ΛΑΟΙ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΓΥΡΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

1. I. Ο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ
ΜΕΣΑΙΩΝΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΛΑΟΙ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΓΥΡΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

2. Όροι – κλειδιά της ενότητας
Άβαροι
Σλάβοι
επιδρομές
σκλαβηνίες
στρατιωτική
κατάκτηση
εκχριστιανισμός
και αφομοίωση
Σλάβων

3. ΣΛΑΒΟΙ
Η ζωή των Ανατολικών Σλάβων, του Σεργκέι Ιβάνοφ

4. 1. Οι Σλάβοι και οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο

5.  Οι σημερινοί Σλαβικοί λαοί κατηγοριοποιούνται σε :
 Δυτικούς Σλάβους (κυρίως Τσέχους, Πολωνούς
και Σλοβάκους),
 Ανατολικούς Σλάβους
(κυρίως Λευκορώσους, Ρώσους και Ουκρανούς)
 Νότιους Σλάβους
(κυρίως Βόσνιους, Κροάτες, Μαυροβούνιους, Σέρβους,
Σλοβένους και Βούλγαρους)
 αν και μερικές φορές οι Δυτικοί και οι Ανατολικοί
Σλάβοι συνενώνονται σε μια μόνο ομάδα ως Βόρειοι
Σλάβοι.

6. Εντοπίζονται για πρώτη φορά στις βυζαντινές πηγές
του 6ου αιώνα μ.Χ. με τις παραλλαγές
σκλάβοι, σκαλβηνοί, σλάβοι, σλαβηνοί, Άντες,
και στις δυτικές του 7ου αιώνα μ.Χ. με τις μορφές
sclaveni και sclavi .
Οι ίδιοι αυτοαποκαλούνταν Σλοβένοι, ενώ οι γείτονές
τους Γερμανοί τούς ονόμαζαν
Wenden ή Winden, δηλαδή κελτικός κλάδος που
αφομοιώθηκε από τους Σλάβους αργότερα.

7. Εγκατάσταση σλαβικών φύλων στη Βαλκανική
(Πηγή: Φωτόδεντρο)

8. Οι Σλάβοι στην Ευρώπη κατά το 650

9.  Ήταν νομάδες με ιδιότυπη πολιτική οργάνωση, που
βρέθηκαν εγκατεστημένοι στις αρχές του 6ου αι.,
βόρεια του Δούναβη. Τότε άρχισαν τις επιδρομές τους
εναντίον του Βυζαντίου. Στα τέλη του 6ου και στις
αρχές του 7ου αι. οι Σλάβοι πέρασαν στην επιρροή των
Αβάρων.
 Στη διάρκεια του 9ου αι., οι σκλαβηνίες που
βρίσκονταν στα βορειοδυτικά της Χερσονήσου του
Αίμου εξελίχθηκαν στα πρώτα κρατίδια των Σέρβων
και Κροατών

10. Συνήθειες Σλάβων
Οι Σλάβοι, επειδή ζουν ληστρική ζωή, συνηθίζουν να
επιχειρούν επιθέσεις κατά των εχθρών τους σε
δασώδεις, στενούς και κρημνώδεις τόπους.
Χρησιμοποιούν κατάλληλα τις ενέδρες και κάνουν
ξαφνικές επιθέσεις στη διάρκεια της νύχτας και της
μέρας, επινοώντας πολλά μέσα.
Οι Σλάβοι είναι εμπειρότατοι στη διάβαση των ποταμών
και μένουν καρτερικά μέσα στο νερό. Συχνά
καταδύονται στα βάθη του νερού και κρατούν στο
στόμα τους μακριά κούφια καλάμια που φτάνουν στην
επιφάνεια του νερού. Ξαπλωμένοι ανάσκελα στα βάθη
του νερού αναπνέουν με καλάμια και αντέχουν για
πολλές ώρες, έτσι που δεν γίνονται αντιληπτοί.
Στρατηγικόν Μαυρικίου, έκδ. G. T. Dennis-E. Gamillscheg (Βιέννη 1981)
374-376.

11. Ο ιστορικός Προκόπιος που γνώριζε καλά τη συμπεριφορά των δήμων του
Ιπποδρόμου κατά τη στάση του Νίκα, χρησιμοποιεί τον όρο δημοκρατία με τη
σημασία "κυριαρχία των δήμων, έλλειψη κεντρικής εξουσίας, αναρχία". Τι
σήμαινε ο όρος δημοκρατία στην αρχαία Αθήνα και τι σημαίνει σήμερα;
Θεσμοί και εξωτερική εμφάνιση των Σλάβων
Αυτές οι φυλές δεν υπακούουν στην κυριαρχία ενός μόνον ανδρός,
αλλά από παλιά διαβιούν υπό καθεστώς δημοκρατίας (δηλ.
έλλειψης κεντρικής εξουσίας). Γι' αυτό αποφασίζουν από κοινού
για τα συμφέροντα και τα δύσκολα ζητήματα [...].
Μερικοί δεν φορούν χιτώνα ή πανωφόρι (τριβώνιον), αλλά
μόνο παντελόνια (αναξυρίδες) ως τη μέση τους και έτσι
[ημίγυμνοι] ρίχνονται εναντίον των εχθρών. Μιλούν μια και
μοναδική, εντελώς βάρβαρη γλώσσα και [...] είναι όλοι τους
εξαιρετικά ψηλοί και δυνατοί. Όσο αφορά το χρώμα του δέρματος
και των μαλλιών, δεν είναι εντελώς λευκοί και ξανθοί ή μελαμψοί
αλλά όλοι τους κοκκινωποί.
Προκόπιος, Υπέρ πολέμων,VII,14.

