1. I.Ο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΕΣΑΙΩΝΑ1. Οι Σλάβοι και οι σχέσεις τους με το ΒυζάντιοΤσατσούρηςΧρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλας
http://xtsat.blogspot.gr/

2. Διδακτικός στόχος
Να συνειδητοποιήσουμε γιατί η αφομοίωση των Σλάβων υπήρξε αναγκαίαγια την ενότητα και το μέλλον της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.
Σλάβοι πολεμιστές

3. 500
600
700
800
900ΠΡΩΤΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣΜΕΣΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
565Επιδρομές Αβάρωνκαι Σλάβων
610Στέψη Ηρακλείου717 ΣτέψηΛέοντος Γ΄
Εγκαταστάσεις Σλάβων784 Αρχή εξελληνισμού Σλάβων

4. Ποιοι λαοί απειλούσαν το Βυζάντιο τον 6οαιώνα στα βόρεια σύνορά του (Δούναβης) και ποια ήταν τα χαρακτηριστικά τους;

5. τέλη 6ου-αρχές 7ου : κάτω από επιρροή Αβάρων αρχές 6ου αι.: βόρεια του Δούναβη επιδρομέςνομάδεςιδιότυπη πολιτική οργάνωση
Σλάβοι

6. πολιορκίες Θεσσαλονίκης χωρίς αποτέλεσμαεπιθέσεις στα Βαλκάνια μαζί με Σλάβουςτέλη 6ου αι.: αυτοκρατορία στην Κεντρική ΕυρώπηουννικήςκαταγωγήςΆβαροι ιππείς από τον Angus McBride
Άβαροι

7. Στρατηγικόνσημαίνει «εγχειρίδιο με οδηγίες για στρατιωτικούς». Ποιες από τις πληροφορίες του Στρατηγικού του Μαυρικίου πιστεύεις ότι ήταν χρήσιμες για τη στρατιωτική αντιμετώπιση των Σλάβων;

8. 1. Οι πρώτες μόνιμες σλαβικές εγκαταστάσεις στη Θράκη
Αυτότοίδιοέτος,τοτρίτομετάτοθάνατοτουαυτοκράτοραΙουστίνου[581],επίτηςβασιλείαςτουΤιβερίου,οαπαίσιοςλαόςτωνΣκλαβήνωνεξόρμησανκαιδιέτρεξανολόκληρητηνΕλλάδα,καιτηχώρατωνθεσσαλονικέωνκαιόλητηΘράκη,καικυρίευσανπόλειςκαικατέλαβανπολυάριθμαφρούριακαικατέστρεψανκαιπυρπόλησανκαιαιχμαλώτισαντονλαόκαιοδήγησανμακριάτουςαιχμαλώτουςκαιέγινανκύριοιόληςτηςυπαίθρουκαικατοικούνσ'αυτή,τέσσεραχρόνιατώρα,σανναείναιδικήτουςχωρίςφόβο.
ΕπειδήοαυτοκράτοραςέχειεμπλακείσεπόλεμομετουςΠέρσεςκαιέχειστείλειόλεςτιςδυνάμειςτουστηνΑνατολή,ζουνμετηνάνεσήτουςστηχώρακαικατοικούνσ'αυτήκαιεξαπλώνονταιόσομακριάτουςεπιτρέπειοθεός,καιερημώνουνκαικαίουνκαιαιχμαλωτίζουν,σετέτοιαέκτασηπουέχουνφτάσεισταεξωτερικάτείχητηςπόλης(δηλαδήταΜακράΤείχητηςΚωνσταντινούπολη),απ'όπουοδήγησανμακριάτακοπάδιααλόγωντουαυτοκράτορα,πολλέςχιλιάδεςστοναριθμό,καιό,τιάλλομπόρεσανναβρουν. Καιωςσήμεραακόμη,τοέτος584,στρατοπεδεύουνκαικατοικούνεκείκαιζουνειρηνικάστηρωμαϊκήεπικράτεια,σίγουρακαιχωρίςφόβο,καιαιχμαλωτίζουνκαισκοτώνουνκαικαίουν.
ΚαιέγινανβαθύπλουτοισεχρυσόκαιασήμικαικοπάδιααλόγωνκαιαπέκτησανπολλάόπλακαιέμαθανναμάχονταικαλύτερααπότουςΡωμαίους, ενώαρχικάδενήτανπαράάξεστοιβάρβαροιπουδεντολμούσανναεμφανισθούνέξωαπόταπυκνάτουςδάση.Καιόσογιαταόπλαδενήξερανακόμηκαιτιείναιαυτά,εκτόςαπόδύο-τρίαλογχάδια,δηλαδήκοντάδόρατα.
(Ιωάννης Εφέσου, Εκκλησιαστική Ιστορία, Γ μέρος, κεφ. 25, 248-249)
α) Ο συγγραφέας, Ιωάννης της Εφέσου, είναι εχθρικός απέναντι στους Σλάβους. Να σημειώσετε δύο επίθετα που χρησιμοποιεί για τους Σλάβους (Σκλαβήνους) που μαρτυρούν την εχθρότητά του.
β) Σε ποιες περιοχές του ρωμαϊκού (βυζαντινού) κράτους εγκαταστάθηκαν οι Σλάβοι;
γ) Ποια προβλήματα προκάλεσαν οι Σλάβοι στο βυζαντινό πληθυσμό αυτών των περιοχών;

