1. 3ο
γενικό Λύκειο Ηλιούπολης
Ομαδική σχολική ερευνητική εργασία
Μαθητές: Ίρις Μπακοπούλου, Αλεξάνδρα Λαμπαδάκη,
Κίρκη Μασουροπούλου, Φλώρα Παπαδημητρίου,
Ελένας Νικολάρη
Ατομική εργασία, Αλεξάνδρας Λαμπαδάκη
Ψυχολογία των νέων για τα graffiti
Στην σημερινή εποχή μας το graffiti αποτελεί το
συνηθέστερο τρόπο έκφρασης των νέων. Οι λόγοι οι
οποίοι ωθούν τους νέους προς αυτήν την ιδιαίτερη
μορφή τέχνης είναι ποικίλοι. Αρχικά οι νέοι εξαιτίας των
διαφόρων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν είτε στην
οικογένεια είτε γενικότερα στην ζωή τους , θεωρούν ως
τρόπο έκφρασης και εκτόνωσης την ζωγραφική ή την
αποτύπωση ιδεών στους τοίχους. Ίσως θεωρούν ότι
εκτονώνονται ως ενός βαθμού και μερικές φορές ότι
μπορούν να περάσουν κάποιο μήνυμα με αυτά στους
άλλους που τα βλέπουν. Έπειτα η επαναστατικότητα
των νέων που κορυφώνεται αυτήν την περίοδο λόγω
των γεγονότων που βιώνουμε στην κοινωνία μας όπως
οικονομική ύφεση, πόλεμοι και άλλα. Αυτό είναι ένα
σημαντικό αίτιο το οποίο παρακινεί τους νέους στα
graffiti, που αυτά συνήθως είναι κείμενα στους τοίχους
που δηλώνουν την οργή , τον θυμό και την ανάγκη για
αλλαγές και ανανεώσεις. Επιπλέον ένα ακόμα αίτιο που
ωθεί τους νέους στην μορφή αυτής της τέχνης είναι η
περίεργη ψυχολογία που έχουν σε τέτοιες τις ηλικίες.
Δηλαδή η δημιουργικότητα που έχουν και ξεχειλίζει από
μέσα τους, τους οδηγεί στην διαμόρφωση τέτοιου
είδους τεχνημάτων. Ακόμα ένα αίτιο , είναι ότι οι νέοι
έχουν καταστράφηκες τάσεις και θέλουν όταν βλέπουν
είτε έναν ωραίο τοίχο είτε ένα ωραίο δρόμο να τον
«μουτζουρώσουν» αποτυπώνοντας σε αυτά τις ιδέες
τους. Ένα ακόμα αίτιο είναι ότι οι νέοι εξαιτίας κάποιον
πολιτικών κομμάτων επηρεάζονται και διαμορφώνουν
έντονη πολιτική δραστηριότητα και μέσω των graffiti

2. πολλές φορές περνάνε μηνύματα στους περαστικούς
για τις πολιτικές αυτές ιδέες θέλοντας είτε να
ετεροκατευθύνουν τον πολίτη στις πολιτικές αυτές ιδέες
που «εκπροσωπούν» είτε να δείξουν απλώς δημόσια τις
πολιτικές πεποιθήσεις τους, χωρίς να έχουν κάποιο
σκοπό. Τέλος ίσως ο νέος να κάνει graffiti επειδή μόνο
και μόνο του αρέσει η ζωγραφική, ιδιαίτερη μεν ,
εκφραστικότερη δε για εκείνον. Η καλαισθησία στους
μονότονους τοίχους αποτελεί ένα ακόμα αίτιο. Έτσι για
όλους αυτούς τους λόγους ο νέος παρακινείται σε
αυτήν την καινούργια μορφή τέχνης.
Ατομική εργασία, Ίριδος Μπακοπούλου
Τον τελευταίο καιρό παρατηρούνται πολύχρωμα
σχέδια στους τοίχους των σχολικών κτιρίων της πόλης
μας, που ξενίζουν τον κόσμο των μεγάλων και
χαροποιούν τους εφήβους. Είναι τα γνωστά graffiti,
που απαντώνται, εδώ και δεκαετίες στους δημόσιους
εξωτερικούς χώρους των πόλεων, αποτελούν τρόπο
έκφρασης κυρίως των νέων και έχουν ξεκινήσει από
την Αμερική στα τέλη της δεκαετίας του 60.
Παίρνοντας το ρίσκο, μπορεί κανείς να ανιχνεύσει τις
ρίζες του στις πρώτες απόπειρες των ανθρώπων να
αναπαραστήσουν τα πράγματα: στη ζωγραφική των
σπηλαίων της παλαιολιθικής περιόδου ή στις

