2. Гарч ирэх Query New цонхноос Design View хийнэ

3. ӨС дахь бүх хүснэгтүүдийг харуулсан Show Table цонх гарч ирэх ба хайлтанд шаардагдах хүснэгтийг сонгож Add товчийг дарна.

4. Хайлтанд шаардлагатай бүх хүснэгтийг сонгож дууссаны дараа Close-г дарна.

7. Гаргасан хайлтын загварыг хадгалахын тулд дараах аргуудаас хэрэглэж болно

8. Цэсийн File>Save эсвэл File>Save As сонголтуудыг гүйцэтгэх

9. Товчлуураас CTRL+S товчийг дарах

11. Datasheet View - загварын дагуу хийгдсэн хайлтын үр дүнг харах

12. SQL View - загварын дагуу бичигдсэн SQL командыг харах

13. Print Preview - хайлтын үр дүнд хэвлэх байдлыг харах

14. Даалгавар№3 Томьёогоор бодогдох багана үүсгэх

15. Хайлтын үр дүнд зөвхөн хүснэгтэд шууд тодорхойлогдсон талбаруудыг гаргахаас гадна тодорхой талбарын утгыг томьёонд орлуулж бодолт хийж, түүний үр дүнг гаргах шаардлага байдаг .Үүний тулд дараах алхмуудыг гүйцэтгэнэ.Үүнд:

16. ХЗТХ дэх талбарын нэр хэсэгт томьёо буюу илэрхийллийг бичнэ.

17. Талбарын нэр хэсэгт томьёо баганы толгойд гарчгийг заана.

18. Хэрэв гарчгийг заагаагүй бол Expr1 гэсэн стандарт нэр олгогддог. Толгойд тодорхой гарчиг заахын тулд дараах 2 аргыг хэрэглэж болно.Үүнд:

19. Томьёоны эхний хэсэгт толгой болох текстийг бичээд тэмдэгтээр томьёоноос тусгаарлаж өгнө. Эсвэл View>Properties> сонголтоор ород Caption мөрт толгойг заана. Мөн түүнчлэн Акссесийн дүрмийн дагуу илэрхийлэл бичдэг дүрмийг бүрэн эзэмшээгүй бол Build Expression хэрэгслийг ашиглаж болно. Түүнийг дуудах хоёр арга байдаг. Тухайлбал:

20. Хулганы баруун товчийг дарж гарсан цэсээс Build сонголтыг хийх

21. Хэрэгслийн самбараас Build бүхий товчийг дарах

22. Дээрх үйлдлийн аль нэгийг нь гүйцэтгэсний үр дүнд дараах цонх гарч ирэх бөгөөд тус цонхонд хэрэгцээтэй сонголтуудыг хийхэд Акссесийн дүрмийн дагуу илэрхийлэл автоматаар бүрдэж бичигдэнэ.

24. Дараа нь ХЗТХ-н Sort сонголт дээр очиж идэвхжүүлээд нээхэд дараах сонголт бүхий цэс гарна.Үүнд:

27. Үүний үр дүнд ХЗТХ-н Total мөр гарч ирэх ба тус мөрийн Group By гэсэн бүлэглэх заалтуур бүх талбаруудад гарч ирнэ.

28. Бүлэг үүсгэх талбарт тус заалтуурыг идэвхжүүлэхэд дараах сонголт бүхий цэсээр задарна.

29. Үүнд:

30. -Group by - тухайн талбарын утгаар бүлэглэхийг заах

32. -Max - хамгийн их утгыг тодорхойлох

33. -Min - хамгийн бага утгыг тодорхойлох

34. Гарч ирсэн зарим талбарын хэрэгцээгүй Group By заалтуурыг арилгах шаардлагатай.

36. Хэд хэдэн өмнө нь үүсгэсэн хайлтын хүснэгт

38. Гарч ирсэн Show Table цонхонд ямар төрлийн хүснэгтүүдийг холбох гэж байгааг сонгож заана. Үүнд:

39. Tables (зөвхөн анхдагч хүснэгтүүд)

40. Queries(Зөвхөн хайлтын хүснэгтүүд)

41. Both(Анхдагч ба хайлтын хүснэгтүүд)

42. Гарсан Table буюу Query хүснэгтүүдийн жагсаалтаас хүснэгт нэг бүрийг Add товчийг дарж сонгох ба бүх хүснэгтийг сонгож дууссаны дараа Close товчийг дарж гарна.

43. Select Query цонхонд холболт ба холбож хайлт хийсний үр дүнд авах талбаруудыг заана.

44. Холбох талбар тодорхой байх ба тохиолдолд ӨСУС нь автоматаар холболт хийсэн байх буюу холболт хийгдээгүй бол холбоос талбаруудын хооронд хулганыг яирж холболт хийнэ. Дараа нь холболтын төрлийг заах хэрэгтэй. Холболтын төрлийг заагаагүй тохиолдолд автоматаар энгийн холболт хийгддэг бөгөөд түүнийг гадаад холболт болгож өөрчлөх шаардлагатай бол Join Properties заалтуурыг ашиглана.

45. Үүний тулд:

46. Эхлээд холбоос зураасыг идэвхжүүлээд хулганы баруун товчийг дарна. Эсвэл View цэсээс Join properties сонголтыг хийнэ.

47. Дараа нь гарсан Join Properties цонхонд холболтын төрлийг заана. Тус цонх нь 3 сонгоолттой бөгөөд 1 дэх сонголт нь энгийн холболтыг , 2 ба 3 дахь сонголт нь гадаад холболтыг илэрхийлсэн бичвэртэй байдаг.

48. Гадаад холболт хийх үед заагддаг эх буюу охин хүснэгтийг тодорхойлохын тулд 2 буюу 3 – р сонголтыг хэрэглэнэ. Холбогдох хүснэгтүүдийг сонгох(Show table цонхонд ) үед түрүүнд нь сонгосон хүснэгтийг эх хүснэгт гэж (жишээлбэл course) тодорхойлохын тулд тус цонхны 2-р сонголтыг хийнэ. Харин сүүлд нь сонгосон хүснэгтийг эх хүснэгт гэж (жишээлбэл crschoose) тодорхойлохын тулд 3-р сонголтыг хийнэ.

49. Гадаад холболт бөгөөд “course” эх хүснэгтийн бүх бичлэг ба “crschoose” охин хүснэгтийн холбоос талбарын утга тэнцүү байх бичлэгүүд холбогдоно. Гадаад холболт бөгөөд “crschoose” эх хүснэгтийн бүх бичлэг ба “course” охин хүснэгтийн холбоос талбарын утга тэнцүү байх бичлэгүүд холбогдоно. Энгийн холболт бөгөөд 2 хүснэгтээс ижил холбоос талбарын утгатай бичлэгүүд холбогдоно.

50. Холболтыг устгах

51. Холболтыг устгахын тулд холбоос зураасыг идэвхжүүлж хулганы баруун товчийг дарж гаргасан цэсээс Delete сонголт эсвэл Edit> Delete сонголтыг хийнэ.

52. Сонгосон хүснэгтийг устгахын тулд тухайн хүснэгтийг идэвхжүүлээд хулганы баруун товчийг дарж гаргасан цэсээс remove table сонголт эсвэл Edit> Delete сонголтыг хийнэ.

53. Жишээ

54. Оюутнуудын 1-р улиралд сонгосон хичээлийн төлбөрийг бодох хайлтын загварыг гаргая. Анхдагч хүснэгтүүд дараах өгөгдлийг агуулсан байна.

55. Хичээл буюу Course хүснэгт

56. Оюутны хичээл сонголт буюу crschoose хүснэгт

57. Хайлтын загварыг харуулъя.

58. Тайлбар

59. Course ба crschoose хүснэгтүүдийг хооронд нь гадаадаар холбосон ба crschoose хүснэгтийг эх course хүснэгтийг охин гэж тодорхойлсон. Учир нь тус хайлтанд оюутны хичээл сонголтын мэдээлэл чухал бөгөөд хичээл хүснэгтээс оюутны сонгосон хичээлийн тухай нэмэлт мэдээллийг авах шаардлагатай юм.

60. Хүснэгтүүдийг холбосны дараа хайлтын үр дүнд харуулах талбаруудыг сонгосон. Үүнд : Оюутны код , хичээлийн кредит тухайн хичээлийг сонгосон улирал зэрэг талбаруудыг анхдагч хүснэгтээс авсан.

61. Оюутны 1-р улирлын хичээлийн төлбөрийг бодох гэсэн шаардлагын дагуу улирал (semester) талбарын утгыг нэгтэй байна гэж criteria мөрөнд заасан ба тус талбарын утгыг үр дүнд харуулах шаардлагагүй гэж show мөрөнд тодорхойлсон.

62. Оюутан тус бүрийн төлбөрийг бодохын тулд оюутны кодоор бүлэглэлт хийсэн. Үүнийг оюутны код талбарын total мөрөнд group by заалтуур өгч хэрэгжүүлсэн.

63. Үүний дараа хичээлийн кредит талбарт оюутны сонгосон хичээлүүдийн нийт кредитийн бодолт хийх бөгөөд үүний тулд тус талбарын total мөрөнд sum заалтуур өгсөн. Үүнээс гадна тус талбарын нэрийг өөрчлөх шаардлагатай бөгөөл үүний тулд талбарын нэр хэсэгт нийт кредит бичилтийг хийж дүрмийн дагуу босоо 2 цэг (:) тавьсан.

64. Эцэст нь төлбөрийн бодох томъёо талбар шинээр үүсгэж талбарын нэр хэсэгт нийт кредитийг үржих нэр кредитийн үнэ болох 9800 гэсэн томъёог дараах байдлаар бичсэн.

65. Төлбөр: Sum ([course]![crs_cred])*9.8

66. Хадгалалт хийгээд View>View Datasheet сонголтоор орж хайлтын үр дүнг харахад дараах хүснэгт гарна.