Δημόσια παρουσίαση της διδακτορικής διατριβής του Χρήστου Κατσάνου (http://hci.ece.upatras.gr/katsanos) HCI Group, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών, Πανεπιστήμιο Πατρών

1. Επρξεζηία Δηαδηθηύνπ:
Σρεδηαζκόο Ιζηνηόπσλ κε βάζε Γλσζηαθά Μνληέια
Δηαδξαζηηθήο Αλαδήηεζεο Πιεξνθνξίαο
Παξνπζίαζε Γηδαθηνξηθήο Γηαηξηβήο
Χξήζηνο Ε. Καηζάλνο
Εργαζηήριο Αλληλεπίδραζης Ανθρώποσ Υπολογιζηή
Τμήμα Ηλεκηρολόγων Μητανικών & Τετνολογίας Υπολογιζηών
Πανεπιζηήμιο Παηρών
Δπηβιέπνληαο: Νηθόιανο Αβνύξεο
Μέιε 3κεινύο: Νηθόιανο Τζέιηνο
Δπάγγεινο Γεξκαηάο 1

2. Αληηθείκελν & Σηόρνο
 Πξόηαζε κεζνδνινγίαο ζπζηεκαηηθνύ θαη
απνδνηηθνύ ζρεδηαζκνύ & αμηνιόγεζεο ηεο
πιεξνθνξηαθήο αξρηηεθηνληθήο ηζηνηόπσλ
ώζηε λα ππνζηεξίδεηαη ε εύρξεζηε
δηαδξαζηηθή αλαδήηεζε
2

3. Γηαδξαζηηθή αλαδήηεζε
 Γηεξεπλεηηθή αιιειεπίδξαζε ρξήζηε κε έλαλ
ηζηόηνπν κε ζηόρν ηελ εύξεζε πιεξνθνξίαο ζην
πιαίζην κηαο εξγαζίαο
 Γελ απνηειεί αληηθείκελν κειέηεο ε ρξήζε κεραλώλ
αλαδήηεζεο πιεξνθνξίαο
3

4. Αληηθείκελν & Σηόρνο
 Πξόηαζε κεζνδνινγίαο ζπζηεκαηηθνύ θαη
απνδνηηθνύ ζρεδηαζκνύ & αμηνιόγεζεο ηεο
πιεξνθνξηαθήο αξρηηεθηνληθήο ηζηνηόπσλ
ώζηε λα ππνζηεξίδεηαη ε εύρξεζηε
δηαδξαζηηθή αλαδήηεζε
4

5. Σρεδηαζκόο πιεξνθνξηαθήο
αξρηηεθηνληθήο ηζηνηόπσλ
 Γηαδηθαζία νξγάλσζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ ώζηε λα απμάλεηαη
ε επξεζηκόηεηα θαη λα δηεπθνιύλεηαη ε επηηπρήο νινθιήξσζε
ησλ ηππηθώλ εξγαζηώλ ησλ ρξεζηώλ (Morville & Rosenfeld, 2006)
Δηαζηάζεηο ζρεδηαζκνύ ηζηνηόπσλ
Πιεξνθνξηαθή Αξρηηεθηνληθή (Newman & Landay, 2000)
1) Πνηνο ηξόπνο δόκεζεο ηνπ
πεξηερνκέλνπ ζα βνεζήζεη ηνπο
ρξήζηεο λα βξνπλ απηό πνπ ςάρλνπλ
γξήγνξα θαη απνηειεζκαηηθά;
2) Πσο κπνξνύλ λα δεκηνπξγεζνύλ
ππεξζύλδεζκνη πνπ βνεζνύλ ηνπο
ρξήζηεο λα βξνπλ απηό πνπ ςάρλνπλ
γξήγνξα θαη απνηειεζκαηηθά;
5

6. Αληηθείκελν & Σηόρνο
 Πξόηαζε κεζνδνινγίαο ζπζηεκαηηθνύ θαη
απνδνηηθνύ ζρεδηαζκνύ & αμηνιόγεζεο ηεο
πιεξνθνξηαθήο αξρηηεθηνληθήο ηζηνηόπσλ
ώζηε λα ππνζηεξίδεηαη ε εύρξεζηε
δηαδξαζηηθή αλαδήηεζε
6

7. Τερληθέο ζρεδηαζκνύ ηεο
Πιεξνθνξηαθήο Αξρηηεθηνληθήο*
Δπηινγή θαηεγνξίαο
(category identification)
Πείξακα κέηξεζεο απόδνζεο
(user testing) Διεύζεξε δηαηύπσζε ελλνηώλ
(free listing)
Ταμηλόκεζε θαξηώλ
Έιεγρνο πινεγεζηκόηεηαο
Δζλνγξαθηθέο κειέηεο
(ethnographic studies) (card sorting) (navigation stress test)
Καηνλνκαζία θαηεγνξηώλ
(naming exercise) Πεξηγξαθή πεξηερνκέλνπ θαηεγνξηώλ
(category description)
Αλάιπζε θαηαγεγξακκέλσλ ζπκβάλησλ
Έιεγρνο επξεζηκόηεηαο
(search log analysis) (findability testing)
*Βάζεη βηβιηνγξαθηθήο αλαδίθεζεο ηνπ πεδίνπ HCI 7

