3,5 hours training for Growth Hacker students at The Talent Institute at B.Amsterdam. Teaching the UX basics; being user-centered and iterative + exercises interviewing and usability testing techniques.
3. userneeds! @anous
Anouschka Scholten
Interaction designer en UX consultant
Eigenaar Userneeds
20+ jaar ervaring,
onafhankelijk vanaf 2009
Triodos Bank, Gemeente
Den Haag en Amsterdam,
Philips, Sanoma, SNS Bank,
Vodafone, ICS,
Greenchoice, Start ups
UX Research,
concept en design
Webapplicaties,
commerciële en informatieve
sites, intranetten, mobiele
apps
UX Strategie &
Consultancy
Mensen en organisaties in
beweging brengen, helpen
innoveren en groeien, gericht
op leveren van waarde
UX Workshops en
mentoring
Learning by doing
In house; trainer bij SRM en
StartUp School
Focus op gebruikersbehoeften en de rest volgt
4. userneeds! @anous
In deze workshop leer je
• Wat UX en usability is
• Hoe je inzichten in de UX van jouw product verkrijgt
• Oefenen met de 2 belangrijkste technieken voor UX
inzichten
7. userneeds! @anous
User Experience
De ervaring die jij hebt met een organisatie, dienst
of product op de momenten dat je daarmee in
aanraking komt.
Bijv. een telefoongesprek, face to face in een winkel, reclame die je op
TV of een billboard ziet, het bezoek aan een website op mobiel of
tablet, tijdens het gebruiken van een app of fysiek product, een
instructie…
8. userneeds! @anous
“User experience behelst alle aspecten van de
interactie van een eindgebruiker met een bedrijf,
haar diensten en producten. “
http://www.nngroup.com/articles/definition-user-experience/
9. userneeds! @anous
Usability
In hoeverre je een product of dienst kunt en wilt
gebruiken
effectief (bereik je je doel)
efficiënt (gaat dat eenvoudig of snel genoeg)
naar tevredenheid (aangenaam)
Nederlandse vertaling van usability is gebruiksvriendelijkheid of bruikbaarheid
11. userneeds! @anous
Usability is kritische
succesfactor
Juist op het web of in een app is usability een kritische factor
om te overleven. Is een website onvoldoende bruikbaar dan zijn
mensen weg, ze vertrekken!
• Een homepage of landingspagina waar niet direct duidelijk is
wat ze te bieden hebben of wat een bezoeker er kan doen?
Je gebruiker is weg!
• Iets niet vinden of verdwaald? Je gebruiker is weg!
• Slecht leesbaar (door te kleine lettertjes bijv.), moeilijk
taalgebruik (begrijpt het niet): weg!
• De hoofdvragen worden niet beantwoord? Weg!
30. userneeds! @anous
Don’t make me think
• Daar is over nagedacht
• Ze begrijpen mij
• Er wordt naar mij geluisterd
• Dit is wat ik verwachtte
• Het is beter dan ik had verwacht
Kortom:
• Nuttig
• Bruikbaar
• Fijn om te gebruiken
51. userneeds! @anous
People do not always do what !
you think !
you tell them !
they think !
they say !
they do!
!
!
Observing and asking why makes you
find out what people really !
do and need!
52. userneeds! @anous
UX inzichten verzamelen
https://vimeo.com/137711641
Leer je gebruiker kennen, outside in!
Dé UX onderzoekstechnieken voor UX inzichten:
• Observeren
• Interviewen
• Usability testen
54. userneeds! @anous
Geen UX
Wel UX
• Expert review of uitgaan
van best practices
• Enquête afnemen
• Focusgroep organiseren
• Aannemen dat je je
gebruikers kent omdat je
de statistieken in de gaten
houdt
• Leren over het gedrag van je
gebruikers
• Leren over emoties, houding
en motivaties van je
gebruikers
• Blijvend observeren van je
gebruikers tijdens ontwerp en
optimalisatie
Elk van deze 4
leveren suboptimale UX op!
Alle 3 leveren goede UX op!
