ο κωνσταντίνος καβάφης και οι συμβουλές του προς τους νέουςtondion
μια αναλυτική παρουσίαση του διδακτικού - συμβουλευτικού ύφους της ποίησης του Κ. Καβάφη - ερμηνευτική προσέγγιση διαφόρων ποιημάτων του, τα οποία απευθύνονται κυρίως στους νέους και ασχολούνται με θέματα όπως το εφήμερο και η ματαιότητα της ζωής, η έννοια της μοίρας, η φθορά των νιάτων από τον αδυσώπητο χρόνο, η σύνεση και η εμπειρία των μεγαλύτερων γενεών κ.α.
ο κωνσταντίνος καβάφης και οι συμβουλές του προς τους νέουςtondion
μια αναλυτική παρουσίαση του διδακτικού - συμβουλευτικού ύφους της ποίησης του Κ. Καβάφη - ερμηνευτική προσέγγιση διαφόρων ποιημάτων του, τα οποία απευθύνονται κυρίως στους νέους και ασχολούνται με θέματα όπως το εφήμερο και η ματαιότητα της ζωής, η έννοια της μοίρας, η φθορά των νιάτων από τον αδυσώπητο χρόνο, η σύνεση και η εμπειρία των μεγαλύτερων γενεών κ.α.
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας - Το γραπτό των πανελλαδικών εξετάσεωνPanagiotis Prentzas
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ): Τι πρέπει να προσέξουν οι υποψήφιοι κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων στη δομή των απαντήσεών τους, αλλά και στην εμφάνιση του γραπτού τους.
Μπορείτε να δείτε και τη διαδραστική παρουσίαση στο www.study4economy.edu.gr.
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
Κ.Π.Καβαφης
1. 1
Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ
Κι αν δεν μπορείς να κάμεις
την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε
τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την
εξευτελίζεις
μες την πολλή συνάφεια του
κόσμου,
Μες στες πολλές κινήσεις και
ομιλίες.
(από το "Όσο μπορείς")
2. 2
Αυτοβιογραφικό σημείωμα του Κ.Π.
Καβάφη
«Είμαι Κωνσταντινουπολίτης την
καταγωγήν, αλλά εγεννήθηκα στην
Αλεξάνδρεια - σ' ένα σπίτι της οδού
Σερίφ· μικρός πολύ έφυγα, και
αρκετό μέρος της παιδικής μου
ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία.
Κατόπιν επισκέφθην την χώραν
αυτήν μεγάλος, αλλά για μικρόν
χρονικόν διάστημα. Διέμεινα και στη
Γαλλία. Στην εφηβικήν μου ηλικίαν
κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην
Κωνσταντινούπολι. Στην Ελλάδα
είναι πολλά χρόνια που δεν επήγα.
Η τελευταία μου εργασία ήταν
υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν
γραφείον εξαρτώμενον από το
υπουργείον των Δημοσίων Έργων
της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά,
Γαλλικά και ολίγα Ιταλικά».
3. 3
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης
γεννήθηκε στις 29 Απριλίου 1863
στην Αλεξάνδρεια, όπου οι γονείς
του, εγκαταστάθηκαν
εγκαταλείποντας την
Κωνσταντινούπολη το 1840. Μετά
το θάνατο του πατέρα του το 1870
η οικογένεια εγκαταστάθηκε στην
Αγγλία (Λίβερπουλ και Λονδίνο)
όπου έμεινε μέχρι το 1876. Στην
Αλεξάνδρεια ο Kαβάφης
διδάχτηκε Αγγλικά, Γαλλικά και
Ελληνικά με οικοδιδάσκαλο και
συμπλήρωσε τη μόρφωσή του για
ένα-δύο χρόνια στο Ελληνικό
Εκπαιδευτήριο της Αλεξάνδρειας.
Έζησε επίσης για τρία χρόνια,
που ήταν τα κρισιμότερα στην
ψυχοδιανοητική του διαμόρφωση,
στην Πόλη (1882-84).
4. 4
Το 1897 ταξίδεψε στο Παρίσι και το
1903 στην Αθήνα, χωρίς από τότε να
μετακινηθεί από την Αλεξάνδρεια για
τριάντα ολόκληρα χρόνια. Ύστερα
από περιστασιακές απασχολήσεις σε
χρηματιστηριακές επιχειρήσεις,
αποφάσισε να γίνει δημόσιος
υπάλληλος και διορίστηκε σε ηλικία
59 χρονών στο Υπουργείο Δημοσίων
Έργων 1922.
5. 5
Από το 1886 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα
επηρεασμένα από τους Αθηναίους ρομαντικούς
ποιητές, χωρίς να τον έχει επηρεάσει καθόλου η
στροφή της γενιάς του 80. Από το 1891, όταν
εκδίδει σε αυτοτελές φυλλάδιο το ποίημα Κτίσται,
και ιδίως το 1896, όταν γράφει τα Τείχη,το πρώτο
αναγνωρισμένο, εμφανίζονται τα χαρακτηριστικά
των ώριμων ποιημάτων του.
