1. Монгол улс ба гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт
С.Баяржаргал
ШУТИС,
Механик Инженерийн сургууль Тээврийн удирдлагын 3-р
курс
Email :
BTK_306@YAHOO.COM
Хураангуй
Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын дэлхийн
нийтийн чиг
хандлага ямар чиглэлээр явагдаж буй болон сүүлийн жилүүдэд
манай улсад орж ирж буй гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын
хэмжээ тогтвортой өсж байгаа талаар авч үзнэ. Энэхүү
тогтвортой өсч буй хандлага нь ямар хүчин зүйлсээр
тодорхойлогдож байгаа болон сүүлийн хэдэн жилд аль салбарт,
аль улсаас гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт илүүтэйгээр орж
ирж, өмнөх жилүүдээс хөрөнгө оруулалтын нөхцөл байдалд ямар
өөрчлөлт гарсан талаар энэ эрдэм шинжилгээний бүтээлдээ
тоймлон авч үзэх болно. Түүнчлэн өөрийн сурж буй мэргэжлийн
салбар болох тээврийн салбарт одоогоор орж ирж буй томоохон
гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын талаар жишээ болгон авч
үзэн дүн шинжилгээ хийнэ.
Түлхүүр үг : мөнгөний урсгал, хяналт, эдийн засгийн өсөлт
Оршил
Сүүлийн үед дэлхий даяар ГШХО-г хөхүүлэн дэмжиж түүний
үр ашигтай ашиглах гэсэн өрсөлдөөн газар авч байна. Учир нь
ГШХО гэдэг нь зүгээр нэг гадаадын хөрөнгө мөнгөний урсгал
биш юм. Энэ нь аливаа орны эдийн засгийн өсөлтийг

2. хурдасгах, ажлын байр бий болгох, дотоодын компануудын
өрсөлдөх чадварыг хөхүүлэн дэмжих, шинэ техник технологийг
нэвтэрүүлэх, дотоодын аж үйлдвэрийг хөгжүүлэх хөрөнгийн
тогтмол, аюулгүй эх үүсвэрийг бий болгох гэх мэт маш олон
хэлбэрээр үр ашигаа өгдөг байна. Өнөөг хүртэл ГШХО-н талаар
олон 10 судалгаа хийгдсэн байдаг нь голчлон дээрх зүйлүүдийн
талаар авч үзсэн байдаг. Тиймээс зөвхөн өнөөдөр ч биш хэдэн
арван жилийн өмнөөс дэлхийн олон оронд ГШХО –г урамшуулан,
хөхүүлэн дэмжих бодлого явуулсаар ирсэн байна. Гадаадын
хөрөнгө оруулалтын хувьд Монгол улс ГШХО хийхэд дөнгөж
саяхнаас нээлттэй болж, гадаадын шууд хөрөнгө оруулагчдын
сонирхол нэмэгдэх хандлагатай болоод байгаа. Сүүлийн 10
жилийн эцсээс хойш манай улсад орж ирж буй ГШХО-н урсгал
тогтмол өсж байна.
Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт
Сүүлийн үед дэлхий даяар ГШХО гэж юу болох, түүний ач
холбогдол юунд оршдогийг тодорхойлох оролдлого
илүү
идэвхтэй хийгдэх боллоо. Үүний гол шалтгаан нь :
1. 1980-д оноос хойш олон улсын эдийн засгийн харилцаан
дахь ГШХО-н хэмжээ эрс өсөх болсон.
2. ГШХО-нь хөгжиж байгаа орнуудад хөрөнгө мөнгөний эх
үүсвэрийг бий болгох сувгийн үүрэг гүйцэтгэх болсонд.
3. ГШХО-нь нэг орноос нөгөө орон руу ердийн нэг хөрөнгийн
урсгал биш, өөртэйгөө хамт үргэлж шинэ технологи,
шилдэг менежментийн арга барил, маркетингийн ноу- хауг
дагуулж ирдгийн дээр эдгээр нь хөрөнгө оруулалт хийгдэж
буй орны эдийн засагт тэр чигээрээ ач холбогдол болон
үлддэг нь амьдрал дээр батлагдах болсонд оршидог.
Өнөөдрийг хүртэл ГШХО-г түүнийг судлаач эрдэмтэд, олон
улсын байгууллагууд бүгд өөр өөрийнхөөрөө тодорхойлсоор
ирсэн билээ.
