SlideShare a Scribd company logo
1 of 16
‫مانى‬َ‫سلي‬‫انكؤى‬‫ز‬
‫ذى‬َ‫كؤلي‬
‫ةتى‬ِ‫بنةر‬ ‫ةردةى‬‫و‬‫ثةر‬
‫بةشى‬
‫كؤمثيوتةر‬
‫کردن‬‫ۆ‬‫در‬
‫الى‬
‫منداڵ‬
‫ائ‬
‫مادةكردنى‬
‫هيوا‬ ‫ستون‬َ‫بي‬
‫فريد‬‫محمد‬
‫دەكات؟‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫بۆچی‬
‫كەس‬،‫قێزەونەكان‬ ‫و‬ ‫ناشیرین‬ ‫لەدیاردە‬ ‫یەكێكە‬ ‫درۆكردن‬ ‫بێگومان‬
‫ێتی‬
‫لەكەدار‬ ‫پێی‬ ‫تاك‬
‫دەزگاكاندا‬ ‫و‬ ‫دام‬ ‫قوتابخانەو‬ ‫و‬ ‫لەناوخێزان‬ ‫دەبێ‬
‫بێ‬ ‫و‬ ‫سوووك‬ ‫بەچاوێكی‬ ‫درۆزن‬ ‫كەسی‬
‫ئەوەی‬،‫دەكرێت‬ ‫سەیر‬ ‫نرخ‬
‫منداڵ‬ ‫بۆچی‬ ،‫منداڵ‬ ‫لەالی‬ ‫درۆكردنە‬ ‫دەكەین‬ ‫لەسەر‬ ‫قسەی‬ ‫َرەدا‬‫ێ‬‫ل‬
‫درۆ‬
‫قوتابخانەچیە‬ ‫و‬ ‫خێزان‬ ‫چین؟ڕۆڵی‬ ‫درۆكردن‬ ‫دەكات؟پاڵنەرەكانی‬
‫كردنی‬ ‫لەڕێنمایی‬
‫لەناخ‬ ‫ڕاستگۆیی‬ ‫تۆویی‬ ‫تاوەكو‬ ‫منداڵ‬ ‫كەسێتی‬
‫ی‬
‫بچێنن‬ ‫منداڵدا‬
،
‫درۆكردن‬
‫چییە؟‬
‫استیەویەكس‬ِ‫ڕ‬ ‫كەپێچەوانەی‬ ‫گوفتارەیە‬ ‫كردارو‬ ‫ئەو‬ ‫درۆكردن‬
‫نیە‬ ‫ان‬
‫تێركردنی‬ ‫لەپێناو‬ ‫دەبات‬ ‫بۆ‬ ‫پەنای‬ ‫منداڵ‬ ‫و‬ ‫واقیعدا‬ ‫لەگەڵ‬
‫گەیشتن‬ ‫و‬ ‫پێداویتسیەكانی‬
‫بەحەزوو‬
‫ئارەزووەكانی‬
.
‫درۆكردنی‬ ‫شێوازەكانی‬
‫منداڵ‬
:
‫جیاواز‬ ‫شێوازی‬ ‫بەچەندین‬ ‫منداڵ‬ ‫كە‬ ‫دەكەن‬ ‫ئەوە‬ ‫باسی‬ ‫سەرچاوەكان‬
‫لەوانە‬ ‫دەكات‬ ‫لەدرۆ‬ ‫گوزارشت‬
:
1
-
‫خەیاڵی‬ ‫درۆكردنی‬
:
‫بەاڵم‬ ‫دەكات‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫لێرەدا‬
‫دوور‬ ‫لەواقیع‬
‫دەڵێن‬ ‫برادەرەكانیان‬ ‫لەناو‬ ‫منداڵ‬ ‫هەندێك‬ ‫ئەوەی‬ ‫وەك‬ ،‫دەكەوێتەوە‬
:
‫م‬
‫ن‬
‫بازبد‬ ‫گەورە‬ ‫قەسرێكی‬ ‫لە‬ ‫دەتوانم‬ ‫من‬،‫بفڕم‬ ‫بەئاسماندا‬ ‫دەتوانم‬
‫من‬،‫ەم‬
‫پشتی‬ ‫سوار‬ ‫دەتوانم‬
‫لەئاسمان‬ ‫بم‬ ‫كۆترە‬ ‫ئەو‬
،
2
-
‫پڕوپاگەندەیی‬ ‫درۆی‬
:
‫بانگەشەی‬ ‫و‬ ‫دەكات‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتێك‬
‫شتێك‬
‫ئەو‬ ‫لەالی‬ ‫بەكەمی‬ ‫هەستكردن‬ ‫بەهۆی‬ ‫ئەمەش‬،‫نیە‬ ‫كەتیایدا‬ ‫دەكات‬
‫واتە‬،‫منداڵە‬
‫بیست‬ ‫بینین‬ ‫زمانی‬ ‫جەستەیی‬ ‫كورتی‬ ‫و‬ ‫كەم‬ ‫منداڵێك‬
‫هەبێ‬ ‫نی‬
‫قەرەبووی‬ ‫تاوەكو‬ ‫دەكات‬ ‫درۆ‬
‫بكاتەوە‬ ‫كورتیەی‬ ‫و‬ ‫كەم‬ ‫ئەو‬
،
3
-
‫كردن‬ ‫زیادەڕەوی‬ ‫و‬ ‫شانازی‬ ‫بۆ‬ ‫درۆكردن‬
:
‫شێوازە‬ ‫ئەم‬
‫بۆ‬ ‫پەنای‬ ‫منداڵ‬
‫دەكات‬ ‫دروست‬ ‫چیرۆك‬ ‫منداڵ‬ ‫بۆنموونە‬،‫دەردەچێت‬ ‫خۆی‬ ‫لەسنوری‬ ‫و‬ ‫دەبات‬
‫دەڵێت‬ ‫و‬ ‫بمێنێ‬ ‫سوڕ‬ ‫سەری‬ ‫تابەرامبەرەكەی‬
:
‫لە‬ ‫سەیارە‬ ‫باوكم‬
200
‫لێ‬
‫باوكم‬،‫دەخوڕێ‬
‫بەتوانایەو‬
20
‫نووكی‬ ‫چوومە‬ ‫من‬،‫زەویدا‬ ‫دەداتە‬ ‫كەس‬
‫دارەكەمان‬
.
4
-
‫بۆبەرگری‬ ‫درۆكردن‬
‫خۆپاراستن‬ ‫و‬ ‫كردن‬
:
‫ئەم‬ ‫پەنابۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫زۆركات‬
‫دەڵێت‬ ‫و‬ ‫دەبات‬ ‫شێوازە‬
:
‫بەخوداو‬
‫تاكو‬ ‫نەكردووە‬ ‫كارەم‬ ‫ئەو‬ ‫من‬ ‫بەپێغەمبەر‬
‫نەدەن‬ ‫سزای‬ ‫باوكی‬ ‫و‬ ‫دایك‬
.
5
-
‫درۆكردن‬
‫تۆڵەسەندنەوە‬ ‫لەپێناو‬
:
‫شێ‬ ‫ئەم‬ ‫بەر‬ ‫دەباتە‬ ‫پەنا‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتێك‬
‫وازە‬
‫دەیەوێت‬ ‫درۆكردنە‬
‫پێشتر‬ ‫كە‬ ‫بكاتەوە‬ ‫تری‬ ‫برادەرانی‬ ‫و‬ ‫هاوڕێ‬ ‫لە‬ ‫تۆڵە‬
‫داوە‬ ‫سزایان‬
.
6
-
‫بەهۆی‬ ‫درۆكردن‬
‫چاولێكەری‬
:
‫گەورەك‬ ‫و‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫دەبینێ‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتێك‬
‫ان‬
‫یان‬ ‫دەكەن‬ ‫درۆ‬ ‫لەماڵەوە‬
‫مداڵ‬ ‫چونكە‬،‫دەكات‬ ‫لێ‬ ‫چاویان‬ ‫فیلمەكان‬ ‫ئەكتەری‬
‫لەوەی‬ ‫وەك‬ ‫تەقلیدیە‬ ‫زیاتر‬ ‫بونیادێكی‬
‫بێ‬ ‫عەقاڵنی‬
،
‫درۆكردن‬ ‫هۆكارەكانی‬
:
1
-
‫گەورەكان‬ ‫السایی‬ ‫منداڵ‬
‫تێپەڕ‬ ‫فێربوون‬ ‫پرۆسەی‬ ‫بە‬ ‫دەكاتەوە‬
‫واتە‬،‫دەبێ‬
:
‫دەزانن‬ ‫منداڵ‬ ‫بەپێشەنگی‬ ‫خۆیان‬ ‫ئەوانەی‬
‫ماڵەوەو‬ ‫لە‬ ‫چی‬
‫گەورانە‬ ‫لەم‬ ‫چاو‬ ‫منداڵ‬ ‫دەكەن‬ ‫درۆ‬ ‫كاتێك‬ ‫قوتابخانە‬ ‫و‬ ‫ڕاگەیاندنەكان‬
‫بۆنموونە‬،‫دەكات‬
:
‫دەڵێ‬ ‫و‬ ‫دەدات‬ ‫بەمنداڵەكەی‬ ‫بەڵێن‬ ‫باوكەی‬ ‫ئەو‬
:
‫بۆ‬ ‫دەتبەم‬
‫شاری‬
‫و‬ ‫یاری‬
