เนื้อหานี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชาภูมิศาสตร์มนุษย์ (Human Geography)

1. แหล่งกำเนิดและกำรเคลื่อนย้ำยของมนุษย์ (1)
อาจารย์ยศพรธ์ วรรชนะ
ภาควิชาภูมิศาสตร์ โปรแกรมวิชาสังคมศึกษา
คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
pwanchana@hotmail.com
บทที่ 2

2. ทฤษฎีกำรกำเนิดมนุษย์
นักโบราณคดีได้ตั้งทฤษฎีการกาเนิดมนุษย์ไว้ 3 ทฤษฎี
1. Homogenesis Theory ---> เชื่อว่ามนุษย์เกิดขึ้นมาในหลายๆ บริเวณ
พร้อมกัน
2. Monogenesis Theory ---> เชื่อว่ามนุษย์สืบเชื้อสายมาจากบรรพบุรุษ
เดียวกัน คือ มนุษย์เผ่าพันธุ์ที่ฉลาด (Wise man) หรือ Homo sapiens
3. Polygenesis Theory ---> เชื่อว่ามนุษย์นั้นมาจากหลายบรรพบุรุษ
แล้วจึงมารวมเป็นบรรพบุรุษเดียวกัน
เรณู หอมหวน (2537:18-19)

3. ทฤษฎีกำรกำเนิดมนุษย์
Homogenesis Theory
ทฤษฎีนี้ได้รับการเชื่อถือมากที่สุด เนื่องจากมีการขุดพบหลักฐานทาง
โบราณคดี เช่น โครงกระดูก กะโหลกศีรษะของมนุษย์โบราณทางใต้และ
บริเวณตอนล่างของทวีปแอฟริกา และได้อาศัยอยู่กันอย่างหนาแน่น
ต่อมาจึงได้ย้ายออกไปสู่ภูมิภาคต่างๆ ทั่วโลก และได้มีการแบ่งแยก
เชื้อชาติ ตามลักษณะของสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ รวมทั้งการหล่อ
หลอมทางวัฒนธรรม สังคม ภาษา ศาสนา แนวคิดทางการเมือง ที่มี
ลักษณะเดียวกัน
เรณู หอมหวน (2537:18-19)

4. แหล่งกำเนิดของมนุษย์
 เชื่อกันว่ามนุษย์เกิดขึ้นมาครั้งแรกตอนต้นของยุค Pleistocene (ประมาณ
1 ล้านปีมาแล้ว) นักธรณีวิทยาเชื่อว่าเป็นยุคสุดท้ายที่โลกถูกปกคลุมด้วย
น้าแข็ง (The Last Ice Age)
 มนุษย์เผ่าพันธุ์ที่ฉลาด (Homo Sapiens) เริ่มมีชีวิตอยู่บนโลกเมื่อ
ประมาณ 30,000 ปี คือ ปลายยุคนาแข็งยุคสุดท้าย

5. แหล่งกำเนิดของมนุษย์
มนุษย์มีลักษณะเด่นทางธรรมชาติที่ทาให้สามารถต่อสู้กับสิ่งแวดล้อมได้
ดีกว่าสัตว์ ได้แก่
1. มันสมอง : แม้แต่มนุษย์วานร (Sub-men) ก็มีมันสมองมากกว่าสัตว์
อื่น มันสมองทาให้มนุษย์รู้จักคิดหาเหตุผล วิธีแก้ไข ประดิษฐ์สิ่งต่างๆ
2. กล่องเสียง : สามารถออกเสียงได้มากกว่าสัตว์ทุกชนิด เกิดภาษาพูด
ถ่ายทอดความรู้และแสวงหาความรู้ใหม่ๆ
3. รู้จักประดิษฐ์เครื่องมือเครื่องใช้ (Tools) อาวุธต่างๆ สร้างที่อยู่อาศัย
เลือกใช้เครื่องมือให้เหมาะสมกับความต้องการ ----> มีความสามารถปรับตัว
ได้มากกว่าสัตว์

6. สายบรรพบุรุษของมนุษย์
ต้นไม้วิวัฒนำกำรของมนุษย์
Source: http://activity.ntsec.gov.tw/space/EN/show.asp?XH03
ออสตราโลพิเธคัส
พาเรนโธรปัส
ออสตราโลพิเธคัส (พัฒนา)
พิเธแคนโทรปัส อิเร็กตัส
โฮโมเซเปียนส์
นีอัลเดอร์ธัล
โครมันยอง มนุษย์สมัยใหม่วรรณา วงษ์วานิช อ้างถึงใน เรณู หอมหวน (2537: 22)