12. Άβαροι
Χρυσό Αβαρικό σφαιρικό κύπελλο, που βρέθηκε στη σημερινή Αλβανία.

13. Χάρτης με τη θέση του Χαγανάτου των Αβάρων γύρω στα 650 μ.Χ.

14.  λαός ουννικής καταγωγής,
 είχαν ιδρύσει προς τα τέλη του 6ου αι. μια
πανίσχυρη αυτοκρατορία στην Κεντρική
Ευρώπη
 ενεργούσαν συχνά επιθέσεις στα βαλκανικά
εδάφη του Βυζαντίου, παρασύροντας μαζί τους
και τους Σλάβους.
 Οι δύο επιδρομείς πολιόρκησαν αρκετές φορές,
αλλά χωρίς αποτέλεσμα την Θεσσαλονίκη.

15. Η βυζαντινή κυβέρνηση
ακολούθησε
• μια ρεαλιστική
πολιτική
πέτυχε να
• εντάξει ομαλά τους
Σλάβους
στη βυζαντινή κοινωνία
(9ος και 10ος αι.)

16. Οι Σλάβοι εξελληνίστηκαν σε τρία στάδια
1ον
υποτάχθη-
καν
στρατιωτικά
2ον
εκχριστια-
νίστηκαν
3ον
αφομοιώ
θηκαν κοι-
νωνικά και
εθνολογι-
κά

17. Σκλαβηνίες
μόνιμες εγκαταστάσεις των Σλάβων στη
Χερσόνησο του Αίμου
αποτελούσαν
αυτόνομες
νησίδες
σλαβικού
πληθυσμού,
μικρότερης ή
μεγαλύτερης
έκτασης
ήταν αρχικά
ημιαυτόνομες
και πλήρωναν
φόρο
υποτέλειας.
ήταν
διάσπαρτες
ανάμεσα σε
Έλληνες.

18. Οι Βούλγαροι

19. Όροι-κλειδιά της ενότητας
Ίδρυση
Βουλγαρικού
Κράτους
εθνογένεση
Βουλγάρων
χάνοι
πόλεμοι
εμπορικές
συναλλαγές
Εκχριστιανι
-σμός

20. α. Ίδρυση Βουλγαρικού Κράτους
Η αρχαία πατρίδα των Βουλγάρων, στο Ινδοκούς και Παμίρ, σύμφωνα με χάρτη της
Κεντρικής Ασίας, από τον αρμενικό γεωγραφικό Άτλαντα ‘Ashharatsuyts’ (5ος-7ος αιώνας),
σε ανασχεδιασμό του ακαδημαϊκού S.T. Eremian.

21. Βούλγαροι :
νέος αντίπαλος στον βαλκανικό χώρο
φύλο
ασιατικής
προέλευσης
με καλή
στρατιωτική
και πολιτική
οργάνωση.

22. • νίκησαν τα βυζαντινά
στρατεύματα
• κατέλαβαν την
περιοχή μεταξύ
Δούναβη και Αίμου.
680
• υπέγραψε συνθήκη
ειρήνης
• συμφώνησε να
παρέχει στους
Βουλγάρους ετήσιο
φόρο.
αυτοκράτορας
Κωνσταντίνος Δ • έμμεση
αναγνώριση
του νέου
κράτους.
Αποτέλεσμα

23. Η Βουλγαρία περί το 700

24. Εθνογένεση Βουλγάρων
Βούλγαροι
ολιγάριθμοι αλλά
πολιτικά και
στρατιωτικά
κυρίαρχοι
έδωσαν το όνομα
και την
οργάνωση
Σλάβοι
συγκρότησαν τη
λαϊκή βάση
έδωσαν τη
γλώσσα

25. β. Σχέσεις με το Βυζάντιο
περίοδοι μακρών
πολέμων
Οι δύο λαοί
είχαν εμπορικές
συναλλαγές, οι
κανόνες των
οποίων
ρυθμίζονταν από
συνθήκες

26. Ο Συμεών στέλνει πρέσβεις στο Φατιμήδη
Χαλίφη για να σχηματίσει συμμαχία κατά των
Βυζαντινών.

27. Χάνοι ► Οι ηγεμόνες των Βουλγάρων
 είχαν υιοθετήσει την
ελληνική ως επίσημη
γλώσσα τους, όπως
πιστοποιούν οι
βουλγαρικές
επιγραφές.
Συμεών ο Μέγας

28. Παλαιό κυριλλικό αλφάβητο

29. Ο Χαν Κρούμος εορτάζει μετά τη νίκη της Πλίσκας

30. εκχριστιανισμός
864
•δέχτηκαν τον
Χριστιανισμό
από το
Βυζάντιο
εντάχθηκαν
•στη
σφαίρα
επιρροής
του
βυζαντινού
πολιτισμού
Ο
εκχριστιανισμός
•άνοιξε νέες
προοπτικές
και στις
σχέσεις
των
Βουλγάρων
με το
Βυζάντιο.

31. Η Βουλγαρική Αυτοκρατορία επί Σαμουήλ

32. Πηγές-Δικτυογραφία
 Ιστορία (Β ’ Γυμνασίου): Ηλεκτρονικό Βιβλίο
 Ιστορία (Ε Δημοτικού): Ηλεκτρονικό Βιβλίο
 Ιστορία (Β’ Γενικού Λυκείου - Γενικής Παιδείας):
Ηλεκτρονικό Βιβλίο
 Βικιπαίδεια
 Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού