ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΤΟΥ 6ου ΓΕΛ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΕΛΕΝΗ ,ΓΙΑΓΚΟΥ ΕΥΛΑΜΠΙΑ, ΔΟΥΛΓΕΡΙΔΟΥ ΕΛΕΟΝΩΡΑ, ΔΡΟΣΟΥ ΜΑΡΙΛΕΝΑ

1. ΑΙΜΑ
ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ
ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ

2. ΤΑΞΗ Α΄
ΤΜΗΜΑ Α΄1
ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΓΙΑΓΚΟΥ ΕΥΛΑΜΠΙΑ
ΔΟΥΛΓΕΡΙΔΟΥ ΕΛΕΟΝΩΡΑ
ΔΡΟΣΟΥ ΜΑΡΙΛΕΝΑ
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:ΧΑΧΟΛΑ ΣΤΕΡΓΙΑΝΗ
,ΧΗΜΙΚΟΣ
6Ο ΓΕΛ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ

3. Τα ερωτήματα που πρόκειται να απαντηθούν με την
εργασία αυτή , είναι τα ακόλουθα:
• Τι είναι το αίμα;
• Ποια η σύσταση του αίματος;
• Ποιος είναι ο ρόλος του αίματος
• Υπάρχουν υποκατάστατα αίματος;
• Μύθος ή πραγματικότητα το τεχνητό αίμα;
• Ποια είναι η αξία της αιμοδοσίας;
• Γιατί πρέπει να γίνω αιμοδότης;
ΤΙΤΛΟΣ: ΑΙΜΑ –ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ
ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ

4. ΑΙΜΑ
Το αίμα είναι ένας πολύ εξειδικευμένος υγρός ιστός.
Αποτελείται από πολλά είδη κυττάρων, τα οποία αιωρούνται σ' ένα
υγρό, το πλάσμα.

5. ΑΙΜΑ
Ερυθρά
αιμοσφαίρια
Λευκά
αιμοσφαίρια
Αιμοπετάλια Πλάσμα
ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ
Τα κύτταρα του αίματος διακρίνονται σε τρεις ομάδες :
• Ερυθρά αιμοσφαίρια
• Λευκά αιμοσφαίρια
• Αιμοπετάλια .
Όλα αυτά τα κύτταρα αποτελούν τα έμμορφα συστατικά του αίματος.
Το κάθε ένα από αυτά επιτελεί διαφορετική λειτουργία.

6. ΑΛΛΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ
Το αίμα αποτελείται κατά 22 % από στερεά
και κατά 78 % από νερό.
Περιέχει αέρια όπως το οξυγόνο, το διοξείδιο του
άνθρακα και το άζωτο και μεταφέρει επίσης σε
μικρές ποσότητες μια μεγάλη ποικιλία διαλυμένων
χημικών ουσιών,
όπως υδατάνθρακες (γλυκόζη), πρωτεΐνες (λευκώ
ματα), ορμόνες, λίπη και αζωτούχες ενώσεις.
Τα πραγματικά κύτταρα και τα διάφορα τμήματά τους
αποτελούν το 45% του όγκου του κυκλοφορούντος
αίματος.
ΕΡΥΘΡΟΠΟΙΗΤΙΝΗ
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ
ΙΝΩΔΟΓΟΝΟ

7. ΠΛΑΣΜΑ
Το πλάσμα καταλαμβάνει το 55% του όγκου του
αίματος και αποτελείται από:
• νερό (90% του όγκου του), μέσα στο οποίο είναι
διαλυμένα
• ανόργανα άλατα,
• ορμόνες,
• πρωτεΐνες,
• θρεπτικές ουσίες κ.ά.
Είναι το υγρό μέρος του αίματος.
Είναι πολύ σημαντικό το πλάσμα να περιέχει τη
σωστή ποσότητα νερού, αλάτων και άλλων ουσιών.

8. ΕΡΥΘΡΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ
• Έχουν το σχήμα αμφίκοιλων δίσκων
διαμέτρου 8 μικρόμετρα και πάχους
2.
• Παράγονται από τον μυελό των
οστών και δεν έχουν πυρήνα.
• Ο μέσος όρος ζωής τους είναι 120
ημέρες, κατά τη διάρκεια του οποίου
διανύει 1.500 χιλιόμετρα καθώς
διασχίζει ολόκληρο το κυκλοφορικό.
• Το κυτταρόπλασμά τους περιέχει
κυρίως αιμοσφαιρίνη, η οποία τους
δίνει το χαρακτηριστικό κόκκινο
χρώμα
 Η εκατοστιαία αναλογία ερυθρών αιμοσφαιρίων ανά μονάδα
όγκου αίματος ονομάζεται αιματοκρίτης.

9. ΕΡΥΘΡΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ
Ο ρόλος των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι
η μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς και
η απομάκρυνση του διοξειδίου του
άνθρακα από αυτούς.

10. Η μεταφορά του οξυγόνου
πραγματοποιείται χάρη σε μία
εξειδικευμένη πρωτεΐνη,
την Αιμοσφαιρίνη.
Η αιμοσφαιρίνη Α,(HbA), που είναι ο
κύριος τύπος αιμοσφαιρίνης στους
ενήλικες, αποτελείται από δύο ζευγάρια
πολυπεπτιδικών αλυσίδων,
δυο αλυσίδες α και δυο αλυσίδες β
(α2β2),
και από 4 ομάδες αίμης, οι οποίες
περιέχουν σίδηρο και μπορούν να
συνδέονται με το οξυγόνο.
ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ

11. ΛΕΥΚΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ
Τα λευκοκύτταρα έχουν σημαντικό
ρόλο στην άμυνα του οργανισμού
και είναι πολύ λιγότερα από τα
ερυθροκύτταρα.
Παράγονται στον ερυθρό μυελό των
οστών και διακρίνονται σε δύο
ομάδες
στα κοκκιώδη και στα μη κοκκιώδη.

12. ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑ
• Παράγονται στον ερυθρό μυελό των οστών
• Ζουν 5-9 ημέρες.
• Έχουν σχήμα ακανόνιστο,
• Στερούνται πυρήνα και είναι άχρωμα .
Τα αιμοπετάλια παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της
πήξης του αίματος

13. ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ
• Μεταφέρει το οξυγόνο στους ιστούς και προσλαμβάνει το διοξειδίο
του άνθρακα από αυτούς , το οποίο οδηγείται στα πνευμόνια ώστε
να αποβληθεί από τον οργανισμό μας .
• Εμποδίζει, με τη διαδικασία της πήξης , την απώλεια υγρών κατά τη
διάρκεια μικροτραυματισμών και παρεμποδίζει την είσοδο
μικροοργανισμών.
• Συμβάλλει στον έλεγχο της ποσότητας νερού και διάφορων χημικών
συστατικών στους ιστούς, καθώς και στη διατήρηση της
θερμοκρασίας του σώματος.
• Συμβάλλει στην ανοσία ,διότι το πλάσμα περιέχει αντιμικροβιακές
ουσίες όπως τις ανοσφαιρίνες, το συμπλήρωμα , την
προπερδίνη,το ινωδογόνο κλπ.

14. ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ
Υποκατάστατο αίματος θεωρείται κάποια ουσία που
παρασκευάζεται στο εργαστήριο και έχει τη δυνατότητα να
εκτελέσει τις λειτουργίες του αίματος στον οργανισμό.
Ο όρος αυτός είναι παραπλανητικός, αφού όλα τα σκευάσματα που
έχουν δημιουργηθεί μέχρι σήμερα, επικεντρώνονται αποκλειστικά
στο ρόλο των ερυθρών αιμοσφαιρίων και ειδικότερα της
αιμοσφαιρίνης, που είναι η ανταλλαγή του οξυγόνου με το
διοξείδιο του άνθρακα στους ιστούς.

15. Τα υποκατάστατα αίματος μπορεί να προέρχονται
• από ανθρώπινο αίμα ή πλάσμα
• να είναι βιοτεχνολογικά προϊόντα . που παράγονται από
τροποποιημένα ζώα (πχ. αγελάδες) ή βακτήρια.
• Ή χημικά συνθετικά που ασκούν όμοια δράση ,μιμούμενα
τα φυσικά συστατικά του ανθρώπινου αίματος.

16. ΤΑ ΔΙΑΛYΜΑΤΑ ΥΠΕΡΦΘΟΡΙΟYΧΟΥ AΝΘΡΑΚΑ
PFC’S
Η πρώτη συνθετική ουσία που
ανακαλύφθηκε, από το 1966 κιόλας,
ήταν ο υπερφθοριούχος άνθρακας΄.
Έχει τη μοναδική ιδιότητα να διαλύει το
οξυγόνο τουλάχιστον 50 φορές
περισσότερο από το πλάσμα.
Το υποκατάστατο αυτό δεν διαλύεται στο
νερό, αλλά μόνο σε ειδικά
γαλακτώματα, ενώ τα σωματίδιά του
είναι περίπου 40 φορές μικρότερα από
τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Αυτό έχει ως
αποτέλεσμα να κυκλοφορούν με
μεγάλη ευχέρεια μέσα στα αγγεία.