‫ناتوانم‬ ‫و‬ ‫نەخۆشم‬ ‫نیەو‬ ‫پێ‬ ‫پارەم‬ ‫بەخودا‬ ‫یان‬،‫دەكڕم‬ ‫بۆ‬ ‫پاسكیلت‬
‫بۆیە‬ ،
‫ئەم‬ ‫منداڵ‬
‫دەكاتەوە‬ ‫دوبارە‬ ‫هەڵسوكەوتانە‬
.
2
-
‫ڕاگەیاندن‬
:
‫ئەمریكی‬ ‫زانای‬
(
‫باندۆرا‬ ‫البرت‬
)
‫كاتێك‬
‫دەكاتە‬ ‫منداڵ‬ ‫كۆمەڵە‬ ‫دوو‬
‫دەبینێ‬،‫لێدەدات‬ ‫بۆ‬ ‫فیلمیان‬ ‫تاوەكو‬ ‫جیاوازەوە‬ ‫ژوری‬ ‫دوو‬
‫ئەوەی‬ ‫منداڵەكان‬
‫لەبەردەم‬ ‫لەماڵەوە‬ ‫كاتێك‬ ‫باشە‬،‫دەكەنەوە‬ ‫دوبارەی‬ ‫كردووە‬ ‫سەیریان‬
‫شاشەیەك‬
‫كاریگەری‬ ‫و‬ ‫دەكەن‬ ‫منداڵ‬ ‫فێری‬ ‫ناڕاستی‬ ‫لەدرۆو‬ ‫بەشێك‬ ‫كە‬ ‫ئەكتەرەكان‬
‫لەسەر‬
‫دەكاتەوە‬ ‫دوبارەی‬ ‫و‬ ‫دەبێ‬ ‫منداڵ‬
.
-3
‫زانین‬ ‫خۆبەكەم‬
:
‫الیەنێكە‬ ‫بەكەمی‬ ‫هەستكردن‬
‫و‬ ‫كەم‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتێك‬،‫مرۆڤ‬ ‫كەسایەتی‬ ‫لەالیەنەكانی‬
‫دەبێ‬ ‫جەستەیی‬ ‫كورتی‬
‫یان‬ ‫یان‬،‫لەئەندامەكانیدا‬
‫ئ‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫خۆشەویستی‬ ‫لەسۆزو‬ ‫بێبەشبوون‬
‫ەوكاتە‬
‫بۆ‬ ‫منداڵ‬
‫پەنا‬ ‫زانینەكەی‬ ‫خۆبەكەم‬ ‫كردنەوەی‬ ‫قەرەبوو‬
‫درۆكردن‬ ‫بەر‬ ‫دەباتە‬
،
4
-
‫دەیەوێت‬ ‫منداڵ‬
‫ت‬ ‫سەرەتاییەكانی‬ ‫یە‬ ‫پێویستیی‬
‫ێ‬
‫بكات‬
:
‫سەرنجی‬ ‫ڕاكێشانی‬ ‫بۆ‬ ‫منداڵەی‬ ‫ئەو‬ ‫وەك‬
‫زەوت‬ ‫هاورڕێكەی‬ ‫یاریەكانی‬ ‫سەیارەو‬ ‫بەرامبەرەكەی‬
‫دەكات‬ ‫درۆ‬ ‫و‬ ‫دەكات‬
.
-5
‫درۆ‬ ‫منداڵ‬
‫بێت‬ ‫بەدوور‬ ‫لەسزادان‬ ‫تا‬ ‫دەكات‬
:
‫پاڵ‬ ‫هۆكارە‬ ‫ئەم‬
‫كاتێك‬،‫بكات‬ ‫درۆ‬ ‫دەنێت‬ ‫بەمنداڵەوە‬
‫لەمنداڵەكەیان‬ ‫پرسیار‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬
‫دەڵێن‬ ‫دەكەن‬
:
‫دەڵێت‬ ‫كرد‬ ‫لەپارەكەت‬ ‫چیت‬
:
‫فاڵنە‬
‫لێی‬ ‫هاوڕێم‬ ‫منداڵی‬
،‫كردبێ‬ ‫سەرفی‬ ‫خراپدا‬ ‫لەشتی‬ ‫ڕەنگە‬ ‫وانیەو‬ ‫لەكاتێكدا‬ ‫سەندم‬
‫یان‬
‫كردارانە‬ ‫ئەم‬،‫نەمخوێندووە‬ ‫نەبوو‬ ‫دیار‬ ‫كتێبەكەم‬ ‫بەخودا‬ ‫مامۆستا‬
‫بۆ‬
‫تاوەكو‬ ‫ئەوەیە‬
‫بێت‬ ‫بەدوور‬ ‫لەسزادان‬
.
6
-
‫دەبێت‬ ‫دروست‬ ‫بۆ‬ ‫ئیرەیی‬ ‫منداڵ‬
:
‫و‬ ‫دایكان‬ ‫كاتێك‬ ‫ئەمەش‬
‫باوكان‬
‫بێ‬ ‫پارەپێدان‬ ‫جیاوازی‬ ‫چی‬،‫دەكەن‬ ‫منداڵەكانیان‬ ‫لەنێوان‬ ‫جیاوازی‬
‫یان‬
‫جیاوازی‬
‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتەدا‬ ‫لەم‬،‫بێ‬ ‫خۆشەویستی‬ ‫سۆزو‬ ‫دەربڕینی‬
‫یان‬ ‫بكەن‬ ‫قبوڵی‬ ‫تاوەكو‬ ‫دەكات‬
‫دەڵێت‬ ‫خوشكەكانی‬ ‫براو‬ ‫الوازی‬ ‫خاڵی‬
‫لەماڵەوە‬ ‫بگرن‬ ‫لەئامێزی‬ ‫زیاتنر‬ ‫تاوەكو‬
.
‫ڕۆڵی‬
‫درۆكردندا؟‬ ‫لەچارەسەركردنی‬ ‫پەروەردەیی‬ ‫كاری‬ ‫ڕێنمایی‬
‫ئاستی‬ ‫لەسەر‬
‫خێزان‬
:
1)
‫دوربێ‬ ‫و‬ ‫بێت‬ ‫ئارام‬ ‫منداڵ‬ ‫ماڵەوەی‬ ‫ژینگەی‬ ‫پێویستە‬
‫ت‬
‫لەشەڕو‬
‫و‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫لەدایك‬ ‫هەریەك‬،‫درۆكردن‬ ‫ئاژاوەو‬
‫كردارو‬ ‫برا‬ ‫و‬ ‫خووشك‬ ‫باپیرەوداپیرەو‬
‫بەڕاستی‬ ‫گوفتارەكانیان‬
‫بڵێت‬ ‫بەردەوام‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫هەندێك‬ ‫ڕەنگە‬،‫بڵێن‬ ‫منداڵ‬ ‫بە‬
‫وای‬ ‫باشتر‬،‫دەگرێت‬ ‫وەری‬ ‫بەڕاست‬ ‫منداڵ‬ ‫بەاڵم‬ ‫بەگاڵتەمە‬
‫دایك‬ ‫ە‬
‫لەگەڵ‬ ‫بن‬ ‫ڕستگۆ‬ ‫باوك‬ ‫و‬
‫می‬َ‫اڵ‬‫وە‬ ‫ڕاشكاوانە‬ ‫و‬ ‫منداڵەكانیان‬
‫بدەنەوە‬ ‫منداڵ‬ ‫پرسیارەكانی‬
.
2)
‫گێڕانەوەی‬
‫ڕاستەقیەنە‬ ‫چیرۆكی‬
:
‫میلەتی‬ ‫لەكوردەواریدا‬
‫پێغەمبەر‬ ‫سەردەمی‬ ‫چیرۆكی‬ ‫چەندین‬ ‫كورد‬
(
‫ص‬
)
‫و‬
‫پیاوچاكانی‬
‫نموونە‬ ‫بۆ‬،‫دەكەن‬ ‫لەڕاستگۆیی‬ ‫باس‬ ‫كە‬ ‫هەیە‬
:
‫شێخ‬
‫گەیالنی‬ ‫عبدالقاددری‬
‫نەكرد‬ ‫درۆی‬ ‫بوو‬ ‫ڕاستگۆی‬ ‫كەنمونەی‬
‫بوو‬ ‫ڕاستگۆ‬ ‫و‬
.
3)
‫زیانەكانی‬ ‫باسكردنی‬
‫درۆكردن‬
:
‫گەورەو‬ ‫كەخوای‬
‫پێغەمبەر‬ ‫سەروەرمان‬
(
‫ص‬
)
‫درۆزن‬ ‫كەسی‬ ‫درۆو‬ ‫لەزیانی‬
‫ئاگادارمان‬
‫وەك‬،‫دەكاتەوە‬
:
‫گەورەدەفەرموێت‬ ‫خوای‬
(:
‫ەللا‬ ‫ان‬
‫الكذاب‬ ‫مسرف‬ ‫هو‬ ‫من‬ ‫الیحب‬
)
‫یان‬
‫پێغەمبەر‬
(
‫ص‬
)
‫دەفەرموێ‬
:
‫بۆ‬ ‫ڕێگایەكە‬ ‫چاكەش‬ ‫چاكەو‬ ‫بۆ‬ ‫ڕێگایەكە‬ ‫ڕاستگۆیی‬
‫خراپەكاری‬ ‫بۆ‬ ‫ڕێگایەكە‬ ‫درۆكردن‬ ‫بەپێچەوانەوە‬،‫بەهەشت‬
‫و‬
‫بۆ‬ ‫ڕێگایەكە‬ ‫خراپەكاریش‬
