Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to การปฐมพยาบาลเบื้องต้นและ ฟื้นคืนชีพ (CPR)
Similar to การปฐมพยาบาลเบื้องต้นและ ฟื้นคืนชีพ (CPR) (10)
More from yahapop
More from yahapop (20)
การปฐมพยาบาลเบื้องต้นและ ฟื้นคืนชีพ (CPR)
- 1. การปฐมพยาบาลเบืองต้น และ ฟืนคืนชีพ (CPR) วิทยากร โดย : นายพิษณุ เกษมาลา ครู : ต้น
- 2. ประวัติวิทยากร 1. วิทยากรสอนความปลอดภัยในภาวะฉุกเฉิน ERT ครู FARA THAILAND 2. หลักสูตรพนักงานฉุกเฉินทางการแพทย+ EMT (โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี Emergency Medical Technician) 3. ครู ก. จังหวัดปทุมธานี 4. Maritime and Aquatic Life Support (M.A.L.S) กองเวชศาสตร+ใตKน้ํา กรมแพทย+ทหารเรือ 5. Advanced Fire Fighting, Leader Fire Safety 6. Floating and Swimming Survival Instructor Trainning, TWRS (กูKชีพทางน้ําประเทศไทย) โดย : นายพิษณุ เกษมาลา ครู : ตKน
- 3. ประวัติวิทยากร 7. Disaster Medical Assistance Team (DMAT) Thailand 8. กูKชีพกูKภัยทางน้ํา หลักสูตร การชZวยเหลือและคKนหา กูKภัยทางน้ํา ภาค7 9. หลักสูตรกูKภัยสารเคมี, กรมควบคุมมลพิษ 10.การชZวยชีวิตพื้นฐาน, สมาคมแพทย+โรคหัวใจ แหZงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ+ 11. 4 th BKH Trauma Day, Bangkok Hospital Ratchasima (การลําเลียงผูKปbวยทางอากาศ) โดย : นายพิษณุ เกษมาลา ครู : ตKน
- 4. CPR & AED โรงพยาบาลวิภาวดีรังสิต โรงพยาบาลธัญบุรี โรงพยาบาลเปาโล รังสิต โรงพยาบาลประชาธิปgตย+ โรงพยาบาลปทุมธานี โรงพยาบาลบางปะกอกรังสิต 2 บริษัทนิปปอนฟูiด บริษัทดัชมิลล+ บริษัท เถKาแกZนKอย ฟูiดเเอนด+มาร+เก็ตติ้ง จํากัด(มหาชน) อื่นๆ อีกมากมาย ประวัติวิทยากร สอนใหKแกZหนZวยงานรัฐและเอกชน
- 5. พนักงานฉุกเฉินการแพทย+ สถาบันการแพทย+ฉุกเฉินแหZงชาติ (สพฉ.) พงษ+ศักดิ์ เรืองทองสหัสนัยต+ หุตะปาน เฉลิมพล พรมมาโฮม
- 6. การปฐมพยาบาล( First aid) คือ การปฐมพยาบาล( First aid) คือ การใหKความชZวยเหลือผูKบาดเจ็บ หรือผูKปbวย โดยกะทันหัน โดยใชKอุปกรณ+เทZาที่หาไดKในขณะนั้นกZอนนําผูKบาดเจ็บหรือ ผูKปbวย จะไดKรับการดูแลรักษาหรือสZงตZอไปยังโรงพยาบาล
- 8. เป้าหมายของการปฐมพยาบาล 1. เพื่อปqองกันหรือชZวยไมZใหKผูKปbวยเจ็บเสียชีวิต 2. เพื่อไมZใหKผูKปbวยเจ็บไดKรับอันตรายเพิ่มขึ้น 3. เพื่อลดความเจ็บปวดของผูKปbวยเจ็บ 4. เพื่อใหKผูKปbวยเจ็บกลับสูZสภาพเดิมโดยเร็ว
- 9. หลักทั่วไปในการปฐมพยาบาล 1 . ถKาผูKบาดเจ็บมีเลือดออก ควรทําการหKามเลือดเปpนอันดับแรก 2 . ถKาผูKปbวยไมZมีเลือดออก ใหKตรวจดูวZารZางกายอบอุZนหรือไมZ ถKารZางกาย เย็นชื้น แสดงวZาผูKปbวยมีอาการช็อค ควรหZมผKาใหKอบอุZน ใหKนอนศีรษะต่ํา กวZาลําตัวเล็กนKอย 3 . ควรตรวจดูปากผูKปbวยวZามีสิ่งอาเจียน หรือสิ่งอื่นใดอุดตันหรือไมZ ถKามี ใหKรีบลKวงออกเสียเพื่อมิใหKอุดตันทางเดินหายใจหรือมิใหKสําลักเขKาปอด 4 . ตรวจดูใหKแนZวZาผูKปbวยหายใจขัดหรือหยุดหายใจหรือไมZ ถKาหยุดหายใจ ใหKรีบทําการผายปอด
