Tình hình các nghiên cứu có liên quan đến đề tài
2.2.1 Các công trình nghiên cứu nước ngoài
 Báo cáo khoa học Deger Alper and Adem Anbar (2011).
Bài báo cáo nghiên cứu những yếu tố ngân hàng và yếu tố vĩ mô ảnh hưởng
đến lợi nhuận ngân hàng ở Thổ Nhĩ Kỳ trong giai đoạn từ năm 2002-2010. Trong
bài này hiệu quả hoạt động của ngân hàng được tác giả đo lường bằng chỉ số ROA
và ROE. Kết quả nghiên cứu cho thấy quy mô tài sản và thu nhập ngoài lãi có tác
động tích cực và quan trọng đến lợi nhuận ngân hàng. Còn về phần biến vĩ mô thì
chỉ có lãi suất thực có tác động tích cực đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng.
Thông qua nghiên cứu tác giả đã đề nghị rằng ngân hàng có thể cải thiện khả năng
sinh lời của mình thong qua việc tăng quy mô ngân hàng, thu nhập ngoài lãi, giảm
tỷ số rủi ro tín dụng trên tài sản. Thêm vào đó, lãi suất thực cao hơn có thể dẫn đến
khả năng sinh lời cao hơn trước.
Ưu điểm của bài cáo cáo là tác giả đã đưa gần như đầy đủ các biến tác động
bên ngoài và bên trong vào mô hình nghiên cứu. Tuy nhiên, báo cáo còn hạn chế là
kết quả mô hình thống kê còn thấp và tác giả chưa đưa biến quy mô tín dụng vào
mô hình để thực hiện việc chạy mô hình và đánh giá yếu tố tác động đến hiệu quả
hoạt động ngân hàng đầy đủ hơn. Từ đó, mới có thể đề xuất giảm rủi ro tín dụng
trên tài sản.
 Bài nghiên cứu của Vincent Okoth Ongore và Gemechu Berhanu Kusa (2012).
Bài nghiên cứu đã đưa ra các yếu tố quyết định đến hiệu quả hoạt động kinh
doanh ngân hàng ở Kenya bằng mô hình hồi quy OLS:
Bài nghiên cứu đã đo lường bằng các chỉ số ROA, ROE và NIM. Và kết quả
cho thấy rằng các biến số CA, AQ, ME, LM, GDP, INF đều có ảnh hưởng lớn đến

-11-
hiệu quả sinh lời trong hoạt động kinh doanh ngân hàng ở Kenya ngoại trừ biến
LM.
Ưu điểm của nghiên cứu là mô hình cho kết quả 5/6 biến độc lập có tác động
đến biến phụ thuộc như kỳ vọng. Nhưng hạn chế của nghiên cứu là chưa đưa yếu tố
chủ quan về dư nợ/trên tổng tài sản dự phòng rủi ro/tổng dư nợ tín dụng, 2 yếu tố
khá quan trọng quyết định đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng để xây dựng mô
hình với các biến đầy đủ hơn.
 Bài nghiên cứu của Nsambu Kijjambu Frederick (2015).
Bài nghiên cứu đưa ra các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các
ngân hàng thương mại nội địa và ngân hàng nước ngoài tại Uganda trong giai đoạn
2000-2011. Tác giả đã sử dụng phương pháp phân tích hồi quy tuyến tính để xác
định biến phụ thuộc là ROA, ROE và các biến độc lập gồm hai yếu tố, yếu tố bên
trong và bên ngoài. Yếu tố nội bộ chủ yếu chịu ảnh hưởng từ các nguồn lực sẵn có
của ngân hàng (vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản, nợ xấu trên tổng dư nợ, chi phí
hoạt động trên tổng thu nhập, lãi suất biên trên tổng tài sản) và yếu tố bên ngoài là
CPI.
Bài nghiên cứu cho thấy kết quả mô hình có ý nghĩa thống kê cao, kết quả
của yếu tố OPEXTI tác động nghịch mạnh đối với ROA, ROE, cho thấy rằng biến
chi phí hoạt động tác động mạnh và nghịch dấu đối với ROA, ROE theo kỳ vọng
giả thuyết đặt ra. Nhưng hạn chế của bài nghiên cứu là mô hình cho kết quả quy mô
vốn tự có không có ý nghĩa thống kê đến ROA và chưa đưa biến quy mô tổng tài
sản, biến quy mô tín dụng vào mô hình để thực hiện việc chạy mô hình và đánh giá
yếu tố tác động đến hiệu quả hoạt động ngân hàng đầy đủ hơn.
2.2.2. Các công trình nghiên cứu trong nước
 Bài nghiên cứu của Liễu Thu Trúc, Võ Thành Danh (2012)
Bài nghiên cứu “Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh
doanh của hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam giai đoạn 2006-2009”.
Tác giả sử dụng hai phương pháp phân tích tổng năng suất yếu tố và phương pháp
phân tích bao dữ liệu. Kết quả chỉ ra rằng hiệu quả hoạt động đang suy giảm và

-12-
nguyên nhân chính là do yếu tố phi hiệu quả về mặt công nghệ. Những ngân hàng
quy mô lớn có lợi thế về chi phí hơn hẳn các ngân hàng có quy mô nhỏ. Các ngân
hàng còn sử dụng lãng phí các đầu vào khoảng 7,7% và số lượng các ngân hàng đối
mặt với hiệu suất giảm dần theo quy mô có xu hướng ngày càng ít đi.
Bài nghiên cứu cho thấy kết quả có ý nghĩa thống kê cao. Tác giả đã sử dụng
kết hợp phương pháp phân tích định tính và định lượng vào bài nghiên cứu. Nhưng
bài nghiên cứu còn hạn chế các biến tác giả nghiên cứu về định lượng chỉ quan tâm
đến yếu tố đầu ra và đầu vào. Tác giả chưa thu thập thêm các yếu tố khác liên quan
đến hoạt động ngân hàng như quy mô tổng tài sản, rủi ro tín dụng, quy mô tín dụng
và các yếu tố bên ngoài như lạm phát…., để có thể đánh giá hiệu quả hoạt động
ngân hàng đầy đủ hơn.
 Bài nghiên cứu của TS. Thân Thị Thu Thủy–ThS. Nguyễn Thị Hồng Chuyên
(2014)
Bài nghiên cứu “Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh
doanh tại các ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam giai đoạn 2007-2013”. Tác
giả đã sử dụng phương pháp DES và phân tích bằng phần mềm DEAP 2.1 cho thấy
các yếu tố từ quy mô tổng tài sản, nguồn thu từ cho vay, quy mô vốn chủ sở hữu và
lợi nhuận lên hiệu quả hoạt động kinh doanh có tác động tích cực đến hiệu quả hoạt
động kinh doanh.
Bài nghiên cứu cho ra kết quả ý nghĩa của mô hình tương đối cao và đạt các
mức ý nghĩa tốt. Đây là kết quả khá quan trọng nhằm giúp nhà quản trị ngân hàng
có những chiến lược hợp lý. Tuy nhiên, giai đoạn 2007-2013 là gia đoạn nền kinh tế
đang chịu ảnh hưởng từ khủng hoảng kinh tế thế giới nhưng tác giả là chưa đưa yếu
tố chủ quan như năng lực quản trị chi phí (tổng chi phí/tổng doanh thu), là yếu tố
khá quan trọng quyết định đến HQHĐKD của ngân hàng để xây dựng mô hình với
các biến đầy đủ hơn.
 Bài nghiên cứu của TS. Trịnh Quốc Trung–ThS. Nguyễn Văn Sang (2013)
Bài nghiên cứu “Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các Ngân
hàng thương mại Việt Nam”. Bài nghiên cứu tác giả đã thu thập số liệu của 39 Ngân

