ปริจเฉทที่ ๑
วาดวยชมพูทวีป

ในยุคกอนที่พระพุทธศาสนาจะบังเกิดขึ้น พระพุทธเจาเสด็จ
อุบัติขึ้นในโลกในดินแดนชมพูทวีป ซึ่งตั้งอยูทางทิศพายัพ
(ตะวันตกเฉียงของประเทศไทย)
งของประเทศไทย)
ชมพูทวีป
คือ...
ประเทศที่มีความเจริญ สมบูรณมากกวาประเทศอื่น มีกษัตริยเปน
พระเจาแผนดินปกครองเปนสวน ๆ เปนเอกราชมิไดรวมอยู
ในความปกครองเดียวกัน เชนแควนมคธและแควนโกศลเปนตน
ชมพูทวีป.. แบงออกเปน 2 สวน คือ...
1. มัชฌิมประเทศ.. หรือมัธยมประเทศ หมายถึง
ประเทศ..
ประเทศที่อยูทามกลาง มีอาณาเขตที่เจริญ มีคนอยูมาก
มีเศรษฐกิจดี เปนศูนยการคา เปนที่อยูของบัณฑิต...
2. ปจจันตประเทศ หมายถึง สวนของประเทศที่ยัง
ไมเจริญ ทุรกันดาร ตั้งอยูภายนอกเขตมัชฌิมประเทศ
ออกไป...
ออกไป...
ประชาชน...ในชมพู
ประชาชน...ในชมพูทวีป
สวนมากจะนับถือพราหมณ
เปนหลัก ยึดถือวรรณะอยาง
แรงกลา มีทิฏฐิ รังเกียจกัน
ดวยชาติและตระกูล มีความ
เห็นที่แตกตางกันออกไป...
ออกไป...

โดยแบงออกได เปน 2 พวก คือ...
1. สัสสตทิฏฐิ พวกที่เห็นวาตายแลวตองกับมาเกิดใหม คือมี
ความคิดวา จะประพฤติอยางไร ถึงจะไดไปเกิดในสวรรค
2. อุจเฉททิฏฐิ พวกที่เห็นวาตายแลวสูญนึกจะทําอะไรก็ทําอยางนั้น
เพราะไมตองกลัววา...ตายแลวจะไปเกิดในนรก
...ตายแล
กําเนิดศากยวงศ....และโกลิยวงศ (โดยยอ)
..และโกลิ
ชมพูทวีป...ในอดีตกาลปกครองดวยกษัตริย เรื่อยมาจนลุถึง
พระเจาตติยโอกกากราช ทรงปกครองสืบราชสมบัตในพระ
ิ
นครแหงหนึ่ง ซึ่งตั้งอยูทางทิศเหนือใกลสักกชนบท พระองค
ทรงมีพระโอรส พระราชธิดา รวม ๙ พระองค ซึ่งประสูติจาก
ครรภของพระมเหสี (พระชายาคนแรก)
พระชายาคนแรก)
- กาลตอมาเมื่อพระมเหสีทิวงคต พระองคจึงไดอภิเษกสมรสใหม
และไดพระราชโอรสใหมอีกพระองค พระนามวา ชันตุ
- ในวันประสูติพระโอรสองคใหม พระเจาตติยโอกกากราชได
พระราชทานพรแกพระมเหสีวา อยากไดสิ่งใด เราก็จะใหสิ่ง
นั้นๆ ตามความปรารถนา...
ตามความปรารถนา...
- พระมเหสีก็ไดทูลขอพระราชสมบัติ ใหแกพระโอรสของนาง
พระองคก็ไดประทานให ดวยทรงถือวากษัตริยตรัสแลวไมคน
ื
คํา จะเปนการเสียสัจจะ คําพูดของกษัตริย
- พระองคจึงไดใหพระราชโอรสและพระราชธิดาทั้ง 9 พระองค
พรอมดวยจตุรงคเสนา ชางฝมือ รวมทั้งพวกกสิกรรม สัตว
พาหนะ ปศุสัตวทุกชนิด ใหไปสรางพระนครที่อยูแหงใหม
- พระราชโอรสพระธิดาทั้ง ๙ พระองค ขาราชบริพารก็ไดออก
เดินทางไปตั้งพระนคร ณ ดงไมสักกะ ใกลภูเขาหิมพานต ซึ่งแต
เดิมเคยเปนที่อยูของกบิลดาบส เลยตั้งชื่อพระนครแหงใหมนี้วา
“กบิลพัสดุ” ตามชื่อของดาบส