8. Γηαηί δελ αξθνύλ νη ππάξρνπζεο
ηερληθέο;
 Έιιεηςε ζπζηεκαηηθόηεηαο
 Δκπεηξηθέο ηερληθέο (Toms 2002; Jones et al. 2006)
 Γύζθνιε ε κεηάβαζε από ηα δεδνκέλα
πνπ ζπιιέγνπλ ζηνλ ηειηθό ζρεδηαζκό
Αζηνρίεο ζηελ πιεξνθνξηαθή
 Έιιεηςε απνδνηηθόηεηαο αξρηηεθηνληθή δεκηνπξγνύλ
 Απαηηνύλ πόξνπο (θόζηνο, ρξόλνο) ηα πεξηζζόηεξα πξνβιήκαηα
ζπρλά κε-δηαζέζηκνπο ζηνπο ζεκεξηλνύο ζηελ εκπεηξία ρξήζεο
ξπζκνύο αλάπηπμεο (Chi et al. 2003) ηζηνηόπσλ
(Nielsen 2009a; Nielsen 2009b)
 Αλάγθε γηα ζπλερή ηξνπνπνίεζε
πεξηερνκέλνπ (Brinck & Hofer 2002)
 Δίλαη δύζθνιν λα εθαξκνζηνύλ γηα
κεγάινπο ηζηνηόπνπο (>100 ηζηνζειίδεο)
(Mauer & Warfel 2004)
8

9. Τν πξόβιεκα
 Η ζρεδίαζε ηεο πιεξνθνξηαθήο αξρηηεθηνληθήο ηζηνηόπσλ
παξακέλεη κηα πνιύπινθε θαη εκπεηξηθή δηαδηθαζία
 Οθείιεηαη ζε κεγάιν βαζκό ζηελ έιιεηςε ζεσξεηηθώλ
πιαηζίσλ θαη κνληέισλ ηεο αιιειεπίδξαζεο αλζξώπνπ-
πιεξνθνξίαο (Toms 2002; Jones et al. 2006)
 Μία από ηηο πξνθιήζεηο ηεο Δπηζηήκεο ηνπ Ιζηνύ (Berners-Lee et al. 2006)
 Τα ηειεπηαία ρξόληα έρνπλ πξνηαζεί ηέηνηνπ είδνπο κνληέια
Πσο κπνξνύκε λα κεηαζρεκαηίζνπκε ζεσξεηηθά εξκελεπηηθά
κνληέια ζε πξνβιεπηηθά εξγαιεία ζρεδηαζκνύ ηεο
πιεξνθνξηαθήο αξρηηεθηνληθήο ηζηνηόπσλ;
9

10. Η ζεσξία αλαδήηεζεο πιεξνθνξίαο
Ενέργεια =
Πληροφορία
 Μεηεμέιημε ηεο αλαδήηεζεο ηξνθήο
 Πξνβαίλνπκε ζε ελέξγεηεο όηαλ
εθηηκάκε όηη ην πξνζδνθώκελν
όθεινο ζε ζρέζε κε ηελ πξνζπάζεηά
καο μεπεξλά έλα θαηώθιη
 Πιεξνθνξηαθή νζκή (Card, 2003)
 ε εθηίκεζε ησλ ρξεζηώλ γηα ηελ σθέιεηα θάζε επηινγήο όπσο πξνθύπηεη
από δηαζέζηκα απνζπάζκαηα πιεξνθνξίαο
 ζεκειηώδεο έλλνηα ζε όια ηα ππόινηπα κνληέια (Mesa, Colides, Colides+)
Θέισ λα αγνξάζσ έλα ηειεθσληθό θαιώδην 2 κέηξσλ. Πνηα
επηινγή έρεη κεγαιύηεξε πιεξνθνξηαθή νζκή;
10

11. Δξεπλεηηθά εξσηήκαηα ηεο
δηαηξηβήο (1/2)
1) Πσο θαη ζε πνην βαζκό επεξεάδεη ε πιεξνθνξηαθή νζκή ηνπο ρξήζηεο ζε
δηάθνξεο δηαζηάζεηο αιιειεπίδξαζεο;
 Φξόλνο επηινγήο | Δπίπεδν βεβαηόηεηαο | Σπρλόηεηα ιαζώλ | Βαζκόο δηάζπαζεο πξνζνρήο
2) Πόζνη ζπκκεηέρνληεο απαηηνύληαη γηα λα αμηνινγεζεί ε έλλνηα ηεο
πιεξνθνξηαθήο νζκήο κε αμηόπηζην ηξόπν;
3) Μπνξεί λα πνζνηηθνπνηεζεί απνηειεζκαηηθά ε έλλνηα ηεο πιεξνθνξηαθήο
νζκήο κε θαηάιιεινπο αιγνξίζκνπο;
4) Πσο κπνξεί λα ππνζηεξηρζεί ππνινγηζηηθά ε δηαδηθαζία ζρεδηαζκνύ &
αμηνιόγεζεο ηεο πιεξνθνξηαθήο αξρηηεθηνληθήο ηζηνηόπσλ έηζη ώζηε λα
ππνζηεξίδεηαη ε θαηεπζπλόκελε από ηελ πιεξνθνξηαθή νζκή δηαδξαζηηθή
αλαδήηεζε;
11

12. Δξεπλεηηθά εξσηήκαηα ηεο
δηαηξηβήο (2/2)
5) Πσο κπνξνύκε λα κεηαζρεκαηίζνπκε ζεσξεηηθά εξκελεπηηθά κνληέια ζε
κεζνδνινγίεο ζρεδηαζκνύ ηεο πιεξνθνξηαθήο αξρηηεθηνληθήο ηζηνηόπσλ;
6) Πνηα είλαη ε πνηόηεηα ησλ απνηειεζκάησλ θαη ε απνδνηηθόηεηα ηέηνησλ
κεζνδνινγηώλ ζπγθξηηηθά κε παξαδνζηαθέο ρξεζηνθεληξηθέο ηερληθέο;
12