3. αναπαραστάσεις ανθρώπων και ζώων στα σπήλαια
του Λάσκο ή της Αλταμίρα. Βαβυλώνιοι και Ασσύριοι
δίνουν τη συνέχεια, με τα χαραγμένα ανάγλυφα πάνω
στις πέτρες, οι Κινέζοι με τα σκαλισμένα καύκαλα από
χελώνες, οι Βυζαντινοί με τα μωσαϊκά τους. Εδώ θα
μπορούσαμε να αναφέρουμε και τα καλλιγραφικά
κείμενα του ισλαμικού κόσμου, πάνω στους τοίχους
όλων των θρησκευτικών κτιρίων, όπως επίσης και τα
σκαλισμένα ή ζωγραφισμένα ανάγλυφα σε πέτρα ή
ξύλο των Ατζέκων, στην Κεντρική Αμερική, που
καλύπτουν αντίστοιχα τους τοίχους των δημοσίων ή
εκκλησιαστικών κτιρίων ή μνημείων.
Ο όρος Τλακουϊλόα στους Ατζέκους, που σήμαινε «να
γράφεις ζωγραφίζοντας ή να ζωγραφίζεις
γράφοντας», είναι χαρακτηριστικό αυτής της
έκφρασης και μας οδηγεί νοητά στη λειτουργία των
σημερινών graff.
Η διαφορά τους έγκειται σίγουρα στο συγκεκριμένο
μήνυμα που θέλουν να περάσουν και στο μη εφήμερο
σε σχέση με τα graffiti.
Στην Ελλάδα τα πολύχρωμα σχέδια κάνουν την
εμφάνισή τους για πρώτη φορά τη δεκαετία του ΄80
και ακολουθούν τα πρώτα μουσικά συγκροτήματα Hip
Hop με ελληνικό στίχο που συντροφεύουν τα graffiti.
Σήμερα σε όλη την Ελλάδα από την Κρήτη ως την

4. Καβάλα γειτονιές και νέοι δονούνται στα χρώματα των
σπρέι. Κάθε πόλη γράφει τη δική της ιστορία: Πολίτες
δέχονται να βαφτούν οι προσόψεις των σπιτιών τους,
και πληρώνουν γι αυτό, για να αποφύγουν γραμμένα
συνθήματα και βωμολοχίες. Σχολεία αναθέτουν σε
μαθητές, μετά από πίεση των writers, τη διακόσμηση
των χώρων τους. Το ίδιο κάνουν μαγαζιά κι
εργοστάσια, πειραματίζονται με τον καινούργιο τρόπο
εικαστικής δημιουργίας για να διακοσμήσουν το χώρο
τους. Στρατιώτες, φοιτητές, μαθητές αφήνουν το
στίγμα τους. Αντιδρούν, διαμαρτύρονται κι
εκτονώνονται με έναν μη βίαιο τρόπο, επικοινωνούν
και δημιουργούν. «Το graffiti δεν είναι μόνο χρώμα.
Είναι λόγος και στάση ζωής. Όταν βάφεις έναν γκρίζο
τοίχο, που τον θέλουν γκρίζο, κάνεις μια
δήλωση» ισχυρίζονται οι δημιουργοί. Οι μαθητές
βρίσκουν έναν τρόπο να κάνουν αισθητή την
παρουσία τους με αυτό το είδος εικαστικής πρότασης
κι αισθητικής του ψυχρού χώρου των σχολείων και
των πόλεων. Καλούν τον κόσμο των μεγάλων να τους
πλησιάσει και να αφουγκραστεί τα αδιέξοδα, που
τους δημιουργεί η εντατικοποίηση του
εξετασιοκεντρικού συστήματος εκπαίδευσης και τα
σύμφυτα με την ηλικία τους προβλήματα Οι νέοι αυτοί
είναι αυτοδίδακτοι, η εκπαίδευση δεν τους παρέχει
εικαστική παιδεία γι αυτό και λίγα απ' αυτά θα
μπορούσαν να χαρακτηριστούν έργα τέχνης. Είναι
όμως τρόπος έκφρασης των παιδιών μας και αυτό από
μόνο του αποτελεί αξία. Ενοχλεί την αισθητική των
μεγάλων, ιδιαίτερα όταν συνθήματα και graff
αναγράφονται σε φρεσκοβαμμένους τοίχους, που με
κόπο και μεράκι οι ιδιοκτήτες τους φρόντισαν. Οι νέοι
δεν αποτελούν μικρογραφία των μεγάλων, έχουν
δικούς τους κώδικες αυτοέκφρασης κι επικοινωνίας.
Οι μεγάλοι «ως γηράσκοντες αεί διδασκόμενοι»
οφείλουν να ενημερώνονται, να μαθαίνουν, να
προσεγγίζουν τους νέους με γνώμονα τον αμοιβαίο
σεβασμό, χωρίς τη διάθεση των συνεχών συμβουλών
και απαγορεύσεων. Έτσι εξασφαλίζεται η συνοχή των
γενεών για τις νέες κατακτήσεις της ανθρωπότητας.