Ο Καβάφης είναι γνωστός για την ειρωνεία του,
ένα μοναδικό συνδυασμό λεκτικής και δραματικής
ειρωνείας.[1]. Πολλοί όμως από τους
αλλόγλωσσους ομότεχνους και αναγνώστες του
(π.χ. Όντεν, Φόρστερ) αρχικά γνώρισαν και
αγάπησαν τον ερωτικό Καβάφη.[2]
6. 6
Το 1932, ο Καβάφης, άρρωστος από
καρκίνο του λάρυγγα, πήγε για θεραπεία
στην Αθήνα, όπου παρέμεινε αρκετό
διάστημα, εισπράττοντας μια θερμότατη
συμπάθεια από το πλήθος των θαυμαστών
του. Επιστρέφοντας όμως στην
Αλεξάνδρεια, η κατάστασή του
χειροτέρεψε. Εισήχθη στο Νοσοκομείο της
Ελληνικής Κοινότητας, όπου και πέθανε
στις 29 Απριλίου του 1933, τη μέρα που
συμπλήρωνε 70 χρόνια ζωής.
7. 7
Η ΟΙΚΙΑ ΚΑΒΑΦΗ
Η Οικία - Μουσείο Καβάφη, όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της
ζωής του ο Αλεξανδρινός ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης (1863 –
1933), βρίσκεται στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, στον αριθ. 4 της
οδού Κ. Καβάφη, όπως μετονομάστηκε πρόσφατα προς τιμήν του
ποιητή η πρώην οδός Σαρμ ελ-Σεϊχ (Charm el-Sheik).
Όσο ζούσε στο σπίτι αυτό ο Καβάφης, ο δρόμος μπροστά στο σπίτι
του ονομαζόταν οδός Λέψιους (Lepsius), από το όνομα του
Γερμανού αιγυπτιολόγου Ρίχαρντ Λέψιους (1851 – 1915). Το 1907,
ο Καβάφης μετακόμισε από την οδό Ροζέτας, όπου ζούσε, στο
δεύτερο όροφο της τριώροφης πολυκατοικίας της οδού Λέψιους, σ’
ένα τμήμα της πόλης όπου ζούσαν πολλοί Έλληνες.
Το σπίτι του Καβάφη, στο τμήμα αυτό της οδού Λέψιους που το
ονόμαζαν «Μασσαλία», βρισκόταν στην πολύ κακόφημη συνοικία
Αταρίν (Attarin), αλλά στο σπίτι του Καβάφη «είχαν πάντα ζήσει
καθώς πρέπει άνθρωποι». Στο ισόγειο του σπιτιού λειτουργούσε
για πολλά χρόνια ένας οίκος ανοχής. Και οι πόρνες, όπως
διηγούταν ο Καβάφης, ήταν πολύ ευγενικές μαζί του.
8. 8
Απέναντι από το σπίτι του Καβάφη ήταν το ελληνικό νοσοκομείο και στην
άλλη γωνία το ελληνορθόδοξο πατριαρχείο του Αγίου Σάββα, αλλά και
συγκεντρωμένοι οι οίκοι ανοχής της πόλης. Ο Καβάφης συνήθιζε να λέει:
Πού θα μπορούσα να ζήσω καλύτερα? Κάτω από μένα ο οίκος ανοχής
θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας. Κι εκεί είναι η εκκλησία όπου
συγχωρούνται οι αμαρτίες. Και παρακάτω το νοσοκομείο, όπου
πεθαίνουμε».
Το σπίτι του Καβάφη στην πολυκατοικία της οδού Λέψιους ήταν ένα
διαμέρισμα με μπαλκόνι στο δεύτερο πάτωμα του κτιρίου, που κάποτε
πρέπει να είχε όψη επιβλητική. Από τις πέντε μέχρι τις οκτώ τα βράδια, ο
Καβάφης δεχόταν στο κόκκινο σαλόνι του σπιτιού τους φίλους του κι
ανάμεσά τους πολλούς επισκέπτες από την Ελλάδα. Στο διαμέρισμα
υπήρχαν αντικείμενα που ανήκαν στην οικογένεια του ποιητή: παλιά
ξυλόγλυπτα, βελούδινες πολυθρόνες, τραπεζάκια με ψηφιδωτό φίλντισι,
μεταξωτά μαξιλάρια και πορσελάνινες λάμπες πάνω σε μαρμάρινα
τραπέζια. Παντού στους τοίχους υπήρχαν οικογενειακά πορτρέτα.
Ο Καβάφης πέθανε στο σπίτι αυτό στις 2 η ώρα το πρωί της 29ης Απριλίου
1933, ημέρα των γενεθλίων του, σε ηλικία 70 χρονών. Η κηδεία του έγινε το
απόγευμα της ίδιας ημέρας από τη γειτονική εκκλησία του Αγίου Σάββα και
ενταφιάστηκε στον οικογενειακό τάφο του ελληνικού νεκροταφείου.