7. สายบรรพบุรุษของมนุษย์
บรรพบุรุษของมนุษย์แบ่งออกเป็น 3 ลำดับขั้น
1. Australopithecus
2. Pethecanthropus Erectus
3. Homo Sapiens
สวาท เสนาณรงค์ อ้างถึงใน เรณู หอมหวน (2537: 21)
ต้นไม้วิวัฒนำกำรของมนุษย์

8. ออสตราโลพิเธคัส : Australopithecus
 เป็นสัตว์ที่คล้ายมนุษย์มากที่สุด อาศัยอยู่
ในทวีปแอฟริกา
 มีลักษณะต่างจากพวกลิง คือ ฟัน มี
ลักษณะคล้ายฟันของมนุษย์ในยุคแรกๆ
 ไม่ใช่สัตว์ที่กินเนื้อโดยตรง ไม่ชานาญใน
การล่าสัตว์เท่ากับวิธีการหาอาหาร
 รูปร่างเล็ก (สูงประมาณ 1.2 ม. หนัก
ประมาณ 20 กก.) เดินตัวตรง
 ขนาดสมองเท่ากับมันสมองของกอริลล่า
มีลักษณะที่อาจจะวิวัฒนาการเป็นมนุษย์ใน
สมัยแรกได้
Source:http://scienceblogs.com/afarensis/2006/12/18/australopithecus
_afarensis_and/

9. พิเธแคนโทรปัส อิเร็คตัส : Pithecanthropus Erectus
 เป็นขั้นมนุษย์วานร มีลักษณะคล้ายมนุษย์
มากขึ้น คือ เดิน 2 ขา มือและแขนเคลื่อนไหว
อย่างอิสระ มีสมองฉลาดกว่า ตาตรงมอง
ชัดเจน สามารถพูดได้
 Pithecanthropus Erectus = Walking
Ape Man
 จากการสารวจดินแดนต่างๆ ทั่วโลก พบใน
2 บริเวณ และเรียกชื่อตามแหล่งที่พบ คือ
1. มนุษย์ชวา (Java Man)
2. มนุษย์ปักกิ่ง (Peking Man)
Source: http://travellinginindonesia.com/history.html

10. พิเธแคนโทรปัส อิเร็คตัส : Pithecanthropus Erectus
มนุษย์ชวำ (Java Man)
 อูจีน ดูบัว (Eugene Dubois) นักฟิสิกส์ชาว
ฮอลันดาขุดพบหัวกะโหลกส่วนบน ชิ้นส่วนขากรรไกร
ล่าง ฟัน 2-3 ซี่ และกระดูกขาบางส่วน
 สันนิษฐานว่าน่าจะมีอายุมากกว่า 5 แสนปีมาแล้ว
 ขนาดของมันสมองใหญ่กว่าลิงทั่วไป ความจุ
ประมาณ 750-940 ลบ.ซม.
 กะโหลกหนา เบ้าตาลึก โหนกคิ้วสูงกว่ามนุษย์
ปัจจุบัน
 ขากรรไกรกว้างและเป็นกระดูกที่แข็งแรง คงใช้
ประโยชน์ในการเคี้ยวเนื้อสัตว์
 เดิน 2 ขา

11. พิเธแคนโทรปัส อิเร็คตัส : Pithecanthropus Erectus
มนุษย์ปักกิ่ง (Peking Man หรือ Sinanthropus Pekinesis )
 พบกะโหลกศีรษะ ฟัน ทับถมกันอยู่ใน
ถ้า ห่างจากกรุงปักกิ่งเล็กน้อย
 มีความเจริญกว่ามนุษย์ชวา เพราะ
มันสมองมีขนาดใหญ่กว่า ความจุ
ประมาณ 1,000-1,250 ลบ.ซม.
 ฟันคล้ายกับฟันของมนุษย์
 สูงประมาณ 1.50 ม.
Source:http://www.uiowa.edu/~bioanth/courses/Peking1.htm

12. โฮโมเซเปียนส์ : Homosapiens
 ขั้นเป็นมนุษย์ หมายถึง มนุษย์ที่
ฉลาด มีลักษณะคล้ายกับมนุษย์
ปัจจุบันมาก แบ่งออกเป็น
1. มนุษย์นีแอนเดอร์ธัล
(Neanderthal)
2. มนุษย์โครมันยอง
(Cro-Magnon)
Source: http://verapong.files.wordpress.com/2011/07/imaginative.gif

