Φυσική Στ΄ δημοτικού http://users.sch.gr/dimylonaki/mathimata_fisiki_st_oikonomia_sti_xrisi_energeias.htm

1. ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ 13:
OΙΚOΝOΜΙΑ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ
ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

2. Ποιες ηλεκτρικές συσκευές χρησιμοποιείτε σήμερα στο σπίτι σας;
Τι χρειάζονται για να λειτουργήσουν;
Ποιες από τις συσκευές αυτές υπήρχαν πριν από 50 χρόνια;

3. Έχετε αυτοκίνητο στην οικογένειά σας ή άλλα οχήματα;
Τι χρειάζονται για να λειτουργήσουν;
Ποια άλλα μέσα χρησιμοποιούσαν για τις μετακινήσεις τους οι
άνθρωποι πριν 50 χρόνια;

4. Η εξέλιξη της τεχνολογίας κάνει σίγουρα τη ζωή μας πιο εύκολη. Η συνεχής
χρήση όμως όλο και περισσότερων συσκευών και μηχανημάτων δημιουργεί
ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση σε ενέργεια. Τα αποθέματα της Γης σε χρήσιμες
μορφές ενέργειας είναι περιορισμένα. Κάθε φορά που μετατρέπουμε την
ενέργεια ένα μέρος της υποβαθμίζεται, μετατρέπεται δηλαδή σε θερμότητα. Τι
νομίζετε ότι θα συμβεί, αν διαρκώς θερμαίνουμε το περιβάλλον;

5. Η συνεχής μετατροπή χρήσιμης ενέργειας σε υποβαθμισμένες μορφές
επιβαρύνει το περιβάλλον. Η σωστή, οικονομική χρήση της ενέργειας είναι
υποχρέωση όλων μας. Παρατηρήστε τις εικόνες και συζητήστε για τους
τρόπους με τους οποίους μπορεί ο καθένας μας να βοηθήσει στην
εξοικονόμηση ενέργειας.
Ο δεκάλογος για την
εξοικονόμηση ενέργειας

6. Περιορίζουμε την ενέργεια που χρειαζόμαστε για
να θερμάνουμε το σπίτι μας. Δεν είναι ανάγκη να
κυκλοφορούμε στο σπίτι με το φανελάκι,
μπορούμε να φοράμε ένα πουλόβερ.

7. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

8. Το χειμώνα κλείνουμε τα παράθυρα στους
χώρους που θερμαίνουμε, για να μη ρέει η
θερμότητα προς το περιβάλλον.
Με ποιους άλλους τρόπους μπορούμε να περιορίσουμε την ενέργεια
που χρειαζόμαστε για να θερμάνουμε το σπίτι μας;

9. Ο σωστός σχεδιασμός ενός κτηρίου σύμφωνα με τις κλιματολογικές συνθήκες
της κάθε περιοχής μπορεί να συμβάλει σημαντικά στον περιορισμό της
ενέργειας που απαιτείται για τη θέρμανση του κτηρίου το χειμώνα και την ψύξη
του το καλοκαίρι. Ο σχεδιασμός στον οποίο συνυπολογίζεται το μικροκλίμα της
περιοχής ονομάζεται «βιοκλιματικός σχεδιασμός».

10. Τα κτήρια πρέπει να σχεδιάζονται, έτσι ώστε να διατηρούνται δροσερά το
καλοκαίρι όσο αυτό είναι δυνατό με φυσικό τρόπο. Πρώτα απ' όλα, θα πρέπει
να είναι προσανατολισμένα κατάλληλα, σύμφωνα με την πορεία των ηλιακών
ακτίνων και να υπάρχει πρόβλεψη για φυσική αλλά και τεχνητή σκίασή τους.
Επίσης, σημαντικό είναι να σχεδιαστούν, έτσι ώστε να ενισχύεται ο φυσικός
φωτισμός τους. Η θέση του Ήλιου είναι διαφορετική το χειμώνα απ' ότι το
καλοκαίρι. Σχεδιάζοντας κατάλληλα τη θέση των παραθύρων μπορούμε να
φροντίσουμε να
μπαίνει πολύ φως
σε ένα κτήριο το
χειμώνα, έτσι
ώστε να αξιοποι-
ούμε τη θερμό-
τητα του Ήλιου
για τη θέρμανσή
του και λιγότερο
φως το καλοκαί-
ρι.