9. 9
ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΒΑΦΗ
Μετά το θάνατο του Καβάφη
το 1933, το διαμέρισμά του
στην οδό Λέψιους
μετατράπηκε για ένα διάστημα
σε φθηνό πανδοχείο, την
Πανσιόν Αμίρ. Το 1991, ο
Κωστής Μοσκώφ, ως
μορφωτικός σύμβουλος της
Πρεσβείας της Ελλάδος στην
Αίγυπτο, πρωτοστάτησε για τη
μετατροπή του σπιτιού του
Καβάφη σε μουσείο. Το
Μουσείο Καβάφη, αφιερωμένο
στη ζωή και το έργο του
ποιητή, εγκαινιάστηκε και
άνοιξε για το κοινό στις 16
Νοεμβρίου 1992.
10. 10
Αν και τα έπιπλα του ποιητή, που βρίσκονταν στο
διαμέρισμά του, πουλήθηκαν από τους κληρονόμους του,
έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτογραφιών. Η
προσωπική βιβλιοθήκη του Καβάφη διασώθηκε ανέπαφη
από τον καθηγητή Γεώργιο Σαββίδη. Στο Μουσείο Καβάφη
διατηρούνται: σπάνιο βιβλιογραφικό υλικό, μεταφράσεις της
ποίησης του Καβάφη σε 20 γλώσσες, χειρόγραφα, βιβλία
του και περισσότερα από 3.000 άρθρα και εργασίες που
έχουν γραφτεί για την ποίησή του. Έχουν συγκεντρωθεί
επίσης κειμήλια του ποιητή, το εικονοστάσι του και πορτρέτα
του.
Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη σε έναν άλλο
Αλεξανδρινό συγγραφέα, το Στρατή Τσίρκα. Το Μουσείο
Καβάφη λειτουργεί υπό την αιγίδα του πολιτιστικού τμήματος
της Ελληνικής Πρεσβείας στο Κάιρο και είναι ανοικτό για το
κοινό.
11. 11
ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
Το σώμα των Καβαφικών ποιημάτων περιλαμβάνει: Τα 154
ποιήματα που αναγνώρισε ο ίδιος (τα λεγόμενα
Αναγνωρισμένα), τα 37 Αποκηρυγμένα ποιήματά του, τα
περισσότερα νεανικά, σε ρομαντική καθαρεύουσα, τα οποία
αργότερα αποκήρυξε, τα Ανέκδοτα, δηλαδή 75 ποιήματα
που βρέθηκαν τελειωμένα στα χαρτιά του, καθώς και τα 30
Ατελή, που βρέθηκαν στα χαρτιά του χωρίς να έχουν πάρει
την οριστική τους μορφή. Τύπωσε ο ίδιος το 1904 μια μικρή
συλλογή με τον τίτλο Ποιήματα, στην οποία περιέλαβε τα
ποιήματα: Φωνές, Επιθυμίες, Κεριά, Ένας γέρος, Δέησις, Οι
ψυχές των γερόντων, Το πρώτο σκαλί, Διακοπή,
Θερμοπύλες, Τα παράθυρα, Περιμένοντας τους βαρβάρους,
Απιστία και Τα άλογα του Αχιλλέως. Η συλλογή, σε 100-200
αντίτυπα, κυκλοφόρησε ιδιωτικά.
12. 12
Το 1910 τύπωσε πάλι τη συλλογή του, προσθέτοντας αλλά
επτά ποιήματα: Τρώες, Μονοτονία, Η κηδεία του
Σαρπηδόνος, Η συνοδεία του Διονύσου, Ο Βασιλεύς
Δημήτριος, Τα βήματα και Ούτος εκείνος. Και αυτή η
συλλογή διακινήθηκε από τον ίδιο σε άτομα που εκτιμούσε.
Το 1935 κυκλοφόρησε στην Αθήνα, με επιμέλεια της Ρίκας
Σεγκοπούλου, η πρώτη πλήρης έκδοση των (154)
Ποιημάτων του, που εξαντλήθηκε αμέσως. Δύο ακόμη
ανατυπώσεις έγιναν μετά το 1948.
Ο ποιητής επεξεργάζονταν επίμονα κάθε στίχο, κάποτε για
χρόνια ολόκληρα, προτού τον δώσει στην δημοσιότητα. Σε
αρκετές από τις εκδόσεις του υπάρχουν διορθώσεις από το
χέρι του και συχνά όταν επεξεργαζόταν ξανά τα ποιήματά
του τα τύπωνε διορθωμένα.
13. 13
ΟΙ ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΤΗΣ
ΚΑΒΑΦΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ
Ο ίδιος είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε τρεις κατηγορίες:
τα ιστορικά, τα φιλοσοφικά και τα ηδονικά ή αισθησιακά.[3]
Τα ιστορικά ποιήματα εμπνέονται κυρίως από την
ελληνιστική περίοδο, και στα περισσότερα έχει εξέχουσα
θέση η Αλεξάνδρεια. Αρκετά άλλα προέρχονται από την
ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα και το Βυζάντιο, χωρίς να
λείπουν και ποιήματα με μυθολογικές αναφορές (πχ Τρώες).
