More Related Content
Similar to ภาษาบาลี ชุดที่ ๒ โครงสร้างวจีวิภาค
Similar to ภาษาบาลี ชุดที่ ๒ โครงสร้างวจีวิภาค (20)
More from Anchalee BuddhaBucha
More from Anchalee BuddhaBucha (12)
ภาษาบาลี ชุดที่ ๒ โครงสร้างวจีวิภาค
- 1. วจีวิภาค
โครงร่ างเนือหาสาระ
้
• โครงสร้ างทังหมดของวจีวภาค ซึ่งรวมถึง นาม, อัพพยศัพท์ , อาขยาต,
้
ิ
กิตก์ , สมาส และ ตัทธิต
• ความหมายขององค์ ประกอบต่ างๆในวจีวิภาค และโครงสร้ างย่ อยของ
แต่ ละองค์ ประกอบ
- 4. นาม ๗
• นามศัพท์ ประกอบด้ วย นามนาม (คน, สัตว์ , สิ่งของ), คุณนาม
(แสดงลักษณะของนาม) และ สัพพนาม (คาแทนชื่อนาม)
• ลิงค์ (คาที่บ่งถึงเพศของนามนาม)
• วจนะ (คาบอกจานวนนามนาม)
• วิภตติ (คาแจกรู ปนามศัพท์ เพื่อให้ ทราบถึงลิงค์ และ วจนะ)
ั
• การั นต์ (สระที่สุดศัพท์ ใช้ ในการแจกนามศัพท์ ด้วยวิภัตติ)
• สังขยา (คานับจานวนนามนาม)
• สัพพนาม (คาแทนชื่อนาม หรื อบอกว่ าใกล้ หรื อไกล)
- 6. อัพพยศัพท์ ๓
อัพพยศัพท์ คือ ศัพท์ ท่ ีแจกด้ วยวิภัตติเหมือนนามนามไม่ ได้ คงรู ปอยู่
อย่ างเดิม มี ๓ ประเภทดังนี ้
• อุปสัค ใช้ นาหน้ านามนามและกิริยา ให้ วเศษยิ่งขึน
ิ
้
• นิบาต ใช้ ลงในนาม หรื อกิริยา บอกอาลปนะ, กาล, ที่, ปริจเฉท,
อุปไมย, ปฏิเสธ, ความได้ ยนเล่ าลือ, ความปริกัป, ความถาม, ความรั บ,
ิ
ความเตือน เป็ นต้ น
• ปั จจัย ใช้ ลงท้ ายนามศัพท์ เป็ นวิภัตติบ้าง ลงท้ ายธาตุเป็ นกิริยาบ้ าง
- 8. อาขยาต ๘
อาขยาต คือ ศัพท์ กล่ าวกิริยา ประกอบด้ วย
• วิภตติ เครื่ องหมายให้ ร้ ู กาล, บท, วจนะ, บุรุษ มี ๑๒ วิภัตติ
ั
• กาล เวลาการกระทาของกิริยานันๆ
้
• บท ฝ่ าย หรื อส่ วนแห่ งวิภัตติ
• วจนะ วิภัตติบอกจานวนนามนามที่เป็ นประธาน
• บุรุษ ชันของกิริยาอาขยาต เล็งถึงบุรุษสัพพนาม
้
• ธาตุ วิภัตติท่ บอกกาล, บท, วจนะ, บุรุษ และปั จจัยที่บอกวาจก
ี
• ปั จจัย ใช้ ประกอบวาจก ๕
• วาจก ธาตุท่ ีประกอบด้ วย วิภัตติ, กาล, บท, วจนะ, บุรุษ, ปั จจัย
- 12. สมาส ๗
สมาส คือ นามศัพท์ ตังแต่ ๒ ขึนไป ย่ อเข้ าเป็ นบทเดียวกัน
้
้
• กัมมธารยสมาส ๖ นามนามเป็ นประธาน คุณนามเป็ นวิเสสนะ
• ทิคุสมาส ๒ สังขยานาหน้ ากัมมธารยสมาส
• ตัปปุริสสมาส ๖ นามศัพท์ มี อ วิภัตติ ย่ อเข้ าบทเบืองปลาย
้
• ทวันทวสมาส ๒ นามนาม ๒ ศัพท์ ย่อเข้ าเป็ นบทเดียว
• เอกเสสสมาส ๒ ทวันทวสมาสหลายๆศัพท์ ย่อเข้ ากัน
• อัพยยีภาวสมาส ๒ สมาสที่มีอุปสัค หรื อนิบาตอยู่หน้ า
• พหุพพิหสมาส ๕ สมาสอย่ างหนึ่งมีบทอื่นเป็ นประธาน
ั
- 14. ตัทธิต ๓
ตัทธิต คือ ปั จจัยหมู่หนึ่ง ใช้ แทนศัพท์ เพื่อเป็ นประโยชน์ เกือกูลแก่
้
เนือความย่ อ
้
• สามัญญตัทธิต ๑๓
• ภาวตัทธิต
• อัพพยตัทธิต