- เมื่อสรางพระนครเสร็จ พระราชโอรสและพระราชธิดาทั้งหมด
ยกเวนพระเชฏฐภคินี (คือพี่สาวคนโต ราชโอรส 4 ราชธิดา 5)
ก็ไดจับคูแตงงานกันเอง เพราะเกรงกลัววา ถาไปแตงงานกับ
ตระกูลอื่น บุตรธิดาที่เกิดมาจะไมสมบูรณดวยชาติ คือกลัววา
จะไปเลือกคนที่มีชาติตระกูลต่ํากวาตนเอง
- พระเจาโอกากราช ทรงทราบถึงความเปนไปของพระราชโอรส
พระราชธิดาของพระองค หลังจากที่สถาปนาพระนครใหมแลว
จึงตรัสชมเชยสรรเสริญวา เปนผูมีความสามารถองอาจ จึงได
ตั้งชื่อวงศกษัตริยใหใหมวา “ศากยวงศ”

- สวนพระเชฏฐภคินี (พี่สาวคนโต) ตอมาก็ไดอภิเษกสมรสกับ
าวคนโต)
พระเจากรุงเทวทหะ แลวไดตั้งวงศกษัตริยขึ้นมาอีกวงศหนึ่ง
คือ “โกลิยวงศ”
- ทั้งสองวงศตระกูลมีความเกี่ยวพันปรองดองรักใครกันมากและ
ปกครองบานเมืองดวยดีเสมอมา จนลุมาถึงสมัยของพระเจา
ชัยเสนะ พระองคทรงมีพระราชโอรส พระนามวา สีหหนุ มี
พระราชธิดาพระนามวา “ยโสธรา” ซึ่งตอมาก็ไดอภิเษกสมรส
ยโสธรา”
กับ เจาชายสิทธัตถะ
********************
มหาบริจาค 5
ประการ คือ
1. บริจาคทรัพยเปนทาน 2. บริจาคอวัยวะเปนทาน
3. บริจาคบุตรเปนทาน 4. บริจาคภรรยาเปนทาน
5. บริจาคชีวิตเปนทาน
พระพุทธเจาทรงบําเพ็ญบารมีไดครบถวนในชาติที่เปนพระเวสสันดร
ซึ่งเปนชาติสดทาย เมื่อสินอายุก็ไดไปเกิดบนสวรรคชั้นดุสิต
ุ
้
ทาวมหาพรหม...และเหลาเทวดามาอารธนาใหจุติ
วมหาพรหม...และเหล
เมื่อบารมีทั้ง 30 ทัศครบถวนแลว
ในภพที่เกิดเปนพระเวสสันดร พอ
สิ้นอายุ พระโพธิสัตว ไดบังเกิดใน
ดุสิตเทวโลก เปนเทพบุตรพระนาม
วา สันดุสิตเทวราช
เมื่อบารมีแกกลา สามารถจะบรรลุ
พระโพธิญาณแลว ทาวมหาพรหม
และเหลาเทวดา ไดพากันมากราบทูล
อาราธนาเพื่อไปจุติในครรภของพระ
องพระ
นางสิริมหามายา...
หามายา...
ทาวมหาพรหมและเหลาเทวดา
รูไดอยางไรวา เทพบุตร
สันดุสิตเทวราช จักไดตรัสรู
เปนพระสัมมาสัมพุทธเจา

