6. 1.Μπαύνουμε ςτο ςπύτι και η πρώτη μασ
κύνηςη εύναι να πατόςουμε το κουμπύ του
τηλεκοντρόλ. υζητούμε με φύλουσ, αλλϊ το
μϊτι όλο ξεγλιςτρϊ προσ την πολύχρωμη
οθόνη, δεν μπορούμε να ςυγκεντρωθούμε
ςτη ςυζότηςη, αλλϊ δεν κλεύνουμε και την
τηλεόραςη. Κατηγορούμε ϋντονα το
περιεχόμενο των τηλεοπτικών
προγραμμϊτων, αλλϊ δεν παραλεύπουμε να
τα παρακολουθούμε.
19/11/2023 6
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
7. 2.Οι περιςςότεροι, λοιπόν, ϋχουν με την
τηλεόραςη μια ςχϋςη αγϊπησ-μύςουσ.
Φαζοκούτι από τη μια, αλλϊ απαραύτητοσ
ςύντροφοσ ςτην καθημερινότητα.
Σουλϊχιςτον τρεισ ώρεσ την ημϋρα περνούν
κατϊ μϋςο όρο οι κϊτοικοι των
αναπτυγμένων χωρών μπροςτϊ ςτισ
τηλεορϊςεισ.
19/11/2023 7
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
8. Όταν ϋνα ϊτομο φτϊςει ςτην ηλικία των 75
ετών, θα έχει περάςει τα εννιά χρόνια τησ
ζωόσ του βλϋποντασ τηλεόραςη. Πρόκειται πια
για την τρύτη ανθρώπινη δραςτηριότητα μετϊ
εργαςύα και τον ύπνο . Πολλού ϊνθρωποι
ςυμπεριφϋρονται ςαν να εύναι εξαρτημένοι
από τη μικρό οθόνη. ΄H μόπωσ εύναι;Σελικϊ η
τηλεόραςη προκαλεύ εθιςμό κλινικού τύπου;
Μια τϋτοια υπόθεςη δεν εύχε απαςχολόςει
μϋχρι τώρα τουσ ερευνητϋσ, παρϊ μόνο με τη
μεταφορικό τησ ϋννοια.
19/11/2023 8
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
10. 3.Όμωσ, ϋνα πρόςφατο ϊρθρο ςτο περιοδικό
«ScientificAmerican» θϋτει ξανϊ το ερώτημα.
Όςοι βλϋπουν υπερβολικϊ πολύ τηλεόραςη
εμφανύζουν ςυμπτώματα εθιςμού, ςημειώνει.
Μϊλιςτα, οι ςυγκεκριμϋνοι επιςτόμονεσ
υποςτηρύζουν ότι υπϊρχει μια ενςτικτώδησ
βιολογικό αντύδραςη του ανθρώπου, η
«αντίδραςη προςανατολιςμού», που
δημιουργεύ μια ϋλξη προσ μια ςυςκευό, όπωσ η
τηλεόραςη, που εκπϋμπει έντονα χρώματα και
όχουσ, με απότομεσ εναλλαγϋσ ςκηνών και
ακουςμϊτων
19/11/2023 10
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
11. Θεμελιωτόσ τησ αντύδραςησ
προςανατολιςμού εύναι ο Ιβάν Παβλόφ, ο
οπούοσ χρηςιμοποιούςε ςτα πειρϊματϊ του
ςκυλϊκια. Δυςτυχώσ, ο ϊνθρωποσ-
τηλεθεατόσ μϋςω τησ υπερβολικόσ
κατανϊλωςησ τηλεοπτικών προώόντων
μοιϊζει να ςυναγωνύζεται ςε υποταγή και
αβουλία τα μικρϊ ςκυλϊκια, με τα οπούα
πειραματιζόταν ο Παβλόφ.