5. Γιατί πιστεύεις ότι οι νέοι καταφεύγουν σε αυτή τη μορφή τέχνης ως τρόπος έκφρασης;
Το graffiti ήρθε να καλύψει ένα κενό στις εικαστικές
τέχνες. Έδωσε μια φρεσκάδα κάνοντας το ελκυστικό
στην νεολαία, που το αγκάλιασε με θέρμη.
Ευτυχώς το γκράφιτι στην Ελλάδα δεν πέρασε το στάδιο
της ενοχοποίησης, ίσως και στοχοποίησης γεγονός που
του επέτρεψε να ασχοληθεί. Η άποψή μου είναι πως
πλέον μιλάμε για ένα νέο κίνημα τέχνης που
επικοινωνεί με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται.
Ατομική εργασία: Έλενα Νικολάρη
Ο συναισθηματικός κόσμος των εφήβων για το graffiti
Πολύς λόγος έχει γίνει για τα ποικίλα συναισθήματα
που βλέπουμε καθημερινά στους τοίχους. Είναι ένα
φαινόμενο με αρχαία καταγωγή, που παρατηρείται
έντονα και στις μέρες μας. Οι νέοι έχουν ξεκινήσει να
σχεδιάζουν στα θρανία και είχαν κύριο θέμα τον
έρωτα, την αγάπη, τη φιλία και τη λατρεία για κάποια
ποδοσφαιρική ομάδα ή κάποιο γνωστό ποδοσφαιριστή
ή δημοφιλή τραγουδιστή. Άλλοι προτιμούν να γράφουν
μόνο το όνομά τους με μικρά ή τεράστια γράμματα,
δηλώνουν την ταυτότητά τους, τα χόμπυ τους, τη
συμπάθεια ή την αντιπάθειά τους για
κάποιον.. Αργότερα σχεδίαζαν και στους τοίχους και τα
συναισθήματα τους είχαν να κάνουν με τον περίγυρο
τους και τα προβλήματα της κοινωνίας και ήταν μίσος,

6. εκδίκηση, απιστία, προδοσία, αδιαφορία. Αναφέρονται
κατά του κατεστημένου, ζητώντας δραστικές αλλαγές
και εκδηλώνοντας ένα φιλοσοφικό πνεύμα ελπίζοντας
για ένα καλύτερο μέλλον. Σίγουρα τα Graffiti αποτελούν
έναν τρόπο έκφρασης και επικοινωνίας. Εκφράζουν τα
συναισθήματά τους, τον ψυχικό τους κόσμο, τη
διάθεση. της στιγμής, τις επιθυμίες, τα όνειρα και τις
ελπίδες τους. Καταθέτουν τις σκέψεις τους, τη
φιλοσοφία τους για τη ζωή και τον κόσμο, τη γνώμη
τους για το σχολείο και φανερώνουν τα κοινωνικά τους
πρότυπα, τα οποία συχνά μπορεί να είναι αρνητικά,
αφού οι έφηβοι είναι φυσικό να επηρεάζονται από τις
αρχές και τα ινδάλματα της καταναλωτικής – ατομικής
κοινωνίας των μεγάλων. Βέβαια, πολλά παιδιά
διαμαρτύρονται για την υπάρχουσα κατάσταση,
ζητώντας έναν όμορφο κόσμο ειρήνης, αγάπης και
φιλίας και τέλος, είναι και αυτά που διακατέχονται
απλά από την αρχέγονη επιθυμία του ανθρώπου να
διαιωνίσει το όνομά του γράφοντάς το κάπου, αλλά κι
από ένα αίσθημα πρόσκαιρης ιδιοκτησίας.
Μια κραυγή ενάντια στην κρίση
«Τα graffiti είναι ένα κράμα οπτικής και λεκτικής
έκφρασης, που ενσωματώνει το αισθητικό με το
ακαλαίσθητο, το φανταχτερό με το ευφυές, το
απαγορευμένο με την αστική παράδοση, την
προσωπική αγωνία, που μετατρέπεται σε συλλογική,
την ανωνυμία με την τεχνική που μαρτυρεί την

