2. BOTANİK
• Bitki
türlerini
inceleyen
bilim
dalına
botanik
denir.
3. BOTANİK
• Günümüzde,
sahada yapılan
tespit ve örnek
toplama ve
haritalama
çalışmalarına
destek olarak,
teknolojik gelişmeler
sonucunda, botanik
bilimi, modern
tekniklerle, modern
laboratuar
ortamlarında analiz
edilen bir bilimdir.
6. BİTKİ TÜRLERİ
• Çiçekli Bitkiler • Çiçeksiz Bitkiler
● Üreme organı olan çiçekleri ● Çiçekleri yoktur.
vardır. ● Kök, gövde ve yaprakları yoktur
● Kök, gövde ve yaprakları vardır. veya iyi gelişmemiştir.
● Gövde ve yapraklarında iletim ● Eğrelti otları dışında iletim
boruları vardır. boruları yoktur.
7. ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN
KISIMLARI
Çiçekli bitkiler,
kök, gövde, yaprak ve
çiçek olmak üzere dört
kısımdan oluşur.
8. ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN
KISIMLARI
• KÖK
Kökler bitkinin genellikle toprağın
altında kalan ve onu toprağa
bağlayan bölümüdür.
Kök üç bölümden oluşur;
● Ana Kök
● Yan Kökler
● Emici Tüyler
9. ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN
KISIMLARI
• GÖVDE
Bitkinin genellikle toprak üstünde bulunan
dal, yaprak, çiçek ve meyve gibi
yapılarını taşıyan bölümüne gövde
denir.
Gövdenin görevleri;
● Bitkinin dik durmasını ve şekil kazanmasını
sağlamak.
● Yeni yaprak ve çiçekleri oluşturmak.
● Yedek besin depolamak.
● İçindeki odun ve soymuk borularıyla kök ve
yapraklar arasında su ve besin iletmek.
10. ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN
KISIMLARI
• YAPRAK
Bitkinin solunum ve besin
yapmakla görevli organı
yapraklardır. Bunlar gövdenin
yan tomurcuklarından gelişen,
çoğunlukla yassı ve yeşil
organlarıdır. Üzerinde
gözenekler(stomalar) bulunur.
Yaprağın görevleri;
● Fotosentez yapmak.
● Solunum yapmak.
● Terleme yapmak.
● Boşaltım.
11. ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN
KISIMLARI
• ÇİÇEK
Çiçekli bitkilerin üreme organı olan,
renkli, güzel kokulu ve görünüşlü
organa çiçek denir. (Ters lale, gül,
çiğdem, zambak, gelincik, menekşe).
Bütün çiçekler farklı renk, şekil ve
kokuda olmalarına rağmen çiçeklerin
temel kısımları birbirlerine benzer.
Çiçekte; çiçek sapı, çiçek tablası, çanak
yaprak, taç yaprak, erkek organ ve dişi
organ gibi kısımlar bulunur.
Tam bir çiçek, çanak yaprak, taç yaprak,
erkek organ, dişi organ olmak üzere
dört kısımdan oluşur.
12. ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN
YAŞAM DÖNGÜSÜ
TOHUMUN OLUŞUMU
Tozlaşma:
Olgunlaşan erkek organdan dağılan çiçek
tozlarının(polenlerin), çeşitli vasıtalarla dişi organın tepeciği
üzerine gelmesine denir.
13. ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN
YAŞAM DÖNGÜSÜ
TOHUMUN OLUŞUMU
Döllenme:
Tozlaşma ile dişi organın tepeciğine konan polen, buradaki
nemli ve yapışkan sıvıya tutunur ve polenin dış gömleği
açılır. Dişicik borusuna doğru bir uzantı oluşur. Bu uzantıya
polen tüpü denir. Polen tüpü yumurtalığa kadar uzanır ve
yumurta hücresini bulur ve birleşir.