13. Τν πξνηεηλόκελν
κεζνδνινγηθό πιαίζην
MEDIAMIS
Method for Efficient Design of
Information Architectures based
on Models of Interactive Search
13

14. Υπνζέζεηο MEDIAMIS
1) Έρεη νινθιεξσζεί ε θάζε αλάιπζεο
απαηηήζεσλ:
 είλαη γλσζηέο νη νκάδεο ησλ ηππηθώλ
Software Interface
Hypertext System
ρξεζηώλ ηνπ ηζηνηόπνπ
 είλαη γλσζηά ηα ηππηθά ζελάξηα πνπ
ζα πξνζπαζνύλ λα θέξνπλ εηο πέξαο
νη ρξήζηεο
 ππάξρεη κηα γεληθή ηδέα γηα ην
πεξηερόκελν θάζε ηζηνζειίδαο
2) Ο ηζηόηνπνο έρεη ηεξαξρηθή δνκή
πιεξνθνξίαο (όρη π.ρ. ζαλ ην
Facebook) Garrett J., 2002
14

15. Δπηζθόπεζε MEDIAMIS
Πεξηγξαθέο Σειίδσλ Πξνθίι Φξήζηε Τππηθά Σελάξηα
Δόκεζε Δεκηνπξγία
πιεξνθνξηαθνύ κεραληζκώλ
ρώξνπ πινήγεζεο
Φάζεηο Σρεδίαζεο 15

16. MEDIAMIS:
Γνκηθή νξγάλσζε ηζηνηόπνπ
Πεξηγξαθέο Σειίδσλ Πξνθίι Φξήζηε Τππηθά Σελάξηα
Δόκεζε Δεκηνπξγία
πιεξνθνξηαθνύ κεραληζκώλ
ρώξνπ πινήγεζεο
Φάζεηο Σρεδίαζεο 16

17. MEDIAMIS:
Γνκηθή νξγάλσζε ηζηνηόπνπ
Μέηξν ζεκαζηνινγηθήο Αιγόξηζκνο
ζπζρέηηζεο θεηκέλσλ νκαδνπνίεζεο
Λεθηηθέο Μήηξα ζεκαζηνινγηθώλ
πεξηγξαθέο νκνηνηήησλ Γελδξόγξακκα
ηζηνζειίδσλ
Πξνζδηνξηζκόο βέιηηζηνπ
αξηζκνύ θαηεγνξηώλ
17

18. Δπηιέγνληαο κέηξν ζεκαζηνινγηθήο
ζπζρέηηζεο θεηκέλσλ (1/2)
 Υπνινγηζκόο ζεκαζηνινγηθήο
ζπζρέηηζεο αλάκεζα ζε
ιεθηηθέο πεξηγξαθέο ησλ
ηζηνζειίδσλ
 Πιεζώξα ηερληθώλ (Lund & Burgess 1996; Landauer & Dumais 1997; Miller 1995;
Manning & Schütze 1999; Turney 2001; Rhode et al. 2004)
 Δπηιέρζεθε ε ρξήζε ηεο LSA (Latent Semantic Analysis)
 Δθηίκεζε ζπζρέηηζεο κεηαμύ νιόθιεξσλ θεηκέλσλ (όρη κόλν ιέμεσλ)
 Μειέηεο θαηαδεηθλύνπλ ηελ αθξίβεηα ηεο ζε δηάθνξα πιαίζηα (Schreiner
et al. 1998; Kintsch et al. 2000; Landauer 2003; Blackmon et al. 2005; McCarthy et al.
2006; Oostendorp & Juvina 2007)
18

19. Δπηιέγνληαο κέηξν ζεκαζηνινγηθήο
ζπζρέηηζεο θεηκέλσλ (2/2)
 Βαζηθά βήκαηα αιγνξίζκνπ LSA
 Καηαζθεπή ζεκαζηνινγηθνύ ρώξνπ (= πξνθίι ρξήζηε)
 Δπηινγή θαηάιιεινπ ζώκαηνο θεηκέλσλ (π.ρ. γηα γηαηξνύο,
θνηηεηέο θιπ)
 Πίλαθαο ζπρλόηεηαο ζπλεκθάληζεο ιεκκάησλ (term x doc)
 Σηάζκηζε κε ζπλάξηεζε βαξύηεηαο θάζε ιήκκαηνο (TF.IDF)
 Δθαξκνγή Αλάιπζεο Ιδηαδνπζώλ Τηκώλ (SVD)
 Υπνινγηζκόο δείθηε LSA [-1, 1]
 Κείκελν = {Λέμε1, Λέμε2 ……. Λέμεn}
 Γείθηεο LSA = Cos(Κείκελν1 , Κείκελν2)
19

20. Δπηιέγνληαο έλαλ αιγόξηζκν
νκαδνπνίεζεο
 Οκαδνπνίεζε ηζηνζειίδσλ
βάζεη ζεκαζηνινγηθήο
απόζηαζεο
 Πιεζώξα ηερληθώλ
νκαδνπνίεζεο δεδνκέλσλ
 Δπηιέρζεθε ε ρξήζε
ηεξαξρηθώλ, ζπγθεληξσηηθώλ
αιγνξίζκσλ νκαδνπνίεζεο
(hierarchical agglomerative
clustering) εμαηηίαο ηεο θύζεο
ηνπ πξνβιήκαηνο
20

