nghiệp vụ kế toán

1. CHƯƠNG TRÌNH TẬP HUẤN
CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP
NHỎ VÀ VỪA
Công ty TNHH Tư vấn tài chính và kế toán FAC
1A- Tòa nhà An lạc, 38 Hoàng Ngân – Cầu giấy – Hà Nội

2. Chuyên đề 1:
Giới thiệu chung về chế độ kế toán áp dụng cho
các doanh nghiệp nhỏ và vừa và các văn bản
pháp luật có liên quan

3. - "Chế độ kế toán Doanh nghiệp nhỏ và vừa” áp dụng cho tất cả các
doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa thuộc mọi lĩnh vực, mọi thành phần
kinh tế trong cả nước, bao gồm: Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH),
công ty cổ phần, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân và hợp tác xã.
- Chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa không áp dụng cho DNNN,
công ty TNHH Nhà nước 1 thành viên, công ty cổ phần niêm yết trên thị
trường chứng khoán, hợp tác xã nông nghiệp và hợp tác xã tín dụng.
- Chế độ kế toán doanh nhiệp nhỏ và vừa được xây dựng trên cơ sở áp
dụng đầy đủ 7 chuẩn mực kế toán thông dụng, áp dụng không đầy đủ 12
chuẩn mực kế toán và không áp dụng 7 chuẩn mực kế toán do không
phát sinh ở doanh nghiệp nhỏ và vừa hoặc do quá phức tạp không phù
hợp với doanh nghiệp nhỏ và vừa
- Chế độ Kế toán Doanh nghiệp nhỏ và vừa, gồm 5 phần:
Phần thứ nhất - Quy định chung;
Phần thứ hai - Hệ thống tài khoản kế toán;
Phần thứ ba - Hệ thống báo cáo tài chính;
Phần thứ tư - Chế độ chứng từ kế toán;
Phần thứ năm - Chế độ sổ kế toán.

4. Theo QD 48 - Các chuẩn mực kế toán áp dụng đầy đủ
STT Số hiệu và tên chuẩn mực
1 CM số 01 - Chuẩn mực chung
2 CM số 05 - Bất động sản đầu tư
3 CM số 14 - Doanh thu và thu nhập khác
4 CM số 16 - Chi phí đi vay
5 CM số 18 - Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng
6 CM số 23 - Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế
toán năm
7 CM số 26 - Thông tin về các bên liên quan

5. Theo QD 48 - Các chuẩn mực kế toán áp dụng không đầy đủ
STT Số hiệu và tên chuẩn mực Nội dung không áp dụng
1 CM số 02- Hàng tồn kho
Phân bổ chi phí sản xuất chung
cố định theo công suất bình
thường máy móc thiết bị.
2 CM số 03- TSCĐ hữu hình Thời gian khấu hao và phương
pháp khấu hao.
3 CM số 04 TSCĐ vô hình
4 CM số 06 - Thuê tài sản Bán và thuê lại tài sản là thuê
hoạt động.
5
CM số 07- Kế toán các
khoản đầu tư vào công ty
liên kết
Phương pháp vốn chủ sở hữu.

6. Theo QD 48 - Các chuẩn mực kế toán áp dụng không đầy đủ
STT Số hiệu và tên
chuẩn mực
Nội dung không áp dụng
6 CM số 08-
Thông tin tài
chính về những
khoản vốn góp
liên doanh
- Phương pháp vốn chủ sở hữu;
- Trường hợp bên góp vốn liên doanh góp vốn bằng tài sản,
nếu bên góp vốn liên doanh đã chuyển quyền sở hữu tài
sản thì bên góp vốn liên doanh chỉ được hạch toán phần
lãi hoặc lỗ có thể xác định tương ứng cho phần lợi ích
của các bên góp vốn liên doanh khác;
- Trường hợp bên góp vốn liên doanh bán tài sản cho liên
doanh: Nếu bên góp vốn liên doanh đã chuyển quyền sở hữu
tài sản và tài sản này được liên doanh giữ lại chưa bán cho
bên thứ ba độc lập thì bên góp vốn liên doanh chỉ được hạch
toán phần lãi hoặc lỗ có thể xác định tương ứng cho phần lợi
ích của các bên góp vốn liên doanh khác. Nếu liên doanh
bán tài sản này cho bên thứ ba độc lập thì bên góp vốn liên
doanh được ghi nhận phần lãi, lỗ thực tế phát sinh từ nghiệp
vụ bán tài sản cho liên doanh.

7. Theo QD 48 - Các chuẩn mực kế toán áp dụng không đầy đủ
TT Số hiệu và tên chuẩn mực Nội dung không áp dụng
7 CM số 10- Ảnh hưởng của
việc thay đổi tỷ giá hối đoái.
Chênh lệch tỷ giá phát sinh khi chuyển đổi
báo cáo tài chính của cơ sở ở nước ngoài
8 CM số 15 - Hợp đồng xây
dựng
Ghi nhận doanh thu, chi phí hợp đồng xây
dựng trong trường hợp nhà thầu được thanh
toán theo tiến độ kế hoạch.
9 CM số 17- Thuế thu nhập
doanh nghiệp
Thuế thu nhập hoãn lại.
10 CM số 21- Trình bày báo cáo
tài chính
Giảm bớt các yêu cầu trình bày trong báo cáo
11 CM số 24 - Báo cáo lưu
chuyển tiền tệ
Chỉ khuyến khích áp dụng chứ không bắt
buộc
12 CM số 29 – Thay đổi chính
sách kế toán, ước tính kế toán
và các sai sót
Áp dụng hồi tố đối với thay đổi chính sách kế
toán.

8. Theo QD 48 - Các chuẩn mực kế toán không áp dụng
STT Số hiệu và tên chuẩn mực
1 CM số 11- Hợp nhất kinh doanh.
2 CM số 19- Hợp đồng bảo hiểm.
3 CM số 22- Trình bày bổ sung báo cáo tài chính của các
ngân hàng và tổ chức tài chính tương tự.
4 CM số 25- Báo cáo tài chính hợp nhất và kế toán khoản
đầu tư vào công ty con.
5 CM số 27 - Báo cáo tài chính giữa niên độ.
6 CM số 28 – Báo cáo bộ phận.
7 CM số 30- Lãi trên cổ phiếu.

9. MỘT SỐ VĂN BẢN CÓ LIÊN QUAN
TỚI KẾ TOÁN THEO QĐ 48
• Thông tư 179 ngày 24/10/2012 Hướng dẫn xử lý các
khoản chênh lệch tỷ giá hối đoái trong doanh nghiệp
• Thông tư 203 ngày 20/10/2009 Hướng dẫn chế độ quản
lý, sử dụng và trích khấu hao TSCĐ
• Thông tư 228 ngày 7/12/2009 Hướng dẫn chế độ trích
lập và sử dụng các khoản dự phòng
• Thông tư 123 ngày 27/7/2012 hướng dẫn thi hành 1 số
điều của luật thuế TNDN
• Thông tư ngày 138 ngày 4/10/2011 Hướng dẫn sửa
đổi, bổ sung chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa

10. Chuyên đề 2
HỆ THỐNG TÀI KHOẢN KẾ TOÁN
2.1 Hệ thống tài khoản kế toán
2.2 Kế toán vốn bằng tiền
2.3 Kế toán hàng tồn kho
2.4 Kế toán tài sản cố định
2.5 Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương
2.6 Kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
2.7 Kế toán bán hàng, xác định và phân phối kết quả
2.8 Kế toán các khoản đầu tư
2.9 Kế toán các khoản dự phòng
2.10 Kế toán nợ phải trả và vốn chủ sở hữu

11. TK3381
TKLQ
TK 1111, 1121
TK511, 515,711
Doanh thu bán hàng,
HĐTC, TN khác
TK131, 138, 141, 244
Thu các khoản nợ phải thu
TK121, 221
Thu hồi các khoản đầu tư
TK411,
TK152, 153, 156, 211...
Chi mua VT, HH, TSCĐ
TK331,333,334,338,315,311...
Chi trả các khoản nợ phải trả
TK121, 221
Chi đầu tư
TK 154 (631),642,635,811
Phát hiện tiền thừa
chủa rõ NN
TKLQ
Xử lý
tiền thừa
TK1381
Phát hiện thiếu Xử lý tiền thiếu
Nhận vốn góp
Đã xác định NN
Đã xác định NN
Các khoản CPPS
Trình tự kế toán

12. Kế toán hàng tồn kho
- Nguyên liệu, vật liệu
Khái niệm: NVL là đối tượng lao động, là cơ sở vËt chất cấu thành thực thể của SP
ĐÆc điểm: . Chỉ tham gia vào một chu kú SXKD
. Không giữ nguyên hình thái vật chất ban đầu sau mçi chu kú SXKD
. Giá trị của nó được chuyển dịch 1lần vào gi¸ trÞ SP
- Công cụ, dụng cụ
Khái niệm: CCDC là TLLĐ không đủ tiêu chuẩn là TSCĐ
ĐÆc điểm:
+Giống
TSCĐ
+ Tham gia vào nhiều chu kì SX, vẫn giữ nguyên hình thái vật
chất ban đầu sau mçi chu kú SXKD
+Giá trị của nó được chuyển dịch dần dần vào CPSXKD
+Giống NVL: Cã gi¸ trÞ nhá, thêi gian SD ng¾n, lµ TS dù tr÷, thêng xuyªn biÕn
®éng
- S¶n phÈm?
S¶n phÈm lµ bao gåm NTP vµ TP ®· hoµn thµnh ë tõng giai ®o¹n cña quy
tr×nh c«ng nghÖ sản xuÊt, ®¹t tiªu chuÈn kü thuËt quy ®Þnh, do DN thùc
hiÖn hoÆc thuª ngoµi gia c«ng, chÕ biÕn.
- Hµng ho¸?
Hµng ho¸ lµ những vËt phÈm DN mua vÒ ®Ó b¸n nh»m tho¶ m·n nhu cµu
SX vµ tiªu dïng cña XH.

