SlideShare a Scribd company logo
1 of 2
Тригонометрийн функцийн тодорхойлолт, хичээл №1
Бид геометрийн хичээл дээрээ тэгш өнцөгт гурвалжны хурц өнцгийн                  
өнцгүүдийн тухай үзсэн билээ. Энэ ойлголтыг дурын өнцгийн хувьд хэрхэн тодорхойлохыг энэ 
хичээлээр үзэх болно.

             ­ийн тодорхойлолт
             ­г тэгш өнцөгт гурвалжинд хэрхэн тодорхойлсныг дараах зурагт үзүүлэв:




Үүнийг үгээр тэгш өнцөгт гурвалжны хурц өнцгийн синус нь уг өнцгийн эсрэг орших 
катетын уртыг гипотенузын уртад харьцуулсан харьцаа, косинус нь уг өнцөгт налсан 
катетын уртыг гипотенузын уртад харьцуулсан харьцаа гэж бичиж болно.
Одоо энэ тодорхойлолтыг өргөтгөн дурын өнцгийн синус ба косинусыг тодорхойлъё.




Зурагт үзүүлсэнээр координатын эх дээр төвтэй нэгж тойрог аваад       өнцгөө         тэнхлэгээс 
цагийн зүүний эсрэг чиглэлд байгуулъя. Ингэхэд үүсэх цацрагийн нэгж тойрогтой огтлолцох 
цэгийн абсцисс нь       өнцгийн косинус, ординат нь      өнцгийн синус гэж тодорхойлъё. 
Өөрөөр хэлбэл уг цацрагийн нэгж тойрогтой огтлолцох цэгийг       гэвэл      цэг нь 
                координаттай байна.
Энэ тодорхойлолт нь өмнөх тэгш өнцөгт гурвалжин дээр тодорхойлсон тодорхойлолтын өргөтгөл 
болохыг харах тийм ч төвөгтэй биш.
Зурагт үзүүлснээр         тэгш өнцөгт гурвалжны       орой дахь хурц өнцөг нь     байг. Тэгвэл 
I тодорхойлолт болон        нь нэгж тойргийн радиус гэдгийг санавал 



ба нөгөө талаас     цэгийн координат нь             байх нь ойлгомжтой. Иймд II 
тодорхойлолт нь I тодорхойлолтоос өөр биш харин ч дурын өнцгийн синус ба косинусыг 
тодорхойлох бололцоог олгож байгаагаараа давуу юм. 
Нэгэнт өнцгийн синус ба косинусыг тодорхойлсон тул тангенс ба котангенсийг 



гэж тодорхойлох боломжтой. 

More Related Content

What's hot

Lekts02
Lekts02Lekts02
Lekts02Ankhaa
 
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.Lhagvadorj_S
 
тоон дараалл хязгаар лекц№1
тоон дараалл хязгаар лекц№1тоон дараалл хязгаар лекц№1
тоон дараалл хязгаар лекц№1Э. Гүнтулга
 
тойрог 7 р анги
тойрог 7 р ангитойрог 7 р анги
тойрог 7 р ангиgunjee myangabat
 
Lekts01
Lekts01Lekts01
Lekts01Ankhaa
 
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтбагтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтKhishighuu Myanganbuu
 
функц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулахфункц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулахKhishighuu Myanganbuu
 
цахилгаан сөрөг чанар
цахилгаан сөрөг чанарцахилгаан сөрөг чанар
цахилгаан сөрөг чанарTogoo Battuya
 
цахим хичээл 2
цахим хичээл 2цахим хичээл 2
цахим хичээл 2nandia
 
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын муж
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын мужфункцийн тодорхойлогдох муж ба утгын муж
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын мужHorloo Ebika
 
Хатуу биеийн эргэх хөдөлгөөн
Хатуу биеийн эргэх хөдөлгөөнХатуу биеийн эргэх хөдөлгөөн
Хатуу биеийн эргэх хөдөлгөөнBazarragchaa Erdenebileg
 
трапец үзүүлэн
трапец үзүүлэнтрапец үзүүлэн
трапец үзүүлэнHuslen Zaya
 

What's hot (20)

Undrah
UndrahUndrah
Undrah
 
Lekts02
Lekts02Lekts02
Lekts02
 
Молекул кинетик онол
Молекул кинетик онолМолекул кинетик онол
Молекул кинетик онол
 
