Βιωματικές Δράσεις Α γυμνασίου Παλαιοχωρίου Σχολική & Κοινωνική Ζωή Θέμα: Το παιχνίδι ως μέσο κοινωνικοποίησης του παιδιού

1. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ
ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Ομάδα: Βουλγαρίδης Αντώνης
Κεφαλάς Κωνσταντίνος
Μαλτέζος Αλέξανδρος
Υπεύθυνη καθηγήτρια:Ελίνα Καρκου

2. Η σημασία του παιχνιδιού στην ανά
• Το παιχνίδι αποτελεί μια βασική
δραστηριότητα στη ζωή του παιδιού. Παίζει
καθοριστικό ρόλο στη σωματική, την
ψυχοσυναισθηματική, την κοινωνική και τη
γνωστική του ανάπτυξη.
• Μέσα από το παιχνίδι το παιδί έχει την
δυνατότητα να δράσει ελεύθερα, να ζήσει σε
ένα κόσμο φανταστικό που μπορεί να
εξουσιάσει, να εκφράσει τα συναισθήματα
του, να μάθει τον εαυτό του και τους
ανθρώπους γύρω του να εξερευνήσει το
περιβάλλον του.

3. Η συμβουλή
• το παιχνίδι συμβάλλει στη σωματική ανάπτυξη του
παιδιού. Για να μιλήσουμε με ιατρικούς όρους –
μπορεί να πεισθείτε πιο εύκολα (!) - με το παιχνίδι η
κυκλοφορία του αίματος γίνεται ταχύτερη και ο
μεταβολισμός πληρέστερος
• ενδυναμώνεται το νευρικό σύστημα, ασκείται ο
οργανισμός του παιδιού και τελειοποιούνται τα
μέλη του σώματος. Βελτιώνεται η μυϊκή δύναμη, η
ευκαμψία των αρθρώσεων και του σώματος, η
ευλυγισία, η ακρίβεια και η χάρη των κινήσεων, η
επιδεξιότητα, η αντοχή στην κόπωση, η ισορροπία
κλπ.

4. το παιχνίδι προκαλεί στο παιδί μια πραγματική
εσωτερική ανάγκη για άσκηση της νοημοσύνης και
της περιέργειάς του. Αναπτύσσει την ικανότητα
αναπαράστασης, το συμβολισμό, τη μίμηση και τη
φαντασία. Οι λειτουργίες αυτές αναγκάζουν το παιδί
να επιστρατεύσει τη μνήμη του για να θυμηθεί και να
συνδέσει τα γεγονότα λογικά. Ακόμη, με το παιχνίδι
υπάρχει μια σταδιακή μετακίνηση από ασυνείδητες
και παρορμητικές πράξεις σε συνειδητές,
προμελετημένες πράξεις και ταυτόχρονα εξασκείται
και συντελείται η αντιστροφή της ακολουθίας
«πράξη – λόγος – σκέψη» σε «σκέψη – λόγος –
πράξη».

5. Σημαντική είναι και η επίδραση που ασκεί το
παιχνίδι στη συναισθηματική ανάπτυξη του
παιδιού. Με την επιτυχία και προβολή που
αποκτά το παιδί μέσω του παιχνιδιού,
βελτιώνει την εικόνα για τον εαυτό του,
ξεπερνά τις αναστολές του, αυξάνει την
αυτοπεποίθησή του και αναπτύσσει
σεβασμό για την προσωπικότητα των
άλλων. Επίσης, το παιχνίδι πολλές φορές
λειτουργεί λυτρωτικά σε καταστάσεις της
καθημερινότητάς του που το φορτίζουν με
στρες, ένταση, θυμό.

6. Πολλές το παιχνίδι θεωρείται χαμένος χρόνος από
τους δασκάλους, τους καθηγητές ή τους γονείς. Στην
πραγματικότητα είναι αναπόσπαστο και απαραίτητο
στοιχείο για την ανάπτυξη και τη ζωή του παιδιού.
Μάλιστα, η απουσία του παιχνιδιού από τη ζωή του
παιδιού, θα μπορούσε να συνδεθεί με φτωχές
κινητικές δεξιότητες, χαμηλά επίπεδα φυσικής
δραστηριότητας, μειωμένη ικανότητα διαχείρισης
στρεσογόνων καταστάσεων, μειωμένες κοινωνικές
δεξιότητες, οι οποίες είναι πιθανό να οδηγήσουν σε
δυσκολίες στη διαχείριση κοινωνικών καταστάσεων,
επίλυση συγκρούσεων, θέματα διαφορετικότητας,
θέματα αυτοεκτίμησης, θέματα αποτυχίας

7. Έτσι, λοιπόν, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε
είναι όχι απλά να επιτρέψουμε στο παιδί να παίζει,
αλλά να αφήσουμε τη μαγεία του παιχνιδιού να μας
συνεπάρει. Να ζηλέψουμε και να μάθουμε από την
απόλαυση και τη λαχτάρα που έχουν τα παιδιά για
το παιχνίδι!

8. Ευχαριστούμε

9. Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ
ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Ομάδα: Βουλγαρίδης Αντώνης
Κεφαλάς Κωνσταντίνος
Μαλτέζος Αλέξανδρος

10. Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο μεταξύ
των μαθητών έχουν αρχίσει να γίνονται
αντικείμενα προσοχής, συζήτησης και
μελέτης και στην Ελλάδα. Αναγνωρίζονται
ως κοινωνικά προβλήματα, σύμφωνα με τα
αποτελέσματα σχετικών ερευνών που
διεξάγονται σε σχολεία της χώρας

11. • Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school
bullying), όπως και ο όρος «θυματοποίηση»
(victimization) χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια
κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη,
απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και
επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την
καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και
ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός
και εκτός σχολείου. Ο εκφοβισμός και η βία ανάμεσα
στους μαθητές μπορούν να πάρουν σωματική, λεκτική,
ψυχολογική και κοινωνική μορφή

12. • Οι δυνατότητες αντιμετώπισης του εκφοβισμού και της βίας
στο σχολείο
• Στο πλαίσιο του διακρατικού Ευρωπαϊκού Προγράμματος ΔΑΦΝΗ ΙΙ
«Πρόγραμμα Αξιολόγησης Αναγκών και Ευαισθητοποίησης για τον
Εκφοβισμό και τη Βία στο σχολείο», μαθητές των δημοτικών
σχολείων συμμετείχαν σε ειδικές ψυχοεκπαιδευτικές
δραστηριότητες. Στόχοι ήταν η ευαισθητοποίηση και η ενδυνάμωση
των μαθητών στην αντιμετώπιση του εκφοβισμού και της βίας στο
σχολείο. Μετά το τέλος της παρέμβασης αυτής παρατηρήθηκε:
• αύξηση του ποσοστού των μαθητών (από 5,5% πριν από την
παρέμβαση σε 15,79% μετά την παρέμβαση) που καταφεύγουν στο
διευθυντή του σχολείου όταν πέσουν θύματα εκφοβισμού και βίας,
• μείωση του ποσοστού των μαθητών που δε μιλούν ποτέ σε
κανέναν όταν εκφοβιστούν (από 28% πριν από την παρέμβαση σε
5,26% μετά την παρέμβαση),

13. • μείωση του ποσοστού των μαθητών που δε μιλούν σε κανέναν όταν
ασκήσουν εκφοβισμό και βία σε άλλο μαθητή (από 52% πριν από
την παρέμβαση σε 18% έπειτα), καθώς οι μαθητές-θύτες μετά την
παρέμβαση άρχισαν να μιλούν περισσότερο στους συνομηλίκους
τους γι’ αυτό που έκαναν (αύξηση από 23,8% πριν από την
παρέμβαση σε 72,8% μετά την παρέμβαση) ή στους γονείς τους
(αύξηση από 19,05% πριν από την παρέμβαση σε 45,5% μετά την
παρέμβαση) ή στα αδέρφια τους (αύξηση από 10% πριν από την
παρέμβαση σε 36% μετά την παρέμβαση).
• Τα αποτελέσματα του προγράμματος αυτών των παρεμβάσεων
δείχνουν ότι το φαινόμενο του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο
είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί.