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ο Καβάφης δεν
εμπνέεται καθόλου από το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν,
δηλαδή την επανάσταση του ΄21, αλλά ούτε και από την
κλασική αρχαιότητα. Οι περίοδοι που επιλέγει είναι περίοδοι
παρακμής ή μεγάλων αλλαγών και οι περισσότεροι ήρωές
του είναι "ηττημένοι".
14. 14
Στα αισθησιακά ή ηδονιστικά ποιήματα, που
είναι και τα πιο λυρικά, κυριαρχεί η ανάμνηση και η
αναπόληση. Αυτό που προκαλεί τα συναισθήματα
δεν είναι το παρόν, αλλά το παρελθόν, και πολύ
συχνά ο οραματισμός
Τα φιλοσοφικά ποιήματα ονομάζονται από
άλλους "διδακτικά". Ο Ε.Π.Παπανούτσος τα
διαίρεσε στις εξής ομάδες: ποιήματα με
"συμβουλές προς ομοτέχνους", δηλαδή ποιήματα
για την ποίηση, και ποιήματα που πραγματεύονται
άλλα θέματα, όπως το θέμα των Τειχών, την
έννοια του χρέους (Θερμοπύλες), της ανθρώπινης
αξιοπρέπειας (Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον), της
μοίρας(Καισαρίων) κ.α.
15. 15
Διαχωρίζοντας το ποιητικό του έργο σε
φιλοσοφικό, ιστορικό και ηδονικό, στα ποιήματά
του αποτυπώνονται το ερωτικό στοιχείο, τη
φιλοσοφική του σκέψη και η ιστορική του γνώση.
Όσον αφορά στα ιστορικά του ποιήματα ιδιαίτερα,
οφείλουμε να λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι τα
συνέθεσε βιώνοντας την ατμόσφαιρα μιας πόλης
που έγινε κατά το ελληνιστικό της παρελθόν
χωνευτήρι λαών και σταυροδρόμι πολιτισμών. Οι
ήρωές του είναι γνωστά ιστορικά πρόσωπα ή
γεννήματα της φαντασίας του και ο ποιητής
αφηγείται στους χαρακτήρες που πλάθει
ανθρώπινες συμπεριφορές σημαδεμένες από
πρόσκαιρο της επιτυχίας και τη μοίρα που
εξουδετερώνει την ανθρώπινη θέληση.
16. 16
Πόλεις της ανατολικής Μεσογείου -ιδιαίτερα η Αλεξάνδρεια όπως
προαναφέρθηκε- είναι ο τόπος που λαμβάνουν χώρα τα περιστατικά των
ποιημάτων και σύμφωνα με το περιεχόμενό τους χαρακτηρίζονται από τους
σύγχρονους σχετικά ερευνητές της καβαφικής ποιητικής ως ψευδοϊστορικά,
ιστορικοφανή και ιστοριογενή. Τη διαφορετικότητα ανάμεσα στα ιστορικά
του ποιήματα επισήμανε ο ίδιος ο ποιητής, χωρίς όμως να τους δώσει
ιδιαίτερη ονομασία. Εισηγητής του όρου «ψευδοϊστορικό» είναι ο Σεφέρης
για να διαχωρίσει με αυτόν τα ποιήματα που χρησιμοποιούν το ιστορικό
υλικό μεταφορικά, αλληγορικά δημιουργώντας ψεύτικες ιστορίες.[4] Ο Ι. Μ.
Παναγιωτόπουλος με τη σειρά του εισηγήθηκε τον όρο «ιστορικοφανή».
Εκεί εντάσσει τα ιστορικά ποιήματα, των οποίων τα φανταστικά πρόσωπα
εμπλέκονται σε ιστορικό πλαίσιο που επενδύει την πλοκή.[5] Ο Μιχάλης
Πιερής θεώρησε αναγκαίο τον όρο «ιστοριογενή» για τα ποιήματα που
γεννήθηκαν από άμεσο ιστορικό υλικό.[5]
Τέλος τα ερωτικά ή αισθησιακά ποιήματα του ηδονικού κύκλου του Καβάφη
αποτελούν αναμνήσεις πραγματοποιημένων ή μη ερώτων εκφράζοντας τον
ιδιότυπο ερωτισμό του, για τον οποίο έχουν τεθεί αρκετές αμφιβολίες.[2][6]
[7][8]
17. 17
Η ΜΟΡΦΗ
Η γλώσσα και η στιχουργική μορφή των
ποιημάτων του Καβάφη ήταν ιδιόρρυθμες
και πρωτοποριακές για την εποχή. Τα
βασικά χαρακτηριστικά τους είναι:
ιδιότυπη γλώσσα, μείγμα καθαρεύουσας
και δημοτικής, με ιδιωματικά στοιχεία της
Κωνσταντινούπολης
εξαιρετικά λιτός λόγος, με ελάχιστα επίθετα
(όσα υπάρχουν έχουν πάντα ιδιαίτερη
σημασία, δεν είναι ποτέ συμβατικά,
κοσμητικά επίθετα)
18. 18
ουδέτερη γλώσσα, σχεδόν πεζολογική, μακριά
από τις ποιητικές συμβάσεις της εποχής. Η
γλώσσα δεν αποκαλύπτει τα συναισθήματα
εξαιρετικά σύντομα ποιήματα
ιαμβικός ρυθμός αλλά τόσο επεξεργασμένος που
συχνά είναι δύσκολο να διακριθεί
σχεδόν ολοκληρωτική απουσία ομοιοκαταληξίας
ιδιαίτερη σημασία στα σημεία στίξης: παίζουν ρόλο
για το νόημα (πχ ειρωνεία) ή λειτουργούν ως
οδηγίες απαγγελίας (πχ χαμήλωμα του τόνου της
φωνής στις παρενθέσεις).
