1. Βιτσέντζος Κορνάρος
Ο Ερωτόκριτος

2. Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνουν·
και του Καιρού τα πράματα, που αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κ' εις το Kακό περιπατούν και τρέχουν·
και των Αρμάτω' οι ταραχές, όχθρητες, και τα βάρη, 5
του Έρωτος οι μπόρεσες και τση Φιλιάς η χάρη·
αυτάνα μ' εκινήσασι τη σήμερον ημέραν,
ν' αναθιβάλω και να πω τά κάμαν και τά φέραν
σ' μιά Κόρη κ' έναν Άγουρο, που μπερδεύτηκαν' ομάδι
σε μιά Φιλιάν αμάλαγη, με δίχως ασκημάδι. 10
Κι όποιος του Πόθου εδούλεψε εις-ε καιρόν κιανένα,
ας έρθει για ν' αφουκραστεί ό,τ' είν' εδώ γραμμένα·
να πάρει ξόμπλι κι [α]ρμηνειά, βαθιά να θεμελιώνει
πάντα σ' αμάλαγη Φιλιάν, οπού να μην κομπώνει.
Γιατί όποιος δίχως πιβουλιά του Πόθου του ξετρέχει, 15
εις μιάν αρχή [α' βασανιστεί], καλό το τέλος έχει.
Αφουκραστείτε, το λοιπόν, κι ας πιάνει οπού'χει γνώση,
για να κατέχει κι αλλουνού απόκριση να δώσει.
Ακούγοντας την Εισαγωγή του Ερωτόκριτου και διαβάζοντας
τους πρώτους στίχους του ποιήματος του Κορνάρου ,
α) ποιο φαντάζεστε πως είναι το θέμα του;
β) τι παρακίνησε τον ποιητή να ασχοληθεί μ’αυτό;
Θέμα: ο έρωτας δύο νέων. Πρόκειται για μια
αγνή και αμόλυντη αγάπη, χωρίς ασκήμιες και
ψεγάδια.
Κίνητρο του ποιητή: οι αέναες και
αναπάντεχες μεταβολές της τύχης

3. Ποιο είναι το κεντρικό του θέμα;
Πώς σχετίζεται ως προς το θέμα με τον Ερωτόκριτο;
Ποιο πρόβλημα υπάρχει στο κείμενο του άγνωστου συγγραφέα και πώς λύνεται;
Φαντάζεστε τι πρόβλημα μπορεί να υπάρχει και στο ποίημα «Ερωτόκριτος» και πώς θα γίνει η προσπάθεια
να λυθεί;
Το κεντρικό θέμα είναι ο έρωτας της Ελενίτζας
Και στον Ερωτόκριτο το θέμα είναι ο έρωτας∙ πρόκειται για το τρυφερό αίσθημα που υπάρχει
ανάμεσα στον Ερωτόκριτο και την Αρετούσα
Το πρόβλημα που υπάρχει είναι η θλίψη του κοριτσιού μήπως μείνει ο έρωτάς της για τον Γεωργάκη ανεκπλήρωτος.
Η λύση θα έρθει από τον πατέρα της Ελενίτσας και τον πατέρα του νεαρού, οι οποίοι θα συμφωνήσουν να παντρέψουν
τα παιδιά τους.
Και στον Ερωτόκριτο (τι μπορεί να σημαίνει το όνομά του;) το πρόβλημα μπορεί να είναι μήπως μείνει ανεκπλήρωτος
ο έρωτας των δύο νέων. Την απάντηση περιμένουμε να τη δώσουν, όπως και στο κείμενο « ρωτος ποτελέσματα», οι γονείςἚ ἀ