‫دۆزەخ‬
.
4)
‫سزادان‬ ‫بەكارهێنانی‬
:
‫واتە‬
:
‫هەستی‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫كاتێك‬
‫ان‬
‫منداڵەكەیان‬ ‫كرد‬
‫و‬ ‫بزانن‬ ‫هۆكارەكەی‬ ‫پێویستە‬ ‫درۆكات‬ ‫درۆ‬
‫یان‬ ‫بسەننەوە‬ ‫لێ‬ ‫یاریەكەی‬ ‫بەوەی‬ ‫بدەن‬ ‫سزای‬
‫پێ‬ ‫بەدەمیەوە‬
‫نەشیاوە‬ ‫كارەكەی‬ ‫بكات‬ ‫هەست‬ ‫تا‬ ‫نەكەنن‬
.
5)
‫پاداشت‬ ‫بەكارهێنانی‬
:
‫لەماڵەوە‬ ‫منداڵ‬ ‫كتێك‬ ‫ئەوەیە‬ ‫مەبەست‬
‫و‬ ‫دایك‬ ‫ئەركی‬،‫كرا‬ ‫بەدی‬ ‫تیا‬ ‫ڕاستی‬ ‫و‬ ‫باش‬ ‫كاری‬
‫دەست‬ ‫باوكە‬
‫ڕاستگ‬ ‫بكات‬ ‫تاهەست‬ ‫بكڕن‬ ‫بۆ‬ ‫دیاری‬ ‫و‬ ‫بكەن‬ ‫لێ‬ ‫خۆشی‬
‫ۆی‬
‫ببێتە‬ ‫باشەو‬ ‫ئەنجامی‬
‫گوفتاری‬ ‫كردارو‬
.
‫قوتابخانە‬ ‫ئاستی‬ ‫لەسەر‬
:
‫الیەنێكی‬ ‫لێرەدا‬
‫ئەویش‬،‫هەیە‬ ‫ڵی‬ َ‫ڕۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫پەروەردەی‬ ‫تری‬
‫ڕێنمایی‬ ‫بۆیە‬،‫خێزانە‬ ‫تەواوكەری‬ ‫قوتابخانەیەو‬
‫دەتوانێ‬ ‫كار‬
‫شێوەیە‬ ‫بەم‬ ‫هەبێ‬ ‫ڕۆڵی‬
:
1)
‫تێگەیشتن‬
:
‫لەئامانجەكانی‬ ‫یەێكە‬ ‫تێگەیشتن‬
‫واتە‬،‫دەرونناسی‬
:
‫م‬ ‫خێزانی‬ ‫و‬ ‫دەرونی‬ ‫باری‬ ‫شارەزای‬ ‫پێویستە‬ ‫پەروەردەكار‬
‫نداڵ‬
‫تێ‬ ‫و‬ ‫بێ‬
‫دۆخی‬ ‫بارو‬ ‫دەكات؟‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵە‬ ‫ئەو‬ ‫بۆچی‬ ‫بگات‬
‫كار‬ ‫ڕێنمای‬ ‫چۆنە؟كاتێك‬ ‫ماڵەوەیان‬
‫ل‬ ‫تێگەیشت‬ ‫لەقوتابخانەدا‬
‫ە‬
‫بۆ‬ ‫دەبی‬ ‫دروست‬ ‫بۆ‬ ‫كارئاسانی‬ ‫كێشەكە‬
‫چارەسەركردن‬
.
2)
‫پێشبینی‬
:
‫كار‬ ‫ڕێنمای‬ ‫مامۆستای‬ ‫ئەوەی‬ ‫دوای‬
‫دەبێ‬،‫لەكێشەكە‬ ‫تێگەیشت‬
‫ئەم‬ ‫كە‬ ‫بكات‬ ‫پێشبینیە‬ ‫ئەو‬
‫بوو‬ ‫تر‬ ‫ڕۆژی‬ ‫دوو‬ ‫ئایا‬ ‫بكات‬ ‫درۆ‬ ‫لەئێستەوە‬ ‫منداڵە‬
‫ە‬
‫ئی‬ ‫نەوەیەك‬ ‫باوكێك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫دەبێتە‬ ‫یان‬ ‫كاربەدەست‬
‫فلیج‬
‫لەدەست‬ ‫متمانە‬ ‫و‬ ‫دەكات‬
‫دەدات‬
.
3)
‫كۆنترۆڵكردن‬
:
‫ئەو‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمای‬ ‫تری‬ ‫هەنگاوێكی‬
‫ەیە‬
‫كاربكات‬ ‫قوتابخانە‬ ‫كەلە‬
‫منداڵ‬ ‫درۆكانی‬ ‫كۆنترۆڵی‬ ‫تا‬
‫شێوەیە‬ ‫بەم‬ ‫بكات‬ ‫ڕاستگۆیی‬ ‫فێری‬ ‫و‬ ‫بكات‬
:
‫أ‬
)
‫سزا‬ ‫و‬ ‫پاداشت‬ ‫هێنانی‬ ‫بەكار‬
:
_
‫سزادان‬
:
‫درۆی‬ ‫منداڵەكە‬ ‫كاتێك‬
‫مامۆستا‬ ‫پێویستە‬،‫كرد‬
‫بك‬ ‫بەشی‬ ‫بێ‬ ‫بپرسێتەوەو‬ ‫لێی‬ ‫و‬ ‫پێنەكەنێ‬ ‫بەدەمیەوە‬
‫ات‬
‫لەهەندێك‬
‫كردووە‬ ‫درۆی‬ ‫بكات‬ ‫تاهەست‬ ‫یاری‬
.
_
‫پاداشت‬
:
‫كرد‬ ‫هەستی‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمایی‬ ‫ئەوەی‬ ‫دوای‬
‫ئەومنداڵە‬
‫س‬ ‫مامۆستا‬ ‫گرنگە‬ ‫دەڵێ‬ ‫ڕاستی‬ ‫بووەو‬ ‫باش‬ ‫هەڵسوكەوتی‬
‫ۆزو‬
‫بۆ‬ ‫خۆشەویستی‬
‫لەسەر‬ ‫قوتابیەكاندا‬ ‫لەناو‬ ‫بگێڕێتەوەو‬
‫بێ‬ ‫بەردەوام‬ ‫تا‬ ‫بكات‬ ‫پاداشتی‬ ‫ڕاستگۆییەكەی‬
‫لەسەری‬
.
_
‫منداڵدا‬ ‫ماڵەوەی‬ ‫لەگەڵ‬ ‫پەیوەندی‬ ‫دروستكردنی‬
:
‫تاكو‬
‫بزانێ‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمایی‬
‫مامەڵەی‬ ‫چۆن‬ ‫باوكی‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫منداڵە‬ ‫ئەو‬
‫چۆن‬ ‫؟‬ ‫دەدرێتێ‬ ‫پارەی‬ ‫چۆن‬ ‫دەكەن؟‬ ‫لەگەڵ‬
‫پەروەردەی‬
‫دەكەن؟‬
‫منداڵ‬ ‫بۆ‬ ‫سایكۆدراما‬ ‫ئامادەكردنی‬
:
‫ڕێنما‬ ‫ئەوەیە‬ ‫مەبەست‬
‫یی‬
‫نمایشی‬ ‫تا‬ ‫منداڵەكەكان‬ ‫بۆ‬ ‫بنووسێ‬ ‫شانۆیەك‬ ‫كورتە‬ ‫كار‬
‫بكەن‬
‫و‬ ‫بكات‬ ‫لێ‬ ‫چاوی‬ ‫منداڵ‬ ‫تا‬ ‫بكات‬ ‫ڕاستگۆی‬ ‫باسی‬ ‫تیایدا‬
‫بگۆڕێ‬ ‫خۆی‬ ‫هەڵسوكەوتی‬
.
_
‫چیرۆك‬
:
‫باری‬ ‫لەسەر‬ ‫دروست‬ ‫كاریگەری‬ ‫ئەمەش‬
‫نممو‬ ‫دەتوانێ‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمایی‬ ‫كە‬ ‫دێڵێ‬ ‫بەجێ‬ ‫منداڵ‬ ‫دەروونی‬
‫نە‬
‫چونك‬ ‫بدات‬ ‫منداڵ‬ ‫بەگویی‬ ‫بەردەوام‬ ‫ڕاستگۆی‬ ‫جوانەكانی‬
‫ە‬
‫فێردەبێت‬ ‫و‬ ‫دەگات‬ ‫تێ‬ ‫ی‬ ‫لێ‬ ‫زوو‬
.
‫سەرچاوە‬
‫كان‬
1)
‫الطلب‬ ‫المشاكل‬ ‫حل‬ ‫فی‬ ‫الفاعل‬ ‫ودورە‬،‫التربوی‬ ‫المرشد‬
‫ە‬
/
‫ربیع‬ ‫شعبان‬ ‫هادی‬،‫د‬
2)
‫الطفولە‬ ‫مشكالت‬ ‫بعض‬
(
‫الكذب‬
)
-
‫الطفو‬ ‫سایكولوجیە‬
‫لە‬
‫والمراهقە‬
-
‫الجسمانی‬ ‫غبدالعلی‬،‫د‬

