Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Η επιθετικότητα ως σύμπτωμα ψυχοπαθολογίας (ατομικής και κοινωνικής)
Similar to Η επιθετικότητα ως σύμπτωμα ψυχοπαθολογίας (ατομικής και κοινωνικής) (20)
More from eregep
Η επιθετικότητα ως σύμπτωμα ψυχοπαθολογίας (ατομικής και κοινωνικής)
- 1. Η επιθετικότητα ως σύμπτωμα ψυχοπαθολογίας (ατομικής και κοινωνικής) Γκάρο Εσαγιάν Ψυχίατρος, Ψυχαναλυτής, Δρ ΔΠΘ, Επιστ. Διευθυντής Κέντρου Πρόληψης εξαρτήσεων ΠΕ Ροδόπης «ΟΡΦΕΑΣ»
- 2. Αναπόδραστη συνθήκη Ο άνθρωπος στη μακρά πορεία του προς τον πολιτισμό καλείται να τιθασεύσει δύο βασικές του ενορμήσεις: τη σεξουαλικότητα και την επιθετικότητα
- 3. Βία στο σχολείο • Μιλάμε πολύ γι’αυτό στις μέρες μας • Το φαινόμενο έχει αυξηθεί στην εποχή μας; • Υπάρχει κίνδυνος να στοχοποιηθεί το ίδιο το σχολείο, ενώ το φαινόμενο έχει σαφώς πολυπαραγοντική αιτιολογία και σχετίζεται άμεσα με τις μεταβολές που έχουν επέλθει στον κοινωνικό ιστό και στην οικογένεια
- 4. Ο ρόλος του σχολείου • Το πλέον αποτελεσματικό μέσο που μπορεί να εμποδίσει την ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό είναι το ίδιο το σχολείο • Το σχολείο που εντοπίζει το πρόβλημα, ευαισθητοποιείται και αναπτύσσει σταθερές τακτικές αντιμετώπισης
- 5. Μεταβολές στη σύγχρονη οικογένεια • Παγκοσμιοποίηση: η επικοινωνία εισβάλλει στον ενδοοικογενειακό χώρο προκαλώντας αλλαγές στα ήθη και έθιμα • Το φαινόμενο της πυρηνικής οικογένειας: οικογένεια δύο γενεών με λίγα παιδιά • Αύξηση διαζυγίων, μονογονεϊκών οικογενειών, διδύμων • Το φαινόμενο της επανασυγκροτημένης οικογένειας
- 6. Μεταβολές στο σύγχρονο παιδί • Το σύγχρονο παιδί καλείται να διαχειριστεί ένα καταιγισμό περιβαλλοντικών ερεθισμάτων • Η επιθετικότητα είναι ένας τρόπος εκτόνωσης της υπερδιέγερσης • Η τοξικοεξάρτηση στην εφηβεία
- 8. Να μην ξεχνάμε ότι • Υπόκεινται και τα παιδιά στο στρες όπως και οι ενήλικες • Η παντελής απουσία βίαιης συμπεριφοράς στην εφηβεία δεν είναι φυσιολογική • Ο έφηβος έχει την ανάγκη να παραβιάζει τους κανόνες
- 9. Αισιόδοξες παρατηρήσεις για τους ανηλίκους • Έχουν αυξημένη κοινωνική συνείδηση • Έχουν την επιθυμία ο κόσμος να γίνει καλύτερος • Έχουν κίνητρο, είναι υπεύθυνοι, ακούν και προσπαθούν • Τα παιδιά και οι έφηβοι τα καταφέρνουν καλά
- 10. Επιθετικότητα • Τάση πανανθρώπινη, απαραίτητη για την σωματική και ψυχική επιβίωση • Ο άνθρωπος ως άτομο, και η κοινωνία ως πλαίσιο με τους θεσμούς της (οικογένεια, σχολείο, ο νόμος…) καλούνται να διαχειριστούν τις ποικίλες εκδηλώσεις της με στόχο την απαρτίωσή της στο πλαίσιο κοινωνικά αποδεκτών εκφάνσεών της • Η έκβαση αυτής της προσπάθειας καθορίζει και το φυσιολογικό ή παθολογικό χαρακτήρα των εκδηλώσεών της
- 11. Επιθετικότητα • Η επιθετικότητα στην ψυχοπαθολογική της έκφραση, συνήθως δεν προκαλεί καμία μορφή δυσφορίας στο άτομο που την εκδηλώνει • Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, το επιθετικό άτομο να μην έχει κίνητρο για να απαλλαχθεί από τις επιθετικές διαθέσεις του
