Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty dệt may

47
Lêi më ®Çu
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng lµ mét
qu¸ tr×nh kÕt hîp vµ tiªu hao çc yÕu tè s¶n xuÊt ®Ó thu hót ®-îc s¶n phÈm.
Tæng hîp toµn bé çc hao phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh trong kú t¹o nªn chØ tiªu chi phÝ s¶n xuÊt. Sù tån t¹i vµ ph¸t
triÓn cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo viÖc doanh nghiÖp cã b¶o ®¶m tù bï ®¾p
®-îc chi phÝ ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ b¶o ®¶m cã l·i hay
kh«ng. V× vËy, viÖc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh
cña s¶n phÈm lµ viÖc lµm cÊp thiÕt, kh¸ch quan vµ cã ý nghÜa rÊt quan träng,
nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. MÆt kh¸c, xÐt trªn gãc ®é vÜ m«,
do çc yÕu tè s¶n xuÊt ë n-íc ta cßn rÊt h¹n chÕ nªn tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt
®ang lµ nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu cña c«ng ty qu¶n lý kinh tÕ.
NhiÖm vô c¬ b¶n cña kÕ to¸n lµ kh«ng nh÷ng ph¶i h¹ch to¸n ®Çy ®ñ chi phÝ
s¶n xuÊt, mµ cßn ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó kiÓm so¸t chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn tiÕt kiÖm
chi phÝ s¶n xuÊt, phôc vô tèt cho viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¸p øng yªu cÇu
cña chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh. §ång thêi cung cÊp th«ng tin h÷u Ých, kÞp thêi
cho viÖc ra quyÕt ®Þnh. §Ó gi¶i quyÕt ®-îc vÊn ®Ò ®ã, ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c
kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. C«ng viÖc nµy
kh«ng nh÷ng mang ý nghÜa vÒ mÆt lý luËn, mµ cßn mang ý nghÜa thùc tiÔn to
lín cÊp b¸ch trong qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña çc doanh
nghiÖp s¶n xuÊt ë n-íc ta nãi chung vµ C«ng ty B×nh Minh nãi riªng.
NhËn thøc ®-îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò, cïng sù gióp ®ì tËn t×nh cña c«
gi¸o NguyÔn ThÞ Quý, trong thêi gian thùc tËp em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi:
“KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty B×nh
Minh” lµm b¸o ço thùc tËp.
KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò tèt nghiÖp ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, gåm 3
phÇn chÝnh:

48
Ch-¬ng I: Çc vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm.
Ch-¬ng II: Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm ë C«ng ty B×nh Minh.
Ch-¬ng III: NhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty B×nh Minh.
Víi kiÕn thøc vµ tr×nh ®é cã h¹n, ch-a cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc nhiÒu víi tÕ
nªn chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt nhÊt
®Þnh. KÝnh mong sù th«ng c¶m vµ nhËn ®-îc ý kiÕn ®ãng gãp cña thÇy c« vµ
çc anh chÞ trong phßng kÕ to¸n c«ng ty B×nh Minh ®Ó chuyªn ®Ò ®-îc hoµn
thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h-íng dÉn tËn t×nh cña c« gi¸o nguyÔn ThÞ
Quý cïng çc anh chÞ trong phßng kÕ to¸n c«ng ty B×nh Minh trong qu¸ tr×nh häc
tËp nghiªn cøu ®· gióp ®ì em hoµn thiÖn chuyªn ®Ò nµy.
Hµ néi, th¸ng 8 n¨m 2003

49
Ch-¬ng I
çc vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm
1.1 §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n,
vËn dông çc ph-¬ng ph¸p kü thuËt h¹chto¸n ®Æc biÖt ®ÆcbiÖt lµ vËn dông
ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp, ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt, vµ ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm trong ph¹m vi ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp b¾t nguån tõ nh÷ng
®Æc ®iÓm cña quy tr×nh c«ng nghÖ kü thuËt vµ tæ chøc s¶n xuÊt tõ tÝnh ®a d¹ng
vµ khèi l-îng s¶n phÈm ®-îc s¶n xuÊt ra, nãi çch kh¸c lµ b¾t nguån tõ lo¹i
h×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. ViÖc nghiªn cøu lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña doanh
nghiÖp sÏ gióp cho viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp ®-îc hîp
lý, vËn dông çc ph-¬ng ph¸p kü thuËt h¹ch to¸n ®-îc ®óng ®¾n. vµ do ®ã ph¸t
huy ®-îc chøc n¨ng, vai trß vµ vÞ trÝ cña kÕ to¸n trong c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n lý
kinh tÕ, qu¶n lý doanh nghiÖp nãi Chung vµ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm nãi riªng.
Tõ ngµnh kinh tÕ cÊp I sÏ ®-îc ph©n chia thµnh ngµnh kinh tÕ cÊp II, cÊp III
cã lo¹i h×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt tÝnh chÊt quy tr×nh c«ng nghÖ, ph-¬ng ph¸p s¶n
xuÊt s¶n phÈm, ®Þnh kú s¶n xuÊt vµ sù lÆp l¹i cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh¸c
nhau. §Ó nghiªn cøu çc lo¹i h×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n
lo¹i s¶n xuÊt c«ng nghiÖp theo nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau nh-: ph©n lo¹i theo
lo¹i h×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt cña quy û×nh c«ng nghÖ,
ph©n lo¹i theo ph-¬ng ph¸p s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ sù lÆp l¹i cña s¶n phÈm s¶n
xuÊt ra.
1.2 Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ çc çch ph©n loai CPSX chñ yÕu.
1.2.1 Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt.

50
CPSX lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao
®éng vËt ho¸ vµ çc chiphÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ doanh nghiÖp chi ra ®Ó tiÕn hµnh
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi k×.
1.2.2 Çc çch ph©n lo¹i CPSX chñ yÕu.
1.2.2.1 Ph©n lo¹i CPSX theo tÝnh chÊt kinh tÕ (yÕu tè chi phÝ).
Theo çch ph©n lo¹i nµy, nh÷ng kho¶n chi phÝ cã chung tÝnh chÊt (néi
dung) kinh tÕ ®-îc xÕp chung vµo mét yÕu tè, kh«ng kÓ chi phÝ ®ã ph¸t sinh ë
®Þa ®iÓm nµo dïng vµo môc ®Ých g× trong s¶n xuÊt kinh doanh. . Theo quy ®Þnh
hiÖn hµnh ë ViÖt Nam, toµn bé chi phÝ ®-îc chia htµnh n¨m yÕu tè:
- Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu
chÝnh, vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, c«ng cô, dông cô,... sö dông vµo s¶n xuÊt
kinh doanh trong k× b¸o ço.
- Chi phÝ nh©n c«ng: Çc chi phÝ tr¶ cho ng-êi lao ®éng (th-êng xuyªn
hay t¹m thêi) vÒ tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, çc kho¶n phô cÊp, trî cÊp cã tÝnh chÊt
l-¬ng trong k× b¸o ço, vµ çc kho¶n trÝch theo l-¬ng (BHXH, KPC§, BHYT)
- Chi phÝ khÊu hao TSC§: Bao gåm chi phÝ khÊu hao toµn bé TSC§ cña
doanh nghiÖp ph¶i trÝch trong kú b¸o ço.
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi:Bao gåm çc chi phÝ vÒ nhËn cung cÊpdÞch vô
tõ çc ®¬n vÞ kh¸c phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp k×
b¸o ço nh-: ®iÖn, n-íc, ®iÖn tho¹i, vÖ sinh vµ çc dÞch vô kh¸c.
- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Bao gåm çc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ch-a
ph¶n ¸nh ë çc chØ tiªu trªn, ®· chi b»ng tiÒn trong k× b¸o ço nh-: tiÕp kh¸ch,
héi häp, thuª qu¶ng ço.
1.2.2.2 Ph©n lo¹i CPSX theo c«ng dông kinh tÕ chi phÝ( kho¶n môc chi phÝ ).
Nh÷ng CPSX cã cïng môc ®Ých, c«ng dông ®-îc s¾p xÕp vµo mét kho¶n
chi phÝ, kh«ng ph©n biÖt néi dung kinh tÕ cña chi phÝ.
Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, CPSX ë ViÖt Nam bao gåm ba kho¶n môc chi
phÝ:

51
-Kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: lµ toµn bé chi phÝ vÒ nguyªn
vËt liÖu chÝnh, phô, nhiªn liÖu,... tham gia trùc tiÕp vµo viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n
phÈm hay thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
- Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: gåm tiÒn l-¬ng, phô cÊp l-¬ng vµ
çc kho¶n trÝch theo l-¬ng ( BHXH, BHYT, KPC§) cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n
xuÊt ra s¶n phÈm.
- Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong bé
phËn s¶n xuÊt (ph©n x-ëng, ®éi), ngoµi 2 kho¶n môc trªn CPSXC bao gåm:
+ Chi phÝ NVL: gåm nh÷ng chi phÝ vËt liÖu dïng chung cho ph©n x-ëng,
nh-: vËt liÖu dïng chung ®Ó söa ch÷a, b¶o d-ìng TSC§ vËt liÖu v¨n phßng ph©n
x-ëng.
+ Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng: gåm çc kho¶n tiÒn l-¬ng, çc kho¶n trî
cÊp l-¬ng, çc kho¶n trÝch theo l-¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n x-ëng, ®éi,
bé ph©n s¶n xuÊt.
+ Chi phÝ khÊu hao TSC§: gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao TSC§ dïng
trong ph©n x-ëng nh- m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ph-¬ng tiÖn vËn t¶i, vËt truyÒn
dÉn, nhµ x-ëng.
+ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: gåm çc chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô
cho ho¹t ®éng cña ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt nh- chi phÝ söa ch÷a TSC§
thuª ngoµi, chi phÝ ®iÖn, n-íc, ®iÖn tho¹i, çc kho¶n chi mua vµ sö dông çc tµi
liÖu kü thuËt, b»mg s¸ng chÕ, nh·n hiÖu th-¬ng m¹i...
+ Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: gåm çc chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ngoµi çc chi phÝ
®· kÓ trªn phôc vô cho ho¹t ®éng cña ph©n x-ëng.
1.2.2.3 Ph©nlo¹i CPSX theo mèi quan hÖ gi÷a CPSX vµ khèi l-îng s¶n phÈm, lao vô
s¶n xuÊt trong k×.
Theo çch ph©n lo¹i nµy toµn bé CPSX chia lµm 2 lo¹i:
- Chi phÝ cè dÞnh (biÕn phÝ): lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng thay ®æi vÒ tæng sè khi
cã sù thay ®æi vÒ khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong møc ®ä nhÊt ®Þnh nh- chi
phÝ khÊu hao TSC§ theo ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n, chi phÝ ®iÖn th¾p s¸ng.

52
- Chi phÝ biÕn ®æi (biÕn phÝ): lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay ®æi vÒ l-îng t-¬ng
quan tØ lÖ thuËn víi khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong k× nh- CPNVLTT,
CPNCTT.
Çch ph©n lo¹i nµy, cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi kÕ to¸n qu¶n trÞ trong
qu¸ tr×nh ph©n tÝch t×nh h×nh tiÕt kiÖm chi phÝ, x¸c ®Þnh ph-¬ng h-íng n©ng cao
hiÖu qu¶ chi phÝ.
1.3 ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý CPSX trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh.
- C«ng t¸c qu¶n lý CPSX cã t¸c dông ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc
hiÖn dù to¸n CPSX, lµm c¨n cø ®Ó lËp b¸o ço CPSX theo yÕu tè, lËp kÕ hoach
cung øng vËt t-, tiÒn vèn, sö dông lao ®éng... ho k× sau.
- C«ng t¸c qu¶n lý CPSX gãp phÇn cung cung cÊp sè liÖu cho c«ng t¸c tÝnh
gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh,
lµm tµi lÖu tham kh¶o ®Ó lËp ®Þnh møc CPSX vµ lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n
phÈm cho kú sau.
- C«ng t¸c qu¶n lý CPSX cã t¸c dông lín trong c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh
doanh, ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn vµ phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh cÇn thiÕt ®Ó h¹
gÝ thµnh s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh.
1.4 Gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.4.1 Gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh chÊt l-îng
s¶n xuÊt, lµ c¨n cø quan träng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t
®éng s¶n xuÊt.
1.4.2 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.4.2.1 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm theo têi gian vµ c¬ së sè liÖu tÝnh gi¸
thµnh.
Theo çch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm chia lµm 3 lo¹i:

53
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: lµ gi¸ thµnh tÝnh tr-íc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt, dùa trªn
çc ®Þnh møc vµ dù to¸n chi phÝ trong kú kÕ ho¹ch. ChØ tiªu nµy x¸c ®Þnh møc
®é chi phÝ giíi h¹n ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong kú kÕ ho¹ch.
- Gi¸ thµnh ®Þnh møc: lµ gi¸ thµnh còng ®-îc tÝnh tr-íc khi b¾t ®Çu s¶n
xuÊt s¶n phÈm. Tuy nhiªn, kh¸c víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®-îc x©y dùng trªn c¬
së çc ®Þnh møc b×nh qu©n tiªn tiÕn vµ kh«ng biÕn ®æi trong suèt c¶ kú kÕ
ho¹ch, gi¸ thµnh ®Þnh møc l¹i ®-îc x©y dùng trªn c¬ së çc ®Þnh møc chi phÝ
hiÖn hµnh t¹i tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong kú kÕ ho¹ch (th-êng lµ ngµy ®Çu
th¸ng), nªn gi¸ thµnh ®Þnh møc lu«n thay ®æi phï hîp víi sù thay ®æi cña çc
®Þnh møc chi phÝ ®¹t ®-îc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ: gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu ®-îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt
thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, trªn c¬ së çc chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, kÓ c¶ chi v-ît hoÆc ngoµi ®Þnh møc, kÕ ho¹ch (thiÖt
h¹i, hao hôt trong s¶n xuÊt,...).
1.4.2.2 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n.
Theo çch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm chia lµm 2 lo¹i
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (gi¸ thµnh c«ng x-ëng): bao gåm CPNVLTT,
CPNCTT, CPSXC tÝnh cho s¶n phÈm, c«ng viÖc hoµn thµnh.
- Gi¸ thµnh toµn bé: bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt, CPBH vµ CPQLDN tÝnh
cho s¶n phÈm ®ã..
1.5 §èi t-îng tËp hîp CPSX, ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.5.1 §èi t-îng tËp hîp CPSX.
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ thùc chÊt lµ n¬i ph¸t sinh chi phÝ
vµ ®èi t-îng chÞu chi phÝ. V× vËy, khi x¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt, tr-íc hÕt ph¶i c¨n cø vµo môc ®Ých sö dông cña chi phÝ. Sau ®ã, c¨n cø vµo
®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ.
X¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ ®óng vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t
®éng, yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc tæ chøc kÕ

54
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tõ viÖc tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu ®Õn viÖc tæ chøc
tæng hîp sè liÖu ghi chÐp trªn tµi kho¶n, sæ chi tiÕt,...
1.5.2 §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh phÈm lµ s¶n phÈm, b¸n thµnh phÈm, dÞch vô, lao
vô hoµn thµnh ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh. §èi t-îng ®ã, cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi
cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hay ®ang trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt tuú theo yªu cÇu
cña h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé vµ tiªu thô s¶n phÈm.
§èi t-îng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh gièng nhau ë b¶n
chÊt chung, chóng ®Òu lµ ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ theo ®ã vµ cïng
phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý, ph©n tÝch vµ kiÓm tra chi phÝ vµ gi¸ thµnh. Nh-ng,
chóng còng cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau:
- X¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ lµ x¸c ®Þnh ph¹m vi (n¬i) ph¸t sinh chi
phÝ ®Ó tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú.
- X¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh cã liªn quan ®Õn kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt (thµnh phÈm vµ dÞch vô hoµn thµnh).
- Mét ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ cã thÓ cã nhiÒu ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
Tuy nhiªn, ë nhiÒu tr-êng hîp ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ
phï hîp víi ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. Do ®ã, ®Ó ph©n biÖn ®-îc ®èi t-îng h¹ch
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh ngay c¶ khi chóng ®ång nhÊt lµ
mét cÇn dùa vµo nh÷ng c¨n cø ®· nªu trªn.
ViÖc x¸c ®Þnh râ mèi quan hÖ vµ sù kh¸c nhau gi÷a ®èi t-îng h¹ch to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ vÊn ®Ò mang tÝnh ®Þnh h-íng cho tæ
chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §ång thêi, thÓ hiÖn
®-îc môc ®Ých vµ ph¹m vi tiÕn hµnh hai giai ®o¹n cña c«ng t¸c nªu trªn.
1.6 NhiÖm vô kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ, ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n
xuÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®inh ®èi t-îng tËp hîp CPSX vµ
®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.