7. ιδεολογική τοποθέτηση, η οποία πασχίζει να
αφυπνίσει, να τέρψει, να προκαλέσει και τελικά να
διατρανώσει την ταυτότητα του δημιουργού»,
υποστηρίζει ο Ε. Παπάνης, πρόεδρος της Ακαδημίας
των Πολιτών και επίκουρος καθηγητής του
Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Το γκραφίτι δίνει την ευκαιρία σε άτομα
περιθωριοποιημένα να εκφραστούν. Αναδεικνύονται
απόψεις, ειδήσεις και συνθήματα. Συνθήματα, που σε
λίγες λέξεις πρέπει να περικλείσουν τα νοήματα και τις
ανησυχίες μιας εποχής, μιας γενιάς, ενός ιστορικού,
κοινωνικού, πολιτικού ή οικονομικού γεγονότος. Οι νέοι
που ασχολούνται με το graffiti δεν είναι μόνο οι
εξοργισμένοι με την πολιτική και οικονομική κατάσταση
που βιώνουμε σήμερα, αλλά και εκείνοι που έχουν
ταλέντο και το μόνο που θέλουν είναι να ομορφαίνουν
τη καθημερινότητα μας.
Πώς αντιμετωπίζεται στην Ελλάδα.
Αν και το graffiti συνδέεται με την κουλτούρα του hip-
hop,ήρθε στην Ελλάδα για πρώτη φορά το 1994 και
αγαπημένες επιφάνειες οι ήταν εξωτερικοί τοίχοι
κτιρίων αλλά κι εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα,
λεωφορεία, τρένα, ρολά καταστημάτων. Σήμερα έχει

8. αποκτήσει πλέον καθαρά πολιτικό χαρακτήρα.. Στις
μεγάλες πόλεις θεωρείται από πολλούς βανδαλισμός
επειδή λεηλατούνται δημόσια και ιδιωτικά κτίρια και
από άλλους υποκουλτούρα υποστηρίζοντας ότι είναι
μια δήθεν μορφή τέχνης.
Πώς αντιμετωπίζεται στην Ευρώπη
Βερολίνο: τα γκράφιτι, όχι μόνο δεν είναι παράνομα,
αλλά φαίνεται να ασχολούνται με αυτά και μεγαλύτεροι
άνθρωποι μέχρι και της τρίτης ηλικίας. Εκεί βρίσκεται
η έδρα μιας εταιρίας, που σκοπό έχει την εκμάθηση
τεχνικής των γκράφιτι σε μεσήλικες και ηλικιωμένους,
οι οποίοι πίστευαν πως είναι βανδαλισμός.
Αγγλία: Η Βρετανική αστυνομία έχει ξεκινήσει μια
προσπάθεια να φωτογραφήσει τις σημειώσεις με τις
καρικατούρες που σχεδιάζουν οι μαθητές στα βιβλία
και τα τετράδιά τους με σκοπό να καταπολεμήσουν την
διογκούμενη μάστιγα του γκράφιτι με σπρέι.
Πώς αντιμετωπίζεται στην Αφρική
Σενεγάλη: Ξεκίνησε από έναν νέο, τον Amadou Ngom ή
Docta. Όταν ξεκίνησε, ζωγράφιζε το βράδυ παράνομα
και οι άνθρωποι δεν καταλάβαιναν αυτή τη νέα μορφή
τέχνης. Σήμερα, το γκράφιτι στη Σενεγάλη, αν και
ευρέως αποδεκτό, βρίσκεται σε πρώιμα στάδια.
Πώς αντιμετωπίζεται στην Αμερική
Νεα Υόρκη: Η ιστορία του underground κινήματος
τέχνης με τα πολλά ονόματα, που τελικά κατέληξε με
τον όρο graffiti, ξεκινά περίπου το 1966 στη
Φιλαδέλφεια των Η.Π.Α. με τη μορφή του "bombing".
Σήμερα υπάρχουν παρά πολλοί χώροι δημόσιοι που
έχουν δοθεί για να κάνουν graffiti.