-13-
hàng thương mại Việt Nam trong giai đoạn 2005-2012 kết hợp sử dụng mô hình
hồi quy Tobit để xác định cá yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các
Ngân hàng thương mại Việt Nam thông qua chỉ tiêu ROA và ROE.
Mô hình cho thấy ưu điểm của bài nghiên cứu chính là kết quả ý nghĩa của
mô hình nghiên cứu đạt giá trị cao, Nghiên cứu cho thấy tổng chi phí hoạt động trên
doanh thu có tương quan nghịch với cả ROA và ROE; tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên
tổng tài sản càng cao, nhưng lại làm lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu giảm; tỷ lệ cho
vay so với tổng tài sản càng cao thì lợi nhuận của Ngân hàng càng cao; tỷ lệ nợ xấu
càng cao thì hiệu quả hoạt động Ngân hàng càng giảm. Đây là những kết quả khá
quan trọng đối với các nhà quản lý Ngân hàng. Tuy nhiên, bài nghiên cứu còn hạn
chế ở điểm là tác giả chưa đưa yếu tố bên ngoài như lạm pháp vào mô hình để có
thể đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động Ngân hàng đầy đủ hơn.
2.2.3. Đánh giá chung về các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Nhìn chung, các công trình nghiên cứu đã nêu trên về các yếu tố tác động
đến hiệu quả hoạt động chủ yếu sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng thông
qua các chỉ số tài chính nhưng các nghiên cứu này đều mang tính chất chung cho
toàn hệ thống Ngân hàng Thương mại. Có rất ít các công trình nghiên cứu riêng cho
từng ngân hàng cụ thể trong khi tùy thuộc vào năng lực tài chính, khả năng quản trị
điều hành, chất lượng sản phẩm dịch vụ,…..của chính từng ngân hàng sẽ có tác
động khác nhau đến hiệu quả hoạt động kinh doanh. Các công trình nghiên cứu về
có những cách tiếp cận vấn đề khác nhau và bằng các phương pháp khác nhau. Điều
này đã tạo nên sự đa dạng về yếu tố tác động và là nguồn tài liệu tham khảo giá trị
cho các công trình nghiên cứu đi sau kế thừa phát huy.
Hơn nữa, Các nghiên cứu thường là đánh giá hiệu quả hoạt động và tình hình
tài chính của Ngân hàng thông qua các chỉ tiêu tài chính. Tuy nhiên, với cách đánh
giá truyền thống trên thì sẽ không thể hiện hết toàn diện năng lực tài chính chính
của một Ngân hàng để có thể giúp cho các nhà quản lý, quản lý Ngân hàng một
cách tổng thể. Do đó, các chỉ tiêu chỉ có thể giúp các nhà quản lý đánh giá một cách

-14-
chung và chỉ đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trên cơ sở đánh giá đó,
chứ chưa thực sự là các giải pháp tối ưu.
Vì thể, để có thể khắc phục hạn chế nêu trên, tác giả sẽ sử dụng phương pháp
định lượng để đánh giá hiệu quả hoạt động của Ngân hàng đối với nghiên cứu của
mình. Với phương pháp định lượng, tác giả sẽ sử dụng mô hình hồi quy kết hợp với
kiểm định các giải thuyết nghiên cứu đặt ra để tìm ra các yếu tố ảnh hưởng đến
hiệu quả hoạt động kinh doanh của Các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt
Nam. Từ kết quả nghiên cứu, sẽ giúp cho các nhà quản lý nhìn thấy được toàn cảnh
bức tranh hoạt động kinh doanh của Ngân hàng mình và đề ra giải pháp để nâng
cao hiệu quả hoạt động trong thời gian tới.
Điểm khác biệt của đề tài nghiên cứu nằm ở các điểm sau:
- Là sự tổng hợp và kế thừa các nghiên cứu trước đây
- Có khoảng thời gian cập nhật nhất tới hết quý 4 2017
- Xem xét chọn lọc một số yếu tố bên trong, bên ngoài hiện đang có tác động
nhiều tới các NHTM của Việt Nam và lại chưa được nghiên cứu nhiều
- Bổ sung thêm NIM vào xem xét hiệu quả sinh lời
- Ứng dụng nhiều công cụ thống kê định lương vào phân tích, xử lý các kết
quả nghiên cứu.
2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng
thương mại
2.3.1. Các yếu tố bên trong ngân hàng
2.3.1.1. Nhóm yếu tố tài chính
(i) Năng lực tài chính của Ngân hàng, Yếu tố bên trong thứ nhất có thể ảnh
hưởng đến hiệu quả kinh doanh của NHTM là Năng lực tài chính.
Thứ nhất, Năng lực tài chính được biểu hiện trước hết là qua khả năng mở
rộng nguồn vốn chủ sở hữu, vì vốn chủ sở hữu thể hiện sức mạnh tài chính của một
ngân hàng. Tiềm lực về vốn chủ sở hữu ảnh hưởng tới quy mô kinh doanh của ngân

-15-
hàng như: khả năng huy động và cho vay vốn, khả năng đầu tư tài chính và trình độ
trang bị công nghệ.
Thứ hai khả năng sinh lời cũng là một yếu tố phản ánh về năng lực tài chính
của một ngân hàng vì nó thể hiện tính hiệu quả của một đồng vốn kinh doanh.
Thứ ba là khả năng phòng ngừa và chống đỡ rủi ro của một ngân hàng cũng là
yếu tố phản ánh năng lực tài chính. Nếu nợ xấu tăng thì dự phòng rủi ro cũng phải
tăng để bù đắp rủi ro, có nghĩa là khả năng tài chính cho phép sử dụng để bù đắp tổn
thất có thể xảy ra. Ngược lại, nếu nợ xấu tăng nhưng dự phòng rủi ro không đủ để
bù đắp có nghĩa là tình trạng tài chính xấu và năng lực tài chính bù đắp cho các
khoản chi phí này bị thu hẹp.
(ii) Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu, Đòn bẩy nợ cho thấy mức độ mà một tổ
chức đang sử dụng tiền vay. Các tổ chức có mức đòn bẩy cao có thể có nguy cơ phá
sản nếu họ không thể thực hiện thanh toán nợ của họ; họ cũng có thể không thể huy
động khoản vay mới trong tương lai. Đòn bẩy không phải luôn luôn là tiêu cực, nếu
biết khai thác hợp lý, nó có thể tăng lợi nhuận của tổ chức và tận dụng tốt các lợi thế
về thuế liên quan đến vay nợ.
(iii) Thanh khoản, Thanh khoản đề cập đến mức độ mà các nghĩa vụ nợ đến
hạn trong vòng 12 tháng tiếp theo có thể được thanh toán từ tiền mặt hoặc tài sản dễ
dàng chuyển đổi thành tiền mặt. Nó thường được đo bằng tài sản hiện tại để nợ ngắn
hạn (tỷ lệ hiện hành). Nó cho thấy khả năng chuyển đổi tài sản thành tiền mặt một
cách nhanh chóng và phản ánh khả năng của công ty quản lý vốn lưu động khi giữ ở
mức bình thường.
Một tổ chức có thể sử dụng tài sản lưu động để tài trợ cho các hoạt động đầu
tư của mình khi tài chính bên ngoài không có sẵn hoặc nó là quá tốn kém. Mặt khác,
tính thanh khoản cao hơn sẽ cho phép một công ty để đối phó với huống bất ngờ và
để đối phó với nghĩa vụ của mình trong thời gian thu nhập thấp (Liargovas và
Skandalis, 2008).
(iv) Quy mô, Quy mô của ngân hàng ảnh hưởng đến hoạt động tài chính của
mình bằng nhiều cách. Các ngân hàng lớn có thể khai thác lợi thế kinh tế của quy