55
- Tæ chøc tËp hîp vµ ph©n bæ tõng lo¹i CPSX theo ®óng ®èi t-îng tËp hîp
CPSX vµ b»ng ph-¬ng ph¸p rhÝch hîp. Cung cÊp kÞp thêi nh÷ng sè liÖu, th«ng
tin tæng hîp vÒ çc kho¶n chi phÝ, yÕu tè chi phÝ ®É quy ®Þnh, x¸c ®Þnh ®óng ®¾n
trÞ gi¸ cña s¶n phÈm dë dang cuèi k×.
- VËn dông ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp ®Ó tÝnh to¸n gi¸ thµnh
vµ gia sthµnh ®¬n vÞ cña çc ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh theo ®óng kho¶n môc quy
®Þnh vµ ®óng k× tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· x¸c ®Þnh.
- §Þnh k× cung cÊp çc b¸o ço vÒ CPSX vµ gi¸ thµnh cho çc cÊp qu¶n lý
doanh nghiÖp, tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn çc ®Þnh møc vµ dù to¸n
chi phÝ, ph©n tÝch thùc hiÖn kÕ h«¹ch gi¸ thµnh vµ kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh. Ph¸t
hiÖn kh¶ n¨ng tiÒm tµng, ®Ò xuÊt çc biÖn ph¸p ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, h¹ chi
phÝ.
1.7 Ph-¬ng ph¸p vµ tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
1.7.1 Tµi kho¶n kÕ to¸n chñ yÕu sö dông.
TK621, TK622, TK627, TK154 (TK631)
1-/ H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ( TK621)
Chi phÝ vÒ NVLTT trong doanh nghiÖp lµ nh÷ng chi phÝ c¬ b¶n bao gåm
çc chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, b¸n thµnh phÈm mua ngoµi, vËt liÖu phô,...
®-îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm.
- Chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh cã thÓ ph©n bæ theo hÖ sè, tû lÖ víi ®Þnh
møc tiªu hao hoÆc tû lÖ víi träng l-îng s¶n phÈm.
- Chi phÝ vËt liÖu phô cã thÓ ph©n bæ tû lÖ víi ®Þnh møc tiªu hao, tû lÖ víi
nguyªn vËt liÖu chÝnh.
Chi phÝ thùc tÕ NVLTT trong kú ®-îc x¸c ®Þnh:
Chi phÝ thùc;tÕ NVL;trong kú = Gi¸ trÞ NVL;®-a vµo;s¶n xuÊt -
Gi¸ trÞ NVL;cßn l¹i cuèi kú;ch-a sö dông - Gi¸ trÞ phÕ;liÖu thu håi;trong kú

56
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ NVLTT kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621 -
“Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp”.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, néi dung ph¶n ¸nh cña TK 621 nh- sau:
• Bªn Nî: - TrÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n
phÈm, thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
• Bªn Cã: - Gi¸ trÞ NVL sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho.
- KÕt chuyÓn chi phÝ NVL vµo bªn Nî TK 154 - “Chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh dë dang”.
• TK 621 kh«ng cã sè d- cuèi kú.
Cã thÓ kh¸i qu¸t tr×nh tù h¹ch to¸n nh- sau:
2-/ H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (TK622)
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp bao gåm tiÒn l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô, c¸c
kho¶n phô cÊp, tiÒn b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp chñ yÕu tÝnh b»ng ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp vµo
gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm. NÕu ph¶i ph©n bæ cho nhiÒu lo¹i s¶n phÈm th× cã
thÓ theo tiªu thøc: ®Þnh møc tiÒn l-¬ng cña tõng lo¹i s¶n phÈm, theo hÖ sè tû lÖ
víi khèi l-îng s¶n phÈm mçi lo¹i,... C¸c chi phÝ BHXH, BHYT, KPC§ ®-îc
tÝnh trùc tiÕp theo tû lÖ trÝch quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh.
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ NCTT, kÕ to¸n sö dông TK 622 - “Chi phÝ
nh©n c«ng trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp
hîp chi phÝ. Néi dung ph¶n ¸nh nh- sau:
• Bªn Nî: - Chi phÝ NCTT s¶n xuÊt s¶n phÈm, thùc hiÖn dÞch vô, lao vô.
• Bªn Cã: - KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT vµo tµi kho¶n gi¸ thµnh (TK 154
theo ph-¬ng ph¸p KKTX
• TK 622 kh«ng cã sè d- cuèi kú.
3-/ H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung (TK627)

57
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt s¶n
phÈm sau chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §©y lµ
nh÷ng chi phÝ trong ph¹m vi ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
§Ó theo dâi çc kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK 627 -
“Chi phÝ s¶n xuÊt chung”, më chi tiÕt theo tõng ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt,
dÞch vô. Néi dung cña TK 627 ph¶n ¸nh:
• Bªn Nî: - Chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú.
• Bªn Cã: - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt vµo bªn Nî TK 154 (KKTX)
- Çc kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung.
• Tµi kho¶n 627 kh«ng cã sè d- cuèi kú.
Tµi kho¶n 627 gåm çc tiÓu kho¶n sau:
+ TK 627.1 - Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ l-¬ng
chÝnh, l-¬ng phô, çc kho¶n phô cÊp ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n x-ëng (qu¶n
®èc, phã qu¶n ®èc, thñ kho, b¶o vÖ cña ph©n x-ëng,...) vµ çc kho¶n ®ãng gãp
cho çc quÜ BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh theo tØ lÖ víi tiÒn l-¬ng ph¸t sinh.
+ TK 627.2 - Chi phÝ vËt liÖu bao gåm çc kho¶n chi phÝ vÒ vËt liÖu xuÊt
dïng chung cho ph©n x-ëng nh- xuÊt söa ch÷a, b¶o d-ìng m¸y mãc, thiÕt bÞ,
nhµ cöa, kho tµng, çc chi phÝ vËt liÖu cho qu¶n lý ph©n x-ëng,...
+ TK 627.3 - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt lµ nh÷ng chi phÝ vÒ c«ng cô dông
cô xuÊt dïng trong ph©n x-ëng.
+ TK 627.4 - Chi phÝ khÊu hao TSC§ ph¶n ¸nh chi phÝ khÊu hao TSC§
thuéc çc ph©n x-ëng nh-: m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ cöa, kho tµng,...
+ TK 627.7 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi bao gåm nh÷ng chi phÝ dÞch vô
thuª ngoµi phôc vô cho s¶n xuÊt, kinh doanh cña çc ph©n x-ëng, bé phËn nh-:
chi phÝ söa ch÷a TSC§, chi phÝ ®iÖn, n-íc, ®iÖn tho¹i,...
+ TK 627.8 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cßn l¹i ngoµi
çc kho¶n chi phÝ kÓ trªn nh-: chi phÝ héi nghÞ, lÔ t©n, tiÕp kh¸ch, giao dÞch,...
cña ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt.

58
Ngoµi ra, tuú yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh nghiÖp, tõng ngµnh, TK 627 cã
thÓ më thªm mét sè tiÓu kho¶n kh¸c ®Ó ph¶n ¸nh mét sè néi dung hoÆc yÕu tè chi
phÝ.
Cã thÓ kh¸i qu¸t tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung theo s¬ ®å sau:
1.7.2. S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp toµn doanh nghiÖp.
1.7.2.1 Ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn (KKTX)
Ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn lµ ph-¬ng ph¸p theo dâi vµ ph¶n ¸nh
th-êng xuyªn, liªn tôc, cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån vËt t-, hµng ho¸
trªn sæ kÕ to¸n. Nã th-êng ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp cã qui m« lín,
th-êng tiÕn hµnh tõ hai ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trë lªn hay s¶n xuÊt
nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau víi gi¸ trÞ s¶n phÈm lín.
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph-¬ng ph¸p KKTX, kÕ to¸n sö dông tµi
kho¶n 154 - “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang”. TK 154 ®îc më chi tiÕt
theo tõng ®èi, néi dung ph¶n ¸nh nh- sau:
• Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú.
• Bªn Cã: - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú.
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô ®·
hoµn thµnh.
• D- Nî: Chi phÝ thùc tÕ cña s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô dë dang, ch-a hoµn
thµnh.
Cã thÓ kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h¹ch to¸n qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp
(Theo ph-¬ng ph¸p KKTX)
(1)
TK 621
TK 622
TK 627
TK 154
(2)
(4)
TK 152,138,821
TK 155
TK 157
(5)
(5b)
(5a)

59
(1) : KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT
(2) : KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT
(3) : KÕt chuyÓn chi phÝ SXC
(4) : Çc kho¶n ghi gi¶m chi phÝ
- VËt liÖu kh«ng dïng hÕt nhËp kho, phÕ liÖu thu håi (TK 152)
- S¶n phÈm, vËt t- thiÕu hôt, bÊt th-êng trong s¶n xuÊt (TK 821, 138).
(5) : Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm, lao vô:
- (5a) : S¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho
- (5b) : S¶n phÈm hoµn thµnh xuÊt göi b¸n
- (5c) : S¶n phÈm hoµn thµnh xuÊt b¸n th¼ng.
1.7.2.2 Ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú (KK§K)
Nh÷ng ®¬n vÞ ®-îc sö dông ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ nh÷ng ®¬n vÞ
cã quy m« s¶n xuÊt kinh doanh nhá, kh«ng ®ång thêi tiÕn hµnh tõ hai ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh trë lªn. Kh¸c víi doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p
KKTX ®Ó ®¸nh gi¸ hµng tån kho, trong çc doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p
KK§K çc nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn hµng tån kho th× kh«ng ®-îc ghi
sæ liªn tôc. Bëi vËy, cuèi kú doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª tÊt c¶ çc lo¹i
nguyªn liÖu, thµnh phÈm trong kho vµ t¹i çc ph©n x-ëng cïng víi çc s¶n
phÈm dë dang ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ cña s¶n phÈm hoµn thµnh. V× thÕ, viÖc h¹ch
to¸n chi phÝ s¶n phÈm trong çc doanh nghiÖp còng cã sù kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n sö dông TK 631 - “Gi¸ thµnh s¶n xuÊt”.
TK 631 còng ®-îc më chi tiÕt theo ®èi t-îng. Néi dung ph¶n ¸nh:

60
• Bªn Nî: - Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú.
- CPSX ph¸t sinh trong kú liªn quan tíi chÕ t¹o s¶n phÈm.
• Bªn Cã: - KÕt chuyÓn gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµo TK
154.
- Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô hoµn thµnh.
• TK 631 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
Cã thÓ kh¸i qu¸t tr×nh tù h¹ch to¸n theo s¬ ®å sau:
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp
(Theo ph-¬ng ph¸p KK§K)
(1) : KÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú.
(2) : KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT, NCTT, SXC.
(3) : KÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
(4) : Tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm hoµn thµnh.
Nh- vËy, dï ¸p dông ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn hay kiÓm kª
®Þnh kú, gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Òu ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh
tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ (nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ
s¶n xuÊt chung) vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. Bëi vËy, ®Ó cã th«ng tin
gi¸ thµnh chÝnh x¸c, ph¶i h¹ch to¸n c¸c chi phÝ ph¸t sinh theo tõng kho¶n môc
vµ tÝnh to¸n ®óng ®¾n gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. Chi tiÕt tr×nh tù h¹ch
(1)
TK 154
TK 622,621,627
TK 631
(2)
(3)
TK 154
TK 632
(4)

61
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, dï theo ph-¬ng ph¸p KKTX hay KK§K ®Òu tiÕn hµnh
nh- sau:
1.8 Çc ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ch-a kÕt thóc giai ®o¹n chÕ biÕn, cßn
®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp
cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. C«ng viÖc nµy ®-îc
thùc hiÖn nh- nhau trong c¶ hai tr-êng hîp kª khai th-êng xuyªn vµ kiÓm kª
®Þnh kú.
Tuú theo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt cña
s¶n phÈm, doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét trong nh÷ng ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸
s¶n phÈm dë dang sau:
1.8.1 §anh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n l-îng s¶n phÈm hoµn thµnh
t-¬ng ®-¬ng:
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, c¨n cø vµo sè l-îng vµ møc ®é hoµn thµnh cña s¶n
phÈm dë dang ®Ó quy ®æi s¶n phÈm dë dang thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh t-¬ng
®-¬ng. Tiªu chuÈn ®Ó quy ®æi th-êng ®-îc sö dông lµ giê c«ng ®Þnh møc hoÆc
tiÒn l-¬ng ®Þnh møc.
= *
Ph-¬ng ph¸p nµy, chØ nªn ¸p dông ®Ó tÝnh çc chi phÝ chÕ biÕn cßn chi phÝ
NVLTT ph¶i tÝnh b»ng çch trùc tiÕp dùa trªn c¬ së chi phÝ thùc tÕ hoÆc chi phÝ
®Þnh møc.
1.8.2 §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ NVLTT
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, th× gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang chØ tÝnh cho chi
phÝ NVLTT. Cßn nh÷ng chi phÝ kh¸c ph¸t sinh trong kú ®Òu tÝnh vµo gi¸ thµnh
s¶n phÈm hoµn thµnh.
Sè SP hoµn
thµnh t-¬ng
®-¬ng
Sè SP lµm dë Møc ®é hoµn thµnh

