2. M C TIÊUỤ
1. Mô t v trí, hình th ngoài và hình th trong c a hành nãoả ị ể ể ủ
2. Mô t v trí, hình th ngoài và hình th trong c a c u nãoả ị ể ể ủ ầ
3. Mô t v trí, hình th ngoài và hình th trong c a trung nãoả ị ể ể ủ
4. Mô t v trí, hình th ngoài và hình th trong c a ti u não.ả ị ể ể ủ ể
5. Mô t não th t t .ả ấ ư
3. Đ I C NGẠ ƯƠ
Ph n não sau phát tri n v i thành l ng b toácầ ể ớ ư ị
r ng hình trám (đ t o thành não th t IV) đ cộ ể ạ ấ ượ
g i làọ trám não. Trám não bao g mồ hành não,
c u não và ti u nãoầ ể vây quanh não th t IVấ .
M t khác c u não, hành não, trung não l i n mặ ầ ạ ằ
trên m t tr c nên chúng đ c g i chung là thânộ ụ ượ ọ
não.
4. HÀNH NÃO
Hành não nh nh ng là ph n r t quanỏ ư ầ ấ
tr ng c a h th n kinh vì ch a cácọ ủ ệ ầ ứ
trung tâm quan tr ng nh trung tâmọ ư
hô h p, trung tâm tim m ch, trungấ ạ
tâm ch ti t và chuy n hoá.ế ế ể
d i, hành não liên t c v i tuỞ ướ ụ ớ ỷ
s ng, trên liên t c v i c u não.ố ở ụ ớ ầ
M t ngoài hành não có các khe vàặ
rãnh gi ng nh tu s ng. Các kheố ư ở ỷ ố
rãnh này chia d c m i n a hành nãoọ ỗ ử
thành ba ph n:ầ
- Ph n tr c là m t kh i l i n m kầ ướ ộ ố ồ ằ ề
v i khe gi a - tr c g i là tháp hành.ớ ữ ướ ọ
- Ph n bên n m gi a rãnh bên - tr cầ ằ ữ ướ
và rãnh bên - sau, n a d i c a ph nử ướ ủ ầ
này gi ng nh th ng bên tu s ngố ư ừ ở ỷ ố
nh ng n a trên phình to thành trámư ử
hành. Đo n rãnh bên - tr c n mạ ướ ằ
tr c trám hành là rãnh tr c trám,ướ ướ
n i chui ra c a th n kinh h thi t (dâyơ ủ ầ ạ ệ
XII). Đo n rãnh bên - sau n m sauạ ằ
trám hành là rãnh sau trám, n i chuiơ
ra c a các th n kinh thi t h u (dây IX),ủ ầ ệ ầ
lang thang (dây X) và ph (dây XI).ụ
- Đ u trên hành não ngăn cách v i c uầ ớ ầ
não b ng rãnh hành - c u, có các th nằ ầ ầ
kinh v n nhãn ngoài (dây VI), m t (dâyậ ặ
VII) và ti n đình c tai (dây VIII) đi ra.ề ố
KHE GI AỮKHE GI AỮ
RÃNH TR CƯỚ
TRÁM
RÃNH TR CƯỚ
TRÁM
C U NÃOẦ
THÁP HÀNH
TRÁM HÀNH
RÃNH SAU TRÁMRÃNH SAU TRÁM
RÃNH BÊN TR CƯỚRÃNH BÊN TR CƯỚ
RÃNH BÊN SAURÃNH BÊN SAU
RÃNH HÀNH C UẦRÃNH HÀNH C UẦ
VIVI
VIIVII
VIIIVIII
IXIX
XX
XIXI
XIIXII
5. HÀNH NÃO
Ph n sau hành nãoầ
n m gi a rãnh bênằ ữ
- sau và rãnh gi a -ữ
sau: phía d i cóở ướ
bó chêm và củ
chêm, bó thon và
c thon; phía trênủ ở
có cu ng ti u nãoố ể
d i.ướ
CU NG TN TRÊN,Ố
GI AỮ
CU NG TN TRÊN,Ố
GI AỮ
CU NG TNỐ
D IƯỚ
CU NG TNỐ
D IƯỚ
RÃNH GI A SAUỮRÃNH GI A SAUỮ RÃNH BÊN SAURÃNH BÊN SAU
C THONỦ
BÓ THON
C CHÊMỦ
BÓ CHÊM
6. C U NÃOẦ
• Là ph n ti p theoầ ế
c a hành não, ngănủ
cách v i hành nãoớ
b i rãnh hành c u.ở ầ
Phía trên, c u nãoầ
ngăn cách v i cu ngớ ố
đ i não (trung não)ạ
b i rãnh c u cu ng.ở ầ ố
• Gi a m t tr c c uữ ặ ướ ầ
não có rãnh n nề
ch a đ ng m chứ ộ ạ
n n, hai bên cóề ở
th n kinh sinh baầ
(dây V).