-16-
mô và như vậy là hiệu quả hơn so với các ngân hàng nhỏ. Ngoài ra, các ngân hàng
nhỏ thường yếu hơn so với các ngân hàng y lớn; do đó nó thường khó khăn để cạnh
tranh với các ngân hàng lớn nhất trong thị trường cạnh tranh cao. Mặt khác, khi các
ngân hàng trở nên lớn hơn, nó có thể bị thiếu hiệu quả, dẫn đến hiệu quả hoạt động
trở nên kém hơn. Do đó, về lý thuyết không có mối liên hệ một cách rõ ràng về mối
quan hệ thuận chiều hay ngược chiều giữa quy mô và hiệu quả (Majumdar, 1997).
(v) Tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản, tỷ lệ này cao cho thấy ngân hàng
có tiềm lực về vốn tự có lớn, sẽ chủ động trong thúc đẩy các hoạt động kinh doanh
của mình. Tuy nhiên vốn chủ quá lớn sẽ khiến cho hiệu quả sinh lời trên vốn chủ
thấp có thể khiến các cổ đông không hài lòng (Mlyneux, 1993),
(vi) Chất lượng tài sản, Đây là tỷ lệ của Tổng các khoản vay chia cho Tổng
tài sản, tỷ lệ này quyết định mức độ sử dụng tài sản trong thời hạn cho vay. Như vậy
là nguồn thu nhập chính của ngân hàng và cũng được dự kiến sẽ có tác động tích
cực đến lợi nhuận, cao hơn tỷ lệ này, lợi nhuận cao hơn các ngân hàng trong một
nền kinh tế ổn định và điều tồi tệ nhất, mặt khác khi khách hàng vay rơi trả lời hứa
của họ.
2.3.1.2. Nhóm yếu tố phi tài chính
(i) Tuổi tổ chức, Một số nghiên cứu trước đó (Batra, 1999, Lumpkin và Dess,
1999) lập luận rằng tuổi tổ chức có ảnh hưởng đến hiệu quả của nó. (Sorensen và
Stuart, 2000) cho rằng thói quen tổ chức hoạt động trong các tổ chức cũ có xu
hướng làm cho họ không linh hoạt và không thể đánh giá cao những thay đổi trong
môi trường. Kết quả là các tổ chức mới và nhỏ hơn thường giành được thị phần mặc
dù các công ty này thường có nhiều các khó khăn như thiếu vốn, thương hiệu chưa
uy tín so với các tổ chức lớn hơn (Kakani, Saha và Reddy, 2001).
Liên quan đến tuổi tổ chức, các ngân hàng lớn tuổi có nhiều kinh nghiệm nên
không dễ bị ảnh hưởng bởi những thay đổi của môi trường kinh doanh nên hiệu quả
hoạt động của họ có thể cao hơn. Các ngân hàng lớn hơn cũng có thể được hưởng
lợi từ hiệu ứng danh tiếng, cho phép họ kiếm được lợi nhuận cao hơn trên doanh số
bán hàng. Mặt khác, các ngân hàng lớn tuổi cũng dễ bị trì trệ, và quan liêu theo thời

-17-
gian; họ có thể đã phát triển thói quen, không tiếp cận với những thay đổi trong điều
kiện thị trường, trong trường hợp này mối quan hệ nghịch đảo giữa tuổi tổ chức và
khả năng sinh lời hoặc tăng trưởng là có thể (Liargovas và Skandalis, 2008).
(ii) Năng lực quản trị điều hành của Ngân hàng, Năng lực quản trị, điều
hành ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng. Năng lực quản trị điều
hành trước hết là phụ thuộc vào cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý, trình độ lao động và
tính hữu hiệu của cơ chế điều hành để có thể ứng phó tốt trước những diễn biến của
thị trường. Ngoài ra năng lực quản trị, điều hành còn có thể được phản ánh bằng khả
năng giảm thiểu chi phí hoạt động, nâng cao năng suất sử dụng các đầu vào để có
thể tạo ra được một tập hợp đầu ra cực đại.
(iii) Trình độ áp dụng công nghệ, Trình độ áp dụng công nghệ là yếu tố bên
trong thứ ba có thể ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM.
Trình độ áp dụng công nghệ là chỉ tiêu phản ánh năng lực công nghệ thông tin của
một ngân hàng. Trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ và ứng dụng
sâu rộng của nó vào cuộc sống xã hội như ngày nay, thì ngành ngân hàng khó có thể
duy trì khả năng cạnh tranh của mình nếu vẫn cung ứng các dịch vụ truyền thống.
Năng lực công nghệ của ngân hàng thể hiện khả năng trang bị công nghệ mới gồm
thiết bị và con người, tính liên kết công nghệ giữa các ngân hàng và tính độc đáo về
công nghệ của mỗi ngân hàng.
(iv) Chất lượng nguồn nhân lực, Nguồn nhân lực là yếu tố bên trong thứ tư
có thể tác động đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM. Khi nhu cầu sử
dụng dịch vụ cũng như áp lực cạnh tranh tăng lên, các NHTM ngày càng phải cung
cấp nhiều dịch vụ mới và có chất lượng. Chính điều này đòi hỏi chất lượng của
nguồn nhân lực cũng phải được nâng cao để đáp ứng kịp thời đối với những thay
đổi của thị trường, xã hội.
Việc sử dụng nhân lực có đạo đức nghề nghiệp, giỏi về chuyên môn sẽ giúp
cho ngân hàng tạo lập được những khách hàng trung thành, ngăn ngừa được những
rủi ro có thể xảy ra trong các hoạt động kinh doanh, đầu tư và đây cũng là yếu tố
giúp các ngân hàng giảm thiểu được các chi phí hoạt động. Tuy vậy, các ngân hàng

