Yerinde tematik tanıtım dosyası revize temmuz 2011
9 ve 10. sınıflar bilgilendirme semineri
1.
2. Çevre; insanların ve diğer canlıların (hayvanların ve
bitkilerin) yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve
karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları fiziki, biyolojik,
sosyal, ekonomik ve kültürel ortamdır.
3. ● Canlıların yaşam alanlarının tahrip etmekte,
● Doğal ormanların yok etmekte,
● Aşırı avlanarak, üreme çağındaki genç
hayvanların avlayarak ve av yasaklarına
uymayarak hayvanların sayısının azalmasına
neden olmakta,
● Yerlere çöp atarak veya çöp doğru şekilde
depolamayarak toprağın kirletmekte,
● Su kaynaklarını kirletmekte,
●Havanın kirleterek ve ozon tabakasına zarar
vermektedir.
4. Hava, su ve toprak üzerinde olumsuz etkilerin oluşması
ile ortaya çıkan ve canlıların hayatını olumsuz yönde
etkileyen, yabancı maddelerin hava, su ve toprağa
karışması olayına "çevre kirliliği" adı verilmektedir.
5. ● Hayvanların yaşam alanları yok olmakta,
● Yaban hayvanlarının soyları tükenmekte,
● Bitkiler ve yeşil alanlar azalmakta ve yok
olmakta,
● Su kaynakları kirlenmekte ve azalmakta,
● Hava kirlenmekte, buna bağlı olarak ozon
tabakası zarar görmekte,
● Sağlık sorunları, açlık gibi sorunlar ortaya
çıkmakta,
● İklimsel değişiklikler meydana gelmekte,
● İnsanların ve diğer canlıların geleceği
tehlikeye girmektedir.
6. Kirlilik sonucunda bitkilerin ve hayvanların yaşam
alanları yok olmakta, nesilleri tükenmekte ya da
tükenme tehlikesi altına girmektedir.
HAYVAN TÜRLERİNİN AZALMASI VE YOK OLMASI
BİTKİ TÜRLERİNİN AZALMASI VE YOK OLMASI
7. Biyolojik çeşitlilik, bir bölgedeki canlı türlerinin,
genlerin, ekosistemlerin ve ekolojik olayların
oluşturduğu bir bütün olarak tanımlanabilir.
8. ● Biyolojik çeşitliliği oluşturan bitki ve hayvan
türleri tarım, eczacılık, tıp, hayvancılık, ormancılık,
balıkçılık ve sanayi alanlarında, temiz su ve hava
sağlanmasında kullanılırlar.
● Havayı temizler, erozyonu önler, toprağa organik
madde kazandırır, toprak yorgunluğunu giderir.
Diğer canlılara barınma ve beslenme ortamı
sağlayarak ekosisteme devamlılık kazandırırlar.
9. ● İnsanlar, ilk çağlardan günümüze kadar hayvanları
taşımacılıkta, giyimde ve tıpta kobay amaçlı
kullanmışlardır. Bazı böcekler, bitkilerin tozlaşmasını
sağlayarak bitki yaşamının ve çeşitliliğinin sürmesini
ve bu sayede ekosistemin sürekliliğini sağlar.
10. Akdeniz ormanları, dünyanın günümüzde mevcut en
geniş selvi ve sedir ormanlarıdır. Endemikler içinde yaşlı
ormanlar içeren Doğu Karadeniz ormanları ve karışık
geniş ve iğne yapraklı ağaçlarıyla Batı Karadeniz
ormanları çok önemlidir.
11. Kirlilik sonucunda bitkilerin ve hayvanların yaşam alanları
yok olmakta, nesilleri tükenmekte ya da tükenme tehlikesi
altına girmektedir.
12. Yerinde Koruma Yöntemi (In-situ Koruma)
Yerinde Koruma
(Doğal yaşam alanında
koruma);
Türlerin, kendi ekosistemlerinde
korunmaları, yaşamlarını
sürdürebilmek için doğal çevreye
bağımlı olduklarını kabul eden bir
yaklaşımdır.