14. Ενέργειες του εκπαιδευτικού για την
αντιμετώπιση περιστατικών εκφοβισμού και
βίας στο σχολείο
• Για την άμεση αντιμετώπιση περιστατικών εκφοβισμού και βίας στο σχολείο
ο εκπαιδευτικός πρέπει:
• • να διαβεβαιώσει το παιδί-θύμα ότι «δεν ευθύνεται το ίδιο για ό,τι έχει
συμβεί»,
• να του θυμίσει ότι το νοιάζεται και ότι ο εκπαιδευτικός μπορεί να το
προστατεύει,
• να του πει ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν μόνο αν «σπάσει η
σιωπή» και να εξηγήσει ότι η κοινοποίηση των περιστατικών εκφοβισμού
και βίας στο σχολείο δεν αποτελεί «κάρφωμα»,
• να συζητήσει το γεγονός στην ομάδα τάξης ως κάτι σοβαρό και ως ευθύνη
όλων, να κινητοποιήσει την αλληλεγγύη των μαθητών,
• να προτείνει στο παιδί και στην ομάδα τάξης πρακτικούς τρόπους για την
αντιμετώπιση
δύσκολων καταστάσεων,
• να ενημερώσει αμέσως τους γονείς του παιδιού,
• να ενημερώσει παράλληλα την ομάδα των εκπαιδευτικών και το διευθυντή
του
σχολείου,
• εάν κρίνεται αναγκαίο, να ζητήσει τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας.

15. Ενέργειες του εκπαιδευτικού για να
προλάβει την εμφάνιση του εκφοβισμού και
της βίας στο σχολείο
• Για την πρόληψη του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο ο εκπαιδευτικός πρέπει:
• • να συζητά με τους μαθητές για τα δικαιώματά τους, τους κανόνες συμπεριφοράς,
στο σχολείο και τους τρόπους αντιμετώπισης του εκφοβισμού και της βίας στο
σχολείο,
• να παρέχει από νωρίς στους μαθητές κατάλληλους τρόπους έκφρασης της
επιθετικότητας (όπως τα αθλήματα, οι τέχνες κτλ.) και ανάλογες ευκαιρίες για
επιτεύγματα και καταξίωση,
• να ενισχύει τη φιλία μεταξύ των μαθητών και να αναδεικνύει την αλληλεγγύη της
παρέας των φίλων ως το πλέον κατάλληλο μέσο για την αντιμετώπιση περιστατικών
εκφοβισμού και βίας στο σχολείο,
• να ευαισθητοποιεί τους γονείς για το πρόβλημα, στις ατομικές και στις ομαδικές
συνεργασίες,
• να αντιμετωπίζει τις αιτίες απομόνωσης και περιθωριοποίησης μαθητών,
• να δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ένταξη στη σχολική ομάδα των
νεοφερμένων
μαθητών ή των μαθητών με ειδικά προβλήματα και ανάγκες,
• να ασκεί ουσιαστική εποπτεία των χώρων του σχολείου στους οποίους
πιθανολογείται
εκδήλωση εκφοβισμού και βίας μεταξύ των μαθητών.

17. Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Ομάδα: Βουλγαρίδης
Αντώνης
Κεφαλάς Κωνσταντίνος
Μαλτέζος Αλέξανδρος

18. Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο
μεταξύ των μαθητών έχουν αρχίσει να
γίνονται αντικείμενα προσοχής,
συζήτησης και μελέτης και στην
Ελλάδα. Αναγνωρίζονται ως κοινωνικά
προβλήματα, σύμφωνα με τα
αποτελέσματα σχετικών ερευνών που
διεξάγονται σε σχολεία της χώρας

19. • Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school
bullying), όπως και ο όρος «θυματοποίηση»
(victimization) χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια
κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη,
απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και
επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την
καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και
ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός
και εκτός σχολείου. Ο εκφοβισμός και η βία ανάμεσα
στους μαθητές μπορούν να πάρουν σωματική, λεκτική,
ψυχολογική και κοινωνική μορφή.

20. • Οι δυνατότητες αντιμετώπισης του εκφοβισμού και
της βίας στο σχολείο
• Στο πλαίσιο του διακρατικού Ευρωπαϊκού
Προγράμματος ΔΑΦΝΗ ΙΙ «Πρόγραμμα Αξιολόγησης
Αναγκών και Ευαισθητοποίησης για τον Εκφοβισμό και
τη Βία στο σχολείο», μαθητές των δημοτικών σχολείων
συμμετείχαν σε ειδικές ψυχοεκπαιδευτικές
δραστηριότητες. Στόχοι ήταν η ευαισθητοποίηση και η
ενδυνάμωση των μαθητών στην αντιμετώπιση του
εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο. Μετά το τέλος της
παρέμβασης αυτής παρατηρήθηκε:
• αύξηση του ποσοστού των μαθητών (από 5,5% πριν
από την παρέμβαση σε 15,79% μετά την παρέμβαση)
που καταφεύγουν στο διευθυντή του σχολείου όταν
πέσουν θύματα εκφοβισμού και βίας,
• μείωση του ποσοστού των μαθητών που δε μιλούν
ποτέ σε κανέναν όταν εκφοβιστούν (από 28% πριν από
την παρέμβαση σε 5,26% μετά την παρέμβαση),

21. • μείωση του ποσοστού των μαθητών που δε μιλούν σε
κανέναν όταν ασκήσουν εκφοβισμό και βία σε άλλο
μαθητή (από 52% πριν από την παρέμβαση σε 18%
έπειτα), καθώς οι μαθητές-θύτες μετά την παρέμβαση
άρχισαν να μιλούν περισσότερο στους συνομηλίκους
τους γι’ αυτό που έκαναν (αύξηση από 23,8% πριν από
την παρέμβαση σε 72,8% μετά την παρέμβαση) ή στους
γονείς τους (αύξηση από 19,05% πριν από την
παρέμβαση σε 45,5% μετά την παρέμβαση) ή στα
αδέρφια τους (αύξηση από 10% πριν από την
παρέμβαση σε 36% μετά την παρέμβαση).
• Τα αποτελέσματα του προγράμματος αυτών των
παρεμβάσεων δείχνουν ότι το φαινόμενο του
εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο είναι δυνατόν να
αντιμετωπιστεί.

22. Ενέργειες του εκπαιδευτικού για την
αντιμετώπιση περιστατικών εκφοβισμού και
βίας στο σχολείο
• Για την άμεση αντιμετώπιση περιστατικών εκφοβισμού και βίας στο
σχολείο ο εκπαιδευτικός πρέπει:
• • να διαβεβαιώσει το παιδί-θύμα ότι «δεν ευθύνεται το ίδιο για ό,τι
έχει συμβεί»,
• να του θυμίσει ότι το νοιάζεται και ότι ο εκπαιδευτικός μπορεί να το
προστατεύει,
• να του πει ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν μόνο αν
«σπάσει η σιωπή» και να εξηγήσει ότι η κοινοποίηση των
περιστατικών εκφοβισμού και βίας στο σχολείο δεν αποτελεί
«κάρφωμα»,
• να συζητήσει το γεγονός στην ομάδα τάξης ως κάτι σοβαρό και ως
ευθύνη όλων, να κινητοποιήσει την αλληλεγγύη των μαθητών,
• να προτείνει στο παιδί και στην ομάδα τάξης πρακτικούς τρόπους
για την αντιμετώπιση
δύσκολων καταστάσεων,
• να ενημερώσει αμέσως τους γονείς του παιδιού,
• να ενημερώσει παράλληλα την ομάδα των εκπαιδευτικών και το
διευθυντή του
σχολείου,
• εάν κρίνεται αναγκαίο, να ζητήσει τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής
υγείας.

23. Ενέργειες του εκπαιδευτικού για να
προλάβει την εμφάνιση του εκφοβισμού και
της βίας στο σχολείο• Για την πρόληψη του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο ο
εκπαιδευτικός πρέπει:
• • να συζητά με τους μαθητές για τα δικαιώματά τους, τους κανόνες
συμπεριφοράς, στο σχολείο και τους τρόπους αντιμετώπισης του
εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο,
• να παρέχει από νωρίς στους μαθητές κατάλληλους τρόπους
έκφρασης της επιθετικότητας (όπως τα αθλήματα, οι τέχνες κτλ.) και
ανάλογες ευκαιρίες για επιτεύγματα και καταξίωση,
• να ενισχύει τη φιλία μεταξύ των μαθητών και να αναδεικνύει την
αλληλεγγύη της παρέας των φίλων ως το πλέον κατάλληλο μέσο για
την αντιμετώπιση περιστατικών
εκφοβισμού και βίας στο σχολείο,
• να ευαισθητοποιεί τους γονείς για το πρόβλημα, στις ατομικές και
στις ομαδικές
συνεργασίες,
• να αντιμετωπίζει τις αιτίες απομόνωσης και περιθωριοποίησης
μαθητών,
• να δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ένταξη στη σχολική ομάδα
των νεοφερμένων
μαθητών ή των μαθητών με ειδικά προβλήματα και ανάγκες,
• να ασκεί ουσιαστική εποπτεία των χώρων του σχολείου στους
οποίους πιθανολογείται