-18-
không nên chỉ tập trung vào phát triển số lượng nhân lực mà cần ưu tiên đến chất
lượng nguồn nhân lực; bên cạnh đó, trong quá trình phát triển nguồn nhân lực, phía
ngân hàng cũng cần phải chú trọng việc gắn phát triển nhân lực với công nghệ mới.
2.3.2 Các yếu tố bên ngoài ngân hàng
(i) Tăng trưởng kinh tế, Tăng trưởng kinh tế được hiểu là sự gia tăng GDP
của nền kinh tế ở một vùng lãnh thổ trong một thời kỳ nhất định, thường là trong
một năm. GDP không tính đến kinh tế ngầm, kinh tế phi tiền tệ như kinh tế trao đổi,
các công việc tình nguyện. Hệ thống ngân hàng và nền kinh tế có mối quan hệ hữu
cơ với nhau và GDP được kiến sẽ có tác động đến rất nhiều yếu tố liên quan đến
cung và cầu huy động và cho vay của ngân hàng, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động
của ngân hàng. Khi nền kinh tế phát triển, cung cầu hàng hóa nhiều, giao dịch,
thanh toán tiền qua ngân hàng và ngân hàng sẽ cung cấp nguồn vốn này lại cho nền
kinh tế thông qua các doanh nghiệp.
Demirguc-Kunt và Huizinga (1999) cho thấy sự gia tăng nhanh chóng tăng
trưởng kinh tế tạo ra lợi nhuận cho một số lượng lớn các quốc gia. Về mặt kỹ thuật,
GDP lên xuống biểu hiện trong các chu kỳ kinh doanh. Do đó, sự biến đổi của GDP
được kỳ vọng sẽ tạo ra tác động trực tiếp đến lợi nhuận của các ngân hàng.
(ii) Lạm phát, Lạm phát ảnh hưởng đến giá trị thực của chi phí và doanh thu.
Đối với hoạt động huy động vốn: do lạm phát tăng cao, việc huy động vốn của các
ngân hàng gặp nhiều khó khan. Cuộc chạy đau lãi suất của các ngân hàng diễn ra để
huy động được vốn thì phải nâng lãi suất động gần với tình hình của thị trường vốn.
Điều này làm cho mặt bằng lãi suất tăng lên, một số ngân hàng nhỏ không thể chạy
đua với các ngân hàng lớn thì sẽ dẫn đến kinh doanh lỗ. Việc nâng lãi suất bao
nhiêu là hợp lý; luôn là bài toán khó đối với mỗi ngân hàng, hầu hết các ngân hàng
đều giảm lợi nhuận trong cuộc chạy đua này.
Khi lãi suất huy động cao dẩn đến lãi suất cho vay cũng tăng theo, doanh
nghiệp khó tiếp cận được nguồn vốn hoặc không đủ điều kiện để vay vốn, điều này
lại ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng ngân hàng. Do sức mua đồng Việt Nam giảm,
giá vàng và ngoại tệ tăng cao, việc huy động vốn có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên thật sự

-19-
khó khăn đối với mỗi ngân hàng. Trong khi như cầu vay vốn trung và dài hạn đới
với các khách hàng rất lớn, vì vậy việc dùng vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài
hạn trong thời gian qua tại mỗi ngân hàng là bài toán không nhỏ. Điều này, đã ảnh
hưởng đến tính thanh khoản của các ngân hàng, nên rủi ro kỳ hạn và rủi ro tỷ giá
xảy ra là điều khó tránh khỏi.
Tầm quan trọng của lạm phát đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng đã
được rất nhiều thảo luận trong các nghiên cứu liên quan, chủ yếu là do ảnh hưởng
của lạm phát trên các nguồn lực và người sử dụng các nguồn lực tài chính của các
ngân hàng. Đặc biệt, lạm phát ảnh hưởng đến hành vi định giá công ty. Ví dụ, nếu
công ty mong đợi lạm phát chung sẽ cao hơn trong tương lai, họ có thể tin rằng họ
có thể làm tăng giá của họ mà không bị giảm trong nhu cầu về sản lượng của họ
(Windram 2007, 2009). Trong kịch bản này, khi các điều kiện dự kiến lạm phát sẽ
bằng lạm phát thực tế, sẽ không có giảm trong quá trình hoạt động kinh doanh và
không có ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất của các ngân hàng.
(iii) Lãi suất ngân hàng, Lãi suất là yếu tố có tác động trực tiếp đến hiệu quả
tài chính của ngân hàng. Khi lãi suất huy động tăng, thu nhập ròng của ngân hàng
có nguy cơ giảm xuống do chi phí lãi tăng lên nhất là trong trường hợp mức lãi suất
ngắn hạn cao hơn dài hạn đồng thời phỉ trích dự trữ bắt buộc khiến cho chi phí huy
động thực tế tăng cao.
Lãi suất huy động tăng thường kéo theo lãi suất cho vay tăng, điều này có thể
khiến cho rủi ro tín dụng tăng cao đối với ngân hàng và hạn chế khả năng tiếp cận
vốn của một số đối tượng.
Với những ngân hàng quản lý tài sản nợ và tài sản có kém hiệu quả thì biến
động lãi suất sẽ gây ra rủi ro lãi suất cho ngân hàng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp
đến thanh khoản cũng như lợi nhuận của ngân hàng.

-20-
CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Mô hình nghiên cứu
3.1.1. Đề xuất mô hình nghiên cứu
Mô hình nghiên cứu của đề tài này là sự tham khảo, kế thừa các mô hình và
kết quả nghiên cứu trước đây của: Angela Roman và Adina Elena Dănuleţiu,
Nsambu Kijjambu Frederick (2011), Staikouras C (2006), Nsambu Kijambu
Frederick (2013), Tarawneh (2006), Samina và Ayub (2013); Dietrich và
Wanzenried (2011); Deger và Adem (2011); Rajesh (2009); Sufian và Habibuhhal
(2009), Prasetyantoko & Parmono (2008):
ROA
Hiệu
quả
hoạt
động
của các
ngân
hàng
thương
mại cổ
phần
tại Việt
Nam
NIM
Quy mô tổng tài sản (LATA)
Quy mô vốn chủ sở hữu (TETA)
Năng lực quản trị chi phí (TC/TR)
Quy mô tín dụng (LTA)
Tổng sản lượng quốc dân (GDP)
Lạm phát (INF)
H1
H2
H3
H4
H5
H6
ROE

-21-
Hình 3.1: Mô hình nghiên cứu tác động của các yếu tố đến hiệu quả hoạt động
của Các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam
Nguồn: Tổng hợp của tác giả
Các phương trình hồi quy tổng quát có dạng:
ROAt= β0 + β1LNTAt + β2TETAt + β3TCTRt + β4LTAt + β5GDPt+ β6INFt + et
ROEt = β0 + β1LNTAt + β2TETAt + β3TCTRt + β4LTAt + β5GDPt+ β6INFt + et
NIMt = β0 + β1LNTAt + β2TETAt + β3TCTRt + β4LTAt + β5GDPt+ β6INFt + e
Trong đó :
ROA, ROE, NIM : Lần lượt đại diện cho khả năng sinh lời
LNTA: Quy mô tổng tài sản
TETA: Tỷ lệ vốn chủ sở hữu/tổng tài sản
TCTR: Tỷ lệ của chi phí hoạt động/tổng thu nhập
LTA: Dư nợ cho vay/tổng tài sản
GDP: Tỷ lệ tăng trưởng GDP theo %
INF: Tỷ lệ lạm phát theo %
et: Là sai số.
βi (i= 1 -6): Là hệ số cần ước lượng của mô hình
t: Là khoảng thời gian theo quý từ quý 1
2011 tới quý 4 2017
Lý do tác giả tham khảo các nghiên cứu trước đây để hình thành mô hình
nghiên cứu cho đề tài của mình là vì:
+ Mô hình tương đối dễ hiểu có thể phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt cả
những đối tượng không làm trong lĩnh vực tài chính, không có kiến thức cơ bản về
lĩnh vực này.
+ Thời gian khảo sát của nghiên cứu trước đây là từ 2000 đến 2011, khá gần
về mặt thời gian nên gần tương đồng với tình hình thị trường tài chính hiện nay. Kết
quả của nghiên cứu này có thể sử dụng làm tiêu chí để đánh giá kết quả nghiên cứu.