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
 
тоон дараалл хязгаар лекц№1
тоон дараалл хязгаар лекц№1тоон дараалл хязгаар лекц№1
тоон дараалл хязгаар лекц№1
 
тойрог 7 р анги
тойрог 7 р ангитойрог 7 р анги
тойрог 7 р анги
 
Lekts01
Lekts01Lekts01
Lekts01
 
Olonlog n4
Olonlog n4Olonlog n4
Olonlog n4
 
Lection 4
Lection 4Lection 4
Lection 4
 
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтбагтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
 
функц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулахфункц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулах
 
цахилгаан сөрөг чанар
цахилгаан сөрөг чанарцахилгаан сөрөг чанар
цахилгаан сөрөг чанар
 
цахим хичээл 2
цахим хичээл 2цахим хичээл 2
цахим хичээл 2
 
Lekts 1
Lekts 1Lekts 1
Lekts 1
 
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын муж
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын мужфункцийн тодорхойлогдох муж ба утгын муж
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын муж
 
Хатуу биеийн эргэх хөдөлгөөн
Хатуу биеийн эргэх хөдөлгөөнХатуу биеийн эргэх хөдөлгөөн
Хатуу биеийн эргэх хөдөлгөөн
 
Lection 5
Lection 5Lection 5
Lection 5
 
трапец үзүүлэн
трапец үзүүлэнтрапец үзүүлэн
трапец үзүүлэн
 
Соронзон
СоронзонСоронзон
Соронзон
 
Ediin zasgiin matematic hicheeliin lekts
Ediin zasgiin matematic hicheeliin lektsEdiin zasgiin matematic hicheeliin lekts
Ediin zasgiin matematic hicheeliin lekts
 

Similar to тригонометр

Similar to тригонометр (11)

Hicheel 4
Hicheel 4Hicheel 4
Hicheel 4
 
Тангенс функцийн график
Тангенс функцийн графикТангенс функцийн график
Тангенс функцийн график
 
стериометр.
стериометр.стериометр.
стериометр.
 
нэгдсэн ортогональ проекц12
нэгдсэн ортогональ проекц12нэгдсэн ортогональ проекц12
нэгдсэн ортогональ проекц12
 
семинар2
семинар2семинар2
семинар2
 
Altanbayar
AltanbayarAltanbayar
Altanbayar
 
конус
конусконус
конус
 
семинар4
семинар4семинар4
семинар4
 
Planimetr
PlanimetrPlanimetr
Planimetr
 
Mm lekts10
Mm lekts10Mm lekts10
Mm lekts10
 
Лекц №3
Лекц №3Лекц №3
Лекц №3
 

More from oyunbileg08

эрүү, хоншоорын шүдний эгнээний дунд хэмжээний согогийг
эрүү, хоншоорын шүдний эгнээний дунд хэмжээний согогийгэрүү, хоншоорын шүдний эгнээний дунд хэмжээний согогийг
эрүү, хоншоорын шүдний эгнээний дунд хэмжээний согогийгoyunbileg08
 
заримдаг 9
заримдаг 9заримдаг 9
заримдаг 9oyunbileg08
 
заримдаг 9 2 р ганзул
заримдаг 9 2 р ганзулзаримдаг 9 2 р ганзул
заримдаг 9 2 р ганзулoyunbileg08
 
монголорон 3 r ganzul
монголорон 3 r ganzulмонголорон 3 r ganzul
монголорон 3 r ganzuloyunbileg08
 
цахим нараа
цахим  нараацахим  нараа
цахим нарааoyunbileg08
 
цахим нараа
цахим  нараацахим  нараа
цахим нарааoyunbileg08
 
зүй тогтол
зүй тогтолзүй тогтол
зүй тогтолoyunbileg08
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнoyunbileg08
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнoyunbileg08
 
нээлттэй хичээл
нээлттэй хичээлнээлттэй хичээл
нээлттэй хичээлoyunbileg08
 
бие даалт
бие даалтбие даалт
бие даалтoyunbileg08
 
зөвлөгөө
зөвлөгөөзөвлөгөө
зөвлөгөөoyunbileg08
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнoyunbileg08
 