4. Τι ζητά ο Πεζόστρατος από τον Ηράκλη και με
ποια επιχειρήματα προσπαθεί να τον πείσει;
Ο Πεζόστρατος προετοιμάζει το έδαφος για να
στηρίξει την πρόταση που σκοπεύει να του κάνει
(να ζητήσει την Αρετούσα γυναίκα για το γιό του)
Αναφέρεται σε μια ιδανική εποχή του
παρελθόντος κατά την οποία η εξουσία ήταν για
τους ισχυρούς άρχοντες βάρος και έννοια
Σ’ αυτή την εποχή δεν υπήρχαν κοινωνικές
διακρίσεις
Μεγάλη αξία οι άνθρωποι έδιναν στη γνώση και
την ανδρεία των ανθρώπων ( κυρίως των ανδρών)
καθώς αυτά μένουν ακατάλυτα στο χρόνο και την
προσωρινότητα των πραγμάτων
Η αριστοκρατική καταγωγή, η εξουσία και τα
πλούτη δεν είχαν ιδιαίτερη σημασία , γιατί
επηρεάζονται από τη μεταβλητότητα της τύχης και
τη φθορά του χρόνου
 Τι απαντά ο Ηράκλης και πού
βασίζει την απόφασή του;
 Απορεί για το θράσος του συμβούλου του και δεν
μπορεί παρά να πιστέψει ότι είναι τρελός.
 Του απαγορεύει να ξαναεμφανιστεί στο παλάτι
και ισχυρίζεται υποκριτικά ότι μόνο από οίκτο
δεν τον στέλνει στην εξορία.
 Διατάζει όμως την εξορία του Ερωτόκριτου και
απειλεί να τον θανατώσει, αν ποτέ θελήσει να
επιστρέψει.
 Η πρόταση τού φαίνεται τόσο εξωφρενική, ώστε
απαγορεύει στον Πεζόστρατο να φανερώσει σε
οποιονδήποτε το περιεχόμενο της συνομιλίας τους
και έπειτα διατάζει να τον εκδιώξουν από το
παλάτι.
Ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές του αποσπάσματος; Ο πατέρας του Ερωτόκριτου , Πεζόστρατος και ο πατέρας
της Αρετούσας, ρήγας (rex: βασιλιάς) Ηράκλης

5. ΠΕΖΟΣΤΡΑΤΟΣ
 Υποταγμένος στις αντιλήψεις της
εποχής, δεχόταν το κριτήριο της
κοινωνικής καταγωγής για το γάμο
 Στοργικός πατέρας (κάνει το χατίρι
του παιδιού του)
 Ευγενικός (συνομιλητής): μιλά με
προσοχή και διακριτικότητα στο
βασιλιά
 Θαρραλέος : βρίσκει το θάρρος να
ξεπεράσει τον εαυτό του και τις απόψεις
του και να σταθεί απέναντι από τον
Ηράκλη
ΗΡΑΚΛΗΣ
 Αυταρχικός
 Εγωιστής (πάνω από την ευτυχία της
κόρης του θέτει το προσωπικό του
όφελος και το συμφέρον της εξουσίας
του)
 Σκληρός και απάνθρωπος απέναντι σε
κάποιον που ήταν για καιρό σύμβουλος
και βοηθός του στο παλάτι
 Υποκριτικά μεγαλόψυχος απέναντι
στον Πεζόστρατο (δεν τον εξορίζει
επειδή τον λυπάται που είναι
ηλικιωμένος