-22-
+ Các biến độc lập trong mô hình như: Quy mô tổng tài sản (LATA), Quy
mô vốn chủ sở hữu (TETA), Năng lực quản trị chi phí (TC/TR), Quy mô tín dụng
(LTA), Tổng sản lượng quốc dân (GDP), Lạm phát (INF) về cơ bản có thể thu thập
được. Đồng thời các biến này vừa mang tính kế thừa từ các nghiên cứu trước đây,
và có điểm khác biệt là xem xét thêm biến Năng lực quản trị chi phí (TC/TR) ảnh
hưởng tới hiệu quả hoạt động của ngân hàng ra sao.
+ Các biến phụ thuộc của mô hình như ROA, ROE, NIM có thể đại diện cho
hiệu quả hoạt động của ngân hàng và dễ dàng thu thập; trong đó điểm khác biệt so
với các nghiên cứu trước đây là tác giả đã đưa thêm biến NIM vào xem xét tác động
của các yếu tố tới NIM
+ Phương pháp nghiên cứu được lựa chọn là hồi quy. Đây là phương pháp
được sử dụng phố biến và cho kết quả tốt trong các nghiên cứu về mối quan hệ nhân
quả giữa một yếu tố với các yếu tố khác. Trong đề tài, là mối quan hệ nhân quả giữa
các biến số ảnh hướng tới hiệu quả hoạt động của ngân hàng.
3.1.2. Các giả thuyết nghiên cứu
Giả thuyết thứ 1
o Ho: Không có mối liên hệ giữa Quy mô tổng tài sản (LATA) tới hiệu quả hoạt
động của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam
o H1: Có mối liên hệ giữa Quy mô tổng tài sản (LATA) tới hiệu quả hoạt động
của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam
o Ho: Không có mối liên hệ giữa Quy mô tổng tài sản (LATA) tới hiệu quả hoạt
o H1: Có mối liên hệ giữa Quy mô tổng tài sản (LATA) tới hiệu quả hoạt động
o Ho: Không có mối liên hệ giữa Năng lực quản trị chi phí (TC/TR) tới hiệu quả
hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam

-23-
o H1: Có mối liên hệ giữa Năng lực quản trị chi phí (TC/TR)tới hiệu quả hoạt
o Ho: Không có mối liên hệ giữa Quy mô tín dụng (LTA) tới hiệu quả hoạt động
o H1: Có mối liên hệ iữa Quy mô tín dụng (LTA) tới hiệu quả hoạt động của các
ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam
o Ho: Không có mối liên hệ giữa Tổng sản lượng quốc dân (GDP) tới hiệu quả
hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam
o H1: Có mối liên hệ giữa Tổng sản lượng quốc dân (GDP) tới hiệu quả hoạt
o Ho: Không có mối liên hệ giữa Lạm phát (INF) tới hiệu quả hoạt động của
Các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam
o H1: Có mối liên hệ giữa Lạm phát (INF) tới hiệu quả hoạt động của Các ngân
hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam
Trên cơ sở các nghiên cứu đã được tác giả tổng hợp từ các công trình nghiên
cứu trước đây, tác giả đã đưa ra các giả thuyết về kỳ vọng dấu của các yếu tố tới
hiệu quả hoạt động của ngân hàng như bảng sau:
Bảng 3.1: Các biến nghiên cứu của mô hình
Biến số Đo lường Nghiên cứu liên quan Dự
đoán
tác
động
Biến phụ thuộc
ROA Lợi nhuận sau thuế/
Tổng tài sản
Angela Roman và Adina
Elena Dănuleţiu, Nsambu

-24-
Kijjambu Frederick (2011),
Staikouras C (2006)
ROE Lợi nhuận sau thuế/
Tổng vốn chủ sở hữu
Nsambu Kijambu Frederick
(2013)
NIM (Tỷ lệ
thu nhập lãi
cận biên)
(Tổng thu nhập – Tổng
chi phí)/ Tổng tài sản có
sinh lời
Đề xuất của tác giả
Biến độc lập
Quy mô vốn
chủ sở hữu
(TETA)
Tỷ lệ vốn chủ sở
hữu/Tổng tài sản
Tarawneh (2006), Nsambu
Kijambu Frederick (2013);
+/-
Quy mô tổng
tài sản
(LNTA)
Ln (Tổng tài sản) Angela Roman và Adina
Elena Dănuleţiu, Nsambu
Kijjambu Frederick (2011),
Staikouras C (2006)
+/-
Năng lực
quản trị chi
phí (TCTR)
Tỷ lệ của chi phí hoạt
động/tổng thu nhập
Nsambu Kijambu Frederick
(2013)
+/-
Quy mô
tín dụng
(LTA)
Dư nợ cho vay/Tổng tài
sản
Đề xuất của tác giả +/-
Tổng sản
lượng quốc
dân (GDP)
Theo công bố của GSO
về tỷ lệ tăng trưởng kinh
tế, tính theo %
Prasetyantoko & Parmono
(2008); Nsambu Kijambu
Frederick (2013); Sufian
(2010)
+/-
Lạm phát
(INF)
Theo công bố của GSO
về tỷ lệ lạm phát, tính
theo %
Prasetyantoko&Parmono
(2008), Nsambu Kijambu
Frederick (2013); Sufian
(2010)
+/-

-25-
Nguồn: Tổng hợp tác giả
3.2. Phương pháp thu thập dữ liệu
Với đề tài nghiên cứu này tác giả chủ yếu sử dụng các phương pháp thu thập
dữ liệu thứ cấp để phục vụ cho quá trình nghiên cứu của mình; các dữ liệu thứ cấp
được tác giả thu thập qua các nguồn sau:
(1). Các báo cáo của chính phủ, bộ ngành, số liệu của các cơ quan thống kê về
tình hình kinh tế xã hội, ngân sách quốc gia, tình hình tài chính, ngân hàng, đầu tư
nước ngoài,…; được thu thập tại các website: gso.gov.vn, sbv.gov.vn…
(2). Các báo cáo nghiên cứu của cơ quan, viện, trường đại học; các báo cáo
của các NHTM, định chế tài chính có liên quan đến đề tài được tra cứu tại thư viện
trường
(3). Các bài viết đăng trên báo hoặc các tạp chí khoa học chuyên ngành và tạp
chí mang tính hàn lâm có liên quan; các công trình nghiên cứu của các tác giả đi
trước, được thu thập tại thư viện quốc gia, tìm kiếm qua công cụ google search.
(4). Báo cáo tài chính theo năm, theo quý của Các ngân hàng thương mại cổ
phần tại Việt Nam từ quý 1 năm 2011 đến quý 1/2017 được thu thập tại website
cafef.vn, vietstock.com.vn
(5). Tài liệu giáo trình hoặc các xuất bản khoa học liên quan đến vấn đề nghiên
cứu được thu thập thông qua các ấn bản liên quan.
3.3. Phân tích dữ liệu nghiên cứu
Quy trình phân tích dữ liệu nghiên cứu cho đề tài này được tác giả thực hiện
như sau:
(i) Sử dụng phương pháp tính toán thống kê để tính các giá trị độ lệch chuẩn,
trung bình, phương sai, hiệp phương sai, hệ số tương quan để xem xét mối liên hệ.
(ii) Tiến hành hồi quy tuyến tính giữa hiệu quả hoạt động và các chỉ số tài
chính của ngân hàng.
(iii) Thực hiện các kiểm định mô hình hồi quy tuyến tính: Tự tương quan, đa
cộng tuyến, phương sai sai số thay đổi.