More Related Content

What's hot

Sdev stylistic differentiation of the english vocabulary
Sdev stylistic differentiation of the english vocabularySdev stylistic differentiation of the english vocabulary
Sdev stylistic differentiation of the english vocabulary
jverftukli
 
English Consonants - Place of articulation
English Consonants - Place of articulationEnglish Consonants - Place of articulation
English Consonants - Place of articulation
María Alicia Maldonado
 
Introduction to psycholinguistics
Introduction to psycholinguisticsIntroduction to psycholinguistics
Introduction to psycholinguistics
Lusya Liann
 
Teaching vocabulary
Teaching vocabularyTeaching vocabulary
Teaching vocabulary
coolsimo
 
International phonetic alphabet
International phonetic alphabetInternational phonetic alphabet
International phonetic alphabet
Demy Clemente
 

What's hot (20)

Language deth, language shift, marker, micro/macro sociolinguistics
Language deth, language shift, marker, micro/macro sociolinguisticsLanguage deth, language shift, marker, micro/macro sociolinguistics
Language deth, language shift, marker, micro/macro sociolinguistics
 
Morphology
MorphologyMorphology
Morphology
 
Language domain final
Language domain finalLanguage domain final
Language domain final
 
Dialects
DialectsDialects
Dialects
 
Sdev stylistic differentiation of the english vocabulary
Sdev stylistic differentiation of the english vocabularySdev stylistic differentiation of the english vocabulary
Sdev stylistic differentiation of the english vocabulary
 
Genderlect
GenderlectGenderlect
Genderlect
 
English Consonants - Place of articulation
English Consonants - Place of articulationEnglish Consonants - Place of articulation
English Consonants - Place of articulation
 
Diglossia
DiglossiaDiglossia
Diglossia
 
Neurolinguistics and brain types
Neurolinguistics and brain typesNeurolinguistics and brain types
Neurolinguistics and brain types
 
Intonation
IntonationIntonation
Intonation
 
Sapir Whorf Hypothesis.ppt
Sapir Whorf Hypothesis.pptSapir Whorf Hypothesis.ppt
Sapir Whorf Hypothesis.ppt
 
Corpus Linguistics: An Introduction
Corpus Linguistics: An IntroductionCorpus Linguistics: An Introduction
Corpus Linguistics: An Introduction
 
Introduction to psycholinguistics
Introduction to psycholinguisticsIntroduction to psycholinguistics
Introduction to psycholinguistics
 
Speech Communities
Speech CommunitiesSpeech Communities
Speech Communities
 
Language Change Part 1
Language Change Part 1Language Change Part 1
Language Change Part 1
 
Phonology phonological features of english vowels
Phonology phonological features of english vowelsPhonology phonological features of english vowels
Phonology phonological features of english vowels
 
Isogloss, Dialect, Idiolect, Vernacular.pptx
Isogloss, Dialect, Idiolect, Vernacular.pptxIsogloss, Dialect, Idiolect, Vernacular.pptx
Isogloss, Dialect, Idiolect, Vernacular.pptx
 
Teaching vocabulary
Teaching vocabularyTeaching vocabulary
Teaching vocabulary
 
Language and Gender by Muhammad Ahmad
Language and Gender by Muhammad AhmadLanguage and Gender by Muhammad Ahmad
Language and Gender by Muhammad Ahmad
 
International phonetic alphabet
International phonetic alphabetInternational phonetic alphabet
International phonetic alphabet
 

Similar to درۆکردن لای منداڵ.pptx

Happy customerکڕیاری ئاسوودە
Happy customerکڕیاری ئاسوودەHappy customerکڕیاری ئاسوودە
Happy customerکڕیاری ئاسوودە
Ihsan Ali Ihsanjaf
 
دەرزی لێدان و کانولە tanyahaji.pdf
دەرزی لێدان و کانولە tanyahaji.pdfدەرزی لێدان و کانولە tanyahaji.pdf
دەرزی لێدان و کانولە tanyahaji.pdf
ShorshSabr
 
Sanarsheroky
SanarsherokySanarsheroky
Sanarsheroky
sanarsheroky1
 

Similar to درۆکردن لای منداڵ.pptx (20)

٠میرنشینی سۆران.pdf
٠میرنشینی سۆران.pdf٠میرنشینی سۆران.pdf
٠میرنشینی سۆران.pdf
 
Kurdish Central Sorani - The Epistles of Paul the Apostle to Seneca, with Sen...
Kurdish Central Sorani - The Epistles of Paul the Apostle to Seneca, with Sen...Kurdish Central Sorani - The Epistles of Paul the Apostle to Seneca, with Sen...
Kurdish Central Sorani - The Epistles of Paul the Apostle to Seneca, with Sen...
 