9. Ατομική εργασία: Κίρκη Μασουροπούλου
Στη σύγχρονη εποχή όταν ακούμε τη λέξη GRAFFITI μας
έρχεται στο νου ένας σύγχρονος τρόπος απεικόνισης
γραμμάτων πάνω σε τοίχους. Όμως το GRAFFITI είναι
κάτι παραπάνω από απλή ζωγραφική είναι ένας τρόπος
διαμαρτυρίας και αντίθεσης στο κατεστημένο. Μία
λέξη πού για εμάς λέει πολλά, και για άλλους τίποτα.
Μια λέξη που πολλοί όταν την
ακούν τρομάζουν, και μιλούν
για μουτζούρες, και
βανδαλισμό. Άλλοι, πάλι, στο
άκουσμα της, μιλούν για τέχνη
και τρόπο άμεσης έκφρασης
συναισθημάτων. Τα graffiti
είναι μία εμπειρία που σου
αφήνει μέσα σου μία δύναμη
δημιουργίας ....
Το graffiti δεν είναι μόνο
χρώμα. Είναι λόγος και στάση
ζωής. Όταν βάφεις έναν γκρίζο
τοίχο, που τον θέλουν γκρίζο,
κάνεις μια δήλωση"
Παράξενα σχέδια, και πολλά χρώματα, που σε
συνδυασμό δίνουν ένα καταπληκτικό αποτέλεσμα.
Μιλώντας για το γκράφιτι, πρέπει να κατανοήσουμε ότι
πρόκειται για μια νέα μορφή έκφρασης, μια ιδεολογία.
Γνωστοί γκραφιτάδες μιλούν για ωμή αλητεία, αλλά θα
μείνουμε στην λέξη καλλιτεχνική δημιουργία, με
αρκετές δόσεις αλητείας!
Όπως και να έχει, τα γκράφιτι παρουσιάζουν
καλλιτεχνικό, αλλά και κοινωνικό ενδιαφέρον.Οι
μαθητές, 15 και 18 χρόνων, ζουν, υπάρχουν, αναπνέουν
και θέλουν να εκφραστούν. Και οι τρόποι που βρίσκουν
είναι καινούριοι, απροσδόκητοι, τολμηροί.
Μια μορφή εξωτερίκευσης των συναισθημάτων των
νέων, μέσα από τα σχέδια, τα χρώματα, τα συνθήματα,
αλλά και τους διάφορους και ποικίλους συμβολισμούς.

10. Γκράφιτι που έχουν επιλεχθεί ένα προς ένα. Γκράφιτι
που σε καμία περίπτωση δεν αλλοιώνουν το φυσικό
περιβάλλον. Πολλές φορές μάλιστα το ομορφαίνουν.
Άλλωστε ένα κοινό σύνθημα είναι «ΖΩΓΡΑΦΙΣΤΕ ΤΟ
ΓΚΡΙΖΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ». Πολλά άλλα συνθήματα-
μηνύματα, που συγκινούν είναι «Ξένοι εργάτες αδέλφια
μας» «Έξω το Νάτο» «Ενάντια στα σχολεία που έγιναν
φύλακες», αλλά και πιο προσωπικά μηνύματα, όπως
«Ζωγραφίζω ελπίδες στα πιο γλυκά όνειρα μου» και
«Ζωγραφίζω για όσους μου συμπαραστάθηκαν».
Η περιπέτεια, ο κίνδυνος, n συνωμοσία, n νύχτα, ο
συναγωνισμός, n φήμn (να φιγουράρουν τα σχέδιά τους
την nμέρα), η αντίδρασn στις αθλιότnτες του σήμερα,
ήταν τα στοιχεία που μέχρι και σήμερα, δίνουν το
βάπτισμα τους πυρός στους καλλιτέχνες του
graffiti.Γκράφιτι είναι η αναγραφή κειμένου όπως
συνθημάτων ή η ζωγραφική σε επιφάνειες ορατές
συνηθέστερα από δημόσιους χώρους (για παράδειγμα
σε τοίχους).
Μερικά από τα είδη γκράφιτι που παρουσιάζονται
σήμερα είναι:
Σε εξωτερικούς τοίχους (συνήθως μεγάλου μεγέθους)
Συνθήματα
Ζωγραφική (φαινόμενο προερχόμενο από την Αμερική
– ΗΠΑ)
Σε εσωτερικούς τοίχους και επιφάνειες (συνήθως
μικρού μεγέθους), π.χ. τουαλέτες, σκοπιές, θρανία