-26-
(iv) Phềm mềm xử lý dữ liệu : Eview 8
3.3.1. Mô tả dữ liệu nghiên cứu
Thống kê mô tả cho phép đánh giá sơ bộ về mức độ biến động, giá trị trung
bình, trung vị của các biến được đưa vào mô hình cũng như mối quan hệ giữa các
biến này với nhau
Trung bình mẫu (mean) trong thống kê là một đại lượng mô tả thống kê, được
tính ra bằng cách lấy tổng giá trị của toàn bộ các quan sát trong tập chia cho số
lượng các quan sát trong tập.
Số trung vị (median) là một số tách giữa nửa lớn hơn và nửa bé hơn của một
mẫu, một quần thể, hay một phân bố xác suất. Nó là giá trị giữa trong một phân bố,
mà số số nằm trên hay dưới con số đó là bằng nhau. Điều đó có nghĩa rằng 1/2 quần
thể sẽ có các giá trị nhỏ hơn hay bằng số trung vị, và một nửa quần thể sẽ có giá trị
bằng hoặc lớn hơn số trung vị.
Độ lệch chuẩn, hay độ lệch tiêu chuẩn, là một đại lượng thống kê mô tả dùng
để đo mức độ phân tán của một tập dữ liệu đã được lập thành bảng tần số. Có thể
tính ra độ lệch chuẩn bằng cách lấy căn bậc hai của phương sai. Nếu gọi X là giá trị
của công cụ tài chính, m = E(X) là trung bình động của X, S là phương sai, d là độ
lệch chuẩn thì độ lệch chuẩn sẽ được tính toán như sau:S = E[(X – m)2] d = Căn bậc
hai của S
Tần suất và biểu đồ phân bổ tần suất, tần suất là số lần suất hiện của biện quan
sát trong tổng thể, giá trị các biến qua sát có thể hội tụ, phân tán, hoặc phân bổ theo
một mẫu hình nào đó, quy luật nào đó.
Giá trị thống kê Skewness và Kurtosis, Hai hệ số này giúp hình dung về hình
dáng của phân phối. Skewess là một đo lường mức độ lệch của phân phối còn gọi là
hệ số bất đối xứng, khi:
Skewness = 0: phân phối cân xứng
Skewness > 0: phân phối lệch phải
Skewness < 0: phân phối lệch trái

-27-
Kurtosis là một địa lượng đo mức độ tập trung tương đối của các quan sát
quan trung tâm của nó trong mối quan hệ so sánh với hai đuôi, khi:
Kurtosis = 3: phân phối tập trung ở mức độ bình thường.
Kurtosis > 3: phân phối tập trung hơn ở mức độ bình thường. Tuy nhiên hình
dạng của đa giác tần số trông sẽ khá cao và nhọn với hai đuôi hẹp.
Kurtosis < 3: phân phối tập trung hơn mức độ bình thường nhưng hình dạng
của đa giác tần số là một đa giác tù với 2 đuôi dài.
Hệ số tương quan đo mức độ phụ thuộc tuyến tính giữa hai biến (X & Y); khi
hệ số tương quan càng gần bằng không quan hệ càng lỏng lẻo; càng gần 1 càng
chặt; nếu cùng dấu là tương quan thuận và ngược lại là nghịch. Theo quy ước các
biến có hệ số tương quan nhỏ hơn 0,3 được coi là biến rác, không có ý nghĩa nghiên
cứu. Cụ thể :
±0.01 đến ±0.1: Mối tương quan quá thấp, không đáng kể
±0.2 đến ±0.3 : Mối tương quan thấp
±0.4 đến ±0.5: Mối tương quan trung bình
±0.6 đến ±0.7: Mối tương quan cao
±0.8 trở lên : Mối tương quan rất cao
3.3.2. Hồi quy dữ liệu theo mô hình đề xuất
Từ mô hình:
ROAt= β0 + β1LNTAt + β2TETAt + β3TCTRt + β4LTAt + β5GDPt+ β6INFt + et
ROEt = β0 + β1LNTAt + β2TETAt + β3TCTRt + β4LTAt + β5GDPt+ β6INFt + et
NIMt = β0 + β1LNTAt + β2TETAt + β3TCTRt + β4LTAt + β5GDPt+ β6INFt + e
Với quy ước Y là các biến ROA, ROE, NIM và Xj là các biến độc lập bên vế
phải. Ta sẽ diễn giải mô hình hooid quy như sau:
Các hệ số β0, β1, β2, β3, β4, β5 và β6 là chưa biết và cần được ước lượng.
Phương pháp hồi quy được sử dụng để ước tính và kiểm nghiệm giả thuyết về các
hệ số này.
Hệ số chặn β0 là giá trị của μY tại điểm (0, 0, 0, 0, 0, 0). Thông thường, β0
được gọi là hằng số, và xuất phát từ thực tế là β0 có thể được xem như là một hệ số

-28-
hồi quy từng phần cho một biến x0 mà biến này luôn có giá trị không đổi xi0 = 1.
β1, β2, β3, β4, β5 và β6 được gọi là hệ số hồi quy từng phần. Chúng có thể
được hiểu như sau: μY tăng một lượng βj khi xj tăng thêm 1 trong khi tất cả các
biến Xi (i ≠ j) không thay đổi.
Trong thực tiễn, mô hình tuyến tính hầu như không có hiệu lực chính xác. Tuy
nhiên, trong nhiều trường hợp, trong lĩnh vực xem xét, nó là một xấp xỉ tốt một cách
tương đối. Hơn nữa, hiếm khi có thể biết hoặc xét tới tất cả các đại lượng ảnh hưởng
đến trung bình μY . Các độ lệch ei từ mô hình tuyến tính có thể được xem như tổng
của nhiều ảnh hưởng chưa biết hoặc không kiểm soát được và cũng có thể là sai số
đo lường.
Các hệ số chưa biết β0, β1, β2, β3, β4, β5 và β6 được ước lượng như sau: đối
với mỗi quan sát yi , chúng ta tìm độ lệch so với trung bình chưa biết μY tại điểm
(x1i, x2i, x3i, x4i, x5i, x6i). Tổng của n hiệu bình phương được gọi là tổng các bình
phương. S được xem như là một hàm của p + 1 = 4 +1 = 5 tham số β0, β1, β2, β3,
β4, β5 và β6 (p là số các biến độc lập) và, theo nguyên tắc bình phương nhỏ nhất,
tương tự như trong trường hợp một biến ở chủ đề trước, chúng ta cần xác định siêu
phẳng 4 chiều đặc biệt (tức là xác định hệ số β0, β1, β2, β3, β4, β5 và β6 trong
phương trình Y = β0 + β1LNTAt + β2TETAt + β3TCTRt + β4LTAt + β5GDPt+ β6INFt
+ et của siêu phẳng) làm cho S nhỏ nhất. Các giá trị b0, b1, b2, b3, b4, b5 và b6 làm
cực tiểu S là các ước lượng bình phương nhỏ nhất của β0, β1, β2, β3, β4, β5 và β6
Như vậy chúng ta có SSE được gọi một cách đa dạng là tổng các bình
phương sai số hoặc tổng các bình phương số dôi hoặc tổng các bình phương nhỏ
nhất. Việc tính toán các hệ số bj đòi hỏi phải giải một hệ phương trình tuyến tính
theo 5 biến. Bây giờ, sau khi có được bj, chúng ta có thể tính toán các giá trị quan
sát ước lượng (thường được gọi là giá trị dự đoán hoặc giá trị ăn khớp):
^yi=b0 + b1LNTAt + b2TETAt + b3TCTRt + b4LTAt + b5GDPt+ b6INFt + et;
công thức này chỉ ra giá trị ước lượng y của điểm trên siêu phẳng tại điểm (x1i, x2i,
x3i, x4i, x5i, x6i).

