“Nếu có một loại vắc-xin mới có thể giúp phòng tránh tử vong cho hơn một triệu trẻ em, chi phí thấp, an toàn, có thể uống trực tiếp và không cần bảo quản lạnh, vắc xin đó sẽ là một nhu cầu cấp thiết cho sức khỏe cộng đồng. Nuôi con bằng sữa mẹ có thể làm được tất cả những điều này và còn nhiều hơn thế.” Lancet 1994

1. TẠI SAO CẦN CÓ CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ NUÔI CON BẰNG SỮA MẸ:
Lợi ích của Sữa mẹ và Nuôi con bằng sữa mẹ
“Nếu có một loại vắc-xin mới có thể giúp phòng tránh tử vong cho hơn một triệu trẻ em, chi phí
thấp, an toàn, có thể uống trực tiếp và không cần bảo quản lạnh, vắc xin đó sẽ là một nhu cầu cấp
thiết cho sức khỏe cộng đồng. Nuôi con bằng sữa mẹ có thể làm được tất cả những điều này và còn
nhiều hơn thế.”
Lancet 1994
Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong sáu tháng đầu đời là cách tốt nhất phòng tránh tử vong cho trẻ em1
. Nuôi con
bằng sữa mẹ hoàn toàn - nghĩa là trẻ chỉ bú sữa mẹ mà không cho ăn hay uống bất kỳ loại thức ăn hay chất lỏng nào
khác bao gồm cả nước – có thể cải thiện sự tăng trưởng và phát triển, kết quả học tập và thậm chí cả khả năng thu
nhập của trẻ trong tương lai.
Tổ chức Y tế Thế giới ước tính việc trẻ không được bú sữa mẹ hoàn toàn trong sáu tháng đầu dẫn đến hơn một triệu ca
tử vong ở trẻ trên toàn thế giới mỗi năm mà đáng lẽ có thể tránh được – tuy nhiên, ở Việt Nam cứ năm trẻ sơ sinh thì
chỉ có một trẻ được bú mẹ hoàn toàn2&3
. Nguyên nhân của điều này một phần là do việc quảng cáo rầm rộ và sự sẵn có
của sữa bột, nhận thức sai lầm về khả năng nuôi con bằng sữa mẹ của bà mẹ và việc bà mẹ phải quay lại đi làm sớm
trước sáu tháng đầu sau khi sinh và dừng cho con bú. Nuôi con bằng sữa mẹ cần được ủng hộ rộng rãi từ phía các bác
sĩ y khoa, các nhà hoạch định chính sách và người sử dụng lao động nhằm đảm bảo các bà mẹ được khích lệ và có các
nguồn lực cần thiết để lựa chọn cách nuôi dưỡng con cái tốt nhất.
SỮA MẸ GIÚP TRẺ CHỐNG LẠI BỆNH TẬT ĐỒNG THỜI TĂNG CƯỜNG SỨC KHỎE VÀ THÚC ĐẨY
SỰ TĂNG TRƯỞNG TỐI ƯU CỦA TRẺ
 Sữa mẹ có cả lợi ích ngắn hạn và dài hạn đối với trẻ. Khi đứa trẻ
vừa được sinh ra, sữa mẹ chính là yếu tố miễn dịch đầu tiên giúp
trẻ chống lại bệnh tật.
 Nuôi con bằng sữa mẹ là một trong những thực hành có lợi nhất
mà một bà mẹ có thể thực hiện để bảo vệ con mình khỏi nhiễm
khuẩn và vi rút. Sữa bột không có đủ các yếu tố cần thiết có trong
sữa mẹ, bao gồm các kháng thể và các hoạt chất sinh học khác
giúp bảo vệ trẻ khỏi bệnh tật 3&4
.
 Sữa mẹ là duy nhất và được sản sinh để đáp ứng nhu cầu của trẻ.
Sữa mẹ thay đổi thành phần để đáp ứng nhu cầu thay đổi của trẻ
trong các cữ bú.
 Khi đứa trẻ lớn lên, các thành phần của sữa mẹ cũng thay đổi để
đáp ứng những nhu cầu của trẻ đang lớn, điều mà các sản phẩm

2. thay thế sữa mẹ không có được 4
.
 Những trẻ được bú mẹ ít phải đến bệnh viện hơn hoặc ít phải uống thuốc, giảm nguy cơ lây nhiễm và mắc các
bệnh như tiêu chảy, viêm phổi, hen suyễn, nhiễm trùng tai, nhiễm khuẩn đường hô hấp4,5&6
. Hơn nữa, nếu trẻ
không được bú mẹ sẽ làm tăng nguy cơ béo phì, đái tháo đường loại I và loại II cũng như bệnh cao huyết áp
và tim mạch4
.