İşte erkek üreme hücresi çiçek tozu (polen) ile dişi üreme
hücresi yumurtanın birleşerek, çekirdeklerinin kaynaşması
olayına döllenme denir.
14. ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN
YAŞAM DÖNGÜSÜ
ÇİMLENME
(UYUYAN TOHUMUN
UYANDIRILMASI)
Döllenme olayından sonra oluşan
tohumlar su, yağmur suları, rüzgâr
ve canlıların etkisiyle çevreye
dağılır. Çevreye dağılan tohumlar, Çimlenme için gereken şartlar:
uygun ortam şartlarında su alarak • Sıcaklık
şişer ve kabuğu çatlayarak • Su (nem)
embriyosu serbest kalır. Bu olaya • Oksijen (O2)
çimlenme denir. Çimlenme için gerekli şartlardan
herhangi biri sağlanmazsa
çimlenme olmaz.
16. BİTKİLERİN
ÇOĞALTILMASI
Bölüp ayırma yöntemiyle çoğaltma
Tohumla çoğaltma
Aşı ile çoğaltma
Çelik ile çoğaltma
17. BİTKİLERİN DOĞAL
YAŞAMDAKİ YERİ
• Bitkiler,
fotosentez
yaparak
tabiata
yaşam
salgılarlar.
18. BİTKİLERİN DOĞAL
YAŞAMDAKİ YERİ
Bitkiler, kökleri yardımıyla toprağı tutar ve
erozyonu, heyelan gibi doğal afetleri
önler.
Bitkiler, insanlara ve hayvanlara besin kaynağıdır.
Bitki toplulukları birçok hayvan türünün yuvasıdır.
Ekim yapılabilir toprak derinliği 40 cm.dir. Bu
seviyenin doğada tamamlanma süresi 20.000 yıldır.
19. TÜRKİYE’DEKİ
BİTKİ ÇEŞİTLİLİĞİ
Anadolu’daki toplam bitki türleri sayısı, tüm
Avrupa kıtasındaki toplam bitki türleri sayısına
yakın olarak tahmin edilmektedir.
Anadolu’ya özgü endemik bitki türleri, dünyada
buldukları bölgelere özgü olan endemik türlerin
toplamının %25’ini tek başına barındırmaktadır.
Türkiye’de yaklaşık 12.000 bitki türü bulunmakta
olup, bunlardan yaklaşık 3.500 bitki türü
Türkiye’ye özgün(endemik) türlerdir.
Anadolu’nun %27’si ormanlarla kaplıdır ve bu
ormanların 76’sı bölgelerine özgü endemik 564
tür ağaç bulunmaktadır. Ormanlarımızın büyük
bir bölümü doğal ve verimli ormanlardır.
Maalesef ülkemizdeki bitki türlerinin de %70’i
tehdit altında olup, endemiklerin hemen hemen
hepsi tehdit altındadır.
20. KOCAELİ VE PARKIMIZDA
BİTKİ ÇEŞİTLİLİĞİ
Kocaeli, kişi başına düşen gayri safi milli hasılada, Türkiye
ikincisi olup, gerek sanayi, gerek ticaret, gerekse bankacılık
bilişim sistemleri ve araştırma-geliştirme alanlarında bir üs
niteliğindedir. Bu nedenle nüfus artış hızı kent ve kırsal alanda
%3 ün üzerinde olup, göç alan bir kentimizdir. Bu durum,
doğanın kirlenmesi ve doğal yaşam alanlarının azalması
risklerini de beraberinde getirmektedir. Doğaya ve doğal
alanlara sahip çıkmak, insanların geleceğine sahip çıkmaktır.
Kocaeli’nin %42 si ormanlık alan olup, %97 si doğal nitelikte
olup, %80 i verimli ormanlardan oluşur. Bu veriler Anadolu
ortalamasının çok üzerindedir.
Kocaeli şu anda altı Doğal Tabiat Parkına sahip olup, ilave yedi
Tabiat Parkının çalışmaları halen devam etmektedir.