19/11/2023 11
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
13. 4.Ίςωσ, βϋβαια, δεν εύναι αναγκαύο να αναζητόςουμε τισ
αιτύεσ τησ τηλεοπτικόσ γοητεύασ ςε βιολογικούσ
παρϊγοντεσ. «Έγχρωμη τηλεόραςη, αςπρόμαυρη ζωό»,
ϋγραφε ϋνα ςύνθημα ςτουσ τούχουσ. Ίςωσ, λοιπόν, πριν
καταδικϊςουμε την τηλεόραςη, που κϊτω από ϊλλεσ
ςυνθόκεσ θα μπορούςε να εύναι ϋνα μϋςο ψυχαγωγικό
και εκπολιτιςτικό, ασ προβληματιςτούμε για τη μουντό
και άχαρη ζωό, η οπούα ςυχνϊ μοιϊζει ακόμα πιο ανιαρό
και χυδαύα από το κϊθε «μπιγκ μπρϊδερ». Ασ
αντιδρϊςουμε για τουσ κοινωνικούσ όρουσ τησ
εργαςιακήσ εξουθένωςησ και τησ διαπροςωπικόσ
απομόνωςησ, που μετατρϋπει και τα ςκουπύδια τησ
τηλεόραςησ ςε διαμϊντια ςε τιμό ευκαιρύασ
19/11/2023 13
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
14. 5.Για δεκαετύεσ οι επιςτόμονεσ ϋχουν μελετόςει
την επύδραςη που ϋχει η τηλεθέαςη ςτην
ανθρώπινη ςυμπεριφορϊ, όπωσ για
παρϊδειγμα οι ςυχνϋσ ςτιγμϋσ βύασ. Λιγότερο,
όμωσ, ϋχει μελετηθεύ η ύδια η ςαγήνη του
μϋςου ςτον ϊνθρωπο, δηλαδό το ύδιο το μϋςο
και όχι το μόνυμα. ΄H μόπωσ αντύςτοιχα με την
περύφημη ρόςη «το μϋςο εύναι το μόνυμα»,
ιςχύει ότι «το μϋςο εύναι το πρόβλημα»!
Γ. Ελαφρόσ, εφ. Η Καθημερινή, 17.3.2002 (διαςκευό).
19/11/2023 14
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
16. 1.ΟΜΑΔΑ 1
Πώσ λειτουργεύ, ςύμφωνα με το κεύμενο, η
«αντίδραςη προςανατολιςμού» για τουσ
τηλεθεατϋσ; Να απαντόςετε ςε μύα
παρϊγραφο 60-80 λϋξεων.
19/11/2023 16
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
17. 2.ΟΜΑΔΑ 2
ε μύα παρϊγραφο 60-80 λϋξεων να
αναπτύξετε το ςύνθημα των τούχων που
παρατύθεται ςτο κεύμενο: «Έγχρωμη
τηλεόραςη, αςπρόμαυρη ζωή».
19/11/2023 17
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
18. 3.ΟΜΑΔΑ 3
Ποιεσ εύναι, ςύμφωνα με το κεύμενο, οι
αιτίεσ για τον εθιςμό του ςύγχρονου
ανθρώπου ςτην τηλεοπτική γοητεία; Να
απαντόςετε ςε μύα παρϊγραφο (60-80
λϋξεων).
19/11/2023 18
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
19. 4.ΟΜΑΔΑ 4
Με ποιεσ διαρθρωτικέσ λέξεισ
επιτυγχϊνεται η ςυνοχό ανϊμεςα ςτην
πρώτη και τη δεύτερη παρϊγραφο, καθώσ
και ανϊμεςα ςτη δεύτερη και την τρύτη
παρϊγραφο του κειμϋνου;
19/11/2023 19
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
20. 5.Ποια εύναι τα δομικά ςτοιχεία τησ τρύτησ
παραγρϊφου (Όμωσ... ο Παβλόφ) του
κειμϋνου; (μονάδεσ 2)
19/11/2023 20
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
21. 6.Να γρϊψετε έναν πλαγιότιτλο για την
τϋταρτη παρϊγραφο (Ίςωσ... ευκαιρύασ) του
κειμϋνου.
19/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ 21
22. 7.Να γρϊψετε από μύα πρόταςη με καθεμιϊ
από τισ ακόλουθεσ λϋξεισ/φρϊςεισ του
κειμϋνου με έντονη γραφή:
αναπτυγμένων, εξαρτημένοι, εθιςμό,
εργαςιακήσ εξουθένωςησ, ςαγήνη.
19/11/2023 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ 22
24. ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
Η τηλεόραςη ςε μικρό ό καταλυτικό βαθμό επηρεϊζει
τον τρόπο ςκϋψησ και τη γενικότερη ςυμπεριφορϊ μασ.