62
Ph-¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n, nh-ng møc ®é chÝnh x¸c thÊp, chØ ¸p dông ë nh÷ng
doanh nghiÖp mµ chi phÝ NVLTT chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm.
= x
1.8.3 §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo CPSX ®Þnh møc.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy th× chi phÝ NVLTT vµ chi phÝ NCTT tÝnh vµo s¶n
phÈm dë dang dùa theo çc ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu, tiÒn l-¬ng cña
®¬n vÞ s¶n phÈm. Çc chi phÝ kh¸c tÝnh vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang dùa trªn c¬
së tû lÖ quy ®Þnh so víi kho¶n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp hoÆc dùa theo ®Þnh
møc chi phÝ kÕ ho¹ch.
Chi phÝ SPDD cuèi kú = Khèi l-îng SPDD cuèi kú x §Þnh møc chi phÝ
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, viÖc tÝnh to¸n ®¬n gi¶n nh-ng kh«ng ®¶m b¶o
chÝnh x¸c. V× vËy, chØ ¸p dông ph-¬ng ph¸p nµy ë nh÷ng doanh nghiÖp mµ s¶n
phÈm cã møc ®é kh¸ ®ång ®Òu gi÷a çc th¸ng.
Tuy nhiªn, mçi ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cã -u ®iÓm,
nh-îc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông kh¸c nhau. Khi tæ chøc vËn dông vµo doanh
nghiÖp th× cÇn xem xÐt, lùa chän ph-¬ng ph¸p nµo phï hîp víi ®Æc ®iÓm, yªu
cÇu cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp.
1.9 Çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ øng dông trong çc doanh
nghiÖp.
1.9.1 Çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph-¬ng ph¸p hoÆc hÖ thèng
ph-¬ng ph¸p ®-îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®¬n vÞ s¶n phÈm, nã
mang tÝnh thuÇn tuý kü thuËt tÝnh to¸n chi phÝ cho tõng ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
Cã nhiÒu ph-¬ng ph¸p ®-îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. Cô thÓ:
1.9.1.1 Ph-¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp (ph-¬ng ph¸p gi¶n ®¬n).
Gi¸ trÞ
SPLD
cuèi kú
CPNVL tån ®Çu kú + CPNVL ph¸t sinh trong
kú
Sè SP hoµn thµnh trong kú + Sè SPLD cuèi kú
Sè
l-îng
SPLD
cuèi kú

63
Ph-¬ng ph¸p nµy, ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp cã ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh phï hîp víi ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ, kú tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi kú
b¸o ço, quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, æn ®Þnh. Do ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh vµ ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ phï hîp víi nhau, nªn dùa vµo sè liÖu chi phÝ
®· tËp hîp trong kú vµ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú ®¸nh gi¸
®-îc, kÕ to¸n sÏ tÝnh gi¸ thµnh theo c«ng thøc sau:
= + -
=
1.9.1.2 Ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ:
Ph-¬ng ph¸p nµy, ¸p dông víi çc doanh nghiÖp mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n
phÈm ®-îc thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt, nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ, ®èi
t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ çc bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm hoÆc giai ®o¹n
c«ng nghÖ hay bé phËn s¶n xuÊt.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc tËp hîp theo tõng ®èi t-îng,
®Õn kú tÝnh gi¸ thµnh tiÕn hµnh ph©n bæ cho s¶n phÈm dë dang vµ s¶n phÈm
hoµn thµnh. Sau ®ã, tæng céng chi phÝ cña çc ph©n x-ëng cho s¶n phÈm hoµn
thµnh ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh.
= + +….+
Ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ ®-îc ¸p dông phæ biÕn trong çc doanh
nghiÖp khai th¸c, dÖt nhuém, c¬ khÝ, chÕ t¹o, may mÆc,...
1.9.1.3 Ph-¬ng ph¸p hÖ sè.
Tæng gi¸
thµnh SP
SP lµm dë
cuèi kú
CPSX trong
kú
SP lµm dë
cuèi kú
Gi¸ thµnh
®¬n vÞ SP
Tæng gi¸ thµnh
Khèi l-îng SP hoµn thµnh
Gi¸ thµnh SP
hoµn thµnh
CP PX1
ph©n bæ cho
SP hoµn
thµnh
CP PX2
ph©n bæ cho
SP hoµn
thµnh
CP PXn
ph©n bæ cho
SP hoµn
thµnh

64
Ph-¬ng ph¸p hÖ sè ®-îc ¸p dông trong çc doanh nghiÖp mµ trong cïng
mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm cïng sö dông çc yÕu tè hao phÝ, nh-ng thu
®-îc ®ång thêi nhiÒu cÊp lo¹i, thø h¹ng s¶n phÈm vµ chi phÝ kh«ng tËp hîp
riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm ®-îc mµ ph¶i tËp hîp chung cho qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt. Theo ph-¬ng ph¸p nµy, ph¶i c¨n cø vµo ®Þnh møc tiªu chuÈn kü thuËt ®Ó
x¸c ®Þnh hÖ sè gi¸ thµnh cho tõng cÊp, lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô. Trong ®ã, lÊy
mét lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô lµm chuÈn cã hÖ sè gi¸ thµnh b»ng 1 ®Ó tÝnh gi¸
thµnh cho çc cÊp, lo¹i s¶n phÈm.
Tr-íc hÕt, c¨n cø khèi l-îng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh cña tõng cÊp,
lo¹i vµ hÖ sè gi¸ thµnh t-¬ng ®-¬ng ®Ó quy ®æi ra khèi l-îng s¶n phÈm tiªu
chuÈn theo c«ng thøc:
QH =  (Qi. Hi)
Trong ®ã:
QH : lµ tæng khèi l-îng s¶n phÈm quy ®æi
Qi : lµ khèi l-îng thùc tÕ s¶n phÈm lo¹i i
Hi : lµ hÖ sè gi¸ thµnh s¶n phÈm lo¹i i
Tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ ®-îc x¸c ®Þnh cho tõng cÊp, lo¹i s¶n phÈm
nh- sau:
Zi = D®k + C - Dck
Trong ®ã:
Zi : lµ tæng gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm i
C : lµ tæng chi phÝ thùc tÕ trong kú cña ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ D®k, Dck
lµ chi phÝ SPDD ®Çu kú, cuèi kú cña ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ.
1.9.1.4 Ph-¬ng ph¸p tû lÖ.
Trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã quy çch, phÈm
chÊt kh¸c nhau, nh-: may mÆc, dÖt kim, ®ãng giÇy, c¬ khÝ chÕ t¹o (dông cô, phô

65
tïng,...) ®Ó gi¶m bít khèi l-îng h¹ch to¸n, kÕ to¸n th-êng tiÕn hµnh tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i. C¨n cø vµo tû lÖ chi phÝ gi÷a chi phÝ
s¶n xuÊt thùc tÕ víi chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch (hoÆc ®Þnh møc), kÕ to¸n sÏ tÝnh
ra gi¸ thµnh ®¬n vÞ vµ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm tõng lo¹i.
=
Tõ ®ã, tÝnh ®-îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña lo¹i s¶n phÈm theo c«ng thøc:
= x x
1.9.1.5 Ph-¬ng ph¸p lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô.
§èi víi doanh nghiÖp mµ trong cïng mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, bªn c¹nh çc
s¶n phÈm chÝnh thu ®-îc cßn cã thÓ thu ®-îc nh÷ng s¶n phÈm phô (çc doanh
nghiÖp chÕ biÕn, ®-êng, r-îu, bia, m× ¨n liÒn,...) ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
chÝnh, kÕ to¸n ph¶i lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô khái tæng chi phÝ s¶n xuÊt s¶n
phÈm. Gi¸ trÞ s¶n phÈm phô cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh theo nhiÒu ph-¬ng ph¸p, nh-:
gi¸ cã thÓ sö dông ®-îc, gi¸ -íc tÝnh, gi¸ kÕ ho¹ch, gi¸ nguyªn liÖu ban ®Çu,...
1.9.1.6 Ph-¬ng ph¸p liªn hîp lµ ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh b»ng çch kÕt hîp
nhiÒu ph-¬ng ph¸p kh¸c nhau: ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp víi ph-¬ng ph¸p tæng
céng chi phÝ; ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ víi ph-¬ng ph¸p tû lÖ,...
1.9..2 øng dông çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh trong çc loai h×nh doanh
nghiÖp
1.9.2.1Doanh nghiÖp s¶n xuÊt gi¶n ®¬n:
Doanh nghiÖp s¶n xuÊt gi¶n ®¬n th-êng lµ nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt
mét hoÆc mét sè Ýt mÆt hµng víi khèi l-îng lín, chu kú s¶n xuÊt ng¾n, s¶n
phÈm dë dang kh«ng cã hoÆc kh«ng ®¸ng kÓ nh- çc doanh nghiÖp khai th¸c
than, quÆng, h¶i s¶n; çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®iÖn, n-íc,... Do sè l-îng mÆt
Tû lÖ
gi¸ thµnh
Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ
Tæng gi¸ thµnh hoµn thµnh
Gi¸ thµnh thùc
tÕ lo¹i SP i
Gi¸ thµnh kÕ
ho¹ch ®¬n vÞ SP i
S¶n l-îng
thùc tÕ SP i
Tû lÖ gi¸
thµnh

66
hµng Ýt nªn viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc tiÕn hµnh theo s¶n phÈm, mçi
mÆt hµng s¶n xuÊt ®-îc më mét sæ (hoÆc thÎ) h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. C«ng
viÖc tÝnh gi¸ thµnh th-êng ®-îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng theo ph-¬ng ph¸p trùc
tiÕp hoÆc ph-¬ng ph¸p liªn hîp.
1.9.2.2 Doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng.
§èi víi çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo çc ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng, kÕ
to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®¬n. §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ
s¶n phÈm cña tõng ®¬n ®Æt hµng. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ¸p dông tuú theo
tÝnh chÊt vµ sè l-îng s¶n phÈm cña tõng ®¬n nh-: ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp, ph-¬ng
ph¸p hÖ sè, ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ hay ph-¬ng ph¸p liªn hîp,...
ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ë çc doanh nghiÖp nµy chØ tiÕn hµnh khi ®¬n ®Æt hµng
hoµn thµnh nªn kú tÝnh gi¸ thµnh th-êng kh«ng nhÊt trÝ víi b¸o ço. §èi víi
nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ®Õn kú b¸o ço ch-a hoµn thµnh th× toµn bé chØ ®-îc tËp
hîp theo ®¬n ®ã ®Òu coi lµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú chuyÓn sang kú sau. §èi
víi nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh th× tæng chi phÝ ®· tËp hîp ®-îc theo ®¬n
®Æt hµng ®ã chÝnh lµ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm cña ®¬n, gi¸ thµnh ®¬n vÞ sÏ ®-îc
tÝnh b»ng çch lÊy tæng gi¸ thµnh chia cho sè l-îng s¶n phÈm cña ®¬n.
Tuy nhiªn, trong mét sè tr-êng hîp cÇn thiÕt, theo yªu cÇu cña c«ng t¸c
qu¶n lý cÇn x¸c ®Þnh khèi l-îng c«ng viÖc hoµn thµnh trong kú th× ®èi víi
nh÷ng ®¬n ®Æt hµng míi hoµn thµnh mét phÇn, viÖc x¸c ®Þnh s¶n phÈm dë dang
cña ®¬n ®ã cã thÓ dùa vµo gi¸ thµnh kÕ ho¹ch (hay ®Þnh møc) hoÆc theo møc ®é
hoµn thµnh cña ®¬n.
1.9.2.3 Doanh nghiÖp ¸p dông hÖ thèng h¹ch to¸n ®Þnh møc.
Trªn c¬ së hÖ thèng ®Þnh møc tiªu hao lao ®éng, vËt t- hiÖn hµnh vµ dù to¸n vÒ
chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh ®Þnh møc cña tõng lo¹i s¶n phÈm.
§ång thêi, h¹ch to¸n riªng çc thay ®æi, çc chªnh lÖch so víi ®Þnh møc ph¸t sinh
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ph©n tÝch toµn bé chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong
kú thµnh ba lo¹i: theo ®Þnh møc, chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc vµ chªnh lÖch so
víi ®Þnh møc. Tõ ®ã, tiÕn hµnh x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm b»ng çch:

67
= + ±
Gi¸ thµnh ®Þnh møc ®-îc tÝnh to¸n trªn c¬ së çc ®Þnh møc tiªn tiÕn hiÖn
hµnh ngµy ®Çu kú. Tuú theo tÝnh chÊt qui tr×ng c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ®Æc
®iÓm s¶n phÈm mµ ¸p dông çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc kh¸c nhau.
Çc thay ®æi ®Þnh møc lµ sù t¨ng hoÆc gi¶m çc ®Þnh møc chi phÝ ®Ó s¶n
xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm do kÕt qu¶ cña viÖc ¸p dông çc ®Þnh møc míi kinh
tÕ vµ tiÕt kiÖm h¬n thay cho çc ®Þnh møc cò ®· lçi thêi. ViÖc thay ®æi ®Þnh møc
®-îc tiÕn hµnh vµo ngµy ®Çu th¸ng ®Ó thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc
còng nh- kiÓm tra viÖc thi hµnh ®Þnh møc.
Chªnh lÖch so víi ®Þnh møc lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh, ngoµi dù
to¸n qui ®Þnh. Nã ®-îc h¹ch to¸n trªn c¬ së çc chøng tõ b¸o ®éng mang tÝn
hiÖu riªng hoÆc theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª.
1.9.2.4 Doanh nghiÖp s¶n xuÊt phøc t¹p theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc.
Trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt phøc t¹p theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, quy
tr×nh c«ng nghÖ gåm nhiÒu b-íc (giai ®o¹n) nèi tiÕp nhau theo mét tr×nh tù nhÊt
®Þnh. Mçi b-íc t¹o ra mét lo¹i b¸n thµnh phÈm vµ b¸n thµnh phÈm cña b-íc tr-íc
lµ ®èi t-îng (hay nguyªn liÖu) chÕ biÕn cña b-íc sau. Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi
phÝ thÝch hîp nhÊt ë çc doanh nghiÖp nµy lµ theo b-íc chÕ biÕn (giai ®o¹n c«ng
nghÖ). Theo ph-¬ng ph¸p nµy, chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh thuéc giai ®o¹n nµo sÏ
®-îc tËp hîp cho giai ®o¹n ®ã. Víi chi phÝ s¶n xuÊt chung, sau khi ®-îc tËp hîp
xong ph©n x-ëng sÏ ®-îc ph©n bæ cho çc b-íc theo tiªu thøc phï hîp.
Tuú theo tÝnh chÊt hµng ho¸ cña b¸n thµnh phÈm vµ yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n
lý, chi phÝ qu¶n lý cã thÓ ®-îc tËp hîp theo ph-¬ng ¸n cã b¸n thµnh phÈm vµ
ph-¬ng ¸n kh«ng cã b¸n thµnh phÈm. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh th-êng lµ
ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp kÕt hîp ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ hay hÖ sè.
Gi¸ thµnh
thùc tÕ SP
Gi¸ thµnh
®Þnh møc SP
Chªnh lÖch do
thay ®æi ®Þnh
møc
Chªnh lÖch so
víi ®Þnh møc

