2. Βασικοί κλάδοι της φιλοσοφίας
• Γ ν ω σ ι ο λ ο γ ί α
• Μ ε τ α φ υ σ ι κ ή ή ο ν τ ο λ ο γ ί α
• Π ρ α κ τ ι κ ή φ ι λ ο σ ο φ ί α ή α ξ ι ο λ ο γ ί α
α) ηθική β) πολιτική γ) αισθητική
• Λ ο γ ι κ ή
3. Βασικοί κλάδοι της φιλοσοφίας
• Γ ν ω σ ι ο λ ο γ ί α =
• Μας απασχολούν οι δυνατότητες, πηγές, είδη, μέθοδοι
απόκτησης γνώσης.
4. Με βάση τον πίνακα του Χόπερ «Άνθρωποι στον ήλιο», διατυπώστε
ερωτήματα που απασχολούν την γνωσιολογία. Γράψε…
5. Βασικοί κλάδοι της φιλοσοφίας
• Μ ε τ α φ υ σ ι κ ή ή ο ν τ ο λ ο γ ί α =
• Προσπαθούμε να καταλήξουμε τι υπάρχει.
6. Ρενέ Μαγκρίτ
«Η ανθρώπινη κατάσταση» 1935
Παρατηρήστε τον
πίνακα και
Διατυπώστε
ερωτήματα που
απασχολούν την
οντολογία. Γράψε…
7. Βασικοί κλάδοι της φιλοσοφίας
• Π ρ α κ τ ι κ ή φ ι λ ο σ ο φ ί α ή α ξ ι ο λ ο γ ί α =
• Αναζητά τις αρχές-αξίες με τις οποίες οργανώνεται η ζωή
μας
• α) η θ ι κ ή
• β) πολιτική
• γ) αισθητική
8. Παρατηρήστε τον πίνακα «Διάλειμμα» του Χόπερ και διατυπώστε
ερωτήματα ηθικής που πιθανόν κάνει η εικονιζόμενη φιγούρα. Γράψε…
9. Αφού παρακολουθήσετε το βίντεο
ΜΑΝ, Χωριστείτε σε δύο ομάδες…
1η) Διατυπώστε ερωτήματα πολιτικής φιλοσοφίας
2η) Διατυπώστε ερωτήματα αισθητικής.
10. Μoritz Schlick, Μορφή και περιεχόμενο:
Εισαγωγή στη φιλοσοφική σκέψη
• “Η φιλοσοφία, όπως είπε ο Βίτγκενσταϊν, “δεν είναι
θεωρία, αλλά δραστηριότητα”. To αποτέλεσμα της
φιλοσοφίας δεν είναι “φιλοσοφικές προτάσεις”, αλλά η
διασάφηση των προτάσεων”. (κείμενο 3 σελίδα 22)
• Εξηγήστε, σύμφωνα με την προσωπική σας άποψη και
το παραπάνω κείμενο, γιατί η φιλοσοφία μπορεί να έχει
πρακτική πλευρά…;
11. Βασικοί κλάδοι της φιλοσοφίας
• Λ ο γ ι κ ή (;) =
• Μας απασχολεί πώς να σκεφτόμαστε σωστά.
• ΟΜΩΣ αποτελεί όργανο ορθής νόησης για κάθε κλάδο
φιλοσοφίας και κάθε επιστήμη.
12. Λ ο γ ι κ ή
• Ε π ι χ ε ι ρ ή μ α τ α
• Και στη φιλοσοφία είναι αναγκαία τα επιχειρήματα για
τη διατύπωση ισχυρισμών, θέσεων, ιδεών.
• Τα επιχειρήματα αποτελούν Λογικές σκέψεις
• Αληθείς προκείμενες αληθές συμπέρασμα
13. Αξιολόγηση επιχειρήματος
Αληθινό + Έγκυρο = Ορθό
Οι προκείμενες και
το συμπέρασμα
ανταποκρίνονται
στην
πραγματικότητα
Η μορφή του είναι
σύμφωνη με τους
κανόνες της
λογικής
14.