11. Αυτοσχέδια ποιήματα
Η χρήση του χρώματος , πιστεύουμε ότι εκπέμπει
νοήματα για την θεσμοθετημένη, κρατικά ελεγχόμενη
διαδικασία, με πολύ πιο σαφή τρόπο, από όλους τους
άλλους τομείς της εκπαίδευσης όπου υπεισέρχεται (το
χρώμα).
Τα σχολικά κτίρια δεν ξεχωρίζουν, μέσα στο γκρίζο
τοπίο της σύγχρονης μεγαλούπολης, του νέφους και της
ισοπέδωσης. Ταυτίζονται με αυτό και δεν αποτελούν
σημεία αναφοράς. Δεν είναι κατασκευασμένα για να
ελκύουν αλλά για να καλύπτουν απλώς τις ανάγκες της
υποχρεωτικότητας της εκπαίδευσης.
Παραπέμπουν σε μια γνώση "σοβαρή", γκρίζα,
ασπρόμαυρη, κλειστή, τελειωμένη.
Από την άλλη μπορεί τα σχολικά κτίρια να είναι
χρωματικά ομοιόμορφα.
Το χρώμα χρησιμοποιείται για να υπερτονίσει, μια ήδη
προϋπάρχουσα από τη δομή και τους όγκους του
κτιρίου ομοιομορφία, ή και για να ισοπεδώσει τυχόν
υπάρχουσες μικροδιαφορές.
Η χρωματική ομοιομορφία των σχολικών κτιρίων
παραπέμπει σε μια γνώση προκατασκευασμένη,
προκαθορισμένη εκ των προτέρων οργανωμένη με τον
ίδιο τρόπο απέναντι σ' όλους τους μαθητές,
ισοπεδωτική, που απεχθάνεται την πρωτοτυπία και την
διαφορά.
Τα Graffities τινάζουν στον αέρα την χρωματική
ουδετερότητα και ομοιομορφία που επιβάλλουν,σπάνε
τα όρια της γκρίζας τους φυλακής, και αμφισβητούν
στην πράξη το ρόλο του χρώματος και της τέχνης, σαν
μιας περιττής πολυτέλειας, για να ασχολείται μαζί της
μια περιθωριακή ελίτ, των σαλονιών και των galleries.
"Ξέρεις τι είναι να ξυπνάς το πρωί και ο γκρίζος τοίχος
απέναντί σου να έχει χαθεί, να έχει γίνει σκέτο χρώμα;

12. Οι "Graffit -άδες" λοιπόν, είναι πριν απ' όλα ένα
κίνημα, έστω και αν δεν αυτοπροσδιορίζονται μ' αυτήν
την ορολογία αλλά με λέξεις πιο απλές και άμεσες.
Ένα κίνημα που δεν ξεκινάει απ' τα σαλόνια των
διανοούμενων καλλιτεχνών, αλλά από τις τάξεις - κελιά
των ελληνικών σχολείων. Ένα κίνημα των δρόμων, των
τοίχων, των σχολείων, του μετρό. Ζουν και δημιουργούν
μέσα στην παρανομία, παρά τις περιστασιακές
προσπάθειες κάποιων δήμων να το εντάξουν και να το
αφομοιώσουν. Ένα κίνημα που προσβλέπει στην
στιγμιαία έκφραση και όχι στην αιωνιότητα, και στην
απεριόριστη σε έκταση και ένταση εκφραστική και
επικοινωνιακή δυνατότητα, που σου δίνουν οι μεγάλες
επιφάνειες του δομημένου ή μη χώρου της πόλης, και
όχι στα προκαθoρισμένα και στενά όρια ενός φύλλου
χαρτιού ή ενός τελάρου. Ένα κίνημα που για να
εκφραστεί, δεν χρειάστηκε να διδαχτεί το "Νόμο" και
την "Τάξη" της "απόλυτης αρμονίας των χρωμάτων",
αλλά ακριβώς με αυτά έρχεται σε ευθεία σύγκρουση.
"Σήμερα σ' όλη τη χώρα, γειτονιές και νέοι, δονούνται
στα χρώματα των σπρέι. Τα κυνηγητά με την αστυνομία
οι κατηγορίες και οι προσπάθειες να βρίσκουν τρόπους
διαφυγής είναι στην ημερήσια διάταξη. Από τη μία
πλευρά.... σχολεία αναθέτουν σε μαθητές, μετά από την
πίεση των writers, τη διακόσμηση των χωρών τους με
σπρέι... από την άλλη έχουμε και το πιο εντυπωσιακό
και δυναμικό κομμάτι του graffiti... αυτό του
"χτυπήματος" σε βαγόνια και τοίχους... Το παιχνίδι
γάτας - ποντικού συνεχίζεται για χρόνια με εποχιακές
εξάρσεις .
Αλλά ας δούμε και από λίγο πιο κοντά, λίγο πιο
προσεχτικά τι είναι από πλευράς τεχνικής το graffiti, με
ποιο τρόπο κάνει χρήση του χρώματος και τι
αμφισβητεί στην πράξη.
Στα graffiti χρησιμοποιούνται κάποια σπρέι και
αερογράφοι, που δίνουν τη δυνατότητα για μεγάλη
ταχύτητα στην εκτέλεση και ευνοούν έτσι την πρακτική
του χτυπάω, και φεύγω.