21. Πξνζδηνξίδνληαο ηνλ ζηαηηζηηθά-
βέιηηζην αξηζκό θαηεγνξηώλ
 Σπκπιεξσκαηηθή ρξήζε θξηηεξίσλ
επηινγήο αξηζκνύ θαηεγνξηώλ:
 Kaiser Criterion
 Μπνξεί λα ππεξεθηηκήζεη
αξηζκό παξαγόλησλ (Lance
et al, 2006)
% Cumulative variance explained
 Elbow Criterion
 Υπνθεηκεληθόηεηα ζηελ
επηινγή (Lance et al, 2006)
Number of Clusters
21

22. Η αλάγθε αλάπηπμεο θαηάιιεισλ
ππνζηεξηθηώλ εξγαιείσλ ινγηζκηθνύ
 Η εθαξκνγή ηνπ MEDIAMIS γηα ηε δόκεζε ηζηνηόπσλ
o απαηηεί ζπλδπαζκό πνιπάξηζκσλ αιγνξίζκσλ,
καζεκαηηθώλ ηερληθώλ & θξηηεξίσλ.
o πξέπεη λα γίλεηαη κε ζπζηεκαηηθό θαη απνδνηηθό ηξόπν
(ζηόρνη δηαηξηβήο)
 Αλάγθε γηα θαηάιιειν ππνζηεξηθηηθό εξγαιείν ινγηζκηθνύ
22

23. AutoCardSorter
(Automated Card Sorting tool)
Υπνζηήξημε ηεο δόκεζεο ηζηνηόπσλ
ζην πιαίζην MEDIAMIS
[J1] Katsanos C., Tselios N., Avouris N. (2008b). Automated semantic elaboration of web site information
architecture. Interacting with computers, 20 (6), pp. 535-544.
[C4] Katsanos C., Tselios N., Avouris N. (2008a). AutoCardSorter: Designing the Information Architecture of a
Web Site using Latent Semantic Analysis. In Proceedings of CHI 2008 (pp. 875-878), Acceptance rate: 18%.
23

24. AutoCardSorter:
Επηινγή αξηζκνύ
Γηεπηθάλεηα ρξήζεο θαηεγνξηώλ
Πξνζδηνξηζκόο
ζηαηηζηηθά-βέιηηζηνπ Παξάκεηξνη αιγνξίζκνπ
αξηζκνύ θαηεγνξηώλ AutoCardSorter
Δηαδξαζηηθό
Δελδξόγξακκα
Πεξηγξαθέο
Σειίδσλ
24

25. AutoCardSorter: 1min Demo
(http://www.youtube.com/watch?v=ly_4GsOMWmU)
http://hci.ece.upatras.gr/autocardsorter 25

26. MEDIAMIS: Γεκηνπξγία
κεραληζκώλ πινήγεζεο
Πεξηγξαθέο Σειίδσλ Πξνθίι Φξήζηε Τππηθά Σελάξηα
Δόκεζε Δεκηνπξγία
πιεξνθνξηαθνύ κεραληζκώλ
ρώξνπ πινήγεζεο
Φάζεηο Σρεδίαζεο 26

27. MEDIAMIS: Γεκηνπξγία
κεραληζκώλ πινήγεζεο
Μέηξν ζεκαζηνινγηθήο
ζπζρέηηζεο θεηκέλσλ
Λεθηηθή πεξηγξαθή
Σειίδα ππό ζηόρνπ ρξήζηε
αμηνιόγεζε
Καηεπζύλζεηο επίιπζεο
πξνβιεκάησλ
Τύπνη πξνβιεκάησλ &
Ναι θαλόλεο εληνπηζκνύ
Αιιαγή πεξηγξαθώλ Πξνβιήκαηα
ππεξζπλδέζκσλ πινεγεζηκόηεηαο;
Ότι
Ναι Ότι
Επόκελε Ιζηνζειίδα Άιιε ηζηνζειίδα
πξνο Αμηνιόγεζε πξνο αμηνιόγεζε;
27

28. Δπηιέγνληαο κέηξν ζεκαζηνινγηθήο
ζπζρέηηζεο θεηκέλσλ
 Υπνινγηζκόο ζεκαζηνινγηθήο
ζπζρέηηζεο αλάκεζα ζε ιεθηηθέο
πεξηγξαθέο ππεξζπλδέζκσλ θαη
ηππηθνύ ζηόρνπ ρξήζηε
(πνζνηηθνπνίεζε πιεξνθνξηαθήο
νζκήο ππεξζπλδέζκσλ)
 Πιεζώξα ηερληθώλ (Lund & Burgess 1996; Landauer & Dumais 1997; Miller 1995;
Manning & Schütze 1999; Turney 2001; Rhode et al. 2004)
 Δπηιέρζεθε ε ρξήζε ηεο LSA (Latent Semantic Analysis)
 Δθηίκεζε ζπζρέηηζεο κεηαμύ νιόθιεξσλ θεηκέλσλ (όρη κόλν ιέμεσλ)
 Μειέηεο θαηαδεηθλύνπλ ηελ αθξίβεηα ηεο ζε δηάθνξα πιαίζηα (Schreiner
et al. 1998; Kintsch et al. 2000; Landauer 2003; Blackmon et al. 2005; McCarthy et al.
2006; Oostendorp & Juvina 2007) 28

