Πολιτιστικό πρόγραμμα, Γυμνάσιο Τυχερού, 2013-14 κα Δαρούση

1. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ
Θράκη

2. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
 Είναι γνωστό πως οι Θράκες αγαπούσαν
πολύ τη μουσική και το χορό. Ξεχωριστή
θέση όμως στους χορούς κατείχε ο
πυρίχειος, για τον οποίο ο Ξενοφώντας μας
δίνει τις παρακάτω πληροφορίες.

3.  Η Θράκη ως χώρος, ιστορία και κοινωνική
ζωή, αλλά και πολιτιστική παράδοση
συνδέεται με τη γενικότερη ιστορική και
πολιτιστική πορεία του Ελληνισμού και
αποτέλεσε από πολύ παλιά μία από τις πιο
ζωντανές και πιο δημιουργικές δυνάμεις του.
 Από τους προϊστορικούς χρόνους άμεσες
ήταν οι συναρτήσεις με τις άλλες Ελληνικές
περιοχές όσο και σχεδόν κοινά είναι τα
μυθολογικά της στοιχεία. Η αρχαία
παράδοση συνεχίστηκε και στα Βυζαντινά
χρόνια και είχε σαν αποτέλεσμα η
μουσικοχορευτική της δημιουργία να είναι
συνδεδεμένη τόσο με το αρχαίο κόσμο όσο
και το Βυζάντιο.

4.  Αρκετές πληροφορίες για τους χορούς
της Θράκης στην αρχαιότητα αντλούμε
από κείμενα του Πλούταρχου, του
Ησίοδου.
 Οι χοροί της Θράκης έχουν οπωσδήποτε
επηρεαστεί από χορούς άλλων
βαλκανικών χωρών χωρίς να
διαφοροποιηθούν όμως τα βασικά τους
στοιχεία.
 Όλες οι περιοχές της Ορφικής γης
διατηρούν ζωντανή μέχρι σήμερα τη
μουσικοχορευτική τους παράδοση.
Γενικά οι χοροί είναι διασκεδαστικοί, με
ευχάριστους ρυθμούς, ωραίες κινήσεις,
κυκλικοί, αντικριστοί και μικτοί.
Συνηθίζεται κατά τη διάρκεια του χορού
οι χορευτές να εκφράζονται με διάφορα
ζωηρά επιφωνήματα που προσδίδουν
ξεχωριστό εντυπωσιακό χαρακτήρα
στους Θρακιώτικους χορούς.

5. Στη Θράκη ο χορός είναι συνυφασμένος με τη ζωή
και τις καθημερινές συνήθειες των κατοίκων της. Οι
γιορτές και τα πανηγύρια περισσότερο για τους
κατοίκους της υπαίθρου αλλά και για τους κατοίκους
των αστικών κέντρων, ήταν και είναι τρόπος ζωής,
μορφή επικοινωνίας και διασκέδασης. Οι σχέσεις
γίνονται πιο ανθρώπινες και πιο ζεστές, αφού
πιασμένοι χέρι με χέρι χόρευαν και τραγουδούσαν.
Ο χορός για τους Θρακιώτες είναι
αστείρευτη πηγή άντλησης δύναμης και
κουράγιου.
Δεν είναι τυχαίο πως και μέχρι σήμερα οι
απανταχού ευρισκόμενοι Θρακιώτες είναι
σε θέση να θυμηθούν, να τραγουδήσουν
και να χορέψουν τους δικούς τους
παραδοσιακούς χορούς, αυτούς που
χορεύανε οι πρόγονοι τους στις προγονικές
εστίες, Ανατολική , Βόρεια Θράκη και
Δυτική Θράκη.

6.  Στα νεότερα χρόνια ο
κόσμος κρατά τις
χορευτικές παραδόσεις
χορεύοντας σε
πολιτιστικές
εκδηλώσεις, σε γιορτές
και σε πανηγύρια.

7. ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΗΣ Α΄
ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ:
ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣ
ΚΑΡΑΔΕΔΟΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
ΠΡΟΪΚΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΦΟΥΤΣΙΤΖΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

9.  Θρακιώτικος χορός, που χορεύεται με
διάφορες μορφές, σε όλη τη Θράκη αλλά
και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας όπου
έχουν εγκατασταθεί πρόσφυγες από την
Ανατολική Ρωμυλία. Οφείλει την
ονομασία του στη λαβή που
χρησιμοποιούν οι χορευτές. Χορεύεται
από άνδρες και γυναίκες· οι άνδρες
πιάνονται στην αρχή ο ένας μετά τον
άλλον και ακολουθούν οι γυναίκες.

11.  Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες οι
οποίοι κρατούν μαντίλια. Είναι αντικριστός
χορός και γι’ αυτό λέγεται και καρσιλαμάς
(καρσί = αντίκρυ). Χορεύεται κυρίως στους
γάμους, όταν οι συγγενείς πηγαίνουν να
πάρουν τη νύφη ή τον κουμπάρο για την
εκκλησία. Τα βήματα του χορού είναι εξάρια.
Τα χέρια κατά τη διάρκεια των βημάτων
κινούνται ελεύθερα το ένα μπροστά και το
άλλο πίσω, ή και τα δύο στην έκταση με
ελαφρά λυγισμένους τους αγκώνες.

13.  Γαμήλιος χορός που χορεύεται στη
Θράκη, κύρια στην περιοχή της
Ορεστιάδας, από άνδρες και γυναίκες. Την
ονομασία του οφείλει στην μπογιά «κνα»
με την οποία βάφουν οι γυναίκες τα νύχια
τους. Η λαβή των χεριών είναι από τις
παλάμες, τεντωμένα κάτω και εκτελούν
κινήσεις μπρος – πίσω. Τα βήματα του
χορού είναι 8, αλλά χορεύεται και με 12. Ο
χορός χορεύεται και με διάφορους
τρόπους εκτός από αυτόν που
παρουσιάζεται εδώ.

15.  Είναι ζωηρός χορός που χορεύεται από
άνδρες και γυναίκες σ’ ολόκληρη τη
Θράκη. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για
την ερμηνεία γης ονομασίας του χορού.
Αν η λέξη έχει σλαβική καταγωγή, τότε
σημαίνει πάει ίσια, ενώ αν η ρίζα της
λέξης είναι τούρκικη, τότε σημαίνει τον
άνθρωπο που δεν περπατά ίσια,
κουτσαίνει χωρίς να είναι κουτσός.

18.  Γυναικείος χορός που χορεύεται στη Θράκη
κυρίως στο Σουφλί, όπου οφείλει και την
ονομασία του. Η λαβή είναι από τις ζώνες ή από
τις παλάμες σταυρωτά, με το δεξί χέρι κάθε
χορεύτριας κάτω από το αριστερό της
προηγούμενης. Χορεύεται με 8 ή 6 βήματα.
Μπορούμε να διακρίνουμε το αργό μέρος όπου
γίνονται τα βήματα στρωτά προς τη φορά και το
γρήγορο όπου τα βήματα γίνονται πηδηχτά
προς τη φορά και μπροστά – πίσω με μέτωπο
προς το κέντρο του κύκλου. Αν χορεύουμε τον
χορό με 8 βήματα τότε το κάθε μέρος αποτελείται
από 4 8άρια σύνολο 32 βήματα και τον
χωρίζουμε σε 3 μέρη.