Тэдгээр
олон тодорхойлолтоос хамгийн
оновчтой гэж үзсэн 2 тодорхойлолтыг үзүүлэв.
1. ГШХО гэдэг нь хөрөнгө оруулагч орны хуулийн этгээд
хөрөнгө оруулалтыг хүлээн авч буй орны аж ахуйн нэгжийн
үйлдвэрлэл, хуваарилалт болон бусад үйл ажиллагааг
хянах, биечлэн удирдах зорилгоор хөрөнгийг эзэмших эрх
авах үйл явцыг хэлнэ.
2. ГШХО гэж биет болон биет бус хөрөнгө гадаад орноос
дотоодод орж ирээд зогсохгүй баялгийг бий болгох
зорилготой, үйл ажиллагаанд оролцох, хяналт тавих үйл
явцыг хэлнэ.
Дээр
дурьдагдсан
ГШХО-н
тодорхойлолтууд
нь
бүгд
үйл
ажиллагаанд хяналт тавих гэсэн үг хэллэгийг хэрэглэсэн нь
зүгээр ч нэг тохиолдлын зүйл биш юм. Энэ нь ГШХО-г Шууд Бус

3. Хөрөнгө Оруулалтаас өөр болохыг тодорхойлж өгөх гэсэн нэг
арга юм. Яагаад гэвэл шууд бус хөрөнгө оруулалт буюу үнэт
цаасны хөрөнгө оруулалт нь хэзээ ч тухайн аж ахуй нэгжийн
үйл ажиллагаанд хяналт тавьж оролцдоггүй байна.
ГШХО-н дэлхий нийтийн хандлага
ГШХО-н урсгал дэлхийн хэмжээнд сүүлийн 3 жил дараалан
буурж энэ ондоо 560 тэрбум болсон статистик үзүүлэлттэй
байгаа. Дэлхийн хэмжээнд 111 оронд хөрөнгө оруулалтын урсгал
нэмэгдсэн байхад хөгжингүй орнуудад өмнө оныхоос 25 хувиар
буурж 367 тэрбум
ам долларт хүрсэн байна. Төв болон Зүүн
Европын орнуудад орох ГШХО-н урсгал ч гэсэн 31 тэрбум ам
доллараас 21 тэрбум ам долларт хүртлээ буурсан үзүүлэлттэй
байгаа. Хөгжиж буй орнуудыг бүхэлд нь авч үзвэл орох хөрөнгө
оруулалтын хэмжээ 9 хувиар нэмэгдэж 172 тэрбум ам долларт
хүрсэн. Гэхдээ эдгээр орнуудаас Африк, Ази, Номхон далайн
орнуудынх өссөн байхад Латин Америк, Карибын тэнгисийн
орнуудынх
үргэлжлэн
буурсаар
байна.
Буурай
хөгжилтэй
орнуудын
хувьд 50 орон нийтдээ багахан хэмжээний буюу
7
тэрбум ам долларын ГШХО-г авсан гэсэн статистик үзүүлэлт
байна.
Дэлхий нийтийн хэмжээний гадагш чиглэсэн ГШХО-н 90
гаруй
хувийг
хөгжилтэй
орнууд
бүрдүүлж
байгаагаас
Нидерланд, Швед, Щвецарь, Их Британид байрлалтай үндэстэн
дамнасан корпарациуд тэргүүлж байна.
Дэлхий нийтийн хэмжээний гадагш чиглэсэн ГШХО-н 10
орчим хувийг хөгжиж байгаа орнуудад байрлалтай
үндэстэн
дамнасан
корпарацууд
бүрдүүлэх
болсон
бөгөөд
зарим
орнуудынх нь хөгжилтэй орнуудынхаас
илүү байна. Ази,
Номхон далайн бүс нутагт ГШХО-н хэмжээ сүүлийн жилүүдэд 14
хувиар өсж 107 тэрбум ам долларт хүрснийг тус бүс нутгийн
томоохон орнуудын эдийн засагийн өсөлт нэмэгдэж, хөрөнгө
оруулалтын
орчин
сайжран
улмаар
үндэстэн
дамнасан
корпарациудад үйлдвэрлэлийнхээ сүлжээг өргөтгөх бололцоо бий
болгосонтой холбон тайлбарлаж болно. Мэргэжилтнүүдийн үзэж
байгаагаар ирээдүйд ч гэсэн энэ бүс нутагт
ГШХО –н хэмжээ
нэмэгдэж, ялангуяа Хятад, Энэтхэг, Тайланд зэрэг хүн ам
ихтэй, зах зээл нь том улсуудад илүү орох байх гэж үзэж
байна.