29. Τύπνη πξνβιεκάησλ & Καλόλεο
εληνπηζκνύ ηνπο
 Πξνβιήκαηα πινεγεζηκόηεηαο πνπ
εληνπίδεη ε MEDIAMIS:
 Αζζελνύο Οζκήο:
 «Γελ θαίλεηαη λα έρεη απηό πνπ
ςάρλσ (ελώ ην έρεη)»
 Αληαγσληζηηθώλ Υπεξζπλδέζκσλ:
 Πνηνλ ππεξζύλδεζκν λα
επηιέμσ από ηνπο 2;»
 Καλόλεο εληνπηζκνύ πξνβιεκάησλ
 Αζζελνύο Οζκήο
 LSA (ζσζηό link) < 0.30
 Αληαγσληζηηθώλ Υπεξζπλδέζκσλ
 LSA (αληαγσληζηηθόο) >= 80% LSA (ζσζηόο)
29

30. Καηεπζύλζεηο επίιπζεο ησλ
πξνβιεκάησλ πνπ εληνπίδνληαη
 Αζζελνύο νζκήο:
 Αλαδηαηύπσζε εηηθέηαο ζσζηνύ
ππεξζπλδέζκνπ
ή
 Πξνζζήθε επηπξόζζεησλ
ππεξζπλδέζκσλ πξνο ηε ζσζηή
δηαδξνκή
 Αληαγσληζηηθώλ ππεξζπλδέζκσλ:
 Αλαδηαηύπσζε εηηθεηώλ
αληαγσληζηηθώλ ππεξζπλδέζκσλ
ή
 Γεκηνπξγία δηαδξνκώλ πξνο ην
δεηνύκελν ζηόρν κέζσ όισλ ησλ
αληαγσληζηηθώλ ππεξζπλδέζκσλ 30

31. Η αλάγθε αλάπηπμεο θαηάιιεισλ
ππνζηεξηθηώλ εξγαιείσλ ινγηζκηθνύ
 Η εθαξκνγή ηνπ MEDIAMIS γηα ηε δεκηνπξγία θαηάιιεισλ
κεραληζκώλ πινήγεζεο
o απαηηεί ζπλδπαζκό πνιπάξηζκσλ
αιγνξίζκσλ, καζεκαηηθώλ ηερληθώλ & εκπεηξηθώλ
θαλόλσλ.
o πξέπεη λα γίλεηαη κε ζπζηεκαηηθό θαη απνδνηηθό ηξόπν
(ζηόρνη δηαηξηβήο)
 Αλάγθε γηα θαηάιιειν ππνζηεξηθηηθό εξγαιείν ινγηζκηθνύ 31

32. ISEtool
(InfoScent Evaluator tool)
Υπνζηήξημε δεκηνπξγίαο κεραληζκώλ
πινήγεζεο ζην πιαίζην MEDIAMIS
[J2] Katsanos C., Tselios N., Avouris N. (2010). Evaluating web site navigability: Validation of a tool based
approach through two eye-tracking user studies. New Review of Hypermedia and Multimedia, 16(1), (pp.
195-214).
[C1] Katsanos C., Tselios N., Avouris N., (2006). InfoScent Evaluator: A semi-automated tool to evaluate
hyperlinks’ semantic appropriateness of a web site. In Proc. of OZCHI 2006 (pp. 373 – 376). 32

33. ISEtool:
Γηεπηθάλεηα Φξήζεο
Γηεύζπλζε ηζηνζειίδαο
Τππηθόο
ππό εμέηαζε
ζηόρνο
Δλζσκαησκέλνο
Πξνθίι Φπιινκεηξεηήο
Φξήζηε
Γηαδξαζηηθόο
Πίλαθαο
Υπεξζπλδέζκσλ
Πξόβιεκα
πινεγεζηκόηεηαο 33

34. ISEtool: 1min Demo
(http://www.youtube.com/watch?v=Ft6kN_rr3HU)
http://hci.ece.upatras.gr/isetool 34

35. Μειέηεο
35

36. Σηόρνη κειεηώλ
 7 δηαθξηηέο κειέηεο + 1 από αλεμάξηεηε εξεπλεηηθή νκάδα
 Δγθπξνπνίεζε MEDIAMIS & εξγαιείσλ
 Μειέηε επίδξαζεο νζκήο ζε κεηξηθέο ηεο παξαηεξνύκελεο
ζπκπεξηθνξάο ρξεζηώλ
 Δθηίκεζε ζπκκεηερόλησλ πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ αμηόπηζηε
αμηνιόγεζε ηεο πιεξνθνξηαθήο νζκήο
 Γηεξεύλεζε απνηειεζκαηηθόηεηαο αιγνξίζκνπ LSA γηα
 Γόκεζε ηζηνηόπσλ
 Αμηνιόγεζε πιεξνθνξηαθήο νζκήο ππεξζπλδέζκσλ
36

37. Δθαξκνγή MEDIAMIS γηα ηε
δόκεζε ηζηνηόπσλ
4 κειέηεο πεξίπησζεο
37

38. Τν πιαίζην ησλ κειεηώλ
Ταμηλόκεζε Καξηώλ AutoCardSorter
vs
Μειέηε 1 Μειέηε 2 Μειέηε 3 Μειέηε 4
Θεκαηηθή θαηεγνξία Γηαηξνθή Δθπαίδεπζε Τνπξηζκόο Δηδήζεηο/Νέα
# ηζηνζειίδεο 16 27 38 38
# ζπκκεηέρνληεο* 18 26 34 36
*15-20 ρξήζηεο δίλνπλ αμηόπηζηα απνηειέζκαηα ζε έλα πείξακα ηαμηλόκεζεο θαξηώλ
(Nielsen 2004; Tullis & Wood 2004)
38