19. 19
Ο ΠΟΙΗΤΗΣ
Ο Καβάφης, όπως κάθε ποιητής, λειτουργεί
κυρίως μέσω των συμβόλων. Η τέχνη του είναι η
συγκέντρωση αρχετύπων, που δίνουν ένα
φευγαλέο υπαινικτικό νόημα στο λόγο του. Αντλεί
μνήμες από το παρελθόν, από τη συλλογική ψυχή
της φυλής και τις αποθέτει στο παρόν, ενίοτε ως
προειδοποίηση για τα μελλούμενα. Είναι τέτοια η
σχέση του με τη συλλογική ψυχή και τα
περιεχόμενά της, που θεωρείται προδρομικός της
σχέσης της λογοτεχνίας του 20ου αιώνα με τη
συλλογική συνείδηση.[9]
20. 20
Η συμβολιστική του τάση είναι έντονη και συνδυάζεται με
λόγο λιτό αλλά διαχρονικά επίκαιρο. Η ειρωνική διάθεση,
αυτό που αποκλήθηκε καβαφική ειρωνεία συνδυάζεται με
την τραγικότητα της πραγματικότητας, για να καταστεί
κοινωνικά διδακτική και οι ηδονιστικοί του προσανατολισμοί
ανακατεύονται με κοινωνικές επισημάνσεις. Αναμφίβολα δεν
είναι εύκολο να οριοθετήσει κανείς ξεκάθαρα σε θεματικούς
κύκλους την ποιητική του Καβάφη. Η ιστορία ανακατεύεται
με τις αισθήσεις και το στοχασμό σε μια ενιαία οντότητα,
αυτήν πιθανώς που ο ίδιος ο Καβάφης προσδιορίζει ως
«ενιαίο καβαφικό κύκλο», αλλά σε κάθε ξεχωριστή
περίπτωση, στον αμέσως επόμενο στίχο, η εναλλαγή
δικαιώνει όσους χαρακτήρισαν την καβαφική ποίηση
πρωτεϊκή.
21. 21
Η ΑΠΗΧΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ
Το έργο του Καβάφη άργησε να βρει απήχηση, καθώς η ιδιότυπη ποίησή
του, η απογυμνωμένη από τα παραδοσιακά λυρικά σχήματα, με την εξίσου
ιδιότυπη γλώσσα ερχόταν σε αντίθεση με τον δημοτικισμό που επικρατούσε
τότε με κύριο εκπρόσωπο τον Κωστή Παλαμά
Πρώτος παρουσίασε με εγκωμιαστικά λόγια τον Καβάφη στην Αθήνα ο Γρ.
Ξενόπουλος το 1903 με το άρθρο του στο περιοδικό Παναθήναια
Η φήμη του, όμως, εδραιώνεται μετά το 1920, οπότε παρουσιάζεται και το
πρώτο του αφιέρωμα στο περιοδικό Ποιητική Τέχνη
Η επίδρασή του στη γενιά του ΄30 είναι μεγάλη
Σήμερα ο Καβάφης θεωρείται από τους κορυφαίους ποιητές όχι μόνο της
ελληνικής αλλά και της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας
Σήμερα η ποίησή του όχι μόνο έχει επικρατήσει στην Ελλάδα, αλλά και
κατέλαβε μία εξέχουσα θέση στην όλη ευρωπαϊκή ποίηση, ύστερα από τις
μεταφράσεις των ποιημάτων του αρχικά στα Γαλλικά, Αγγλικά, Γερμανικά
και κατόπιν σε πολλές άλλες γλώσσες.
22. 22
ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΙΚΕΣ ΡΗΣΕΙΣ
Οι τα φαιά φορούντες και περί ηθικής
λαλούντες.
Ίσως το φως νάναι μια νέα τυραννία.
Ποιος ξέρει τι καινούργια πράγματα θα
δείξει.
Υπάρχουν Αλήθεια και Ψεύδος άρα γε;
ή υπάρχει μόνον Νέον και Παλαιόν, και
το Ψεύδος είναι απλώς το γήρας της
αληθείας;
23. 23
Όπως μπορείς πια δούλεψε,
μυαλό.
Ο παντρεμένος ζει σαν σκύλος και
πεθαίνει σαν άνθρωπος. Ο
ανύπανδρος ζει σαν άνθρωπος και
πεθαίνει σαν σκύλος.
Δεν αποθνήσκουν οι θεοί. Η πίστις
αποθνήσκει του αχαρίστου όχλου
των θνητών.
24. 24
Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα
συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή
σου,
Αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός
σου. (από την "Ιθάκη")
Και μες στη τέχνη πάλι, ξεκουράζομαι
απ’ την δούλεψή της.
Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια
μέρα που πρέπει το μεγάλο ΝΑΙ ή το
μεγάλο ΟΧΙ να πούνε.
25. 25
Την εμορφιά έτσι πολύ ατένισα,
που πλήρης είναι αυτής η όρασίς μου.
Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς
βαρβάρους;
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια
λύσις. ("Περιμένοντας τους βαρβάρους")
Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι’ άλλα κλαίει.
Τον έπαινο του Δήμου και των
σοφιστών,
Τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα εύγε. (από
το "Η Σατραπεία")
26. 26
Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος,
αποχαιρέτα την Αλεξάνδρεια που φεύγει. (από
το "Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον")Η Ιθάκη σ’
έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια. (από την
"Ιθάκη")Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους
δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους….
Δεν έχει πλοίο για σε δεν έχει οδό.
Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ,
σ’ όλη τη γη τη ρήμαξες. (από το "Η πόλις")
27. 27
Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασεν η ώρα.
Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασαν τα χρόνια.
(από το "Απ' τες εννιά")
Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ
μεγάλα κι υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη
…
Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον.
Ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον
έξω. (από τα "Τείχη")
Όποιος απέτυχε, όποιος ξεπέσει,
τι δύσκολο να μάθει της πενίας
την νέα γλώσσα και τους νέους τρόπους.
28. 28
Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες. (από το
"Θερμοπύλες")
Όμως απ’ τ’ άλλα πιο πολύ με άγγιξε το
άσμα
το Τραπεζούντιον, με την παράξενή του
γλώσσα,
και με την λύπη των Γραικών των
μακρινών εκείνων
που ίσως όλο πίστευαν που θα
σωθούμε ακόμη.
29. 29
Το έργον των θεών διακόπτομεν εμείς,
τα βιαστικά κι άπειρα όντα της στιγμής.
Α βεβαιότατα «πλην Λακεδαιμονίων»
Είναι κι αυτή μια στάσις. Νιώθεται.
…
Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!
30. 30
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ - ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΑ
1896-1904
[1897] Τείχη
[1897] Ενας γέρος
[1897] Τα άλογα του Αχιλλέως
[1898] Δέησις
[1898] Η κηδεία του Σαρπηδόνος
[1899] Κεριά
[1899] Το πρώτο σκαλί
[1901] Che fece .... il gran rifiuto
[1901] Η ψυχές των γερόντων
[1901] Διακοπή
[1903] Τα παράθυρα
[1903] Θερμοπύλες
[1904] Απιστία
[1904] Περιμένοντας τους Βαρβάρους
[1904] Φωνές
[1904] Επιθυμίες
31. 31
1905-1915
[1905] Τρώες
[1906] Ο Βασιλεύς Δημήτριος
[1907] Η Συνοδεία του Διονύσου
[1908] Μονοτονία
[1909] Ούτος Εκείνος
[1909] Τα βήματα
[1910] Η Πόλις
[1910] Η Σατραπεία
[1911] Μάρτιαι Ειδοί
[1911] Τελειωμένα
[1911] Τυανεύς Γλύπτης
[1911] Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον
[1911] Ιωνικόν
[1911] Η Δόξα των Πτολεμαίων
[1911] Ιθάκη
[1911] Τα επικίνδυνα
[1912] Φιλέλλην
[1912] Ηρώδης Αττικός
[1912] Αλεξανδρινοί Βασιλείς
[1912] Επέστρεφε
32. 32
[1912] Στην εκκλησία
[1913] Πολύ σπανίως
[1913] Οσο μπορείς
[1913] Του μαγαζιού
[1913] Επήγα
[1914] Λυσίου γραμματικού τάφος
[1914] Ευρίωνος τάφος
[1914] Πολυέλαιος
[1914] Μακρυά
[1915] Σοφοί δε προσιόντων
[1915] Ο Θεόδοτος
[1915] Στου καφενείου την είσοδο
[1915] Ομνύει
[1915] Μια νύχτα
[1915] Θάλασσα του πρωϊού
[1915] Ζωγραφισμένα
[1915] Οροφέρνης
[1915] Η Μάχη της Μαγνησίας
[1915] Μανουήλ Κομνηνός
[1915] Η δυσαρέσκεια του Σελευκίδου
33. 33
1916-1918
[1916] Οταν διεγείρονται
[1916] Εν τη οδώ
[1916] Ενώπιον του αγάλματος του Ενδυμίωνος
[1917] Εν πόλει της Οσροηνής
[1917] Πέρασμα
[1917] Για τον Αμμόνη, που πέθανε 29 ετών, στα 610
[1917] Ένας Θεός των
[1917] Εν εσπέρα
[1917] Ηδονή
[1917] Γκρίζα
[1917] Ιασή Τάφος
[1917] Εν Τω Μηνί Αθύρ
[1917] Ετσι πολύ ατένισα
[1917] Ιγνατίου τάφος
[1917] Μέρες του 1903
[1917] Η προθήκη του καπνοπωλείου
34. 34
[1918] Καισαρίων
[1918] Θυμήσου, σώμα...