13. • Giá gốc của vật tư, SP, HH xuất kho
Chú ý:
Khi áp dụng các phương pháp đích danh, bình quân, nhập trước xuất
trước, nhập sau xuất trước là để tính trị giá vốn của vật tư xuất kho.
Trị giá gốc của SP nhập kho thường được xác định vào cuối kỳ kế toán
do vậy giá gốc của SP xuất kho thường được tính theo phương pháp
bình quân cố định hoặc phương pháp hệ số giá.
Trị giá gốc của HHXK = Trị giá mua HHXK + CP mua phân bổ cho
HHXK.
Trong đó trị giá mua của hàng hoá xuất kho được tính bằng một trong
bốn phương pháp đích danh, bình quân, nhập trước xuất trước, nhập
sau xuất trước.
Được áp dụng 1 trong các phương pháp:
Được áp dụng
1 trong các
phương pháp:
2) Phương pháp bình quân gia quyền
3) Phương pháp nhập trước xuất trước
4) Phương pháp nhập sau xuất trước
5) Phương pháp hệ số giá

14. a. Kế toán tổng hợp vật tư theo phương
pháp kê khai thường xuyên
• Trình tự kế toán

15. TK152, 153, 155, 156
TK 111, 112, 331…
TK 331, 3332, 3333...
TK 133
TK lq
TK 111, 112, 331
TK 133
TK 154, 642,
2412…
TK 632
TK 2212, 2213,
2218...
VT, HH NK do mua ngoµi (GM +CP mua)
Trị giḠVT, HH nhập khẩu
(nếu có)
(nếu có)
KK thừa chưa rõ NN
Trị giá hàng mua trả lại,
CKTM, giảm giá hàng mua
TrÞ gi¸ SP, HH ®· b¸n, tiªu
dïng néi bé, KMQC
XK VT, SP, HH góp vốn LD,
LK, đầu tư DN khác
TK 33312
Thuế GTGT hàng nhập khẩu được khấu
trừ
TK 411
Trị giḠVT, HH nhận vốn góp
TK 154
Trị giḠVT, SP, HH tự sản xuất, tự gia
công chế biến, thuê ngoài
TK 142, 242
XK CCDC lo¹i
ph©n bæ nhiÒu
lÇn
KK thừa XĐ ngay NN
XuÊt kho VL dïng cho SXKD, CCDC
lo¹i ph©n bæ 1 lÇn
TK 3381
XĐ được NN
XĐ được NN
Hµng kú PB
TK 157
TrÞ gi¸ SP, HH göi b¸n
SP, HH göi b¸n ®îc
X§ lµ tiªu thô
TK 811 TK 711
CL G
KK thiếu XĐ ngay được NN
CL T
TK632, 138, 111,
334...
TK 1381
KK thiếu chưa rõ NN

16. b. Kế toán vật tư, sản phẩm, hàng hóa theo phương
pháp kiểm kê định kỳ
•Trình tự kế toán

17. Tr×nh tù kÕ to¸n VT, HH theo PP KK§K
TK 611
TK 152, 153, 156, 157
TK 111, 112, 331,
141...
TK 133
TK 631, 411, ...
TK 111, 112,
331
TK 133
TK 152, 153,
156
TK 631, 642, 142, 242
...
§Çu kú, k/c trÞ gi¸ VL,
CCDC, HH hiÖn cã ®Çu
kú
TrÞ gi¸ VL, CCDC
mua vµo trong kú
(nÕu cã)
(nÕu cã)
TrÞ gi¸ VL, CCDC t¨ng trong
kú do c¸c nguyªn nh©n kh¸c
TrÞ gi¸ hµng mua tr¶ l¹i,
CKTM, gi¶m gi¸ hµng
mua
Cuèi kú, k/c trÞ gi¸ VL,
CCDC, HH hiÖn cã cuèi
kú
K/c trÞ gi¸ vèn
VTxuÊt dïng trong
kú
TK 632
K/c trÞ gi¸
vèn HHxuÊt
b¸n trong kú
TK 911
K/c gi¸ vèn
X§KQ

18. Trình tù kÕ to¸n thµnh phÈm theo PP KKDK
TK 632
TK 911
TK 631
TK 155, 157
TK 155, 157,…
K/c trÞ gi¸ gèc
SP hiÖn cã ĐK
K/C GV SP đã b¸n trong
kú
Gi¸ thµnh SP SX
hoµn thµnh trong
kú
K/c trÞ gi¸ gèc SP hiÖn cã cuèi
kú.

19. 2.4 KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh
2.4.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm TSC§
+ Kh¸i niÖm TSC§: TSC§ lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng chñ yÕu vµ c¸c tµi s¶n
kh¸c cã gi¸ trÞ lín vµ thời gian sử dụng l©u dµi. (T¹i VN hiÖn nay tiªu
chuÈn vÒ GT vµ TGSD lµ >=10.000.000 VN§ vµ >=1 n¨m)
+ §Æc
®iÓmTSCĐ
Víi nh÷ng TSC§ tham gia vµo H§SXKD th× GT cña
chóng ®îc dÞch chuyÓn dÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh
* TSC§
TSC§ HH gi÷ nguyªn h×nh th¸i VC ban ®Çu cho ®Õn
khi h háng ph¶i lo¹i bá
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng bÞ hao mßn dÇn
*Kh¸i niÖm TSC§ HH ( VAS 03 – TSC§ h÷u h×nh)
TSC§ h÷u h×nh lµ nh÷ng tµi s¶n cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ do
doanh nghiÖp n¾m gi÷ ®Ó sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phï
hîp víi tiªu chuÈn ghi nhËn tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh.
* Tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ HH
1. D.nghiệp ch¾c ch¾n thu ®îc lîi Ých k. tÕ trong t¬ng lai do c¸c T.s¶n nµy
mang l¹i.
2. Nguyªn gi¸ cña tµi s¶n ph¶i ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch ®¸ng tin cËy.
3. Thêi gian sö dông íc tÝnh trªn mét n¨m.

20. 2.4.2. kÕ to¸n tæng hîp t¨ng, gi¶m TSC§ HH, TSC§VH
* Tài khoản kế toán sử dụng:
- TK 2111, 2113: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn
®éng cña TSC§HH, VH theo NG
- TK 213 – TSC§ v« h×nh
* Tr×nh tù kÕ to¸n

21. TK2111, 2113
TK 111, 112, 331, 341…
TK 331, 3332, 3333...
TK 133
TK 511
TK
811
TK 154,
642…
TK 2212, 2213,
2218
TSC§ mua ngoµi
TrÞ gi¸ TSC§ nhËp khÈu
(nÕu cã)
TSC§ nhËn trao ®æi t¬ng tù
TSC§ gi¶m do thanh lý, nhîng
b¸n
TK 33312
ThuÕ GTGT hµng NK ®îc khÊu trõ
TK 411
TrÞ gi¸ TSC§ nhËn vèn gãp, thanh
to¸n b»ng vèn cæ phÇn
TK 711
TrÞ gi¸ TSC§ ®îc biÕu tÆng
TK 142, 242
TSC§ t¨ng do s¶n xuÊt hoµn
thµnh
TSC§ ®em ®i gãp
vèn
TK 2111, 2113
CP §T, L§,
NCÊp, triÓn
khai
X§ ®îc NN
Hµng kú PB
TK 214
KK thiÕu X§
ngay ®îc NN
TK138, 111, 411,811..
TK 1381
KK thiÕu
cha râ NN
TK 242
TK 214
TK 133
TK 131
TSC§ trao ®æi kh«ng t¬ng tù
TK 2411,
2412
TK 111, 112…
TSC§ t¨ng §TXD,
qua l¾p ®Æt hoµn
thµnh, CP n©ng cÊp
ghi t¨ng NG, TSC§ lµ
TK 214
TK 811 TK 711
TK 214
TSC§ HH
chuyÓn thµnh
CCDC, …
GTCL nhá
GTCL lín

22. * Tài khoản kế toán sử dụng: TK 214” Hao mòn TSCĐ”
P.a sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng GT HM TSC§
Các TK cấp 2:
-TK2141: Hao mòn TSCĐ hữu hình
- TK2142: Hao mòn TSCĐ thuê tài chính
-TK 2143: Hao mòn TSCĐ vô hình
-TK 2147: Hao mßn B§S ®Çu t
b. Trình tự kÕ to¸n
KhÊu hao TSC§ dïng cho ho¹t
®éng s¶n xuÊt , cung cÊp dÞch
vô
TK 214
KhÊu hao TSC§ dïng cho
ho¹t ®éng b¸n hµng, QLDN
TK 642
TK 811
KhÊu hao TSC§ cha cÇn dïng,
kh«ng cÇn dïng, chê thanh lý
TK 632
KhÊu hao B§S ®Çu t
TK 154 (631), ...

23. 2.4.3. KÕ to¸n söa ch÷a TSC§
*TK SD: TK 241(3)- SC lín TSC§, TK 154 (631),642.....
C«ng dông TK 241(3): Dïng ®Ó P.a CPSCL TSC§ vµ t×nh h×nh quyÕt to¸n CP
SCL TSC§
* Tr×nh tù kÕ to¸n

24. TK 2413 - SCL TSC§
(1b). Z công trình SCL HT
TK 133
(3) CP thuª
ngoµi SCL
TSC§
TK 331, 111,
112
TK 627,
641,642..
TK 142, 242
TK 335
(5a).K/c trÞ gi¸
c«ng tr×nh
SCL hoµn
thµnh( TH
kh«ng TT)
TK 154(631)
TK 133
TK111,
112, 152,
141...
(1a).Tập
hợp CPSCL
do BP SXP
thùc hiÖn
(2)CP SCL TSC§ do BP cã
TSC§ tù thùc hiÖn
(5b).K/c trÞ gi¸
c«ng tr×nh
SCL hoµn
thµnh( TH cã
TT)
(6)Hµng kú
ph©n bæ
CP SCL
TSC§ vµo
CP SXKD
(4)TrÝch
tríc CP
SCL TSC§
(7a)
TrÝch bæ
sung
(7b)Ghi gi¶m CP SXKD
(1) KÕ to¸n CP SCL TSC§

25. TK 154
(1c). Z công
viÖcSC th-
êng xuyªn
(3) CP thuª ngoµi SC thêng xuyªn TSC§
TK 331, 111,
112...
TK 627,
641,642..
TK 133
TK111,
112, 152,
141...
(1a).Tập hợp CPSC
thêng xuyªn do BP
SXP thùc hiÖn
(2)CP SC thêng xuyªn TSC§ do BP cã TSC§ tù thùc
hiÖn
TK 133
(2) KÕ to¸n CP SC thêng xuyªn TSC§

26. 2.4.4. KÕ to¸n TSC§ thuª tµi chÝnh
a. Tài khoản kế toán sử dụng
* TK 2112:” TSCĐ thuê tài chính”
* TK 2142” hao mòn TSCĐ thuê TC” và các TKLQ: TK 342, 315, 154 (631), 642,…
b. Trình tự kế toán
(1)Trêng hîp nî gèc ph¶i tr¶ vÒ thuª tµi chÝnh x¸c ®Þnh theo gi¸ mua cha
cã thuÕ GTGT :
(2) Trêng hîp nî gèc ph¶i tr¶ vÒ thuª tµi chÝnh x¸c ®Þnh theo gi¸ mua cã
thuÕ GTGT :
(3) KÕ to¸n giao dÞch b¸n vµ thuª l¹i lµ thuª tµi chÝnh

27. TK 2112
TK 111, 112...
TK 142, 242
TK 315 TK 342
TK
635
TK 133, 154(631), 642
TK 154(631),
642
TK 214(2)
TK214(1)
TK214(3)
TK 2111,
2113
TK 111,
TK112...
(1) (2a)
(2b)
(2c)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8a)
(8b)
(8c)
3.Cuèi niªn ®é KT chuyÓn Nî DH thµnh nî
NH
4.Hµng kú nhËn H§ vÒ H§ång thuª TC
5.Thanh to¸n hµng kú theo H§¬n
6.TrÝch KH TSC§ thuª TC
7.Tr¶ l¹i TSC§ thuª TC khi kÕt thóc
H§ång
8. Mua l¹i TSC§ thuª TC khi kÕt thóc H§
1.C¸c CP PS ban ®Çu LQ ®Õn H§
thuª TC
2.NhËn BG TSC§ thuª TC
2a. CP ban ®Çu tÝnh vµo NG
2b. CP LQ nhËn TSC§ thuª TC
2c. Nî gèc H§ thuª TC

28. TK 2112
TK 111, 112...
TK 142, 242
TK 315 TK 342
TK 138
TK 635
TK 154(631),
642…
TK 214(2)
TK214(1)
TK214(3)
TK 2111,
2113
TK 111,
TK112...
(1) (2a)
(2b)
(2c)
(3)
(4a)
(5)
(6)
(7)
(8a)
(8b)
(8c)
TK 133, 154(631), 642
(4b)

29. Nguyªn
gi¸
Gi¸ trÞ
hao mßn
TK211, 213
Gi¶m
TSC§
khi b¸n
TK21
4
TK811
Gi¸ trÞ cßn
l¹i cña TSC§
b¸n
§Þnh kú, ph©n bæ
dÇn
sè l·i ghi gi¶m chi
phÝ tõng kú
TK 154 (631), 642,...
TK111,112, 131
TK711
Gi¸ theo
gi¸ trÞ
cßn l¹i
Thu
nhËp
b¸n
TSC§
Tæng
gi¸
thanh
to¸n
TK3387
Sè chªnh
lÖch gi÷a gi¸
b¸n > GTCL
cña TSC§ (sè
l·i)
TK3331
ThuÕ GTGT
®Çu ra (nÕu cã)
Giao dịch bán và thuê lại tài sản được thực hiện khi tài sản được bán và được chính người bán thuê lại
3. KÕ to¸n giao dÞch b¸n vµ thuª l¹i tµi s¶n lµ thuª tµi chÝnh
* Trêng hîp giao dÞch b¸n vµ thuª l¹i víi gi¸ b¸n TSC§ cao h¬n gi¸ trÞ cßn
l¹i cña TSC§ khi b¸n TSC§

30. TK811
TK 242
b. Trêng hîp giao dÞch b¸n vµ thuª l¹i víi gi¸ b¸n TSC§ thấp h¬n gi¸ trÞ
cßn l¹i cña TSC§
Nguyªn
gi¸
(1) Ghi
gi¶m
TSC§
khi b¸n
Gi¸ b¸n
TK 211
Gi¸ trÞ hao
mßn
TK 214
Chªnh lÖch gi÷a
gi¸ b¸n < gi¸ trÞ
cßn l¹i cña
TSC§ (sè lç)
(3).§Þnh kú, ph©n bæ dÇn sè chªnh lÖch
ghi t¨ng chi phÝ SXKD c¸c kú
TK 623, 627, 641, 642
TK111,112,131
ThuÕ GTGT
(nÕu cã)
Gi¸ b¸n
TSC§
(2).Thu
nhËp do
b¸n TSC§
Tæng gi¸
thanh
to¸n
TK711
TK
3331

31. - TiÒn l¬ng tr¶ theo thêi gian, tr¶ theo s¶n phÈm, l¬ng kho¸n,…
- TiÒn l¬ng tr¶ cho người lao động ngõng SX (®i häc, héi nghÞ, nghØ phÐp
n¨m, lÔ tÕt…)
- C¸c kho¶n phô cÊp lµm ®ªm, lµm thªm giê, phô cÊp ®éc h¹i…
- C¸c kho¶n tiÒn thëng cã tÝnh chÊt l¬ng,...
2.5. KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
* Quĩ T.lương của DN bao gồm toàn bộ tiền lương tính trả cho công nhân
viªn cña DN do DN trùc tiÕp qu¶n lý vµ chi tr¶ l¬ng bao gåm:
* Quĩ BHXH
- §îc trÝch 22% trªn tiền lương ®ãng b¶o HiÓm
Trong đó:
16%: Tính vào CP
- Nh»m t¹o nguån vèn tµi trî cho CNV trong thêi gian t¹m thêi hoÆc vÜnh
viÔn mÊt SL§ nh èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, nghØ hu, mÊt søc,
tö tuÊt.
6%: Trừ vào thu nhập của CNV
- Ba néi dung ®Çu DN chi tiªu t¹i ®¬n vÞ trªn c¬ së chøng tõ gèc, sau ®ã
lËp b¶ng tæng hîp kÌm theo chøng tõ gèc göi lªn c¬ quan BHXH. C¸c néi
dung sau do c¬ quan BHXH chi.

32. *Quĩ BHYT
-§îc trÝch 4,5% trªn tiÒn l¬ng ®ãng BH
Trong đó:
3%: Tính vào CP
1,5 %: Trừ vào thu nhập của CNV
- Toµn bé BHYT trÝch lËp ®îc nép cho BHYT trùc tiÕp chi tiªu vµ thanh
to¸n
-Nh»m t¹o nguån tµi trî cho viÖc phßng, ch÷a bÖnh, ch¨m sãc søc khoÎ
cho ngêi lao ®éng
* Kinh phí công đoàn
- §ù¬c trÝch lËp 2% trªn tiÒn l¬ng thùc tÕ tÝnh hÕt vµo chi phÝ
- Nh»m t¹o nguån trang tr¶i cho ho¹t ®éng cña tæ chøc c«ng ®oµn
- Mét n¶ Sè trÝch lËp ®îc nép cho c¬ quan c«ng ®oµn cÊp trªn. PhÇn cßn
l¹i chi tiªu cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn t¹i doanh nghiÖp
*Quĩ BHTN
-§îc trÝch 2 % trªn tiÒn l¬ng ®ãng BH
Trong đó:
1%: Tính vào CP
1%: Trừ vào thu nhập của CNV
- Toµn bé BHTN trÝch lËp ®îc nép cho BH trùc tiÕp chi tiªu vµ thanh
to¸n
-Nh»m t¹o nguån tµi trî cho ngêi lao ®éng trong thêi gian t¹m thÊt
nghiÖp

33. Tµi khoản sử dụng TK 334 – Ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng
TK 338 – Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c
* TK 334: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i Tr¶ Thuéc vÒ thu nhËp cña ngêi lao
®éng (tiÒn lu¬ng, c¸c kho¶n cã tÝnh chÊt l¬ng, BHXH tr¶ thay l¬ng, tiÒn thëng
thêng xuyªn... ) vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ®ã
* TK 3382- KPC§; TK 3383- BHXH; TK 3384- BHYT; TK 3389- BHTN
* Tr×nh tù kÕ to¸n

34. TK 138(8),
141...
TK334
TK3531
(6) Kho¶n khÊu trõ vµo TN cña
CNV nh tiÒn ®iÖn, tiÒn níc,T¦...
TK3335
(7)ThuÕ TNCN mµ CNV ph¶i
nép DN thu hé cho N2
TK512
(8)Thanh to¸n Tl¬ng, TN kh¸c cho
CNV = SP, HH, DV
TK3331
TK111, 112
(9) Thanh to¸n Tl¬ng, TN
kh¸c cho CNV
(nÕu cã)
(2) TÝnh tiÒn thëng thêng
xuyªn (tõ quü KT) ph¶i tr¶
cho CNV
TK335 TK154 (631)
(3b) TÝnh sè l¬ng
nghØ phÐp ph¶i tr¶
CNTTSX (t/h cã trÝch
tríc)
(3a) Khi trÝch tríc tiÒn
l¬ng nghØ phÐp cña
CNTTSX
T/H doanh nghiÖp kh«ng trÝch tríc
(1) Hµng th¸ng trÝch Tl¬ng, T thëng vµ phô
c©p cã tÝnh chÊt l¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca, c¸c
kho¶n kh¸c mang tÝnh chÊt l¬ng ph¶i tr¶ cho
ngêi lao ®éng TK642
TK241
TK334(1388)
TK138
(3383)
TK338
(5)TÝnh sè
BHXH ph¶i
tr¶ CNV
(4)Hµng th¸ng tÝnh trÝch BHXH,
BHYT, KPC§
(10) ChuyÓn tiÒn nép BHXH, BHYT, KPC§ cho
c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn vµ chi tiÒu KPC§ t¹i
DN

35. * Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
- CPSX lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng
sèng, lao ®éng vËt hãa vµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ DN ®· chi ra ®Ó
tiÕn hµnh ho¹t ®éng SX trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
2.6. KÕ to¸n CPSX vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
- GTSP Là CPSX tính cho 1 khối lượng hoặc 1 đơn vị sản phẩm, công việc, lao vụ
do DN đã SX hoàn thành.
Theo mục đích, c«ng dông kinh tÕ, CPSX bao gèm c¸c kho¶n
môc
1. CP NVLTT: CP NVL chính, phụ, nhiên liệu dùng trực tiếp cho sản xuất SP, cung
cấp lao vụ dịch vụ.
2. CPNCTT: Tiền lương, các khoản có t/c lương, các khoản trích theo lương của
CN TTSX.
3. CP SXC: Là chi phí quản lý, phục vụ chung ở BPSX và các chi phí sản xuất khác
ngoài CPNVLTT vµ CPNCTT.
* Kế toán CPSX và giá thành SP trường hợp DN hạch toán hàng
tồn kho theo PP KKTX.
TK sử dụng: TK 154 “CPSX KD dë dang”
TK nµy dïng ®Ó tæng hîp CPSX vµ tÝnh GTSP, lao vô, dÞch vô hoàn thành.