39. Δγθπξνπνίεζε MEDIAMIS (1/3)
1. Σπζρέηηζε κεηξώλ ζεκαζηνινγηθήο νκνηόηεηαο
Ταμηλόκεζε Καξηώλ AutoCardSorter
P1 P2 P3 P4 P1 P2 P3 P4
P1 - P1 -
0.62 - 0.74 -
P2 P2
0.21 0.14 - 0.11 0.13 -
P3 P3
0.49 0.51 0.83 - 0.33 0.52 0.50 -
P4 P4
Σπρλόηεηα
ηνπνζέηεζεο r? LSA (P1,P4)
P1, P4 καδί
39

40. Δγθπξνπνίεζε MEDIAMIS (2/3)
2. Μέζε απόζηαζε πξσηεπόλησλ νκάδσλ (Tullis & Wood, 2004)
BC1 D1=0
D2=0
BC2
BC3 D3=0 +1
+1
BC4 D4=2
40

41. Δγθπξνπνίεζε MEDIAMIS (3/3)
3. Σπκθσλία ζηαηηζηηθά-βέιηηζησλ δνκώλ
% Σπκθσλία =
33/38 = 87%
41

42. Απνδνηηθόηεηα MEDIAMIS
Ταμηλόκεζε Καξηώλ
AutoCardSorter
Σπλνιηθόο ρξόλνο γηα ηε
δόκεζε θάζε ηζηνηόπνπ
κε ηηο 2 κεζόδνπο
42

43. Απνηειέζκαηα (1/5)
Ταμηλόκεζε Καξηώλ
vs
AutoCardSorter
43

44. Απνηειέζκαηα (2/5)
Ταμηλόκεζε Καξηώλ
vs
AutoCardSorter
44

45. Απνηειέζκαηα (3/5)
Ταμηλόκεζε Καξηώλ
vs
AutoCardSorter
45

46. Απνηειέζκαηα (4/5)
Ταμηλόκεζε Καξηώλ
vs
AutoCardSorter
17 θνξέο απνδνηηθόηεξε θαηά κέζν όξν
46

47. Απνηειέζκαηα (5/5)
Ταμηλόκεζε Καξηώλ
vs
AutoCardSorter
47

48. Δθαξκνγή MEDIAMIS γηα ηε
δεκηνπξγία θαηάιιεισλ
πεξηγξαθώλ ππεξζπλδέζκσλ
2 κειέηεο πεξίπησζεο
48

49. Μειέηε 1: Δληνπηζκόο πξνβιεκάησλ
πινεγεζηκόηεηαο (1/6)
 3 πεηξακαηηθνί ηζηόηνπνη
 ISEtool αμηνιόγεζε αξρηθώλ ηζηνζειίδσλ:
 1 ρσξίο πξόβιεκα πινεγεζηκόηεηαο
 1 κε πξόβιεκα αληαγσληζηηθώλ ππεξζπλδέζκσλ
 1 κε πξόβιεκα αζζελνύο πιεξνθνξηαθήο νζκήο
 Πείξακα κέηξεζεο απόδνζεο ρξεζηώλ:
 32 ζπκκεηέρνληεο
 4 κεηξηθέο:
 Απνηειεζκαηηθόηεηα => νξζόηεηα πξώηεο επηινγήο (%)
 Απνδνηηθόηεηα => ρξόλνο πξώηεο επηινγήο (sec)
 Δπίπεδν βεβαηόηεηαο => βαζκνλνκεκέλε θιίκαθα (1-10)
 Βαζκόο δηάζπαζεο πξνζνρήο => νθζαικηθέο παξαηεξήζεηο ζηα links
49

50. Μειέηε 1: Δληνπηζκόο πξνβιεκάησλ
πινεγεζηκόηεηαο (2/6)
 Υπνζέζεηο πνπ αμηνινγήζεθαλ
50

51. Μειέηε 1: Δληνπηζκόο πξνβιεκάησλ
πινεγεζηκόηεηαο (3/6)
51

52. Μειέηε 1: Δληνπηζκόο πξνβιεκάησλ
πινεγεζηκόηεηαο (4/6)
52

53. Μειέηε 1: Δληνπηζκόο πξνβιεκάησλ
πινεγεζηκόηεηαο (5/6)
53

54. Μειέηε 1: Δληνπηζκόο πξνβιεκάησλ
πινεγεζηκόηεηαο (6/6)
 Σπλνιηθνί ρξόλνη
 Πξνηεηλόκελε πξνζέγγηζε = 15 ιεπηά 80 θνξέο
 Πείξακα κέηξεζεο απόδνζεο = 20 ώξεο πην απνδνηηθή
 Έλα πείξακα κέηξεζεο απόδνζεο ρξεζηώλ αμηνινγεί πνιύ
πεξηζζόηεξεο παξακέηξνπο ηεο επρξεζηίαο ελόο ηζηνηόπνπ
από ηελ πξνηεηλόκελε πξνζέγγηζε.
54

55. Απνδνηηθή αμηνιόγεζε νζκήο κε
ζπκκεηνρή ρξεζηώλ (1/3)
 Πόζνη ζπκκεηέρνληεο ρξεηάδνληαη ώζηε λα πξνθύςνπλ αμηόπηζηεο
εθηηκήζεηο ηεο πιεξνθνξηαθήο νζκήο; (Katsanos et al., 2009)
Φάζη 1
101 ζπκκεηέρνληεο | 6464 εθηηκήζεηο
55

56. Απνδνηηθή αμηνιόγεζε νζκήο κε
ζπκκεηνρή ρξεζηώλ (2/3)
 Πόζν θνληά είλαη εθηηκήζεηο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ ζηε παξαηεξνύκελε
ζπκπεξηθνξά; (Katsanos et al., 2009)
Φάζη 2
54 ρξήζηεο| 432 βίληεν παξαηήξεζεο 56