68
Ch-¬ng II
Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty B×nh Minh
2.1 §Æc ®iÓm chung vÒ c«ng ty B×nh Minh.
2.1.1 LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty
Trong qu¸ tr×nh ®æi míi ®i lªn cña ®Êt n-íc, c¬ chÕ kinh tÕ chuyÓn tõ
qu¶n lý tËp trung sang h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp. Còng nh- tÊt c¶ c¸c ngµnh
kinh tÕ kh¸c, ngµnh dÖt may còng tù m×nh v-¬n len vµ ®¹t ®-îc nh÷ng kÕt qu¶
®Çy kh¶ quan. Tõ chç lµ s¶n phÈm thø yÕu, ngµy nay s¶n phÈm cña ngµnh dÖt
may ®· trë thµnh s¶n phÈm träng ®iÓm trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña
n-íc ta.
Hoµ nhËp víi t×nh h×nh chung, ngµy 01 th¸ng 03 n¨m 1994, c«ng ty
TNHH B×nh Minh ®-îc thµnh lËp vµ chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng theo quyÕt
®Þnh thµnh lËp sè 781/ GP-UB vµ giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh sè 040529 cÊp
ngµy 05 th¸ng 03 n¨m 1994 t¹i trô së chÝnh ë ngâ 27 §¹i Cå ViÖt - Hai Bµ
Tr-ng - Hµ Néi. Ban ®Çu chøc n¨ng chñ yÕu cña c«ng ty lµ chuyªn may s½n c¸c
mÆt hµng Complete veton, quÇn ¸o s¬ mi, quÇn ¸o trÎ em... phôc vô cho tiªu
dïng trong n-íc - chñ yÕu lµ ë miÒn B¾c.
Song trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµ ph¸t triÓn, n¨m 1996 c«ng ty ®· chuyÓn
h-íng ho¹t ®éng sang s¶n xuÊt kinh doanh vµ nhËn may gia c«ng hµng may mÆc
xuÊt khÈu.C«ng ty ®· ho¹t ®éng, ph¸t triÓn víi tªn giao dÞch lµ BINHH MINH
Co., Ltd theo ®óng nghÞ ®Þnh sè 04/ H§BT cña Héi ®ång Bé tr-ëng ra ngµy 16
th¸ng 06 n¨m 1989 quy ®Þnh vÒ chÕ ®é tæ chøc ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.
C«ng ty B×nh Minh thµnh lËp vµ ho¹t ®éng tr-íc t×nh h×nh thùc tÕ hiÖn
nay lµ ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu khã kh¨n thö th¸ch nh- sù c¹nh tranh gay g¾t cña
nhiÒu ®¬n vÞ may mÆc ®· cã th©m niªn, kinh nghiÖm vµ uy tÝn c¶ trong n-íc vµ
n-íc ngoµi còng nh- sù tham gia cña nhiÒu s¶n phÈm trªn thÞ tr-êng nªn trong

69
qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nªn trong thêi gian ®Çu ®i vµo ho¹t ®éng ®· gÆp ph¶i kh«ng
Ýt khã kh¨n.
Tuy nhiªn, víi sù n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o c«ng ty B×nh Minh ®· dÇn kh¼ng
®Þnh vÞ trÝ còng nh- uy tÝn víi kh¸ch hµng trªn tr-êng quèc tÕ. C«ng ty ®· b-íc
®Çu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ vµ lµm ¨n cã l·i. MÆc dï lµ mét doanh nghiÖp t-
nh©n míi thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng víi thêi gian ng¾n nh-ng víi sù nh¹y
bÐn vµ kh«ng ngõng ®æi míi, c«ng ty ®· ngµy cµng më réng thÞ tr-êng sang
nhiÒu n-íc §«ng ¢u nh- Ba Lan, Hµ Lan vµ mét sè n-íc trong khu vùc Ch©u ¸
nh- Malaysia, Hång K«ng, Nam TriÒu Tiªn...
Víi h-íng ®i ®óng ®¾n c«ng ty B×nh Minh ®· ngµy cµng thu hót ®-îc
nhiÒu kh¸ch hµng nhê chÊt l-îng s¶n phÈm vµ gi¸ c¶ hîp lý. C«ng ty B×nh minh
®ang trªn ®µ ph¸t triÓn.
2.1.2 Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
c«ng ty B×nh Minh.
C«ng ty B×nh Minh ®-îc thµnh lËp ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt ®-îc c«ng ¨n,
viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng nhÊt lµ thanh niªn. Víi sù n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o,
c«ng ty ®· n¾m b¾t kÞp thêi vµ ®¸p øng ®-îc yªu cÇu cña thÞ tr-êng. Tõ ®ã c«ng
ty ®· dÇn kh¼ng ®Þnh m×nh vµ thùc hiÖn chøc n¨ng nhiÖm vô chÝnh lµ s¶n xuÊt,
kinh doanh vµ nhËn gia c«ng hµng may mÆc xuÊt khÈu, víi mÆt hµng chñ yÕu lµ
¸o s¬ mi, ¸o jacket, ¸o comple...
C«ng ty ®· lu«n chñ ®éng trong viÖc ®Çu t- trang thiÕt bÞ, n©ng cao tr×nh
®é tay nghÒ cho c«ng nh©n, tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, t¹o chÊt l-îng s¶n phÈm ®¹t
chÊt l-îng cao, cã uy tÝn trªn thÞ tr-êng. Do vËy c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn vµ
lµm ¨n cã l·i. C«ng ty hiÖn ®ang tiÕp tôc më réng quy m« s¶n xuÊt vµ hiÖn ®ang
x©y dùng thªm mét ph©n x-ëng s¶n xuÊt víi diÖn tÝch h¬n 2000 m2
t¹i khu
c«ng nghiÖp An Kh¸nh vµ dù kiÕn sÏ ®-îc hoµn thiÖn vµ ®i vµo ho¹t ®éng vµo
th¸ng 10 n¨m 2003. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty B×nh Minh ®· gãp phÇn
vµo sù ph¸t triÓn vµ héi nhËp quèc tÕ cña ®Êt n-íc hiÖn nay.

70
2.1.3 C«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
t¹i c«ng ty B×nh Minh
1/ Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña c«ng ty B×nh Minh.
C«ng ty tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo d©y truyÒn nªn c«ng
viÖc ®-îc tæ chøc tr×nh tù çc kh©u tõ kh©u nµy ®Õn kh©u kh¸c. V× ho¹t ®éng
s¶n xuÊt ë c«ng ty ®-îc thùc hiÖn trªn d©y truyÒn nªn kh«ng thÓ tiÕn hµnh song
song nhiÒu c«ng ®o¹n( vÝ dô nh- kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®ång thêi c¶ may vµ ®ãng
gãi), kh©u s¶n xuÊt sau kh©u kiÓm tra chÊt l-îng s¶n phÈm ®Ó tr¸nh tr-êng hîp
s¶n phÈm sai háng.
Cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt ë c«ng ty B×nh Minh thÓ
hiÖn qua s¬ ®å sau:
Quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty
Do ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty B×nh Minh hiÖn nay lµ may
gia c«ng çc s¶n phÈm may mÆc theo hîp ®ång ®· kÝ kÕt víi kh¸ch hµng n-íc
ngoµi nªn rÊt phong phó vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm. Mçi mét lo¹i hîp ®ång cã
chñng lo¹i, kÝch cì kh¸c nhau v× vËy çc ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt vµ çc c«ng
®o¹n s¶n xuÊt còng thay ®æi theo tõng hîp ®ång.
Kho vËt t- PX c¾t PX may
KCS
PX lµPX ®ãng gãiNhËp kho

71
* Cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña c«ng ty nh- sau:
Nguyªn vËt liÖu sau khi ®-îc chuyÓn vÒ kho cña c«ng ty, ®-îc chuyÓn tíi
ph©n x-ëng c¾t, ph©n x-ëng nµy chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ v¶i, xem v¶i cã lçi hay
kh«ng, sau ®ã tiÕn hµnh ®o v¶i cÈn then vµ xem ®Þnh møc ®Ó s¾p xÕp çc ph«i
trªn mÆt v¶i sao cho cã hiªô qu¶ nhÊt. ChØ tiªu ®Þnh møc tiªu hao vËt liÖu do
kh¸ch hµng ®Æt ra do vËy çc çn bé kÜ thuËt cña c«ng ty tõ ®Þnh møc nµy tiÕn
hµnh x©y dung l¹i ®Þnh møc thùc tÕ cho c«ng ty.
Sau khi cã ®Þnh møc thùc tÕ míi ®-îc ®-a xuèng s¶n xuÊt ®¹i trµ.ChÊt
l-îng s¶n phÈm phô thuéc chñ yÕu vµo c«ng ®o¹n nµy. TiÕp theo, s¶n phÈm
®-îc ®-a xuèng ph©n x-ëng v¾t sæ vµ ®iÖn chØnh l¹i kÝch th-íc cho phï hîp víi
hîp ®ång. C«ng ®o¹n nµy lµ phøc t¹p nhÊt v× s¶n phÈm ph¶i qua nhiÒu m¸y.
Gia c«ng may th¼ng çc m¸y ®Òu b»ng 4 kim: 2 kim cè ®Þnh, 2 kim di
®éng. Sau khi thùc hiÖn xong, s¶n phÈm ®-îc dung thµnh mÉu cô thÓ vµ mäi söa
ch÷a ®-îc thùc hiÖn ë giai ®o¹n nµy. C«ng ®o¹n s¶n phÈm lµ c«ng ®o¹n sö dông
çc m¸y chuyªn dïng nh-: m¸y lªn cæ, m¸y thïa khuyÕt... Sau khi hoµn thiÖn
s¶n phÈm, thµnh phÈm ®-îc KCS kiÓm tra l¹i lÇn n÷a råi chuyÓn tíi ph©n x-ëng
lµ, ®ãng gãi s¶n phÈm.
Cuèi cïng thµnh phÈm ®-îc kiÓm tra l¹i lÇn cuèi tr-íc khi chuyÓn vµo
kho ®Ó chuÈn bÞ giao cho kh¸c hµng.
2/ Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ë c«ng ty B×nh Minh.
Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®-îc s¾p xÕp kh¸ tinh gi¶n víi m« h×nh trùc
tuyÕn- chøc n¨ng gióp cho viÖc qu¶n lý ®-îc dÔ dµng
Bé m¸y qu¶n lý ë c«ng ty ®-îc tæ chøc gän nhÑ ®øng ®Çu lµ gi¸m ®èc cã
tr¸ch nhiÖm ®iÖn hµnh vµ quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng trong c«ng ty nhÇm môc
®Ých ph¸t triÓn c«ng ty theo ®óng quy ®Þnh cña nhµ n-íc.
Gióp viÖc cho ban gi¸m ®èc cã çc phßng ban chøc n¨ng vµ nhiÖm vô
®-îc tæ chøc theo yªu cÇu cña c«ng viÖc qu¶n lý kinh doanh, chÞu sù chØ ®¹o
trùc tiÕp cña ban gi¸m ®èc.
HiÖn nay c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty bao gåm:
- Ban gi¸m ®èc: gåm 1 gi¸m ®èc vµ mét phã gi¸m ®èc

72
+ Gi¸m ®èc: lµ ng-êi ®øng ®Çu bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty, cã
quyÒn quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng trong c«ng ty.
+ Phã gi¸m ®èc: lµ ng-êi ®iÖn hµnh ®êi sèng, hµnh chÝnh trong
c«ng ty vµ nhËn uû quyÒn cña gi¸m ®èc.
- Khèi kÕ hoach kinh doanh: chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé ho¹t ®éng kinh
doanh chÝnh cña c«ng ty, ®ång thêi tham m-u cho gi¸m ®èc vµ kÝ kÕt çc hîp
®ång víi kh¸ch hµng.
- Khèi kü thuËt: cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra chÊt l-îng s¶n phÈm vµ qu¶n lý
mäi ho¹t ®éng ë ph©n x-ëng
- Khèi qu¶n lý: cã chøc n¨ng lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh giao cho
çc bé phËn thùc hiÖn, ®ång thêi cã tr¸ch nhiÖm s¾p xÕp tuyÓn chän nh©n viªn
trong c«ng ty.
- Khèi s¶n xuÊt: cã nhiÖm vô s¶n xuÊt trùc tiÕp trong c«ng ty. Mçi mét bé
phËn ®Òu cã ng-êi thay mÆt gi¸m ®èc c«ng ty, qu¶n lý, ®iÖn hµnh çc ho¹t ®éng
cña bé phËn ®ã vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr-íc gi¸m ®èc vÒ çc ho¹t ®éng cña
bé phËn m×nh phô tr¸ch.

73
3/ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty B×nh Minh.
Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty B×nh Minh cã nhiÖm vô tæ chøc, thùc hiÖn
toµn bé c«ng t¸c th«ng tin kÕ to¸n trong ph¹m vi toµn c«ng ty, thùc hiÖn ®Çy ®ñ
ghi chÐp ban ®Çu, chÕ ®é h¹ch to¸n vµ chÕ ®é qu¶n lý Tµi chÝnh gióp gi¸m ®èc
tæ chøc th«ng tin vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ.
HiÖn nay t¹i c«ng ty B×nh minh ¸p dông h×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ
to¸n lµ kÕ to¸n tËp trung, thèng nhÊt t¹i phßng kÕ to¸n- tµi chÝnh vµ do kÕ to¸n
tr-ëng trùc tiÕp ®iÒu hµnh.
S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
§Ó thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc nhiÖm vô, ®¶m b¶o sù chuyªn m«n ho¸ lao ®éng
cña çc çn bé kÕ to¸n, ®ång thêi c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt qu¶n lý,
bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty B×nh Minh ®-îc tæ chøc gän nhÑ gåm cã:
- KÕ to¸n tr-ëng: Lµ ng-êi ®øng ®Çu phßng kÕ to¸n – tµi chÝnh, cã tr¸ch
nhiÖm qu¶n lý vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng cña toµn bé nh©n viªn kÕ to¸n trong c«ng ty
vµ tham m-u cho gi¸m ®èc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh – kinh tÕ trong c«ng ty.
- KÕ to¸n thanh to¸n vµ tiÒn l-¬ng: Cã nhiÖm vô viÕt phiÕu thu, chi nhËp
NKCT sè 1, c¨n cø vµo TK112 ph¸t hµnh sÐc,uû nhiÖm chi, cuèi k× nhËp NKCT
sè 2 vµ cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c«ng viÖc thanh to¸n víi toµn bé kh¸ch hµng
KÕ to¸n tr-ëng
KÕ to¸n
TSC§
VËt t-
KÕ to¸n
thanh
to¸n
Vµ tiÒn
l-¬ng
Thñ
quü
KÕ to¸n tËp
hîp CPSX
Vµ tÝnh gi¸
thµnh
KÕ to¸n
tËp trung

74
cu¶ c«ng ty. Ngoµi ra cßn cã nhiÖm vô tÝnh l-¬ng s¶n phÈm, l-¬ng thêi gian,
thùc hiÖn viÖc tÝnh BHXH, BHYT, KPC§.
- Thñ quü: §-îc ®Æt d-íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña gi¸m ®èc, cã nhiÖm vô
gi÷ tiÒn mÆt, c¨n cø vµo çc chøng tõ gèc hîp lÖ ®Ó xuÊt hoÆc nhËp quü, ghi sæ
quü phÇn thu, chi h»ng ngµy, ®èi chiÕu víi sæ quü kÕ to¸n thanh to¸n vµ çc sæ
kÕ to¸n chi tiÕt kh¸c ®Ó cuèi th¸ng lËp b¸o caã quü tiÒn mÆt. Ngoµi ra thñ quü
cßn cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n l-¬ng cho nh©n viªn trong c«ng ty.
s- KÕ to¸n TSC§, vËt t-: Phô tr¸ch t×nh h×nh t¨ng, gi¶m, biÕn ®éng tµi s¶n
cè ®Þnh trong th¸ng, chÞu tr¸ch nhiÖm theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, sö dông
nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô vµo ho¹t ®èng¶n xuÊt trong tõng th¸ng.
Cuèi th¸ng tËp hîp sè liÖu ®Ó lËp b¸o ço nhËp, xuÊt, tån vµ nép cho çc bé
phËn liªn quan.
- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: H»ng
th¸ng nhËn b¸o ço tõ çc ph©n x-ëng, tæng hîp phiÕu chÕ biÕn vµ sè l-îng vËt
liÖu tiªu hao, nhËn sè liÖu tËp hîp chi phÝ tõ çc bé phËn kh¸c ®-a vµo gi¸
thµnh, lªn biÓu chi phÝ s¶n xuÊt cho toµn c«ng ty.
- KÕ to¸n tËp trung: C¨n cø vµo çc nhËt kÝ chøng tõ vµ t×nh h×nh thùc tÕ
cña c«ng ty ®Ó ghi vµo sæ çi, lËp “b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n” lËp “ b¶ng tæng kÕt
ho¹t ®éng” cña c«ng ty.
* HiÖn nay c«ng ty B×nh Minh ®ang tiÕn hµnh c«ng t¸c ho¹ch to¸n kÕ
to¸n ¸p dông theo h×nh thøc “ nhËt kÝ chøng tõ” vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng
tån kho lµ ph¬ng ph¸p “ Kª khai thêng xuyªn”.