Kocaeli 3 iklim kuşağını (Sibirya-Avrupa, İran-Turan, Akdeniz)
barındıran ender illerimizdendir. Dolayısı ile biyolojik çeşitliliği Parkımız aynı zamanda %70’in üzerinde
yüksektir. Kocaeli, aynı zamanda kuş göç yolu üzerindedir. egzotik olmak üzere 400’ü aşkın bitki
türünü barınddırmakta olup, bunlardan
Kocaeli’nin yaban hayvanları ve bitki türlerinin tespiti için 250’yi aşkını odunsu/ağaçsı bitkilerdir.
Kocaeli Biyoçeşitlilik Analizi projesi hazırlanmaktadır. Kocaeli
Valiliği, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Kocaeli Müdürlüğü, Tür sayısı hedefi 550 dir. Bitki türlerinin
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, FYZOO, TEMA, Muhtarlar çoğaltılması ve yeni koleksiyonlar üzerinde
Derneği, İzci ve Doğa Klüpleri, Avcılar Dernekleri ve Kocaeli, halen çalışılmaktadır. (Hayvanlara Şifalı
İstanbul, Düzce ve Trakya Üniversitelerinden değerli bilim Bitkiler, Çalı Bitkileri ve Soğanlı bitkiler)
insanları bu projenin çalışma takımını oluşturmaktadırlar.
21. BİTKİLERİN
KORUNMASI
Bitki çeşitliliğini koruma yollarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
● Milli Park, Doğal Tabiat Parkı ve Doğal Anıtların sayısı ülkemizde yaklaşık 142 adettir.
Bu tür alanların toplam yüzölçümü ülkemiz yüzölçümünün %6’sına denktir. Bu nedenle bu
oranın 3 yıl içerisinde %12’ye, 10 yıl İçerisinde ise, %25’e çıkarmak zorundayız.
● Ülkemiz coğrafyası içerisinde yer alan bölgesel alanların bitki çeşitliliği analizi
yapılmalıdır. Saha çalışması, analiz çalışmaları, teşhis çalışması ve GIS (yerin dijital
medyada türler açısından belirlenmesi) faaliyetleri büyük bir titizlikle yürütülmelidir ki
alanın büyüklüğüne göre 6 ay ile 3 yıllık bir süreyi kapsar.
● Azalan ve özellikle tehdit altında olan bitki türlerinin hem yerinde (doğasında) korunması
çalışmaları hem de bu türlerin sılada (gurbette) korunması ve çoğaltılması için botanik
bahçeleri, arboretumlar, herbaryumlar kurulması çalışmaları yapılmalıdır. Bu sayede çevre
ve doğanın korunması, endemik türler, biyolojik çeşitlilik ve bitki türleri hakkında halkın
bilinçlendirilmesi sağlanabilir.
● Yapılan tüm çalışmalarda flora (bitki dünyası) ve fauna (yaban hayvanları dünyası)
birlikte düşünülerek çalışmalar yapılmalıdır. Çünkü bu iki sistem birbiri ile iç içe ve
birbirinden beslenmektedir.
22. BİTKİLERİN
KORUNMASI
• Bitkileri korumak ve
onların
çoğalmasında
yardımcı olmak her
bireyin görevidir.
– Doğada zaman geçirin ve
tanımaya çalışın
– Ailenizi öğrendiklerinizle
aydınlatın
– Koruma projelerine maddi
veya aktif destek olun.
23. FARUK YALÇIN
HAYVANLAR ALEMİ VE BOTANİK PARKI
BOTANİK EĞİTİMİ
Hazırlayan: Gökmen AYDIN
Kaynak: vikipedi.org
Bitkilerin Çoğaltılması/Faruk YALÇIN
Biyoçeşitlilik Açısından Anadolu’nun Önemi/Arif SANKUR
Bitkileri Tanıyalım/Nezahat Gökyiğit Botanik Parkı
www.fenokulu.net
