7. 7
13
Σήμερα...
14
ΕΝΕΡΓΕΙΑ!!! ΤΙ ΕΙΝΑΙ;
Η Ενέργεια κάνει τα πράγματα
γύρω μας να δουλεύουν.
Στο λούνα πάρκ το καρουζέλ
χρειάζεται ενέργεια.
Στο δρόμο, η μετακίνηση μας
χρειάζεται ενέργεια.
Στο σπίτι, λόγο της ενέργειας
μπορούμε να ζεσταθούμε, να
μαγειρέψουμε, να βλέπουμε
τηλεόραση.
Στο σχολείο όλα τα φώτα
χρειάζονται ενέργεια.
8. 8
15
ΕΝΕΡΓΕΙΑ!!! ΤΙ ΕΙΝΑΙ;
Η κινητήρια δύναμη του κόσμου
μας. Το καύσιμο στα αυτοκίνητα,
οι μπαταρίες στα παιχνίδια το
φως όταν διαβάζουμε.
Η ενέργεια δίνει στον κόσμο μας
φως, χρώμα, ήχο και κίνηση.
Χωρίς αυτήν τίποτα δεν θα
αναπτυσσόταν.
16
ΕΝΕΡΓΕΙΑ!!! ΤΙ ΕΙΝΑΙ;
Ο άνθρωπος για να αναπνέει, να
περπατά, να μιλά, χρειάζεται επίσης
ενέργεια.
Οι τροφές μας δίνουν την
ενέργεια που χρειαζόμαστε.
9. 9
17
ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Ή ΜΗ
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ...
ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ...
ΓΑΙΑΝΘΡΑΚΑΣ...
Ονομάζονται: Ορυκτά Καύσιμα Ή Μη Ανανεώσιμες
Πηγές Ενέργειας. Σε κάποια χρόνια δεν θα
υπάρχουν στη ζωή μας, γιατί θα έχουν εξαντληθεί.
18
10. 10
19
ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ Η
ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ;
Η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται στους
Ηλεκτροπαραγωγούς Σταθμούς.
Αυτοί οι σταθμοί
μετατρέπουν τα
Ορυκτά Καύσιμα σε
Ηλεκτρική Ενέργεια.
Οι Ηλεκτροπαραγωγοί Σταθμοί της Κύπρου είναι:
οι Σταθμοί Βασιλικού, Μονής και ∆εκέλειας.
20
ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Η ανάγκη μας για τροφή, ένδυση, απαιτεί
κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας...
Η ανάγκη μας για φωτισμό, κλιματισμό, θέρμανση,
απαιτεί κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας...
11. 11
21
22
ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΑΛΛΑΖΕΙ...
Οι ηλεκτροπαραγωγοί σταθμοί, τα
εργοστάσια,τα αυτοκίνητα εκπέμπουν
διοξείδιο του άνθρακα. Αυτό το αέριο μένει
στην ατμόσφαιρα της γης παγιδεύοντας τη
θερμοκρασία του ήλιου.
Η θερμοκρασία του πλανήτη μας ανεβαίνει
ολοένα.
Οι κλιματολογικές αλλαγές θα επηρεάσουν τη
χλωρίδα και πανίδα.
12. 12
23
ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΑΛΛΑΖΕΙ...
24
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΗΛΙΟΣ
ΝΕΡΟ ΑΕΡΑΣ
ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ΒΙΟΜΑΖΑ
Ονομάζονται: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
και θα υπάρχουν στη ζωή μας για πάντα
γιατί δεν εξαντλούνται.
13. 13
25
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
μπορούν επίσης να καλύψουν τις
ενεργειακές μας ανάγκες, παράγοντας
ηλεκτρική ενέργεια, θερμότητα ή
δροσισμό ακόμα και καύσιμα
(ονομάζονται βικαύσιμα) για
τις μετακινήσεις μας.
26
ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ!
O Ήλιος, μας δίνει φως
και θερμότητα.
Η ενέργεια που έχουν οι
ακτίνες του ήλιου
αξιοποιείται από τα
Ηλιακά Συστήματα, για
την παραγωγή θερμότητας
και ηλεκτρισμού.
14. 14
27
ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ!
Τα ηλιακά συστήματα για την
παραγωγή ηλεκτρισμού λέγονται,
φωτοβολταϊκά.