75
S¬ ®å: H×nh thøc NhËt kÝ chøng tõ ¸p dông t¹i c«ng ty B×nh Minh.
Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu
Sæ s¸ch sö dông trong h×nh thøc NhËt ký chøng tõ ¸p dông ë c«ng ty B×nh
Minh gåm cã:
- Sæ nhËt kÝ chøng tõ: ®-îc më hµng th¸ng cho mét hoÆc mét sè tµi kho¶n
cã néi dung kinh tÕ gièng nhau vµ liªn quan theo nhu cÇu qu¶n lý. NhËt kÝ
chøng tõ ®-îc më theo sè ph¸t sinh bªn Cã cña tµi kho¶n theo dâi ®èi øng víi
çc tµi kho¶n Nî liªn quan.
- Sæ çi: Më cho tµi kho¶n tæng hîp, chi tiÕt cho tõng hîp ®«ng.
- B¶ng kª: Ghi Nî tµi kho¶n 111, tµi kho¶n 112, b¶ng kª tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt...
- Sæ kÕ to¸n chi tiÕt: Sæ chi tiÕt theo dâi cho tµi kho¶n 621, tµi kho¶n
622... theo tõng hîp ®ång, sæ theo dâi thanh to¸n, sæ chi tiÕt ®Çu t- chøng
kho¸n...
Chøng tõ gèc
B¶ng ph©n bæ B¶ng kª Sæ chi tiÕt
B¶ng tæng hîp chi
tiÕt
B¸o ço
NhËt kÝ chøng tõ
Sæ çi

76
* C«ng ty TNHH B×nh Minh lµ mét doanh nghiÖp t- nh©n cã ®Çy ®ñ t-
c¸ch ph¸p nh©n, lµ mét ®¬n vÞ ho¹ch to¸n ®éc lËp, ho¹t ®éng theo quy ®Þnh cña
nhµ n-íc, ®-îc sö dông con dÊu riªng hîp ph¸p theo quy chÕ chung vµ ¸p dông
tÝnh thuÕ theo ph-¬ng ph¸p kh©ó trõ.
2.2 Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i
2.2.1 §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i c«ng ty B×nh Minh.
*/ §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ kh©u ®Çu
tiªn vµ ®Æc biÖt quan träng trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Do chøc n¨ng, nhiÖm vô chÝnh cña c«ng ty hiÖn nay lµ may gia c«ng hµng
xuÊt khÈu theo ®¬n ®Æt hµng vµ tiÕn hµnh s¶n xuÊt tõ kh©u nµy ®Õn kh©u kh¸c vµ
cuèi cïng lµ s¶n phÈm hoµn thµnh. Do vËy ®Ó phï hîp víi yªu cqu¶n lý chi phÝ
s¶n xuÊt, c«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng hîp
®ång s¶n xuÊt.
*/ §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh
§èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh ë c«ng ty B×nh Minh ®-îc x¸c ®Þnh lµ s¶n phÈm
hoµn thµnh cña tõng ®¬n ®Æt hµng.
2.2.2 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt cña
T¹i c«ng ty B×nh Minh, chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn vÒ nguyªn
vËt liÖu, c«ng cô dông cô, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng
nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x-ëng vµ c¸c chi phÝ kh¸c
trong k× h¹ch to¸n cña c«ng ty phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong k×.
Chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty B×nh Minh ®-îc ph©n lo¹i nh- sau:
- Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp ( CPNVLTT ) : Nguyªn vËt liÖu
chÝnh sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm ë c«ng ty B×nh Minh hÇu hÕt ®Òu
do kh¸ch hµng cung cÊp theo ®Þnh møc kÝ kÕt gi÷a c«ng ty vµ kh¸ch hµng theo
tõng hîp ®ång cô thÓ. Thùc tÕ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ë c«ng ty B×nh

77
Minh chØ lµ nguyªn vËt liÖu phô sö dông cho s¶n xuÊt nh- kim may, phÊn, dao
c¾t tay...Do vËy chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chØ chiÕm tû lÖ rÊt nhá trong
tæng chi phÝ s¶n xuÊt ë c«ng ty B×nh Minh.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ( CPNCTT ) : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ë
c«ng ty B×nh Minh gåm tiÒn l-¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n
xuÊt. Ngoµi ra cßn bao gåm çc kho¶n ®ãng gãp cho çc quü BHXH, BHYT,
KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh.
T¹i c«ng ty B×nh Minh, nh÷ng nhãm c«ng nh©n sau ®-îc coi lµ c«ng nh©n
trùc tiÕp s¶n xuÊt:
+/ C«ng nh©n ®øng c¾t vµ phôc vô kh©u c¾t.
+/ C«ng nh©n s¶n xuÊt t¹i çc c«ng ®o¹n may.
+/ C«ng nh©n s¶n xuÊt t¹i çc kh©u lµ, ®ãng gãi.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung ( CPSXC ) : Chi phÝ s¶n xuÊt chung t¹i c«ng ty
B×nh Minh gåm çc kho¶n chi phÝ ph¸t sinh t¹i çc ph©n x-ëng cña c«ng ty nh-:
+/ Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng ( qu¶n ®èc ph©n x-ëng, nh©n viªn kü
thuËt ) gåm tiÒn l-¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l-¬ng theo tû lÖ quy ®Þnh.
+/ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt t¹i çc ph©n x-ëng.
+/ Chi phÝ c«ng cô dông sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt t¹i çc ph©n
x-ëng.
+/ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : nh- tiÒn ®iÖn, tiÒn n-íc, tiÒn ®iÖn thoÞa
phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt.
+/ Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c : nh- chi phÝ lµm viÖc víi chuyªn gia t¹i ph©n
x-ëng, chi phÝ tiÕp kh¸ch ...
2.2.3 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Trong thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i c«ng ty B×nh Minh sö dông çc tµi kho¶n sau: TK621- Chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp, TK622 - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, TK627- Chi phÝ s¶n xuÊt
chung, TK154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang vµ tÊt c¶ ®Òu ®-îc theo dâi
chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt hµng.

78
§Ó nghiªn cøu t×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty B×nh Minh chóng ta
®i vµo thùc tÕ nghiªn cøu sè hîp ®ång may gia c«ng thùc hiÖn trong th¸ng 07
n¨m 2003 t¹i c«ng ty nh- sau:
Trong th¸ng 07 n¨m 2003 c«ng ty B×nh Minh thùc hiÖn 2 hîp ®ång ®· kÝ
kÕt:
- Hîp ®ång sè 82 ký kÕt ngµy 14 th¸ng 06 n¨m 2003 víi h·ng PAN-
PACIFIC vÒ may gia c«ng ¸o Jacket víi sè l-îng 4872 ¸o, nguyªn vËt liÖu
chÝnh ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm theo hîp ®ång do h·ng PAN- PACIFIC cung cÊp,
®¬n gi¸ gia c«ng :1,7 USD/ s¶n phÈm. Hîp ®ång ®-îc thùc hiÖn tõ ngµy 28
th¸ng 06 n¨m 2003 vµ hoµn thµnh vµo ngµy 30 th¸ng 07 n¨m 2003.
- Hîp ®ång sè 83 kÝ kÕt ngµy 20 th¸ng 06 n¨m 2003 víi h·ng Jay vÒ may
gia c«ng quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng, víi sè l-îng 396 bé, ®¬n gi¸ gia c«ng : 1,5
USD/ bé, nguyªn vËt liÖu chÝnh ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm theo hîp ®ång do h·ng
Jay cung cÊp. Hîp ®ång ®-îc thùc hiÖn tõ ngµy 20 th¸ng 07 n¨m 2003 vµ hoµn
thµnh vµo ngµy 25 th¸ng 08 n¨m 2003.
Tõ t×nh h×nh thùc tÕ trong th¸ng, c«ng ty B×nh Minh tiÕn hµnh tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng thùc tÕ nh- sau:
1/ KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
* Kh¸i niÖm: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ nh÷ng chi phÝ ph¶i tr¶
cho phÇn nguyªn vËt liÖu phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm trong k×.
Nguyªn vËt liÖu lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Ó t¹o nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm. NÕu thiÕu
nguyªn vËt liÖu, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sÏ kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®-îc.
Nh- ®· nãi ë trªn, do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty hiÖn nay
lµ gia c«ng hµng may mÆc xuÊt khÈu theo hîp ®ång ®· ký kÕt nªn chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®-îc tËp hîp trùc tiÕp cho tõng hîp ®ång.
§Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông TK621 “ Chi
phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”.
Nguyªn vËt liÖu dïng vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm ë c«ng ty gåm cã 2 lo¹i:
Nguyªn vËt liÖu do kh¸ch hµng cung cÊp vµ nguyªn vËt liÖu do c«ng ty tù mua.
- §èi víi phÇn nguyªn vËt liÖu do kh¸ch hµng cung cÊp: C«ng ty kh«ng

79
tiÕn hµng h¹ch to¸n theo dâi vµo tµi kho¶n nµo mµ chØ theo dâi ®Þnh møc theo
chØ tiªu sè l-îng vµ cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý chóng vÒ mÆt hiÖn vËt. Khi tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty sÏ kh«ng cã gi¸ trÞ cña phÇn nguyªn vËt liÖu do kh¸ch
hµng cung cÊp.
- §èi víi phÇn nguyªn vËt liÖu do c«ng ty tù mua: C«ng ty tiÕn hµnh theo
dâi chØ tiªu sè l-îng vµ gi¸ trÞ trªn TK152- Nguyªn liÖu vËt liÖu. Khi xuÊt kho
nguyªn vËt liÖu dïng cho s¶n xuÊt s¶n phÈm kÕ to¸n tËp hîp trªn TK621 theo
®Þnh kho¶n:
Nî TK621 ( Chi tiÕt cho tõng hîp ®ång)
Cã TK152 ( Chi tiÕt cho tõng lo¹i NVL)
§ång thêi trong gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty sÏ bao gåm gi¸ trÞ phÇn
nguyªn vËt liÖu do c«ng ty tô mua.
§Ó h¹ch to¸n, theo dâi vÒ nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty kÕ to¸n sö dông
TK152 “ Nguyªn liÖu vËt liÖu” vµ ®îc më chi tiÕt nh sau:
TK1521 : VËt liÖu chÝnh.
- TK1522 : VËt liÖu phô.
- TK 1523 : Nhiªn liÖu
- TK1524 : Phô tïng thay thÕ.
- TK 1527 : Bao b×.
KÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo sè l-îng thùc tÕ nguyªn vËt liÖu do c«ng ty tù mua
xuÊt kho trong th¸ng cho tõng hîp ®ång cô thÓ ®Ó tiÕn hµnh tÝnh gi¸ nguyªn vËt
liÖu xuÊt kho theo ph¬ng ph¸p “gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn”
Theo t×nh h×nh thùc tÕ ë c«ng ty B×nh Minh trong th¸ng 07 n¨m 2003 Chi
phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®-îc tËp hîp nh- sau:
- PhÇn nguyªn vËt liÖu chÝnh c¶ 2 ®¬n ®Æt hµng sè 82 vµ sè 83 ®Òu do
kh¸ch hµng mang tíi nªn c«ng ty chØ tiÕn hµnh theo dâi theo chØ tiªu sè l-îng.
Tuy nhiªn, phÇn nguyªn vËt liÖu chÝnh nµy ®Òu ®-îc kh¸ch hµng chuyÓn tíi
c¶ng H¶i Phßng. Do vËy c«ng ty ph¶i thuª xe vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu tõ
c¶ng H¶i Phßng vÒ kho cña c«ng ty. Khi vËt liÖu vÒ tíi c«ng ty, c«ng ty ph¶i bá
ra nh÷ng chi phÝ ®Ó bèc v¸c, vËn chuyÓn vÒ kho. Chi phÝ bèc v¸c, vËn chuyÓn

80
phÇn vËt liÖu nµy ®-îc tËp hîp trùc tiÕp cho tõng hîp ®ång vµ ®-îc tÝnh vµo Chi
phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho tõng hîp ®ång.
Th«ng th-êng ë c«ng ty B×nh minh khi ph¸t sinh c¸c kho¶n nµy kÕ to¸n
dïng TiÒn mÆt hoÆc TiÒn göi ng©n hµng ®Ó thanh to¸n sau ®ã ho¹ch to¸n th¼ng
vµo tõng hîp ®ång cô thÓ. Nh- vËy kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh sÏ
lÊy sè liÖu trªn NhËt ký chøng tõ sè 1( biÓu sè 9), NhËt ký chøng tõ sè 2( biÎu
sè 10) ®Ó chi tr¶ trùc tiÕp theo ®Þnh kho¶n sau:
Nî TK621 ( Chi tiÕt cho tõng hîp ®ång )
Cã TK111
Cã TK112
NhËt ký chøng tõ sè 1
Ghi cã TK 111 – TiÒn mÆt
Th¸ng 07 n¨m 2003
§VT : ®ång
(biÓu sè 9)
TT Ngµy Ghi cã TK 111, ghi nî TK kh¸c Céng cã
TK 111TK621 TK627 TK642
1 539.000 539.000
2 638.000 638.000
3 198.000 198.000
4 220.000 220.000
5 292.800 292.800
Céng 1.177.000 418.000 292.800 1.887.800
Do vËy c¨n cø vµo sè liÖu thùc tÕ trªn NhËt ký chøng tõ sè 1 trong th¸ng
07 n¨m 2003 kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp ®Þnh kho¶n:
Nî TK621 : 1.177.000
( Chi tiÕt: Hîp ®ång 82: 539.000
Hîp ®ång 83: 638.000 )