เพราะนิมิต ๕ อยาง บังเกิดแกเทพบุตร คือ...
1. ทิพยภูษา(ดอกไมทิพย)ที่ประดับพระวรกายเหี่ยวแหง
า(
2. ผาทิพย ที่ทรงพระวรกายเศราหมอง
3. พระเสโท (เหงื่อ) ไหลออกจากชองพระกัจฉะ (ใตวงแขน)
งแขน)
4. พระสรีรกายมีอาการปรากฏชราภาพ
5. พระทัยกระสับกระสายเปนทุกขเบื่อหนายเทวโลก
นิมิตทั้ง ๕ ประการ จะ
บังเกิดแกเทพบุตรเหมือน
กันหมดทุกๆองค
แตตางตรงที.... (ความกลัว)
่
1. พวกเทพบุตรที่เกิดดวยบุญเล็กนอยจะเกิดความกลัววา เราจะไปเกิด
ที่ไหนตอและไดเกิดเปนอะไร
2. สวนพระโพธิสัตวทุกๆพระองค (นิมิตทั้ง 5 จะเกิดแกพระโพธิสัตว
ทุกพระองค) เมื่อเห็นบุพพนิมิตแลวจะไมทรงกลัว ดวยทรงทราบวา
เราจักไดตรัสรูเปนพระพุทธเจาเมื่อลงไปจุติบนโลกมนุษย
(มีจิตเบื่อหนาย คือ ไมรูสึกยินดีในที่นั่งที่นอน และสมบัติอันเปนทิพยของตนเอง)
องตนเอง)
กอนลงมาจุติตองพิจารณา มหาวิโลกนะ ๕ คือ..
1. กาล คือ อายุมนุษยตองอยูใน

ระหวาง 100 ป ถึง 1 แสนป
(ไมสั้นกวารอยป และไมยาว
เกินแสนป)
2. จะเลือกมาเกิดแตในชมพูทวีป
เทานั้นไมเลือกที่อื่น
3. ดินแดนที่จะมาอุบัติ ตองเปน
มัธยมประเทศ จึงไดทรงเลือก
เมืองกบิลพัสดุเปนที่บังเกิด
4. เลือกเกิดในตระกูลขัตติยะหรือพราหมณ แตเวลานั้นกษัตริยเปนใหญ
จึงเลือกเกิดในตระกูลของกษัตริย คือ ศากยวงศ
5. พระมารดา จะตองมีศีล 5 ที่
บริสุทธ ไมโลเลในบุรุษและได
บําเพ็ญบารมีมาตลอดแสนกับป
จึงเลือก พระนางสิริมหามายา
เปนพระพุทธมารดา...
ธมารดา...
เสด็จจุติ...ลงสูพระครรภ....พระมารดาทรงพระสุบิน
.ลงสู
..พระมารดาทรงพระสุ

เมื่อไดรับอารธนาแลว พระโพธิสัตวก็ไดเสด็จจุติในพระครรภของพระ
นางสิรมหามายา ในขณะนั้น ในพระนครมีพิธีนักขัตฤกษ พระนางสิรมหา
ิ
ิ
มายาก็ไดทําบุญทําทาน สมาทานอุโบสถ แลวเสด็จบรรทมในเวลาใกลอรุณก็ได
ทรงพระสุบินวา “มีทาวมหาราชทั้งสี่มายกนางไปและมีเทพธิดาพาไปสรงน้ํา
และมีชางชูงวงถือดอกบัวขาวไดทําประทักษิณพระนาง ๓ รอบ”
รอบ”
พราหมณทํานาย
พระสุบิน
ของพระมเหสี
พอรุงเชา พระนางก็ไดกราบทูลใหพระราชสวามีทรงทราบพระเจา
สุทโธทนมหาราช จึงรับสั่งใหพวกพราหณมาทํานายพระสุบินของพระ
ราชเทวี พวกพรามณไดตรวจดูพระสุบินแลวไดกราบทูลวา “พระราช
โอรสของพระองคเปนผูมีบุญอานุภาพมาก ถาอยูในเพศฆราวาสจักเปน
จอมจักรพรรดิ ถาไดออกบวช จักไดตรัสรูเปนพระสัมมาสัมพุทธเจา”
พระโพธิสัตว....ประสูติ
..ประสู
พระนางสิริมหามายา
เสด็จไปสู
เมืองเทวทหะ
เมื่อพระโพธิสัตวไดจุตในพระครรภครบ 10 เดือนแลว พระมารดาก็
ิ
ปรารถนาจะไปยังเมืองเทวทหะ ซึ่งเปนชาติภูมิของพระองค จึงไดไป
กราบทูลลาพระราชสวามี พระเจาสุทโธทนะก็ไดอนุญาต พระนางไดเสด็จ
ไปบนเสลี่ยงทองคํา มุงหนาไปสูเทวทหะนคร