57. Απνδνηηθή αμηνιόγεζε νζκήο κε
ζπκκεηνρή ρξεζηώλ (3/3)
 Αμηνιόγεζε Οζκήο
 Πξνηεηλόκελε πξνζέγγηζε = 15 ιεπηά 80 θνξέο
 Πείξακα κέηξεζεο απόδνζεο = 20 ώξεο πην απνδνηηθή
 Αμηνιόγεζε Οζκήο
 Πξνηεηλόκελε πξνζέγγηζε = 15 ιεπηά 9.5 θνξέο
 Αμηνιόγεζε κε 10 εθηηκεηέο = 141 ιεπηά πην απνδνηηθή
 Ωζηόζν ε κέζνδνο απνδνηηθήο εθηίκεζεο ηεο πιεξνθνξηαθήο
νζκήο κε εξσηεκαηνιόγην είλαη:
 Δπίπνλε & βαξεηή γηα ηνπο ζπκκεηέρνληεο
 Πξαθηηθά κε-εθαξκόζηκε γηα κεγάινπο ηζηνηόπνπο (>70 ζειίδεο)
57

58. Μειέηε 2: Δπίδξαζε δηαθπκάλζεσλ
ηεο πιεξνθνξηαθήο νζκήο (1/6)
 8 πεηξακαηηθέο ηζηνζειίδεο ζρεδηαζκέλεο λα παξνπζηάδνπλ 8
δηαθνξεηηθά επίπεδα πιεξνθνξηαθήο νζκήο κε βάζε ην ISEtool
 Οζκή ζσζηνύ ππεξζπλδέζκνπ ≈ 0 – 0.7, βήκα 0.1
 Οζκή όισλ ησλ ππόινηπσλ ππεξζπλδέζκσλ <= 0.15
 Πείξακα κέηξεζεο απόδνζεο ρξεζηώλ:
 54 ζπκκεηέρνληεο
 4 κεηξηθέο
 νξζόηεηα πξώηεο επηινγήο
 ρξόλνο πξώηεο επηινγήο
 επίπεδν βεβαηόηεηαο
 ζπλνιηθέο νθζαικηθέο παξαηεξήζεηο ζηνπο ππεξζπλδέζκνπο
58

59. Μειέηε 2: Δπίδξαζε δηαθπκάλζεσλ
ηεο πιεξνθνξηαθήο νζκήο (2/5)
 Υπνζέζεηο πνπ αμηνινγήζεθαλ
59

60. Μειέηε 2: Δπίδξαζε δηαθπκάλζεσλ
ηεο πιεξνθνξηαθήο νζκήο (3/5)
60

61. Μειέηε 2: Δπίδξαζε δηαθπκάλζεσλ
ηεο πιεξνθνξηαθήο νζκήο (4/5)
61

62. Μειέηε 2: Δπίδξαζε δηαθπκάλζεσλ
ηεο πιεξνθνξηαθήο νζκήο (5/5)
62

63. Απνδνρή ISEtool από ζρεδηαζηέο
ηζηνηόπσλ (Dickinson, 2007)
 Σηόρνο
 Να δηεξεπλήζεη ηηο ζηάζεηο ζρεδηαζηώλ ηζηνηόπσλ απέλαληη ζε
(εκη)απηόκαηα εξγαιεία ππνζηήξημεο ηεο δηαδηθαζίαο ζρεδηαζκνύ.
 Μεζνδνινγία
 Γνκεκέλεο ζπλεληεύμεηο ζρεδηαζηώλ ηζηνηόπσλ πξηλ θαη κεηά ηε ρξήζε
ησλ εξγαιείσλ γηα ηελ αμηνιόγεζε ηζηνηόπσλ πνπ ζρεδίαζαλ νη ίδηνη
 Έλα από ηα εξγαιεία πνπ αμηνινγήζεθαλ ήηαλ ην ISEtool
 Απνηειέζκαηα
 Αλαγλσξίδνπλ ηε ζεκαζία & δπζθνιία δεκηνπξγίαο θαηάιιεισλ εηηθεηώλ
 ISEtool = εύρξεζην & θνληά ζηε κνξθή πνπ ζα ρξεζηκνπνηνύζαλ
 Θα πξνηηκνύζαλ λα ελζσκαησζεί ζε δεκνθηιή CMS θαη IDEs
63

64. Σπκπεξάζκαηα & Μειινληηθέο
Καηεπζύλζεηο
64

65. Σπλεηζθνξά ηεο δηαηξηβήο
 Πξνηάζεθε ην κεζνδνινγηθό πιαίζην MEDIAMIS
 Σπζηεκαηηθόο & απνδνηηθόο ζρεδηαζκόο ηεο πιεξνθνξηαθήο αξρηηεθηνληθήο
 Δγθπξνπνηήζεθε κέζα από 7 πεηξακαηηθέο κειέηεο
 Αλαπηύρζεθαλ 2 λέα εξγαιεία
 Automated Card Sorting tool (AutoCardSorter) => δνκηθή νξγάλσζε
 InfoScent Evaluator Tool (ISEtool) => εηηθέηεο ππεξζπλδέζκσλ
 Γηεξεπλήζεθε ε απνηειεζκαηηθόηεηα ηεο LSA γηα
 Γόκεζε ηζηνηόπσλ
 Αμηνιόγεζε πιεξνθνξηαθήο νζκήο
 Πνζνηηθνπνηήζεθε ε επίδξαζε ηεο νζκήο ζε κεηξηθέο ηεο
παξαηεξνύκελεο ζπκπεξηθνξάο ρξεζηώλ
 Αλαγλσξίζηεθε ν βέιηηζηνο αξηζκόο ζπκκεηερόλησλ γηα αμηνιόγεζε
ηεο πιεξνθνξηαθήο νζκήο ηζηνζειίδσλ 65