81
Nî TK133 : 117.700
Cã TK111 :1.294.700
- PhÇn nguyªn vËt liÖu phô do c«ng ty tù mua xuÊt dïng trong th¸ng theo
dâi chi tiÕt cho tõng hîp ®ång, kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo sè l-îng nguyªn vËt liÖu
xuÊt cña tõng ®¬n ®Æt hµng ®Ó tÝnh ra trÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu thùc
xuÊt cho tõng hîp ®ång theo ph¬ng ph¸p “gi¸ B×nh qu©n gia quyÒn” theo c«ng
thøc:
=
= x
KÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo sè liÖu thùc tÕ trªn cét tån ®Çu th¸ng vµ cét nhËp
nguyªn vËt liÖu trong th¸ng trong “Sæ theo dâi nhËp – xuÊt – tån nguyªn vËt
liÖu” ®Ó tÝnh ra ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n.
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ c¨n cø vµo
t×nh h×nh sö dông nguyªn vËt liÖu thùc tÕ cho tõng hîp ®ång trong th¸ng, c¨n cø
vµo çc phiÕu xuÊt kho vµ çc ho¸ ®¬n chøng tõ kh¸c cã liªn quan tíi Chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho ®-îc theo
dâi cho tõng hîp ®ång thùc hiÖn trong th¸ng vµ lµm c¨n cø viÖc tËp hîp chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh. KÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo
çc chøng tõ liªn quan tíi viÖc sö dông nguyªn vËt liÖu vµ B¶ng kª xuÊt nguyªn
vËt liÖu trong th¸ng ®-îc theo dâi chi tiÕt cho tõng hîp ®ång ®Ó tiÕn hµnh lËp
b¶ng ph©n bæ sè 2- B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu ( BiÓu sè 1)
VÝ dô: ta cã B¶ng kª xuÊt nguyªn vËt liÖu cho hîp ®ång 82 nh- sau:
§¬n gi¸
thùc tÕ
b×nh qu©n
TrÞ gi¸ thùc tÕ NVL + TrÞ gi¸ thùc tÕ NVL
tån ®Çu th¸ng nhËp trong th¸ng
Sè l-îng NVL tån + Sè l-îng NVL
®Çu th¸ng nhËp trong th¸ng
Gi¸ thùc tÕ
NVL xuÊt cho
tõng hîp ®ång
§¬n gi¸
thùc tÕ b×nh
qu©n
Sè l-îng
NVL xuÊt
cho tõng
hîp ®ång

82
B¶ng kª xuÊt nguyªn vËt liÖu
Hîp ®ång sè 82
Th¸ng 07 n¨m 2003
§VT: ®ång
Sè
TT
DiÔn gi¶i §VT Sè l-îng §¬n gi¸
xuÊt
Thµnh tiÒn
1 Thïng çt t«n 5 líp Çi 176 23.000 4.048.000
2 Tói PE lo¹i nhá Çi 4290 650 2.788.500
3 Tói PE lo¹i to Çi 650 2.850 815.100
… …………………. …. …. ……. ………….
8 L-ìi dao crom Hép 6 6.200 37.200
9 Kim may c«ng nghiÖp Hép 4 80.000 320.000
… …………………….. ….. …… ……… …………
13 §ét v¶i Çi 13 2.500 32.500
…. ……………………… …. …… ……. …………..
Céng 9.607.550
KÕ to¸n sÏ tËp hîp sè liÖu thùc tÕ trªn B¶ng kª xuÊt nguyªn vËt liÖu ®Ó
tiÕn hµnh ghi vµo B¶ng ph©n bæ sè 2.

83
Trªn b¶ng ph©n bæ nµy chØ x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho cña
tõng hîp ®ång.
C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ sè 2, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp ®Ó ghi vµo “ B¶ng kª sè 4”- TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng hîp
®ång ( BiÓu sè 7) vµ “ NhËt ký chøng tõ sè 7” (BiÓu sè 8) theo ®Þnh kú.
C¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ sè 2 kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n:
Nî TK 621 : 9.988.000
( Chi tiÕt: Hîp ®ång 82: 9.607.000
Hîp ®ång 83 : 381.000)
Cã TK152 : 9.988.000
( Chi tiÕt : TK1522 : 9.454.500
TK1527 : 533.500)
Sè liÖu nµy sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh, ghi lªn B¶ng kª sè 4 ( BiÓu sè 7) vµ NhËt ký chøng tõ sè 7 ( BiÓu
sè 8).
2/ KÕ to¸n tËp hîp Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
* Kh¸i niÖm: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng chi phÝ ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm trong kú.
Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, c«ng ty B×nh Minh ¸p dông tËp hîp Chi
phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo TK622- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp gåm tiÒn l-¬ng
thùc tÕ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm. Ngoµi ra cßn bao
gåm c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng ( BHXH, BHYT, KPC§) theo tû lÖ quy ®Þnh.
T¹i c«ng ty B×nh Minh thùc hiÖn chÕ ®é tr¶ l-¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp
s¶n xuÊt theo ph-¬ng ph¸p tÝnh l-¬ng theo s¶n phÈm. Dï s¶n phÈm nhËn gia
c«ng tõng ®¬n ®Æt hµng lµ mÆt hµng g× th× c«ng ty còng ®Òu tiÕn hµnh quy ®«Ø vÒ
mét hÖ sè ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc tÝnh l-¬ng theo s¶n phÈm.

84
Ta cã b¶ng trÝch hÖ sè quy ®æi cña c«ng ty nh- sau:
Tªn s¶n phÈm HÖ sè quy ®æi
¸o s¬ mi dµi tay 1,0
¸o s¬ mi céc tay 0,9
¸o Jacket 5,5
QuÇn ¸o b¶o hé lao ®éng 2,5
¸o Comple 10,0
¸o ®«ng 1 líp 1,75
¸o ®«ng len 2 líp 5,0
... ...
Trªn c¬ së ®ã c«ng ty tiÕn hµnh tÝnh l-¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n
xuÊt theo c«ng thøc sau:
C«ng nh©n thùc hiÖn c«ng ®o¹n c¾t = NSL§ x HSQ§ x tiÒn c«ng c¾t 1s¶n phÈm
C«ng nh©n thùc hiÖn c«ng ®o¹n v¾t sæ = NSL§ x HSQ§ x tiÒn c«ng may 1 SP
C«ng nh©n thùc hiÖn c«ng ®o¹n may = NSL§ x HSQ§ x tiÒn c«ng may 1 SP
Trong ®ã:
- NSL§: n¨ng suÊt lao ®éng cña tõng c«ng nh©n ®¹t ®-îc.
- HSQ§: hÖ sè quy ®æi tõng lo¹i s¶n phÈm
Vµ ®¬n gi¸ tiÒn c«ng ®-îc c«ng ty x©y dung tuú thuéc vµo tõng hîp ®ång cô
thÓ.
VÝ dô: ta cã b¶ng ®¬n gia ®èi víi tõng c«ng ®o¹n may ¸o Jacket cña hîp
®ång sè 82 nh- sau:

85
STT C«ng ®o¹n §¬n gi¸
1 KÎ dÊu th©n tr-íc 178
2 KÎ lãt th©n sau 80
3 KÎ lãt th©n tr-íc 70
... ... ...
18 DËp cóc mò 98
19 Thïa khuyÕt 250
20 C¾t 525
... ... ...
43 Tra tay 400
44 Tra kho¸ + lãt 600
... ... ...
... ... ...
Dùa vµo b¶ng ®¬n gi¸ cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc tiÒn c«ng cô thÓ ®èi víi tõng
c«ng ®o¹n cña c«ng viÖc víi n¨ng suÊt lao ®éng cô thÓ theo hîp ®ång sè 82:
C«ng nh©n thùc hiÖn c¾t = NSL§ x 5,5 x 525
C«ng nh©n thùc hiÖn thïa khuyÕt = NSL§ x 5,5 x 250
... ... ... ... .…………………………………………..
Bé ph©n qu¶n lý tõng ph©n x-ëng sÏ theo dâi n¨ng suÊt lao ®éng cña tõng
c«ng nh©n thuéc bé phËn m×nh phô tr¸ch theo tõng ®¬n ®Æt hµng trong th¸ng ®Ó
cã c¨n cø tÝnh l-¬ng, sau ®ã ®-îc chuyÓn vÒ bé phËn kÕ to¸n ®Ó tiÕn hµnh lËp
“B¶ng ph©n bæ sè 1” B¶ng ph©n bæ l¬ng (BiÓu sè 2) chi tiÕt cho tõng hîp ®ång.
B¶ng ph©n bæ l-¬ng ®-îc lËp hµng th¸ng vµ ®-îc chuyÓn cho kÕ to¸n tr-ëng
duyÖt lµm c¨n cø ®Ó tr¶ l-¬ng cho c«ng nh©n viªn trong th¸ng.
VÝ dô: ta cã B¶ng theo dâi n¨ng suÊt lao ®éng cho hîp ®ång 82 nh- sau:

86
B¶ng theo dâi n¨ng suÊt lao ®éng
Th¸ng 04 nÆm 2003
Hîp ®ång 82
Bé phËn: Ph©n x-ëng c¾t
STT Hä vµ tªn Sè s¶n phÈm thùc
hiÖn
1 NguyÔn ThÞ An 180
2 NguyÔn Thanh B×nh 204
3 Chu Thanh HuyÒn 276
4 Lª ThÞ Hång 301
… …………………… …..
KÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo n¨ng suÊt thùc hiÖn cña tõng c«ng nh©n víi ®¬n gi¸
cô thÓ cña tõng c«ng ®o¹n theo tõng hîp ®ång cô thÓ ®Ó tÝnh l-¬ng .
VÝ dô : ta cã tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho NguyÔn ThÞ An theo hîp ®ång 82
trong th¸ng 04 n¨m 2003 lµ: TiÒn l-¬ng = 180 x 5,5 x 525 = 519.750®
Tõ ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp theo tõng hîp
®ång cô thÓ ®Ó lµm c¨n cø ghi vµo B¶ng ph©n bæ sè 1.

87
C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµ BHXH (BiÓu sè 2) kÕ to¸n tiÕn
hµnh ®Þnh kho¶n:
*/ Sè tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt:
Nî TK622 : 39.985.500
( Chi tiÕt : hîp ®ång 82 : 31.939.000
hîp ®ång 83 : 8.046.500)
Cã TK334 : 39.985.500
*/ TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ :
Nî TK622 : 7.597.245
( Chi tiÕt : hîp ®ång 82 : 6.068.410
hîp ®ång 83 : 1.528.835 )
Cã TK338 : 7.597.245
( Chi tiÕt: TK 3382: 799.710
TK 3383: 5.997.825
TK 3384: 799.710)
Sè liÖu nµy sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm, lªn B¶ng kª sè 4 ( BiÓu sè 7), NhËt ký chøng tõ sè 7 ( BiÓu sè 8)
3/ KÕ to¸n tËp hîp Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
* Kh¸i niÖm: Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ ph¶i tr¶ cho c«ng
viÖc qu¶n lý vµ phôc vô ë çc ph©n x-ëng s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung ë c«ng ty B×nh Minh bao gåm çc kho¶n: Chi phÝ
nh©n viªn ph©n x-ëng, chi phÝ ph©n bæ cho c«ng cô dông cô phôc vô cho s¶n
xuÊt, chi phÝ khÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ çc
kho¶n chi b»ng tiÒn kh¸c phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt.
§Ó tËp hîp Chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK627 tËp hîp trùc
tiÕp t¹i çc ph©n x-ëng. Nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong th¸ng
®-îc tæng hîp trùc tiÕp trong toµn c«ng ty r«× tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng hîp
®ång theo tiÒn l-¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
§Ó tËp hîp Chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n sö dông TK627 vµ ®-îc më
chi tiÕt nh- sau:

88
TK6271 : Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng.
TK6272 : Chi phÝ NVL phôc vô cho s¶n xuÊt
TK6273 : Chi phÝ vÒ c«ng cô dông cô phôc vô cho s¶n xuÊt.
TK6274 : Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh.
TK6277 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ( nh- tiÒn ®iÖn, tiÒn n-íc, tiÒn ®iÖn
tho¹i)
TK6278 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ( nh- chi phÝ lµm viÖc víi chuyªn gia,
chi phÝ tiÕp kh¸ch t¹i ph©n x-ëng)
+/ §èi víi chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng: TiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho bé phËn
gi¸n tiÕp ë c«ng ty B×nh Minh ®-îc ¸p dông h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian
lµm viÖc vµ cÊp bËc, chøc vô cña tõng ng-êi. §Ó tËp hîp chi phÝ nh©n viªn ph©n
x-ëng kÕ to¸n sö dông TK6271. Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng ë c«ng ty gåm
tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng BHXH, BHYT.
Phßng hµnh chÝnh lao ®éng sÏ trùc tiÕp theo dâi thêi gian lao ®éng cña
tõng nh©n viªn gi¸n tiÕp trong c«ng ty ®Ó ghi vµo “ B¶ng chÊm c«ng” hµng
th¸ng theo tõng ngµy lµm viÖc. B¶ng chÊm c«ng ®-îc lËp hµng th¸ng nh»m theo
dâi thêi gian ngõng viÖc, nghØ viÖc ®Ó cã c¨n cø tÝnh tr¶ l-¬ng.
Cuèi th¸ng kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo ngµy c«ng thùc tÕ cña tõng nh©n viªn
gi¸n tiÕp vµ cÊp bËc, chøc vô cña tõng ng-êi ®Ó tiÕn hµnh tÝnh l-¬ng ph¶i tr¶.
C¨n cø vµo sè ngµy c«ng thùc tÕ kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh l-¬ng theo c«ng
thøc sau:
TiÒn l-¬ng chÝnh = ( l-¬ng tèi thiÓu x sè ngµy c«ng thùc tÕ ) : 26 ngµy
Trong ®ã: l-¬ng tèi = ®Þnh møc l-¬ng x hÖ sè l-¬ng
ThiÓu tèi thiÓu theo chøc vô.
Tõ ®ã cã thÓ tÝnh ®-îc tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho bé phËn gi¸n tiÕp trong
c«ng ty theo tõng chøc vô.
VÝ dô: C¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng th¸ng 04 n¨m 2003 ta x¸c ®Þnh ®-îc
tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn NguyÔn Hoµng Long h-ëng l-¬ng kü s- víi
hÖ sè l-¬ng 3,82 vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ ë c«ng ty trong th¸ng lµ 20 ngµy
®-îc x¸c ®Þnh nh- sau:

89
L-¬ng tèi thiÓu = 290. 000 x 3,82 = 1.107.800 ®
L-¬ng thùc tÕ = ( 1.107.800 x 20) : 26 = 852.153 ®
Theo thùc tÕ tÝnh l-¬ng bé phËn gi¸n tiÕp ë c«ng ty B×nh Minh nh- vËy
nªn cã thÓ tÝnh l-¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n x-ëng trong th¸ng 04
n¨m 2003.
Theo sè liÖu thùc tÕ tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n x-ëng trong
th¸ng lµ 6.025.000 ®
Sè liÖu nµy ®-îc tËp hîp trªn b¶ng ph©n bæ sè 1( biÓu sè 2)
KÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ sè 2 ®Ó tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n:
*/ TiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n x-ëng:
Nî TK627 (6271) : 6.025.000
Cã TK334 : 6.025.000
*/ TrÝch BHXH, BHYT, KPC§:
Nî TK627 (6271) : 1.144.750
Cã TK338 : 1.144.750
( chi tiÕt: TK3382 : 120.500
TK3383 : 903.750
TK3384 : 120.500)
Sè liÖu nµy sÏ ®-îc tËp hîp trong toµn c«ng ty ®Ó tiÕn hµnh ph©n bæ cho
tõng hîp ®ång thùc hiÖn trong th¸ng. C¨n cø vµo ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh tæng hîp
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh, ghi vµo B¶ng kª sè 4, NhËt ký chøng tõ sè 7.
+/ §èi víi chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý ph©n
x-ëng
Cuèi th¸ng c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ sè 2 (biÓu sè 1) kÕ to¸n tiÕn hµnh
®Þnh kho¶n:
Nî TK627 (6272) : 2.445.000
Cã TK152 : 2.445.000