13. - δηλώνει τέλος την εξέγερση ενάντια στην ανωνυμία
και την παραγωγή εν σειρά μαθητών σαν τυποποιημένα
βιομηχανικά προϊόντα: το "χτύπημα" των graffit -άδων
είναι πριν από όλα υπογραφή: υπάρχω, είμαι εδώ, έχω
όνομα, και τη συλλογικότητα την βιώνω μέσα απ' την
ατομικότητα μου. Με τα δικά τους τα λόγια: "Χτύπα
παντού το όνομα σου, δείξε τους πως είσαι εδώ, κάνε
αισθητή την παρουσία σου.
- "Εναντιωθείτε στο γκρίζο της πόλης... Βάψτε τη
μαύρη"
Οι συνθέσεις των graffit -άδων ξεκινούν με έντονα και
παχιά μαύρα περιγράμματα πάνω σε μαύρο φόντο.
Συνήθως συνοδεύονται με τα ανάλογα συνθήματα: "Θα
τη βάψετε" ή "Εσείς θα τη βάψετε"
Είναι η πρώτη, γεμάτη ένταση, κραυγή αγωνίας
απέναντι στην επιβαλλόμενη γκρίζα ομοιομορφία του
σχολείου και της πόλης, μια κραυγή αγωνίας που
μοιάζει επιθανάτια.
Ακολουθεί μια πραγματική έκρηξη χρωμάτων και
σχημάτων, στους πιο προκλητικούς, έντονους και
τολμηρούς συνδυασμούς: το πανηγύρι της εξέγερσης
και της ανατροπής.
Τέλος είναι απόλυτα συνδεδεμένο με τη μουσική HIP-
HOP και την RAP,τo όχnμα συνείδησης και το πολιτικό
εργαλείο της μαύρnς κοινωνίας- αποτέλεσαν τη γιορτή
της μαύρnς κουλτoύρας, καθώς και τα δύο στην
κλασσική τους μορφή λαμβάνουν χώρα στο δρόμο.

14. Τοίχοι σχολείων και σπιτιών, υπόγειοι σιδηρόδρομοι,
τρένα και αυτοκίνητα βαμμένα με σπρέι.
Γιατί όμως οι WRITTERS επιλέγουν αυτά για να
ζωγραφίσουν;
Μα για να κάνουν τους άλλους να τα προσέξουν.
Γράφοντας το ψευδώνυμό τους ή καποια άλλη λέξη οι
WRITTERS τραβούν την προσοχή των άλλων...
Παράνομος παιδότοπος για την εφηβική καταστροφική
μανία ή όντως μια σοβαρή τέχνη χωρίς κανόνες, χωρίς
λογοκρισία;
Ασυνήθιστες δουλείες στα όρια, περπατητές ορίων
επιρροές από την φωτογραφία, το desing και την
αρχιτεκτονική των γραμμάτων με την άγρια τυπογραφία
και το ελεύθερο "ΕΓΩ" του παράξενου τρόπου
έκφρασης που λέγεται graffiti...
Την εργασία αυτή συμπληρώνει και η ακόλουθη
συνέντευξη, εργασία της μαθήτριας Φλώρας
Παπαδημητρίου:
Πότε ξεκίνησες το graffiti;
Ξεκίνησα το graffiti όταν στην έκτη δημοτικού. Έβλεπα
μεγαλύτερα παιδιά να ζωγραφίζουν τους τοίχους και να
γράφουν τον κωδικό τους όνομα κατά κάποιον και
ήθελα να το μιμηθώ. Οπότε το πράγμα που έπρεπε να
κάνω ήταν να βρω όνομα και όταν βρήκα ένα που να
μου ταιριάζουν τα γράμματα στην εικόνα, πήρα γόμα
και μολύβι κι άρχισα! Δίνω στα γράμματα αυτά ωραίο
σχέδιο και ενδιαφέρουσα μορφή πάνω σε χαρτί. Το
επόμενο βήμα ήταν να ζωντανέψω την εικόνα του
χαρτιού, πάνω σε τόκο με ταιριαστά χρώματα ,πράγμα
που δεν κατάφερα από την αρχή.
-τι σε έκανε να το συνεχίσεις;
Το γεγονός ότι κάθε νέο μου σχέδιο ήταν και καλύτερο
απ’ το προηγούμενο, μου έδωσε χαρά να το συνεχίσω.
Όταν έβγαινε ωραίο αποτέλεσμα και στον τοίχο με
ικανοποιούσε πολύ. Βέβαια αυτό που μ’ έκανε