 Nuôi con bằng sữa mẹ làm tăng chỉ số thông minh và cải thiện kết quả học tập sau này của trẻ. Trẻ bú mẹ
càng lâu thì càng có khả năng trí tuệ cao hơn, điều này được thể hiện qua những kỹ năng vận động, kỹ năng
ngôn ngữ và khả năng nhận thức hoàn thiện hơn7
.
NUÔI CON BẰNG SỮA MẸ CÓ LỢI CHO KINH TẾ GIA ĐÌNH
 Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm thiểu các chi phí tốn kém của việc cho trẻ ăn sữa công thức. Ước tính trung
bình mỗi gia đình tiêu tốn khoảng 800,000-1,200,000 đồng mỗi tháng nếu cho trẻ ăn các sản phẩm thay thế
sữa mẹ. Chi phí này chiếm 53-79% thu nhập bình quân của người Việt Nam (VNĐ18,227,000) và một phần
khá lớn trong tổng thu nhập của một gia đình 8
.
 Nhờ các lợi ích về mặt sức khỏe của nuôi con bằng sữa mẹ, các gia đình tiết kiệm được thời gian và tiền bạc
cho việc khám chữa bệnh.9
NUÔI CON BẰNG SỮA MẸ CÓ LỢI CHO BÀ MẸ
 Các bà mẹ cho con bú sẽ có ít nguy cơ mắc các bệnh như tiểu
đường loại II, ung thư vú, ung thư buồng trứng, loãng xương và
chứng trầm cảm sau khi sinh. Các bà mẹ cho con bú sẽ ít có nguy
cơ bị thiếu máu và có hàm lượng oxytocin trong máu cao hơn nên
có thể giảm căng thẳng4, 5 & 9
.
 Nhìn chung các bà mẹ cho con bú thường giảm cân nhanh hơn sau
khi sinh.4
 Nuôi con bằng sữa mẹ cũng giúp các bà mẹ tránh thai tốt hơn. Các
bà mẹ cho con bú hoàn toàn thường không rụng trứng trong ít nhất
sáu tháng sau khi sinh, trong khi đó đối với các bà mẹ không cho
con bú thì quá trình này có thể xảy ra ngay sau sáu tuần kể từ khi
sinh con. Nghiên cứu chỉ ra rằng nếu bà mẹ cho con bú hoàn toàn
trong sáu tháng đầu và không có dấu hiệu có kinh nguyệt trở lại thì
khả năng mang thai là dưới 2%10
.
NUÔI CON BẰNG SỮA MẸ CÓ LỢI CHO DOANH NGHIỆP VÀ
XÃ HỘI
 Nếu nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong sáu tháng đầu, các bà mẹ Việt Nam có thể tiết kiệm một khoản
tiền tương đương VNĐ 11,435,670,000,000 từ việc không chi tiêu cho các sản phẩm thay thế sữa mẹ. Tuy
nhiên, một nửa của khoản tiền này đang bị lãng phí do tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ thấp ở Việt Nam, điều này
làm tăng chi phí y tế chung của quốc gia. Mỗi năm, Việt Nam phải chi khoảng VNĐ 208,300,000,000 cho
khám chữa các bệnh do nuôi dưỡng trẻ nhỏ kém 8
.
 Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn có lợi cho doanh nghiệp về mặt lâu dài vì các bà mẹ ít phải nghỉ làm để
chăm con ốm – điều này cũng có nghĩa là tạo ra một lực lượng lao động ổn định 10
.
 Sữa mẹ cũng là một nguồn lực hữu ích đảm bảo an ninh thực phẩm cho trẻ nhỏ và các gia đình trên toàn thế
giới khi có thiên tai hoặc khủng hoảng kinh tế 9&11
. Trong những trường hợp nguy cấp, nuôi con bằng sữa mẹ

3. giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh gây ra do nguồn nước nhiễm bẩn và có thể ngăn ngừa tình trạng thân nhiệt thấp
5
.
CÁC SẢN PHẨM THAY THẾ SỮA MẸ CÓ THỂ DẪN ĐẾN NHIỀU NGUY CƠ CHO SỨC KHỎE CỦA
TRẺ
 Các sản phẩm thay thế sữa mẹ như sữa bò, sữa dê hay sữa bột (sữa công thức) đều có thể có sai sót trong khi
pha chế, sản xuất và còn có thể bị nhiễm khuẩn. Điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong cho trẻ4
.
 Mặc dù sữa bột được làm từ sữa tiệt trùng nhưng vẫn có thể bị nhiễm khuẩn trong quá trình sản xuất sau đó.
Do đó, sữa bột cũng không thật sự vô trùng4
.
