Θερμοπύλες, Καβάφης

1. Το σπίτι του ΚαβάφηΤο σπίτι του Καβάφη
Φωτογραφία 1Φωτογραφία 1

2. Το σπίτι του ΚαβάφηΤο σπίτι του Καβάφη
Φωτογραφία 2Φωτογραφία 2

3. Φωτογραφία 3Φωτογραφία 3

4. Φωτογραφία 4Φωτογραφία 4

5. Φωτογραφίες 5Φωτογραφίες 5
Διαβατήριο ΚαβάφηΔιαβατήριο Καβάφη
Ιδιόχειρο σημείωμα με το ποίημαΙδιόχειρο σημείωμα με το ποίημα
«Θερμοπύλες»«Θερμοπύλες»

7. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΌ ΤΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΌ ΤΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ
ΟΟ Κωνσταντίνος ΚαβάφηςΚωνσταντίνος Καβάφης γεννήθηκε στιςγεννήθηκε στις 29 Απριλίου29 Απριλίου 18631863 στηνστην ΑλεξάνδρειαΑλεξάνδρεια, όπου οι γονείς του,, όπου οι γονείς του,
εγκαταστάθηκαν εγκαταλείποντας τηνεγκαταστάθηκαν εγκαταλείποντας την ΚωνσταντινούποληΚωνσταντινούπολη τοτο 18401840. Ήταν το ένατο παιδί του Πέτρου Καβάφη. Ήταν το ένατο παιδί του Πέτρου Καβάφη
(1814-1870), μεγαλέμπορου βαμβακιού. Η μητέρα του ανήκε σε παλιά Φαναριώτικη οικογένεια της(1814-1870), μεγαλέμπορου βαμβακιού. Η μητέρα του ανήκε σε παλιά Φαναριώτικη οικογένεια της
Κωνσταντινούπολης. Και τα δυο αυτά στοιχεία, η εμπορική ιδιότητα του πατέρα και η αρχοντιά της μητέραςΚωνσταντινούπολης. Και τα δυο αυτά στοιχεία, η εμπορική ιδιότητα του πατέρα και η αρχοντιά της μητέρας
συντέλεσαν σημαντικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του ποιητή.συντέλεσαν σημαντικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του ποιητή.
Μετά το θάνατο του πατέρα του και την σταδιακή διάλυση της οικογενειακής επιχείρησης, η οικογένειαΜετά το θάνατο του πατέρα του και την σταδιακή διάλυση της οικογενειακής επιχείρησης, η οικογένεια
εγκαταστάθηκε στηνεγκαταστάθηκε στην ΑγγλίαΑγγλία ((ΛίβερπουλΛίβερπουλ καικαι ΛονδίνοΛονδίνο) όπου έμεινε μέχρι το 1876. Στην Αλεξάνδρεια ο Kαβάφης) όπου έμεινε μέχρι το 1876. Στην Αλεξάνδρεια ο Kαβάφης
διδάχτηκεδιδάχτηκε ΑγγλικάΑγγλικά,, ΓαλλικάΓαλλικά καικαι ΕλληνικάΕλληνικά με οικοδιδάσκαλο και συμπλήρωσε τη μόρφωσή του για ένα-δύο χρόνιαμε οικοδιδάσκαλο και συμπλήρωσε τη μόρφωσή του για ένα-δύο χρόνια
στο Ελληνικό Εκπαιδευτήριο τηςστο Ελληνικό Εκπαιδευτήριο της ΑλεξάνδρειαςΑλεξάνδρειας. Έζησε επίσης για τρία χρόνια, που ήταν τα κρισιμότερα στην. Έζησε επίσης για τρία χρόνια, που ήταν τα κρισιμότερα στην
ψυχοδιανοητική του διαμόρφωση, στηνψυχοδιανοητική του διαμόρφωση, στην ΠόληΠόλη (1882-84).(1882-84).
ΤοΤο 18971897 ταξίδεψε στοταξίδεψε στο ΠαρίσιΠαρίσι και τοκαι το 19031903 στηνστην ΑθήναΑθήνα, χωρίς από τότε να μετακινηθεί από την, χωρίς από τότε να μετακινηθεί από την ΑλεξάνδρειαΑλεξάνδρεια γιαγια
τριάντα ολόκληρα χρόνια. Ύστερα από περιστασιακές απασχολήσεις σε χρηματιστηριακές επιχειρήσεις,τριάντα ολόκληρα χρόνια. Ύστερα από περιστασιακές απασχολήσεις σε χρηματιστηριακές επιχειρήσεις,
αποφάσισε να γίνει δημόσιος υπάλληλος και διορίστηκε σε ηλικία 59 χρονών στο Υπουργείο Δημοσίων Έργωναποφάσισε να γίνει δημόσιος υπάλληλος και διορίστηκε σε ηλικία 59 χρονών στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων
τοτο 19221922..
Από τοΑπό το 18861886 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα επηρεασμένα από τους Αθηναίους ρομαντικούς ποιητές, χωρίς ναάρχισε να δημοσιεύει ποιήματα επηρεασμένα από τους Αθηναίους ρομαντικούς ποιητές, χωρίς να
τον έχει επηρεάσει καθόλου η στροφή της γενιάς του 80. Από το 1891, όταν εκδίδει σε αυτοτελές φυλλάδιο τοτον έχει επηρεάσει καθόλου η στροφή της γενιάς του 80. Από το 1891, όταν εκδίδει σε αυτοτελές φυλλάδιο το
ποίημαποίημα ΚτίσταιΚτίσται, και ιδίως το 1896, όταν γράφει τα, και ιδίως το 1896, όταν γράφει τα ΤείχηΤείχη,το πρώτο αναγνωρισμένο, εμφανίζονται τα,το πρώτο αναγνωρισμένο, εμφανίζονται τα
χαρακτηριστικά των ώριμων ποιημάτων του.χαρακτηριστικά των ώριμων ποιημάτων του.
Ο Καβάφης είναι γνωστός για την ειρωνεία του, ένα μοναδικό συνδυασμό λεκτικής και δραματικής ειρωνείας.Ο Καβάφης είναι γνωστός για την ειρωνεία του, ένα μοναδικό συνδυασμό λεκτικής και δραματικής ειρωνείας.[1][1]..
Πολλοί όμως από τους αλλόγλωσσους ομότεχνους και αναγνώστες του (π.χ.Πολλοί όμως από τους αλλόγλωσσους ομότεχνους και αναγνώστες του (π.χ. ΌντενΌντεν,, ΦόρστερΦόρστερ) αρχικά γνώρισαν) αρχικά γνώρισαν
και αγάπησαν τον ερωτικό Καβάφη.και αγάπησαν τον ερωτικό Καβάφη.[2][2]
ΤοΤο 19321932, ο Καβάφης, άρρωστος από καρκίνο του λάρυγγα, πήγε για θεραπεία στην Αθήνα, όπου παρέμεινε, ο Καβάφης, άρρωστος από καρκίνο του λάρυγγα, πήγε για θεραπεία στην Αθήνα, όπου παρέμεινε
αρκετό διάστημα, εισπράττοντας μια θερμότατη συμπάθεια από το πλήθος των θαυμαστών του. Επιστρέφονταςαρκετό διάστημα, εισπράττοντας μια θερμότατη συμπάθεια από το πλήθος των θαυμαστών του. Επιστρέφοντας
όμως στηνόμως στην ΑλεξάνδρειαΑλεξάνδρεια, η κατάστασή του χειροτέρεψε. Εισήχθη στο Νοσοκομείο της Ελληνικής Κοινότητας,, η κατάστασή του χειροτέρεψε. Εισήχθη στο Νοσοκομείο της Ελληνικής Κοινότητας,
όπου και πέθανε στιςόπου και πέθανε στις 29 Απριλίου29 Απριλίου τουτου 19331933, τη μέρα που συμπλήρωνε 70 χρόνια ζωής., τη μέρα που συμπλήρωνε 70 χρόνια ζωής.