[1918] Λάνη τάφος
[1918] Νόησις
[1918] Η διορία του Νέρωνος
[1918] Πρέσβεις απ' την Αλεξάνδρεια
[1918] Αριστόβουλος
[1918] Εις το επίνειον
[1918] Αιμιλιανός Μονάη, Αλεξανδρεύς
, 628-655 μ.Χ.
[1918] Απ'τες εννιά
[1918] Κάτω απ΄το σπίτι
[1918] Το διπλανό τραπέζι
35. 35
1919-1933
[1919] Ο ήλιος του απογεύματος
[1919] Ίμενος
[1919] Των Εβραίων (50 μ.Χ.)
[1919] Να μείνει
[1919] Δημητρίου Σωτήρος (162-150 π.Χ.)
[1919] Του Πλοίου
[1920] Είγε Ετελεύτα
[1920] Νέοι της Σιδώνος (400 μ.Χ.)
[1920] Για Νάρθουν-
[1920] Ο Δαρείος
[1920] Αννα Κομνηνή
[1921] Βυζαντινός Άρχων, Εξόριστος, Στιχουργών
[1921] Η Αρχή των
[1921] Εύνοια του Αλεξάνδρου Βάλα
[1921] Μελαγχολία του Ιάσονος Κλεάνδρου· ποιητού εν Κομμαγηνή
· 595 μ.Χ.
[1921] Ο Δημάρατος
[1921] Εκόμισα εις την Τέχνη
[1921] Από την σχολήν του περιωνύμου φιλοσόφου
[1921] Τεχνουργός Κρατήρων
[1922] Υπέρ της Αχαϊκής Συμπολιτείας πολεμήσαντες
36. 36
[1922] Προς τον Αντίοχον Επιφανή
[1922] Σ' ένα βιβλίο παλιό-
[1923] Εν απογνώσει
[1923] Ο Ιουλιανός, ορών ολιγωρίαν
[1923] Επιτύμβιον Αντιόχου, βασιλέως Κομμαγηνής
[1923] Θέατρον της Σιδώνος (400 μ.Χ.)
[1924] Ο Ιουλιανός εν Νικομηδεία
[1924] Πριν τους αλλάξει ο Χρόνος
[1924] Ηλθε για να διαβάσει
[1924] Το 31 π.Χ. στην Αλεξάνδρεια
[1924] Ο Ιωάννης Καντακουζηνός υπερισχύει
[1925] Τέμεθος, Αντιοχεύς· 400 μ.Χ.
[1925] Από υαλί χρωματιστό
[1925] Το 25ον έτος του βίου του
[1925] Εις Ιταλικήν παραλίαν
[1925] Στο πληκτικό χωριό
[1925] Απολλώνιος ο Τυανεύς εν Ρόδω
[1926] Η αρρώστια του Κλείτου
[1926] Εν δήμω της Μικράς Ασίας
[1926] Ιερεύς του Σεραπίου
[1926] Μέσα στα καπηλειά
[1926] Μεγάλη συνοδεία εξ ιερέων και λαϊκών
[1926] Σοφιστής απερχόμενος εκ Συρίας
[1926] Ο Ιουλιανός και οι Αντιοχείς
[1927] Αννα Δαλασσηνή
[1927] Μέρες του 1896
[1927] Δύο νέοι, 23 έως 24 ετών
37. 37
[1927] Παλαιόθεν Ελληνίς
[1927] Μέρες του 1901
[1928] Ουκ έγνως
[1928] Ένας νέος, της Τέχνης του Λόγου - στο 24ον έτος του
[1928] Εν Σπάρτη
[1928] Εικών εικοσιτριετούς νέου καμωμένη από φίλον του ομήλικα,
ερασιτέχνην
[1928] Εν μεγάλη Ελληνική αποικία, 200 π.Χ.
[1928] Ηγεμών εκ δυτικής Λιβύης
[1928] Κίμων Λεάρχου, 22 ετών, σπουδαστής Ελληνικών γραμμάτων (εν Κυρήνη
)
[1928] Εν πορεία προς την Σινώπην
[1928] Μέρες του 1909, '10, και '11
[1929] Μύρης· Αλεξάνδρεια του 340 μ.Χ.
[1929] Αλέξανδρος Ιανναίος, και Αλεξάνδρα
[1929] Ωραία λουλούδια και άσπρα ως ταίριαζαν πολύ
[1929] Άγε, ω βασιλεύ Λακεδαιμονίων
[1929] Στον ίδιο χώρο
[1930] Ο καθρέπτης στην είσοδο
[1930] Ρωτούσε για την ποιότητα
[1930] Ας φρόντιζαν
[1931] Κατά τες συνταγές αρχαίων Ελληνοσύρων μάγων
[1931] Στα 200 π.Χ.