RÃNH C U CU NGẦ ỐRÃNH C U CU NGẦ Ố
C U NÃOẦ
RÃNH HÀNH C UẦRÃNH HÀNH C UẦ
V1,2,3V1,2,3
CU NG NÃOỐCU NG NÃOỐ
RÃNH N NỀRÃNH N NỀ
7. C U NÃOẦ
M t tr c c uặ ướ ầ
não n m trênằ
m m n nỏ ề
x ng ch m,ươ ẩ
m t sau ngănặ
cách v i ti uớ ể
não b i th tở ấ
não IV. N N X. CH MỀ ẨN N X. CH MỀ Ẩ
TI U NÃOỂTI U NÃOỂ
NÃO TH T IVẤNÃO TH T IVẤ
8. C U NÃOẦ
• Ð c tr ng c aặ ư ủ
c u não là cácầ
s i ch y ngangợ ạ
m t tr c,ở ặ ướ
r i ra sau t oồ ạ
thành hai
cu ng ti u nãoố ể
gi a đ n i v iữ ể ố ớ
ti u não.ể
CU NG TN GI AỐ ỮCU NG TN GI AỐ Ữ
CÁC S I CH YỢ Ạ
NGANG
CÁC S I CH YỢ Ạ
NGANG
C CHÊMỦ
9. TRUNG NÃO
• N i ti p c u nãoố ế ầ
d i và gianở ướ
não trên, m tở ặ
ngoài có th nầ
kinh v n nhãnậ
(dây III), ròng r cọ
(dây IV) chui ra.
Trung não chia
làm hai ph n:ầ
• Ph n b ng làầ ụ
cu ng đ i nãoố ạ
RÃNH C U CU NGẦ ỐRÃNH C U CU NGẦ Ố
C U NÃOẦ
RÃNH HÀNH C UẦRÃNH HÀNH C UẦ
V1,2,3V1,2,3
CU NG NÃOỐCU NG NÃOỐ
RÃNH N NỀRÃNH N NỀ
10. TRUNG NÃO
Ph n l ng là mái trungầ ư
não, đây có c não sinhở ủ
t : hai gò não trên và haiư
gò não d i. Gò trên làướ
trung tâm d i v c a thướ ỏ ủ ị
giác n i v i th g i ngoàiố ớ ể ố
qua cánh tay gò trên. Gò
d i là trung tâm d iướ ướ
v c a thính giác n i v iỏ ủ ố ớ
th g i trong qua cánhể ố
tay gò d i.ướ
Gi a hai ph n có c ngữ ầ ố
não n i gi a não th t IIIố ữ ấ
và não th t IV.ấ
CU NG TN TRÊN,Ố
GI AỮ
CU NG TN TRÊN,Ố
GI AỮ
CU NG TNỐ
D IƯỚ
CU NG TNỐ
D IƯỚ
RÃNH GI A SAUỮRÃNH GI A SAUỮ RÃNH BÊN SAURÃNH BÊN SAU
C THONỦ
BÓ THON
C CHÊMỦ
BÓ CHÊM
11. TI U NÃOỂ
• Ti u não n m trong hể ằ ố
s sau, ngăn cách v iọ ớ
m t d i sau c a đ iặ ướ ủ ạ
não b i l u ti u não.ở ề ể
M t d i và sau n mặ ướ ằ
trên h ti u não c aố ể ủ
trai ch m, m t tr cẩ ặ ướ
dính vào thân não b iở
ba đôi cu ng ti u não:ố ể
trên, gi a và d i;ữ ướ
đ ng th i ngăn cáchồ ờ
v i hành não và c uớ ầ
não b i não th t IV.ở ấ
• KT 5 x 6 x 10 cm, n ngặ
140 - 150 gr, nam n ngặ
h n n .ơ ữ
NÃO TH T IVẤNÃO TH T IVẤ
L U TI U NÃOỀ ỂL U TI U NÃOỀ Ể
CU NG TI U NÃOỐ ỂCU NG TI U NÃOỐ Ể
12. L I IƯỠL I IƯỠ
TT TR C IIƯỚTT TR C IIƯỚ
C C XỤC C XỤ
L I GÀ IXƯỠL I GÀ IXƯỠ
THÁP VIIITHÁP VIII
C VII BỦC VII BỦ
CH CH VIẾCH CH VIẾ
LÁ VII ALÁ VII A
TT SAU IIITT SAU III
Đ NH TR CỈ ƯỚ
IV
Đ NH TR CỈ ƯỚ
IV
Đ NH SAU VỈĐ NH SAU VỈ
THÙY NH NGỘTHÙY NH NGỘ BC TI U NÃOỂBC TI U NÃOỂ
13. KHE SAU BÊNKHE SAU BÊN
KHE PH (SAUỤ
H NH NHÂN)Ạ
KHE PH (SAUỤ
H NH NHÂN)Ạ
KHE NGANGKHE NGANG
KHE CHÍNH
(S C P)Ơ Ấ
KHE CHÍNH
(S C P)Ơ Ấ
THÙY ĐUÔITHÙY ĐUÔITHÙY MỎTHÙY MỎ THÙY NHUNG NHÂNTHÙY NHUNG NHÂN
TT TRUNG TÂM
(H II, III)
TT TRUNG TÂM
(H II, III)
TT VUÔNG (H IV, V)TT VUÔNG (H IV, V)
TT Đ N (H VI)ƠTT Đ N (H VI)Ơ
TT BÁN NGUY TỆ
M (TRÊN) (HỎ
VII A)
TT BÁN NGUY TỆ
M (TRÊN) (HỎ
VII A)
TT BÁN NGUY TỆ
ĐUÔI (D I) (HƯỚ
VII B)
TT BÁN NGUY TỆ
ĐUÔI (D I) (HƯỚ
VII B)
TT HAI B NGỤ
(HAI THÂN) (H
VIII)
TT HAI B NGỤ
(HAI THÂN) (H
VIII)
TT H NH NHÂNẠ
(H IX)
TT H NH NHÂNẠ
(H IX)
TT NHUNG (H X)TT NHUNG (H X)
14. TI U NÃOỂ
NHÂN NÚTNHÂN NÚT
NHÂN RĂNGNHÂN RĂNG
NHÂN C UẦNHÂN C UẦ
NHÂN MÁINHÂN MÁI
V TI U NÃO:Ỏ Ể
CH T XÁMẤ
V TI U NÃO:Ỏ Ể
CH T XÁMẤ
CH T TR NG:Ấ Ắ
TH T YỂ Ủ
CH T TR NG:Ấ Ắ
TH T YỂ Ủ
15. TI U NÃOỂ
Cu ng ti u não là đ ngố ể ườ
d n truy n t ngoài vào vàẫ ề ừ
t ti u não đi ra:ừ ể
Cu ng ti u não trên n iố ể ố
ti u não v i trung nãoể ớ
ch a các s i t nhân răngứ ợ ừ
và nhân xen t i nhân đ vàớ ỏ
đ i th .ồ ị
Cu ng ti u não gi a n iố ể ữ ố
ti u não v i c u não ch aể ớ ầ ứ
các s i tr c t các nhânợ ụ ừ
c u đi vào ti u não.ầ ể
Cu ng ti u não d i n iố ể ướ ố
ti u não v i hành não,ể ớ
ch a các s i tr c t cácứ ợ ụ ừ
nhân trám d i và tuướ ỷ
s ng đi vào v ti u não.ố ỏ ể
NHÂN NÚTNHÂN NÚT
NHÂN RĂNGNHÂN RĂNG
NHÂN C UẦNHÂN C UẦ
CU NG TNỐ
TRÊN
CU NG TNỐ
TRÊN
B T CHÉOẮ
CU NG TN TRÊNỐ
B T CHÉOẮ
CU NG TN TRÊNỐ
16. NÃO TH T IVẤ
Não th t IV là m t khoangấ ộ
hình trám ch a d ch nãoứ ị
t y, n m sau hành não,ủ ằ
c u não và tr c ti u não;ầ ướ ể
có hai thành và b n góc:ố
THÀNH SAU: mái não th tấ
IV.
PH N TRÊN:Ầ màn tuỷ
trên, hình tam giác.
Hai c nh bên dính vàoạ
hai cu ng ti u não trênố ể
Góc trên g n vào rãnhắ
gi a hai gò não d i vàữ ướ
đ c g i là hãm màn tuượ ọ ỷ
trên.
C nh d i dính vào đ uạ ướ ầ
tr c c a nh ng ti u não.ướ ủ ộ ể
CU NG TN TRÊNỐCU NG TN TRÊNỐ
MÀN T Y TRÊNỦMÀN T Y TRÊNỦ
HÃM MÀN
T Y TRÊNỦ
HÃM MÀN
T Y TRÊNỦ
MÀN T YỦ
D IƯỚ
MÀN T YỦ
D IƯỚ
CU NG TNỐ
GI A, D IỮ ƯỚ
CU NG TNỐ
GI A, D IỮ ƯỚ
ĐÁM R IỐ
M CH M CẠ Ạ
ĐÁM R IỐ
M CH M CẠ Ạ
17. NÃO TH T IVẤ
PH N D I:Ầ ƯỚ màn
tu d i cũng có hìnhỷ ướ
tam giác
C nh trên dính vàoạ
c c nãoụ
Hai c nh bên dínhạ
vào hai cu ng ti uố ể
não d i.ướ
Gi a màn tu d iữ ỷ ướ
và ti u não có t mể ấ
m ch m c và đám r iạ ạ ố
m ch m c não th tạ ạ ấ
IV.
CU NG TN TRÊNỐCU NG TN TRÊNỐ
MÀN T Y TRÊNỦMÀN T Y TRÊNỦ
HÃM MÀN
T Y TRÊNỦ
HÃM MÀN
T Y TRÊNỦ
MÀN T YỦ
D IƯỚ
MÀN T YỦ
D IƯỚ
CU NG TNỐ
GI A, D IỮ ƯỚ
CU NG TNỐ
GI A, D IỮ ƯỚ
ĐÁM R IỐ
M CH M CẠ Ạ
ĐÁM R IỐ
M CH M CẠ Ạ
18. NÃO TH T IVẤ
Não th t IVấ
thông v i c ngớ ố
trung não và
ng trung tâmố
c a tu s ng.ủ ỷ ố
Trên màn tuỷ
d i có m t lướ ộ ỗ
g i là l gi aọ ỗ ữ
thông não th tấ
IV v i khoangớ
d i nh n.ướ ệ NG TRUNGỐ
TÂM
NG TRUNGỐ
TÂM
C NG TRUNGỐ
NÃO
C NG TRUNGỐ
NÃO
L GI AỖ ỮL GI AỖ Ữ
19. NÃO TH T IVẤ
Thành tr c d i là hướ ướ ố
trám, do hành não và c uầ
não t o nên.ạ
d c gi a n n cóỞ ọ ữ ề rãnh
gi aữ đi t góc d i t iừ ướ ớ
góc trên c a n n, chiaủ ề
n n thành hai n a hìnhề ử
tam giác.
Rãnh gi i h n t gócớ ạ ừ
d i ch y ch ch lên trênướ ạ ế
và ra ngoài chia m i n aỗ ử
thành hai ph n: ph nầ ầ
ngoài là di n ti n đình,ệ ề
ph n trong g i là l iầ ọ ồ
trong.
.
DI N TI NỆ Ề
ĐÌNH
DI N TI NỆ Ề
ĐÌNH
L IỒ
TRONG
L IỒ
TRONG
20. NÃO TH T IVẤ
DI N TI N ĐÌNHỆ Ề : ch aứ
các nhân ti n đình n mề ằ
bên d i.ướ
L I TRONG:Ồ
Ph n trên c a l iầ ủ ồ
trong to và tròn, đ cượ
g i làọ gò th n kinhầ
m tặ do g i trong TK VIIố
và nhân th n kinh VIầ
t o nênạ
Ph n d i thuônầ ướ
h p, đ c g i làẹ ượ ọ tam
giác TK h thi tạ ệ vì n mằ
trên nhân c a th nủ ầ
kinh này.
TAM GIÁC TK
H THI TẠ Ệ
TAM GIÁC TK
H THI TẠ Ệ
DI N TI NỆ Ề
ĐÌNH
DI N TI NỆ Ề
ĐÌNH
GÒ TK M TẶGÒ TK M TẶ
21. NÃO TH T IVẤ
Trên rãnh gi i h n cóớ ạ
hai hõm:
Hõm trên ng v iứ ớ
vùng c a nhân TK V.ủ
Hõm d iướ ng v iứ ớ
vùng có nhân TK X
n a d i c a n nỞ ử ướ ủ ề
có vân thính giác hay
vân tuỷ t các ngáchừ
bên ch y ngang vàoạ
rãnh gi a.ữ
TAM GIÁC HẠ
THI TỆ
TAM GIÁC HẠ
THI TỆ
VÂN T YỦVÂN T YỦ
HÕM TRÊNHÕM TRÊN
HÕM D IƯỚHÕM D IƯỚ
TAM GIÁC
LANG THANG
TAM GIÁC
LANG THANG
22. NÃO TH T IVẤ
- Góc trên thông
v i c ng não.ớ ố
- Góc d i thôngướ
v i ng trungớ ố
tâm c a t y gai.ủ ủ
- Hai góc bên là
hai ngách bên
c a não th t cóủ ấ
hai l bên đ nãoỗ ể
th t IV thông v iấ ớ
khoang d iướ
nh n.ệ NG TRUNGỐ
TÂM
NG TRUNGỐ
TÂM
C NG TRUNGỐ
NÃO
C NG TRUNGỐ
NÃO
L BÊNỖL BÊNỖ
Editor's Notes
Tiểu não gồm nhộng tiểu não (thùy nhộng) ở giữa và hai bán cầu tiểu não ở hai bên. Trên bề mặt tiểu não có nhiều khe chia tiểu não ra làm nhiều thùy bởi các khe sâu: khe sau - bên, khe chính; và nhiều tiểu thùy bởi các khe nông: khe ngang, khe phụ ...
- Từ trước ra sau, nhộng tiểu não được chia thành 10 phần được đánh số từ I đến X là: lưỡi (I); trung tâm trước và (II và III); đỉnh trước và sau (IV và V); chếch (VI); lá (VII A) và củ (VII B); tháp (VIII); lưỡi gà (IX); cục (X).
- Bán cầu tiểu não cũng được chia thành các phần và được đánh số từ HII đến HX tương ứng với các tiểu thùy II đến X của nhộng.
Tiểu não gồm nhộng tiểu não (thùy nhộng) ở giữa và hai bán cầu tiểu não ở hai bên. Trên bề mặt tiểu não có nhiều khe chia tiểu não ra làm nhiều thùy bởi các khe sâu: khe sau - bên, khe chính; và nhiều tiểu thùy bởi các khe nông: khe ngang, khe phụ ...
- Từ trước ra sau, nhộng tiểu não được chia thành 10 phần được đánh số từ I đến X là: lưỡi (I); trung tâm trước và (II và III); đỉnh trước và sau (IV và V); chếch (VI); lá (VII A) và củ (VII B); tháp (VIII); lưỡi gà (IX); cục (X).
- Bán cầu tiểu não cũng được chia thành các phần và được đánh số từ HII đến HX tương ứng với các tiểu thùy II đến X của nhộng.
Tiểu não gồm nhộng tiểu não (thùy nhộng) ở giữa và hai bán cầu tiểu não ở hai bên. Trên bề mặt tiểu não có nhiều khe chia tiểu não ra làm nhiều thùy bởi các khe sâu: khe sau - bên, khe chính; và nhiều tiểu thùy bởi các khe nông: khe ngang, khe phụ ...
- Từ trước ra sau, nhộng tiểu não được chia thành 10 phần được đánh số từ I đến X là: lưỡi (I); trung tâm trước và (II và III); đỉnh trước và sau (IV và V); chếch (VI); lá (VII A) và củ (VII B); tháp (VIII); lưỡi gà (IX); cục (X).
- Bán cầu tiểu não cũng được chia thành các phần và được đánh số từ HII đến HX tương ứng với các tiểu thùy II đến X của nhộng.
Bề mặt tiểu não được phủ bằng một lớp chất xám gọi là vỏ tiểu não
Dưới vỏ là chất trắng. Vùi trong chất trắng là các nhân tiểu não: nhân răng, các nhân xen và nhân đỉnh.
Chất trắng được chất xám bao quanh gọi là thể tủy, các lá chất trắng từ thể tủy chạy vào các nếp chất xám trên bề mặt tiểu não trông như các cành cây nên được gọi là cây đời.