حاجی قادری کۆیی وبیردۆزی پێویستیەکان
حاجی قادری کۆیی وبیردۆزی پێویستیەکانحاجی قادری کۆیی وبیردۆزی پێویستیەکان
حاجی قادری کۆیی وبیردۆزی پێویستیەکان
 
ترس و کاریگەرییەکانی.pptx
ترس و کاریگەرییەکانی.pptxترس و کاریگەرییەکانی.pptx
ترس و کاریگەرییەکانی.pptx
 
Kurdish Central (Sorani) - The Protevangelion.pdf
Kurdish Central (Sorani) - The Protevangelion.pdfKurdish Central (Sorani) - The Protevangelion.pdf
Kurdish Central (Sorani) - The Protevangelion.pdf
 
Happy customerکڕیاری ئاسوودە
Happy customerکڕیاری ئاسوودەHappy customerکڕیاری ئاسوودە
Happy customerکڕیاری ئاسوودە
 
Panir ( پەنیر )
Panir ( پەنیر )Panir ( پەنیر )
Panir ( پەنیر )
 
Kurdish Central Sorani - Testament of Benjamin.pdf
Kurdish Central Sorani - Testament of Benjamin.pdfKurdish Central Sorani - Testament of Benjamin.pdf
Kurdish Central Sorani - Testament of Benjamin.pdf
 
Kurdish Central (Sorani) - Second and Third John.pdf
Kurdish Central (Sorani) - Second and Third John.pdfKurdish Central (Sorani) - Second and Third John.pdf
Kurdish Central (Sorani) - Second and Third John.pdf
 
Goran.pptx
Goran.pptxGoran.pptx
Goran.pptx
 
دەرزی لێدان و کانولە tanyahaji.pdf
دەرزی لێدان و کانولە tanyahaji.pdfدەرزی لێدان و کانولە tanyahaji.pdf
دەرزی لێدان و کانولە tanyahaji.pdf
 
هەرزەکار Herzekar
هەرزەکار Herzekarهەرزەکار Herzekar
هەرزەکار Herzekar
 
Sanarsheroky
SanarsherokySanarsheroky
Sanarsheroky
 
میتۆدی یاریکردن.pptx
میتۆدی یاریکردن.pptxمیتۆدی یاریکردن.pptx
میتۆدی یاریکردن.pptx
 
Kurdish (Sorani) - The Gospel of Nicodemus formerly called The Acts of Pontiu...
Kurdish (Sorani) - The Gospel of Nicodemus formerly called The Acts of Pontiu...Kurdish (Sorani) - The Gospel of Nicodemus formerly called The Acts of Pontiu...
Kurdish (Sorani) - The Gospel of Nicodemus formerly called The Acts of Pontiu...
 
Kurdish (Sorani) - Testament of Dan.pdf
Kurdish (Sorani)  - Testament of Dan.pdfKurdish (Sorani)  - Testament of Dan.pdf
Kurdish (Sorani) - Testament of Dan.pdf
 
Mini-manual v5 Kurdish_Sorani.pdf
Mini-manual v5 Kurdish_Sorani.pdfMini-manual v5 Kurdish_Sorani.pdf
Mini-manual v5 Kurdish_Sorani.pdf
 
dyalol leser sherko
dyalol leser sherkodyalol leser sherko
dyalol leser sherko
 
سێ کچی ئەمەریکی بە جلی مەلەوانی دەچنە مزگەوتێک بزانە چی ڕوو دەدات
سێ کچی ئەمەریکی بە جلی مەلەوانی دەچنە مزگەوتێک بزانە چی ڕوو دەداتسێ کچی ئەمەریکی بە جلی مەلەوانی دەچنە مزگەوتێک بزانە چی ڕوو دەدات
سێ کچی ئەمەریکی بە جلی مەلەوانی دەچنە مزگەوتێک بزانە چی ڕوو دەدات
 
سێ کچی ئەمەریکی بە جلی مەلەوانی دەچنە مزگەوتێک بزانە چی ڕوو دەدات
سێ کچی ئەمەریکی بە جلی مەلەوانی دەچنە مزگەوتێک بزانە چی ڕوو دەداتسێ کچی ئەمەریکی بە جلی مەلەوانی دەچنە مزگەوتێک بزانە چی ڕوو دەدات
سێ کچی ئەمەریکی بە جلی مەلەوانی دەچنە مزگەوتێک بزانە چی ڕوو دەدات
 

More from ssuserd41a151 (10)

Meningitis
Meningitis Meningitis
Meningitis
 
پەروەردەی_منداڵ_لەقۆناغی_باخچەی_مندالاندا.pptx
پەروەردەی_منداڵ_لەقۆناغی_باخچەی_مندالاندا.pptxپەروەردەی_منداڵ_لەقۆناغی_باخچەی_مندالاندا.pptx
پەروەردەی_منداڵ_لەقۆناغی_باخچەی_مندالاندا.pptx
 
مێژووی کورد.pptx
مێژووی کورد.pptxمێژووی کورد.pptx
مێژووی کورد.pptx
 
s.pptx
s.pptxs.pptx
s.pptx
 
2_5453956163466955701.pptx
2_5453956163466955701.pptx2_5453956163466955701.pptx
2_5453956163466955701.pptx
 
کۆماری کوردستان.pptx
کۆماری کوردستان.pptxکۆماری کوردستان.pptx
کۆماری کوردستان.pptx
 
nervous system.pptx
nervous system.pptxnervous system.pptx
nervous system.pptx
 
Natural gas.pptx
Natural gas.pptxNatural gas.pptx
Natural gas.pptx
 
مێژووی کورد و کوردستان (1).pdf
مێژووی کورد و کوردستان (1).pdfمێژووی کورد و کوردستان (1).pdf
مێژووی کورد و کوردستان (1).pdf
 