ε ϋνα κεύμενο που θα εκφωνόςετε (ομιλία) ςε ςχετικό
ημερύδα ωσ μϋλοσ του ςυμβουλύου τησ
ραδιοτηλεόραςησ, να αναφερθεύτε ςτουσ λόγουσ που
ενοχοποιούν την τηλεόραςη,
να προτεύνετε τρόπουσ προςταςύασ του κοινού,
και να επιςημϊνετε τρόπουσ με τουσ οπούουσ θα πρϋπει
να δρϊςει η εκπαύδευςη αλλϊ και οι νϋοι ωσ δϋκτεσ
πληροφοριών και προτύπων ώςτε να αντιςταθούν ςτην
τηλεοπτικό υποκουλτούρα (350-400 λϋξεισ)
19/11/2023 24
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
26. Κύριο μέροσ:Ο ομιλητόσ ϋχει τη δυνατότητα να χρηςιμοποιόςει
ανϊλογα με το θϋμα:
Αφήγηςη: Πληροφορύεσ ςχετικϋσ με την ιςτορικό διαδρομό
του θϋματοσ ό αναδρομό ςτο παρελθόν.
Βεβαίωςη: Αποδεικτικό και τεκμηριωτικό υλικό υπϋρ τησ
υποςτηριζόμενησ θϋςησ. Παρατύθενται επιχειρόματα με
παρουςύαςη ςτοιχεύων, δεδομϋνων, μαρτυριών, απόψεων
ειδικών, ϋτςι που να καλύπτεται ςφαιρικϊ το θϋμα και να
αναδεικνύεται η ορθότητα των θϋςεων του πομπού.
Αναςκευή: Εκ του αντιθϋτου απόδειξη. Παρουςιϊζεται η ϊλλη
ϊποψη και αντικρούεται, γεγονόσ που ιςχυροποιεύ τη θϋςη του
ομιλητό. Προβϊλλονται οι κύνδυνοι που τυχόν θα προκύψουν
από την επικρϊτηςη του αντιθϋτου.
Επίλογοσ: ύντομη ανακεφαλαύωςη, ευχό, προτροπό,
επιβεβαύωςη των επιχειρημϊτων που χρηςιμοποιόθηκαν για την
υποςτόριξη τησ θϋςησ.
19/11/2023 26
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
27. Επιφώνηςη:Συποποιημϋνη φρϊςη που
τοποθετεύται πϊντοτε ανεξϊρτητα από το
κεύμενο ςτο κϊτω δεξιό μϋροσ τησ γραπτόσ
διατύπωςόσ του, με την οπούα ο πομπόσ
εκφρϊζει τισ ευχαριςτύεσ προσ τισ/τουσ
δϋκτεσ.
19/11/2023 27
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
28. 1. Συμπλεκτικοί , διαζευκτικοί ςύνδεςμοι ( και, ούτε, ό…)
2. Αντίθεςη, εναλλαγή, εναντίωςη : αν και, αντύθετα, εντούτοισ, αλλϊ ,
όμωσ, ωςτόςο, ενώ , μα, παρϊ, παρόλο, απεναντύασ, μολαταύτα,
διαφορετικϊ, ειδϊλλωσ, εξϊλλου, αλλιώτικα, αλλιώσ, ειδεμό, μϊλιςτα,
ϋπειτα, ακόμα και αν, εκτόσ τούτου, από την ϊλλη πλευρϊ …
3. Ειςαγωγή επεξήγηςησ : δηλαδό, με ϊλλα λόγια, ειδικϊ, ειδικότερα,
ςυγκεκριμϋνα, αναλυτικϊ, αναλυτικότερα, ότοι, ςαφϋςτερα, για να
γύνω πιο ςαφόσ…
4. Παράδειγμα : παραδεύγματοσ χϊριν, λόγου χϊριν, για παρϊδειγμα
5. Όρο – Προώπόθεςη : αν, εκτόσ κι αν, ςε περύπτωςη που, με την
προώπόθεςη, υπό τον όρο ότι…
6. Απαρίθμηςη επιχειρημάτων: πρώτο, δεύτερο, κατ’ αρχϊσ, τελικϊ
7. Ειςαγωγή νέων ιδεών : επύςησ, ομούωσ, τϋλοσ, επιπλϋον,
επιπροςθϋτωσ…
8. Πρόςθεςη/ Συμπλήρωςη μιασ ιδέασ ή γεγονότοσ : επύςησ, ακόμη,
επιπλϋον, επιπρόςθετα, εξϊλλου, παρϊλληλα, ϋπειτα, ταυτόχρονα,
