Aanbesteden nu en in de toekomst onzekerheid tijdens implementatiefase

1. Gemeentedagen 2015
Martine Vidal & Tobias Schäfers
Advocaten Europees en Mededingingsrecht
Aanbesteden nu en in de toekomst:
onzekerheid tijdens implementatiefase?

2. Inhoudsopgave
1. Introductie
2. Aanbestedingswet vs. Richtlijn 2014/24/EU
3. Verwachte implicaties voor de praktijk
4. Overgangsfase

3. Spelregels
3
Quizvragen / Casussen
Groen of Rood
Extra punten zijn mogelijk

4. Casus 1
Hoeveel nieuwe Aanbestedingsrichtlijnen zijn
aangenomen in Brussel?
Groen: 2
Rood: 3
4

5. Introductie
Nieuwe aanbestedingsrichtlijnen
1. Aanbestedingsrichtlijn 2014/24/EU: klassieke sectoren
2. Richtlijn 2014/25/EU: publieke nutsfuncties
3. Richtlijn 2014/23/EU: concessies
 28 maart 2014 definitieve tekst gepubliceerd
 Implementatie uiterlijk 18 april 2016
5

6. Introductie
Implementatie in Aanbestedingswet; wetsvoorstel
 Ministerie van EZ neemt leiding in implementatie
 Overheden en bedrijfsleven worden betrokken bij implementatie
 Conceptteksten wijziging Aanbestedingswet 2012 beschikbaar maart 2015?
 Belanghebbenden krijgen gelegenheid om te reageren op het wetsvoorstel
6

7. Introductie
Veel beleidsopties, enkele voorbeelden
1. Procedureregels voor verstrekken sociale diensten
2. Termijn voor ontvangst van inschrijving bepalen samen met geselecteerde gegadigden
3. Onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande aankondiging voor uitdrukkelijk vermelde
bijzondere gevallen
7

8. Introductie
Evaluatie Aanbestedingswet; wetsvoorstel
 Art. 4.29 Aanbestedingswet 2012: binnen twee jaar na inwerkingtreding wordt de wet
geëvalueerd
 Juli 2014 is Ministerie van EZ gestart met evaluatie
 Zijn ambities van Aanbestedingswet gehaald?
Verbeteren toegang voor ondernemers.
Verbeteren naleving aanbestedingsregels.
Verlagen van administratieve lasten.
Uniformering van aanbestedingspraktijk.
Ruimte bieden aan innovatie en duurzaamheid.
8

9. Aanbestedingswet vs. Richtlijn 2014/24/EU
9
Top 10 wijzigingen
1
• ‘Lagere’ aanbestedende diensten
2
• Verduidelijking begrippen
3
• ‘Sociale’ diensten
4
• Alleenrecht & inbesteding
5
• Past performance
6
• Wezenlijke wijziging
7
• 2B-dienst verdwijnt
8
• Toegang MKB
9
• Onderhandelen inschrijftermijn
10
• Levenscycluskosten

10. Verduidelijking begrippen
10
Overheidsopdracht ≠ subsidie
Ondernemers: rechtsvorm niet bepalend
Onregelmatige vs. onaanvaardbare vs.
ongeschikte inschrijving
Combinaties: alles is mogelijk

11. ‘Lagere’ aanbestedende diensten
11
Aanbestedende dienst
Publiekrechtelijke
instelling
Centrale
overheidsinstantie
Niet-centrale aanbestedende dienst
Regionale
overheidsinstanties
Lokale
overheidsinstanties
 Voor regionale/lokale
overheidsinstanties
geldt een
vereenvoudigde
regeling voor
aanbestedingen
 Volstaan met
vooraankondiging
 In overleg treden over
termijnen

12. Casus 2: Advocaatdiensten
U schrikt ‘s nachts wakker omdat u zich realiseert dat binnenkort het
huidige contract met AKD afloopt.
De laatste aanbestedingsprocedure georganiseerd door de gemeente
had AKD glansrijk gewonnen. Maar nu 4 jaar verder (alle verlengingen
benut), moet u opnieuw gaan aanbesteden.
Maar moet dit eigenlijk wel?
Groen: Ja
Rood: Nee
12

13. Onderscheid 2A & 2B dienst vervalt
13
Traditionele
onderscheid
afgeschaft
Introductie
‘sociale en
andere
specifieke
diensten’
Drie stappen om te bepalen
of dienst aanbestedings-
plichtig is:
1. Helemaal uitgezonderd
(zie bijv. artikel 10)
2. Verlicht regime voor
‘sociale en andere
specifieke diensten’:
voorafgaande publicatie,
maar verhoogde drempel
(€ 750.000)
3. Volledig regime