Het verschil maken
60. userneeds! @anous
Leer – Learn
UX-, Desk-, Concurrentie-, Data research
Wat is het probleem, voor wie; Lossen we het
juiste probleem op? &
Hoe lossen we het probleem optimaal op?
Ontwerp/ontwikkel – Build
Blijvend verbeteren
Startup, van probleem naar oplossing
Optimalisatie & Innovatie
Meet – Measure
Hoe doen we het nu (tav doelen en KPI’s)
• via cijfers: verkoopcijfers, servicedeskcijfers,
analytics, NPS...
via gebruikers: user research, user checks
Leer – Learn
Wat kan beter (hypothese)?
Verbeter – Build
Ontwerp/ontwikkel
Meet - Measure
Hoe doen we het in de verbeterde situatie?
Valideer via cijfers en gebruikers
The Lean Startup process,
source: http://theleanstartup.com/principles
64. userneeds! @anous
Oefenen in goed luisteren
De interviewer
Stelt 1 vraag en vraagt aan de geïnterviewde om hier 2
minuten over te praten (ik geef je zo het onderwerp).
Daarna ben je stil.
De geïnterviewde
Geeft 2 minuten antwoord. Blijf praten, wat er ook gebeurt.
65. userneeds! @anous
Waarom deze oefening?
Stil zijn kan ongemakkelijk zijn, maar door vooral te
luisteren krijg je het verhaal zo puur mogelijk te horen en
stop je er minder OMA (overtuigingen, meningen en
aannames) in.
66. userneeds! @anous
Je wilt een zo puur mogelijk
verhaal
Wat kun je doen om dat te krijgen?
• Open vragen stellen
• Luisteren, samenvatten en doorvragen (LSD)
• Concrete ervaringen uit het verleden en heden (waarom doen ze
het zo?)
• Uitleg en details vragen
• Specifieke voorbeelden geven en laten geven
71. userneeds! @anous
Usability testen
gaat in de basis om
observeren van gedrag
Bij gebruik van site, app of product, kijk naar wat de
gebruiker uit zichzelf doet
terwijl hij of zij een taak uitvoert (hardop denkend)
Help niet
Vraag niet om een mening
73. userneeds! @anous
empathy!
a key function of usability testing
usability testing enables you to really see, hear
and find out what moves your users
the ability to see an experience through another person’s eyes
Getting to
76. userneeds! @anous
Nadelen traditioneel usablity testen
• Meestal slechts 1 keer, aan het einde ontwerpproces
• Een uitgebreid rapport, weinig of geen redesign
• Geen hertest
• Niet in context gebruiker
• Hoge kosten: lab, eye tracking, speciale UX onderzoeker
• Product team indirect betrokken
• Ruim van tevoren inplannen (minimaal 1 maand)
Procesgericht
79. userneeds! @anous
Observeren van gebruik
met echte eindgebruikers
per gebruiker, sessie van max. 1,5 uur
• Interviewtje vooraf
• Realistische taak observeren (niets zeggen, gang laten gaan)
• Evalueren achteraf (open vragen)
Gebruiksgemak
Vinden, begrijpen, kunnen en willen doen.
Observeren dat: ze niet van a naar b komen, terminologie niet begrijpen,
gefrustreerd raken omdat, blij verrast zijn door…
Empathy
Oh, zo gebruiken ze dat. Daarom is dat belangrijk, frustreert het, is het niet
duidelijk dat…
80. userneeds! @anous
• Test en hertest binnen 1 tot 3 weken
• In context gebruiker of een kamer, snelle en eenvoudige opzet
• Ontwerper of product owner neemt de test af
• Team is direct betrokken
• Output is een verbeterd ontwerp/ verbeterde site
Waardegericht
User Checks - agile usability testen
81. userneeds! @anous
User Checks - agile usability testen
6. Evalueer, Prioriteer
Oplossingsrichtingen
2. Ronde
3. Evalueer,
Prioriteer
Oplossingsrichtinge
n
5. Ronde
1. Design /
MVP/
live site
4. Verbeterd
Design /
MVP
7. Verbeterd
Design /
MVP
Herhaal
of ontwikkel
Based on the RITE-model: https://uxmag.com/articles/the-rite-way-to-prototype USERNEEDS @anous
83. userneeds! @anous
Ontwerp nieuwe site ggdhaaglanden.nl
User check met een dokter in zijn praktijk
GGD Haaglanden project Angi Studio:"
http://angistudio.com/cases/ggd-haaglanden.html
84. userneeds! @anous
GGD Haaglanden project Angi Studio: http://angistudio.com/cases/ggd-haaglanden.html
User Checks during completely new design
85. userneeds! @anous
“ Bij Meiden verwacht ik
14 tot 21...oh, ik denk dat
ik toch wel in die
doelgroep val als ik het zo
lees ? “
Pop-up information about LINDA.meiden
Project Angi Studio: http://angistudio.com
Herontwerp LINDA magazine online
abonneren
86. userneeds! @anous
“Zo onder elkaar is duidelijk, je kunt er zo
doorheen”
Sub home Abonnement met
cadeau mobiel
Lange lijst om te scrollen
vormde geen enkel probleem
De footer met menu, werd wel gebruikt
Navigeren met hoofdmenu gebeurde
eerst ronde niet. Sticky menu bood ook
geen oplossing
Project van Angi Studio: http://angistudio.com/
2e ronde
87. userneeds! @anous
User Checks during redesign Greenchoice.nl, project Angi Studio:"
http://angistudio.com/cases/greenchoice.html
88. userneeds! @anous
“Elaborate tests are a waste of resources”
Source: http://www.nngroup.com/articles/why-you-only-need-to-test-with-5-users/
75% of the problems found with 3 or 4 user tests
89. userneeds! @anous
Aantal respondenten
Steve Krug zegt dat 3 testpersonen genoeg zijn,
terwijl Jacob Nielsen het over 5 gebruikers heeft.
Nielsen gaat ervan uit dat je met 5 testpersonen 75% van
de problemen achterhaalt. Daarna zul je niet zoveel nieuwe
problemen meer tegenkomen.
Bij Agile usability testen, per ronde minimaal 2 en idealiter
3 of 4 gebruikers
92. userneeds! @anous
Basishouding
• Toon: warm, rustig, zachtjes, harmonieus
• Houding: open, uitnodigend, naar voren gebogen, rustig aankijken
• Sfeer: belangstellend, vertrouwd
• Gedrag: vriendelijk, geïnteresseerd, betrokken, nieuwsgierig
alles wat gebruiker zegt/doet is goed
zelf geen oordeel hebben
Bron: Training Interviewtechnieken van de Rabobank
93. userneeds! @anous
Test wenselijk gedrag
doorbreken
• Niets of heel weinig zeggen
Waar denk je aan? Wil je blijven praten?
• Niet hardop voor zichzelf, maar tegen jou als proefleider
‘Goed om te weten, maar wil je voor jezelf praten, iet tegen
mij?’
• ‘Ik denk dat het voor de meeste mensen heel handig is’
Oke, maar hoe is het voor jou? Waarom?
94. userneeds! @anous
De kunst van de juiste vragen stellen op het
juiste moment
• Taakuitvoering eerst
Niet interfereren, laten aanmodderen dus J
• Evaluatievragen na de taakuitvoering - Actief
luisteren
Luisteren, Samenvatten en Doorvragen
• Evt. extra (open) vragen
Wat kan beter, Hoe benoemen, Aanbevelen?
96. userneeds! @anous
Voorbereiding
Gebruikers uit de doelgroep (geen family and friends!)
• In je omgeving, via netwerk
• Via service desk, nieuwsbrief inschrijvingen, accountmanagement…
• Via een respondentenbureau (bijv. respondenten.nl)
Setting test
• Op locatie gebruiker, in de context van de gebruiker
• Eigen locatie (regel een ruimte waar je niet gestoord wordt)
1 2 3
97. userneeds! @anous
Met betrekking tot het gebruikersdoel
In welke realistische situatie,
welke taak
Gebruikersdoel: De druilerige zondag doorkomen met mijn
vrienden, naar een leuke film.