ترشە باران
ترشە بارانترشە باران
ترشە باران
 

درۆکردن لای منداڵ.pptx

  • 2.
  • 3. ‫دەكات؟‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫بۆچی‬ ‫كەس‬،‫قێزەونەكان‬ ‫و‬ ‫ناشیرین‬ ‫لەدیاردە‬ ‫یەكێكە‬ ‫درۆكردن‬ ‫بێگومان‬ ‫ێتی‬ ‫لەكەدار‬ ‫پێی‬ ‫تاك‬ ‫دەزگاكاندا‬ ‫و‬ ‫دام‬ ‫قوتابخانەو‬ ‫و‬ ‫لەناوخێزان‬ ‫دەبێ‬ ‫بێ‬ ‫و‬ ‫سوووك‬ ‫بەچاوێكی‬ ‫درۆزن‬ ‫كەسی‬ ‫ئەوەی‬،‫دەكرێت‬ ‫سەیر‬ ‫نرخ‬ ‫منداڵ‬ ‫بۆچی‬ ،‫منداڵ‬ ‫لەالی‬ ‫درۆكردنە‬ ‫دەكەین‬ ‫لەسەر‬ ‫قسەی‬ ‫َرەدا‬‫ێ‬‫ل‬ ‫درۆ‬ ‫قوتابخانەچیە‬ ‫و‬ ‫خێزان‬ ‫چین؟ڕۆڵی‬ ‫درۆكردن‬ ‫دەكات؟پاڵنەرەكانی‬ ‫كردنی‬ ‫لەڕێنمایی‬ ‫لەناخ‬ ‫ڕاستگۆیی‬ ‫تۆویی‬ ‫تاوەكو‬ ‫منداڵ‬ ‫كەسێتی‬ ‫ی‬ ‫بچێنن‬ ‫منداڵدا‬ ، ‫درۆكردن‬ ‫چییە؟‬ ‫استیەویەكس‬ِ‫ڕ‬ ‫كەپێچەوانەی‬ ‫گوفتارەیە‬ ‫كردارو‬ ‫ئەو‬ ‫درۆكردن‬ ‫نیە‬ ‫ان‬ ‫تێركردنی‬ ‫لەپێناو‬ ‫دەبات‬ ‫بۆ‬ ‫پەنای‬ ‫منداڵ‬ ‫و‬ ‫واقیعدا‬ ‫لەگەڵ‬ ‫گەیشتن‬ ‫و‬ ‫پێداویتسیەكانی‬ ‫بەحەزوو‬ ‫ئارەزووەكانی‬ .
  • 4. ‫درۆكردنی‬ ‫شێوازەكانی‬ ‫منداڵ‬ : ‫جیاواز‬ ‫شێوازی‬ ‫بەچەندین‬ ‫منداڵ‬ ‫كە‬ ‫دەكەن‬ ‫ئەوە‬ ‫باسی‬ ‫سەرچاوەكان‬ ‫لەوانە‬ ‫دەكات‬ ‫لەدرۆ‬ ‫گوزارشت‬ : 1 - ‫خەیاڵی‬ ‫درۆكردنی‬ : ‫بەاڵم‬ ‫دەكات‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫لێرەدا‬ ‫دوور‬ ‫لەواقیع‬ ‫دەڵێن‬ ‫برادەرەكانیان‬ ‫لەناو‬ ‫منداڵ‬ ‫هەندێك‬ ‫ئەوەی‬ ‫وەك‬ ،‫دەكەوێتەوە‬ : ‫م‬ ‫ن‬ ‫بازبد‬ ‫گەورە‬ ‫قەسرێكی‬ ‫لە‬ ‫دەتوانم‬ ‫من‬،‫بفڕم‬ ‫بەئاسماندا‬ ‫دەتوانم‬ ‫من‬،‫ەم‬ ‫پشتی‬ ‫سوار‬ ‫دەتوانم‬ ‫لەئاسمان‬ ‫بم‬ ‫كۆترە‬ ‫ئەو‬ ، 2 - ‫پڕوپاگەندەیی‬ ‫درۆی‬ : ‫بانگەشەی‬ ‫و‬ ‫دەكات‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتێك‬ ‫شتێك‬ ‫ئەو‬ ‫لەالی‬ ‫بەكەمی‬ ‫هەستكردن‬ ‫بەهۆی‬ ‫ئەمەش‬،‫نیە‬ ‫كەتیایدا‬ ‫دەكات‬ ‫واتە‬،‫منداڵە‬ ‫بیست‬ ‫بینین‬ ‫زمانی‬ ‫جەستەیی‬ ‫كورتی‬ ‫و‬ ‫كەم‬ ‫منداڵێك‬ ‫هەبێ‬ ‫نی‬ ‫قەرەبووی‬ ‫تاوەكو‬ ‫دەكات‬ ‫درۆ‬ ‫بكاتەوە‬ ‫كورتیەی‬ ‫و‬ ‫كەم‬ ‫ئەو‬ ،
  • 5. 3 - ‫كردن‬ ‫زیادەڕەوی‬ ‫و‬ ‫شانازی‬ ‫بۆ‬ ‫درۆكردن‬ : ‫شێوازە‬ ‫ئەم‬ ‫بۆ‬ ‫پەنای‬ ‫منداڵ‬ ‫دەكات‬ ‫دروست‬ ‫چیرۆك‬ ‫منداڵ‬ ‫بۆنموونە‬،‫دەردەچێت‬ ‫خۆی‬ ‫لەسنوری‬ ‫و‬ ‫دەبات‬ ‫دەڵێت‬ ‫و‬ ‫بمێنێ‬ ‫سوڕ‬ ‫سەری‬ ‫تابەرامبەرەكەی‬ : ‫لە‬ ‫سەیارە‬ ‫باوكم‬ 200 ‫لێ‬ ‫باوكم‬،‫دەخوڕێ‬ ‫بەتوانایەو‬ 20 ‫نووكی‬ ‫چوومە‬ ‫من‬،‫زەویدا‬ ‫دەداتە‬ ‫كەس‬ ‫دارەكەمان‬ . 4 - ‫بۆبەرگری‬ ‫درۆكردن‬ ‫خۆپاراستن‬ ‫و‬ ‫كردن‬ : ‫ئەم‬ ‫پەنابۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫زۆركات‬ ‫دەڵێت‬ ‫و‬ ‫دەبات‬ ‫شێوازە‬ : ‫بەخوداو‬ ‫تاكو‬ ‫نەكردووە‬ ‫كارەم‬ ‫ئەو‬ ‫من‬ ‫بەپێغەمبەر‬ ‫نەدەن‬ ‫سزای‬ ‫باوكی‬ ‫و‬ ‫دایك‬ . 5 - ‫درۆكردن‬ ‫تۆڵەسەندنەوە‬ ‫لەپێناو‬ : ‫شێ‬ ‫ئەم‬ ‫بەر‬ ‫دەباتە‬ ‫پەنا‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتێك‬ ‫وازە‬ ‫دەیەوێت‬ ‫درۆكردنە‬ ‫پێشتر‬ ‫كە‬ ‫بكاتەوە‬ ‫تری‬ ‫برادەرانی‬ ‫و‬ ‫هاوڕێ‬ ‫لە‬ ‫تۆڵە‬ ‫داوە‬ ‫سزایان‬ . 6 - ‫بەهۆی‬ ‫درۆكردن‬ ‫چاولێكەری‬ : ‫گەورەك‬ ‫و‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫دەبینێ‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتێك‬ ‫ان‬ ‫یان‬ ‫دەكەن‬ ‫درۆ‬ ‫لەماڵەوە‬ ‫مداڵ‬ ‫چونكە‬،‫دەكات‬ ‫لێ‬ ‫چاویان‬ ‫فیلمەكان‬ ‫ئەكتەری‬ ‫لەوەی‬ ‫وەك‬ ‫تەقلیدیە‬ ‫زیاتر‬ ‫بونیادێكی‬ ‫بێ‬ ‫عەقاڵنی‬ ،
  • 6. ‫درۆكردن‬ ‫هۆكارەكانی‬ : 1 - ‫گەورەكان‬ ‫السایی‬ ‫منداڵ‬ ‫تێپەڕ‬ ‫فێربوون‬ ‫پرۆسەی‬ ‫بە‬ ‫دەكاتەوە‬ ‫واتە‬،‫دەبێ‬ : ‫دەزانن‬ ‫منداڵ‬ ‫بەپێشەنگی‬ ‫خۆیان‬ ‫ئەوانەی‬ ‫ماڵەوەو‬ ‫لە‬ ‫چی‬ ‫گەورانە‬ ‫لەم‬ ‫چاو‬ ‫منداڵ‬ ‫دەكەن‬ ‫درۆ‬ ‫كاتێك‬ ‫قوتابخانە‬ ‫و‬ ‫ڕاگەیاندنەكان‬ ‫بۆنموونە‬،‫دەكات‬ : ‫دەڵێ‬ ‫و‬ ‫دەدات‬ ‫بەمنداڵەكەی‬ ‫بەڵێن‬ ‫باوكەی‬ ‫ئەو‬ : ‫بۆ‬ ‫دەتبەم‬ ‫شاری‬ ‫و‬ ‫یاری‬ ‫ناتوانم‬ ‫و‬ ‫نەخۆشم‬ ‫نیەو‬ ‫پێ‬ ‫پارەم‬ ‫بەخودا‬ ‫یان‬،‫دەكڕم‬ ‫بۆ‬ ‫پاسكیلت‬ ‫بۆیە‬ ، ‫ئەم‬ ‫منداڵ‬ ‫دەكاتەوە‬ ‫دوبارە‬ ‫هەڵسوكەوتانە‬ . 2 - ‫ڕاگەیاندن‬ : ‫ئەمریكی‬ ‫زانای‬ ( ‫باندۆرا‬ ‫البرت‬ ) ‫كاتێك‬ ‫دەكاتە‬ ‫منداڵ‬ ‫كۆمەڵە‬ ‫دوو‬ ‫دەبینێ‬،‫لێدەدات‬ ‫بۆ‬ ‫فیلمیان‬ ‫تاوەكو‬ ‫جیاوازەوە‬ ‫ژوری‬ ‫دوو‬ ‫ئەوەی‬ ‫منداڵەكان‬ ‫لەبەردەم‬ ‫لەماڵەوە‬ ‫كاتێك‬ ‫باشە‬،‫دەكەنەوە‬ ‫دوبارەی‬ ‫كردووە‬ ‫سەیریان‬ ‫شاشەیەك‬ ‫كاریگەری‬ ‫و‬ ‫دەكەن‬ ‫منداڵ‬ ‫فێری‬ ‫ناڕاستی‬ ‫لەدرۆو‬ ‫بەشێك‬ ‫كە‬ ‫ئەكتەرەكان‬ ‫لەسەر‬ ‫دەكاتەوە‬ ‫دوبارەی‬ ‫و‬ ‫دەبێ‬ ‫منداڵ‬ .