- 12. Επιθετικότητα (ορισμός) Τάση ή σύνολο τάσεων, οι οποίες δραστηριοποιούνται μέσω πραγματικών ή φαντασιωσικών συμπεριφορών, που αποβλέπουν στο να βλάψουν τους άλλους, να τους καταστρέψουν, να τους καταναγκάσουν, να τους ταπεινώσουν. Η βιαιοπραγία μπορεί να εκδηλωθεί με άλλους τρόπους έξω από τη βίαιη και καταστρεπτική κινητική δράση: κάθε συμπεριφορά είτε αρνητική (π.χ. ανυπακοή) είτε θετική (π.χ. υπακοή), είτε συμβολική (π.χ. ειρωνεία), μπορεί να λειτουργήσει επιθετικά
- 13. Η επιθετικότητα στις διαπροσωπικές σχέσεις • Η διαδικασία της ψυχαναλυτικής θεραπείας ανέδειξε τη συχνότητα των εκδηλώσεων τής επιθετικότητας στις διαπροσωπικές σχέσεις (αμφιθυμία) • Η επιθετικότητα με τη μορφή του σαδισμού απαντάται συχνότερα στο αρσενικό φύλο • Η επιθετική συμπεριφορά μπορεί να συνοδεύεται με σεξουαλική διέγερση και ικανοποίηση ( και έξω από την ερωτική, σεξουαλική σχέση)
- 14. Δύο μορφές επιθετικότητας • Η επιθετικότητα που πηγάζει από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης (απαλλαγμένη από την ικανοποίηση) • Η επιθετικότητα που συνοδεύεται από κάποια μορφή ικανοποίησης (ηδονής)
- 15. Επιθετικότητα Προσδιορίζεται • γενετικά-κληρονομικά (ένστικτο ή ενόρμηση) • περιβαλλοντικά (μέσω μαθησιακών διαδικασιών). Η επιθετικότητα και μαθαίνεται να υιοθετείται και μαθαίνεται να αποφεύγεται
- 16. Κανόνας η ματαίωση των φυσικών και ψυχολογικών αναγκών προκαλεί επιθετικότητα
- 17. Περιβαλλοντικοί παράγοντες που ευνοούν την επιθετική συμπεριφορά (1) • Ανασφαλής δεσμός του παιδιού με τους γονείς (κυρίως στα πρώτα δύο χρόνια της ζωής του παιδιού) • Βία μέσα στην οικογένεια • Πολύ αυστηρές ή αντίθετα πολύ επιτρεπτικές μέθοδοι ανατροφής • Χαρακτηριστικά του σχολικού περιβάλλοντος (όταν αυτό δεν λειτουργεί ανθρωποκεντρικά)
- 18. Χαρακτηριστικά του σχολικού περιβάλλοντος • μετάδοση στερεότυπων γνώσεων, ξεκομμένων από την πραγματικότητα • απομάκρυνση του σχολείου από τον παιδαγωγικό του ρόλο • απουσία ενδιαφέροντος για ό,τι διαδραματίζεται εκτός σχολείου • ελλιπής παιδαγωγική κατάρτιση των εκπαιδευτικών (Y. Bachy, A. Duner, J. Snelders και J. Selosse : Le role de l’ école dans la prevention de la délinquance juvenile, Strasbourg: Conseil de l’ Europe, 1972)
- 19. Περιβαλλοντικοί παράγοντες που ευνοούν την επιθετική συμπεριφορά (2) • Ο τρόπος προβολής της βίας μέσα από τα ΜΜΕ και γενικότερα από την εικονική πραγματικότητα • Κοινωνικά προβλήματα που ενισχύουν τις αντικοινωνικές συμπεριφορές (η έννοια της ανομίας :όταν λείπουν κοινωνικές καθοδηγητικές ρυθμίσεις και το κράτος και η οικογένεια δεν αποτελούν πια συνεκτικές κοινωνικές δυνάμεις)
- 20. Η οικονομική κρίση μεταβάλλει τη δομή της οικογένειας (ΕΠΙΨY,2014) • από το 1998 στο 2014 έχει διπλασιαστεί το ποσοστό των εφήβων που αναφέρουν ότι ζουν σε μονογονεϊκή οικογένεια (από 5,5% σε 11,8%), • το 2014 το ποσοστό των εφήβων που ανέφεραν ότι οι γονείς τους είναι άνεργοι και ψάχνουν για δουλειά ήταν διπλάσιο (14,6%) συγκριτικά με το 2010 (6,8%) και πενταπλάσιο συγκριτικά με το 2002 (3,2%), • το 27,9% των εφήβων ανέφεραν ότι λόγω της οικονομικής κρίσης σταμάτησαν να πηγαίνουν διακοπές, ενώ παράλληλα αυξήθηκαν οι καβγάδες και οι εντάσεις στην οικογένεια (27,3%), • το 5,4% των μαθητών απάντησαν ότι λόγω της οικονομικής κρίσης λείπουν στην οικογένειά τους χρήματα για την αγορά τροφίμων και ότι χρειάστηκε να μετακομίσουν σε άλλη περιοχή ή μαζί με συγγενείς (8,2%)