6. Ποιοι λόγοι κάνουν τον Πεζόστρατο να
βρει το θάρρος να ζητήσει από τον
Ηράκλη την κόρη του για γυναίκα του
γιου του;
Ποιες αντιλήψεις εκπροσωπεί;
Η αγάπη για το παιδί του , η γονεϊκή
στοργή και συμπαράσταση, του δίνει
το θάρρος να αποτολμήσει κάτι που
αντιβαίνει στις αρχές του.
Φαίνεται πως στη συμπεριφορά του
Πεζόστρατου προβάλλονται οι
αλλαγές που έχει επιφέρει η
Αναγέννηση στις αντιλήψεις των
ανθρώπων. Το εμπόδιο της κοινωνικής
καταγωγής δεν είναι ανυπέρβλητο,
αφού η προσωπική αξία
αποδεικνύεται ότι μετρά
περισσότερο. Στα λόγια του για
γνώση και αρετή αντανακλάται το
ανθρωπιστικό πνεύμα της
Αναγέννησης και η ανάδειξη των
πνευματικών αξιών.
Ποιοι λόγοι κάνουν τον Ηράκλη να
συμπεριφέρεται με τον τρόπο αυτό στον
Πεζόστρατο;
Ποιες απόψεις εκπροσωπεί;
Το προσωπικό συμφέρον, η
επιθυμία διατήρησης της
εξουσίας, οι πολιτικές
σκοπιμότητες κάνουν τον
Ηράκλη να αδιαφορεί για τις
επιθυμίες της κόρης του (και την
ευτυχία της).
Φαίνεται ότι στη συμπεριφορά του
Ηράκλη εκφράζονται οι
μεσαιωνικές αντιλήψεις σχετικά
με το γάμο , σύμφωνα με τις
οποίες η κοινωνική καταγωγή
και ο πλούτος είχαν πρωτεύοντα
ρόλο στην επιλογή συζύγου.
Ελέγχοντας το σήμερα, πιστεύετε πως
υπάρχουν και οι δύο προηγούμενες
αντιλήψεις σχετικά με το θέμα της
κοινωνικής προέλευσης ή όχι;
Ποια είναι η δική σας θέση πάνω στο
συγκεκριμένο ζήτημα;
Είναι γεγονός πως και σήμερα
υπάρχουν τέτοιου είδους
αντιλήψεις ιδίως στους πλούσιους,
σε όσους έχουν μια μορφή
εξουσίας και σε όσους έχουν
ευγενική ( τι σημαίνει αυτό;)
καταγωγή.
Συμφωνούμε ότι
……………………………………
……………………………………
……………………………………
……………………………………
……………………………………
…………………………………....

7. Ο αφηγητής και ο λόγος
του
Την έμμετρη μυθιστορία
αφηγείται σε τρίτο πρόσωπο
ένας παντογνώστης αφηγητής
που δε συμμετέχει στα ποιητικά
γεγονότα
Ο αφηγητής περιγράφει τους
δισταγμούς του Πεζόστρατου
μέχρι να φανερώσει το προξενιό
στο βασιλιά,
δίνει όμως επίσης στους ήρωες τη
δυνατότητα να μιλήσουν και οι
ίδιοι μέσα από το διάλογο.
Ο διάλογος αρχίζει με το ρήμα
«λέγει» ή «του λέγει», χωρίς
εισαγωγικά σχόλια
Ο τόπος και ο χρόνος
(καθορίζεται ή όχι και
γιατί;)
Τόπος όπου διαδραματίζονται τα
γεγονότα είναι το παλάτι του
βασιλιά
και χρόνος μια απροσδιόριστη
εποχή.
Στην ουσία τόπος και χρόνος
είναι συμβατικά.
Ο ποιητής αναπλάθει έναν κόσμο
ιδανικό και εξωπραγματικό, χωρίς
όμως να χάνει την επαφή με την
πραγματικότητα της εποχής του
Γλώσσα – Στίχος - Μέτρο
– Δραματοποίηση
Δημοτική γλώσσα με πολλά
γλωσσικά στοιχεία της
κρητικής διαλέκτου
(παραδείγματα)
……………………………
……………………………
……………………………
Στίχος ιαμβικός
δεκαπεντασύλλαβος με
ομοιοκαταληξία ζευγαρωτή
Δραματοποίηση μέσω του
διαλόγου και της
σύγκρουσης των δύο
ηρώων

8. Ερωφίλη, Γεώργιος Χορτάτσης
Η ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας
Τριστάνος και Ιζόλδη
Αν σ΄ αρνηθώ αγάπη μου, (τραγούδι) Κώστας Χατζής