• Situatieschets : Het is zondagochtend en het regent, je
hebt zin om naar de film te gaan met je vrienden vanmiddag
en gaat meteen kijken
• Taak Kijk op <site> voor een film om met je vrienden
naartoe te gaan vanmiddag.
Zeg niet: Gebruik <site> en zoek naar een film om naartoe
te gaan vanmiddag. Vertel me waar je op geklikt hebt
1 2 3
98. userneeds! @anous
Testplan template User Check
<Onderwerp> User check
Gewijzigd op < datum > door <persoon>
Doelstellingen test
3-5 doelen van de test
- Waarom de user check?
- Wat wil je leren?
- Welke hypothese heb je opgesteld?
Gebruikers
De primaire en/of secondaire gebruikersgroep(en) die als respondenten/participanten benaderd worden
- Welke karakteristieken hebben ze?
- Waar verschillen gebruikersgroepen in van elkaar?
Situatieschets of scenario
Korte beschrijving van de gebruiker haar/zijn situatie of context van gebruik voor de taak die wordt uitgevoerd
- Welke informatie moet je de gebruiker geven zodat hij/zij zich kan inleven in de situatie om de taak uit te kunnen
voeren
Taken
De taken die uitgevoerd moeten worden
- Welke taak/taken voeren gebruikers meestal uit?
- Welke taak/taken zijn relevant voor de testdoelen?
----------
Interview vooraf
Welke vragen vooraf wil je stellen om meer te weten te komen over de gebruiker en haar /zijn situatie
mbt jouw dienst/product
- Hoe pakt de gebruiker het nu aan? (bijv. tav zoeken van een product; uitvoeren van een activiteit )
- Wat vindt de gebruiker belangrijk en waarom?
<zie ook de Interview Cheatsheet van UX module 2)>
1 2 3
101. userneeds! @anous
• 1 proefleider
• 1 observator (1 is noodzakelijk, jij kunt niet alles vastleggen als
proefleider. 2 of meer mag, maar te veel kan de gebruiker afleiden)
• Testopstelling: proefleider en observator zitten
schuin achter de respondent (kunnen meekijken
op device en gezichtsuitdrukking zien)
• Audio opname (via je telefoon) ter naslag en evt. live screen capture bijv.
Via http://www.airsquirrels.com/reflector/ ofhttp://www.telestream.net/screenflow/overview.htm
• Evt. Video-opname van de gebruiker via laptop. Wat ook kan, maar maakt het
minder eenvoudig: Video opname apparatuur
Testopstelling en Rollen
1 2 3
102. userneeds! @anous
Hoe observeer je?
Alles waarvan je denkt dat het van belang is, interessant is, naleeswaardig is,
schrijf je op (ook positieve dingen):
• Wat je ziet dat de gebruiker doet
• Wat je de gebruiker hoort zeggen (ook quotes)
• Wat je ziet dat er gebeurt op de site door een actie van de gebruiker
Denk ook aan uitdrukkingen van emoties die de revue passeren
Elke observatie op 1 geeltje
Oordeel niet, bedenk nog geen oplossingen
103. userneeds! @anous
Uitvoer van de user check
a. Voorgesprek
Introductie: doel test en duur + opname toestemming
Kort interview, wie heb je voor je
b. Situatie en Taakopdracht(en)
• Hardopdenk instructies, niet jij wordt getest
• (Prototype uitleg)
• Taak voorleggen/vertellen
• Taak hardop denkend laten uitvoeren, niet onderbreken
c. Evaluatie taak
• Open vragen, pad doorlopen, verwachtingen checken en
doorvragen
d. Afsluitende vragen,
bedanken en evt. vergoeding of incentive geven.
1 2 3
104. userneeds! @anous
a. Voorbeeld Voorstellen
In spreekstijl
Hallo, hoe is het met u? Fijn dat u tijd voor ons vrijmaakt!