- 10. หลักทั=วไปในการปฐมพยาบาล 5 . ตรวจดูสZวนตZาง ๆ ของรZางกาย ถKาพบสิ่งผิดปกติ ใหKปฏิบัติการปฐม พยาบาลแลKวแตZกรณี เชZน ปtดบาดแผล เขKาเฝvอกชั่วคราว เปpนตKน 6 . ไมZควรเคลื่อนยKายผูKปbวยโดยไมZจําเปpน 7 . คลายเสื้อผKาที่รัดรZางกายออก และอยZาใหKคนมามุงดู 9 . พยายามปลอบใจผูKปbวยอยZาใหKตื่นเตKนตกใจ 10 . ตามแพทย+มาสถานที่เกิดเหตุ หรือนําสZงโรงพยาบาลโดยเร็ว
- 12. การปฐมพยาบาลเบื้องตKน ผูKปbวยเปpนลม คนเปpนลมหนKามืด เปpนผลเนื่องมาจากเลือดไปสูZสมอง นKอยไปชั่วคราว สาเหตุอาจเนื่องมาจาก รZางกายอZอนเพลีย อยูZในที่แออัดอากาศถZายเทไมZสะดวก การออกแรงหรือกําลัง มากเกินไป อากาศรKอน อบอKาว ตื่นเตKน ตกใจ เสียใจมากเกินไป
- 13. ลักษณะของผูKปbวยเปpนลม ลมแดด กระวนกระวาย กระสับกระสZาย ปวดหัว วิงเวียน ผิวหนังแดงรKอนจัด ไมZมีเหงื่อ หมด ความรูKสึกชั่ววูบ ลมธรรมดา อZอนเพลีย วิงเวียนศีรษะ หนKาซีด ตัวเย็น ชีพจรเบา
- 15. การปฐมพยาบาลผูKปbวยเปpนลม 1. ขยายเสื้อผKาใหKหลวม และหKามคนมุงดูรอบๆ 2. เมื่อหมดสติ ใหKผูKปbวยนอนลง ใหKศีรษะต่ํากวZาตัวเล็กนKอย หรือนอนราบก็ไดK 3. ใหKดมแอมโมเนีย 4. เช็ดเหงื่อตามฝbามือ ฝbาเทKาและหนKาผาก พัดใหKคนเปpนลม 5. ถKายังไมZรูKสึกตัว ควรใหKความอบอุZน ทําการผายปอดและรีบ สZงโรงพยาบาล ติดตZอไปยังเบอร+ 1669
- 16. การปฐมพยาบาลเบื้องตKน ผูKปbวยชักเกร็ง IMAGE SOURCE : กลุ่มวิจัยโรคแบบบูรณาการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น www.epilepsy.kku.ac.th
- 17. IMAGE SOURCE : กลุ่มวิจัยโรคแบบบูรณาการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น www.epilepsy.kku.ac.th
- 19. ผูKปbวยชักเกร็ง หรือที่เรียกกันวZา ลมบKาหมู คือ การชักเกร็ง กระตุกทั้งตัว หมดสติ โดยการชักเริ่มจากการเกร็งพรKอมกันทั่วทั้งตัว อาจมีเสียง กรีดรKอง ตามดKวยการชักกระตุกทั้งตัว ขณะชักนั้นจะไมZรูKสติ และพบ ปgสสาวะราดไดKบZอยๆ พบการกัดลิ้นเพียง 4 คนใน 100 คนการชัก แตZละครั้งชักนานประมาณนาทีครึ่ง ถึงสองนาทีครึ่ง และหยุดชักไดK เอง โดยไมZตKองใหKยาใด หลังหยุดชักอาจมีอาการปวดศีรษะ ปวดเมื่อย ตัว เพลีย งZวงนอน มีเพียงสZวนนKอยมากที่การชักนานกวZา 5 นาที ถKาชักนานจึงนําสZงโรงพยาบาล
- 21. การปฐมพยาบาลผูKปbวยชักเกร็ง 4.จับเวลา ถKาชักนานเกิน 3 นาที ผูKปbวยจะมีภาวะเสี่ยง ตZอการชักตZอเนื่อง ควรรีบเรียกรถพยาบาลโดยเรZงดZวน 5.ถKาผูKปbวยใสZเสื้อผKารัด หรือสวมเน็คไทด+ ควรปลดใหK หลวมเพื่อใหKผูKปbวยหายใจไดKสะดวก 6.ถKาขณะชักผูKปbวยใสZแวZนควรถอดออก เพื่อปqองกันแตก
- 22. ข้อควรระวัง ห้ามทําสิงต่อไปนีในผู้ป่วยชัก 1. หKามผูกตรึง (Restrain) ผูKปbวย 2. หKามนําวัตถุใดๆรวมถึงนิ้วมือของผูKชZวยเหลือใสZในปากของผูKปbวย ระหวZางฟgนบนและลZาง เพราะสามารถเกิดอันตรายจากวัตถุที่ทําใหK เกิดแผลในปากผูKปbวย และนิ้วของผูKชZวยเหลือขาดไดK 3. อยZาเคลื่อนยKายผูKปbวยขณะกําลังชักเกร็ง ยกเวKนกรณีชักอยูZใน บริเวณที่ไมZปลอดภัย
- 23. ข้อควรระวัง ห้ามทําสิงต่อไปนีในผู้ป่วยชัก 4. ไมZตKองพยายามทําใหKผูKปbวยหยุดชัก เนื่องจากผูKปbวยไมZรูKตัวและ หKามตัวเองไมZไดK 5. อยZาใหKผูKปbวยรับประทานอะไรทางปากจนกวZาผูKปbวยจะหยุดชัก และตื่นดีแลKว (อยZาใหKกินอะไรจะดีกวZาเนื่องจากเสี่ยงตZอการชักซ้ํา และเกิดการสําลักอาหารหรือน้ําลงปอดไดK)
- 24. IMAGE SOURCE : กลุ่มวิจัยโรคแบบบูรณาการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น www.epilepsy.kku.ac.th