Одоогийн ийм нөхцөл байдалд дэлхийн олон оронд ГШХО-н
төлөө, ялангуяа томоохон төсөл авахын тулд санхүүгийн
хөнгөлөлт үзүүлэх, сонгон шалгаруулалтын өрсөлдөөн улам
ширүүсж байна. Ийнхүү улс орнууд нь хөрөнгө оруулалтыг татах
таатай эрх зүйн орчинг бүрдүүлж байгаагаас гадна хөрөнгө
оруулалтын тодорхой чиглэл салбарт татан , хөхүүлэн дэмжих

4. стратеги боловсруулан хэрэгжүүж байна. Хятадын Худалдааны
яамны мэдээлэлээр зохих зөвшөөрлийн дагуу бүртгүүлсэн
Хятадаас хөрөнгө оруулсан
гадаадын тэргүүлэх 30 орны
жагсаалтат Монгол улс 21-т бичигджээ.
Гадаадын шууд хөрөнгө оруулагчдын талаар
Хөрөнгө оруулагчид юуны өмнө хөрөнгө оруулах бүс
нутгуудын чадавхи бололцоог судалж дараа нь хөрөнгө оруулж
болох тухайн бүсийн улс орнуудаас тодорхой улсыг сонгон авж
дараа нь тэр улсад хөрөнгө байршуулах газраа сонгодог
байна. Томоохон компануудын дунд явуулсан судалгаанаас үзхэд
хөрөнгө оруулагчдыг дотор нь нөөц баялаг эрэлхийлсэн, зах
зээл хайсан, үр
ашгаа дээшлүүлэхийг эрмэлзсэн, стратегийн
ач холбогдол бүхий эд хөрөнгө олж авахыг эрмэлзсэн гэж
ангилж болно.
Нөөц баялаг эрэлхийлсэн хөрөнгө оруулагчид нь байгалын
эрдэс, түүхий эд , ХАА-н бүтээгдэхүүн,
хямд буюу тусгай
мэргэжлийн
хөдөлмөр
сонирхож
бүтээгдэхүүн
экспортлох
зорилгоор ГШХО хийдэг байна. Ийм төрлийн хөрөнгө оруулалт
авдаг орнууд нь хөгжиж буй болон шилжилтийн эдийн засагтай
орнууд байдаг.
Зах зээл хайсан хөрөнгө оруулагчид нь орон нутгийн
эсвэл хөрш зэргэлдээ орнуудыг хамруулан бүс нутгийн зах
зээлд нэвтрэх зорилготой.
Үр ашгаа дээшлүүлэхийг эрмэлзсэн хөрөнгө оруулагчид нь
үйл ажиллагаагаа оновчтой болгох эсвэл хорших замаар
бүтээгдэхүүн боловсруулалтыг хилийн чанадад дагнан хийх
болдог. Хөрш орнуудын дундын оновчтой бүтээгдэхүүн бий
болгох ГШХО-н ийм хэлбэр нь бүс нутгийн хувьд нэгдмэл зах
зээл, тухайлбал Европ, Хойд Америкт илүү ажиглагддаг.
Гадаадын хөрөнгө оруулагчид нь хөрөнгөө оруулаад үйл
ажиллагаа эрхэлж байгаа эсвэл
хөрөнгө оруулах гэж байгаа
хөрөнгө оруулагчидтай нүүр тулан ярилцлага хийх замаар
хөрөнгө оруулах боломжтой орнуудын тухай мэдээлэл олж
авахаас гадна албан ёсны мэдээлэлийн эх сурвалжийг ашиглаж
болно.
Хөрөнгө оруулагчид нь тухайн оронд хөрөнгө оруулах эсэх
шийдвэрээ тэр орны гадаадын хөрөнгө оруулалтыг хэрхэн хүлээн
авж хэрэгжүүлж
байгаа байдал болон ГШХО-н чадавхийг
харгалзан үздэг байна.
