Logistic and Supply Chain Management

1. LOGISTICS AND
SUPPLY CHAIN
MANAGEMENT
อ.อรคพัฒร ์ บัวลม

2. Chapter 1
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับ
การจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน
ความหมาย และ ความเป็นมา
โลจิสติกส์และโซ่อุปทาน
บทบาทของ
โลจิสติกส์และโซ่อุปทาน
กิจกรรมโลจิสติกส์
และโซ่อุปทาน

3. ความหมาย และ ความเป็ นมา
โลจิสติกส์และโซ่อุปทาน

4. ความหมาย Logistics
Logistics มาจากภาษาฝรั่งเศสคําว่า “logistique” ที่มีรากศัพท์คํา
ว่า โลเชร ์ (loger) ที่หมายถึง การเก็บ โดยมีจุดเริ่มต้นมาจากการขนส่ง
สินค้าทางการทหาร ในการส่งกําลังบํารุง ทั้งเสบียง อาวุธ กําลังพล เพื่อ
สนับสนุนการรบ หรือ กิจกรรมที่มีการเคลื่อนย้าย จัดเก็บ จากอีกที่หนึ่งไปยัง
อีกที่หนึ่ง อาจมีการจัดเก็บระยะเวลานานหรือระยะเวลาชั่วคราว เช่น เอกสาร
สินค้าสําเร็จรูป วัตถุดิบ และอื่นๆ

5. วิวัฒนาการ Logistics
◦ ยุคการทหาร เพื่อชัยชนะในสงคราม และการล่าอาณานิคม
ช่วงค.ศ.(1950 – 1964) เริ่มมีการใช ้ในกิจกรรมทางทหาร ในยุคนี้เป็ นยุคของการผลิตสินค้า
เป็ นหลัก ทั้งฝ่ายคลังสินค้า ฝ่ายขนส่ง ต้นทุนในกระบวนการกระจายสินค้าสูง ในช่วงปลาย
ค.ศ.1964 เริ่มมีการประสานงานในกระบวนการกระจายสินค้าแต่ยังขาดผู้รับผิดชอบด้าน
คลังสินค้าและเริ่มหาทางเลือกในกิจกรรมโลจิสติกส์มากขึ้น
◦ ยุคการค้า เพื่อการเจริญเติบโตของธุรกิจ
ช่วงค.ศ.(1965 – 1979) ลูกค้าเริ่มมีความต้องการบริการสูงขึ้น เริ่มมองทั้งในแง่ปริมาณและ
คุณภาพในการให้บริการ ในยุคนี้เริ่มพิจารณาเรื่องกําไร การลดต้นทุน ผลตอบแทนของการ
ลงทุน โดยมุ่งให้ความสนใจต่อการลงทุนในสินทรัพย์และการจัดการมากขึ้น

6. วิวัฒนาการ Logistics
◦ ยุคการแข่งขันระหว่างประเทศ เพื่อความได้เปรียบในการทําธุรกิจระหว่างประเทศ
ช่วงค.ศ.(1980 –1990) ยุคนี้เริ่มที่จะมีการขยายธุรกิจเป็ นแบบธุรกิจข้ามชาติมากขึ้น
โลจิสติกส์ต้องใช ้พลังงานในการเคลื่อนย้าย เริ่มมีระบบสหภาพแรงงาน พนักงานมีการเจรจา
ต่อรองอย่างรุนแรง ยุคนี้ผู้บริหารเริ่มมองเรื่องการจัดการซัพพลายเชนมากขึ้น แต่ปัญหาใน
ยุคนี้ คือ ไม่มีใครสามารถมองภาพของความต้องการสินค้าของลูกค้า รวมถึงระดับสินค้าคง
คลังตลอดซัพพลายเชนได้ชัดเจน
ช่วงค.ศ.(1990 – จนถึงปัจจุบัน) ยุคนี้เริ่มมีการนําเอาระบบสารสนเทศเข้ามาเพื่อแลกเปลี่ยน
ข้อมูลระหว่างองค์กร เป็ นการแลกเปลี่ยนข้อมูลจากหลายฝ่ายที่นําเข้ามารวมกัน โดยผ่านสื่อ
อิเล็กทรอนิกส์เพื่อให้ลดความผิดพลาดในด้านข้อมูลนําเข้าเพราะมีการนําเข้าข้อมูลครั้งเดียว
ลดความซํ้าซ ้อนของงาน ทําให้มีการไหลของสารสนเทศเร็วขึ้น ลดระยะเวลาในแต่ละกิจกรรม