8. θεματικοί κύκλοι της καβαφικής ποίησηςθεματικοί κύκλοι της καβαφικής ποίησης
Ο ίδιος είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε τρεις κατηγορίες: τα ιστορικά, ταΟ ίδιος είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε τρεις κατηγορίες: τα ιστορικά, τα
φιλοσοφικά και τα ηδονικά ή αισθησιακά.φιλοσοφικά και τα ηδονικά ή αισθησιακά.[3][3]
1.1. ΤαΤα ιστορικά ποιήματαιστορικά ποιήματα εμπνέονται κυρίως από τηνεμπνέονται κυρίως από την ελληνιστική περίοδοελληνιστική περίοδο, και, και
στα περισσότερα έχει εξέχουσα θέση ηστα περισσότερα έχει εξέχουσα θέση η ΑλεξάνδρειαΑλεξάνδρεια. Αρκετά άλλα προέρχονται. Αρκετά άλλα προέρχονται
από την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα και το Βυζάντιο, χωρίς να λείπουν καιαπό την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα και το Βυζάντιο, χωρίς να λείπουν και
ποιήματα με μυθολογικές αναφορές (πχποιήματα με μυθολογικές αναφορές (πχ ΤρώεςΤρώες). Είναι χαρακτηριστικό το). Είναι χαρακτηριστικό το
γεγονός ότι ο Καβάφης δεν εμπνέεται καθόλου από το πρόσφατο ιστορικόγεγονός ότι ο Καβάφης δεν εμπνέεται καθόλου από το πρόσφατο ιστορικό
παρελθόν, δηλαδή την επανάσταση του ΄21, αλλά ούτε και από την κλασικήπαρελθόν, δηλαδή την επανάσταση του ΄21, αλλά ούτε και από την κλασική
αρχαιότητα. Οι περίοδοι που επιλέγει είναι περίοδοι παρακμής ή μεγάλωναρχαιότητα. Οι περίοδοι που επιλέγει είναι περίοδοι παρακμής ή μεγάλων
αλλαγών και οι περισσότεροι ήρωές του είναι "ηττημένοι".αλλαγών και οι περισσότεροι ήρωές του είναι "ηττημένοι".
2.2. ΤαΤα αισθησιακά ή ηδονικάαισθησιακά ή ηδονικά ποιήματα, που είναι και τα πιο λυρικά, κυριαρχεί ηποιήματα, που είναι και τα πιο λυρικά, κυριαρχεί η
ανάμνηση και η αναπόληση. Αυτό που προκαλεί τα συναισθήματα δεν είναι τοανάμνηση και η αναπόληση. Αυτό που προκαλεί τα συναισθήματα δεν είναι το
παρόν, αλλά το παρελθόν, και πολύ συχνά ο οραματισμόςπαρόν, αλλά το παρελθόν, και πολύ συχνά ο οραματισμός
3.3. ΤαΤα φιλοσοφικάφιλοσοφικά ποιήματα ονομάζονται από άλλους "διδακτικά". Οποιήματα ονομάζονται από άλλους "διδακτικά". Ο
Ε.Π.ΠαπανούτσοςΕ.Π.Παπανούτσος τα διαίρεσε στις εξής ομάδες: ποιήματα με "συμβουλές προςτα διαίρεσε στις εξής ομάδες: ποιήματα με "συμβουλές προς
ομοτέχνους", δηλαδή ποιήματα για την ποίηση, και ποιήματα πουομοτέχνους", δηλαδή ποιήματα για την ποίηση, και ποιήματα που
πραγματεύονται άλλα θέματα, όπως το θέμα τωνπραγματεύονται άλλα θέματα, όπως το θέμα των ΤειχώνΤειχών, την έννοια του χρέους, την έννοια του χρέους
((ΘερμοπύλεςΘερμοπύλες), της ανθρώπινης αξιοπρέπειας (), της ανθρώπινης αξιοπρέπειας (Απολείπειν ο Θεός ΑντώνιονΑπολείπειν ο Θεός Αντώνιον),),
της μοίρας(Καισαρίων) κ.α.της μοίρας(Καισαρίων) κ.α.