нээлттэй хичээл
нээлттэй хичээлнээлттэй хичээл
нээлттэй хичээлoyunbileg08
 

More from oyunbileg08 (20)

эрүү, хоншоорын шүдний эгнээний дунд хэмжээний согогийг
эрүү, хоншоорын шүдний эгнээний дунд хэмжээний согогийгэрүү, хоншоорын шүдний эгнээний дунд хэмжээний согогийг
эрүү, хоншоорын шүдний эгнээний дунд хэмжээний согогийг
 
My 4
My 4My 4
My 4
 
му 5
му 5му 5
му 5
 
заримдаг 9
заримдаг 9заримдаг 9
заримдаг 9
 
заримдаг 9 2 р ганзул
заримдаг 9 2 р ганзулзаримдаг 9 2 р ганзул
заримдаг 9 2 р ганзул
 
монголорон 3 r ganzul
монголорон 3 r ganzulмонголорон 3 r ganzul
монголорон 3 r ganzul
 
цахим нараа
цахим  нараацахим  нараа
цахим нараа
 
цахим нараа
цахим  нараацахим  нараа
цахим нараа
 
ус
ус ус
ус
 
зүй тогтол
зүй тогтолзүй тогтол
зүй тогтол
 
цол
цолцол
цол
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүн
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүн
 
нээлттэй хичээл
нээлттэй хичээлнээлттэй хичээл
нээлттэй хичээл
 
бие даалт
бие даалтбие даалт
бие даалт
 
Untitled 1
Untitled 1Untitled 1
Untitled 1
 
зөвлөгөө
зөвлөгөөзөвлөгөө
зөвлөгөө
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүн
 
хичээл
хичээлхичээл
хичээл
 
нээлттэй хичээл
нээлттэй хичээлнээлттэй хичээл
нээлттэй хичээл
 

тригонометр

  • 1. Тригонометрийн функцийн тодорхойлолт, хичээл №1 Бид геометрийн хичээл дээрээ тэгш өнцөгт гурвалжны хурц өнцгийн    өнцгүүдийн тухай үзсэн билээ. Энэ ойлголтыг дурын өнцгийн хувьд хэрхэн тодорхойлохыг энэ  хичээлээр үзэх болно. ­ийн тодорхойлолт ­г тэгш өнцөгт гурвалжинд хэрхэн тодорхойлсныг дараах зурагт үзүүлэв: Үүнийг үгээр тэгш өнцөгт гурвалжны хурц өнцгийн синус нь уг өнцгийн эсрэг орших  катетын уртыг гипотенузын уртад харьцуулсан харьцаа, косинус нь уг өнцөгт налсан  катетын уртыг гипотенузын уртад харьцуулсан харьцаа гэж бичиж болно. Одоо энэ тодорхойлолтыг өргөтгөн дурын өнцгийн синус ба косинусыг тодорхойлъё. Зурагт үзүүлсэнээр координатын эх дээр төвтэй нэгж тойрог аваад   өнцгөө   тэнхлэгээс  цагийн зүүний эсрэг чиглэлд байгуулъя. Ингэхэд үүсэх цацрагийн нэгж тойрогтой огтлолцох  цэгийн абсцисс нь   өнцгийн косинус, ординат нь   өнцгийн синус гэж тодорхойлъё.  Өөрөөр хэлбэл уг цацрагийн нэгж тойрогтой огтлолцох цэгийг   гэвэл   цэг нь   координаттай байна. Энэ тодорхойлолт нь өмнөх тэгш өнцөгт гурвалжин дээр тодорхойлсон тодорхойлолтын өргөтгөл  болохыг харах тийм ч төвөгтэй биш.
  • 2. Зурагт үзүүлснээр   тэгш өнцөгт гурвалжны   орой дахь хурц өнцөг нь   байг. Тэгвэл  I тодорхойлолт болон   нь нэгж тойргийн радиус гэдгийг санавал  ба нөгөө талаас   цэгийн координат нь   байх нь ойлгомжтой. Иймд II  тодорхойлолт нь I тодорхойлолтоос өөр биш харин ч дурын өнцгийн синус ба косинусыг  тодорхойлох бололцоог олгож байгаагаараа давуу юм.  Нэгэнт өнцгийн синус ба косинусыг тодорхойлсон тул тангенс ба котангенсийг  гэж тодорхойлох боломжтой.