Mijn naam is Anouschka Scholten. Ik neem dit interview af en met mij
is <naam collega> die het interview vastlegt. Ook hebben we <naam>
meegenomen, hij werkt sinds kort bij ons en kijkt graag een keertje
mee.
Wij zijn van Userneeds en helpen <organisatie x> met het neerzetten
van websites en in dit geval eigenlijk meer een webapplicatie.
<Organisatie x> vindt het belangrijk dat de webapplicatie gemakkelijk
werkt voor degenen die er mee aan de slag gaan.
Daarom willen we u een aantal vragen stellen en u de eerste
ontwerpschetsen voorleggen.
Het interview neemt ongeveer een uur in beslag.
Heeft u er bezwaar tegen als we de sessie opnemen ter naslag ?
Alles wat we bespreken en opnemen wordt vertrouwelijk behandeld!
Heeft u nog vragen?
105. userneeds! @anous
a. Voorbeeld Vragen vooraf
Persoon & Context
1. Wat is uw leeftijd (voor zover onbekend).
2. Hoe ziet uw (werk)dag er uit? (doorvragen om te achterhalen wat
focus heeft/wat niet en hoe, om aan te sluiten bij de taak zo dadelijk)
3. Zit u vaak op internet, waar gebruikt u het zoal voor: e-mailen, sites
bekijken, bankzaken regelen? (Ervaringsvraag)
4. Gebruikt u internet ook op uw mobiel? Zo ja, welk type/wanneer/
waarvoor/ hoe vaak?
En op een tablet? Zo ja, welk type/wanneer/waarvoor/ hoe vaak?
5. Wat maakt dat u met een glimlach op staat (om te gaan werken, dat
u er echt zin in heeft)?
6. Waar ligt u wel eens wakker van, vindt u minder makkelijk (in uw
werk)?
106. userneeds! @anous
b. Voorbeeld instructies (1)
Prototype instructie
We testen een ontwerp en daarvoor maken we gebruik van een prototype. Het
prototype presenteert webpagina’s zoals het moet gaan worden. Dit betekent dat
niet alles klikbaar is of werkt en dat onderdelen niet ingevuld zijn.
Schrik dus niet als er iets niet werkt, daar kunt u niets aan doen!
<Na voorleggen van de situatieschets en opdracht>
Hardopdenk instructie (formeel)
Tijdens het uitvoeren van de taak wil ik u vragen om hardop te praten terwijl u bezig
bent: probeer alles waar u aan denkt, hardop te verwoorden. Dus ook al denkt u
tussendoor ‘ik moet niet vergeten nog boodschappen te doen’ ik wil het allemaal
horen, niks is fout! Zegt u niets dan zal ik vragen waar u aan denkt.U praat niet tegen
mij, maar voor uzelf en ik zal dus ook geen antwoord geven.
Hardopdenk instructie (minder formeel)
Ga uw gang en…
Als u zo de site doorloopt, wilt u proberen hardop te zeggen wat u denkt?
Niet tegen mij, maar voor uzelf?
Niets is fout, alles is goed, bijv. ook ’wat is dit nou weer?!’
107. userneeds! @anous
a en b Voorbeeld Testsessie agenda en instructies (2)
Onderdeel Duur in
minuten
1 IntroducJe en interview vooraf 10
2 Taakopdrachten (hardopdenkend) + evaluaJe
per taak
30
3 Overall evaluaJe/vragen 10
4 AfsluiJng
Agenda per testsessie!
Elke respondent doorloopt één testsessie van driekwartier tot maximaal een uur. Een
sessie bestaat uit de volgende onderdelen:!
!
!
!
!
!
!
!
!
Introductie en interview vooraf (20 min.)!
• Welkom, koffie/thee/water!
• Korte achtergrondschets geven van de doelstellingen van de test (organisatie vindt
het belangrijk dat datgene wat wordt ontwikkeld ook te gebruiken is en
gewaardeerd wordt…. etc.).!
!
Benadrukken: niet de persoon wordt getest maar het ontwerp, hij/zij hoeft zich
niet druk te maken over wat anderen ervan vinden, we zijn geïnteresseerd in
haar/zijn/ervaringen.!
• Uitleg over hoe lang het ongeveer duurt en wat de respondent te wachten
staat (agenda).!
• Gegevens worden vertrouwelijk behandeld.!
• Toestemming vragen om opname.!
108. userneeds! @anous
d. Voorbeeld Afronding sessie
Voorbeeld overall vragen
• Mist u iets? Zou u zo aan de slag kunnen denkt u? Waarom wel/niet? Wat heeft
u nog nodig?
• Hoe zou het beter kunnen vindt u? Waarom?
• Als u de website zoals u deze heeft gezien, zou omschrijven in 3 woorden,
welke woorden zou u dan noemen? (Bijv. standaard, spannend, warm, saai,…
Waarom per woord, in welke mate).
• Zou je deze site/dit product aanbevelen bij anderen?
(schaal van 1 Zeer onwaarschijnlijk naar 10 Zeer waarschijnlijk))
Afronding
Hartelijk dank voor uw medewerking! Hoe heeft u het interview ervaren? Bent u evt.
bereid nogmaals deel te nemen aan een interview?
Vindt u het goed als we een fotootje van u nemen voor het verslag dat alleen aan de
betrokken projectleden wordt getoond? Uw foto wordt absoluut niet zonder uw
toestemming verspreid!
109. userneeds! @anous
Evaluatie en bevindingen
1 2 3
Per groep
• Verzamel de bevindingen op een
flipover
• Categoriseer ze (wat hoort bij elkaar)
• Wat zijn de grootste issues (tav
doelstellingen van de test)?
Geef per groep de top 3
• Voeg bij elkaar
111. userneeds! @anous
Oplossingsrichtingen
verzamelen en prioriteren
Per groep
1 Maak een lijst met mogelijke verbeterpunten
(volgorde is nog niet van belang, alles is goed)
2 Per verbeterpunt (in impact/effort matrix)
• Prioriteer de Impact (tav test-/gebruikersdoel):
1 Lage impact
2 Gemiddelde impact
3 Hoge Impact
• Maak een inschatting van de inzet van expertise, tijd en/of geld:
1 Kost veel moeite
2 Lastiger door te voeren
3 Eenvoudig door te voeren
• Bepaal met de verantwoordelijke belanghebbenden wat verbeterd
wordt voor de hertest en voer dat door
112. userneeds! @anous
Impact & Effort matrix
Impact: creates high/low value for users
effort: high/low effort in terms of time, knowledge, tools, people…
Source: http://www.innovationgames.com/impact-effort-matrix/
Doe dit met het
hele team
incl. beslisser(s)
114. userneeds! @anous
Hertest hypothese formuleren
In de lean startup methode wordt elke validatiemoment via hypotheses
getest. Dit zou ook hier toegepast kunnen worden:
Op basis van de 1e user check ronde, denken we dat de
UX verbetert door
{een herindeling van..; toevoegen van persoonlijke artikelen; het
toevoegen van testimonials; een subtielere manier van feed
forward; beter contrast…}
We hebben gelijk wanneer in de 2e ronde user checks
{dit en dat gebeurt of juist niet gebeurt, gezegd wordt; gezien
wordt; op geklikt wordt…}
en daardoor {gebruikersdoel x} (beter) bereikt wordt.
115. userneeds! @anous
Check deze video
Rocket Surgery Made Easy by Steve Krug:
Usability Test Demo https://youtu.be/QckIzHC99Xc
Hoe enthousiasmeer je anderen om usability testen toe te passen
https://userbrain.net/blog/excite-people-about-usability-testing
117. userneeds! @anous
Een succesvolle UX vraagt om
regelmatig gericht contact met klanten
Hoe meer exposure hours met eindgebruikers (offline) hoe
meer focus en een optimalere UX – elk teamlid in ieder
geval elke 6 weken 2 uur
Fast Path to a Great UX — Increased Exposure Hours
h"ps://medium.com/@jmspool/fast-path-to-a-great-ux-increased-exposure-hours-
afde796f2e43#.fffrrevyw