-29-
3.3.3. Thực hiện các kiểm định dữ liệu và mô hình
(i) Kiểm định phân phối chuẩn của sai số ngẫu nhiên: (Kiểm định Jaque –
Bera), Mục đích của kiểm định này là nhằm xem xét sai số ngẫu nhiên có phân phối
chuẩn hay không. Cặp giả thuyết với mức ý nghĩa 5%
Ho: Phân phối là chuẩn (skewness = 0, kurtosis = 3)
H1: Phân phối là không chuẩn (skewness # 0, kurtosis # 3)
Pvalue > 5% bác bỏ Ho
(ii) Kiểm định tính dừng – Nghiệm đơn vị Uniroot Test, Trong phân tích dữ
liệu chuỗi thời gian, một mô hình tốt được đưa ra khi phân tích trên các dữ liệu
dừng, nếu dữ liệu không dừng thì kết quả nghiên cứu sẽ thiếu chính xác. Kiểm định
nghiệm đơn vị là một kiểm định được sử dụng khá phổ biến để kiểm định một chuỗi
thời gian dừng hay không dừng. Giả sử ta có phương trình hồi qui tự tương quan
như sau: Yt=ρYt-1+ut (-1≤ρ≤1) (3.1)
Ta có các giả thuyết:
H0: ρ = 1 ( là chuỗi không dừng).
H1: ρ < 1 ( là chuỗi dừng).
Phương trình (3.1) tương đương với phương trình (3.2) sau đây:
Yt – Y t-1=ρYt-1 - Y t-1+ut = (ρ-1)Y t-1 +ut
ΔY = δ Y t-1 +ut (3.2)
Như vậy các giả thuyết ở trên có thể được viết lại như sau:
H0: δ = 0 (là chuỗi không dừng).
H1: δ< 0 ( là chuỗi dừng).
Dickey và Fuller cho rằng giá trị t ước lượng của hệ số Y t-1 sẽ theo phân phối
xác suất τ (tau statistic, τ = giá trị δ ước lượng/sai số của hệ số δ). Kiểm định thống
kê τ còn được gọi là kiểm định Dickey – Fuller (DF). Kiểm định DF được ước
lượng với 3 hình thức:
Khi Yt là một bước ngẫu nhiên không có hằng số:
ΔY = δ Y t-1 +ut (3.3)
Khi Yt là một bước ngẫu nhiên có hằng số: ΔY = β1+ δ Y t-1 +ut (3.4)

-30-
Khi Yt là một bước ngẫu nhiên với hằng số xoay quanh một đường xu thế
ngẫu nhiên :ΔY = β1+ β2 TIME + δY t-1 +ut (3.5)
Để kiểm định H0 ta so sánh giá trị thống kê τ tính toán với giá trị thống kê tra
bảng DF. Tuy nhiên, do có thể có hiện tượng tương quan chuỗi giữa các ut do thiếu
biến, nên người ta thường sử dụng kiểm định DF mở rộng là ADF (Augmented
Dickey – Fuller Test). Kiểm định này được thực hiện bằng cách đưa thêm vào
phương trình (3.5) các biến trễ của sai phân biến phụ thuộc ΔYt :
ΔY = β1+ β2 TIME + δY t-1 +αiΔYt-1 + ut (3.6)
Kết quả nếu |τADF| < |τα| với α lần lượt tại các mức ý nghĩa thống kê. Ta kết
luận chấp nhận giả thuyết H0 thức chuỗi Y là không dừng và ngược lại.
(iii) Kiểm định giả thiết về hệ số hồi qui, Kiểm định nhằm mục đích kiểm tra
sự tác động của các biến trong mô hình hồi quy đến. Kiểm định giả thiết về hệ số
hồi qui j, mục đích là xem xét liệu j có bằng 0 hay không, nếu j=0 thì biến độc
lập Xj không có tác động riêng phần đến biến phụ thuộc Y.
Giả thiết:
H0: j=0;
H1: j0
Với mức ý nghĩa  miền bác bỏ là:
Chấp nhận H0: Các biến độc lập Xj không có tác động riêng phần đến biến phụ
thuộc Y.
Bác bỏ H0: Các biến độc lập Xj có tác động riêng phần đến biến phụ thuộc Y.
(iv) Kiểm định đa cộng tuyến, Kiểm định này nhằm phát hiện ra hiện tượng đa
cộng tuyến là hiện tượng mà các biến độc lập có quan hệ tương quan với nhau. Từ
mô hình hồi qui chính:
Xét các mô hình hồi qui phụ sau:
Xj,t =0+1X1i,t+2X2i,t +…+j-1Xj-1i,t +j+1Xj+1i,t +i,t
k
j ,
0





 
value
p
t
t k
n )
(
;
2
/
t
i
t
ki
k
t
i
t
i
t
i X
X
X
Y ,
,
,
2
2
,
1
1
0
, ... 



 






-31-
Giả thiết:
H0: Rj2=0: Không có đa cộng tuyến
H1: Rj20: Có đa cộng tuyến
Với mức ý nghĩa  miền bác bỏ là:
F> F;(k-2,n-k+1) hay p-value<
Chấp nhận H0: Không có đa cộng tuyến giữa Xj với các biến độc lập còn lại.
Chấp nhận H1: Có đa cộng tuyến giữa Xj với các biến độc lập còn lại.
(v) Kiểm định phương sai thay đổi Heteroscedasticity, Kiểm định White nhằm
xem xét phương sai của sai số mô hình hồi qui có thay đổi hay không. Mô hình
kiểm định:
i,t=0+1X1i,t+2X2i,t+…+kXki,t+k+1X1i,t*X2i,t+…+k+mX(k-
1)i,t*Xki,t+k+m+1X1i,t ^2i,t+…+k+m+1+hXki,t^2i,t+i,t
Giả thiết:
H0: i=0 : Không có hiện tượng phương sai thay đổi
H1: i0 : Có hiện tượng phương sai thay đổi
Với mức ý nghĩa  miền bác bỏ là: nR2>2;k+m+1+h
Chấp nhận H0: Không có hiện tượng phương sai thay đổi
Bác bỏ H0: Có hiện tượng phương sai thay đổi.
(vi) Kiểm định tự tương quan, Kiểm định nhằm phát hiện xem mô hình có
khuyết tật tự tương quan hay không. Kiểm định tự tương quan bậc p: Kiểm định
Breusch – Godfrey (BG). Xét mô hình:
Y= 0 + 1X + 
t= 1t-1 + 2t-2 + … + pt-p + t
H0: 1 = 2 = … =  = 0, có nghĩa là không tồn tại tự tương quan ở bất kỳ
bậc nào trong số từ bậc 1 đến bậc p.
Bước 1: Ước lượng mô hình mô hình hồi qui ban đầu bằng OLS, tìm phần dư
t
Bước 2: Dùng OLS để ước lượng mô hình
h
m
k
i 