21. https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=
https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s
https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s
&s
https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s
&so

22. ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΤΗΣ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΔΟΜΠΑΡΑ ΗΛΙΑΝΑ
ΚΟΦΤΣΙΑΤΖΙΔΟΥ ΟΛΓΑ

30. ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ ΤΗΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΔΟΜΑΚΙΝΗ ΝΙΚΟ

31. ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

32. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

41. Παραδοσιακές Φορεσιές της Θράκης
Η ανδρικιά φορεσιά αποτελείται από τα
εξής κομμάτια:
 Ποτούρι
 Πουκάμισο
 Γιλέκο
 Μπιάλια
 Γρουνοτσάρουχα
 Ζωνάρι

42. Πατούρι: Είναι ένα
φαρδύ παντελόνι,
που επάνω στενεύει
και φορέθηκε μόνο
στη Θράκη.

43. Πουκάμισο:
Συνήθως ήταν
λευκό,
βαμβακερό,
κεντημένο στα
μανίκια και στο
λαιμό.

44. Γιλέκο: Πάνω από
το πουκάμισο
φορούσαν
διάφορους
αμάνικους
επενδυτές, συνήθως
φτιαγμένο από
χοντρό μάλλινο
ύφασμα.

45. Μπιάλια: Το
τύλιγαν στα πόδια
τους για να
προστατέψουν τα
δάχτυλά τους και
ήταν μάλλινο ή
βαμβακερό ανάλογα
με τον καιρό.

46. Γρουνο-τσάρουχα:
Παπούτσια που
κατασκεύαζαν οι
ίδιοι.

47. Ζωνάρι:
Φαρδιά λωρίδα
από ύφασμα,
που τυλίγεται
γύρω από την
μέση.

48. Η Γυναικεία φορεσιά αποτελείται
από τα εξής κομμάτια:
 Φουστάνι
 Μπαρμπούλες
 Τσεβρέ
 Κορώνα
 Τσουράπια
 Μέστια
 Ποδιά

49. Φουστάνι:
Βαμβακερό
φουστάνι που
φορούσαν πάνω
από το
πουκάκισο.

50. 1. Μπαρμπούλες: Είναι
ένα μαντήλι σταμπωτό
σε κίτρινο χρώμα για
τις νεες και σκούρο
για τις ηλικιωμένες.
2. Τσεβρέ: Το
φορούσαν οι νέες
κάτω από την κίτρινη
μπαρμπούλα, ο οποίος
είναι τετράγωνος και
κεντημένος στις
γωνίες.

51. Κορώνα: Ζώνη με
ασημένιες
αλυσίδες/ασημο-
ζούναρο.

52. Τσουράπια:
Μάλλινες
πλεκτές
κάλτσες.

53. Σιργκούτσια:
Λουλούδια που
τα στερέωναν
στο πλάι της
μπαρμπούλας.

54. Μέστια:
Υφασμάτινα
παπούτσια,
ραμμένα και
κεντημένα
στους τερζήδες.

55. Ποδιά:
Προστατευτικό
ένδυμα που
φοριέται πάνω
από τα ρούχα.

56. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:
ΒΑΛΚΑΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΜΑΚΡΗ ΧΡΥΣΑΝΘΗ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ:
ΔΟΜΠΑΡΑ ΗΛΙΑΝΑ

57. ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:
ΔΑΡΟΥΣΗ ΑΘΗΝΑ
ΣΥΜΜΕΤΗΧΑΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ:
Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣ
ΒΑΛΚΑΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΓΚΙΡΤΖΑΛΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
ΔΟΜΑΚΙΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΚΑΡΑΔΕΔΟΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑ
ΜΑΚΡΗ ΧΡΥΣΑΝΘΗ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
ΠΡΟΪΚΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΦΟΥΤΣΙΤΖΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΔΟΜΑΚΙΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
ΔΟΜΑΠΑΡΑ ΗΛΙΑΝΑ
ΚΟΦΤΣΙΑΤΖΙΔΟΥ ΟΛΓΑ
ΠΑΤΛΑΚΑ ΧΡΥΣΟΥΛΑ
ΠΟΥΛΟΥΧΤΣΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ
ΤΖΕΛΕΠΗ ΤΖΟΥΛΙΑ
ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