- 26. บาดแผลไฟไหมK น้ํารKอนลวก แบZงเปpน 3 ระดับ โดยดูจากดีกรีความลึกของบาดแผล https://steemit.com/health/@sayabento/5t7mhh?sort=author_reputation
- 27. ดีกรีความลึกระดับ 1 คือ บาดแผลอยูZแคZเพียงผิวหนังชั้น หนังกําพรKาเทZานั้น โดยปกติจะหายเร็วและไมZเกิดแผลเปpน ผิวหนังเปpนสีแดง ปวดแสบรKอนเล็กนKอย IMAGE SOURCE : www.healthline.com, www.gustrength.com, www.diffen.com
- 28. ดีกรีความลึกระดับ 2 คือ บาดเจ็บในบริเวณชั้นหนังแทK ถKาไมZมีภาวะติด เชื้อแทรกซKอน มักจะหายภายใน 2-3 สัปดาห+ ขึ้นอยูZกับความลึกของ บาดแผล ซึ่งมีแนวโนKมที่จะเกิดรZองรอยผิดปกติของบริเวณผิวหนัง หรือ อาจมีโอกาสเกิดแผลเปpนแผลหดรั้งตามไดK หากไดKรับการรักษาไมZถูกตKอง
- 29. ดีกรีความลึกระดับ 3 คือ ชั้นผิวหนังทั้งหมดถูกทําลายดKวยความรKอน บาดแผลเหลZานี้มักจะไมZหายเอง มีแนวโนKมการติดเชื้อของบาดแผลสูง และมีโอกาสเกิดแผลหดรั้งตามมาสูงมาก ถKาไดKรับการรักษาไมZถูกตKอง
- 30. ลKางดKวยน้ําสะอาดที่อุณหภูมิปกติ จะมีผลชZวยลดการหลั่งสารที่ทําใหKเกิด อาการปวดบริเวณบาดแผลไดK สิ่งแรกที่ควรทํา เมื่อโดนไฟไหมK น้ํารKอนลวก เว็บไซตเมดไทย (MedThai)
- 31. หลังจากนันซับด้วยผ้าแห้งสะอาด แล้วสังเกตว่าถ้าผิวหนังมีรอย ถลอก มีตุ่มพองใส หรือมีสีของผิวหนังเปลียนไป ควรรีบไปพบแพทย์ สิ่งแรกที่ควรทํา เมื่อโดนไฟไหมK น้ํารKอนลวก
- 32. * แตZถKาไฟไหมK น้ํารKอนลวกบริเวณใบหนKา จะตKองไดKรับการรักษา จากแพทย+โดยเร็วที่สุด เพราะบริเวณใบหนKามักจะเกิดอาการระคาย เคืองจากยาที่ใชK หKามใสZยาใด ๆ กZอนถึงมือแพทย+ เพราะผูKปbวยแตZ ละคนมีอาการตอบสนองตZอตัวยาไมZเหมือนกัน จะตKองขึ้นกับดุลย พินิจของแพทย+ สิ่งแรกที่ควรทํา เมื่อโดนไฟไหมK น้ํารKอนลวก
- 33. ขKอหKาม เมื่อโดนไฟไหมK น้ํารKอนลวก ไมZควรใสZตัวยา/สารใด ๆ ทาลงบนบาดแผล ถKาไมZ แนZใจในสรรพคุณที่ถูกตKองของยาชนิดนั้น โดยเฉพาะ “ ยาสีฟgน” “น้ําปลา” เพราะสิ่งเหลZานี้จะทําใหKเกิด อาการระคายเคืองตZอบาดแผล เพิ่มโอกาสการเกิด บาดแผลติดเชื้อ และทําใหKรักษาไดKยากขึ้น
- 36. คนตกน้ําหรือจมน้ําเกิดขึ้นไดKทุกวัน โดยเฉพาะ - เด็กที่มักจะไปเลZนน้ําในคูคลองแถวที่พักอาศัยบZอย ๆ - บุคคลทั่วไปที่ไปเที่ยวน้ําตก ทะเล ทั้งคนที่วZายน้ําไมZเปpน หรือ แมKแตZคนที่วZายน้ําคลZองก็อาจเกิดภาวะฉุกเฉินอยZางตะคริวเลZนงาน จนไมZสามารถวZายน้ําตZอไดK ฉะนั้นเพื่อความปลอดภัยของคนรอบขKางและตัวเราเอง การเรียนรูKวิธีปฐมพยาบาลเบื้องตKนเพื่อชZวยชีวิตคนจมน้ําจึงถือวZา เปpนเรื่องที่ควรศึกษาไวKอยZางยิ่ง
- 37. จมน้ํา เปpนภาวะที่พบไดKบZอยและมีความรุนแรง มักจะทําใหKตายในเวลา เพียงไมZกี่นาที มักเกิดกับ เด็กเล็ก และคนที่วZายน้ําไมZเปpน อาจเกิดจาก อุบัติเหตุ (เชZน ตกน้ํา เรือคว่ํา เรือชน) เมาเหลKา โรคลมชัก โรคหัวใจวาย หรืออื่น ๆคนที่จมน้ํามักจะตายเนื่องจากขาดอากาศหายใจ เพราะสําลักน้ํา บางคนอาจตายเนื่องจากภาวะ เกร็งของกลZองเสียง (laryngospasm) ทํา ใหKหายใจไมZไดK สาเหตุเหลZานี้มักจะทําใหKคนที่จมน้ํา ตายภายใน 5-10 นาที คนที่จมน้ําถึงแมKจะรอดมาไดKในระยะแรก แตZก็อาจ จะตายเนื่องจาก ภาวะแทรกซKอนในภายหลังไดKเชZน ปอดอักเสบ การเปลี่ยนแปลงของระดับ เกลือแรZในรZางกายมาก