 1
,
0

-32-
t = 0 + 1X + 1t-1 + 2t-2 + … + pt-p +’t từ đây ta thu được R2.
(vii) Kiểm định sự phù hợp của mô hình, Đại lượng R2 cho thấy mức độ phù
hợp của mô hình hồi qui. Muốn biết với R2 khác 0 có ý nghĩa thống kê không, mô
hình có phù hợp hay không cần tiến hành kiểm định giả thiết.
Giả thiết:
H0: R2=0  H0: j=0
H1: R20  H1: j0
Với mức ý nghĩa miền bác bỏ là:
F> F;(k-1,n-k) hay p-value<
Chấp nhận H0: Mô hình không phù hợp .
Bác bỏ H0: Mô hình phù hợp.
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI HIỆU
QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011 - 2017
4.1 Khái quát về tình hình hoạt động của Các ngân hàng thương mại cổ phần
tại Việt Nam
4.1.1. Khái quát chung
Cho đến nay, hệ thống các NHTM Việt Nam đã có sự phát triển khá mạnh mẽ
xét cả về mặt lượng lẫn mặt chất: Nếu như đầu những năm 1990, tại Việt Nam, 4
NHTMNN là Agribank, Vietcombank, Vietinbank, BIDV chiếm gần như toàn bộ
thị trường tiền gửi và cho vay ở Việt Nam thì cho đến nay, theo số liệu của NHNN,
hiện cả nước có:
 Ngân hàng thương mại nhà nước: 5 ngân hàng tổng vốn điều lệ là
40,372.60 tỷ đồng với 992 chi nhánh và phòng giao dịch
k
j ,
1


-33-
 Ngân hàn thương mại cổ phần là : 31 ngân hàng tổng vốn điều lệ là
322,189.00 tỷ đồng với 1655 chi nhánh và phòng giao dịch
 Cùng với đó là việc thành lập và hoạt động của hàng loạt công ty tài
chính và công ty cho thuê tài chính, quỹ tín dụng từ trung ương tới địa
phương (906 QTDND cơ sở, 1 QTDND TW và 23 chi nhánh).
Bảng 4.1: Danh sách ngân hàng thương mại nhà nước và ngân hàng thương
mại cổp hần tới 31/12/2017
Stt Tên ngân hàng So giấy phép Vốn điều
lệ
Sổ chi
nhánh
và Sở
giao
dịch
Ngân hàng thương mại nhà nước
1 Ngân hàng Nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn Việt Nam
280/QĐ-NH5
ngày 15/01/1996 30,354.50
942
2 Ngân hàng TNHH MTV Dầu
khí toàn cầu (GP Bank)
1304/QĐ-NHNN
ngày 7/7/2015 3,018.00
13
3 Ngân hàng TNHH MTV Đại
Dương
663/QĐ-NHNN
ngày 6/5/2015 4,000.10
21
4 Ngân hàng TNHH MTV Xây
dựng
250/QĐ-NHNN
ngày 5/3/2015 3,000.00
16
Tổng 40,372.60
Ngân hàng thương mại cổ phần
1 Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam (CTG)
142/GP-NHNN
ngày 03/7/2009 37,234.00
155
2 Ngân hàng TMCP Ngoại
Thương Việt Nam (VCB)
286/QĐ-NH5
ngày 21/9/1996 35,977.70
101
3 Ngân hàng TMCP Đầu tư và
Phát triển Việt Nam (BID)
84/GP-NHNN
ngày 23/4/2012 34,187.20
190
4 Sài Gòn Thương Tín (STB) 0006/NHGP
18,852.20
109
5 Quân Đội (MB) 0054/NHGP ngày
14/9/1994 18,155.00
91
6 Việt Nam Thịnh Vượng (VPB) 0042/NHGP
15,706.00
53

-34-
7 Sài Gòn (SCB) 238/GP-NHNN
ngày 26/12/2011 14,294.80
50
8 Xuất Nhập Khẩu (Eximbank) 0011/NHGP
12,355.20
44
9 Hàng Hải (MSB) 0001/NHGP ngày
08/6/1991 11,750.00
45
10 Kỹ Thương
(TECHCOMBANK)
0040/NHGP ngày
06/8/1993 11,655.00
62
11 Sài Gòn – Hà Nội ( SHB)
(không bao gồm 02 CN ở nước
ngoài)
0041/NH-GP
ngày 13/11/1993 11,196.90
55
12 Á Châu ( ACB) 0032/NHGP ngày
24/4/1993 10,273.20
81
13 Phát triển Thành phố Hồ Chí
Minh (HDBank)
00019/NH-GP
ngày 6/6/1992 9,810.00
50
14 Đại Chúng Việt Nam
(PVcomBank)
279/GP-NHNN
ngày 16/9/2013 9,000.00
33
15 Bưu điện Liên Việt (LPB) 91/GP-NHNN
ngày 28/3/2008 6,460.00
66
16 Tiên Phong (TPB) 123/GP-NHNN
5,842.10
31
17 Quốc Tế (VIB) 0060/ NHGP
ngày 25/01/1996 5,644.00
50
18 Đông Nam Á (Seabank) 0051/NHGP ngày
25/3/1994 5,465.80
39
19 An Bình (ABB) 0031/NH-GP
ngày 15/4/1993 5,319.50
30
20 Bắc Á (Bac A Bank) 0052/NHGP ngày
01/9/1994 5,000.00
22
21 Đông Á (EAB) 0009/NHGP ngày
27/3/1992 5,000.00
56
22 Phương Đông (OCB) 0061/ NHGP
ngày 13/4/1996 5,000.00
34
23 Việt Á (VIETA Bank) 12/NHGP
3,500.00
21
24 Việt Nam Thương Tín
(Vietbank)
2399/QĐ-NHNN
ngày 15/12/2006 3,249.00
13
25 Bảo Việt (Baoviet bank) 328/GP-NHNN
3,150.00
12

-35-
26 Sài Gòn Công Thương (SGB) 0034/NHGP ngày
04/5/1993 3,080.00
33
27 Nam Á (Nam A Bank) 0026/NHGP ngày
22/8/1992 3,021.20
23
28 Quốc dân (NCB) 0057/NHGP ngày
18/9/1995 3,010.20
20
29 Bản Việt (Viet Capital Bank) 0025/ NHGP
ngày 22/8/1992 3,000.00
42
30 Kiên Long (KLB) 0056/NH-GP
ngày 18/9/1995 3,000.00
28
31 Xăng dầu Petrolimex
(PGBank)
0045/NHGP ngày
13/11/1993 3,000.00
16
Tổng 322,189
Nguồn: sbv.gov.vn
Như vậy sau hơn 20 năm thực hiện quá trình đổi mới kinh tế, hệ thống ngân
hàng và định chế phi ngân hàng đã có sự phát triển vượt bậc, đóng góp những vai
trò to lớn đối với những thành tựu về kinh tế - xã hội nước ta những năm qua cả về
mặt số lượng và cả về mặt chất lượng.
4.1.2. Khái quát tình hình hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần tại
Việt Nam
4.1.2.1. Tình hình hoạt động theo báo cáo của SBV
Theo kết quả cuộc điều tra xu hướng kinh doanh mới nhất do Ngân hàng Nhà
nước Việt Nam (Vụ Dự báo, thống kê) tiến hành vào tháng 12/2017, thực trạng và
môi trường kinh doanh của đa số các tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp tục có chuyển
biến tích cực. Cụ thể như sau:
- Hầu hết các TCTD đánh giá các nhân tố nội tại của họ diễn biến ổn định, tích
cực trong quý IV/2017 và dự kiến tiếp tục cải thiện trong các năm tiếp theo. Trong
đó, yếu tố được cho là cải thiện tích cực nhất là “Chính sách và dịch vụ chăm sóc
khách hàng của TCTD”.
- 56,3% TCTD nhận định tình hình kinh doanh tại thời điểm hiện tại của họ
“tốt” (cao hơn so với tỷ lệ 52,2% cuối quý III/2017 và 54% của cùng kỳ năm 2016),
trong đó 11,5% TCTD cho biết tình hình kinh doanh hiện tại “rất tốt”. Đánh giá cho

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM

Similar to CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM (20)

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (8)

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM