Nghiên cứu tai nạn thương tích ở trẻ em dưới 16 tuổi và hiệu quả can thiệp của mô hình cộng đồng an toàn tại các xã vùng ven, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk.Hiện nay, tai nạn thương tích đang được xem là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đe dọa đến sức khỏe c ác nước trên thế giới, ảnh hưởng nhiều đến đời s ống thể chất, tinh thần cũng như tác động đến nền kinh tế xã hội. Đây là nguyên nhân gây nên kho ảng 5 triệu ngư ời tử vong hàng năm, chiếm 9% tổng s ố tử vong trên thế gi ới và 12% gánh nặng bệnh tật toàn cầu. Có 90% – 95% các trường hợp tử vong tập trung ở c ác nước thu nhập thấp và trung bình, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ em dưới 18 tuổi. Thống kê hàng năm, có đến gần một triệu trẻ tử vong, ngoài ra còn có hàng chục triệu trẻ khác phải nhập viện và một s ố để lại di chứng suốt đời

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC, TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Nghiên cứu tai nạn thương tích ở trẻ em dưới 16 tuổi và hiệu quả can thiệp của
mô hình cộng đồng an toàn tại các xã vùng ven, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh
Đắk Lắk.Hiện nay, tai nạn thương tích đang được xem là vấn đề sức khỏe nghiêm
trọng, đe dọa đến sức khỏe c ác nước trên thế giới, ảnh hưởng nhiều đến đời s ống thể
chất, tinh thần cũng như tác động đến nền kinh tế xã hội. Đây là nguyên nhân gây nên
kho ảng 5 triệu ngư ời tử vong hàng năm, chiếm 9% tổng s ố tử vong trên thế gi ới và
12% gánh nặng bệnh tật toàn cầu. Có 90% – 95% các trường hợp tử vong tập trung ở
c ác nước thu nhập thấp và trung bình, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ
em dưới 18 tuổi. Thống kê hàng năm, có đến gần một triệu trẻ tử vong, ngoài ra còn
có hàng chục triệu trẻ khác phải nhập viện và một s ố để lại di chứng suốt đời [80],
[111], [115], [139].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2019.00618
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Tại Việt Nam, mô hình tử vong do tai nạn thương tích khác nhau tuỳ theo lứa tuổi: từ
sơ sinh đến tuổi dậy thì đuố i nư ớc là nguyên nhân hàng đầu, sau đó là tai nạn giao
thông bắt đầu nổi lên và tăng nhanh theo tuổi, hai nguyên nhân này chiếm đến 2/3
trong s ố tử vong ở trẻ. Khảo s át tai nạn thương tích tại Việt Nam năm 2010 cho thấy
tỷ suất tử vong của tai nạn thương tích là 38,6/100.000 chiếm 12,8% tổng số tử vong
và tỷ suất không tử vong là 2.092/100.000. Theo thống kê, nguyên nhân tử vong của
trẻ từ 0 – 4 tuổi chủ yếu là do bệnh hô hấp và chu sinh nhưng khi từ 5 – 9 tuổi thì tử
vong do tai nạn thương tích chiếm đến 42,9%, từ 10-14 tuổi tử vong do tai nạn thương
tích chiếm kho ảng 50% và khi từ 15 – 19 tuổi thì tử vong do tai nạn thương tích
chiếm gần 2/3 các trường hợp [13], [67], [80].
Tai nạn thương tích trẻ em đã để lại nhiều hậu quả cho b ản thân trẻ, gia đình và xã
hội. Với trường hợp nhẹ, sẽ làm hạn chế sinh hoạt của trẻ, trẻ phải nghỉ học, người
chăm sóc trẻ nghỉ đi làm, gia đình tốn kém chi phí điều trị… Trư ờng hợp nặng hơn,
trẻ qua được tử vong nhưng phải chịu tàn tật suốt đời, ảnh hưởng nhiều đến cuộc s
ống trong tương lai như: khả năng học tập, tìm việc và hòa nhập với xã hội [109],
[139].
Trẻ dưới 16 tuổi đang chiếm gần 1/3 dân s ố [73], đây là lứa tuổi phát triển mạnh về
tâm sinh lý, thể lực và cần có c ác kỹ năng s ống cần thiết cho cuộc đời. Đ ể đảm b ảo
cho trẻ phát tri ển tốt về sau thì cần có môi trư ờng s ống an toàn, lành mạnh. Tai nạn
thương tích không thể xảy ra một c ách ngẫu nhiên mà chúng ta có thể dự đo án và
phòng tránh được. Kinh nghiệm từ c ác nước phát tri ển cho thấy tai nạn thương tích
có thể phòng tránh được trên quy mô lớn bằng những chiến lược can thiệp phù hợp,

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC, TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
đơn giản, hiệu quả dựa vào bằng chứng. Vấn đề c ải thiện môi trường, loại bỏ c ác yếu
tố gây TNTT, nâng cao kiến thức, kỹ năng phòng chống… được đánh gi á là c ác biện
pháp có hiệu quả [113], [116], [121].
Tại Đắk Lắk, từ trư ớc đến nay chưa có nghiên cứu nào điều tra tai nạn thương tích tại
cộng đồng. Số liệu nghiên cứu về tai nạn thương tích điều trị tại Bệnh viện đa khoa
tỉnh Đắk Lắk (2012) [43], [44] cho thấy tỷ suất mắc tai nạn thương tích chiếm 12,2%
so với tổng số vào viện; tỷ lệ tử vong là 1,9%, chiếm 17,8% so với tử vong chung toàn
viện. Tỷ lệ mắc ở nam nhiều hơn nữ (77,9% và 22,1%); Vùng nông thôn nhiều hơn
thành thị (65,2% và 31,5%); Trong đó dân tộc thiểu s ố chiếm 24,5% và trẻ em là
25,4%. Năm nguyên nhân hàng đầu là: ngã; tai nạn giao thông; bỏng; động vật, côn
trùng cắn, đốt và vật sắc nhọn; Nhà ở, trường học và cộng đồng là ba địa điểm chủ
yếu xảy ra tai nạn thương tích.
Nhằm mục đích xác định các yếu tố liên quan và xây dựng giải pháp can thiệp trong
phòng chống tai nạn thương tích trẻ em, nhằm giảm số mắc và tử vong góp phần nâng
cao sức khỏe cộng đồng tại địa phương, do vậy chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên
cứu tai nạn thương tích ở trẻ em dưới 16 tuổi và hiệu quả can thiệp của mô hình
cộng đồng an toàn tại các xã vùng ven, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk
Lắk”, với c ác mục tiêu nghiên cứu sau:
1. Mô tả đặc điểm và một số yếu tố gây tai nạn thương tích trẻ em dưới 16 tuổi ở các
xã vùng ven thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk năm 2014.
2. Đánh giá hiệu quả can thiệp của mô hình cộng đồng an toàn phòng chống tai nạn
thương tích ở đối tượng nghiên cứu.
MỤC LỤC Nghiên cứu tai nạn thương tích ở trẻ em dưới 16 tuổi và hiệu quả can
thiệp của mô hình cộng đồng an toàn tại các xã vùng ven, thành phố Buôn Ma
Thuột, tỉnh Đắk Lắk
Trang
ĐẶT VẤN
ĐỀ………………………………………………………………………………………
……………… 1
Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
……………………………………………………………………. 3
1.1. Khái niệm về nạn thương tích
…………………………………………………………………………. 3
1.2. Tình hình tai nạn thương tích ở trẻ
em……………………………………………………………… 6
1.3. Truyền thông thay đổi hành vi sức khỏe ở trẻ
em…………………………………………….. 19
1.4. Phòng chống tai nạn thương tích trẻ em
…………………………………………………………. 28
1.5. Khung lý thuyết nghiên cứu

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC, TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
…………………………………………………………………………. 38
1.6. Giới thiệu tóm tắt về địa bàn nghiên
cứu………………………………………………………… 39
Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
………………………….. 41
2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên
cứu…………………………………………………… 41
2.2. Phươngpháp nghiên
cứu………………………………………………………………………………. 42
2.3. Biến số, tiêu chuẩn đánh giá và các thuật ngữ liên quan
…………………………………… 44
2.4. Các bước tiến hành nghiên
cứu……………………………………………………………………… 49
2.5. Phươngpháp xử lý và phân tích số liệu
………………………………………………………….. 58
2.6. Hạn chế của nghiên cứu, sai số và biện pháp khắc phục
…………………………………… 58
2.7. Đạo đức trong nghiên
cứu…………………………………………………………………………….. 59
Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
……………………………………………………………….. 60
3.1. Đặc điểm và một số yếu tố gây tai nạn thương tích trẻ em ở các xã vùng ven
thành
phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk, năm 2014
……………………………………………………….. 60
3.2. Đánh giá hiệu quả can thiệp của mô hình Cộng đồng an toàn phòng chống tai nạn
thương tích trẻ em
…………………………………………………………………………………………
……. 72
Chƣơng 4. BÀN
LUẬN…………………………………………………………………………………
……. 86
4.1. Đặc điểm dịch tễ học và một số yếu tố nguy cơ dẫn đến tai nạn thương tích trẻ em
ở
các xã vùng ven thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk năm 2014
……………………….. 86
4.2. Đánh giá hiệu quả mô hình Cộng đồng an toàn can thiệp phòng chống tai nạn
thương tích trẻ em
…………………………………………………………………………………………
…… 102

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC, TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
KẾT
LUẬN…………………………………………………………………………………
…………………… 119
KHUYẾN NGHỊ
…………………………………………………………………………………………
…… 121
NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA NGHIÊN CỨU
………………………………………………………. 122
* DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ
CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
* TÀI LIỆU THAM KHẢO- PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC BẢNG