[1932] Μέρες του 1908
[1933] Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας
38. 38
ΤΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ
] [More happy thou, performing Member]
[1882] Leaving Therapia
[1882;] Darkness and Shadows
[1884;] Αν μ' Ηγάπας
[1884;] Προς τας Κυρίας
[1884;] Ο Βεϊζαδές προς την Ερωμένην του
[1884] [Dunya Guzeli]
[1885] Όταν, φίλοι μου, αγαπούσα...
[1885] Το Νιχώρι
[1891] Αλληλουχία κατά τον Βωδελαίρον
[1892] [Η Κόρη του Μενκερά]
[1892] «Nous n'osons plus chanter les roses»
[1892] Ινδική Εικών
[1892] Πελασγική Εικών
[1892] Το Μετέπειτα
[1892] Οι Μιμίαμβοι του Ηρώδου
[1892] Κυανοί Οφθαλμοί
39. 39
[1893] [Οι Τέσσαρες Τοίχοι της Κάμαράς μου]
[1893] Έμπορος Αλεξανδρεύς
[1893] Λαγίδου Φιλοξενία
[1893] Εν τω Κοιμητηρίω
[1893] Πριάμου Νυκτοπορία
[1893] Επιτάφιον
[1893] Θεατής Δυσαρεστημένος
[1894] Όποιος Απέτυχε
[1894] Το Πιόνι
[1894] Τρόμος
[1894] Στο Σπίτι της Ψυχής
[1894] [Βροχή]
[1895] [La Jeunesse Blanche]
[1895] Γνωρίσματα
[1895] Αιωνιότης
[1896] Σύγχυσις
[1896] Λήθη
[1896] Σαλώμη
[1896] Χαλδαϊκή Εικών
[1896] Ο Ιουλιανός εν τοις Μυστηρίοις
[1897] Η Τράπεζα του Μέλλοντος
[1897] [Αδύνατα]
[1897] Πρόσθεσις
[1897] Ανθοδέσμαι
[1898] Λοεγκρίν
40. 40
[1898] Η Υποψία
[1899;] Στρατηγού Θάνατος
[1899] Η Επέμβασις των Θεών
[1899] Ο Βασιλεύς Κλαύδιος
[1899] Η Ναυμαχία
[1900] Όταν ο Φύλαξ είδε το Φως
[1900] Οι Εχθροί
[1903] Τεχνητά Άνθη
[1903;] Θεόφιλος Παλαιολόγος
[1903;] Δυνάμωσις
[1904] Ο Σεπτέμβρης του 1903
[1904] Ο Δεκέμβρης του 1903
[1904] Ο Γεννάρης του 1904
[1904] Σταις Σκάλαις
[1904] Στο Θέατρο
[1906] Ποσειδωνιάται
[1907] Το Τέλος του Αντωνίου
[1908] 27 Ιουνίου 1906, 2 μ.μ.
[1908] Κρυμμένα
[1911] Έρωτος Άκουσμα
[1913] «Τα δ' άλλα εν Άδου τοις κάτω μυθήσομαι»
41. 41
[1913] Έτσι
[1914] Επάνοδος από την Ελλάδα
[1914] Φυγάδες
[1915] Κι ακούμπησα και πλάγιασα στες
κλίνες των
[1917] Μισή Ώρα
[1917] Σπίτι με Κήπον
[1917] Μεγάλη Εορτή στου Σωσιβίου
[1917] Συμεών
[1919] Ο Δεμένος Ώμος
[1920] Νομίσματα
[1921] Πάρθεν
[1923] Απ'το Συρτάρι
42. 42
ΤΑ ΑΠΟΚΗΡΥΓΜΕΝΑ
[1886] Βακχικόν
[1886] Ο Ποιητής και η Μούσα
[1891] Κτίσται
[1892] Λόγος και Σιγή
[1892] Σαμ ελ Νεσίμ
[1892] Αοιδός
[1893] Vulnerant Omnes, Ultima Necat
[1893] Καλός και Κακός Καιρός
[1894] Τιμόλαος ο Συρακούσιος
[1894] Η Ψήφος της Αθηνάς
[1894] Το Καλαμάρι
43. 43
[1894] Φωναί Γλυκείαι
[1895] Ελεγεία των Λουλουδιών
[1895] Ώραι Μελαγχολίας
[1896] Ο Οιδίπους
[1896] Ωδή και Ελεγεία των Οδών
[1896] Πλησίον Παραθύρου Ανοικτού
[1896] Ένας Έρως
[1896] Μνήμη
[1897] Ο Θάνατος του Αυτοκράτορος Τακίτου
[1897] Τα Δάκρυα των Αδελφών του Φαέθοντος
[1897] Τα Βήματα των Ευμενίδων
[1897] Η Αρχαία Τραγωδία
[1897] Ο Οράτιος εν Αθήναις
[1898] Φωνή απ' την Θάλασσα
[1898] Οι Ταραντίνοι Διασκεδάζουν
[1898] Η Κηδεία του Σαρπηδόνος