ςυμπληρωματικϊ, ομούωσ, πρώτο, δεύτερο, τϋλοσ…
19/11/2023 28
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
29. 9. Αιτιολόγηςη : διότι, επειδό, γιατύ, αφού, καθώσ, εφόςον, ϋτςι, γι’ αυτόν το λόγο…
10. Δήλωςη Συμπεράςματοσ ή ςχέςησ Αιτίου- Αποτελέςματοσ :
επομϋνωσ, λοιπόν, ςυνεπώσ, ϊρα, τελικϊ, ώςτε, καταλόγοντασ, ολοκληρώνοντασ,
ςυμπεραςματικϊ, κατϊ ςυνϋπεια, ςυνϊγεται το ςυμπϋραςμα, επειδό, διότι, ϋτςι, γι’ αυτόν το
λόγω, εξαιτύασ αυτού, ωσ επακόλουθο, κατϊ ςυνϋπεια, όπωσ προκύπτει, ςύμφωνα με τα
παραπϊνω…
11. Δήλωςη χρονικήσ ςχέςησ ή τοπικήσ ςειράσ, διαδοχήσ : τώρα, πριν, ϋπειτα, πρώτα, αρχικϊ,
προηγουμϋνωσ, τϋλοσ, ύςτερα, αργότερα, όταν, καθώσ, όδη, όποτε, μόλισ, αμϋςωσ, εν τω
μεταξύ, ταυτόχρονα, ςυγχρόνωσ, διαρκώσ, ςτη ςυνϋχεια / εδώ, εκεύ, επϊνω, κϊτω, μϋςα, ϋξω,
κοντϊ, μακριϊ, αριςτερϊ, δεξιϊ…
12. Αναλογία/ Ομοιότητα : ομούωσ, ανϊλογα, ςαν, όπωσ…. ϋτςι και
13. Γενίκευςη : γενικϊ, ευρύτερα, εύναι καθολικό το αύτημα…
14. Έμφαςη : ιδιαύτερα, προπϊντων, αναντύρρητα, αναμφιςβότητα, το κυριότερο εύναι…, εύναι
αξιοςημεύωτο ότι…, θα όθελα να τονύςω το εξόσ…, θα όθελα να επιςτόςω την προςοχό ςασ
ςε…)
15. Διάζευξη : ό, εύτε- εύτε, ούτε- ούτε…
16. Ταξινόμηςη/ Διαίρεςη : απ’ τη μια…. απ’ την ϊλλη…, αφενόσ- αφετϋρου
17. Τη Διάρθρωςη του κειμένου : το ϊρθρο/ η μελϋτη/ η ειςόγηςη/η ομιλύα χωρύζεται ςε Φ μϋρη:
το πρώτο κτλ
19/11/2023 29
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
30. Αςκήςεισ
Α. Να βρεθούν οι διαρθρωτικϋσ λϋξεισ (αρμού)με τισ οπούεσ
επιτυγχϊνεται η ςυνοχό του παρακϊτω κειμϋνου.
Ανόκω ς' αυτούσ οι οπούοι πιςτεύουν βαθιϊ πωσ η μητρικό γλώςςα
κϊθε ανθρώπου και κϊθε λαού δεν εύναι απλό εργαλεύο ςυνεννόηςησ
αλλϊ πολιτιςμικό, κοινωνικό και ατομικό αξύα, ςτοιχεύο καθοριςτικό
τησ ποιοτικόσ ύπαρξησ του ανθρώπου.Αφού η ςυνεύδηςη μασ για τον
κόςμο, για τουσ ϊλλουσ και για τον εαυτό μασ περνϊει μϋςα από ϋννοιεσ
γλωςςικϊ δομημϋνεσ και εκφραςμϋνεσ, η βαθύτερη ουςύα του
ανθρώπου εύναι το πνεύμα και η γλώςςα του. Πιο ςημαντικό ύςωσ από
το γεγονόσ ότι ο ϊνθρωποσ μπορεύ και ςτοχϊζεται εύναι ότι μπορεύ και
ανακοινώνει το ςτοχαςμό του, ότι διαλϋγεται γΓ αυτόν.Έτςι η γλώςςα
του ανθρώπου ωσ κύριο ςυςτατικό τησ ςυνεύδηςησ του εύναι κι αυτό
που ςυνιςτϊ την ταυτότητα του ωσ προςώπου, που τον ξεχωρύζει από
την ϋννοια τησ μϊζασ, ενώ ςυγχρόνωσ τον ενώνει με τουσ ϊλλουσ
ανθρώπουσ, ωσ ςυνϊντηςη, ωσ επικοινωνύα.
19/11/2023 30
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