15. Αξιολόγηση επιχειρήματος
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Αλήθεια;
2η προκείμενη: Αλήθεια;
Είναι έγκυρο;
• Η θάλασσα
σταματάει τη δίψα,
γιατί είναι νερό
Το νερό σταματάει τη
δίψα
Η θάλασσα είναι νερό.
Άρα, η θάλασσα
σταματάει τη δίψα
16.
17. Όσοι φιλοσοφούν…
• πρέπει ν’ αντλούν από τον κοινό νου
• να διαθέτουν κριτική σκέψη
• να χρησιμοποιούν καθημερινή γλώσσα
18. Φιλοσοφία vs Επιστήμες
• α) “Μπορούν να επιβιώσουν ζωντανοί οργανισμοί στις
ατμοσφαιρικές συνθήκες του πλανήτη Άρη;” β) “Ποιο
είναι το νόημα της ανθρώπινης ζωής;”
• Να συγκρίνετε τα δύο παραπάνω ερωτήματα. Ποιο από
τα δύο φαίνεται να διατυπώνει ένα επιστημονικό
ερώτημα και ποιο μπορεί να χαρακτηριστεί ως
φιλοσοφικό; Σε τι διαφέρει η αντιμετώπισή τους;
Ερώτηση 1, σελίδα 23 του σχολικού βιβλίου
19. Παλαιότερα η φιλοσοφία ταυτιζόταν με τις
επιστήμες
• Σιγά-σιγά αποσπάστηκαν η φυσική, βιολογία,
ψυχολογία….
• Παρά την εξέλιξη επιστημών, η φιλοσοφία είναι
διαφορετική πνευματική εκδήλωση
• η φιλοσοφία υπάρχει πριν από τις επιστήμες
αλλά και μετά
20. Χωριστείτε σε δύο ομάδες…
• 1η) εξηγήστε γιατί η φιλοσοφία υπάρχει πριν από τις
επιστήμες.
• 2η) εξηγήστε γιατί η φιλοσοφία υπάρχει μετά από τις
επιστήμες.
21. ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΙΤΓΚΕΝΣΤΑΪΝ
«η φιλοσοφία στέκει πάνω ή κάτω από
επιστήμες όχι δίπλα»
• η φιλοσοφία γυρνά και ξαναγυρνά σε ερωτήματα
ανοιχτά…
• δεν αγνοεί την εξέλιξη της επιστημονικής προσέγγισης
• αλλά ψάχνει τη βαθύτερη σημασία των πορισμάτων των
επιστημών για τον άνθρωπο
τις σκέψεις
τις πράξεις του.
22. ΛΟΥΙ ΑΛΤΟΥΣΕΡ
• η φιλοσοφία αρχίζει εκεί όπου τελειώνει η επιστήμη
• η φιλοσοφία έρχεται «κατόπιν εορτής», δηλ. οδηγεί το
νήμα της γνώσης πέρα από τις επιστήμες.
• Εξηγήστε την παραπάνω άποψη, αξιοποιώντας σκέψεις
από το κείμενο του Φερνάντο Σαμπατέρ, σελίδα 22 του
σχολικού βιβλίου
23. Αφού μελετήσετε το
απόσπασμα 2 (σελ.22), να
αναρωτηθείτε αν ο στοχασμός
πάνω στα προβλήματα της
επιστήμης του βοηθά τον
επιστήμονα να προεκτείνει τον
προβληματισμό του προς την
κατεύθυνση της φιλοσοφίας.
Για παράδειγμα, πώς η
δυνατότητα της
κλωνοποίησης ζώων ή
ανθρώπων μπορεί να
κάνει έναν επιστήμονα
να θέσει φιλοσοφικά
ερωτήματα;