More Related Content
Similar to สมุนไพรไทย01 (20)
สมุนไพรไทย01
- 2. กระเจี๊ยบแดง
• กระเจี๊ยบเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูงราว 3-6 ศอก กิ่งก้านมีสีม่วงแดง ใบมี
หลายรูป เช่น ขอบใบเรียบ หรือหยักเว้า 3 หยัก ดอกสีชมพู ตรงกลางจะ
มีสีเข้มกว่ากลีบส่วนนอก เมื่อกลีบดอกร่วง ใบประดับและกลีบเลี้ยงจะ
เจริญขึ้น มีสีม่วงแดงเข้มหุ้มผลไว้ภายใน มีเมล็ด ใช้ปลูก ปลูกได้ทั่วทุก
ภาคของประเทศไทยใบประดับและกลีบเลี้ยงของกระเจี๊ยบแดง รส
เปรี้ยว ทาแยมหรือใช้เป็นสารแต่งสี ในเยลลี่ ใบอ่อนของกระเจี๊ยบเป็น
ผัก ใช้แกงส้ม กระเจี๊ยบเปรี้ยวมีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า "ส้มพอเหมาะ" ใบ
ประดับ กลีบเลี้ยงและใบมีรสเปรี้ยว ใช้เป็นยากัดเสมหะ
- 3. กระชาย
• กระชายเป็นไม้ล้มลุก สูงราว 1-2 ศอก มีลาต้นเป็นเหง้าใต้ดิน สีน้าตาล
เข้ม ขนานกับดิน มีราก รูปทรงกระบอก ปลายแหลมจานวนมาก เนื้อใน
สีเหลือง มีกลิ่น หอม เฉพาะกาบใบ มีสีแดงเรื่อ ใบใหญ่ยาวรีปลายแหลม
ดอกเป็นช่อ สีขาวอมชมพู บานครั้งละ 1 ดอก ปลูกในฤดูแล้ง โดยใช้
เหง้าและรากมีรสเผ็ดร้อน ช่วยดับกลิ่นคาวได้ดี ปรุงเป็นอาหารหลาย
ชนิด เช่นน้ายาขนมจีน แกงป่าปลา ปลาร้าหลน กะปิคั่ว แกงขี้เหล็ก
รับประทานอาหารที่มีกระชายอยู่ด้วย จะช่วยขับลมได้ดี แก้ปวดมวนใน
ท้อง แก้ท้องอืด เฟ้อ บารุงกาลัง
- 4. กระเทียม
• กระเทียมเป็นพืชล้มลุก มีลาต้นใต้ดิน เรียกว่า หัว หัวมีกลีบย่อยหลาย
กลีบ ติดกัน เนื้อสีขาว มีกลิ่นฉุนเฉพาะบางครั้งในหนึ่งหัวมีกลีบเดียว
เรียก "กระเทียมโทน" หัวค่อนข้างกลม ใบยาวแบน ปลายแหลม ภายใน
กลวงดอกรวมกันเป็นกระจุกที่ปลาย ก้านช่อดอก ดอกสีขาวอมเขียวหรือ
อมชมพู-ม่วง ผลมีขนาดเล็ก ใช้หัวปลูกได้ทั่วไปเป็นผักได้ทั้งใบ และหัว
ใต้ดิน หัวกระเทียมตากแห้งเก็บไว้ใช้ได้นาน ปรุงรส และแต่งกลิ่น
อาหารหลายอย่าง กระเทียมดองเก็บไว้รับประทานได้นาน ๆรสเผ็ดร้อน
เป็นยาขับลมในลาไส้ แก้ไอ ขับเสมหะ ช่วยย่อยอาหาร รักษากลาก
เกลื้อน
- 5. ข่า
• ลาต้นที่อยู่ในใต้ดินเรียกว่า เหง้า เหง้ามีข้อและปล้องชัดเจน เนื้อในสีเนื้อ
และมีกลิ่นหอมเฉพาะลาต้นที่อยู่เหนือดิน สูงได้ถึง 2 เมตร ใบสีเขียว
ออกสลับข้างกัน รูปร่างรียาว ปลายแหลม ดอกออกเป็นช่อที่ยอด ดอก