- 38. ภาวะเลือดเปpนกรด ภาวะปอดบวมน้ํา (pulmonary edema) ภาวะปอดไมZทํางาน (ปอดลKม ปอดวาย) เปpนตKน ภาวะเหลZานี้มักเกิดขึ้นไมZตZางกันมากนัก ทั้งในพวกที่จมน้ํา จืด (แมZน้ํา ลําคลอง บZอ สระน้ํา) และพวก ที่จมน้ําทะเล รวมทั้งอาการแสดงและการรักษาก็ไมZตZางกัน
- 39. อาการ คนที่จมน้ํามักจะมีอาการหมดสติ และหยุดหายใจ บางคนหัวใจ อาจหยุดเตKน (คลําชีพจรไมZไดK) รZวมดKวย ถKาไมZถึงกับหมดสติ ก็อาจมีอาการปวดศรีษะ เจ็บหนKาอก อาเจียน กระวนกระวาย หรือไอมีฟองเลือดเรื่อ ๆ (ซึ่งแสดงวZามีภาวะปอดบวมน้ํา) บางคน อาจตรวจพบภาวะหัวใจเต็นเร็วผิดปกติ หัวใจเตKนผิดจังหวะ ความดันเลือดต่ํา หรือภาวะช็อก
- 40. น้ําจืด..จะมีความเขKมขKนนKอยกวZา เลือด(พลาสมา) ดังนั้น ถKามีน้ํา อยูZในปอดจํานวนมาก ก็จะถูกดูดซึมเขKากระแสเลือดทันที ทําใหK ปริมาตรของเลือดที่ไหลเวียนเพิ่มจากเดิม (hypervolemia) มีผลทําใหKระดับเกลือแรZ (เชZน โซเดียม โพแทสเซียม) ในเลือด ลดลง ซึ่งอาจทําใหKหัวใจเตKนผิดจังหวะ หรือหัวใจวายไดK นอกจากนี้ ยังอาจเกิดภาวะเม็ดเลือดแดงแตก (hemolysis) ไดKอีกดKวย ขKอแตกตZางระหวZางน้ําจืดกับน้ําเค็ม EMS1669เจ็บป่ วยฉุกเฉิน
- 41. สZวนน้ําทะเล..จะมีความเขKมขKนมากกวZาเลือด น้ําทะเลที่สําลักอยูZใน ปอด จะดูดซึมน้ําเลือด (พลาสมา) จากกระแสเลือดเขKาไปในปอด ทําใหKเกิดภาวะปอดบวมน้ํา (pulmonary edema) ระบบไหลเวียน มี ปริมาตรลดลง (hypovolemia) และระดับเกลือแรZในเลือดเพิ่ม สูงขึ้น ทําใหKหัวใจเตKนผิดปกติ หัวใจวายหรือเกิดภาวะช็อกไดK แตZ อยZางไรก็ตาม คนที่จมน้ํามักตาย เนื่องจากขาดอากาศหายใจ มากกวZา การเปลี่ยนแปลงของระดับเกลือแรZ และปริมาตรของเลือด
- 42. ตะโกน โยน ยื่น หลักการชZวยเหลือคนตกน้ํา งZายและปลอดภัย × หKามกระโดดลงไปชZวย อยZางเด็ดขาด! เพราะอาจจะทําใหKคุณถูกกอด รัดจากผูKประสบภัย และอาจจมน้ําเสียชีวิตไปพรKอมกัน เมื่อเราพบคนตกน้ํามี วิธีการชZวยที่ถูกตKองดังนี้...
- 43. เมื่อเราพบคนตกน้ํามี วิธีการชZวยที่ถูกตKองดังนี้... 1.ตะโกน: คือการเรียกใหKคนมาชZวย และรีบโทรแจKงทีมแพทย+ กูKชีพ (โทร 1669 หรือ รพ.ใกลKเคียง)
- 44. http://www.thaigoodview.com/files/u101057/help_0.jpg 2.โยน : คือการโยนอุปกรณ+ที่อยูZใกลKตัว เพื่อชZวยคนตกน้ําเกาะจับ พยุงตัว เชZน เชือก ถังแกลลอนพลาสติกเปลZา ขวดน้ําพลาสติก เปลZา หรือวัสดุที่ลอยน้ําไดKโดยโยนครั้งละหลายๆ ชิ้น
- 45. 3.ยื่น : คือการยื่นของยาวๆ ที่อยูZใกลKตัวใหKคนตกน้ําจับ เชZน ไมK เสื้อ ผKาขาวมKา ใหKเขาจับและดึงตัวขึ้นมาจากน้ํา โดยยื่นอุปกรณ+ไป ขKางใดขKางหนึ่งของเขา แลKวจึงกวาดเขKาหาตัวผูKประสบภัย
- 47. การชZวยเหลือ คนจมน้ําเบื้องตKน 1.โยนอุปกรณ+ที่ไมZมีเชือกผูก เชZน ขวดน้ําพลาสติก ถังแกลลอน ควรโยนครั้งละหลายๆใบไมZใหKลงตรงหนKาผูKประสบภัย 2.โยนอุปกรณ+ที่มีเชือกผูก เชZน ถังแกลลอนผูกเชือก ควรใชKเชือก ที่ไมZบิดเปpนเกลียว โยนใหKขKามศีรษะ เพื่อใหKเชือกกระทบถึงตัว ผูKประสบภัย 3.ยื่นอุปกรณ+ เชZน ไมK หรือทZอ PVC ควรยื่นไปดKานขKางแลKวกวาด เขKาไปหาผูKประสบภัย