11. Μεγάλο μέρος της ενέργειας που χρειαζόμαστε, για να θερμάνουμε τους
χώρους στους οποίους ζούμε, χάνεται σε απώλειες προς το περιβάλλον. Τις
απώλειες αυτές μπορούμε να τις περιορίσουμε μονώνοντας με κατάλληλα
υλικά τους τοίχους, τις οροφές και τα παράθυρα των κτηρίων.
Για τη θερμομόνωση χρησιμοποιούνται υλικά, που είναι κακοί αγωγοί της
θερμότητας, όπως το φελιζόλ και ο υαλοβάμβακας. Τα υλικά αυτά
τοποθετούνται ανάμεσα στα τούβλα των τοίχων ή πάνω από το σκυρόδεμα ή
το ξύλο στην οροφή. Ο αέρας που εγκλωβίζεται στα διπλά τζάμια ή στα κενά
των τούβλων συμβάλλει επίσης στη θερμομόνωση. Με τη σωστή
θερμομόνωση των
κτηρίων εξοικονο-
μούμε καύσιμα
και περιορίζουμε
παράλληλα τη
ρύπανση της
ατμόσφαιρας.
Γιατί λοιπόν τα
τούβλα έχουν
τρύπες;

12. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

13. Χρησιμοποιούμε το μάτι της κουζίνας που έχει το
ίδιο μέγεθος με το μαγειρικό σκεύος, όχι
μεγαλύτερο.

14. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

15. Χρησιμοποιούμε ηλιακό θερμοσίφωνα αντί για
ηλεκτρικό, αφού ο ηλιακός θερμοσίφωνας
λειτουργεί με ενέργεια από ανανεώσιμη πηγή.

16. Σημαντικό μέρος της ενέργειας που χρησιμοποιούμε καθημερινά απαιτείται για
τη θέρμανση του νερού στα σπίτια μας. Αν χρησιμοποιούμε ηλεκτρικό
θερμοσίφωνα, τότε ο... φουσκωμένος λογαριασμός της ΔΕΗ μας δίνει μια ιδέα
για το πόση ενέργεια χρειάζεται για τη θέρμανση του νερού. Καλύτερη λύση για
τη θέρμανση του νερού δίνουν οι ηλιακοί θερμοσίφωνες, που λειτουργούν με
την ανεξάντλητη οικολογική ενέργεια από την ακτινοβολία του Ήλιου. Ο
ηλιακός θερμοσίφωνας έχει μεγαλύτερο κόστος αγοράς, αλλά θερμαίνει το
νερό οικολογικά
και ανέξοδα.
Τις συννεφιασμένες
όμως μέρες
τι γίνεται;

17. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

18. Κλείνουμε τη βρύση όταν βουρτσίζουμε τα
δόντια μας, για να μη σπαταλάμε άσκοπα νερό

19. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

20. Κάνουμε ντους αντί για μπάνιο στην
μπανιέρα, για να μη σπαταλάμε άσκοπα
νερό που έχουμε θερμάνει.

21. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

22. Δεν αφήνουμε τις ηλεκτρικές συσκευές να
λειτουργούν, όταν φεύγουμε από ένα
δωμάτιο και ΠΑΝΤΑ σβήνουμε το φως.

23. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

24. Δεν αφήνουμε την πόρτα του ψυγείου ανοιχτή
παρά μόνο για όσο αυτό είναι απαραίτητο.
Το ψυγείο δεν είναι τηλεόραση.
Με ποιους άλλους τρόπους μπορούμε να εξοικονομήσουμε ενέργεια
στις ηλεκτρικές συσκευές;

25. Με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ηλεκτρικές συσκευές, όπως πλυντήρια,
ψ υ γ ε ί α , φ ο ύ ρ ν ο ι , κ λ ι μ α τ ι σ τ ι κά
μηχανήματα αλλά και λαμπτήρες
φωτισμού θα πρέπει να έχουν μια
ταμπέλα, στην οποία να αναγράφεται η
ενεργειακή κλάση της συσκευής.
Συσκευές με ενεργειακή κλάση Α
λειτουργούν με τη λιγότερη απαραίτητη
ηλεκτρική ενέργεια σε αντίθεση με τις
συσκευές ενεργειακής κλάσης G.
Χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες που
αναγράφονται στην ταμπέλα αυτή
μ πο ρ ο ύ μ ε ν α φ ρ ο ν τ ί σ ο υ μ ε ν α
ε π ι λ έ γ ο υ μ ε τ ι ς σ υ σ κ ε υ έ ς π ο υ
λειτουργούν με λιγότερη ενέργεια.

26. Στην εξοικονόμηση της ενέργειας μπορούμε να συμβάλλουμε όλοι με την
αλλαγή μικρών καθημερινών συνηθειών στη ζωή μας. Η εξοικονόμηση
ενέργειας είναι μερικές φορές πιο εύκολη απ' ότι φανταζόμαστε. Για
παράδειγμα, καθημερινά χρησιμοποιούμε ενέργεια, για να φωτίζουμε τους
χώρους στους οποίους ζούμε ή εργαζόμαστε. Είναι πολύ σημαντικό να
μάθουμε να κλείνουμε το φως, όταν φεύγουμε από ένα χώρο. Έτσι
αποφεύγουμε τη σπατάλη ενέργειας.