90
( chi tiÕt : TK1523 : 1.983.000
TK1524 : 462.000)
+/ §èi víi Chi phÝ vÒ c«ng cô dông cô phôc vô cho s¶n xuÊt: C«ng cô
dông cô phôc vô cho s¶n xuÊt ë c«ng ty B×nh Minh cã gi¸ trÞ cao vµ thêi gian sö
dông t-¬ng ®èi dµi. Do vËy khi xuÊt kho c«ng cô dông cô, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp
hîp vµo TK142 “ Chi phÝ tr¶ tríc” ®Ó ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú.
§Ó tËp hîp chi phÝ c«ng cô dông cô ph©n bæ trong th¸ng kÕ to¸n sö dông
TK6273.
Theo tµi liÖu thùc tÕ trÞ gi¸ c«ng cô dông cô xuÊt dïng trong th¸ng thuéc
lo¹i ph©n bæ 5 lÇn ®-îc thÓ hiÖn trªn b¶ng ph©n bæ sè 2 – b¶ng ph©n bæ NVL,
CCDC (biÓu sè 1) lµ 6.600.000 ®.
Do vËy kÕ to¸n c¨n cø vµo sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ sè 2 ( BiÓu sè 1) ®Ó
tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n :
Nî TK 142 (1421) : 6.600.000
Cã TK153 : 6.600.000
§ång thêi ph©n bæ vµo chi phÝ :
Nî TK 627 (6273) : 1.320.000 ( 6.600.000 : 5 )
Cã TK142 (1421) : 1.320.000
Sè liÖu nµy sÏ ®-îc kÕ to¸n tËp hîp chung trong toµn c«ng ty råi tiÕn
hµnh ph©n bæ cho tõng hîp ®ång thùc hiÖn trong th¸ng. Tõ ®ã sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh, ghi lªn B¶ng kª sè 4, NhËt ký
chøng tõ sè 7.
+/ §èi víi Chi phÝ vÒ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: HiÖn nay tµi s¶n cè ®Þnh
trong c«ng ty ®-îc trÝch khÊu hao theo ph-¬ng ph¸p tuyÕn tÝnh ( ph-¬ng ph¸p
trùc tiÕp). §Ó h¹ch to¸n chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, kÕ to¸n sö dông TK
214 “ Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh”. §Ó tËp hîp Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, kÕ
to¸n sö dông TK6271. ViÖc tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®inh ®-îc tiÕn hµnh hµng
th¸ng.
Khi tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, kÕ to¸n ®¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh theo
Nguyªn gi¸ vµ gia trÞ cßn l¹i, sau ®ã tiÕn hµnh trÝch khÊu hao theo c«ng thøc:

91
Sè khÊu hao Nguyªn gi¸ TSC§ x tû lÖ trÝch khÊu hao n¨m
t¨ng trong =
th¸ng 12 th¸ng
Sè khÊu hao Sè khÊu hao Sè khÊu hao Sè khÊu hao
ph¶i trÝch = ®· trÝch + t¨ng trong - gi¶m trong
th¸ng nµy th¸ng tr-íc th¸ng th¸ng
KÕ to¸n tiÕn hµnh trÝch khÊu hao dùa trªn Nguyªn gi¸ vµ tû lÖ trÝch khÊu
hao thÝch hîp:
Cô thÓ ë c«ng ty B×nh Minh tû lÖ khÊu hao ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau:
4%/ n¨m ®èi víi nhµ cöa, vËt kiÕn tróc.
11%/ n¨m ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ.
ViÖc t¨ng, gi¶m, trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc theo dâi hµng th¸ng.
Trong th¸ng nÕu mua s¾m thªm tµi s¶n cè ®Þnh hay thanh lý, nh-îng
b¸n tµi s¶n cè ®Þnh, kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh h¹ch to¸n ngay trong th¸ng ®ã.
Víi c¸ch tÝnh nh vËy, kÕ to¸n ghi sè liÖu vµo B¶ng ph©n bæ sè 3 “ B¶ng
ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh” ( biÓu sè 3)

92
Tõ B¶ng ph©n bæ sè 3 kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung toµn c«ng ty theo
®Þnh kho¶n:
Nî TK627 ( 6274): 11.665.733 ®
Cã TK 214 : 11.665.733 ®
Sè liÖu nµy sÏ lµ ®-îc kÕ to¸n tËp hîp trong toµn c«ng ty råi tiÕn hµnh
ph©n bæ theo tõng hîp ®ång thùc hiÖn trong th¸ng. Sau ®ã ®-îc sö dông ®Ó tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong toµn c«ng ty phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh, ghi lªn
B¶ng kª sè 4, NhËt ký chøng tõ sè 7.
+/ §èi víi çc kho¶n dÞch vô mua ngoµi vµ çc kho¶n chi phÝ b»ng tiÒn
kh¸c: Th«ng th-êng khi ph¸t sinh çc kho¶n nµy dïng trùc tiÕp vµo s¶n xuÊt hay
qu¶n lý s¶n xuÊt kÕ to¸n th-êng dïng tiÒn mÆt vµ tiÒn göi ng©n hµng ®Ó chi tr¶
cho ng-êi cung cÊp sau ®ã h¹ch to¸n th¼ng vµo ®èi t-îng chÞu chi phÝ. §Ó tËp
hîp chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c kÕ to¸n sö dông
TK6277 vµ TK6278. Çc kho¶n chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ çc chi phÝ b»ng
tiÒn kh¸c còng ®-îc tËp hîp trùc tiÕp trong toµn c«ng ty råi tiÕn hµnh ph©n bæ
cho tõng hîp ®ång. KÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo ®ã ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phôc
vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh, ghi vµo B¶ng kª sè 4, NhËt ký chøng tõ sè 7.
Trong th¸ng 04 n¨m 2003 thùc tÕ ph¸t sinh çc kho¶n chi phÝ dÞch vô mua
ngoµi vµ çc chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c nh- sau:
-/ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi:
Chi phÝ tiÒn ®iÖn mua ngoµi : 3.353.000 ®
Chi phÝ tiÒn n-íc 464.000 ®
Céng 3.817.000 ®
-/ Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c:
Chi phÝ tiÕp kh¸ch t¹i ph©n x-ëng : 198.000 ®
Chi kh¸c 220.000 ®
Céng 418.000 ®
Sè liÖu nµy ®-îc tËp hîp ghi lªn NKCT sè 1(biÓu sè 9), NKCT sè 2 (biÓu sè 10)

93
NhËt ký chøng tõ sè 2
Th¸ng 04 n¨m 2003
§VT : ®ång
(biÓu sè 10)
TT Ngµy
Ghi cã TK 112, ghi nî TK kh¸c Céng cã
TK 112TK 627 TK 642
1 3.353.000 3.353.000
2 464.000 464.000
3 2.750.000 2.750.000
Céng 3.817.000 2.750.000 6.567.000
Nh- vËy kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ sè 1, nhËt ký chøng tõ sè
2 cïng víi c¸c hãa ®¬n chøng tõ cã liªn quan kh¸c ®Ó tiÕn hµnh lËp ®Þnh kho¶n
nh- sau:
*/ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi:
Nî TK627 (6277) : 3.817.000
Nî TK133 : 381.700
Cã TK112 : 4.197.700
*/ Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c:
Nî TK627 (6278) : 418.000
Cã TK111 : 418.000
Sau khi ®· tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung toµn c«ng ty theo tõng kho¶n
môc kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh lËp “ B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung” (biÓu sè
4) råi tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng hîp ®ång thùc hiÖn trong th¸ng trªn b¶ng
ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt Chung (biÓu sè 5).

94
Thùc tÕ ë c«ng ty B×nh Minh hiÖn nay ®ang tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n
xuÊt chung theo tiÒn l-¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
ViÖc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung dùa vµo tiÒn l-¬ng c«ng nh©n trùc
tiÕp s¶n xuÊt ph¸t sinh trong th¸ng theo tõng hîp ®ång.
T¹i c«ng ty B×nh Minh hiÖn sö dông c«ng thøc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt
chung nh- sau:
HÖ sè ph©n L-¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt theo tõng hîp ®ång trong th¸ng
bæ cho =
Tõng H§ Tæng tiÒn l-¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt trong th¸ng
Chi phÝ s¶n xuÊt Tæng chi phÝ HÖ sè ph©n
chung ph©n bæ = s¶n xuÊt x bæ cho
cho tõng H§ chung tõng H§
C¨n cø vµo sè liÖu thùc tÕ ë c«ng ty B×nh Minh ta x¸c ®Þnh ®-îc chi phÝ
s¶n xuÊt chung ph©n bæ cho tõng hîp ®ång thùc hiÖn trong th¸ng nh- sau:
L-¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt theo hîp ®ång 82 : 31.939.000 ®
L-¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt theo hîp ®ång 83 : 8.046.500 ®
Tæng tiÒn l-¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt : 39.985.500 ®
Tõ ®ã x¸c ®Þnh ®-îc:
hÖ sè ph©n bæ cho H§ 82 = 31.939.000 : 39.985.500 = 0,8
hÖ sè ph©n bæ cho H§ 83 = 8.046.500 : 39.985.500 = 0,2
Tõ ®ã kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng hîp
®ång thÓ hiÖn trªn b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng hîp ®ång thùc
hiÖn trong th¸ng. Sè liÖu nµy sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
toµn c«ng ty phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh, ghi vµo B¶ng kª sè sè 4, NhËt ký
chøng tõ sè 7.
KÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh lËp “B¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung” ( BiÓu sè 5 )
toµn c«ng ty chi tiÕt cho tõng hîp ®ång.

95
B¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung
Th¸ng 04 n¨m 2003
§VT: ®ång
( BiÓu sè 5)
Hîp ®ång TiÒn l-¬ng
CNSX
HÖ sè ph©n bæ CPSXC CPSXC ph©n bæ
cho tõng H§
H§ 82 31.939.000 31.939.000 : 39.985.500 = 0,8 21.468.386
H§ 83 8.046.500 8.046.500 : 39.985.500 = 0,2 5.367.097
Céng 39.985.500 26.835.483
KÕ to¸n tiÕn hµnh lËp ®Þnh kho¶n:
Nî TK627 : 26.835.483
( chi tiÕt : hîp ®ång 82: 21.468.386
hîp ®ång 83: 5.367.097 )
Cã TK334 : 6.025.000
Cã TK338 : 1.144.750
Cã TK 152 : 2.445.000
Cã TK142 : 1.320.000
Cã TK214 : 11.665.733
Cã TK112 : 3.817.000
Cã TK111 : 418.000
Sè liÖu nµy còng sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phôc vô cho
viÖc tÝnh gi¸ thµnh, ghi vµo B¶ng kª sè 4, nhËt kÝ chøng tõ sè 7.
2.2.3.3 Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn c«ng ty.
Sau khi ®· tËp hîp riªng tõng lo¹i chi phÝ : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc
tiÕp ( TK621), chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ( TK622), chi phÝ s¶n xuÊt chung
( TK627) nh- ®· nªu ë c¸c phÇn tr-íc kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh tæng hîp vµ kÕt

96
chuyÓn hÕt sang TK154 “ Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” ®Ó phôc vô cho
viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
V× ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ tõng hîp ®ång nªn
TK154 còng ®-îc theo dâi chi tiÕt cho tõng hîp ®ång.
Cuèi th¸ng kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ sè 1 “ B¶ng ph©n bæ tiÒn
l¬ng”, B¶ng ph©n bæ sè 2 “ B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô”,
B¶ng ph©n bæ sè 3 “ B¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh” vµ çc b¶ng ph©n
bæ kh¸c trong c«ng ty, çc NhËt ký chøng tõ, çc sæ chi tiÕt cã liªn quan ®Õn
ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong c«ng ty ®Ó lËp b¶ng kª sè 4- TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
theo tõng hîp ®ång ( BiÓu sè 7). Tõ ®ã lµ c¨n cø ghi lªn NKCT sè 7 (biÓu 8)
Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt sÏ ®-îc kÕt chuyÓn vµo bªn Nî TK154 ®Ó cuèi
cïng tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n phÈm.
KÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµo “ B¶ng tæng hîp chi phÝ
s¶n xuÊt toµn c«ng ty” ( BiÓu sè 6) theo ®Þnh kho¶n:
Nî TK154 : 85.583.228
( Chi tiÕt : hîp ®ång 82 : 69.621.796
hîp ®ång 83 : 15.961.432 )
Cã TK621 : 11.165.000
( Chi tiÕt : hîp ®ång 82 : 10.146.000
hîp ®ång 83 : 1.019.000)
Cã TK622 : 47.582.745
( Chi tiÕt : hîp ®ång 82 : 38.007.410
hîp ®ång 83 : 9.575.335)
Cã TK627 : 26.835.483
( Chi tiÕt : hîp ®ång 82 : 21.468.386
hîp ®ång 83 : 5.367.097 )

97
B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn c«ng ty
Th¸ng 04 n¨m 2003
§VT: ®ång
( BiÓu sè 6)
TKghi cã
TK ghi nî TK621 TK622 TK627 Céng
TK 154 11.165.000 47.582.745 26.835.483 85.583.228
H§ 82 10.145.000 38.007.410 21.468.386 69.621.796
H§ 83 1.019.000 9.575.335 5.367.097 15.961.432
Sè liÖu nµy còng ®-îc sö dông ®Ó ghi vµo b¶ng kª sè 4, nhËt ký chøng tõ
sè 7, phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh.
Sè liÖu tæng céng cña phÇn I trªn nhËt ký chøng tõ sè 7 ®-îc sö dông ®Ó
ghi vµo c¸c sæ c¸i.

98
2.2.4 §¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi k× .
* Kh¸i niÖm: §¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú lµ viÖc tÝnh to¸n x¸c
®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt mµ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú ph¶i chÞu.
T¹i c«ng ty B×nh Minh, s¶n phÈm lµm dë cuèi kú tån t¹i ë c¸c d¹ng sau:
+/ Nguyªn liÖu ( ch-a c¾t hoÆc c¾t ch-a ®ång bé).
+/ B¸n thµnh phÈm c¾t ( ch-a may xong).
+/ B¸n thµnh phÈm may ( ch-a lµ).
+/ B¸n thµnh phÈm lµ ( ch-a ®ãng hßm).
Thùc tÕ ë c«ng ty B×nh Minh nhËn may gia c«ng theo hîp ®ång nªn khi
hîp ®ång nµo hoµn thµnh trong th¸ng th× hîp ®ång ®ã ®-îc coi lµ kh«ng cã s¶n
phÈm lµm dë ( hîp ®ång sè 82 theo sè liÖu thùc tÕ). Cuèi th¸ng nh÷ng hîp ®ång
nµo ch-a hoµn thµnh th× toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®-îc cho hîp ®ång ®ã
trong th¸ng ®-îc coi lµ chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang cuèi kú ( hîp ®ång
sè 83 theo sè liÖu thùc tÕ).
Chi phÝ s¶n phÈm dë dang ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Chi phÝ SP CPNVLTT CPNCTT CPSXC
Dë dang = ph¸t sinh + ph¸t sinh + ph¸t sinh
Cuèi th¸ng trong th¸ng trong th¸ng trong th¸ng
C¨n cø vµo B¶ng kª sè 4 vµ c¸c sæ chi tiÕt liªn quan trong th¸ng cña c«ng
ty kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®-îc chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh t©ph hîp ®-îc trong th¸ng
07 n¨m 2003 cña hîp ®ång 83 ®Ó tÝnh chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang cuèi
th¸ng nh- sau:
CPNVLTT = 1.019.000 ®
CPNCTT = 9.575.335 ®
CPSXC = 5.367.097 ®
Céng 15.961.432 ®
Nh- vËy chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng 07 n¨m 2003 x¸c
®Þnh ®-îc lµ:
Chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng ( chi tiÕt: H§ 83) = 15.961.432 ®.