- 49. การปฐมพยาบาล เบื้องตKน 1. ถKาผูKปbวยหยุดหายใจ ใหKทําการเปbาปาก ชZวยหายใจทันที 2. ถKาคลําชีพจรไมZไดK หรือหัวใจหยุดเตKน ใหKทําการนวดหัวใจทันที(CPR) 3. ถKาผูKปbวยยังหายใจไดKเอง หรือชZวยเหลือจนหายใจไดKแลKว ควรจับผูKปbวย นอนตะแคงขKาง และศีรษะ หงายไปขKางหลัง เพื่อใหKน้ําไหลออกทางปาก ใชKผKาหZมคลุมผูKปbวยเพื่อใหKเกิดความอบอุZน อยZาใหKผูKปbวยกินอาหารและ ดื่มน้ําทางปาก 4. ควรสZงผูKปbวยที่จมน้ําไมZวZาจะมีอาการหนักเบาเพียงใด ไปพักรักษาตัวที่ โรงพยาบาลทุกราย **ในรายที่หมดสติและหยุดหายใจ ควรผายปอด ดKวยวิธีเปbาปากไปตลอดทาง
- 53. 1. ตKองคํานึงถึงความปลอดภัยของตนเอง ปqองกันการติดเชื้อ หาก ตKองไปสัมผัสบาดแผลและเลือดของผูKปbวยโดยตรง ควรสวมถุงมือยาง หรือหาวัสดุใกลKตัว เชZน ถุงพลาสติก 2. ใชKผKาสะอาดพับหนาๆ กดลงบนบาดแผล แตZถKาไมZมีจริงๆ ใชKฝbา มือกดลงไปตรงๆ ไดKเลยนานประมาณ 10 นาที ถKาเลือดยังไมZหยุดใหK เติมผKาชิ้นใหมZลงบนชิ้นเดิมที่ปtดอยูZบนบาดแผล 3. ใชKผKายืดพันทับบนผKาที่ปtดกดบาดแผลไวK
- 54. 4. ถKาเลือดออกมาก ใชKมือกดบนบาดแผล พรKอมทั้งยกสZวนนั้นใหK สูงขึ้น เหนือระดับหัวใจ ในกรณีที่ไมZมีกระดูกบริเวณนั้นหักรZวมดKวย 5. ถKาเลือดยังไมZหยุด ใหKกดตรงจุดเสKนเลือดแดงที่อยูZเหนือบาดแผล โดยการกดติดกับกระดูก ซึ่งจะชZวยทําใหKการไหลของเลือดชKาลง ชั่วคราว 6. เฝqาระวังอาการช็อกเนื่องจากการเสียเลือดจะมีอาการดังนี้ หนKามืด เวียนศีรษะ หนKาซีดตัวเย็น เหงื่อออก ชีพจรเบา เร็ว 7.หากเลือดไมZหยุด ใหKรีบนําสZงโรงพยาบาล
- 55. ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล การปฐมพยาบาลผูKปbวยสําลัก
- 56. ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล อาการ ผูKปbวยสําลักในขณะรับประทานอาหาร กุมฝbามือไวKที่ลําคอ พูดไมZมีเสียง กระสับกระสZาย หายใจไมZเขKา ริมฝƒปากเขียวคล้ํา ภาวะนี้ ถือเปpนภาวะฉุกเฉินเนื่องจากผูKปbวยอาจเสียชีวิตไดKภายในไมZกี่นาที แนะนําใหKใชKวิธีของ Heimlich ชZวยเหลือผูKปbวยโดยในผูKใหญZหรือเด็กโต ใหKทําในทZานั่งหรือยืนโนKมตัว ไปทางดKานหนKาเล็กนKอย ผูKชZวยเหลือเขKา ทางดKานหลัง ใชKแขนสอดสองขKางโอบผูKปbวยไวK มือซKายประคองมือขวา ที่กํามือวางไวKที่ใตKลิ้นปƒ„ ดันกํามือขวาเขKาใตKลิ้นอยZางรวดเร็วเพื่อใหKเกิด แรงดันในชZองทKอง ดันเขKาใตKกระบังลมผZานไปยังชZองทรวงอก เพื่อดันใหK สิ่งแปลกปลอมหลุดออกจากกลZองเสียง
- 57. ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล การปฐมพยาบาลผูKปbวยสําลัก ในเด็กเล็กอายุต่ํากวZา 1 ปƒอาจใชKวิธีตบหลังหรือใชKฝbามือวางลงบนทรวง อก แลKวใชKนิ้วหัวแมZมือทั้งสองขKางกดลงบริเวณใตKลิ้นปƒ„ ขKอพึงระวัง 1. ไมZแนะนําใหKใชKนิ้วมือกวาดไปในลําคอ 2. วิธีของ Heimlich ดังกลZาวควรใชKในกรณีฉุกเฉินที่ผูKปbวยมีการอุดกั้น ของทางเดินหายใจอยZางสมบูรณ+เทZานั้นและผูKชZวยเหลือควร มีความชํานาญพอสมควร 3. สิ่งแปลกปลอมขนาดเล็ก อาจมีอาการไมZชัดเจนและเกิดผลแทรกซKอน เชZนปอดอักเสบ หอบหืด หลังการสําลักนานเปpนวันถึงสัปดาห+ไดK
- 59. แมลงหลายชนิดมีเหล็กใน เมื่อตZอยแลKวมักจะทิ้งเหล็กในไวK ภายใน เหล็กในจะมีพิษของแมลงพวกนี้มักมีฤทธิ์ที่เปpนกรด บริเวณที่ถูกตZอย จะบวมแดง คันและปวด อาการปวดจะมากหรือนKอยขึ้นอยูZกับ บริเวณที่ตZอยและสภาพรZางกายของแตZละบุคคล วิธีการปฐมพยาบาล 1. พยายามเอาเหล็กในออกใหKหมด โดยใชKวัตถุที่มีรู เชZน ลูกกุญแจ กดลงไปตรงรอยที่ถูกตZอย เหล็กในจะโผลZขึ้นมาใหKคีบออกไดK 2. ใชKผKาชุบน้ํายาที่ฤทธิ์ดZางอZอน เชZน น้ําแอมโมเนีย น้ําโซดาไบคาบอร+ เนต น้ําปูนใส ทาบริเวณแผลใหKทั่วเพื่อฆZาฤทธิ์กรด 3. ใชKน้ําแข็งประคบบริเวณที่ถูกตZอยถKาแผลบวมมาก 4. ถKามีอาการปวดใหKรับประทานยาแกKปวด ถKาคันหรือผิวหนังมีผื่นขึ้นใหK รับประทานยาแกKแพK 5. ถKาอาการไมZทุเลาลง ควรไปพบแพทย+
- 60. สัตว+มีพิษชนิดตZางๆ แมงปbองหรือตะขาบ : ใชKยาทาแผลสด ทาบริเวณเหนือ บาดแผล เพื่อปqองกันไมZใหKพิษแพรZกระจายออกไป และ อยZาถูหรือเกา เพราะจะเปpนการแพรZกระจายพิษ แมงกะพรุน : หKามใชKผKาเช็ดตัวหรือทรายขัดถูบริเวณที่ถูกพิษ แมงกะพรุน หรือใชKผักบุKงทะเล ซึ่งหางZายและมีอยูZบริเวณ ชายทะเล ตําละเอียด มาพอกบริเวณแผลไวK หรือ ใชKน้ําทะเล หKามใชKน้ําจืดโดยเด็ดขาด
- 62. สิ่งที่ไมZควรทําในการชZวยเหลือผูKที่ถูกงูพิษกัดคือ 1.หKามใชKเหลKา ยาสีฟgน หรือสิ่งอื่นๆ ทา/พอก แผล อาจทําใหKแผลติดเชื้อ 2.ไมZควรกรีดแผล เนื่องจากจะทําใหKพิษงูกระจายเขKาสูZรZางกายเร็วขึ้น 3.ไมZควรใชKปากดูดเลือดจากแผลงูกัด เพราะอาจเกิดอันตรายรKายแรง ตZอผูKดูด 4.หKามใหKผูKถูกงูกัดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล+ เครื่องดื่มผสมคาเฟอีน 5.หKามขันชะเนาะเพราะอาจทําใหKเนื้อตายไดK
- 63. ความแตกตZางระหวZางงูพิษกับงูไมZมีพิษ งูพิษ มีเขี้ยว 1 คูZ อยูZตรงขากรรไกรบน เขี้ยวมีลักษณะเปpนรูกลวง คลKายเข็มฉีดยา มีทZอติดตZอกับตZอมน้ําพิษ เมื่องูพิษกัดคนหรือสัตว+ ตZอมน้ําพิษจะปลZอยพิษไหลมาตามทZอ และออกทางปลายเขี้ยว คนที่ถูกงูพิษกัดจะพบรอยเขี้ยวเปpนจุด 2 จุด ตรงบริเวณที่ถูกกัด
- 64. งูไมZมีพิษ จะไมZมีเขี้ยว มีแตZฟgน เมื่อกัดคน จะเปpนแตZรอยถลอก หรือรอยถากเทZานั้น จะไมZพบรอยเขี้ยว งูไมZมีพิษ เชZน งูกKนขบ งูแสงอาทิตย+ งูปƒ„แกKว งูเขียวปากจิ้งจก งูลายสาบ งูลายสอ งูงอด งูเหลือม และงูหลาม (2 ชนิดหลังตัว ใหญZ สามารถรัดลําตัว ทําใหKตายไดK) (โดยเฉพาะอยZางยิ่ง ถKาถูกงูที่มีพิษตZอเลือดกัด) หรืออาจตัดถูกเสKน เอ็นหรือเสKนประสาท รวมทั้งอาจทําใหKเกิดการติดเชื้อไดK
- 65. บาดแผลปtด หมายถึง บาดแผลที่มีการฉีกขาดของเนื้อเยื่อ ภายใตKผิวหนัง เชZน แผลฟกช้ํา หKอเลือด ขKอเทKาพลิก ขKอแพลง การดูแล ใน 24 ชั่วโมงแรก ใชKน้ําแข็ง หรือถุงน้ําเย็นประคบ เพื่อไมZใหKเลือดออก และชZวยระงับอาการปวด หลัง 24 ชั่วโมง ควรประคบดKวยน้ําอุZน เพื่อชZวย ละลายลิ่มเลือด
- 66. บาดแผลปtด
- 67. บาดแผลเปtด หมายถึง บาดแผลที่มีการฉีกขาด และมีเลือดไหลออกมานอก ผิวหนัง เชZน แผลถลอก แผลตัด แผลฉีกขาดกระรุZงกระริ่ง แผลถูกยิง แผลถูกแทง การดูแล ชะลKางแผลและทําความสะอาดรอบ ๆ แผล ถKาแผลสกปรกมาก ควร ลKางดKวยน้ําสะอาด และสบูZ ใชKผKาสะอาด หรือผKากอซสะอาด ซับบริเวณแผลใหKแหKง ใสZยาฆZาเชื้อ เชZน เบตาดีน (Betadine) ไมZจําเปpนตKองปtดแผล ถKาเปpน แผลถลอก หากมีเลือดซึม ควรใชKผKากอซสะอาดปtดแผลไวK ถKาบาดแผลมีขนาดใหญZ กวKาง และลึก มีเลือดออกมากใหKหKามเลือด และรีบนําสZงโรงพยาบาล
- 68. บาดแผลเปtด
- 69. บาดแผลเปtด
- 71. การปฐมพยาบาลผูKถูกไฟฟqาช‡อต ตั้งสติ หากพบผูKปbวยฉุกเฉินโทรสายดZวน 1669 หKามสัมผัสผูKถูกไฟช‡อตดKวยมือเปลZาเด็ดขาด ควรใชKวัสดุที่ไมZเปpน ตัวนําไฟฟqาปqองกันตัวกZอน เชZน ถุงมือยาง ผKาแหKง พลาสติกแหKง ตัดกระแสไฟในที่เกิดเหตุทันที ยกเวKน สายไฟแรงสูง ควรแจKง เจKาหนKาที่ พิจารณาวZาผูKปbวยมีภาวะหัวใจหยุดเตKนหรือหยุดหายใจหรือไมZ หากหยุดหายใจจะตKองรีบทําการชZวยเหลือ (CPR) ทันที ปqองกันไวKกZอน !! ตรวจสอบวZาในบKานมีไฟรั่วหรือไมZ
- 73. ขKอหKามที่สําคัญที่ไมZควรทําเมื่อถูกไฟฟqาช‡อต 1. หKามเขKาไปชZวยผูKถูกไฟฟqาช‡อต จนกวZาจะแนZใจไดKวZา ผูKบาดเจ็บมิไดKสัมผัสกับสายไฟฟqาหรือตัวนําไฟฟqาใด ๆ จากนั้นจึงตัด วงจรไฟฟqาที่ลัดวงจรกZอนเขKาไปชZวยเหลือ 2. หKามเขKาไปชZวยผูKถูกไฟฟqาช‡อต ถKาผิวหนังผูKที่จะชZวยนั้นเปƒยก ชื้น เพราะอาจเปpนตัวนํากระแสไฟฟqาและถูกไฟฟqาดูดไดK 3. ถKาไมZแนZใจวZาจะปลอดภัยหรือไมZในการเขKาไปชZวยเหลือ เนื่องจากไมZมีความรูKในการตัดกระแสวงจรไฟฟqาหรือวิธีการชZวยเหลือที่ ถูกตKอง ใหKรีบตามคนมาชZวย ควรพยายามตั้งสติ และปฏิบัติตาม คําแนะนําขKางตKน
- 75. การปฐมพยาบาลกระดูกหัก ขKอเคลื่อน ขKอเคลื่อน (Dislocation) คือ การหลุดของขKอออกจากตําแหนZงปกติ ทําใหKเยื่อหุKมขKอนั้นมีการฉีกขาดหรือมีการยึดของกลKามเนื้อ การที่ขKอ เคลื่อนอาจมีอันตรายตZอเสKนประสาท และหลอดเลือดใกลKเคียง กระดูกหัก (Fracture) คือ ภาวะที่มีการแตกหรือหักของกระดูก บริเวณที่หักอาจจะแตกเปpนรอย จะเคลื่อนออกจากกันหรือไมZก็ไดK บางครั้งแตกเปpนหลายชิ้น ขึ้นอยูZกับลักษณะการบาดเจ็บและความ รุนแรงของอุบัติเหตุกระดูกหักอาจเปpนสาเหตุทําใหKเกิดความพิการ หรือในบางรายอาจทําใหKเสียชีวิตไดK
- 76. อาการกระดูกหักและขKอเคลื่อน - มีความเจ็บปวด บวม บริเวณที่มีกระดูกหัก หรือขKอเคลื่อน - สีของผิวหนัง รูปรZางของอวัยวะนั้นๆเปลี่ยนแปลงไปจากรูปรZางปกติ ไมZสามารถเคลื่อนไหวบริเวณนั้นไดK หรือเคลื่อนไหวแลKวจะเจ็บปวดมาก - มีการหดสั้นของอวัยวะ เชZน แขน - อาจคลําพบปลายหรือหัวกระดูกที่เคลื่อนหรือหักออกมาออกมา ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลกรุงเทพ
- 77. - สํารวจอวัยวะสZวนที่หัก อยZาพยายามดึงขKอหรือจัดกระดูกใหKเขKาที่ - หากจําเปpนตKองถอดเสื้อผKาออก ควรใชKวิธีตัดตามตะเข็บ - หKามเลือด - เขKาเฝvอกชั่วคราว โดยใชKวัสดุที่หาไดKหนุนหรือประคองขKอใหKบริเวณที่ บาดเจ็บนั้นอยูZนิ่ง โดยใชKผKาพยุง หรือดามไวK - ประคบบริเวณที่บาดเจ็บดKวยความเย็น เชZนผKาหรือถุงใสZน้ําแข็ง ** การเคลื่อนยKายผูKบาดเจ็บ อยZางถูกวิธี จะชZวยลดความพิการและ อันตรายตZางๆ ที่จะเกิดขึ้นไดK รีบนําสZงโรงพยาบาล การปฐมพยาบาลกระดูกหัก ขKอเคลื่อน
- 78. การปฐมพยาบาลกระดูกหัก ขKอเคลื่อน หลักการเขKาเฝvอกชั่วคราว - วัสดุที่ใชKดามตKองยาวกวZาอวัยวะสZวนที่หัก โดยจะตKองยาวพอที่จะบังคับ ขKอตZอที่อยูZเหนือและใตK บริเวณที่สงสัยวZากระดูกหัก - บริเวณที่เขKาเฝvอกจะตKองจัดใหKอยูZในทZาที่สบายที่สุด อยZาจัดกระดูกใหKเขKา รูปเดิม ไมZวZากระดูกที่หักจะโคKง โกZง หรือ คด ก็ควรเขKาเฝvอกในทZาที่เปpนอยูZ - ไมZวางเฝvอกลงบนกระดูกหักโดยตรง ควรมีสิ่งอื่นรอง เชZน ผKา หรือ สําลี - มัดเฝvอกกับอวัยวะที่หักใหKแนZนพอที่จะประคองสZวนที่หักไดK - ระวังอยZาใหKปมเชือกกดแผล เพราะอาจจะมีการบวม ซึ่งจะตKองคลายเชือก ที่ผูกใหKแนZนนKอยลง