17. Μετά από πολλά χρόνια ερευνών,
τα συγκεκριμένα υποκατάστατα αίματος
αρχίζουν να βελτιώνονται σημαντικά
και να είναι αρκετά αποτελεσματικά
και ασφαλή για τους ασθενείς.
Το πρόβλημα είναι ότι τα διαλύματα αυτά,
αν και αδρανή βιολογικά, είναι δυνατό να
προκαλέσουν βλάβες:
1. στη δομή των ιστών
2. αύξηση του κινδύνου λοιμώξεων
3. και προβλήματα πηκτικότητας του αίματος
Ακόμα παρουσιάζονται σημαντικές δυσκολίες
στην εξουδετέρωση ορισμένων συστατικών
τους από το ήπαρ.

18. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΚΑΘΑΡΗΣ
ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗΣ
Η δημιουργία συνθετικού διαλύματος καθαρής αιμοσφαιρίνης,
παρουσίασε από την αρχή των πειραμάτων ένα σοβαρό
πρόβλημα: μετά την παράδοση του οξυγόνου στους ιστούς,
η αιμοσφαιρίνη διασπούνταν σε δύο κομμάτια, τα οποία
μπορούσαν να προκαλέσουν από σοβαρές βλάβες στα
τοιχώματα των αγγείων, μέχρι και νεφρική ανεπάρκεια.
Το πρόβλημα αυτό, με το πέρασμα των χρόνων, ξεπεράστηκε με τη
βοήθεια τόσο της χημείας, όσο και της γενετικής, αφού
παρασκευάστηκαν παράγοντες που συνδέονται με την
αιμοσφαιρίνη δημιουργώντας μεγαλύτερα μόρια, ενισχύοντας τη
σταθερότητα του μορίου της.

19. Eίναι διαλύματα μεγαλομοριακών ουσιών που έχουν την ιδιότητα
κατακράτησης νερού.
Οι μεγαλομοριακές αυτές ουσίες παραμένουν για μακρύ χρονικό διάστημα
στην κυκλοφορία του αίματος και μεταβολίζονται αργά, ώστε να
συγκρατούν νερό και να διατηρούν φυσιολογικό όγκο κυκλοφορούντων
υγρών.
Για τον λόγο αυτόν χρησιμοποιούνται για την αύξηση του όγκου του
αίματος.
Yποκατάστατα αίματος και συστατικά
πρωτεϊνών πλάσματος
Το διάλυμα υδροξυαιθυλαμύλου
έχει την ιδιότητα κατακράτησης
νερού στο μόριό του..

20. Την δεκαετία του ’80
κλωνοποιήθηκε το γονίδιο της
ανθρώπινης ερυθροποιητίνης
και προς τα τέλη της δεκαετίας
άρχισε η παραγωγή της με
τεχνικές ανασυνδυασμένου
DNA.
Χωρίς ερυθροποιητίνη,
τα ερυθρά αιμοσφαίρια δεν
ωριμάζουν και η
οξυγόνωση των
περιφερειακών ιστών είναι
ελλιπής, με συνέπεια την
εκδήλωση αναιμίας.
ΕΡΥΘΡΟΠΟΙΗΤΙΝΗ

21. Παρασκευάσματα ανθρώπινων πρωτεϊνών
παραγόμενα με την τεχνική του ανασυνδυασμένου
DNA.
Ο ανασυνδυασμένος παράγοντας πήξης
IX

22. ΑΙΜΑ ΑΠΌ ΖΑΧΑΡΟΤΕΥΤΛΑ
Μία φυτική πρωτεΐνη που υπάρχει στα ζαχαρότευτλα, θα μπορούσε να
χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ως υποκατάστατο του αίματος, βοηθώντας
έτσι να αντιμετωπιστεί η έλλειψή του που υπάρχει παγκοσμίως.
Η έρευνα βρίσκεται ακόμη στα αρχικά στάδιά της. Αν αυτό όντως γίνει
πραγματικότητα, τότε η «ζαχαρένια» πρωτεΐνη θα μπορούσε να
αξιοποιηθεί αντί για αίμα στις έκτακτες μεταγγίσεις, καθώς επίσης σε
μακροχρόνιους ασθενείς που χρειάζονται αίμα. Παρόλα αυτά η
υλοποίησή της θα πάρει αρκετά χρόνια.

23. ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
Αιμοδοσία είναι η χορήγηση αίματος με την μετάγγιση και κατ'
επέκταση η όλη οργάνωση που ασχολείται με τη λήψη, συντήρηση
και διάθεση του αίματος.

24. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Ν. 19(Ι)/2014
Η ετικέτα του συστατικού πρέπει να περιέχει τα ακόλουθα στοιχεία:
• (α) το επίσημο όνομα του συστατικού,
• (β) τον όγκο ή το βάρος ή τον αριθμό κυττάρων του συστατικού, ανάλογα
με την περίπτωση,
• (γ) το μοναδικό αριθμητικό ή αλφαριθμητικό κωδικό της αιμοδοσίας,
• (δ) το όνομα του κέντρου αίματος παραγωγής,

25. • (ε) την ομάδα ΑΒΟ (δεν απαιτείται για το πλάσμα που
προορίζεται μόνο για κλασμάτωση),
• (στ) την ομάδα RhD, είτε «RhD θετικό» είτε «RhD αρνητικό» (δεν
απαιτείται για το πλάσμα που προορίζεται μόνο για
κλασμάτωση),
• (ζ) την ημερομηνία ή το χρόνο λήξης, ανάλογα με την περίπτωση,
• (η) τη θερμοκρασία αποθήκευσης,
• (θ) το όνομα, τη σύνθεση και τον όγκο (τυχόν) αντιπηκτικού ή/ και
πρόσθετου διαλύματος.».

26. 7 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΑΙΜΟΔΟΤΗΣ
1. Επιβεβαιώνεις κατ'αρχήν τη δική σου υγεία,
γιατί το αίμα σου ελέγχεται συνεχώς.
2. Η κάλυψη των αναγκών αίματος δημιουργεί
αίσθημα ασφάλειας και υπερηφάνειας και
καθιστά τη χώρα μας αυτάρκη και
ανεξάρτητη.
3. Η αιμοδοσία είναι ωφέλιμη για τον
οργανισμό του υγιούς δότη, διότι
κινητοποιείται ο μυελός των οστών του, για
την παραγωγή νέων κυττάρων αίματος.

27. 4.Η αιμοδοσία είναι ευγενική πράξη που σώζει ζωές, διότι το
αίμα ούτε παράγεται ούτε αντικαθίσταται. Μόνο
προσφέρεται.
5.Είναι ζήτημα τιμής και ζωής.
6.Είναι το πολυτιμότερο δώρο που μπορεί να κάνει κάποιος
άνθρωπος σε κάποιον άλλο-το δώρο της ζωής.
7.Σήμερα αφορά κάποιον άλλον, αύριο ίσως αφορά
κάποιον δικό μας.

28. ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΩΣΕΙ
ΑΙΜΑ ΟΠΟΙΟΣ
• Έχει ήδη δώσει τις τελευταίες 12 εβδομάδες (φυσιολογικά
πρέπει να περιμένεις 16)
• Παίρνει αντιβιοτικά
• Έχει σοβαρή ασθένεια ή έχει κάνει μεγάλο χειρουργείο στο
παρελθόν ή είναι αυτή τη στιγμή σε φαρμακευτική
θεραπεία.
• Έχει έρθει σε επαφή με μολυσματικές ασθένειες ή έχει
κάνει κάποια εμβόλια τις τελευταίες 4 εβδομάδες.
• Είναι φορέας ηπατίτιδας B,C ή HIV
Ακόμη απαγορεύεται να δώσει αίμα γυναίκα που είναι
έγκυος ή γυναίκα που ήταν έγκυος τον τελευταίο χρόνο.

29. Γαληνός - Δραστική ουσία - Νονακόγη άλφα
https://www.galinos.gr/web/drugs/main/substances/no
nacog
Γαληνός - Εθνικό συνταγολόγιο - Προϊόντα αίματος
https://www.galinos.gr/web/drugs/main/nomcodes/02.
12
Γαληνός - Εθνικό συνταγολόγιο - Πλάσμα και
υποκατάστατα πλάσματος
https://www.galinos.gr/web/drugs/main/nomcodes/09.
03.02
Γαληνός - Δραστική ουσία - Αλβουμίνη
https://www.galinos.gr/web/drugs/main/substances/alb
umin
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΕΡΥΘΡΟΠΟΙΗΤΙΝΩΝ
http://inhealthanddisease.blogspot.gr/2012/09/blog-
post.html

30. ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