Τα ηλιακά συστήματα για την
παραγωγή ζεστού νερού στο σπίτι
μας λέγονται, θερμοσίφωνες.
Για την παραγωγή θερμότητας για
να ζεσταινόμαστε λέγονται,
θερμικά ηλιακά συστήματα.
28
ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ!
Η Αιολική Ενέργεια
στηρίζεται στην
εκμετάλλευση της
κινητικής ενέργειας των
ανέμων. Οι
ανεμογεννήτριες
μετατρέπουν την
ενέργεια του ανέμου σε
ηλεκτρική.
15. 15
29
ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ!
30
Υ∆ΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ!
Η Υδροηλεκτρική Ενέργεια
στηρίζεται στην εκμετάλλευση
της κίνησης του νερού που
πέφτει με δύναμη από μεγάλο
ύψος που είναι αποθηκευμένο
στα φράγματα. Έτσι
εκμεταλλευόμαστε αυτή την
αποθηκευμένη ενέργεια
μετατρέποντας την σε
ηλεκτρική.
16. 16
31
ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ ΒΙΟΜΑΖΑ!
Βιομάζα ονομάζουμε οποιοδήποτε υλικό παράγεται
από υπολείμματα καλλιεργειών, κτηνοτροφικά
απόβλητα, απόβλητα τρόφιμων (σκουπίδια),
βιομηχανικά απόβλητα, ξύλο, προϊόντα του
δάσους, κλπ και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως
καύσιμο για την παραγωγή ενέργειας.
32
ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ ΒΙΟΜΑΖΑ!
Από βιομάζα μπορούμε να παράγουμε
ηλεκτρική ενέργεια, θερμότητα (π.χ.
Ξύλο στα τζάκια μας), ακόμα και
καύσιμο για τα αυτοκίνητά μας
(βιοκαύσιμο).
17. 17
33
ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ!
Από την αρχαιότητα ο
άνθρωπος χρησιμοποιούσε
τις θερμικές πηγές που
ανάβλυζαν από το εσωτερικό
της γης για θερμά λουτρά.
Τα ρευστά αυτά μπορούν να
χρησιμοποιηθούν για
παραγωγή θερμότητας ή για
παραγωγή ηλεκτρικού
ρεύματος.
Εκμετάλλευση της γίνεται
μέσω των Γεωθερμικών
Συστημάτων και αντλιών
θερμότητας.
34
Γνωρίζετε ότι... Στην Κύπρο
• Ότι περισσότερο από το 90% των σπιτιών
έχουν ηλιακό θερμοσίφωνα
18. 18
35
Γνωρίζετε ότι... Στην Κύπρο
• Περισσότερο από το 50% των ξενοδοχείων
χρησιμοποιούν ηλιακά πλαίσια για θέρμανση
του νερού και πισίνας
36
Γνωρίζετε ότι... Στην Κύπρο
• Περίπου 1200 σπίτια έχουν εγκαταστήσει
φωτοβολταϊκά συστήματα για παραγωγή
ηλεκτρισμού
19. 19
37
Γνωρίζετε ότι... Στην Κύπρο
• Υπάρχει εγκατάσταση αξιοποίησης γεωθερμίας
στο ολυμπιακό κολυμβητήριο του ∆ήμου
Γεροσκήπου Πάφου
38
Γνωρίζετε ότι... Στην Κύπρο
• Υπάρχουν γύρω στα 10 σπίτια που αξιοποιούν
γεωθερμία
20. 20
39
Γνωρίζετε ότι... Στην Κύπρο
• Υπάρχουν 8 μονάδες αξιοποίησης
κτηνοτροφικών αποβλήτων για παραγωγή
ηλεκτρισμού και θερμότητας
40
Γνωρίζετε ότι... Στην Κύπρο
• Ότι οι εταιρίες πετρελαιοειδών υποχρεώνονται
να εισάγουν πετρελαιοειδή ανανεμιγμένα με
βιοκαύσιμα
21. 21
41
ΤΙ ΕΙΠΑΜΕ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ!
ΑΠΕ Μη ΑΠΕ
ΗΛΙΟΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
ΑΕΡΑΣ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
ΝΕΡΟ ΓΑΙΑΝΘΡΑΚΑΣ
ΒΙΟΜΑΖΑ (ΚΑΡΒΟΥΝΟ)
ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ
42
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!
ΓΙΑΤΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΟΥΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ;
-Προστασία του Περιβάλλοντος από την
αλόγιστη χρήση ΜΗ Ανανεώσιμων Πηγών
Ενέργειας. Τα αποθέματα αυτών είναι
περιορισμένα, μειώνονται συνεχώς και
υπάρχει κίνδυνος να εξαντληθούν.
-Η καύση των Ορυκτών Καυσίμων
προκαλεί ρύπανση στο περιβάλλον.
-Εξοικονομώ χρήματα.
22. 22
43
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!
ΦΩΤΑ!
1. Φρόντισε να μην τα αφήνεις
αναμμένα όταν δεν τα
χρειάζεσαι!
2. Μια καλή λύση είναι οι
οικολογικοί λαμπτήρες.
∆ιαρκούν 10 φορές
περισσότερο και
καταναλώνουν 75%
λιγότερο ρεύμα από τους
κοινούς λαμπτήρες.
3. ∆ιατηρείτε τους λαμπτήρες
και τα φωτιστικά καθαρά.
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ!
44
23. 23
45
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!
ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ!
1. Φρόντισε να μην
τις ξεχνάς αναμμένες.
2. Πριν αγοράσεις μια οικιακή συσκευή
ρώτα πάντα την ενεργειακή
της κατανάλωση, ειδικά σε ψυγεία,
κλιματιστικά, πλυντήριο.
3. Όταν λείπετε για διακοπές
καλύτερα είναι να τις
αφαιρείτε από την πρίζα.
4. Μην αφήνετε συσκευές σε αναμονή.
46
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!
ΨΥΓΕΙΟ!
1. Μην αφήνετε την
πόρτα του ψυγείου
ανοικτή.
2. Ανοίγετε το ψυγείο
όσο λιγότερες φορές
γίνεται.
24. 24
47
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!
ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ!
1. Φροντίζουν να είναι
γεμάτο όταν θα το
λειτουργήσουν.
2. Προτιμούν να πλένουν
σε μέτρια θερμοκρασία.
3. Αν το πλυντήριο σας
έχει πρόγραμμα
Εξοικονόμησης
Ενέργειας, το
προτιμούν. Έτσι θα
εξοικονομήσουν ρεύμα
και νερό.
48
25. 25
49
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!
ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ!
1. Ο θερμοσίφωνας καταναλώνει
το 20% περίπου του ρεύματος
που καταναλώνετε στο σπίτι.
Γι’αυτό μην τον ξεχνάτε
αναμμένο.
2. Προτιμήστε να ζεσταίνετε το
νερό σας με ηλιακό
θερμοσίφωνα. Η Κύπρος έχει
αρκετό ήλιο!
50
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!
Κλείνετε τις πόρτες και
τα παράθυρα το
χειμώνα γιατί φεύγει η
ζέστη και το καλοκαίρι
η δροσιά.
Ο τελευταίος μαθητής της
αίθουσας, φεύγοντας να
κλείνει τα φώτα.
Αν μπορείτε πηγαίνετε
σχολείο με τα πόδια ή
το ποδήλατο.
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ!
26. 26
51
52
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!
Όταν ταξιδεύουν πολλοί
άνθρωποι μαζί
εξοικονομούν ενέργεια
και προκαλούν λιγότερη
ρύπανση.
Με το ποδήλατο ή πεζός,
έχουμε την μεγαλύτερη
εξοικονόμηση ενέργειας.
ΣΤΟ ∆ΡΟΜΟ!
27. 27
53
ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΩ ΣΤΟΥΣ
ΓΟΝΕΙΣ ΜΟΥ...
Να κλείνουν την τηλεόραση από το κουμπί
της συσκευής.
Οι ηλεκτρικές συσκευές καταναλώνουν
ενέργεια ακόμη και όταν είναι σε
κατάσταση αναμονής.
54
ΜΑΘΕ ΟΤΙ!!!
• Η οθόνη ενός
ηλεκτρονικού υπολογιστή
αν μείνει αναμμένη κατά
τη διάρκεια μιας
ολόκληρης νύχτας,
χάνεται τόση ενέργεια
όση για να εκτυπώσεις
800 σελίδες σε Laser
εκτυπωτή!
28. 28
55
ΜΑΘΕ ΟΤΙ!!!