14. Samenwerking aanbestedende diensten
14
Alleenrecht(art.11)
Plaatsing van
overheidsopdracht aan
(samenwerkings-
verband)
aanbestedende
dienst(en) op basis van
een alleenrecht valt
niet onder de Richtlijn
Inbesteding(art.12)
Opdracht aan andere private
of publiekrechtelijke
rechtspersoon “onder
controle” van de
aanbestedende dienst valt
niet onder de richtlijn
Geldt ook voor opdrachten
tussen “dochter-
ondernemingen” en van
“dochter(s)” aan de
aanbestedende dienst
Geldt ook voor “gezamenlijke
controle” door samen-
werkingsverband
aanbestedende diensten

15. Casus 3
De gemeente organiseert een aanbesteding en stelt
daarbij de eis dat niet één inschrijver alle percelen kan
winnen.
Kan het stellen van deze eis?
Groen: Ja
Rood: Nee
15

16. 16
Toegang MKB
Beperken aantal percelen waarvoor ondernemer
kan inschrijven
Beperken aantal percelen dat aan één inschrijver
kan worden gegund, mits dit niet minder voordelig
is dan alles aan één partij te gunnen
Uniform Europees Aanbestedingsdocument
Elektronisch aanbesteden
Flexibiliteit procedures
Ruimer gebruik onderhandelingsprocedure met
bekendmaking + concurrentiegerichte dialoog
Introductie nieuwe procedure ‘innovatief
partnerschap’
Kortere termijnen openbare en niet-openbare
procedure

17. Casus 4: slechte ervaring
De gemeente nodigt 5 partijen uit voor een meervoudig onderhandse
procedure. De zittende aanbieder onderneming Z wordt niet
uitgenodigd.
Een boze directeur van onderneming Z stormt het gemeentehuis binnen
en komt bij jou verhaal houden. Jij stelt je op het standpunt dat in het
verleden door Z niet goed is gepresteerd en dat Z daardoor niet is
uitgenodigd.
Z geeft aan dat slechte ervaringen uit het verleden niet mogen worden
meegenomen. Jij geeft aan dat dit wel het geval is en verwijst naar de
nieuwe Aanbestedingsrichtlijn art. 57.
Wie heeft gelijk?
Groen: Z
Rood: Y
17

18. Slechte ervaring uit verleden
18
Uitsluiting mogelijk op basis van slechte
ervaring met inschrijver
Inschrijver krijgt kans om bewijs van onschuld
te leveren
Maximaal 3 jaar na relevant gebeurtenis

19. Gunningscriteria
19
 EMVI is uitgangspunt, maar niet langer gunnings-
criterium -> beste prijs-kwaliteitsverhouding
 Kostenelement is verplicht, mag ook vaste prijs zijn
 Aantal voorbeelden van prijs-kwaliteitcriteria, waaronder
ervaring van bij de opdracht betrokken personeel
 Nieuw: Levenscycluskosten
 Dekt alle fasen van het bestaan; verwerving,
gebruik, onderhoud, inzameling/recycling

20. Casus 5: Werking Nieuwe Richtlijn
• Gemeente start in 2014 aanbesteding voor een werk.
In april 2014 wordt p-v gepubliceerd met 9 inschrijfsommen.
• Vervolgens wordt de aanbesteding ingetrokken.
• In januari 2015 start de gemeente een nieuwe aanbesteding voor het werk (wel met
wijziging van het aantal percelen en de weging van kwaliteit).
• Ondernemer start kort geding en stelt zich op het standpunt dat de gemeente hier niet kan
heraanbesteden. Volgens de ondernemer is geen sprake van een wezenlijk gewijzigde
opdracht. Ondernemer verwijst daarbij naar art. 72 Nieuwe Aanbestedingsrichtlijn
2014/24/EU.
Groen: Ja, ondernemer kan een beroep op nieuwe Aanbestedingsrichtlijn
Rood: Nee, kan niet
20

21. Wezenlijke wijziging
21
 Verduidelijking wat in ieder geval geen wezenlijke
wijzigingen zijn:
 Meerwerk kan onder bepaalde voorwaarden en met 50% limiet
 De minimis: werken 15% en diensten & leveringen 10% en
beneden de drempelwaarde
 Rechtsopvolging opdrachtnemer (bijv. fusie of overname
faillissement)
 Let op: bepaalde wijzigingen vergen het opnieuw plaatsen van
een publicatie
 Wijziging(en) aanbestedingsstukken -> verlenging inschrijvingstermijn
 Nieuwe aanbesteding is alleen vereist bij wezenlijke wijzigingen van de overeenkomst!

22. Overgangsfase
22
Nu geldend recht: Aanbestedingswet 2012 en die is
gebaseerd op Aanbestedingsrichtlijn 2004/18/EG en
Europese jurisprudentie
Nog geen jurisprudentie waarin nieuwe Aanbestedingsrichtlijn
2014/24/EU direct is betrokken
Wel goed om nu al te betrekken in (toekomstig) beleid en
advisering

23. Wij houden liever geen afstand
Koffie?

24. Martine Vidal
088- 253 5052
mvidal@akd.eu
Tobias Schäfers
088- 253 5082
tschafers@akd.eu