36. Tr×nh tù kÕ to¸n CPSX & gi¸ thµnh theo PP KKTX
TK 154
TK 152
TK
153
TK
335
TK 152, 138, 334,
632…
TK
632
XKVL cho TTSX vµ
phôc vô SX
TrÞ gi¸ VL mua vµo
trong kú dïng ngay cho
SX
(nÕu cã)
TrÞ gi¸ SP háng kh«ng
tÝnh vµo GTSPHT
CPVLTT vµ CPNCTT vît
b×nh thêng
TK 155
K/c gi¸
thµnh
SP s¶n
xuÊt
hoµn
thµnh
TK 111, 112, 331…
TK 133
XK CCDC lo¹i ph©n bæ 1 lÇn cho
SX TK 142, TK 242
XK CCDC lo¹i
ph©n bæ nhiÒu
lÇn cho SX
Hµng kú ph©n
bæ
TK 334, 338
TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng cña CNTTSX, nh©n
viªn QLSX
TrÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña
CNTTSX
CP DVMN vµ b»ng tiÒn
kh¸c ë bé phËn SX
(nÕu cã)
TK 111, 112, 331…
TK 133
TK 157
TK
214KHTSC§ dïng cho BPSX

37. Tr×nh tù kÕ to¸n CPSX & gi¸ thµnh theo PP KK§K
TK 631
TK 154
TK
335
TK 611, 138, 334,
632…
TK
632
KC trÞ gi¸ SPDD ®Çu
kú
TrÞ gi¸ SP háng kh«ng
tÝnh vµo GTSPHT
CPVLTT vµ CPNCTT vît
b×nh thêng
K/c gi¸ thµnh SP s¶n xuÊt hoµn
thµnh
TK 631
TK 142, TK 242
CCDC lo¹i ph©n
bæ nhiÒu lÇn
cho SX
Hµng kú ph©n
bæ
TK 334, 338
TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng cña CNTTSX, nh©n
viªn QLSX
TrÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña
CNTTSX
CP DVMN vµ b»ng tiÒn
kh¸c ë bé phËn SX
(nÕu cã)
TK 111, 112, 331…
TK 133
KC trÞ gi¸ VL, CCDC lo¹i
ph©n bæ 1 lÇn cho SX
TK
214KHTSC§ dïng cho BPSX

38. 2.7 KÕ to¸n b¸n hµng, x¸c ®Þnh vµ ph©n phèi kÕt qu¶
B¸n hµng lµ viÖc chuyÓn quyÒn së hữu sản phÈm, hµng hãa g¾n víi
phÇn lín lîi Ých hoÆc rñi ro cho kh¸ch hµng ®ång thêi ®îc kh¸ch hµng
thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n.
- B¸n hµng?
C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
+ Giao trùc tiÕp: Víi ph¬ng thøc nµy ngêi mua ®Õn kho (cöa hµng) cña DN
®Ó nhËn hµng theo hîp ®ång ®· tho¶ thuËn tríc. Theo ph¬ng thøc nµy th×
thêi ®iÓm bªn mua nhËn ®ñ hµng vµ ký x¸c nhËn vµo chøng tõ thanh to¸n
lµ thíi ®iÓm hµng ®îc coi lµ b¸n (tiªu thô).
+ Göi hµng: Víi ph¬ng thøc nµy bªn b¸n chuyÓn hµng cho ngêi mua b»ng
ph¬ng tiÖn tù cã hoÆc thuª ngoµi theo hîp ®ång ®· tho¶ thuËn tríc.
Hµng göi b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña DN, chØ khi nµo bªn mua
nhËn ®ñ hµng, chÊp nhËn thanh to¸n th× hµng míi ®îc coi lµ b¸n.
- KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña DN?
KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña DN trong mét kú lµ phÇn chªnh lÖch giòa doanh
thu (thu nhËp) thuÇn cña c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ cña c¸c ho¹t ®éng ®ã.
KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña DN cã thÓ lµ “l·i” hay “lç”.

39. A- Tài khoản kÕ to¸n sö dông :
- TK 511 - DTBH vµ cung cÊp dÞch vô
- TK 3387 - Doanh thu cha thùc
hiÖn
TK 511 cã 4 TK cÊp
2:
TK 5111 - Doanh thu b¸n hµng hãa
TK 5112 - Doanh thu b¸n thµnh phÈm
TK 5113 - Doanh thu cung cÊp D.Vụ
TK 5118 - Doanh thu kh¸c
B- Trình tự kế toán
-TK 521 – C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
- TK 3332 – ThuÕ TT§B,
- TK 3333- ThuÕ xuÊt, nhËp khÈu.
TK 521 cã 3 TK cÊp 2:
- TK 5211 - ChiÕt khÊu th¬ng m¹i
- TK 5212 – Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
- TK 5213 – Gi¶m gi¸ hµng b¸n

40. TK 511
TK 3331
TK 111, 112, 131
TK 131
Doanh thu b¸n hµng vµ CCDV
PS
(nÕu cã) TK 152, 153,
156…
TK 133
(nÕu cã)
Doanh thu trao ®æi
TK 154(631), 642…
TK 133
(nÕu cã)
(nÕu cã)
TK
3331
DTNB cña sè SPHHDV tiªu
dïng néi bé, khuyÕn m¹i,
qu¶ng c¸o…
TK 3531, 3532…
DTNB cña sè SPHHDV sö dông cho c¸c môc
®Ých ®îc trang tr¶i b»ng quÜ KT, PL.
TK 131
TK
3331
TK 515
TK
3387
DT b¸n hµng tr¶ gãp
TK 111, 112
TK
3331
§K Ph©n
bæ l·i tr¶
chËm
Doanh thu nhËn tr-
íc
§K KC doanh thu
nhËn tríc sang TK DT
TK521
TK111, 112,
131
TK3331
CKTM, gi¶m
gi¸ HB, HBBTL
KC DTT
TK3331, 3332, 3333
TK911
ThuÕ GTGT TT,
TTDB, XK ph¶i nép
KC DTT

41. TKLQ TK 157 TK 632
4(a) 4(c)
P. án1: Các đại lí thanh toán trừ ngay tiền hoa hồng
TK 511 TK 641
TK 333 (1)
TK 111, 112, 131
D.thu Hoa hồng
4(b1)
Thuế
C- DN göi b¸n ®¹i lý, ký göi theo ph¬ng thøc b¸n ®óng gi¸
a, Bªn chñ hµng:
- KT gi¸ vèn
DN göi hµng cho ®¹i
lý
§¹i lý th«ng b¸o hµng ®· b¸n
- KT doanh thu: Khi ®¹i lý th«ng b¸o hµng ®· b¸n.
TK 133
(nÕu cã)

42. P. án2: Các đại lí thanh toán riêng tiền hoa hồng
TK 511 TK 111,112,
131
TK 333(1)
D.thu 4(b2 )
Thuế
Tổng giá TT
Sau đó tính tiền hoa hồng phải trả cho đại lí
TK 111,112 TK 641
4(d)
TK 133
b, Bªn nhËn b¸n ®¹i lý:
-Khi nhËn hµng b¸n ®¹i lý do bªn chñ hµng giao:
Nî TK 003 “Hµng ho¸ nhËn b¸n hé, nhËn ký göi, ký cîc”
-Khi bªn ®¹i lý b¸n ®îc sè hµng do bªn chu hµng giao
Cã TK 003 “Hµng ho¸ nhËn b¸n hé, nhËn ký göi, ký cîc”

43. - §ång thêi ph¶n ¸nh sè tiÒn b¸n hµng thu ®îc
P.¸n 1: C¸c ®¹i lý tÝnh ngay sè hoa hång ®îc hëng:
TK 511
TK 111,112,
131
TK 333(1)
Thuế
Hoa
hång
TK 331
Tæng ST
thu ®îc
ST ph¶i tr¶ cho bªn chñ hµng
P.¸n 2: C¸c ®¹i lý kh«ng tÝnh ngay sè hoa hång ®îc h-
ëng: TK 111,112,
131
TK 331
ST ph¶i tr¶ cho bªn chñ hµng
Cuèi kú tÝnh sè hoa hång ®îc hëng
TK 511
TK 111,112,
131
TK 333(1)
Thuế
Hoa
hång

44. TK 632
TK 642
TK 635
TK 421
TK 821
TK 418,
353
TK 111,
112, 338
TK 911 TK 111,
112, 131 TK 521
TK 333(1),
333(2), 333(3)
TK 515
TK 711
TK 511
TK LQ
TK 3331
TK 131,
TK 152,
153
TK 111, 112
K..c GVHB
K..c CP
ngoài SX
K..c CP tài
chính
K..c lãi
Trích các
quĩ
Chia KQ
K..c DT thuần từ HĐKD
K..c lỗ
DT
K..c DTHĐTC
K..c TN khác
SƠ ĐỒ KẾ TOÁN TỔNG HỢP DT, XĐKQKD VÀ PHÂN PHỐI KQKD
DT TC
TNK
TK LQ
TK 811

45. 2.8 KÕ to¸n c¸c kho¶n ®Çu t
Theo thêi gian dù ®Þnh thu håi vèn ®µu t, c¸c kho¶n ®Çu t tµi chÝnh bao
gåm:
-§Çu t tµi chÝnh ng¾n h¹n: lµ c¸c kho¶n §T, KD vÒ vèn doanh nghiÖp cã
dù ®Þnh thu håi V§T trong vßng 1 n¨m kÓ tõ ngµy ®Çu t bao gåm ®Çu t
chøng kho¸n ng¾n h¹n vµ c¸c kho¶n ®Çu t ng¾n h¹n kh¸c.
- §Çu t tµi chÝnh dµi h¹n: lµ c¸c kho¶n §T, KD vÒ vèn doanh nghiÖp cã dù
®Þnh thu håi V§T trong vßng 1 n¨m kÓ tõ ngµy ®Çu t bao gåm c¸c kho¶n
vèn gãp liªn doanh, c¸c kho¶n ®Çu t vµo c«ng ty liªn kÕt vµ c¸c kho¶n
®Çu t dµi h¹n kh¸c.
+ Liên doanh: Là thỏa thuận bằng hợp đồng của hai hoặc nhiều bên để cùng thực hiện
hoạt động kinh tế, mà hoạt động này được đồng kiểm soát bởi các bên góp vốn liên
doanh.
Đồng kiểm soát: Là quyền cùng chi phối của các bên góp vốn liên doanh về các chính
sách tài chính và hoạt động đối với một hoạt động kinh tế trên cơ sở thỏa thuận bằng
hợp đồng.
. Thỏa thuận bằng hợp đồng phân biệt quyền đồng kiểm soát của các bên góp vốn
liên doanh với lợi ích của khoản đầu tư tại những công ty liên kết mà trong đó nhà
đầu tư có ảnh hưởng đáng kể.
. Thỏa thuận bằng hợp đồng qui định quyền đồng kiểm soát liên doanh có nghĩa là
không một bên liên doanh riêng lẻ nào có quyền đơn phương điều hành các hoạt
động của liên doanh.

46. . Những hoạt động mà hợp đồng không thiết lập quyền đồng kiểm soát thì không
phải là liên doanh.
. Thoả thuận bằng hợp đồng có thể được thực hiện bằng nhiều cách, như: Nêu trong
hợp đồng hoặc biên bản thoả thuận giữa các bên góp vốn liên doanh; nêu trong các
điều khoản hay các quy chế khác của liên doanh.
C¸c h×nh thøc liªn doanh gåm:
. Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh díi h×nh thøc ho¹t ®éng kinh doanh ®ång
kiÓm so¸t;
. Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh díi h×nh thøc tµi s¶n ®ång kiÓm so¸t;
. Hîp ®ång liªn doanh díi h×nh thøc thµnh lËp c¬ së kinh doanh ®ång
kiÓm so¸t.
+ C¸c kho¶n ®Çu t vµo c«ng ty liªn kÕt: Lµ kho¶n ®Çu t mµ nhµ ®Çu t
n¾m gi÷ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp tõ 20% ®Õn díi 50% quyÒn biÓu quyÕt
cña bªn nhËn ®Çu t mµ kh«ng cã tho¶ thuËn g× kh¸c.
+ C¸c kho¶n ®Çu t tµi chÝnh dµi h¹n kh¸c: Lµ c¸c kho¶n ®Çu t tµi chÝnh
dµi h¹n ngoµi kho¶n vèn gãp vµo c¬ së kinh doanh ®ång kiÓm so¸t vµ c¸c
kho¶n ®Çu t vµo c«ng ty liªn kÕt bao gåm c¸c kho¶n ®Çu t vèn vµo ®¬n
vÞ kh¸c cã díi 20% quyÒn biÓu quyÕt, ®Çu t tr¸i phiÕu dµi h¹n, cho vay
dµi h¹n, ®Çu t vµo cæ phiÕu u ®·i… DN dù ®Þnh thu håi vèn ®Çu t trªn 1
n¨m.

47. a, C¸c qui ®Þnh khi h¹ch to¸n ®Çu t tµi chÝnh
3. KÕ to¸n ph¶i më SCT ®Ó theo theo dâi tõng kho¶n ®Çu t theo tõng
®èi t¸c (tõng kho¶n cho vay theo ®èi tîng vay, ph¬ng thøc vay, thêi h¹n
vµ l·i suÊt vay; tõng ®èi tîng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu theo mÖnh gi¸, l·i suÊt
vµ thêi h¹n; tõng ®èi tîng ph¸t hµnh cæ phiÕu theo mÖnh gi¸).
1. C¸c kho¶n ®Çu t tµi chÝnh ®îc ghi sæ theo gi¸ gèc bao gåm gi¸ mua vµ
cp mua.
4. L·i ®Þnh kú tr¸ phiÕu, cæ tøc, lîi nhuËn ®îc chia, l·i cho vay vèn, l·i thu
håi hoÆc chuyÓn nhîng c¸c kho¶n ®Çu t ®îc h¹ch to¸n vµo doanh thu tµi
chÝnh trong kỳ. Chi phÝ b¸n chøng kho¸n, chi phÝ cho vay vèn, lç thu håi,
lç chuyÓn nhîng kho¶n ®Çu t ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ ho¹t ®éng tµi
chÝnh.
2. Trêng hîp c¸c kho¶n ®Çu t b»ng tµi s¶n th× trÞ gi¸ kho¶n ®Çu t ®îc x¸c
®Þnh theo gi¸ tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn. Chªnh lÖch gi÷a trÞ gi¸ vèn gãp vµ
trÞ gi¸ ghi sæ cña tµi s¶n ®îc h¹ch to¸n vµo thu nhËp kh¸c hoÆc chi phÝ
kh¸c.
TK 121- §Çu t tµi chÝnh ng¾n
h¹n
b, Tµi kho¶n kÕ to¸n sö
dông:
TK 221- §Çu t tµi chÝnh dµi h¹n
TK 2212- Vèn gãp liªn doanh
TK 2213- §Çu t vµo c«ng ty liªn kÕt
TK 2218- §Çu t tµi chÝnh dµi h¹n
kh¸c

48. TK 121, 2212, 2213, 2218
111,112
Đầu tư tài chính bằng tiền
TK Đầu tư tài chính …
Các khoản đầu tư tài chính chuyển đổi
lẫn cho nhau
111,112
515
138
L·i của khoản đầu tư, l·i tr¸i phiÕu,cæ
tøc, LN ®îc chia
111,112
635
Thu hồi, thanh lý, chuyển nhượng
khoản đầu tư
TK Đầu tư tài chính
Lỗ
211, 213,152,153,
156...
214 711
811
Đầu tư tài chính b»ng tµi s¶n
L·i
c,Trình tự kế toán các khoản đầu tư tài chính
Các khoản đầu tư tài chính chuyển đổi
lẫn cho nhau

49. Chó ý:
- Trêng hîp nhËn tiÒn l·i ®Çu t bao gåm c¶ kho¶n l·i ®Çu t dån
tÝch khi mua l¹i kho¶n ®Çu t ®ã, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111, 112: Tæng tiÒn l·i thu ®îc
Cã TK 121: L·i ®Çu t dån tÝch tríc khi mua kho¶n ®Çu t
Cã TK 515: L·i cña c¸c kú mµ DN mua c¸c kho¶n ®Çu t.
-Trêng hîp nhËn cæ tøc ®îc chia b»ng cæ phiÕu, nhµ ®Çu t chØ
theo dâi sè lîng cæ phiÕu t¨ng thªm trªn thuyÕt minh b¸o c¸o tµi
chÝnh, kh«ng ghi nhËn doanh thu còng nh kh«ng ghi t¨ng gi¸ trÞ
kho¶n ®Çu t.

50. d, KÕ to¸n ho¹t ®éng liªn doanh díi h×nh thøc ho¹t ®éng kinh
doanh ®ång kiÓm so¸t
- Hoạt động kinh doanh được đồng kiểm soát là hoạt động của một số liên doanh được
thực hiện bằng cách sử dụng tài sản và nguồn lực khác của các bên góp vốn liên doanh
mà không thành lập một cơ sở kinh doanh mới.
- Mỗi bên góp vốn liên doanh phải phản ánh các hoạt động kinh doanh được đồng kiểm
soát trong báo cáo tài chính của mình, gồm:
+ Tài sản do bên góp vốn liên doanh kiểm soát và các khoản nợ phải trả mà họ phải
gánh chịu;
+ Chi phí phải gánh chịu và doanh thu được chia từ việc bán hàng hoặc cung cấp dịch
vụ của liên doanh
Nội dung kế toán
• Kế toán chi phí
– Chi phí phát sinh riêng ở mỗi bên góp vốn
– Chi phí phát sinh chung mỗi bên phải gánh chịu
• Kế toán doanh thu
– Tại bên bán sản phẩm
– Tại bên không bán sản phẩm

51. KÕ to¸n chi phÝ
TK 621,622,627
(H§LD)
TK
641,642
TK133
TK 111,112,331,…
338
(1a)Chi
phÝ thùc
tÕ ph¸t
sinh cho
H§ liªn
doanh
(1b) Ghi nhËn
phÇn chi phÝ
h¹ch to¸n chung
do bªn h¹ch to¸n
chi phÝ chung
ph©n bæ
138
TK 154
(H§LD)
(2a1)Cuèi kú kÕt
chuyÓn chi phÝ
(2b)PhÇn chi phÝ
h¹ch to¸n chung
ph©n bæ cho c¸c
bªn gãp vèn LD
kh¸c
155,152,157,62
1
632
(2a2)
NhËn SP ®-
îc chia(TH
hîp ®ång
chia s¶n
phÈm)
K/c CP vµo GV
(TH hîp ®ång
giao cho mét
bªn b¸n SP)

52. KÕ to¸n doanh thu
TK 338( CT hîp ®ång)
3331
TK 511
TK 111,112,131
(1a) Tæng tiÒn
b¸n s¶n phÈm
(bªn b¸n SP)
(1b) PhÇn doanh thu t-
¬ng øng lîi Ých ®îc hëng
TK 338(CT ®èi
t¸c)
(1c) Doanh
thu chia cho
c¸c ®èi t¸c
kh«ng b¸n
s¶n phÈm 138
(2) Bªn LD kh«ng
tham gia b¸n SP ghi
nhËn phÇn doanh
thu ®îc hëng

53. e, KÕ to¸n ho¹t ®éng liªn doanh díi h×nh thøc tµi s¶n
®ång kiÓm so¸t
-
- - ;
- H×nh thøc liªn doanh nµy kh«ng ®ßi hái ph¶i thµnh lËp mét c¬ së kinh
doanh míi. Mçi bªn gãp vèn liªn doanh cã quyÒn kiÓm so¸t phÇn lîi Ých
trong t¬ng lai th«ng qua phÇn vèn gãp cña m×nh vµo tµi s¶n ®îc ®ång
kiÓm so¸t.
- Tµi s¶n ®ång kiÓm so¸t bëi c¸c bªn tham gia gãp vèn liªn doanh lµ tµi s¶n
®îc gãp hoÆc do c¸c bªn tham gia liªn doanh mua, ®îc sö dông cho môc
®Ých liªn doanh vµ mang l¹i lîi Ých cho c¸c bªn theo qui ®Þnh cña hîp
®ång.
- Mçi bªn tham gia liªn doanh nhận ®îc s¶n phÈm tõ viÖc sö dông tµi s¶n
®ång liÓm so¸t vµ chÞu mét phÇn chi phÝ ph¸t sinh theo tho¶ thuËn cña
hîp ®ång. Trêng hîp ph¸t sinh c¸c chi phÝ, doanh thu chung th× c¸c bªn
thùc hiÖn kÕ to¸n nh víi trêng hîp ho¹t ®éng kinh doanh ®ång kiÓm so¸t.
- Mçi bªn gãp vèn liªn doanh ph¶i më sæ kÕ to¸n chi tiÕt trªn cïng hÖ
thèng sæ kÕ to¸n cña m×nh ®Ó ghi chÐp vµ ph¶n ¸nh trong b¸o c¸o tµi
chÝnh cña m×nh, gåm:
+ PhÇn vèn gãp vµo tµi s¶n ®îc ®ång kiÓm so¸t, ®îc ph©n lo¹i theo tÝnh
chÊt cña tµi s¶n;
+ C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ ph¸t sinh riªng cña mçi bªn gãp vèn liªn doanh;
+ PhÇn nî ph¶i tr¶ ph¸t sinh chung ph¶i g¸nh chÞu cïng víi c¸c bªn gãp vèn
liªn doanh kh¸c tõ ho¹t ®éng cña liªn doanh

54. f, KÕ to¸n bÊt ®éng s¶n ®Çu t (vas 05)
* Bất động sản đầu tư Lµ B§S gồm: quyền sử dụng đất, nhà, hoặc một phần của nhà hoặc cả
nhà và đất, cơ sở hạ tầng do người chủ sở hữu hoặc người đi thuê TS theo hợp đồng thuê TC
nắm giữ nhằm mục đích thu lợi từ việc cho thuê hoặc chờ tăng giá mà không phải để:
-Sử dụng trong sản xuất, cung cấp hàng hóa, dịch vụ hoặc sử dụng cho các mục đích quản lý;
hoặc
- Bán trong kỳ hoạt động kinh doanh thông thường
* Các trường hợp được ghi nhận là BĐSĐT
(a). Quyền sử dụng đất (do DN mua lại) nắm giữ trong thời gian dài để chờ tăng giá
(b). Quyền sử dụng đất (do DN mua lại) nắm giữ mà chưa xác định rõ mục đích sử
dụng trong tương lai
(c). Nhà do DN sở hữu( hoặc do DN thuê TC) và cho thuê theo một hoặc nhiều hợp
đồng thuê hoạt động
(d). Nhà đang giữ để cho thuê theo một hoặc nhiều hợp đồng thuê hoạt động
(e).Cơ sở hạ tầng đang được giữ để cho thuê theo một hoặc nhiều hợp đồng thuê hoạt động
* Trêng hîp ®Æc biÖt:
- Nh÷ng bÊt ®éng s¶n mét phÇn cho thuª ho¹t ®éng hoÆc chê t¨ng gi¸ ®Ó b¸n vµ
mét phÇn sö dông cho H§SXKD nÕu ®îc b¸n riªng rÏ th× ph¶i h¹ch to¸n riªng. NÕu
kh«ng b¸n ®îc riªng rÏ vµ phÇn sö dông cho H§SXKD lµ kh«ng ®¸ng kÓ th× toµn
bé h¹ch to¸n lµ B§S§T.
- Trêng hîp DN cung cÊp c¸c dÞch vô liªn quan cho nh÷ng ngêi sö dông B§S lµ

55. * TKSD: TK 217 “Bất động sản đầu tư”
TK217
Nguyên giá BĐS
đầu tư tăng
Nguyên giá BĐS
đầu tư giảm
SD: Nguyên giá BĐS đầu tư
của DN hiÖn cã cuèi kú
- TK 1567 “Hàng hóa bất động sản”
- TK 5117 “Doanh thu kinh doanh Bất động sản ®Çu t”
Ngoài ra KT còn sử dụng
- TK 2147: “Hao mßn B§S §T”

56. *Tr×nh tù kÕ to¸n B§S ®Çu t
(9a)chuyÓn B§S §T thµnh TSC§ CSH
SD
(5b) chuyÓn
3387, (3331)
(11b1)TiÒn cho thuª
nhiÒu kú
(11b2)…
3331 (11a)Thu cho thuª tõng
kú
217
242
111,112
133
(1) Mua B§S ®Çu t
VAT(KT)
(l·i tr¶
chËm)
241
(2)B§S ®Çu t (qua
XDCB)
1567
(3)ChuyÓn HH thµnh B§S
§T
315,342
(4)Thuª TC B§S §T
2111,
2113 (5a) chuyÓn TSC§
thµnh B§S§T
2147
2141,214
3 (9b) khi chuyÓn…
(10)Tr¶ l¹i TS thuª TC khi hÕt h¹n hîp
®ång
(7a)Khi b¸n B§S §T
632
(6) trÝch
KH…
5117
111,112,13
1
(7b) DThu b¸n B§S §T
1567
(8)
ChuyÓn…

57. Trình tự kế toán
211, 213, 217….
133
TK/ liên quan
241
(1a)Mua sắm TS đi góp vốn LD
hình thức TS đồng kiểm soát
(1b) Nếu hình
thành qua
XDCB
(1c)XDCB hoàn thành,quyết
toán xác định Gtrị TS đồng
kiểm soát
-Đồng thời xác định nguồn đầu tư, mua sắm
-Kế toán DT,CP tương tự TH hoạt động KD đồng kiểm soát
57

58. a, C¸c qui ®Þnh khi KT dù phßng gi¶m gi¸ CK§TNH
1. LËp dù phßng gi¶m gi¸ CK§TNH ®îc thùc hiÖn vµo cuèi n¨m
hoÆc cuèi kú kÕ to¸n gi÷a niªn ®é(TH DN ph¶i lËp BCTC gi÷a niªn
®é)
2. LËp dù phßng ph¶i theo ®óng c¬ chÕ TC hiÖn hµnh (Thông tư
228/2009/TT-BTC ngày 07/12/2009 ) vµ qui ®Þnh cña PL vÒ H§ cña DN
§èi tîng lËp dù phßng lµ c¸c chøng kho¸n cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn :
. Lµ c¸c lo¹i CK ®îc DN ®Çu t theo ®óng luËt ®Þnh
. §îc tù do mua b¸n trªn thÞ trêng
.T¹i thêi ®iÓm lËp BCTC cã gi¸ thÞ trêng thÊp h¬n gi¸ ®ang h¹ch to¸n trªn
sæ KT
Møc trÝch lËp dù phßng
2.9.1 Kế toán dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t ng¾n h¹n
Møc trÝch
lËp DP
gi¶m gi¸
CK
=
Sè lîng
CK bÞ
gi¶m gi¸
t¹i thêi
®iÓm
lËp
x
Gi¸ CK
trªn sæ
KT
_
Gi¸ CK
trªn
thÞ tr-
êng
Néi dung: Dù phßng phÇn gi¸ trÞ bÞ tæn thÊt do c¸c lo¹i chøng kho¸n ®Çu t
ng¾n h¹n bÞ gi¶m gi¸.
2.9. Kế toán c¸c kho¶n dù phßng

59. b,TKSD: TK 159 – C¸c kho¶n dù phßng vµ TK 1591- Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu
t tµi chÝnh ng¾n h¹n
TrÝch lËp dù phßng (phÇn CL sè ph¶i
trÝch lËp DP kú nµy lín h¬n sè DP ®·
trÝch lËp kú tríc)
TK 1591
Xö lý sè trÝch lËp DP
(Hoµn nhËp phÇn CL sè DP ®·
trÝch kú tríc lín h¬n sè ph¶i
trÝch lËp DP kú nµy )
SDC: Sè trÝch lËp dù phßng
gi¶m gi¸ ®Çu t NH cuèi kú
KÕt cÊu:
c,Tr×nh tù kÕ to¸n
TK 1591
(1) TrÝch lËp DP
phÇn chªnh lÖch số
DP cần
lập kú nµy > số DP
®· trÝch lËp kú tríc
(2) Hoµn nhËp sè
DP
cÇn lËp kú nµy <
sè DP ®· trÝch lËp
kú tríc
TK635
TK 635

60. 2.9.2.KÕ to¸n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi
a, C¸c qui ®Þnh khi KT d phßng nî ph¶i thu khã ®ßi
2. LËp dù phßng ph¶i theo ®óng c¬ chÕ TC hiÖn hµnh (Thông tư
228/2009/TT-BTC ngày 07/12/2009 ) vµ qui ®Þnh cña PL vÒ H§ cña DN
* §èi tîng lËp dù phßng:
+C¸c kho¶n nî ph¶i cã chøng tõ gèc, ®èi chiÕu x¸c nhËn vÒ sè tiÒn cßn
nî bao gåm H§ kinh tÕ, khÕ íc vay nî, b¶n thanh lý hîp ®ång, cam kÕt nî,
®èi chiÕu c«ng nî vµ c¸c chøng tõ kh¸c.
+Cã ®ñ c¨n cø x¸c nhËn lµ kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi
. Nî ph¶i thu qu¸ h¹n ghi trªn H§ kinh tÕ, c¸c khÕ íc vay nî hoÆc c¸c cam
kÕt nî.
. Nî ph¶i thu cha ®Õn h¹n thanh to¸n nhng kh¸ch hµng ®· l©m vµo t×nh
tr¹ng ph¸ s¶n hoÆc ®ang lµm thñ tôc gi¶i thÓ; ngêi nî mÊt tÝch, bá trèn,
®ang bÞ c¸c c¬ quan ph¸p luËt truy tè, giam gi÷, xÐt xö, ®ang thi hµnh
¸n hoÆc ®· chÕt.
1. LËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi ®îc thùc hiÖn vµo cuèi niªn ®é kÕ
to¸n. TH DN ph¶i lËp BCTC gi÷a niªn ®é (quý) ph¶i lËp DP c¶ ë thêi ®iÓm
lËp BCTC gi÷a niªn ®é.
Néi dung: là dự phòng phần giá trị bị tổn thất của các khoản nợ phải thu quá
hạn thanh toán, nợ phải thu chưa quá hạn nhưng có thể không đòi được do
khách nợ không có khả năng thanh toán.

61. b,TKSD: TK 1592 -Dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi, TK 004- Nî khã ®ßi ®· xö lý
TrÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
(phÇn CL sè ph¶i trÝch lËp dù phßng
cuèi kú nµy lín h¬n sè d DP cha sö
dông hÕt)
TK 1592 - Dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi
Xö lý sè trÝch lËp DP
(-Bï ®¾p thiÖt h¹i khi xö lý
-Hoµn nhËp phÇn CL sè d DP
cha sö dông hÕt lín h¬n sè
ph¶i trÝch lËp DP cuèi kú nµy)
SDC: Sè trÝch lËp dù phßng nî
ph¶i thu khã ®ßi cuèi kú
KÕt cÊu:
TK 004
Nî ph¶i thu khã ®ßi ®·
XL, vÉn tiÕp tôc theo
dâi ngoµi b¶ng
- Thu ®îc nî khã ®ßi ®· XL
- Xo¸ sæ kh«ng theo dâi ngoµi
b¶ng n÷a.
SDN:Sè ph¶i thu vÒ nî
khã ®ßi ®· xö lý cÇn
theo dâi

62. Tr×nh tù kÕ to¸n
TK 139
TK 6422
2a.Xö lýnợ khó đòi kh«ng
cã kh¶ n¨ng thu håi
TK 131,138
TK 004”Nợ khó đòi đã xử lí
2b. Xö lý nî khã ®ßi 4b.Thu nî khã ®ßi ®· XL
3b) Hoµn nhËp sè DP
cÇn lËp < sè d DP cha sö
dông hÕt
1)LËp DPPTKĐ vµo cuèi
Kú
TK 6422 –
CPQLDN
TK 711
TK 111,112
4a khoản nợ đã xoá nay lại
thu được
PhÇ
n ®·
lËp
DP
PhÇn
thiÖt h¹i
5. Xo¸ nî khã ®ßi ®·
XL kh«ng theo dâi n÷a
TK418
PhÇn bï ®¾p tõ
QDPTC

63. 2.9.3. KÕ to¸n dù phßng giảm gi¸ hµng tån kho
* Néi dung: : là dự phòng phần giá trị bị tổn thất do giá vật tư, thành phẩm, hàng
hóa tồn kho bị giảm.
a, C¸c qui ®Þnh khi KT d phßng gi¶m gi¸ hµng tån
kho
2. LËp dù phßng ph¶i theo ®óng c¬ chÕ TC hiÖn hµnh (Thông tư 228/2009/TT-BTC
ngày 07/12/2009, VAS 02) vµ qui ®Þnh cña PL vÒ H§ cña DN
* §èi tîng lËp dù phßng:
Bao gồm nguyên vật liệu, dụng cụ dùng cho sản xuất, vật tư, hàng hóa, thành phẩm tồn kho
(gồm cả hàng tồn kho bị hư hỏng, kém mất phẩm chất, lạc hậu mốt, lạc hậu kỹ thuật, lỗi thời,
ứ đọng, chậm luân chuyển…), sản phẩm dở dang, chi phí dịch vụ dở dang (sau đây gọi tắt là
hàng tồn kho) mà giá gốc ghi trên sổ kế toán cao hơn giá trị thuần có thể thực hiện được và
đảm bảo điều kiện sau:
- Có hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của Bộ Tài chính hoặc các bằng chứng khác
chứng minh giá vốn hàng tồn kho.
- Là những vật tư hàng hóa thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp tồn kho tại thời điểm lập
báo cáo tài chính.
Trường hợp nguyên vật liệu có giá trị thuần có thể thực hiện được thấp hơn so với giá gốc
nhưng giá bán sản phẩm dịch vụ do chóng gãp phÇn cÊu t¹o nªn sÏ ®îc b¸n b»ng hoÆc
cao h¬n gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm thì không được trích lập dự phòng giảm giá
nguyên vật liệu tồn kho
1. LËp dù phßng gi¶m gi¸ HTK ®îc thùc hiÖn vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n. TH
DN ph¶i lËp BCTC gi÷a niªn ®é (quý) ph¶i lËp DP c¶ ë thêi ®iÓm lËp BCTC
gi÷a niªn ®é.

64. - Giá trị thuần có thể thực hiện được của hàng tồn kho (giá trị dự kiến thu hồi) là giá bán
(ước tính) của hàng tồn kho trừ (-) chi phí để hoàn thành sản phẩm và chi phí tiêu thụ (ước
tính).
* Møc trÝch lËp dù phßng:
Lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ ghi sæ HTK vµ gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc
* Xö lý huû bá ®èi víi vËt t, hµng ho¸ ®· trÝch lËp dù phßng:
- Hàng tồn đọng do hết hạn sử dụng, mất phẩm chất, dịch bệnh, hư hỏng, do không còn giá trị
sử dụng như: dược phẩm, thực phẩm, vật tư y tế, con giống, vật nuôi, vật tư hàng hóa khác
phải hủy bỏ thì xử lý như sau:
- Doanh nghiệp lập Hội đồng xử lý tài sản để thẩm định tài sản bị hủy bỏ. Biên bản thẩm định
phải kê chi tiết tên, số lượng, giá trị hàng hóa phải hủy bỏ, nguyên nhân phải hủy bỏ, giá trị
thu hồi được do bán thanh lý, giá trị thiệt hại thực tế.
-Mức độ tổn thất thực tế của từng loại hàng tồn đọng không thu hồi được là khoản chênh lệch
giữa giá trị ghi trên sổ kế toán trừ đi giá trị thu hồi do thanh lý (do người gây thiệt hại đền bù,
do bán thanh lý hàng hóa).
- Giá trị tổn thất thực tế của hàng tồn đọng không thu hồi được đã có quyết định xử lý hủy bỏ,
sau khi bù đắp bằng nguồn dự phòng giảm giá hàng tồn kho, phần chênh lệch thiếu được
hạch toán vào giá vốn hàng bán của doanh nghiệp.

65. Xö lý sè trÝch lËp DP
(-Bï ®¾p thiÖt h¹i khi xö lý
-Hoµn nhËp phÇn CL sè d DP
cha sö dông hÕt lín h¬n sè
ph¶i trÝch lËp DP cuèi kú nµy)
SDC: Sè trÝch lËp dù phßng
gi¶m gi¸ hµng tån kho cuèi kú
b,TKSD: TK 1593 -Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho
TrÝch lËp dù phßng hµng tån
kho (phÇn CL sè ph¶i trÝch
lËp dù phßng cuèi kú nµy lín
h¬n sè d DP cha sö dông hÕt
kú tríc)
TK 159 - Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho
KÕt cÊu:
c,Tr×nh tù kÕ to¸n:

66. TK 1593 TK 632
TK 632
TK 152, 155, 156
TrÝch lËp dù phßng gi¶m
gi¸ hµng tån kho (CL gi÷a
sè ph¶i trÝch lËp cuèi kú
nµy > sè d dù phßng cha
sö dông hÕt kú tríc)
Hoµn nhËp dù phßng gi¶m
gi¸ HTK (CL gi÷a sè sè d
dù phßng cha sö dông hÕt
kú tríc > sè ph¶i trÝch lËp
cuèi kú nµy)
Xö lý thiÖt h¹i
gi¶m gi¸ HTK
Sè ®îc bï
®¾p tõ DP
Sè cßn l¹i
tÝnh vµo
GVHB

67. * Néi dung: là dự phòng phần giá trị bị tổn thất do các loại chứng khoán đầu tư của doanh
nghiệp bị giảm giá; giá trị các khoản đầu tư tài chính bị tổn thất do tổ chức kinh tế mà doanh
nghiệp đang đầu tư vào bị lỗ.
a, C¸c qui ®Þnh khi KT d phßng tæn thÊt §TTCDH
1. LËp dù phßng tæn thÊt §TTCDH ®îc thùc hiÖn vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n.
TH DN ph¶i lËp BCTC gi÷a niªn ®é (quý) ph¶i lËp DP c¶ ë thêi ®iÓm lËp
BCTC gi÷a niªn ®é.
2. LËp dù phßng ph¶i theo ®óng c¬ chÕ TC hiÖn hµnh (Thông tư 228/2009/TT-
BTC ngày 07/12/2009) vµ qui ®Þnh cña PL vÒ H§ cña DN
§èi tîng lËp dù phßng lµ c¸c chøng kho¸n, c¸c kho¶n vèn DN ®ang ®Çu t vµo
c¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn :
+Víi chøng kho¸n:
. Lµ c¸c lo¹i CK ®îc DN ®Çu t theo ®óng luËt ®Þnh
. §îc tù do mua b¸n trªn thÞ trêng
.T¹i thêi ®iÓm lËp BCTC cã gi¸ thÞ trêng thÊp h¬n gi¸ ®ang h¹ch to¸n trªn sæ KT
+Víi c¸c kho¶n vèn ®Çu t cña DN vµo tæ chøc kinh tÕ kh¸c ph¶i trÝch lËp dù
phßng nÕu tæ chøc kinh tÕ mµ DN ®ang ®Çu t bÞ lç
Møc trÝch lËp dù phßng
2.9.4 Kế toán dù phßng tæn thÊt ĐTTCDH

68. Møc trÝch
lËp DP
gi¶m gi¸
CK
=
Sè lîng
CK bÞ
gi¶m gi¸
t¹i thêi
®iÓm
lËp
BCTC
x
Gi¸ CK
trªn sæ
KT
_
Gi¸ CK
trªn
thÞ tr-
êng
Møc dù
phßng
tæn thÊt
®Çu t vèn
=
Vèn
gãp
thùc
tÕ cña
c¸c
bªn t¹i
tæ
chøc
kinh
tÕ
_
Vèn
chñ së
h÷u
thùc
cã
Vèn ®Çu t cña DN
Tæng vèn gãp
cña c¸c bªn t¹i
tæ chøc kinh
tÕ
x
Møc trÝch tèi ®a b»ng sè vèn ®· ®Çu t

69. b,TKSD: TK 229 -Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t tµi chÝnh dµi h¹n
TrÝch lËp dù phßng (phÇn CL sè ph¶i
trÝch lËp DP kú nµy lín h¬n sè DP ®·
trÝch lËp kú tríc)
TK 229
Xö lý sè trÝch lËp DP
(Hoµn nhËp phÇn CL sè DP ®·
trÝch kú tríc lín h¬n sè ph¶i
trÝch lËp DP kú nµy )
SDC: Sè trÝch lËp dù phßng
tæn thÊt §TTCDH cuèi kú
KÕt cÊu:

70. c,Tr×nh tù kÕ to¸n
TK 229
(1) TrÝch lËp DP
phÇn chªnh lÖch số
DP cần
lập> số DP ®·
trÝch lËp kú tríc
(2) Hoµn nhËp sè
DP
cÇn lËp < sè DP ®·
trÝch lËp kú tríc
TK635
TK 635

71. 2.9.5. KÕ to¸n dù phßng ph¶i tr¶ (TK352)
(VAS 18 – C¸c kho¶n dù phßng, tµi s¶n vµ nî tiÒm tµng)
-Theo VAS 18 dù phßng ph¶i tr¶ lµ c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ kh«ng ch¾c ch¾n
vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ thêi gian.
+Mét kho¶n DP ph¶i tr¶ chØ ®îc ghi nhËn khi tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau:
(1) DN cã nghi· vô hiÖn t¹i ( nghÜa vô ph¸p lý hoÆc nghÜa vô liªn ®íi) do
kÕt qu¶ tõ mét sù kiÖn ®· s¶y ra.
(2) Sù gi¶m sót vÒ nh÷ng lîi Ých kinh tÕ cã thÓ x¶y ra dÉn ®Õn viÖc yªu
cÇu ph¶i thanh to¸n nghi· vô nî.
(3) §a ra ®îc mét íc tÝnh ®¸ng tin cËy vÒ gi¸ trÞ cña nghÜa vô nî ®ã.
+C¸c kho¶n dù phßng ph¶i tr¶ thêng bao gåm:
. Dù phßng ph¶i tr¶ b¶o hµnh SP.
. Dù phßng ph¶i tr¶ t¸i c¬ cÊu DN.
. Dù phßng ph¶i tr¶ ®èi víi H§ cã RR lín mµ trong ®ã nh÷ng chi phÝ b¾t
buéc ph¶i tr¶ cho c¸c nghÜa vô liªn quan ®Õn H§ vît qu¸ nh÷ng lîi Ých
kinh tÕ dù tÝnh thu ®îc tõ H§ ®ã.
.Dù phßng ph¶i tr¶ kh¸c.
a,C¸c qui ®Þnh khi trÝch lËp DP ph¶i tr¶:

72. TK 352
C¸c kho¶n CP PS liªn quan ®Õn
DP ph¶i tr¶ ®· ®îc trÝch lËp.
TK 111, 112, 331
TK6422
TrÝch lËp DP CP t¸i c¬ cÊu, DP H§
rñi ro lín, DP ph¶i tr¶ kh¸c ( phÇn
CL)
TK6421
TrÝch lËp DP CP b¶o
hµnh SP, HH (phÇn
CL)
TK154
TrÝch lËp DP CP b¶o
hµnh c«ng tr×nh x©y
l¾p
TK 154, …
C¸c kho¶n CP b¶o hµnh c«ng
tr×nh x©y l¾p
TK 632
TK 711
TK 6421, 6422
Hoµn nhËp CP b¶o
hµnh c«ng tr×nh x©y
l¾p (sè DP kh«ng SD
hÕt, phÇn CL)
Hoµn nhËp DP
ph¶i tr¶ kh¸c

73. 2.10. KÕ to¸n nî ph¶i tr¶ vµ vèn chñ së h÷u
C¸c DN ®Ó tiÕn hµnh H§SXKD cÇn cã mét lîng TS bao gåm nhiÒu lo¹i
biÓu hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh TSC§, NVL, CCDC...C¸c lo¹i
TS nµy ®îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån kh¸c nhau cã thÓ lµ vèn cña NN, vèn
cña chñ DN, cña c¸c cæ ®«ng, cña c¸c bªn gãp vèn, vay cña ng©n hµng vµ
c¸c ®èi tîng kh¸c, bao gåm:
+Nî ph¶i tr¶ :Lµ nguån vèn ®îc h×nh thµnh tõ c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n bªn
ngoµi DN Thùc chÊt ®©y lµ nh÷ng kho¶n mµ DN chiÕm dông hîp ph¸p
cña c¸c ®¬n vj vµ c¸ nh©n kh¸c. Theo tÝnh chÊt c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ bao
gåm :
.Nguån vèn tÝn dông: Lµ nguån h×nh thµnh do DN vay cña NH, c¸c ®èi t-
îng kh¸c; ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. Khi ®i vay DN ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c
tho¶ thuËn trong khÕ íc, hîp ®ång vay... vµ ph¶i tr¶ c¶ gèc vµ l·i vay.
.Nguån vèn trong thanh to¸n: Lµ nguån h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh thanh
to¸n gi÷a DN víi c¸c c¸ nh©n, ®¬n vÞ kh¸c. Tuú thuéc vµ tho¶ thuËn trong
hîp ®ång mµ sè nî nµy cã thÓ ph¶i tr¶ l·i hoÆc kh«ng.
Theo thêi h¹n thanh to¸n, c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ bao gåm:
.Nî ng¾n h¹n: Lµ c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cã thêi h¹n thanh to¸n trong vßng 1
n¨m.
.Nî dµi h¹n : Lµ c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cã thêi h¹n thanh to¸n trªn 1 n¨m.

74. +Nguån vèn chñ së h÷u: Lµ nguån vèn thuéc quyÒn së h÷u cña chñ së
h÷u DN (DN kh«ng ph¶i cam kÕt thanh to¸n) do c¸c chñ DN, nhµ ®Çu t gãp
vèn hoÆc ®îc h×nh thµnh tõ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña DN.
- Theo môc ®Ých sö dông nguån vèn bao
gåm:
+Nguån vèn kinh doanh :Lµ nguån vèn h×nh thµnh nªn c¸c tµi s¶n phôc vô
cho ho¹t ®éng SXKD (bao gåm c¶ NPT vµ NVCSH). Trong c¸c DN nguån
vèn nµy chiÕm tû träng lín nhÊt.
+C¸c quÜ cña DN :Lµ nguån vèn ®îc h×nh thµnh tõ LN sau thuÕ, mçi quÜ
®îc sö dông cho c¸c môc ®Ých nhÊt ®Þnh.

75. Chủ đề Kế toán trái phiếu phát hành
- Khi c¸c DN vay vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cã thÓ s¶y ra ba trêng
hîp:
.Phát hành T.phiếu ngang giá
.Phát hành trái phiếu có chiết khấu:
.Phát hành trái phiếu có phụ trội:
-C¸c kho¶n chiÕt khÊu vµ phô tréi tr¸i phiÕu chØ PS khi DN ®i vay b»ng
h×nh thøc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu vµ t¹i thêi ®iÓm ph¸t hµnh cã CL gi÷a l·i
suÊt thÞ trêng vµ l·i suÊt danh nghÜa ®îc nhµ ®Çu t chÊp nhËn.
- ChiÕt khÊu vµ phô tréi TP ®îc x¸c ®Þnh vµ ghi nhËn ngay t¹i thêi ®iÓm
ph¸t hµnh tr¸i phiÕu vµ ph©n bæ (t¨ng hoÆc gi¶m chi phÝ ®i vay) khi x¸c
®Þnh chi phÝ ®i vay tÝnh vµo CP SXKD hoÆc vèn ho¸ tõng kú . ViÖc
ph©n bæ chiÕt khÊu vµ phô tréi tr¸i phiÕu theo mét trong hai ph¬ng ph¸p:
+Theo ph¬ng ph¸p l·i suÊt thùc tÕ: Kho¶n chiÕt khÊu vµ phô tréi ph©n
bæ mçi kú lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a chi phÝ l·i vay ph¶i tr¶ mçi kú (tÝnh
b»ng gi¸ trÞ ghi sæ ®Çu kú cña tr¸i phiÕu nh©n víi tû lÖ l·i suÊt thùc tÕ
trªn thÞ trêng) víi sè tiÒn ph¶i tr¶ tõng kú.
+Theo ph¬ng ph¸p ®êng th¼ng: Kho¶n chiÕt khÊu hoÆc phô tréi ph©n
bæ ®Òu trong suèt kú h¹n cña tr¸i phiÕu.

76. Tài khoản sử dụng 341- Vay, nợ dài hạn và TK 3413 Trái phiếu PH có 3 TK cấp 3 :
TK 34131 “Mệnh giá TP”
TK 34132 “Chiết khấu TP”
TK 34333 “Phụ trội TP”
TK 34131 “MGTP”
- T.toán TP khi
đáo hạn
- Trị giá TPPH
theo MG
- Trị giá TP theo
MG C.kì
TK 34131: P. ánh MGTP và T.toán TP đáo hạn
TK 34132: P/á CKTP và tình
hình P.bổ C.khấu TP
-CKTP P.sinh
trong kì
-P.bổ C.khấu
TP trong kì
-CKCP chưa
P.bổ C.kì
TK 34132 “CKTP”
TK 34133 “PTTP”
- P.bổ phụ trội TP
trong kì
-P.trội TP P.sinh
trong kì
-P.trội TP
chưa P.bổ
TK 34133: P. ánh PT TP và phân bổ P.trội TP

77. Trường hợp phát hành TP theo M.giá
TK 111, 112
TK 34131 TK 111, 112
TK 242 TK 635, 154, 241
TK 335
L·i vay tr¶ tr-
íc (nÕu cã)
L·i vay tr¶ ®Þnh kú
L·i vay tr¶ sau Trích trước
P.bổ dần
Khi thanh to¸n TP
Khi PH TP

78. Trường hợp phát hành TP có chiết khấu
TK 111,112
TK 34132
TK 242
TK 34131
TK 635, 241, 154
Phát hành TP
C.khẩu PS
Lãi trả trước
(nếu có)
P.bổ CK
P.bổ lãi
TK 111,112
TK 335
Trích trước
Khi
thanh
to¸n
TP
L·i vay tr¶ ®Þnh kú
L·i vay tr¶ sau

79. Trường hợp PH TP có phụ trội
TK 34131
TK 34133
TK 635, 241, 154
MG
STT
PT
Phân bổ lãi hàng kì
P.bổ phụ trội
TK 242
Lãi đã trả
TK 111, 112
Lãi vay trả hàng kì
TK 335
Trích trước
L·i vay tr¶ sau
TK 111,
112
Khi
thanh
to¸n
TP

80. TK 411 – Nguån vèn kinh doanh
TK 111, 112, 211,
213, 152, 153,
156...
NhËn vèn cña chñ SH, c¸c bªn liªn
doanh
TK 111, 112
Tr¶ l¹i vèn cho c¸c thµnh
viªn gãp vèn, cho TCT, CT
mÑ, ®iÒu ®éng cho §V
kh¸c
TK 111, 112,152,
153, 156, 211,
213
TK 214
TK 111, 112
CT CP mua l¹i CP ®Ó
huû bá ngay t¹i ngµy
mua
NhËn tiÒn mua CP cña c¸c cæ
®«ng
TK 4112
TK 421
B/s vèn gãp do tr¶ cæ tøc
b»ng CP
GTCL TS ®îc biÕu tÆng sau khi nép
thuÕ TN
TK 4112
Chủ đề KÕ to¸n nguồn vốn kinh doanh

81. Chủ đề Kế toán cổ phiếu quÜ (TK 419)
a, Nội dung: Cæ phiÕu quÜ lµ cæ phiÕu do c«ng ty ph¸t hµnh vµ ®îc mua l¹i
bëi chÝnh c«ng ty ph¸t hµnh, nhng nã kh«ng bÞ huû bá vµ sÏ ®îc t¸i ph¸t hµnh
trë l¹i trong kho¶ng thêi gian theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ chøng kho¸n.
Các cổ phiếu quÜ do CT giữ không được nhận cổ tức, không có quyền bầu cử hay tham gia
chia phần tài sản khi CT giải thể; khi chia cổ tức cho các cổ phần, cổ phiếu quÜ đang do
CT nắm giữ được coi là cổ phiếu chưa bán.
b,Các nguyên tắc khi HT:
- TrÞ gi¸ cæ phiÕu quÜ ®îc p/a theo gi¸ thùc tÕ bao gåm gi¸ mua l¹i vµ c¸c CP liªn
quan trùc tiÕp ®Õn viÖc mua l¹i nh CP giao dÞch, th«ng tin
- TK 419 không P/ánh trị giá cổ phiếu mà C.ty mua của các CT cổ phần khác vì mục đích đầu
tư.
- Trường hợp C.ty mua lại cổ phiếu của chính mình phát hành nhằm muc đích thu hồi cổ
phiếu để hủy bỏ vĩnh viễn ngay khi mua vào thì G.trị cổ phiếu mua vào K0 được ghi vào TK
này mà phải ghi giảm vốn góp
- Trị giá của cổ phiếu quÜ khi tái phát hành hoặc khi sử dụng để trả cổ tức, thưởng…, được
tính theo P2 bình quân G.quyền
- Khi lËp BCTC, trÞ gi¸ thùc tÕ cña cæ phiÕu quÜ ®îc ghi gi¶m NVKD trªn b¶ng
c©n ®èi kÕ to¸n b»ng c¸ch ghi sè ©m.
c. Tài khoản sử dụng: TK 419 “ Cổ phiếu quÜ”
TK nµy dïng ®Ó p/a sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña sè cæ phiÕu
quÜ ë CTCP

82. TK 419- “Cæ phiÕu quÜ”
-TrÞ gi¸ thùc tÕ
CP quÜ khi mua
vµo.
Dck: TrÞ gi¸ thùc tÕ CP
quÜ hiÖn CT ®ang n¾m
gi÷
-TrÞ gi¸ thùc tÕ CP
quÜ ®îc t¸i ph¸t hµnh,
chia cæ tøc hoÆc
huû bá...
d,Tr×nh tù KT: TK 419
TK 111, 112
Gi¸ mua, CP mua liªn quan
®Õn viÖc mua l¹i sè CP do
chÝnh CT phat hµnh
TK 421
TK 111, 112...
Chia cæ tøc b»ng CP quÜ
TK 4112
TK 4111
T¸i PH cæ phiÕu
quÜ
Huû bá sè cæ phiÕu
quÜ
Gi¸
thù
c
tÕ
CP
qu
Ü
Gi¸ PH
Gi¸ PH
TK 4112
- PhÇn chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông t¹i DN ph¶i thèng nhÊt trong c¶ niªn ®é
kÕ to¸n.

83. CÔNG TY TNHH TƯ VẤN TÀI CHÍNH
& KẾ TOÁN FAC
XIN TRÂN TRỌNG CÁM ƠN !