  • 7. -3 ‫زانین‬ ‫خۆبەكەم‬ : ‫الیەنێكە‬ ‫بەكەمی‬ ‫هەستكردن‬ ‫و‬ ‫كەم‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتێك‬،‫مرۆڤ‬ ‫كەسایەتی‬ ‫لەالیەنەكانی‬ ‫دەبێ‬ ‫جەستەیی‬ ‫كورتی‬ ‫یان‬ ‫یان‬،‫لەئەندامەكانیدا‬ ‫ئ‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫خۆشەویستی‬ ‫لەسۆزو‬ ‫بێبەشبوون‬ ‫ەوكاتە‬ ‫بۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫پەنا‬ ‫زانینەكەی‬ ‫خۆبەكەم‬ ‫كردنەوەی‬ ‫قەرەبوو‬ ‫درۆكردن‬ ‫بەر‬ ‫دەباتە‬ ، 4 - ‫دەیەوێت‬ ‫منداڵ‬ ‫ت‬ ‫سەرەتاییەكانی‬ ‫یە‬ ‫پێویستیی‬ ‫ێ‬ ‫بكات‬ : ‫سەرنجی‬ ‫ڕاكێشانی‬ ‫بۆ‬ ‫منداڵەی‬ ‫ئەو‬ ‫وەك‬ ‫زەوت‬ ‫هاورڕێكەی‬ ‫یاریەكانی‬ ‫سەیارەو‬ ‫بەرامبەرەكەی‬ ‫دەكات‬ ‫درۆ‬ ‫و‬ ‫دەكات‬ .
  • 8. -5 ‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫بێت‬ ‫بەدوور‬ ‫لەسزادان‬ ‫تا‬ ‫دەكات‬ : ‫پاڵ‬ ‫هۆكارە‬ ‫ئەم‬ ‫كاتێك‬،‫بكات‬ ‫درۆ‬ ‫دەنێت‬ ‫بەمنداڵەوە‬ ‫لەمنداڵەكەیان‬ ‫پرسیار‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫دەڵێن‬ ‫دەكەن‬ : ‫دەڵێت‬ ‫كرد‬ ‫لەپارەكەت‬ ‫چیت‬ : ‫فاڵنە‬ ‫لێی‬ ‫هاوڕێم‬ ‫منداڵی‬ ،‫كردبێ‬ ‫سەرفی‬ ‫خراپدا‬ ‫لەشتی‬ ‫ڕەنگە‬ ‫وانیەو‬ ‫لەكاتێكدا‬ ‫سەندم‬ ‫یان‬ ‫كردارانە‬ ‫ئەم‬،‫نەمخوێندووە‬ ‫نەبوو‬ ‫دیار‬ ‫كتێبەكەم‬ ‫بەخودا‬ ‫مامۆستا‬ ‫بۆ‬ ‫تاوەكو‬ ‫ئەوەیە‬ ‫بێت‬ ‫بەدوور‬ ‫لەسزادان‬ . 6 - ‫دەبێت‬ ‫دروست‬ ‫بۆ‬ ‫ئیرەیی‬ ‫منداڵ‬ : ‫و‬ ‫دایكان‬ ‫كاتێك‬ ‫ئەمەش‬ ‫باوكان‬ ‫بێ‬ ‫پارەپێدان‬ ‫جیاوازی‬ ‫چی‬،‫دەكەن‬ ‫منداڵەكانیان‬ ‫لەنێوان‬ ‫جیاوازی‬ ‫یان‬ ‫جیاوازی‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫كاتەدا‬ ‫لەم‬،‫بێ‬ ‫خۆشەویستی‬ ‫سۆزو‬ ‫دەربڕینی‬ ‫یان‬ ‫بكەن‬ ‫قبوڵی‬ ‫تاوەكو‬ ‫دەكات‬ ‫دەڵێت‬ ‫خوشكەكانی‬ ‫براو‬ ‫الوازی‬ ‫خاڵی‬ ‫لەماڵەوە‬ ‫بگرن‬ ‫لەئامێزی‬ ‫زیاتنر‬ ‫تاوەكو‬ .
  • 9. ‫ڕۆڵی‬ ‫درۆكردندا؟‬ ‫لەچارەسەركردنی‬ ‫پەروەردەیی‬ ‫كاری‬ ‫ڕێنمایی‬ ‫ئاستی‬ ‫لەسەر‬ ‫خێزان‬ : 1) ‫دوربێ‬ ‫و‬ ‫بێت‬ ‫ئارام‬ ‫منداڵ‬ ‫ماڵەوەی‬ ‫ژینگەی‬ ‫پێویستە‬ ‫ت‬ ‫لەشەڕو‬ ‫و‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫لەدایك‬ ‫هەریەك‬،‫درۆكردن‬ ‫ئاژاوەو‬ ‫كردارو‬ ‫برا‬ ‫و‬ ‫خووشك‬ ‫باپیرەوداپیرەو‬ ‫بەڕاستی‬ ‫گوفتارەكانیان‬ ‫بڵێت‬ ‫بەردەوام‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫هەندێك‬ ‫ڕەنگە‬،‫بڵێن‬ ‫منداڵ‬ ‫بە‬ ‫وای‬ ‫باشتر‬،‫دەگرێت‬ ‫وەری‬ ‫بەڕاست‬ ‫منداڵ‬ ‫بەاڵم‬ ‫بەگاڵتەمە‬ ‫دایك‬ ‫ە‬ ‫لەگەڵ‬ ‫بن‬ ‫ڕستگۆ‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫می‬َ‫اڵ‬‫وە‬ ‫ڕاشكاوانە‬ ‫و‬ ‫منداڵەكانیان‬ ‫بدەنەوە‬ ‫منداڵ‬ ‫پرسیارەكانی‬ .
  • 10. 2) ‫گێڕانەوەی‬ ‫ڕاستەقیەنە‬ ‫چیرۆكی‬ : ‫میلەتی‬ ‫لەكوردەواریدا‬ ‫پێغەمبەر‬ ‫سەردەمی‬ ‫چیرۆكی‬ ‫چەندین‬ ‫كورد‬ ( ‫ص‬ ) ‫و‬ ‫پیاوچاكانی‬ ‫نموونە‬ ‫بۆ‬،‫دەكەن‬ ‫لەڕاستگۆیی‬ ‫باس‬ ‫كە‬ ‫هەیە‬ : ‫شێخ‬ ‫گەیالنی‬ ‫عبدالقاددری‬ ‫نەكرد‬ ‫درۆی‬ ‫بوو‬ ‫ڕاستگۆی‬ ‫كەنمونەی‬ ‫بوو‬ ‫ڕاستگۆ‬ ‫و‬ . 3) ‫زیانەكانی‬ ‫باسكردنی‬ ‫درۆكردن‬ : ‫گەورەو‬ ‫كەخوای‬ ‫پێغەمبەر‬ ‫سەروەرمان‬ ( ‫ص‬ ) ‫درۆزن‬ ‫كەسی‬ ‫درۆو‬ ‫لەزیانی‬ ‫ئاگادارمان‬ ‫وەك‬،‫دەكاتەوە‬ : ‫گەورەدەفەرموێت‬ ‫خوای‬ (: ‫ەللا‬ ‫ان‬ ‫الكذاب‬ ‫مسرف‬ ‫هو‬ ‫من‬ ‫الیحب‬ ) ‫یان‬ ‫پێغەمبەر‬ ( ‫ص‬ ) ‫دەفەرموێ‬ : ‫بۆ‬ ‫ڕێگایەكە‬ ‫چاكەش‬ ‫چاكەو‬ ‫بۆ‬ ‫ڕێگایەكە‬ ‫ڕاستگۆیی‬ ‫خراپەكاری‬ ‫بۆ‬ ‫ڕێگایەكە‬ ‫درۆكردن‬ ‫بەپێچەوانەوە‬،‫بەهەشت‬ ‫و‬ ‫بۆ‬ ‫ڕێگایەكە‬ ‫خراپەكاریش‬ ‫دۆزەخ‬ .