- 21. Βασιλιάς σε μια Κόλαση King of Devil’s Island (2010)
- 23. Η χρησιμότητα της επιθετικότητας Η επιθετικότητα ως πηγή δυναμικής ενέργειας είναι απαραίτητη στον άνθρωπο στην προσπάθειά του να κατακτήσει ό,τι τού είναι απαραίτητο στον αγώνα της ζωής του
- 24. Αυτοεπιθετικότητα Επιθετικότητα που στρέφεται προς τον εαυτό (η αυτοκτονική πρόθεση, συμπεριφορές αποτυχίας, αυτοτιμωρίας, μαζοχισμός)
- 25. Σημαντικό Ο άνθρωπος φέρει μέσα του μια διαθεσιμότητα ως προς τις ενορμήσεις, που είναι να αναστέλλεται ο καταστροφικός τους χαρακτήρας όταν η σχέση που θα δημιουργήσει με τον Άλλο (αντικείμενο), με τη μητέρα, ή με ένα παιδαγωγό πάρει το χαρακτήρα της αποδοχής των
- 27. Το σαδο-μαζοχιστικό στάδιο της ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξης Η κοινωνικοποίηση του ατόμου χαρακτηρίζεται από σφοδρές επιθετικές,σαδιστικές και μαζοχιστικές αμφιρροπίες από τις οποίες ούτως ή άλλως οφείλει να διέλθει πριν καταλήξει στην επιτυχή απαρτίωση αυτών των δραματικά αντιφατικών τάσεών του.
- 28. Ο σχολικός εκφοβισμός • Ο σχολικός εκφοβισμός αποτελεί μία από τις μορφές με τις οποίες εκδηλώνεται η επιθετικότητα στη σχολική κοινότητα • Δεν υπάρχει σχολικός εκφοβισμός χωρίς επιθετικότητα
- 29. Το αναπόδραστο της βίας Θα πρέπει να ομολογηθεί ότι, έως ένα βαθμό, η άσκηση βίας, δηλ. η άσκηση σωματικής ή άλλης δύναμης ή η χρήση απειλών για να επιβάλει κάποιος έτσι τη θέλησή του, είναι ένα φαινόμενο ιδιαίτερα συνηθισμένο στον κόσμο των παιδιών και των εφήβων
- 30. Ο ρόλος του σχολείου Ο ρόλος του σχολείου στη διαχείριση των εκδηλώσεων της επιθετικότητας των ανήλικων μαθητών αποτελεί διαχρονική προβληματική στη σκέψη κάθε συνεπούς εκπαιδευτικού
- 31. Ορισμός σχολικού εκφοβισμού • «Ένας μαθητής είναι θύμα εκφοβιστικής συμπεριφοράς ή θυματοποίησης όταν εκτίθεται επανειλημμένα και για μεγάλα χρονικά διαστήματα σε αρνητικές πράξεις εκ μέρους ενός ή περισσοτέρων μαθητών. • Τέτοιες αρνητικές πράξεις χαρακτηρίζονται από προσπάθειες εκούσιας-εσκεμμένης επιβολής, ενόχλησης, ή πρόκλησης σωματικής ή ψυχικής βλάβης σε κάποιο άλλο μαθητή. • Επίσης πρέπει να υπάρχει ανισσοροπία δυνάμεων: Ο μαθητής ο οποίος εκτίθεται σε αρνητικές πράξεις αδυνατεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του και είναι αβοήθητος απέναντι στο μαθητή ή τους μαθητές που τον παρενοχλούν» (Olweus, 1994).
- 32. Συχνότητα του σχολικού εκφοβισμού • Στην Ελλάδα τα δεδομένα διαφόρων ερευνών δείχνουν ότι: • Το 10-15% των μαθητών πέφτουν θύματα διαφόρων μορφών εκφοβισμού και βίας στο σχολείο. • Οι μαθητές που εκφοβίζουν και ασκούν βία, δηλαδή οι θύτες, υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 5% του συνόλου των μαθητών. • Έχει παρατηρηθεί ότι τα αγόρια εμπλέκονται περισσότερο σε περιστατικά σωματικής βίας σε σύγκριση με τα κορίτσια, τα οποία φαίνεται να εμπλέκονται πιο συχνά σε περιστατικά λεκτικής βίας. • Τα περιστατικά εκφοβισμού και βίας στο σχολείο εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα στο δημοτικό και στο γυμνάσιο και μειώνονται στο λύκειο. • Οι μισοί από τους μαθητές-θύματα εκφοβισμού και βίας δεν αναφέρουν πουθενά το γεγονός, ενώ οι υπόλοιποι μισοί συνήθως το αναφέρουν σε φίλους τους και λιγότερο στους εκπαιδευτικούς ή στους γονείς τους.