99
Sè liÖu nµy còng sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë
dang ®Çu th¸ng sau cho hîp ®ång 83. Sè liÖu nµy ®-îc t¹p hîp ghi vµo b¶ng tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm cho hîp ®ång 83.
2.2.5 Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§Ó phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ qu¶n lý gi¸ thµnh,
c«ng ty B×nh Minh x¸c ®Þnh:
- §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng hîp ®ång s¶n xuÊt.
- Thêi gian tÝnh gi¸ thµnh lµ khi kÕt thóc hîp ®ång.
- §¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸i, bé.
- Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®-îc trong th¸ng cña tõng hîp ®ång cô thÓ
nÕu ch-a hoµn thµnh th× toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®-îc trong th¸ng ®-îc
coi lµ chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng ®ã cho hîp ®ång ch-a hoµn
thµnh.
* Thùc tÕ hiÖn nay c«ng ty B×nh Minh ®ang ¸p dông tÝnh gi¸ thµnh theo ph-¬ng
ph¸p gi¶n ®¬n ( ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp) kÕt hîp víi ph-¬ng ph¸p hÖ sè.
- §èi víi nh÷ng hîp ®ång chØ s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm th× c«ng ty ¸p
dông tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph-¬ng ph¸p gi¶n ®¬n ( ph-¬ng ph¸p trùc
tiÕp) theo c«ng thøc:
Tæng Chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt
Gi¸ = SP dë dang + ph¸t sinh - SP dë dang
Thµnh ®Çu kú trong kú cuèi kú
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ = Tæng gi¸ thµnh : Sè l-îng s¶n phÈm hoµn thµnh.
- §èi víi nh÷ng hîp ®ång s¶n xuÊt tõ hai lo¹i s¶n phÈm trë lªn, c¸c s¶n phÈm
cã kÝch cì kh¸c nhau th× c«ng ty ¸p dông tÝnh gi¸ thµnh theo ph-¬ng ph¸p
tÝnh hÖ sè råi míi tÝnh ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm .
ViÖc x¸c ®Þnh nµy c¨n cø vµo ®¬n gi¸ gia c«ng tõng hîp ®ång ®Ó x¸c ®Þnh .
Gi¸ thµnh tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña tõng hîp ®ång trong th¸ng
s¶n phÈm =
gèc sè l-îng s¶n phÈm quy ®æi ( s¶n phÈm gèc )

100
Trong ®ã:
sè l-îng tæng sè l-îng hÖ sè quy ®æi
s¶n phÈm = s¶n phÈm x s¶n phÈm
quy ®æi cïng lo¹i cïng lo¹i
Do vËy kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®-îc gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tõng hîp ®ång cô thÓ.
Theo thùc tÕ trong th¸ng 07 n¨m 2003 c¶ hai hîp ®ång c«ng ty thùc hiÖn
trong th¸ng ®Òu chØ s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm nªn c«ng ty ¸p dông tÝnh gi¸
thµnh theo ph-¬ng ph¸p gi¶n ®¬n ( ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp)
Trong ®ã chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang ®Çu th¸ng 07 n¨m 2003 ®-îc
x¸c ®Þnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng 06 n¨m 2003 cña hîp
®ång 82 do hîp ®ång 82 ®-îc thùc hiÖn b¾t ®Çu tõ th¸ng 06 n¨m 2003, hîp
®ång 83 thùc hiÖn trong th¸ng 07 n¨m 2003 kh«ng cã chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm
dë dang ®Çu th¸ng do hîp ®ång 83 b¾t ®Çu ®-îc thùc hiÖn tõ th¸ng 07 n¨m
2003. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®-îc trong th¸ng 06 n¨m 2003 cho hîp
®ång 82 nh- ®· nãi ë trªn ®-îc coi lµ chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang cuèi
th¸ng 06 n¨m 2003 cho hîp ®ång 82 vµ còng chÝnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt s¶n xuÊt
s¶n phÈm dë dang ®Çu th¸ng 07 n¨m 2003 cho hîp ®ång 82.
Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang ®Çu th¸ng 07 n¨m 2003 tËp hîp ®-îc lµ:
CPNVLTT = 640.866 ®
CPNCTT = 2.661.434 ®
CPSXC = 1.239.809 ®
Céng 4.542.109 ®
Nh- vËy thùc tÕ trong th¸ng 07 n¨m 2003 chØ cã hîp ®ång 82 hoµn thµnh
nªn kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh gi¸ thµnh cho hîp ®ång 82 vµ viÖc tÝnh gi¸ thµnh
®-îc thÓ hiÖn trªn B¶ng tÝnh gi¸ thµnh. Cßn hîp ®ång 83 ch-a ®-îc hoµn thµnh
trong th¸ng nªn toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®-îc trong th¸ng ®-îc coi lµ
chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng cho hîp ®ång 83 vµ lµ sè liÖu ®Ó
kÕ to¸n sö dông lµm chi phÝ s¶n phÈm dë dang ®Çu th¸ng th¸ng sau.
Do vËy kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cho hîp ®ång
82 vµ hîp ®ång 83 nh- sau:

101
¸n cã thÓ l-u tr÷, cËp nhËt ®-îc nhiÒu th«ng tin h÷u Ých h¬n. Bªn c¹nh ®ã
nã còng gãp phÇn gióp cho çc nhµ qu¶n trÞ øng dông ®-îc nhiÒu ph-¬ng ph¸p
ph©n tÝch trong viÖc lËp kÕ ho¹ch, nghiªn cøu vµ ®-a ra ®-îc çc quyÕt ®Þnh
kinh doanh dóng ®¾n vµ ®¹t kÕt qu¶ tèt nhÊt. C«ng ty nªn sö dông ngay tõ ®Çu
phÇn mÒm kÕ to¸n, nh- vËy sè liÖu sÏ ®-îc chÝnh x¸c vµ ®-îc ®-a vµo m¸y mét
çch khoa häc, dÔ t×m, dÔ ®iÒu chØnh. Nh- vËy ®Ó phï hîp víi viÖc cµi ®Æt
ch-¬ng tr×nh kü thuËt ®ã th× toµn bé hÖ thèng sæ s¸ch theo h×nh thøc NhËt ký
chøng tõ cña c«ng ty nªn thay ®æi ¸p dông theo h×nh NhËt ký Chung v× nã cã
-u ®iÓm lµ dÔ ghi chÐp, khèi l-îng sæ s¸ch kh«ng nhiÒu, ®¬n gi¶n, do vËy rÊt
thuËn lîi cho viÖc sö dông m¸y tÝnh.

102
KÕt luËn
NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®ßi hái çc doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Æc biÖt
®Õn viÖc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm. Thùc hiÖn tèt çc yªu cÇu ®ã chÝnh lµ c¬ së ®Ó
®¸nh gi¸ kÕt qu¶ s¶n xuÊt, lµ c¨n cø ®Ó t×m biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n
xuÊt,h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét phÇn hµnh kÕ
to¸n quan träng nhÊt trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
®-îc chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ lµ mét yªu cÇu ®Æt ra kh«ng chØ riªng cho c«ng ty B×nh
Minh mµ cßn cho toµn bé çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Thùc hiÖn tèt çc yªu cÇu ®ã chÝnh lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ s¶n xuÊt
vµ còng lµ c¨n cø ®Ó t×m biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña
mçi doanh nghiÖp. C«ng ty B×nh Minh ®· thùc sù coi träng c«ng t¸c kÕ to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong viÖc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty TNHH B×nh Minh do tr×nh ®é b¶n
th©n cã h¹n vµ kinh nghiÖm thùc tÕ kh«ng nhiÒu nªn trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu
kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Vëy em rÊt mong ®-îc sù gãp ý cña çc
thÇy c« gi¸o cïng toµn thÓ çc anh chÞ trong phßng kÕ to¸n c«ng ty B×nh Minh
®Ó chuyªn b¸o ço nµy ®-îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Hµ néi th¸ng 08 n¨m 2003
Häc sinh
KiÒu TuyÕt Mai

103
Ch-¬ng I.
Çc vÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
s¶n phÈm
1.1. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp
1.2. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ çc çch ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt chñ
yÕu
1.2.1 Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt
1.2.2 Çc çch ph©n lo¹i chi phØ s¶n xuÊt chñ yÕu
1.2.2.1 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo tÝnh chÊt kinh tÕ ( ph©n lo¹i CPSX
theo yÕu tè chi phÝ)
1.2.2.2 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng dông kinh tÕ chi phÝ (kho¶n
môc chi phÝ)
1.2.2.3 Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ víi s¶n l-îng s¶n phÈm s¶n
xuÊt
1.3. ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh
1.4. Gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.4.1 Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n xuÊt
1.4.2 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n xuÊt
1.5. §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm
1.5.1 §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
1.5.2 §èi tùng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.6. NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.7. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
1.7.1 Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông chñ yÕu
1.7.2 Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
1.7.2.1 KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt
1.7.2.1.1 KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
1.7.2.1.2 KÕ to¸n tËp hîp ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

104
1.7.2.1.3 KÕ to¸n tËp hîp ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung
1.7.2.2 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp
1.8. Çc ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o dë dang
cuèi kú
1.8.1 §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
1.8.2 §¸nh gi¸ s¶n phÈmn dá dang theo s¶n l-îng s¶n phÈm hoµn thµnh
t-¬ng ®-¬ng
1.8.3 §¸nh gi¸ s¶n phÈm dá dang theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc
1.9. Çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ øng dông trong çc lo¹i
h×nh doanh nghiÖp chñ yÕu
1.9.1 Çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.9.1.1 Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n ( ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp)
1.9.1.2 Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè
1.9.1.3 Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ
1.9.1.4 Ph-¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ
1.9.1.5 Ph-¬ng ph¸p céng chi phÝ
1.9.1.6 Ph-¬ng ph¸p liªn hîp
1.9.1.7 Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc
1.9.2 øng dông çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong cac lo¹i h×nh doanh
nghiÖp chñ yÕu
1.9.2.1 Doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng
1.9.2.2 Doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu liªn
tôc
1.9.2.2.1 Ph-¬ng ¸n tÝnh gi¸ thµnh cã tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm
1.9.2.2.2 TÝnh gi¸ thµnh theo ph-¬ng ¸n kh«ng tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh
phÈm

105
Ch-¬ng III. NhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty B×nh Minh
I Nh÷ng nhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty B×nh Minh
1. -u ®iÓm
2 .Nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ
3 .Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n ph¶am t¹i c«ng ty B×nh Minh

107
B¶ng ph©n bæ sè 2
B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô
Th¸ng 04 n¨m 2003
§VT :®ång
( biÓu sè 1)
TK ghi cã
TK ghi nî
TK 152 Céng
TK 152
TK 153
TK1521 TK 1522 TK 1523 TK 1524 TK 1527
TK621
H§ 82
H§ 83
9.454.500
9.193.000
261.500
533.500
414.000
119.500
9.988.000
9.607.000
381.000
TK 627 1.983.000 462.000 2.445.000
TK 142 6.600.000
TK 642 513.000 513.000
Céng 9.454.500 1.983.000 975.000 533.500 12.946.000 6.600.000

108
B¶ng ph©n bæ sè 1
B¶ng ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµ BHXH, BHYT, KPC§
Th¸ng 04 n¨m 2003
§VT: ®ång
(BiÓu sè 2)
TK ghi cã
TK ghi nî
TK 334 TK 338
Céng TK 338 Tæng céngTK 3382
2 %
TK 3383
15 %
TK 3384
2 %
TK 622
Hîp ®ång 82
Hîp ®ång 83
39.985.500
31.939.000
8.046.500
799.710
638.780
160.930
5.997.825
4.790.850
1.206.975
799.710
638.780
160.930
7.597.245
6.068.410
1.528.835
47.582.745
38.007.410
9.575.335
TK 627 6.025.000 120.500 903.750 120.500 1.144.750 7.169.750
TK 642 16.772.200 335.444 2.515.830 335.444 3.186.718 19.958.918
Céng 62.782.700 1.255.654 9.417.405 1.255.654 11.928.713 74.711.413

109
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Hîp ®ång 82
Ngµy b¾t ®Çu: 28/ 06/ 2002 Lo¹i s¶n phÈm: ¸o Jacket
Ngµy kÕt thóc: 30/07/2002 Sè l-îng: 4.872 s¶n phÈm
§VT: ®ång
Kho¶n môc SP dë dang
®Çu kú
CPSX ph¸t sinh
trong kú
SP dë dang
cuèi kú
Tæng gi¸ thµnh Gi¸ thµnh
®¬n vÞ
CPNVLTT 640.866 10.146.000 10.786.866 2.214,053
CPNCTT 2.661.433 38.007.410 40.668.843 8.347,464
CPSXC 1.239.809 21.468.386 22.708.195 4.660,959
Céng 4.542.109 69.621.796 74.163.905 15.222,476

110
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Hîp ®ång 83
Ngµy b¾t ®Çu: 20/ 07/ 2002 Lo¹i s¶n phÈm: quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng
Ngµy kÕt thóc: 25/08/2002 Sè l-îng: 396 bé
§VT: ®ång
Kho¶n môc SP dë dang
®Çu kú
CPSX ph¸t sinh
trong kú
SP dë dang
cuèi kú
Tæng gi¸ thµnh Gi¸ thµnh
®¬n vÞ
CPNVLTT 1.019.000 1.019.000
CPNCTT 9.575.335 9.575.335
CPSXC 5.367.097 5.367.097
Céng 15.961.432 15.961.432

111
S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty
Ban gi¸m ®èc
Khèi KH- KD Khèi KT- KCS Khèi qu¶n lý Khèi s¶n xuÊt
Phßng kinh
doanh XNK
Nhµ kho Qu¶n ®èc
PX, nh©n
viªn kü thuËt
Phßng KT- TC Phßng hµnh
chÝnh lao ®éng
Phßng t¹p vô,
b¶o vÖ
X-ëng may

Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty dệt may

Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty dệt may

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (6)

Similar to Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty dệt may

Similar to Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty dệt may (14)

More from Dịch vụ viết bài trọn gói ZALO 0917193864

More from Dịch vụ viết bài trọn gói ZALO 0917193864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty dệt may