9. Ο ιστορικός Προκόπιος που γνώριζε καλά τη συμπεριφορά των δήμων του Ιπποδρόμου κατά τη στάση του Νίκα, χρησιμοποιεί τον όρο δημοκρατίαμε τη σημασία «κυριαρχία των δήμων, έλλειψη κεντρικής εξουσίας, αναρχία». Τι σήμαινε ο όρος δημοκρατία στην αρχαία Αθήνα και τι σημαίνει τώρα; Τι πληροφορίες μας δίνει ο Προκόπιος για τους Σλάβους;

10. Ποιες μεθόδους εισβολής στη Βυζαντινή επικράτεια ακολούθησαν οι Σλάβοι τον 7οαι. και με ποιο τρόπο αντιμετωπίστηκαν από την κεντρική βυζαντινή εξουσία;

11. Εγκατάσταση σλαβικών ομάδων στην ηπειρωτική Ελλάδα
Οι Σλάβοι τον 7ο αιώνα
Προβλήματα επικοινωνίας Κωνσταντινούπολης με ευρωπαϊκές επαρχίες (ιδίως Θεσσαλονίκη)
Επιθέσεις-ΛεηλασίεςΣκλαβηνίεςαυτόνομες νησίδες σλαβικού πληθυσμού, διάσπαρτες ανάμεσα στους Έλληνες τον 7οκαι 8οαι. Τι ήταν οι Σκλαβηνίες;

12. Οι Σλάβοι και οι Ελληνικοί πληθυσμοί στο πέρασμα του χρόνου
Ομαλή ένταξη Σλάβων στη βυζαντινή κοινωνία (9ο και 10ο αιώνα)
Επίδραση ελληνικού πολιτισμού
Ανάπτυξη οικονομικών -κοινωνικών σχέσεων Εξελληνισμός Σλάβων σε 3 στάδιαΣτρατιωτική υποταγήΕκχριστιανισμόςΑφομοίωση κοινωνική εθνολογική

13. Το Βυζάντιο ενέταξε ομαλά τους Σλάβους στη βυζαντινή κοινωνία (9ος–10οςαι.)
3. Η αφομοίωση των Σλάβων
Ο πατέρας μας, ο αείμνηστος Βασίλειος [Α΄, 867 –886], ο αυτοκράτορας των Ρωμαίων, έπεισε τους Σλάβους να εγκαταλείψουν τα αρχαία έθιμά τους, αφού τους έκανε Έλληνες και τους υπήγαγε στους κυβερνήτες σύμφωνα με το ρωμαϊκό πρότυπο, και τους βάπτισε, τους ελευθέρωσε από τη σκλαβιά στους ηγεμόνες τους και τους δίδαξε να πολεμούν τα έθνη που είναι εχθρικά προς τους Ρωμαίους.
(D. Obolensky, Η Βυζαντινή Κοινοπολιτεία. Η Ανατολική Ευρώπη, 500 –1453, τόμος Α΄, σελίδα 140.)
α) Πότε ολοκληρώθηκε ο εξελληνισμός των Σλάβων που ήταν εγκατεστημένοι στα όρια του ρωμαϊκού κράτους;
β) Με ποια μέτρα επιτεύχθηκε ο εξελληνισμός τους;

14. Μελετώντας το γράφημα –χάρτη διαπιστώνουμε ότι η πυκνότητα της σλαβικής εγκατάστασης ήταν ιδιαίτερα μεγάλη στο βορειότερο τμήμα της Ηπείρου και αρκετά μεγάλη στην κεντρική Στερεά και την Πελοπόννησο, ενώ ήταν πολύ αραιότερη στις παράκτιες περιοχές.

16. Ο κ. Τσατσούρηςζητάει συγγνώμη από τους μαθητές του που τελείωσε το μάθημα και τους υπόσχεται ότι την επόμενη φορά θα τους δώσει την ευκαιρία να εξεταστούν και να δείξουν την αξία τους!!!