- 80. การชZวยชีวิตขั้นพื้นฐาน CPR https://irishheart.ie “ภาวะที่หัวใจหยุดเตKน ไมZสามารถสZงเลือดไปเลี้ยงอวัยวะตZางๆไดK สZงผลใหKเสียชีวิต ”
- 81. การปฏิบัติการชZวยชีวิต (CardioPulmonary Resuscitation : CPR) คือ การปฐมพยาบาลเพื่อชZวยเหลือผูKที่หยุดหายใจกระทันหัน หรือหัวใจหยุดเตKนใหK กลับมาหายใจ และมีการไหลเวียนออกซิเจนรวมทั้งเลือดกลับคืนสูZสภาพเดิม พรKอมทั้ง ปqองกันเนื้อเยื่อไมZใหKไดKรับอันตรายจากการขาดออกซิเจนอยZางถาวร โดยเราสามารถทํา การฟvˆนคืนชีพขั้นพื้นฐานใหKผูKประสบเหตุไดKโดยการกดหนKาอกและชZวยหายใจ https://irishheart.ie “เมื่อผูKปbวยหยุดหายใจและหัวใจหยุดเตKนควรรีบทํา CPR ทันที ภายในเวลา 4 นาทีแรก หลังจากหยุดหายใจ” สําหรับอาการของผูKบาดเจ็บที่ควรไดKรับการชZวยเหลืออยZางเรZงดZวน ดKวยการทํา CPR สามารถสังเกตไดKดังนี้ 1. หมดสติ ไมZรูKสึกตัว 2. ไมZหายใจ หรือหายใจเฮือก 3. หัวใจหยุดเตKน
- 82. https://irishheart.ie ขั้นตอนการทํา CPR 1.ตัวเราปลอดภัย สถานการณ+ปลอดภัย เมื่อพบคนหมดสติ ใหKตรวจดูความปลอดภัย กZอนเชKาไปชZวยเหลือ เชZน ระวัง อุบัติเหตุ ไฟช็อต หรือความเสี่ยงที่อาจเกิดซ้ํา 2.ปลุกผูKปbวยดKวยเสียงที่ดังและตบไหลZทั้งสองขKาง หากผูKปbวยรูKสึกตัว หายใจ เองไดK ใหKจัดทZานอนตะแคง 3. ประเมินผูKปbวยวZาหายใจหรือรูKสึกตัวหรือไมZ 4.ไมZหายใจรKองขอความชZวยเหลือ ชZวยดKวยครับ/คZะ มีคนหมดสติโทร 1669 พรKอมนําเครื่อง AED มาดKวย 5. ชZวยฟvˆนคืนชีพ CPR กดหนKาอกลึกอยZางนKอย 5 เซนติเมตร ในอัตราเร็ว 100-120 ครั้งตZอนาที
- 83. ขั้นตอนการทํา CPR กรณีมีเครื่อง AED 6.หากมีเครื่อง AED ใหKเปtดเครื่องถอดเสื้อผKาผูKปbวยออก 7.ติดแผZนAEDหรือแผZนนําไฟฟqา บริเวณใตKกระดูกไหปลารKาดKานขวา และ ชายโครงดKานซKาย และหKามสัมผัสตัวผูKปbวย 8.ปฏิบัติตามที่เครื่องAEDแนะนํา คือ หากเครื่องสั่งใหKช็อกไฟฟqา ใหKกดปุbม ช็อก และทําการกดหนKาอกหลังทําการช็อกทันที แตZหากเครื่องไมZสั่งช็อก ใหKทําการกดหนKาอกตZอไป 9.กดหนKาอกตZอเนื่อง ทํา CPR และปฏิบัติตามคําแนะนําของเครื่องAED จนกวZาทีมกูKชีพจะมาถึง 10. สZงตZอผูKปbวยใหKกับทีมกูKชีพเพื่อนําสZงโรงพยาบาล เพียงเทZานี้ก็จะชZวยใหK ผูKปbวยฉุกเฉินมีโอกาสรอดและปลอดภัย http://www.thaihealth.or.th
- 84. ขั้นตอนการทํา CPR + AED ประชาสัมพันธ์อาสาสมัครกู้ภัยมูลนิธิป่อเต็กตึ)ง จุดสน.หลักสอง
- 85. ขั้นตอนการทํา CPR + AED ประชาสัมพันธ์อาสาสมัครกู้ภัยมูลนิธิป่อเต็กตึ)ง จุดสน.หลักสอง
- 86. ขั้นตอนการทํา CPR + AED ประชาสัมพันธ์อาสาสมัครกู้ภัยมูลนิธิป่อเต็กตึ)ง จุดสน.หลักสอง
- 87. ขั้นตอนการทํา CPR + AED ประชาสัมพันธ์อาสาสมัครกู้ภัยมูลนิธิป่อเต็กตึ)ง จุดสน.หลักสอง
- 88. ขั้นตอนการทํา CPR + AED
- 90. หากมีผูKเชี่ยวชาญในดKานนี้อยูZก็ควรใหKผูKเชี่ยวชาญเขKาชZวยเหลือ ผูKบาดเจ็บกZอนเพราะหากชZวยผิดวิธีอาจทําใหKหัวใจช้ํา กระดูกหัก รวมทั้งอวัยวะอื่น ๆ ตกเลือดไดK และอยZาลองไปทํา CPR กับคนที่ไมZมีอาการบาดเจ็บหรือหมดสติ โดยเฉพาะการปg‹ม หัวใจ เพราะอาจทําใหKจังหวะหัวใจของคนที่โดนปg‹มเตKนผิด จังหวะไป ซึ่งอาจสZงผลดKานสุขภาพตZอไปไดK ขKอควรระวัง
- 100. สงสัยใหKถาม