TAI MŨI HỌNG

1. ThS.BS. Nguyễn Thanh Vũ
Bộ môn Tai Mũi Họng, Khoa Y – ĐHQG-HCM

2.  Kiến thức:
Mô tả được hình thái và chức năng của Amiđan khẩu cái;
Chẩn đoán viêm A;
Chẩn đoán phân biệt viêm A mủ và bệnh Bạch hầu;
Nêu các biến chứng của viêm Amiđan;
Liệt kê được phác đồ điều trị của viêm A và chỉ định cắt A.
Kĩ năng:
Khám và xác định được Amiđan bình thường.
Khám và chẩn đoán các dạng viêm Amiđan
Thái độ:
Học tập nghiêm túc, chấp hành nội qui bệnh viện
MỤC TiÊU HỌC TẬP:

3.  Amiđan ở vùng vòm mũi họng còn gọi là Amiđan
de Lushka hay sùi vòm, gọi tắt là VA.
 Amiđan vòi còn gọi là Amidan de Gerlach ở quanh
lỗ vòi nhĩ.
 Amiđan khẩu cái thường gọi tắt là Amiđan có
hình quả nhân ở hai bên thành họng giữa trụ trước
và trụ sau.
 Amiđan đáy lưỡi nằm ở đáy lưỡi.
ĐẠI CƯƠNG:

4.  Amiđan khẩu cái là tổ chức bạch huyết ở hai bên họng
 Rất dễ bị viêm nhất là ở trẻ < 6 tuổi
 VK thường gây bệnh là Hemophilus và Stretococcus
 Bệnh không điều trị đúng mức có thể gây biến chứng
nguy hiểm
ĐẠI CƯƠNG:

5. CHẨN ĐOÁN:

6. CHẨN ĐOÁN:

7. Löôõi gaø
Amiñan
Truïtröôùc (cung
khaåucaùi löôõi )
Thaønhsau hoïng
Thanhthieät

8. GiẢI PHẪU:

9. Löôõi gaø
Amiñan
Truïtröôùc (cung
khaåucaùi löôõi )
Thaønhsau hoïng
Thanhthieät

10.  Tiền sử: viêm A bao nhiêu lần một năm
 Dấu hiệu lâm sàng: Sốt, ho, đau họng, khó nuốt
 Khám: A sưng đỏ, có mủ; Hạch cổ mềm đau hai
bên
 Cận lâm sàng : CTM BC đa nhân tăng >75%
CHẨN ĐOÁN:

11. CHẨN ĐOÁN:

12.  Tiêu chuẩn LS: Sốt + A sưng đỏ có mủ + Hạch cổ
mềm
Tiêu chuẩn CLS: BC đa nhân tăng >75%
CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH:

13.  Bạch hầu Amiđan
 Tay chân miệng
 Viêm A do xoắn khuẩn
 Viêm A do siêu vi
CHẨN ĐOÁN PHÂN BiỆT:

14. CAÙC BEÄNH LYÙ HAY GAËP
Vieâm amiñancaáp muû
Baïch haàuamiñan
Vieâm amiñanmaïn muû
Baïch haàuAmiñanVieâm amiñan caáp muû

15. Viêm Amidan cấp:
1. Sốt cao, bắt đầu đột ngột
2. Mạch nhanh, mạnh
3. Mệt mòi vừa, mặt đỏ
4. Chấm mủ không vượt khỏi A.
5. Màng mủ mềm dễ nát và không
dính chắc vào tổ chức Amiđan.
6. Hạch cổ thường không sưng
trừ những ca nặng.
7. Nước tiểu rất ít khi có albumin
8. Không tìm thấy Klebs-Loefflet
CHẨN ĐOÁN PHÂN BiỆT:
Bạch hầu họng:
1. Sốt bắt đầu từ từ.
2. Mạch chậm, yếu
3. Mệt mỏi rõ rệt, mặt xanh tái
4. Giả mạc có thể vượt ra ngoài A.
5. Giả mạc chắc, dinh, khó bóc,
nếu bóc dễ chảy máu.
6. Hạch cổ sừng to, ngay cả ở
những trường hợp thông
thường.
7. Nước tiểu thường có Albumin.
8. Có trực khuẩn Klebs-Loefflet

16.  Biến chứng tại chỗ: áp xe quanh Amiđan
 Biến chứng xa tim, thận, khớp
 Nhiễm trùng huyết
BiẾN CHỨNG:

17.  Chống nhiễm khuẩn, chữa TC, phết họng tìm VK
 Phẫu thuật:
 Viêm trên 5 lần /năm
 Có hội chứng tắc nghẽn
 Có biến chứng: nhiễm trùng huyết, áp xe quanh amiđan, tim
thận khớp
ĐiỀU TRỊ: Nguyên tắc

18.  Xử trí cấp cứu: hạ sốt khi sốt > 38 độ
 Tiêu chuẩn nhập viện:
 Sốt cao 400C dọa co giật
 Không thở được
 Không ăn được
ĐiỀU TRỊ:

19.  Điều trị đặc hiệu:
 Augmentine 50mg/kg; Zinnat 20mg/kg;
Clarothromicine15mg/kg
 Theo KSD
 Nếu có chỉ địng cắt: cắt khi tình trạng ổn định
 Tái khám: lần đầu sau hai đến ba ngày điều trị.
lần hai sau 7 ngày điều trị
 Thời gian điều trị: 7 – 10 ngày
ĐiỀU TRỊ:

20.  Tắc nghẽn
 Nhiểm trùng
 Bệnh lý tăng sinh
CHỈ ĐỊNH CẮT AMIĐAN:

21.  Ngừng thở lúc ngủ
 Chậm tăng trưởng
 Khó thở, ngủ ngáy
 Khó nuốt
 Khó nói
 Phát triển bất thường nghiêm trọng trong phát triển răng
và hàm mặt
CHỈ ĐỊNH CẮT AMIĐAN: Tắc nghẽn

22.  Viêm amiđan mạn tính, viêm amiđan tái phát 5 lần / năm.
 Viêm amiđan có biến chứng:
 Áp xe quanh amiđan
 Áp xe hạch cổ
 Tắc nghẽn hô hấp cấp
 Bệnh lý van tim, thận, khớp
 Viêm amiđan dai dẳng với:
• Đau họng kéo dài ,khạc đàm mạn tính
• Hạch cổ mềm
• Hôi miệng
• Sỏi amiđan, nấm amidan
• Mang khuẩn Streptococcus không đáp ứng điều trị
CHỈ ĐỊNH CẮT AMIĐAN: Nhiễm trùng

23.  Cắt amiđan thường không phụ thuộc vào tuổi tác cuả
trẻ hay kích thước cuả khối amiđan.
 Chỉ định phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý cuả amiđan,
nếu đúng chỉ định thì phải cắt amiđan.
 Tuy nhiên tuổi cắt amiđan an toàn nhất là khi trẻ trên
6 tuổi.
CHỈ ĐỊNH CẮT AMIĐAN: Lưu ý