ГШХО-г хүлээн авах чадвараар нь 140 улсыг жагсааж үзхэд
Монгол улс 1995-1997 онд 82, 2001-2003 онд 15-д бичигдсэн
байна. Өөрөөр хэлвэл Монгол улсын ГШХО-г хүлээн авах
үзүүлэлт сайжирсаар байгаа боловч
энэ үзүүлэлтийг тийм ч
тогтвортой үзүүлэлт гэж авч үздэггүй байна. Гэхдээ л энэ

5. үзүүлэлт
нь
Монгол
шиг
далайд
гарцгүй
орны
хувьд
чамлахааргүй байх үзүүлэлт юм.
Монгол Улсын төр, засгаас
гадаадын хөрөнгө оруулалтын талаар баримталсан тууштай бодлого,
төрийн
захиргааны
байгууллагуудаас
авч
хэрэгжүүлсэн
арга
хэмжээнүүд, бизнес эрхлэгчдийн олон жилийн хамтын чармайлтын үр
дүн гэж үзэж болно.
Монгол дахь гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт
Монгол
улсын
засгийн
газраас
гадаадын
хөрөнгө
оруулалтын
асуудалд
өндөр
ач
холбогдол
өгч,
түүнийг
урамшуулан дэмжиж гадаад дотоод эрх зүйн орчин
бүрдүүлэх,
гадаад сурталчилгааны арга хэмжээнүүдийг авч хэрэгжүүлсэн нь
гадаадын хөрөнгө оруулалтын хэмжээ өсөн нэмэгдэх хамрагдах
салбар өргөжхөд чухал нөлөө үзүүлж байна. Монголын эдийн
засаг нээлттэй болсон цагаас эхлэн гадаадын шууд хөрөнгө
оруулалтын хэмжээ аажмаар боловч тогтвортойгоор нэмэгдсээр
ирсэн. Ийнхүү нэмэгдэх болсон нь юуны өмнө Гадаадын хөрөнгө
оруулалтын тухай хуулийг шинэчлэн баталсан болон түүнд
оруулсан нэмэлт өөрчлөлтүүд нь хууль эрх зүйн таатай орчинг
бий болгож, зохих үр нөлөөгөө өгсөнтэй холбоотой. Нэн
ялангуяа сүүлийн гурван жилд гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт
үлэмж хэмжээгээр нэмэгджээ.
Сүүлийн жилүүдэд дэлхий даяар гадаадын шууд хөрөнгө
оруулалтын
хэмжээнд буурах хандлага ажиглагдаж байсан хэдий ч гадаадын
хөрөнгө
оруулагчдын зүгээс манай улсыг сонирхох нь улам бүр
нэмэгдсээр ирлээ. Нэн
ялангуяа олборлох салбар болон худалдаа, үйлчилгээний
салбарт Зүүн Өмнөд
Ази, Хойд Америкийн хөрөнгө оруулагчид мэдэгдэхүйц
хэмжээгээр орж ирж
байна.

6. ÃØÕ á¿ñ í óòãààð
Î
24%
Õ éä Àì åðèê
î
Áóñàä
56%
Åâðî ï û í õî ëáî î
11%
Ç¿¿í àçè
9%
График 1:
ГШХО бүс нутгаар
1992-2004 оны хооронд Гадаадын Хөрөнгө Оруулалтын
Газарт бүртгэгдснээр дэлхийн 73 улсаас хуримтлагдсан дүнгээр
1.2 тэрбум долларын шууд хөрөнгө оруулалт хийгдэж гадаадын
хөрөнгө оруулалттай 3042 компани бүртгэгдээд байна.
Монголд орж ирж буй ГШХО-н хэмжээ салбараар
Монголд өнөөгийн байдлаар орж ирсэн ГШХО-г салбараар нь
доор үзүүлэв.