  • 11. 4) ‫سزادان‬ ‫بەكارهێنانی‬ : ‫واتە‬ : ‫هەستی‬ ‫باوك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫كاتێك‬ ‫ان‬ ‫منداڵەكەیان‬ ‫كرد‬ ‫و‬ ‫بزانن‬ ‫هۆكارەكەی‬ ‫پێویستە‬ ‫درۆكات‬ ‫درۆ‬ ‫یان‬ ‫بسەننەوە‬ ‫لێ‬ ‫یاریەكەی‬ ‫بەوەی‬ ‫بدەن‬ ‫سزای‬ ‫پێ‬ ‫بەدەمیەوە‬ ‫نەشیاوە‬ ‫كارەكەی‬ ‫بكات‬ ‫هەست‬ ‫تا‬ ‫نەكەنن‬ . 5) ‫پاداشت‬ ‫بەكارهێنانی‬ : ‫لەماڵەوە‬ ‫منداڵ‬ ‫كتێك‬ ‫ئەوەیە‬ ‫مەبەست‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫ئەركی‬،‫كرا‬ ‫بەدی‬ ‫تیا‬ ‫ڕاستی‬ ‫و‬ ‫باش‬ ‫كاری‬ ‫دەست‬ ‫باوكە‬ ‫ڕاستگ‬ ‫بكات‬ ‫تاهەست‬ ‫بكڕن‬ ‫بۆ‬ ‫دیاری‬ ‫و‬ ‫بكەن‬ ‫لێ‬ ‫خۆشی‬ ‫ۆی‬ ‫ببێتە‬ ‫باشەو‬ ‫ئەنجامی‬ ‫گوفتاری‬ ‫كردارو‬ .
  • 12. ‫قوتابخانە‬ ‫ئاستی‬ ‫لەسەر‬ : ‫الیەنێكی‬ ‫لێرەدا‬ ‫ئەویش‬،‫هەیە‬ ‫ڵی‬ َ‫ڕۆ‬ ‫منداڵ‬ ‫پەروەردەی‬ ‫تری‬ ‫ڕێنمایی‬ ‫بۆیە‬،‫خێزانە‬ ‫تەواوكەری‬ ‫قوتابخانەیەو‬ ‫دەتوانێ‬ ‫كار‬ ‫شێوەیە‬ ‫بەم‬ ‫هەبێ‬ ‫ڕۆڵی‬ : 1) ‫تێگەیشتن‬ : ‫لەئامانجەكانی‬ ‫یەێكە‬ ‫تێگەیشتن‬ ‫واتە‬،‫دەرونناسی‬ : ‫م‬ ‫خێزانی‬ ‫و‬ ‫دەرونی‬ ‫باری‬ ‫شارەزای‬ ‫پێویستە‬ ‫پەروەردەكار‬ ‫نداڵ‬ ‫تێ‬ ‫و‬ ‫بێ‬ ‫دۆخی‬ ‫بارو‬ ‫دەكات؟‬ ‫درۆ‬ ‫منداڵە‬ ‫ئەو‬ ‫بۆچی‬ ‫بگات‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمای‬ ‫چۆنە؟كاتێك‬ ‫ماڵەوەیان‬ ‫ل‬ ‫تێگەیشت‬ ‫لەقوتابخانەدا‬ ‫ە‬ ‫بۆ‬ ‫دەبی‬ ‫دروست‬ ‫بۆ‬ ‫كارئاسانی‬ ‫كێشەكە‬ ‫چارەسەركردن‬ .
  • 13. 2) ‫پێشبینی‬ : ‫كار‬ ‫ڕێنمای‬ ‫مامۆستای‬ ‫ئەوەی‬ ‫دوای‬ ‫دەبێ‬،‫لەكێشەكە‬ ‫تێگەیشت‬ ‫ئەم‬ ‫كە‬ ‫بكات‬ ‫پێشبینیە‬ ‫ئەو‬ ‫بوو‬ ‫تر‬ ‫ڕۆژی‬ ‫دوو‬ ‫ئایا‬ ‫بكات‬ ‫درۆ‬ ‫لەئێستەوە‬ ‫منداڵە‬ ‫ە‬ ‫ئی‬ ‫نەوەیەك‬ ‫باوكێك‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫دەبێتە‬ ‫یان‬ ‫كاربەدەست‬ ‫فلیج‬ ‫لەدەست‬ ‫متمانە‬ ‫و‬ ‫دەكات‬ ‫دەدات‬ . 3) ‫كۆنترۆڵكردن‬ : ‫ئەو‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمای‬ ‫تری‬ ‫هەنگاوێكی‬ ‫ەیە‬ ‫كاربكات‬ ‫قوتابخانە‬ ‫كەلە‬ ‫منداڵ‬ ‫درۆكانی‬ ‫كۆنترۆڵی‬ ‫تا‬ ‫شێوەیە‬ ‫بەم‬ ‫بكات‬ ‫ڕاستگۆیی‬ ‫فێری‬ ‫و‬ ‫بكات‬ :
  • 14. ‫أ‬ ) ‫سزا‬ ‫و‬ ‫پاداشت‬ ‫هێنانی‬ ‫بەكار‬ : _ ‫سزادان‬ : ‫درۆی‬ ‫منداڵەكە‬ ‫كاتێك‬ ‫مامۆستا‬ ‫پێویستە‬،‫كرد‬ ‫بك‬ ‫بەشی‬ ‫بێ‬ ‫بپرسێتەوەو‬ ‫لێی‬ ‫و‬ ‫پێنەكەنێ‬ ‫بەدەمیەوە‬ ‫ات‬ ‫لەهەندێك‬ ‫كردووە‬ ‫درۆی‬ ‫بكات‬ ‫تاهەست‬ ‫یاری‬ . _ ‫پاداشت‬ : ‫كرد‬ ‫هەستی‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمایی‬ ‫ئەوەی‬ ‫دوای‬ ‫ئەومنداڵە‬ ‫س‬ ‫مامۆستا‬ ‫گرنگە‬ ‫دەڵێ‬ ‫ڕاستی‬ ‫بووەو‬ ‫باش‬ ‫هەڵسوكەوتی‬ ‫ۆزو‬ ‫بۆ‬ ‫خۆشەویستی‬ ‫لەسەر‬ ‫قوتابیەكاندا‬ ‫لەناو‬ ‫بگێڕێتەوەو‬ ‫بێ‬ ‫بەردەوام‬ ‫تا‬ ‫بكات‬ ‫پاداشتی‬ ‫ڕاستگۆییەكەی‬ ‫لەسەری‬ . _ ‫منداڵدا‬ ‫ماڵەوەی‬ ‫لەگەڵ‬ ‫پەیوەندی‬ ‫دروستكردنی‬ : ‫تاكو‬ ‫بزانێ‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمایی‬ ‫مامەڵەی‬ ‫چۆن‬ ‫باوكی‬ ‫و‬ ‫دایك‬ ‫منداڵە‬ ‫ئەو‬ ‫چۆن‬ ‫؟‬ ‫دەدرێتێ‬ ‫پارەی‬ ‫چۆن‬ ‫دەكەن؟‬ ‫لەگەڵ‬ ‫پەروەردەی‬ ‫دەكەن؟‬
  • 15. ‫منداڵ‬ ‫بۆ‬ ‫سایكۆدراما‬ ‫ئامادەكردنی‬ : ‫ڕێنما‬ ‫ئەوەیە‬ ‫مەبەست‬ ‫یی‬ ‫نمایشی‬ ‫تا‬ ‫منداڵەكەكان‬ ‫بۆ‬ ‫بنووسێ‬ ‫شانۆیەك‬ ‫كورتە‬ ‫كار‬ ‫بكەن‬ ‫و‬ ‫بكات‬ ‫لێ‬ ‫چاوی‬ ‫منداڵ‬ ‫تا‬ ‫بكات‬ ‫ڕاستگۆی‬ ‫باسی‬ ‫تیایدا‬ ‫بگۆڕێ‬ ‫خۆی‬ ‫هەڵسوكەوتی‬ . _ ‫چیرۆك‬ : ‫باری‬ ‫لەسەر‬ ‫دروست‬ ‫كاریگەری‬ ‫ئەمەش‬ ‫نممو‬ ‫دەتوانێ‬ ‫كار‬ ‫ڕێنمایی‬ ‫كە‬ ‫دێڵێ‬ ‫بەجێ‬ ‫منداڵ‬ ‫دەروونی‬ ‫نە‬ ‫چونك‬ ‫بدات‬ ‫منداڵ‬ ‫بەگویی‬ ‫بەردەوام‬ ‫ڕاستگۆی‬ ‫جوانەكانی‬ ‫ە‬ ‫فێردەبێت‬ ‫و‬ ‫دەگات‬ ‫تێ‬ ‫ی‬ ‫لێ‬ ‫زوو‬ .
  • 16. ‫سەرچاوە‬ ‫كان‬ 1) ‫الطلب‬ ‫المشاكل‬ ‫حل‬ ‫فی‬ ‫الفاعل‬ ‫ودورە‬،‫التربوی‬ ‫المرشد‬ ‫ە‬ / ‫ربیع‬ ‫شعبان‬ ‫هادی‬،‫د‬ 2) ‫الطفولە‬ ‫مشكالت‬ ‫بعض‬ ( ‫الكذب‬ ) - ‫الطفو‬ ‫سایكولوجیە‬ ‫لە‬ ‫والمراهقە‬ - ‫الجسمانی‬ ‫غبدالعلی‬،‫د‬