15. περισσότερο να το συνεχίσω ήταν το γεγονός ότι είχα
κάπου να εκτονωθώ και πέρναγα καλά. Επίσης το ότι
τύχαινε να μια κυνηγήσει καμιά φορά η αστυνομία
ανέβαζε την αδρεναλίνη και ζούσα την περιπέτεια.
-τι σε γέμιζε στο να κάνεις GRAFFITI;
Όπως είπα πριν ήταν ένας τρόπος εκτόνωσης. Ανάλογα
τη ψυχολογία μου να έδινα στο ψευδώνυμο μου
χαρακτηριστικά που χρειάζονταν ώστε να καθρεφτίσω
την διάθεσή μου στο κάθε σχέδιο. Ενώ το όνομα
εξακολουθούσε να είναι το ίδιο κι έτσι ο τρόπος
σχεδίου, η γραμματοσειρά και το χρώμα άλλαζε και
κάθε φορά πέρναγε κάτι καινούριο
-τώρα πως και αποκόπηκες απ’ αυτό;
Όσο πέρναγε ο καιρός συνειδητοποιούσα ότι υπάρχουν
και άλλοι τρόποι να ξεσπάσεις, δίχως να καταστρέψεις
την δημόσια ή ιδιωτική περιουσία κάποιου. Ακόμα
κατάλαβα πως δεν είναι αναγκασμένος ο κόσμος να ζει
σ’ ένα περιβάλλον που έχει διαμορφώσει ο καθένας με
ένα σπρέι.
-δηλαδή η στάση σου είναι εναντίον αυτών των
ζωγράφων;
Είμαι αντίθετος με αυτούς που έκαναν το ίδιο με μένα
και μ’ αυτούς που χαλάνε το περιβάλλον γράφοντας
συνθήματα που αφορούν μόνο τον εαυτό τους. Είμαι
θαυμαστής αυτών πού δημιουργούν ζωγραφιές που
φτιάχνουν την εικόνα ενός κτιρίου ή δρόμου, δίνοντας
ένα τόνο ευχαρίστησης ή και ακόμα καλύτερα
περνώντας συλλογικά μηνύματα σ’ όσους τα βλέπουν.
-κάτι τελευταίο, σου φαίνεται σωστό να συμμετέχουν
κορίτσια σε κάτι τέτοιο;
Πιστεύω πως το να κάνεις graffiti δεν έχει διακρίσεις. Ο
καθένας μπορεί να το κάνει. Πάντως η αλήθεια είναι
ότι υπάρχουν πολύ λίγα κορίτσια που ασχολούνται και
ειδικά με την μορφή που κάνω εγώ. Σαν πιο
συναισθηματικά και εκδηλωτικά απ’ τα αγόρια, έχω
παρατηρήσει πως σχεδιάζουν όμορφες εικόνες στους

16. τοίχους χωρίς να έχουν κωδικό όνομα πράγμα που το
βρίσκω πολύ γοητευτικό.
Bιβλιογραφία
http://schoolpress.sch.gr/molivixarti/αφιερωμα-στο-γκραφιτι-
του-σχολειου/
http://www.retromaniax.gr/vb/showthread.php?11763-Graffiti-
%EC%E9%E1-%D4%DD%F7%ED%E7-%F4%EF%F5-%E4%F1%FC%EC
%EF%F5
http://1epal-esp-
tavrou.att.sch.gr/projects/etos11_12/PDF/graffiti.pdf
http://ebvomadiaio-rantevou.pblogs.gr/2010/00/gkrafiti-h-tehnh-
toy-dromoy.html
http://7gelgraffiti.wikispaces.com/file/view/TSOUMANI.pdf
http://1epal-
megal.ark.sch.gr/ergasies/Erevnitiki_ergasia/A_Lykeiou/2013/Proj
ect_graffiti.pdf
http://el.wikipedia.org/wiki/Γκράφιτι
http://www.scribd.com/doc/19728267/Graffiti