www.mientayvn.com Tải thêm các tài liệu sinh học khác tại địa chỉ: https://drive.google.com/folderview?id=0Bw5sTGnTS7NhUk01a3RYQV9TUjJ4blJDUDcyekp6UQ&usp=sharing

1. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 1
ChCh−¬−¬ngng 1.1. SinhSinh lýlý hh−−ngng phÊnphÊn
I. H−ng phÊn
1.HF? k/n ®¸p øng cña tæ chøc sèng víi c¸c kÝch thÝch
(c¬ thÓ sèng, T§C)
• TÝnh HF: c¬ v©n > c¬ tim > c¬ tr¬n
• Qua 2 g®:
- TiÕp nhËn KT (thô quan)
- BiÕn KT d¹ng E ®Æc tr−ng §/øng
2. KÝch thÝch? t¸c nh©n t¸c ®éng lªn c¬ thÓ (ngoµi, trong)
Ngoµi: c¬ giíi, T0, ®é Èm, a/s, ®iÖn ....
Trong: pH m¸u, ASTT h.t−¬ng, [] c¸c chÊt m¸u
VÒ mÆt sinh häc: 2 lo¹i
- ThÝch hîp: g©y HF tæ chøc tù nhiªn, quen thuéc (thô quan t/ø)
VD: a/s m¾t, ©m thanh tai
- Kh«ng thÝch hîp: kh«ng quen thuéc, ë c−êng ®é nhÊt ®Þnh cã
thÓ g©y HF. VD: T¸t m¹nh .......
3. §K g©y HF: c−êng ®é vµ thêi gian
C−êng ®é: (4 møc)
- D−íi ng−ìng: yÕu, kh«ng HF
- Ng−ìng: ®ñ g©y HF (min)
- Trªn ng−ìng: > ng−ìng (KT↑ HF↑) ®Õn khi HF kh«ng
t¨ng n÷a (ch−a tæn th−¬ng) KTmax
- Qu¸ giíi h¹n: >KTmax, HF gi¶m, tæn th−¬ng (¸c tÝnh)
Thêi gian (T):
- T qu¸ ng¾n kh«ng HF
- TÝnh HF phÊn tû lÖ nghÞch víi T (HF cµng cao T cµng bÐ)
KÐo dµi KT thÝch nghi mÊt k/n ®¸p øng VD: ngöi formon

2. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 2
T vµ c−êng ®é t−¬ng quan chÆt chÏ ®o tÝnh HF
tæ chøc - “thêi trÞ” (Lapied)
0 0.5 1.0 1.5 2.0 t(ms)
Thêi trÞ
ng−ìng
C−êng®é
Thêi trÞ = T tèi thiÓu ®Ó KT cã c−êng ®é=2 lÇn ng−ìng g©y
®−îc HF. VD: C¬ v©n ng−êi = 0.1 – 0.7 ms
- Tæ chøc HF cµng cao thêi trÞ cµng bÐ
II. HiÖn t−îng ®iÖn sinh vËt
§iÖn SV? = HF. T/chøc HF sinh ®iÖn
Cuèi TK 17 Galvani: c¬ ®ïi Õch treo mãc ®ång co
Mét n¨m sau Volta cho r»ng: c¬ chØ co khi cã giã, do
2 mãc s¾t ch¹m vµo ®ång sinh ®iÖn
→→→→ Tranh luËn KÕt qu¶ c¶ 2 th¾ng (pin & ®iÖn SV)
3 lo¹i ®iÖn sinh vËt
1. §iÖn tæn th−¬ng
TN Galvani:
C¬ 2
C¬ 1
Nguyªn vÑn
Tæn th−¬ng
KÕt qu¶: C¬ 2 co
KiÓm chøng: vi ®iÖn kÕ ®o
§iÖn tæn th−¬ng? -
+
Tæn th−¬ng
C¬ 2C¬ 2

3. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 3
C¬ 2
2.2. §§iiÖÖnn hoho¹¹tt ®®ééngng
** TNTN MateucciMateucci::
C¬ 1
KT
C¶ 2 c¬ ®Òu co
* TN trªn tim Õch:
C¬
T©m thÊt
T©m nhÜ
T/chøc HF (h/®) t¹i ®ã (-), yªn tÜnh (+)
2 vïng chÖnh lÖch ®iÖn thÕ ®iÖn ho¹t ®éng
C¬ co
(-)
(+)
§iÖn N¬ron = §iÖn thÕ mµng c a
TB TK yên tĩnh, nguyên v n
.3. Dßng ®iÖn tÜnh (®iÖn thÕ mµng)
T/chøc yªn tÜnh, nguyên v n, trong vµ ngoµi mµng tæ
chøc sèng cã chªnh lÖch ®iÖn thÕ (ngoµi +) t¹o dßng ®iÖn
gäi lµ dßng ®iÖn tÜnh
-
Vi ®iÖn cùc
C¸ch ®o: - Chän n¬ron sîi trôc to
- Vi ®iÖn cùc ®ñ bÐ (∅∅∅∅ ≤≤≤≤ 0.5µµµµm)
4. C¬ chÕ ph¸t sinh: cÊu tróc mµng, 2 thuyÕt
* ThuyÕt biÕn chÊt
Tæn th−¬ng hay h/® T§C sinh nhiÒu chÊt ®iÖn gi¶i
(H2CO3 H+ + HCO3
- )
• H+ bÐ kh/t¸n nhanh nguyªn vÑn (y/tÜnh) (+)
• Ion lín kh/t¸n chËm, t¹i vïng tæn th−¬ng (h/®) (-)
* ThuyÕt mµng (ion mµng): Bernostein, Hogkin, Huxley,
Katz dùa trªn tÝnh thÊm chän läc mµng
- Lç mµng ΦΦΦΦ = 4A0
- Qua mµng = bÞ & chñ ®éng
protein
protein
photpholipit70-80 A0

4. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 4
Gi¶i thÝch 1: ph©n cùc t¹i mµng do ngoµi nhiÒu ion+ (K+
,
Na+), trong nhiÒu ion- (protein-, HCO3
-, Cl-) ∈∈∈∈:
- KÝch th−íc:ΦNa+=1.9A0, ΦK+=2.6A0
ΦNa+.8H2O > Φ K+.4H2O K+ dÔ qua mµng h¬n
- Chªnh lÖch nång ®é (trong so víi ngoµi mµng)
50mol/kgH2O
[Na+] = = 1/8
440mol/kgH2O
400mol/kgH2O
[K+] = = 20/1
20mol/kgH2O
Nh− vËy: [Na+] ngoµi > 8 lÇn trong mµng
[K+] trong > 20 lÇn ngoµi mµng
K+ trong ra nhanh, m¹nh h¬n Na+ ngoµi vµo (b¬m Na, K qua
vËt t¶i) K+ hót ion – (Cl-, OH-) trong mµng dßng ®iÖn tÜnh
ngoµi +, trong -
Gi¶i thÝch 2: tæn th−¬ng thay ®æi tÝnh thÊm mµng
ion - ra ngoµi trung hoµ bít K+ ®iÖn tæn th−¬ng cã
E<®iÖn thÕ mµng
Gi¶i thÝch 3: h/® (xung TK ®iÓm A) thay ®æi tÝnh thÊm
Na+ vµo rÊt nhanh (500-700 lÇn b×nh th−êng) trung hoµ
ion- khö cùc ®¶o cùc (ngoµi + trong -)
A B C
- - - +++ ......
+++ - - -
K/qu¶: A HF (-) chªnh lÖch, phÝa trong tõ A B, phÝa
ngoµi B A t¹i B x¶y ra khö, ®¶o cùc ®iÖn h/®éng
5.5. øøngng dôngdông ®®iiÖÖnn sinhsinh vvËËtt
-- §§iiÖÖnn tt©©mm ®å®å
-- §§iiÖÖnn nn··oo ®å®å
-- §§iÒuiÒu tratra xÐtxÐt hhááii
-- §§oo ®®iiÖÖnn thÕthÕ ®®ÜÜaa phph««ii giagia ccÇÇmm
-- PhPh¸¸tt hihiÖÖnn ®®ééngng dôcdôc bbßß == chÊtchÊt ddÎÎoo,, hh××nhnh trôtrô =25x12.5mm=25x12.5mm
E=10E=10--30mV30mV ttèètt,,
E< 10mV loE< 10mV lo¹¹ii

5. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 5
III.III. ddÉÉnn truyÒntruyÒn hh−−ngng phÊnphÊn
- C¸c sîi trôc kÕt l¹i = d©y TK
- 2 lo¹i sîi TK (trÇn & vá bäc)
- TB Schwann chøa miªlin (photphatit)
c¸ch ®iÖn, mµu tr¾ng quÊn nhiÒu líp
quanh sîi trôc t¹o sîi miªlin
- Eo Ranviª cã vai trß trong T§C sîi
trôc vµ dÉn truyÒn HF (s i có v b c)
1.1. TrTrªªnn ssîîii TKTK
a.a. CÊuCÊu tt¹¹o TB TKo TB TK
Sîi trôc
Th©n TB
Sîi nh¸nh
TB
Schwann
Vá
miªlin
Eo Ranviª
Synap
HF v thân
(c m giác)
HFtthânra
(v/ñ)
b. §Æc ®iÓm slý cña sîi TK
+ Hoµn chØnh, liªn tôc vÒ mÆt slý (Ðp, buéc, kÑp, phong bÕ)
+ TruyÒn HF t¸ch biÖt (kh«ng lan sang ngang chÝnh x¸c)
+ DÉn truyÒn 2 chiÒu, nh−ng trong c¬ thÓ chØ 1 chiÒu (synap)
+ TÝnh HF cao, sîi cã vá bäc > sîi trÇn
+ TÝnh linh ho¹t chøc n¨ng sîi cã vá bäc > sîi trÇn

6. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 6
c. C¬ chÕ dÉn truyÒn HF qua sîi trÇn
Lan truyÒn ®iÖn h/® tõ ®Çu cuèi sîi
HF thay ®æi tÝnh thÊm khö cùc ®¶o cùc HF ®iÓm bªn
Yªn tÜnh
+++
- - -
HF
- - -
+++
- - -
+++
+++
- - -
A
Yªn tÜnh
+++
- - -
- - -
+++
B
Th©n
n¬ron
nhanh, tiÕt kiÖm E
(dÞch chuyÓn Na+, K+ chØ x¶y ra ë c¸c eo)
d. C¬ chÕ dÉn truyÒn HF qua sîi cã vá bäc (nh¶y bËc)
- Miªlin c¸ch ®iÖn HF nh¶y tõ eo nµy sang eo kÕ tiÕp
Sîi trôc
Miªlin
Eo A HF
-
+
+
-
Yªn TÜnh
+
-
-
+
B Y/TÜnh
+
-
-
+
T¹m thêi tr¬
Y/TÜnh
+
-
-
+
e. §Æc ®iÓm cña dßng ®iÖn dÉn truyÒn trªn sîi TK
t−¬ng ®èi æn ®Þnh, cã gi¶m nh−ng chËm
Tèc ®é ∈: - Lo¹i sîi (Vcã vá = 60-120m/s > Vsîi trÇn = 2m/s)
- φ sîi, To (tû lÖ thuËn víi V)
- Loµi (Vsîi v/® Õch < g/s)
2. DÉn truyÒn HF qua synap
a. CÊu tróc synap: 2 lo¹i
• N¬ron-N¬ron: tËn cïng sîi trôc n¬ron tr−íc víi th©n hay
nh¸nh n¬ron sau (khe synap ≈150A0)
• N¬ron - C¬, tuyÕn: sîi trôc víi c¬ quan ®/ø (khe ≈500A0)

7. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 7
sîitrôc
Ty thÓ
Tói chÊt
m«i giíi
ho¸ häc
Enzym
Axetyl-colinesteraza
Mµng tr−íc
Mµng sau
1 synap
Mµng tr−íc (ph×nh to t¹o cóc
chøa Axªtylcolin or Adrenalin)
Mµng sau(chøa men)
Khe synap
2 lo i
synap
b. §Æc ®iÓm dÉn truyÒn HF
qua synap
- 1 chiÒu (mµng tr−íc sau)
- V bÞ chËm l¹i
- Mái x¶y ra ®Çu tiªn t i synap
- Synap dÔ bÞ c¸c chÊt ho¸ häc t¸c
®éng
* VËt lý (thuyÕt ®iÖn häc): ®iÖn h/®. HF ®Õn tËn cïng sîi trôc
t¹o dßng ®iÖn c−êng ®é lín cã k/n v−ît khe KT mµng sau
HF HF truyÒn ®i
TÝnh 1 chiÒu, sù mái ????
MÆt kh¸c: theo Kats ®iÖn sau khi qua synap chØ cßn 0.01 mV,
®iÖn cÇn thiÕt g©y HF mµng sau ph¶i lµ 20- 40 mV
c. C¬ chÕ dÉn truyÒn HF qua synap (3 c¬ chÕ)
* C¬ chÕ ho¸ häc
TN: - Buéc nèi ®/m cæ 2 thá = èng th«ng chøa d2 Slý
- KT phã g/c thá sè 1 tim c¶ 2 ®Ëp chËm yÕu
- KT g/c thá sè 1 tim c¶ 2 ®Ëp nhanh, m¹nh
Axªtylcolin (phó g/c, ø/c), Adrenalin (g/c, t/c−êng)

8. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 8
* C¬ chÕ §iÖn-Ho¸-§iÖn
T/d mµng sau
Thay ®æi tÝnh thÊm
®¶o cùc
p/sinh ®iÖn
h/®éng
tin ®iÖnXung TK tiÕp tôc
®−îc truyÒn ®i
Mµng tr−íc
g/phãng chÊt
m«i giíi
Xung TK tin ®iÖn
tin ho¸
TN: b¬m 10-15mol Axªtylcolin vµo khe synap ®iÖn h/® xuÊt hiÖn ngay
n¬ron sau
• T¹i mµng sau Axªtylcolin Axªtylcolinesteraza Axªtat + Colin
Khi hÕt tÝnh thÊm kh«i phôc kÕt thóc HF
NhËn xÐt: - chËm l¹i (tin ®iÖn ho¸, ho¸ ®iÖn)
- 2 qu¸ tr×nh lµm t¨ng T§C mái
- M t chi u
3. øng dông
- TÈy giun s¸n lîn: Dipterex ph¸ huû Axªtylcolinesteraza
Axªtylcolin tô ë mµng sau HF liªn tôc co tetanos
MÆt kh¸c: c¬ tr¬n ruét lîn t¨ng c−êng co bãp
- Atropin phong bÕ mµng sau mÊt k/n nhËn c¶m víi
Axªtylcolin h¹n chÕ HF gi¶m co th¾t gi¶m ®au
- Thuèc an thÇn aminazin t/d t−¬ng tù aminoxydaza ph©n gi¶i
Adrenalin gi¶m bít l−îng th«ng tin vÒ n·o
- C¸c chÊt KT: caffe, nicotin øc chÕ aminoxydaza Adrenalin
ph¸t huy t¸c dông, t¨ng c−êng th«ng tin vÒ n·o HF TWTK.
IV. TÝnh linh ho¹t chøc n¨ng & cËn sinh
KT
B«ng tÈm Novocain
ghi ®å thÞ 4 giai ®o¹n
1. TLHCN? = sè lÇn HF tèi ®a/1 ®v thêi gian
VD: Õch 500 lÇn/s, §V cã vó 1000 lÇn/s
- ®¬n vÞ ®¸nh gi¸ k/n HF: ∈ c−êng ®é, tÇn sè, tr¹ng th¸i c¬ thÓ
2. Tr¹ng th¸i cËn sinh? = tr¹ng th¸i TLHCN h¹ thÊp qu¸ møc
TN Vedenski

9. B môn Hoá sinh - Sinh lý ñ ng v t 2/19/2008
Ph m Kim ðăng - Khoa CN&NTTS 9
- Håi phôc: bá b«ng, röa d©y TK, tiÕp tôc KT ng−îc l¹i
KT m¹nh KT yÕu KT m¹nh
-Th¨ng b»ng
- M©u thuÉn
- øc chÕ
KT m¹nh KT yÕu KT m¹nh
VD: Ng¸i ngñ (giai ®o¹n?)
KT m¹nh KT yÕu KT m¹nh
Gi¶ thÝch
C©n b»ng: novocain lµm TK biÕn chÊt gi¶m k/n HF 1 KT
yÕu cã thÓ qua. KT m¹nh chØ ®/ø 1 phÇn p/ø nh− nhau
VÝ nh− èng n−íc kh«ng cã k/n ®µn håi
M©u thuÉn: novocain ngÊm s©u k/n HF rÊt thÊp KT yÕu
phï hîp ®/ø m¹nh. KT m¹nh trë thµnh ¸c tÝnh ®/ø yÕu
øc chÕ: TK hoµn toµn biÕn chÊt mÊt tÝnh HF, TK vµ kh«ng
®/ø (cËn sinh)
Phôc håi: Khi bá b«ng, röa tÝnh HF phôc håi.
Nh− vËy HF ⇔⇔⇔⇔øc chÕ
3. ý nghÜa häc thuyÕt cËn sinh
- X¸c nhËn quan hÖ HF & ø/c: ®èi lËp, thèng nhÊt vÒ nguån
gèc vµ b¶n chÊt.
- HF ⇔⇔⇔⇔ ¦/chÕ
- HF −/c tr¶i qua c¸c giai ®o¹n tr¹ng th¸i cËn sinh
- Nguyªn nh©n cËn sinh lµ do TLHCN gi¶m qu¸ thÊp
- Trong tù nhiªn c¸c g/® nµy rÊt ng¾n. NÕu cã yÕu tè g©y
biÕn chÊt th× kÐo dµi
øng dông: g©y mª, g©y tª