27. Ακόμα και η επιλογή του είδους του
λαμπτήρα μπορεί να συμβάλει στην
εξοικονόμηση ενέργειας. Το ξέρατε ότι μία
λάμπα πυρακτώσεως, ξοδεύει το 90% της
ενέργειας -ρεύμα- για παραγωγή ζέστης
και μόνο το 10% για παραγωγή φωτός
(παράγει μόνο 14 lumens / watt);
Αν έχετε τέτοιες λάμπες σπίτι σας,
αλλάξτε τις ΤΩΡΑ!

28. Η ενέργεια που μπορούμε να εξοικονομήσουμε τοποθετώντας στο σπίτι μας
ένα λαμπτήρα led ή φθορισμού αντί για μία λάμπα πυράκτωσης για τέσσερα
χρόνια, όση δηλαδή είναι περίπου η διάρκεια ζωής του λαμπτήρα, ισοδυναμεί
με την ενέργεια που προκύπτει από την καύση 150 κιλών ορυκτού άνθρακα!
Και αυτό με τη χρήση ενός μόνο λαμπτήρα! Φανταστείτε χονδρικά ότι μία
λάμπα πυρακτώσεως 40 watt, έχει περίπου την ίδια απόδοση φωτός με έναν
λαμπτήρα φθορισμού 11 περίπου watt και την ίδια απόδοση με μία λάμπα led 4
περίπου watt.
πυρακτώσεως φθορισμού led

29. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

30. Χρησιμοποιούμε, όποτε είναι δυνατό, το
ποδήλατο για τις μετακινήσεις μας ή τα
ποδαράκια μας αντί για το αυτοκίνητο .

31. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μεγάλη προσπάθεια για την κατασκευή
αυτοκινήτων, τρένων και αεροπλάνων φιλικών προς το περιβάλλον, με άλλα
λόγια οχημάτων, που θα λειτουργούν με λιγότερα καύσιμα και θα εκπέμπουν
λιγότερους ρύπους. Πράγματι, οι κινητήρες σε αυτοκίνητα, τρένα και
αεροπλάνα έγιναν 5 φορές οικονομικότεροι τα τελευταία 100 χρόνια σε σχέση
με τις ανάγκες τους σε καύσιμα. Αντίθετα όμως απ' ότι θα περίμενε κανείς, η
συνολικές ανάγκες σε καύσιμα για τα οχήματα μεταφοράς αντί να μειώνεται,
αυξάνεται σταθερά!!! Γιατί πιστεύετε συμβαίνει αυτό;

32. Το παράδοξο αυτό εξηγείται, αν σκεφτεί κανείς το σταθερό ρυθμό αύξησης των
οχημάτων μεταφοράς. Μπορεί τα αυτοκίνητά μας, για παράδειγμα, να
λειτουργούν με λιγότερη βενζίνη απ' ότι πριν μερικά χρόνια, ας μην ξεχνάμε
όμως ότι σήμερα χρησιμοποιούνται πολύ περισσότερα αυτοκίνητα.

33. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση
ενέργειας;

34. Πλένουμε στο πλυντήριο σε όσο το δυνατό
πιο χαμηλή θερμοκρασία ρούχα που δεν
είναι ιδιαίτερα λερωμένα, για να μη
θερμαίνουμε άσκοπα νερό. Προτιμάμε να
αγοράζουμε πλυντήρια που συνδέονται με
τον ηλιακό ή το μπόιλερ.

35. Τι μπορούμε να συμπεράνουμε τελικά;

36. Oι πηγές ενέργειας που χρησιμοποιούμε δεν είναι ανεξάντλητες. Η διαρκής
χρήση ολοένα και περισσότερης ενέργειας προκαλεί σημαντική ρύπανση του
περιβάλλοντος. Γι' αυτό πρέπει να χρησιμοποιούμε την ενέργεια συνετά, με
μέτρο.

39. Όταν μετακινούμαστε με το αυτοκίνητο
χρησιμοποιούμε περισσότερη ενέργεια
απ' ό,τι όταν μετακινούμαστε με το
ποδήλατο.
Όταν πλένουμε σε υψηλή
θερμοκρασία χρειαζόμαστε
περισσότερη ενέργεια για τη
θέρμανση του νερού απ' ό,τι όταν
πλένουμε σε χαμηλή θερμοκρασία.

40. Παίξτε το φιδάκι της ενέργειας

41. Παρουσίαση: ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