9. Η μορφή
.
Η γλώσσα και η στιχουργική μορφή των ποιημάτων του Καβάφη ήταν ιδιόρρυθμες και
πρωτοποριακές για την εποχή. Τα βασικά χαρακτηριστικά τους είναι:
• ιδιότυπη γλώσσα, μείγμα καθαρεύουσας και δημοτικής, με ιδιωματικά στοιχεία της
Κωνσταντινούπολης
• εξαιρετικά λιτός λόγος, με ελάχιστα επίθετα (όσα υπάρχουν έχουν πάντα ιδιαίτερη
σημασία, δεν είναι ποτέ συμβατικά, κοσμητικά επίθετα)
• ουδέτερη γλώσσα, σχεδόν πεζολογική, μακριά από τις ποιητικές συμβάσεις της
εποχής. Η γλώσσα δεν αποκαλύπτει τα συναισθήματα
• εξαιρετικά σύντομα ποιήματα
• ιαμβικός ρυθμός αλλά τόσο επεξεργασμένος που συχνά είναι δύσκολο να διακριθεί
• σχεδόν ολοκληρωτική απουσία ομοιοκαταληξίας
• ιδιαίτερη σημασία στα σημεία στίξης: παίζουν ρόλο για το νόημα (πχ ειρωνεία) ή
λειτουργούν ως οδηγίες απαγγελίας (πχ χαμήλωμα του τόνου της φωνής στις
παρενθέσεις).

10. Ποίημα «Θερμοπύλες»Ποίημα «Θερμοπύλες»
Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή τωνΤιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κι ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,δίκαιοι κι ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία·αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι,γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι,
κι όταν είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόνκι όταν είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν
γενναίοι,γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τουςπλην χωρίς μίσος για τους
ψευδομένους.ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τούς πρέπειΚαι περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοίόταν προβλέπουν (και πολλοί
προβλέπουν)προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κι οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.κι οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.