Хүснэгт 1
ГШХО салбараар
Салбар
Геологи хайгуул, уул уурхай
газрын тос
Худалдаа, нийтийн хоол
Хөнгөн үйлдвэр
Банк, санхүүгийн үйл ажиллагаа
Мал аж ахуйн гаралтай түүхий
эд боловсруулалт
Инженерийн барилга байгууламж,
барилгын материалын үйлдвэрлэл
Тээвэр
Харилцаа холбоо
Соёл урлаг, боловсрол,
шинжлэх ухаан
Хүнсний бүтээгдэхүүний
үйлдвэрлэл
Аялал жуулчлал
Хөрөнгө оруулалт
мян.ам доллар
638.785
166.537
86.564
66.083
55.702
51.529
20.994
19.204
18.469
15.572
13.642

7. ХАА, Газар тариалан
Мебель, модон эдлэл
Эрчим хүч
Эрүүл мэнд, гоо сайхны
үйлчилгээ
Нийтийн ахуй үйлчилгээ
Цахилгаан хэрэгслийн үйлдвэрлэл
Үнэт зүйл бэлэг дурсгал
Гэр ахуйн хэрэгсэл үйлдвэрлэл
Бусад
Дүн
9.955
5.407
5.294
4.022
2.412
1.69
1.381
1.312
96.074
1280.628
ГШХО-ын нийт хэмжээ салбараар хуваагдсан байдлыг график
2-р доор харуулав.
Òýýâýð 20.9
Õàðèëöàà õî ëáî î
19.2
Ñî ¸ ë óðëàã, Ø Ó
18.4
Õ¿í ñí èé
á¿òýýãäýõ¿¿í
15.5
Àÿëàë æóóë÷ëàë 13.6
Áàðèëãà 51.5
Ì ÀÀ ò¿¿õèé ýä
áî ëî âñðóóëëàò5
5.7
Áàí ê ñàí õ¿¿ãèéí
¿éë àæèëëàãàà
66
Õº í ãº í ¿éëäâýð
86.5
Óóë óóðõàé
638.7
õóäàëäàà
í èéòèéí õî î ë
166.5
График 2 : Салбараар
ГШХО-г 2003 оноос эхлэн газрын тосны салбарт оруулах
ГШХО-г
уул уурхайн салбартай нийлүүлэн тооцдог болсон
цагаас эхлэн уул уурхайн салбарын ГШХО манай улсад томоохон
байр суурь эзлэх болсон. Мөн МУ-н иргэнд газар өмчлүүлэх
талаар хууль баталсан нь барилга болон банк санхүүгийн
салбарт ГШХО-н хэмжээ үлэмж хэмжээгээр ихэсгэсэн.
Манай оронд ГШХО хийдэг орныг ГШХО-д эзлэх хувиар нь
доорх график 3-д харуулав.

8. ÃØÕ í èéò õýì æýý óëñààð
Î
20%
ÁÍ Õ
ÀÓ
41%
ÁÍ ÑÓ
ßï î í
ÀÍ Ó
14%
Î Õ
Ó
Êàí àä
3%
10%
Áóñà î ðí óóä
5%
7%
График 3 : ГШХО-н нийт хэмжээ
улсаар
Авто тээврийн салбарын ГШХО
Тээвэр хөгжүүлэх төслийн хүрээнд Дэлхийн банкнаас 0.8
сая ам доллар, Нордикийн хөгжлийн сангаас 5.52 сая ам доллар
нийтдээ 6.32 сая ам долларын хөрөнгө оруулалт 2001-2006 онд
тодорхой дараалалтайгаар орж ирсэн нь өнөөдөр манай улсад
авто тээврийн салбарт орж ирсэн томоохон ГШХО-н нэг юм. Энэ
төсөл нь “Тээвэр хөгжүүлжэх” төслийн хүрээнд “Тээврийн
хэрэгсэлд техникийн хяналтын үзлэг, оношлогоо хийх станцууд
байгуулах, бүртгэлийн нэгдсэн сүлжээ бий болгох” дэд төсөл
юм.
Төслийн хэрэгжих хугацаа нь 2001-2006 он, төслөөр
Улаанбаатар хотод
3 станц, орон нутагт хосолсон үйл
ажиллагаатай 21 оношлогооны төвийг бариж байгуулж 2005 оны
4-р сараас эхлүүлэн үйл ажиллагааг нь эхлүүлээд байна. Энэ
урт хугацааны хөрөнгө оруулалтын эргэн төлөлтийн хугацаа нь
2011-2040 оныг хүртэл жилд 2 хуваан төлөх юм. Гэвч энэ ГШХОг
ашиглан гүйцэтгэсэн “Тээврийн хэрэгсэлд техникийн
хяналтын
үзлэг,
оношлогоо
хийх
станцууд
байгуулах,
бүртгэлийн нэгдсэн сүлжээ
бий болгох” төсөл нь ашиглалтад
орсон өдрөөсөө эхлэн маш ашигтай ажиллаж улсад нэлээд
хэмжээний хөрөнгийг хуримтлуулсанаас гадна нэлээд хэмжээний
хүмүүсийг
тогтвортой
ажлын
байраар
хангаад
байна.