ครั้นเสด็จถึงสวนลุมพินีวัน
ซึ่งตังอยู ในระหวางเมือง
้
กบิลพัสดุและเมืองเทวทหะ
พระนางก็ไดบังเกิดลมกัมม
ชวาต พวกขาราชบริพารก็
จัดแจงผูกมาน พระนางก็
ไดไปประทับยืนพิงตนสาละ
จับกิ่งสาละ ดวยพระหัตถ
ขางขวา ผินพระพักตรไป
ทางทิศบูรพาและไดประสูติ
พระราชโอรส
หลังจากประสูติจากพระครรถของพระมารดาแลว พระราชกุมารก็ได
ทอดพระเนตรไปโดยรอบ แลวผินพระพักตรไปยังทิศอุดร เสด็จกาว
พระบาทไปได ๗ กาว แลวเปลงพระสุรเสียงไพเราะกองกังวาลดุจเสียง
ของพรหมวา “เราเปนผูเลิศ ประเสริฐในโลก ชาตินี้เปนชาติสดทาย
ุ
ภพใหมของเรา ไมมีอีกแลว”
เมื่อประสูติทรงเปลงเสียง (พูดได) มีอยู ๓ ชาติคือ
1. ชาติที่เกิดเปนพระมโหสถบัณฑิต
2. ชาติที่เกิดเปนพระเวสสันดร
3. ชาติที่เกิดเปนเจาชายสิทธัตถะราชกุมาร
สหชาติ ๗ ประการ (บังเกิดพรอมกับวันประสูติ)
1. พระนางยโสธรา
5. มากัณฐกะ
2. พระอานนท
6. ตนมหาโพธิ์
3. พระกาฬุทายี
7. ขุมทรัพย ๔ ทิศ
4. นายฉันนะ
เมื่อประสูติ ทรงเปลงวาจาไดนั้น มีอยู ๓ ชาติ คือ (แตกตางกันที่คําพูด)

1. ชาติที่เกิดเปนพระมโหสถบัณฑิต
ในชาตินี้ พอประสูติทาวสักกะเทวราชก็เสด็จมาวางแกนจันทรไวที่พระหัตถ ให
พระโพธิสัตวถือจันทรแดงออกมา พอพระมารดาถามวา ลูกเอย เจาถืออะไรมา
ก็ตอบวา ถือยามาแม ดวยเหตุที่ถือแทงยามานี้ จึงไดชื่อวา มโหสถกุมาร

2. ชาติที่เกิดเปนพระเวสสันดร
ในชาตินี้ พอประสูติออกมาก็เหยียดพระหัตถขวาถามพระมารดาวา “พระมารดามี
ทรัพยอะไรบาง ลูกอยากใหทาน มารดาก็ตอบวา “ลูกเอย เจาเกิดมาในตระกูลมี
ทรัพยมาก แลวก็วางทรัพยพันหนึ่งไวที่พระหัตถ”

3. ชาติที่เกิดเปนเจาชายสิทธัตถะราชกุมาร
ในชาตินี้ คือ ชาติที่บารมีเต็มเปยมแลวพอประสูติ ก็เดินได ๗ กาว แลวเปลงเสียงวา
“เราเปนผูเลิศ ประเสริฐในโลกชาตินี้เปนชาติสุดทาย ภพใหมไมมีอีกแลว”
ฝายกาฬเทวิลดาบส ซึ่งคุนเคยกับ
ราชตระกูล พอทราบขาวก็ไดเขาเฝา
เพื่อขอชมบารมีของพระราชกุมาร
พอไดเห็นพระโอรส ดาบสก็รูไดวา
เปนผูเลิศ มีบุญอานุภาพมากตอจาก
นั้นก็ยิ้มแยมแจมใสและรองให
ยิ้มแยมแจมใสเพราะพระโอรสมีบุญ
อานุภาพมาก ตอไปจักตรัสรูเปน
พระพุทธเจา สวนที่รองใหเพราะจะไม
มีโอกาสไดฟงธรรม (หมดอายุ)
ทํานายพระลักษณะ
และขนานพระนาม