 Một đứa trẻ không được bú mẹ có nguy cơ tử vong trong 6 tháng đầu đời cao hơn 14 lần so với trẻ được bú
mẹ 1
.
TĂNG CƯỜNG CÁC CHÍNH SÁCH VÀ CHƯƠNG TRÌNH CỦA NHÀ NƯỚC HỖ TRỢ NUÔI CON BẰNG
SỮA MẸ SẼ GÓP PHẦN TẠO DỰNG MỘT VIỆT NAM KHỎE MẠNH HƠN
Chúng ta cần nâng cao nhận thức của các nhà hoạch định chính sách về lợi ích của nuôi con bằng sữa mẹ và kêu gọi
họ ban hành và thực thi các chính sách bảo vệ và hỗ trợ việc nuôi con bằng sữa mẹ ở Việt Nam.
 Tăng cường thực thi Luật Quảng cáo 2012 và Nghị định 21/2006/NĐ-CP để kiểm soát chặt chẽ hơn nữa việc
quảng cáo và tiếp thị các sản phẩm thay thế sữa mẹ cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, với các mức xử phạt vi phạm
cao hơn.
 Sửa đổi Nghị định 21/2006/NĐ-CP để quản lý chặt chẽ hơn việc kinh doanh, tiếp thị và sử dụng các sản phẩm
thay thế sữa mẹ.
• Các doanh nghiệp tuân thủ Luật Lao động và chính sách nghỉ thai sản 6 tháng, tạo điều kiện và hỗ trợ bà mẹ
cho con bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục cho trẻ bú mẹ đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn.
• Yêu cầu các cơ sở sản khoa thực hiện 10 Điều kiện để Nuôi con bằng sữa mẹ thành công và trở thành cơ sở y
tế “bạn hữu trẻ em” để đảm bảo tất cả các bà mẹ được tư vấn và hỗ trợ cho con bú mẹ ngay tại nơi sinh con.
• Tiến hành một chiến lược truyền thông hiệu quả và liên tục hướng đến tất cả các bà mẹ, các gia đình, cộng
đồng và các doanh nghiệp bằng các thông điệp kêu gọi hành động cụ thể hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ.
• Yêu cầu các cơ sở y tế các cấp tư vấn và hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ để đảm bảo tất cả các bà mẹ có thể tiếp
cận dịch vụ ngay gần nhà họ.
Không gì có thể thay thế sữa mẹ!
Tài liệu tham khảo
1. Báo Lancet, “Suy dinh dưỡng bà mẹ và trẻ em,” Số đặc biệt, Số 371, Tháng 1, 2008
2. “Điều tra dinh dưỡng 2010”. Viện Dinh dưỡng Quốc gia
3. http://www.who.int/features/factfiles/breastfeeding/en/index.html
4. http://www.wellstart.org/Self-Study-Module.pdf
5. http://www.womenshealth.gov/pub/BF.General.pdf
6. Cesar JA, Victora CG, Barros FC, Santos IS, Flores JA, “Tác động của nuôi con bằng sữa mẹ đối với bệnh viêm phổi ở trẻ sơ sinh tại Braxin nghiên cứu kiểm
soát từng trường hợp”. Tạp chí y tế Anh,318: 1316-1320, 1999
7. Vestergaard M, Obel C, Henriksen TB, Sorensen HT, Skajaa E, Ostergaard J, “Thời gian nuôi con bằng sữa mẹ và Những mốc phát triển của trẻ sơ sinh sau
này”Acta Paediatrica, 88: 1327-1332, 1999.
8. PepsiCo—Nhóm chính sách Y tế toàn cầu. “Tổng quan về chính sách Y tế công cộng của Việt Nam về Nuôi dưỡng trẻ nhỏ”.2010
9. http://www.ibfan.org/issue-scientific-breastfeeding.html
10. Thomas M. Ball và David M. Bennett, “Những ảnh hưởng về mặt kinh tế của nuôi con bằng sữa mẹ”, Y tế Nhi khoa Bắc Mỹ, Số 48, tháng 2/2001
11. Tuyên bố và Kế hoạch hành động Dinh dưỡng thế giới tại Hội thảo Dinh dưỡng quốc tế, Rome 1991. Điều 30 trong Kế hoạch hành động quy định “ Nuôi con
bằng sữa mẹ là biện pháp an toàn nhất để đảm bảo an ninh thực phẩm cho trẻ nhỏ, vì vậy cần có các chính sách và chương trình khuyến khích và bảo vệ phù hợp.”
Xem thêm tại Armstrong H, “Nuôi con bằng sữa mẹ là nền tảng chăm sóc trẻ”, Bảng tin Thực phầm và Dinh dưỡng, UNU Press, 16:4, 299-312, 1995.