2. «Γυναιξί πάσαις κόσμον η σιγή
φέρει»
«Σε όλες τις γυναίκες η σιωπή
είναι στολίδι»
Μένανδρος, 4ος αιώνας π.Χ.
3. Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Αθήνα
• Σε ό,τι αφορά τη γυναίκα στην Αρχαία Ελλάδα, η πρώτη κύρια δυσκολία που
αντιμετώπιζε ένα νεογέννητο κορίτσι ήταν να του επιτραπεί να ζήσει.
• Στο σπίτι ενός Αθηναίου πολίτη το μικρό κορίτσι μεγάλωνε με τη φροντίδα μιας
τροφού και περνούσε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του στα γυναικεία
διαμερίσματα, την πεμπτουσία του γυναικείου χώρου, όπου συνήθως οι μητέρες
μεγάλωναν τα παιδιά τους και ασχολούνταν με την υφαντική.
4. Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Αθήνα
• Ο γάμος της δεν απαιτούσε τη συγκατάθεσή της και τα μόνα της αποκτήματα
ήταν τα ενδύματα και τα κοσμήματά της. Πρακτικά περνούσε από την προστασία
του ενός κυρίου -του πατέρα- στον άλλο -το σύζυγο- και αν ο πατέρας της
πέθαινε χωρίς αρσενικό απόγονο, τότε ως επίκληρος έπρεπε να χωρίσει και να
παντρευτεί τον αδελφό του πατέρα της, προκειμένου να εξασφαλιστεί η
αρρενογραμμική διαδοχή.
5. Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Σπάρτη
• Σε καμία Ελληνική πόλη στην αρχαία Ελλάδα οι γυναίκες δεν απολάμβαναν την
ίδια ελευθερία και κοινωνική θέση όπως οι Σπαρτιάτισσες. Μόνο στη Σπάρτη οι
γυναίκες διέθεταν οικονομική δύναμη και επιρροή. Τα κορίτσια ασχολούνταν με
τον αθλητισμό και ελάμβαναν δημόσια εκπαίδευση εν αντιθέσει με άλλες πόλεις,
όπου οι περισσότερες γυναίκες ήταν τελείως αγράμματες.
• Αντίθετα οι Σπαρτιατικοί νόμοι ανέφεραν ρητά ότι τα κορίτσια πρέπει να
παντρεύονται μόνο εφόσον ήταν σε ηλικία κατάλληλη να «απολαύσουν τον
έρωτα».
6. Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Σπάρτη
• Επειδή οι άρρενες πολίτες της Σπάρτης ήταν υποχρεωμένοι να αφιερώνουν τη
ζωή τους στις στρατιωτικές και άλλες μορφές της δημόσιας υπηρεσίας, οι
οικοδέσποινες της Σπάρτης φρόντιζαν τα κτήματα των συζύγων τους. Αυτό
σήμαινε ότι οι Σπαρτιάτισσες έλεγχαν τον οικογενειακό πλούτο και στην
πραγματικότητα, το σύνολο της αγροτικής οικονομίας.
7. Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Κρήτη
• Οι γυναίκες έπαιρναν
μέρος σ’ όλες τις
δημόσιες εκδηλώσεις ως
χειραφετημένες
γυναίκες. Συμμετείχαν
και συμπράττανε στα
ταυροκαθάψια και
έπαιρναν ενεργό μέρος
στο κυνήγι, όπως
μαρτυρούν οι
τοιχογραφίες, οι
σφραγιδόλιθοι και άλλοι
λίθοι με εγχάρακτες
εικόνες.
8. Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Κρήτη
• Τις ενδιέφερε η περιποίηση του σώματος, του προσώπου, των
μαλλιών. Έβαφαν τα χείλια, τα μάτια τους, λέπταιναν τα φρύδια τους
και φορούσαν κοσμήματα.