13. โฮโมเซเปียนส์ : Homosapiens
มนุษย์นีแอนเดอร์ธัล (Neanderthal)
 พบโครงกระดูก และชิ้นส่วนของร่างกาย ในถ้า
แห่งหนึ่งของประเทศเยอรมันใกล้กับแม่น้านีอันดรา
(Neadra)
 พบเครื่องมือเครื่องใช้ที่ทาจากหินในถ้าของ
ประเทศฝรั่งเศส
 รูปร่างเตี้ยล่า มือและน่องสั้น ขนาดมันสมอง
ใกล้เคียงกับมนุษย์ทั่วไป รูปหน้าไม่ค่อยได้สัดส่วน
หน้าผากสูง สันคิ้วโปน
 ภูมิประเทศปกคลุมด้วยหิมะ ไม่สามารถติดต่อกับ
มนุษย์เผ่าอื่นได้ จึงอาจมีการผสมผสานกันในระหว่าง
พวกเดียวกัน จึงเกิดลักษณะพิเศษทางเชื้อชาติ
Source: http://www.learners.in.th/media/files/29525
Source: http://www.crystalinks.com/neanderthal.html

14. โฮโมเซเปียนส์ : Homosapiens

15. โฮโมเซเปียนส์ : Homosapiens
Source: http://gawker.com/5533192/you-are-part-neanderthal-probably
มนุษย์นีแอนเดอร์ธัล (Neanderthal)

16. โฮโมเซเปียนส์ : Homosapiens
มนุษย์โครมันยอง (Cro-Magnon)
 มีลักษณะคล้ายมนุษย์ปัจจุบันมาก อายุประมาณ 35,000 ปี
มาแล้ว อาศัยอยู่ในแถบเอเชียไมเนอร์และยุโรป
 พบโครงกระดูกครั้งแรกที่ถ้าโครมันยอง (Cro-magnon) ทาง
ตอนกลางของประเทศฝรั่งเศส
 รูปร่างตั้งตรง ไม่ล่าจนเกินไป หน้าผากไม่สูงมาก ขากรรไกร
และฟันเล็ก กะโหลกศีรษะใหญ่กว่ามนุษย์ชวามาก กะโหลกมี
ลักษณะแตกต่างจากมนุษย์ชวา และนีแอนเดอร์ธัล มีขนาด
มันสมองประมาณ 1,661 ลบ.ซม.
 เริ่มเข้าสู่มนุษย์สมัยใหม่
 วาดภาพ สลักภาพเกี่ยวกับสัตว์ การล่าสัตว์
 มีความสามารถในการทาเครื่องมือ เช่น เข็มเย็บผ้า เบ็ดตก
ปลาจากกระดูกสัตว์ เครื่องนุ่งห่มจากหนังสัตว์ ฯลฯ
Source: http://neuro.sofiatopia.org/brainmind_brain.htm

17. โฮโมเซเปียนส์ : Homosapiens
Modern man in the form of Homo sapiens arose in Africa some 160,000 years
ago from Homo erectus. Homo sapiens were distinguished by lighter skeletons
and bigger brains than earlier Homo groups, whom they eventually displaced in
populating the globe.
Homo erectus arose approximately 1.6 million years ago and populated
Africa, Asia and Europe. They were supplemented about 40,000 years ago
by archaic Homo species, although a Javanese group may have been a
contemporary of Homo sapiens.
The first known pre-historic man has been given the name Homo
ergaster who arose in Africa some 1.9 million years ago. He is linked to
Homo erectus who developed from, and eventually replaced Homa
ergaster, in Africa and Asia. Homo ergaster has been identified with early
stone tool technology.
Source: http://www.janesoceania.com/melanesia_origins/index.htm

18. โฮโมเซเปียนส์ : Homosapiens
มนุษย์โครมันยอง (Cro-Magnon)
Source: http://www.sciencephoto.com/media

19. โฮโมเซเปียนส์ : Homosapiens
มนุษย์โครมันยอง (Cro-Magnon)
Source: http://s6.zetaboards.com/man/topic/528356/2/

20. แบบฝึกหัด
1. ทฤษฎีการกาเนิดมนุษย์มีกี่ทฤษฎี อะไรบ้าง และทฤษฎีใดเป็นทฤษฎีที่
น่าเชื่อถือที่สุด จงอธิบายและให้เหตุผลประกอบ
2. จงอธิบายวิวัฒนาการมาสายบรรพบุรุษของมนุษย์ และยกตัวอย่าง
ประกอบ