• Εάν ξεχάσουμε το φως αναμμένο σε
ένα δωμάτιο για μια ολόκληρη νύχτα
χάνεται τόση ενέργεια όση θα
χρειαζόταν να ζεστάνουμε νερό για
1000 φλυτζάνια καφέ!
• Αλλάζοντας μόνο μία λάμπα
πυρακτώσεως με μία αντίστοιχη
εξοικονόμησης ενέργειας, αποτρέπεται
η έκλυση 116 κιλών διοξειδίου του
άνθρακα κάθε χρόνο, ενώ ο
καταναλωτής εξοικονομεί 12 περίπου
ευρώ το χρόνο από την εξοικονόμηση
ρεύματος.
56
ΜΑΘΕ ΟΤΙ!!!
• Εάν αφήσουμε
ανοικτή τη
φωτοτυπική μηχανή
κατά τη διάρκεια
της νύχτας χάνεται
τόση ενέργεια όση
θα χρειαζόταν να
παράξουμε 5300
σελίδες
φωτοαντίγραφα.
29. 29
57
ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕ ΤΟ ΞΑΝΑ!
Για να κατασκευαστούν ολοκαίνουρια πράγματα
απαιτείται μεγάλη ποσότητα ενέργειας.
Το καινούριο χαρτί για να φτιαχτεί χρειάζεται
να κοπεί το δέντρο, να κομματιαστεί και να
γίνει πολτός. Ενώ το ανακυκλωμένο χαρτί
φτιάχνεται απλά από παλιό χαρτί!
Μπορείτε να ανακυκλώσετε χαρτί,
μέταλλο, γυαλί, πλαστικό και μπαταρίες.
58
ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕ ΤΟ ΞΑΝΑ!
Κάνουμε ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ σε
• Χαρτί, Χαρτόνι
35. 35
69
www.cea.org.cy
70
EρΩτΗσΕιΣ:
ΟρΙζΟνΤιΑ:
1. Πως λέγεται η τεχνολογία εκμετάλλευσης του αέρα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας;
2. Τι κάνουμε για προστασία του περιβάλλοντος, εξοικονόμηση χρημάτων και για να διαρκέσουν για
περισσότερο καιρό στη ζωή μας οι ορυκτοί πόροι;
3. Πως λέγεται η ανανεώσιμη πηγή που εκμεταλλεύεται τη θερμότητα της Γης για θέρμανση/δροσισμό
ενός χώρου;
4. Ποια πηγή ενέργειας εκμεταλλεύονται τα φωτοβολταϊκά συστήματα για παραγωγή ηλεκτρικής
ενέργειας;
ΚάΘεΤα:
1. Ποιο είναι το ορυκτό καύσιμο που είναι υγρό με μαύρο χρώμα;
2. Πώς ονομάζεται η διαδικασία με την οποία φτιάχνουμε καινούρια προϊόντα από ήδη
χρησιμοποιημένα υλικά;
Α Ν Ε Μ Ο Γ Ε Ν Ν Η Τ Ρ Ι Α
Ε Ξ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Η Σ Η
Γ Ε Ω Θ Ε Ρ Μ Ι Κ Η
Η Λ Ι Α Κ Η
Π
.
Τ
Ρ
Ε
Λ
Α
Ι
Ο
Α
.
Α
.
Υ
Κ
Λ
.
Σ
.
36. 36
71
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!!!
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ!
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ!
72
ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΗΡΑΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ!
• Εξοικονομώντας Ενέργεια, Εκδόσεις Άγκυρα
• Εξοικονομώ Ενέργεια, Εκδόσεις Σαββάλας
• Απορρίμματα και Ανακύκλωση, Εκδόσεις Πατάκη
• Ενεργώ, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
• Περιβάλλον 2002. Υπουργείο Περιβάλλοντος,
Χωροταξίας και ∆ημοσίων Έργων Ελλάδος
37. 37
73
Ηλεκτρονικά παιγνίδια διαθέσιμα στο διαδίκτυο
για παιδιά
• http://electrocity.co.nz/Game/
• http://www.managenergy.net/# (Kids Corner)
• http://www.davidrisstrom.org/SustainabilityG
ame/Sustainability.html
• http://kidsfootprint.org/
• http://www.olliesworld.com/club/games.htm
• http://www.programaeuro-
solar.eu/eng/kit.php
• http://www.wwf.gr/footprint/