Ингэснээрээ манай улс ГШХО-н эргэн төлөлтийг хугацаанаас нь
өмнө төлөх болон тухайн орон нутаг болон бүс нутгийн
иргэдийг тогтвортой ажилтай болох боломжийг олгож байна.

9. Дүгнэлт
Монгол улс дах гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт тогтмол
өссөөр байгаа хэдий ч уул уурхай, олборлох салбараас бусад
салбарт төдийлөн өндөр биш байна. Орж ирсэн хөрөнгө
оруулалтын дийлэнх нь байгалын баялагт уул уурхай, олборлолт
зэрэг уул уурхайн салбарт орж байна. Мөн хэвтээ хөрөнгө
оруулалт нь зах зээлийн хэмжээ том байх үед ихэвчлэн орж
ирдэг учир энэ төрлийн хөрөнгө оруулалт орж ирэх магадлал
бага байна. Босоо хөрөнгө оруулалт худалдааны саад тотгор
бага үед орж ирдэг ч тээвэрлэлтийн зардал өндөр, мэргэжлийн
ажилчдын хомсдол зэргийн шалтгааны улмаас бага байж болох
юм. Эдийн засгийн нийт салбаруудын хэмжээгээр гадаадын шууд
хөрөнгө оруулалт нэмэгдэхгүй байгаа нь юуны өмнө газар зүйн
байршил, зах зээлийн хэмжээ бага зэргээс шалтгаалж байна.
Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт нь Монгол улсын эдийн засагт
эерэгээр
нөлөөлсөн
гэж
дүгнэж
болох
боловч
тухайн
салбаруудад
гарсан
өсөлт
нь
зөвхөн
гадаадын
хөрөнгө
оруулалтын нөлөө гэж ойлгох нь учир дутагдалтай юм.
Ашигласан материал:
[1] Зузааны Бороо
“Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт”
[2]
“Монгол улсын Автотээврийн салбарыг 2015 он хүртэл
хөгжүүлэх
Мастер төлөөвлөгөө”
[3] Гадаадын хөрөнг оруулалт, гадаад худалдааны агентлаг
“МУ-ын ГШХО”
[4] www.google.mn
[5] www.olloo.mn
[6] www.trans.dep.mn

10. Дүгнэлт
Монгол улс дах гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт тогтмол
өссөөр байгаа хэдий ч уул уурхай, олборлох салбараас бусад
салбарт төдийлөн өндөр биш байна. Орж ирсэн хөрөнгө
оруулалтын дийлэнх нь байгалын баялагт уул уурхай, олборлолт
зэрэг уул уурхайн салбарт орж байна. Мөн хэвтээ хөрөнгө
оруулалт нь зах зээлийн хэмжээ том байх үед ихэвчлэн орж
ирдэг учир энэ төрлийн хөрөнгө оруулалт орж ирэх магадлал
бага байна. Босоо хөрөнгө оруулалт худалдааны саад тотгор
бага үед орж ирдэг ч тээвэрлэлтийн зардал өндөр, мэргэжлийн
ажилчдын хомсдол зэргийн шалтгааны улмаас бага байж болох
юм. Эдийн засгийн нийт салбаруудын хэмжээгээр гадаадын шууд
хөрөнгө оруулалт нэмэгдэхгүй байгаа нь юуны өмнө газар зүйн
байршил, зах зээлийн хэмжээ бага зэргээс шалтгаалж байна.
Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт нь Монгол улсын эдийн засагт
эерэгээр
нөлөөлсөн
гэж
дүгнэж
болох
боловч
тухайн
салбаруудад
гарсан
өсөлт
нь
зөвхөн
гадаадын
хөрөнгө
оруулалтын нөлөө гэж ойлгох нь учир дутагдалтай юм.
Ашигласан материал:
[1] Зузааны Бороо
“Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт”
[2]
“Монгол улсын Автотээврийн салбарыг 2015 он хүртэл
хөгжүүлэх
Мастер төлөөвлөгөө”
[3] Гадаадын хөрөнг оруулалт, гадаад худалдааны агентлаг
“МУ-ын ГШХО”
[4] www.google.mn
[5] www.olloo.mn
[6] www.trans.dep.mn