Milli Parklar, Tabiatı Koruma
Alanları, Tabiat Parkları, Yaban
Hayatı Geliştirme Sahaları, Özel
Çevre Koruma Bölgeleri, Doğal
Sitler, Doğal Varlıklar, Gen Koruma
ve Yönetim alanları (GEKYA) gibi in-
situ programları yürütülmektedir.
13. Gurbette Koruma Yöntemi (Ex-situ Koruma)
Gurbette (Sılada)Koruma; gen kaynaklarının doğal habitatları
dışında korunması durumudur.
14. Tüpte Koruma Yöntemi (In-vitro Koruma)
Tüpte (In-vitro) koruma, gurbette (sılada) koruma
yöntemi altında yer alır. Herhangi bir genetik kaynağın
bulunduğu yerden farklı bir yerde korunmasıdır.
15. Koruma faaliyetlerin yerine getirilmesi açısında
Türkiye’de 142’yi aşkın Milli Park, Tabiat Parkı, Doğal
Anıt bulunmaktadır. Ayrıca, Türkiye’de 20 üretme ve
doğaya yerleştirme istasyonu ve 79 yaban hayatını
geliştirme sahası bulunmaktadır. Toplam 1.201.000
hektar alanı kaplamaktadır.
16. ● Hayvanat bahçeleri doğada yok olma tehdidi
altına girmiş birçok hayvan türünü doğal yaşam
alanlarına uygun ortamlar yaratarak koruma altına
almakta ve bu hayvanların beslenme ve sağlık
ihtiyaçlarını karşılamaktadır.
● Hayvanat bahçeleri, kurdukları hayvan hastaneleri,
karantina ve üretim merkezlerinde, hayvan
hastalıkları ve tedavileri üzerinde gerekli
çalışmalarda bulunmaktadır.
● Hayvanat bahçeleri, doğada azalan hayvan ve bitki
türlerinin korunması, rehabilite edilmesi ve
çoğaltılması konularında yerinde koruma, gurbette
koruma ve tüpte koruma çalışmalarında bulunmakta
ve bu çalışmaları desteklemektedir.
● Botanik parklarında, bitkilerin üretimi, dikimi,
budanması, tanıtımı, hastalıkları ve tedavi şekilleri
hakkında gerekli çalışmalar yapmaktadır.
17. Darıca Faruk Yalçın Hayvanlar Alemi ve Botanik Parkı,
hem gurbette (sılada) koruma hem de yerinde koruma
faaliyetleri yürütmektedir.
Barındırdığı 208 tür hayvan ve yaklaşık 500 tür bitkiyi
doğal yaşam standartlarına uygun şekilde muhafaza
etmektedir.
Ayrıca, yerinde koruma projelerine etkin katılım
göstererek ülkemizin bu konudaki en önemli temsilcisi
konumundadır.
18. ● Doğada pikniğe gidin, etrafı
inceleyin ve inceletin, doğanın
sesini duymaya çalışın. Ama
piknik yaparken çöplerinizin
hepsini toplayın ve doğaya zarar
verilmesine müsaade etmeyin.
● Hayvanat bahçeleri ve botanik bahçeleri gezin,
eğlenirken öğrenmeye de gayret edin.
● Doğa ve çevre koruma, biyolojik çeşitliliğin Önemi,
nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin
korunması konularında okulda, internette, parkımız
gibi yerlerde bilginizi arttırın ve önce en
yakınlarınızla, tüm çevrenizle bunları paylaşın.
● Sadece evinizi değil, okulunuzu, tüm çevreyi temiz
tutun, kirletenleri uyarın.
19. ● Doğa Koruma ile ilgili
faaliyet gösteren dernek ve
vakıflara üye olun, İzcilik
Kulüplerine katılın, siz de aktif
doğa korumacı olun.
● Tüketiminizi azaltın.
● Doğa koruma, nesli tükenme tehlikesi altında olan
türleri koruma ile ilgili bağış kampanyalarına katkıda
bulunun, ailenizi ve arkadaşlarınızı da bu konuda
örgütleyin.