ย่อยมีขนาดเล็ก สีขาวนวล ด้าน ในของกลีบดอกมีประสีแดง ผลเปลือก
แข็ง รูปร่างกลมรีเหง้าข่า เป็นเครื่องเทศที่ใช้ชูรสอาหาร ใส่ในเครื่องแกง
แทบทุกชนิด ใช้ปรุงต้มข่าไก่ ผัดเผ็ด ลาบ ช่วยดับกลิ่นคาวของอาหาร
จาพวกเนื้อสัตว์ ใส่ในต้มเนื้อ ต้มปลา เพื่อดับกลิ่นคาวรสเผ็ดปร่า ขับลม
แก้บวม ฟกซ้า แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด
- 6. ตาลึง
• ตาลึงเป็นไม้เถามีอายุอยู่ได้หลายปี เมื่ออายุมากเถาจะใหญ่และแข็ง เถา
อ่อนสีเขียว เถาแก่มาก ๆ สีเทา ตามข้อบริเวณปลายยอดมีมือเกาะ ใบ
ออกสลับกันเป็นรูปสามเหลี่ยม ดอกสีขาว มีเกสรสีเหลืองอ่อน ผลคล้าย
ลูกแตงกวา แต่ขนาดเล็กกว่า ผลดิบสีเขียว และมีลายขาว เมื่อสุกเต็มที่สี
แดงสด ปลูกเป็นผักขึ้นตามรั้วบ้านตามชนบททั่วไป ปลูกโดยใช้เมล็ด
ตาลึง ใบตาลึงมีคุณค่าทางอาหารสูง ยอดตาลึงใช้เป็นผักปรุงอาหารได้
หลายอย่าง เช่น ลวกเป็นผักจิ้มน้าพริก แกงจืดตาลึงหมูสับ แกงเลียงหรือ
ใส่ก๋วยเตี๋ยวแทนถั่วงอก รสเย็น ใบสด ตาคั้นน้า แก้พิษแมลงกัดต่อย ที่
ทาให้ปวดแสบปวดร้อนและคัน รักษา อาการแพ้อักเสบ
- 7. ทับทิม
• ทับทิมเป็นไม้พุ่ม ใบรูปร่างเรียวแคบและขนาดเล็ก ขอบใบเรียบ ดอกมี
หลายสี เช่น ขาว แดง ส้ม มีผลกลม ภายในมีเมล็ดมาก คนจีนถือเป็นไม้
มงคล โดยเฉพาะทับทิม ดอกขาว ปลูกโดยการตอนกิ่ง และเมล็ด ปลูกได้
ทั่วไปทับทิมใช้รับประทานเป็นผลไม้ รสหวาน หรือเปรี้ยวอมหวาน
ป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน และบารุงฟันให้แข็งแรง รสฝาด เป็นยา
ฝาดสมาน เปลือกทับทิมรสฝาด แก้อาการท้องร่วง ใช้เป็นยาแก้ท้องเดิน
และบิด ใช้รักษานากัดเท้า รากเป็นยาถ่ายพยาธิตัวตืด
- 9. ว่านหางจระเข้
• ว่านหางจระเข้เป็นพืชพื้นเมืองของทวีปอัฟริกา เป็นพืชล้มลุก ใบจะงอก
ขึ้นมาจากดินใบหนา รูปร่างยาว ปลายแหลม ริมใบหยักและมีหนาม ผิว
ใบสีเขียวใส และมีกระสีขาวเมื่อต้นยังอ่อน ภายในใบมีวุ้นและเมือกมาก
ดอกออกจากกลางต้น เป็นช่อ ก้านดอกยาวมากดอกเป็นหลอด ปลาย
แยก สีส้มแดงออกสีเหลืองหรือสีแดง หรือสีเหลือง มีหลายพันธุ์ปลูกง่าย
โดยใช้หน่ออ่อน ปลูกได้ดีบริเวณริมทะเลว่านหางจระเข้ วุ้นจากใบ รส
จืดเย็น โบราณใช้ทาปูนแดงขมับแก้ปวดศีรษะ ยาสีเหลืองจากใบว่าน
หางจระเข้ใช้ทาเป็นยาดา น้าร้อนลวก โดยเลือกใบว่านที่อยู่ส่วนล่างของ
ต้นเอาวุ้นใสมาพอกบริเวณแผล