66. Σπλεηζθνξά ηνπ MEDIAMIS +
AutoCardSorter + ISEtool
1) Απμεκέλε απνδνηηθόηεηα ζε
ρξνληθνύο & νηθνλνκηθνύο πόξνπο
2) Υπνζηήξημε ζρεδηαζηώλ πνπ δελ
γλσξίδνπλ ην γλσζηηθό αληηθείκελν
site
3) Γηεξεύλεζε πνιιαπιώλ Μεγαιύηεξε πηζαλόηεηα
ζρεδηαζηηθώλ ιύζεσλ ζε αξρηθά απνδνρήο & ρξήζεο
ζηάδηα ζρεδηαζκνύ από κεραληθνύο
4) Απιή θαη εύθνιε ζηελ εθαξκνγή Γηαδηθηύνπ
(Dickinson, 2007)
5) Δλδείθλπηαη γηα κεγάια site όπνπ νη
θιαζζηθέο ηερληθέο (π.ρ. Ταμηλόκεζε
Καξηώλ) είλαη κε-εθαξκόζηκεο
66

67. Μειινληηθέο θαηεπζύλζεηο
 Μεζνδνινγηθό πιαίζην MEDIAMIS
 Δλζσκάησζε επηπξόζζεησλ πνξηζκάησλ κνληέισλ (π.ρ. CoLiDEs+)
 Πεξαηηέξσ δηεξεύλεζε απνδνρήο από κεραληθνύο Γηαδηθηύνπ
 Γηεξεύλεζε απνηειεζκαηηθόηεηαο ζε εηδηθέο θαηεγνξίεο εθαξκνγώλ
(π.ρ. Σπζηήκαηα Γηαρείξηζεο Μαζεζηαθνύ Πεξηερνκέλνπ)
 Πξνζαξκνγή πεξηερνκέλνπ ζε πξαγκαηηθό ρξόλν
 αλαδηάηαμε θαηεγνξηώλ ή νξνινγίαο
 Υπνζηεξηθηηθά εξγαιεία AutoCardSorter & ISEtool
 Πεηξακαηηζκόο κε ελαιιαθηηθνύο αιγνξίζκνπο
 εθηίκεζεο ζεκαζηνινγηθήο ζπζρέηηζεο θεηκέλσλ (π.ρ.LSA-IR)
 νκαδνπνίεζεο δεδνκέλσλ (π.ρ. Multidimensional scaling)
67

68. Δπηιεγκέλεο
Γεκνζηεπζείζεο εξγαζίεο (1/2)
 Δηεζλή πεξηνδηθά/Κεθάιαηα βηβιίσλ κε θξίζε
1) Katsanos C., Tselios N., Avouris N. (accepted). Tools supporting
design and evaluation of websites based on models of human
information interaction. International Journal of Artificial Intelligence
Tools [*IF 2009 = 0.67*]
2) Katsanos C., Tselios N., Avouris N. (2010). Evaluating web site
navigability: Validation of a tool based approach through two eye-
tracking user studies, New Review of Hypermedia and Multimedia,
16(1) [*IF 2009 = 0.4*]
3) Katsanos C., Tselios N., Avouris N. (2008b). Automated semantic
elaboration of web site information architectures, Interacting With
Computers, 20(6) [*IF 2009 = 1.1*]
 Κεθάιαηα βηβιίσλ κε θξίζε
1) Tselios N., Katsanos C., Kahrimanis G., Avouris N. (2007b). Design
and evaluation of Web-based Learning Environments using
Information Foraging models. In C. Pahl (ed.), Architecture Solutions
for E-Learning Systems, Idea Group Publishers.
68

69. Δπηιεγκέλεο
Γεκνζηεπζείζεο εξγαζίεο (2/2)
 Δηεζλή ζπλέδξηα κε θξίζε
1) Katsanos C., Tselios N., Avouris N. (2009b). Are ten participants
enough for evaluating information scent of Web page hyperlinks?
INTERACT 2009, LNCS 5726, Sweden: Springer Verlag.
2) Tselios N., Katsanos C., Avouris N. (2009a). Investigating the effect of
hyperlink information scent on users’ interaction with a Web site.
INTERACT 2009, LNCS 5727, Sweden: Springer Verlag.
3) Katsanos C., Tselios N., Avouris N. (2008a). AutoCardSorter:
Designing the Information Architecture of a Web Site using Latent
Semantic Analysis. CHI 2008, Florence, Italy: ACM Press. Acceptance
rate: 18%
4) Tselios N., Katsanos C., Avouris N. (2007). Beyond user centered
design: A web design approach based on information foraging theory.
Workshop in INTERACT 2007, Rio de Janeiro, Brazil
5) Katsanos C., Tselios N., Avouris N., (2006). InfoScent Evaluator: A
semi-automated tool to evaluate hyperlinks’ semantic appropriateness
of a web site, OZCHI 2006, Sydney: ACM Press.
69

70. Σαο επραξηζηώ γηα ηελ
πξνζνρή ζαο – Δξσηήζεηο;
Χξήζηνο Καηζάλνο | ckatsanos@ece.upatras.gr
http://hci.ece.upatras.gr/katsanos
70