เมื่อประสูติมาได ๕ วัน พระราชบิดารับสั่งใหพราหณทั้ง ๘ คน
ที่ไดคัดเลือกมาทํานายพระลักษณะ พราหมณทั้ง ๗ ไดตรวจดู
พระลักษณะตางทํานายและไดชูนิ้วขึน ๒ นิ้ว โดยไดทํานายเปน
้
๒ คติ วา “ถาครองเพศเปนฆราวาส ตอไปจักไดเปนพระเจา
จักรพรรดิ แตถาออกผนวช จักไดตรัสรูเปนพระพุทธเจา”
ในพราหมณทั้ง ๘ ทานนั้น มีพราหมณอยู ๑ ทาน ชื่อวา
โกณฑัญญพราหมณ ทีชูนิ้วขึ้นนิ้วเดียวแลวทํานายวา “พระราช
่
กุมารจักเสด็จออกผนวช จักไดตรัสรูเปนพระสัมมาสัมพุทธเจา
อยางแนนอน” จากนั้นพราหมณทั้ง ๘ ทาน ไดขนานพระนาม
อน”
พระราชโอรสวา สิทธัตถราชกุมาร
พระมารดาทรงทิวงคต (สิ้นพระชนม)
เมื่อประสูติสิทธัตถะราชกุมารได
๗ วัน พระนางสิริมหามายาก็ได
เสด็จทิวงคต พระเจาสุทโธทนะ
จึงไดมอบให พระนางปชาบดี
โคตรมี ซึ่งเปนพระนานางนําไป
เลี้ยง ซึ่งพระนางก็ไดดูแลเลี้ยง
ดูอยางดี ตอมาพระนางปชาบดี
โคตรมี ก็ทรงประสูติพระโอรส
พระธิดา ๒ พระองคดวยกัน
คือนันทกุมารและรูปนันทากุมารี
บรรลุปฐมฌาน
เมื่อพระโอรสเติบโต มีพระชนมายุได
๗ พรรษา พระราชารับสั่งใหมีพิธีวัป
ปมงคลแรกนาขวัญ แลวไดเสด็จไป
ยังมณฑลพิธีพรอมพระราชโอรส เมื่อ
ไปถึงก็ใหพระโอรสไปพักใตตนหวา
ใหญ สวนพระองคก็เสด็จไป ณ
สถานที่ทําพิธี สวนพระราชกุมารเห็น
วาเงียบสงบ จึงไดเจริญ
อานาปานสติกัมมัฏฐาน จนเกิด
สมาธิไดบรรลุปฐมฌาน...
ฐมฌาน...
ใหติดในกาม..และใหแตงงาน
ในกาม..และให
พระเจาสุทโธทนะ ไมอยากใหออกบวช
อยากใหเปนกษัตริย พอพระชนมมายุ
ได ๗ พรรษาทรงใหสรางสระโบกขรณี
๓ สระ พอพระชนมมายุได ๑๖ พรรษา
ทรงใหสรางปราสาท ๓ ฤดู
ตอมา... ไดจดพิธีอภิเษกสมรสกับพระ
มา... ั
นางยโสธราหรือพระนางพิมพา ผูเปน
ราชธิดาของพระเจาสุปปพุทธะ แหง
เมืองเทวทหนคร
นับตั้งแตบัดนั้นมา เจาชายสิทธัตถะ ก็ใชชีวิตอยาง
สุขเกษมสําราญเรื่อยมา จนถึงพระชนมายุ ๒๙ ป

จบปริจเฉท...ที่ 1
เฉท...ที

พุทธานุพุทธประวัติ