7. ความหมาย Logistics
◦ Logistics คือ การดําเนินกิจกรรมภายในธุรกิจ ที่เกี่ยวข้องกับการวางแผน ดําเนินงาน การ
ควบคุมการเคลื่อนย้ายทรัพยากร (วัตถุดิบ สินค้า/บริการ และข้อมูล) อย่างมีประสิทธิภาพ โดย
ทําให้มีการไหลเวียนทรัพยากร จากจุดกําเนิดไปยังจุดที่มีการใช ้งานในกรอบเวลา และสถานที่
เหมาะสมถูกต้อง เพื่อให้ตรงตามความต้องการของผู้ใช ้โดยให้มีต้นทุนรวมตํ่าที่สุด
◦ Council of Supply Chain Management Professionals (2006) ให้คําจํากัดความว่า
“Logistics management คือ การวางแผน การดําเนินงาน และการควบคุมที่มีประสิทธิภาพ
ประสิทธิผลของการไหลทั้งขาไปและขากลับของ สินค้าคงคลัง บริการ และข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
ระหว่างจุดกําเนิดไปจนถึงจุดที่มีการบริโภค เพื่อให้ตรงตามความต้องการของลูกค้า”
◦ Logistics จะเป็ นโครงสร ้าง และเน้นไปที่การดําเนินงานภายในธุรกิจ

8. ความหมาย Supply chain
◦ Supply Chain คือ โครงสร ้างของกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับ การวางแผน การเคลื่อนย้าย วัสดุ ชิ้นส่วน
สินค้า และข้อมูลที่เกี่ยวข้อง เชื่อมโยงกันตั้งแต่หน่วยธุรกิจต้นนํ้า (supplierต้นทาง) จนถึงปลายนํ้า
(ผู้บริโภค) โดยมีการดําเนินการพัฒนาผลิตภัณฑ์ การจัดหา การผลิต การกระจายสินค้า และบริการหลัง
การขาย รวมถึงระบบการจัดส่งสินค้าที่ดําเนินงานโดยผู้รับจ้างภายนอก ทําให้วัตถุดิบกลายเป็ นสินค้าขั้น
สุดท้ายตามความต้องการของผู้บริโภค พร ้อมส่งมอบให้กับผู้บริโภคคนสุดท้าย
◦ The Institute for Supply Management (ISM) อธิบายว่า “supply chain management คือ การ
ออกแบบและการตัดสินใจที่ไม่มีรอยต่อ เป็นกระบวนการเพิ่มมูลค่าระหว่างองค์กรที่ทําให้สามารถตอบสนอง
ความต้องการที่แท้จริงของผู้บริโภคคนสุดท้ายได้”
◦ Supply chain นั้นจะครอบคลุมในเรื่องของ logistics ไปจนถึงการสั่งซื้อสินค้าของผู้บริโภค กระบวนการ
ผลิต รวมไปถึงกระบวนการอื่นๆที่เกิดขึ้นตั้งแต่ supplier ผลิตสินค้าจนถึงการที่สินค้าถูกวางจําหน่าย

9. ความเหมือนและความแตกต่างของ
Logistics และ Supply Chain
Supply Chain
Management
Logistics
Logistics is the planning, implementation,
and coordination of the details of a
business or other operation
Logistics Process
•Inbound and Outbound Transportation
•Warehousing
•Reverse Logistics (Returns)
•Protective Packaging
•Fulfillment
Purpose
customer satisfaction
Supply chain is a channel of distribution
beginning with the supplier of materials or
components, extending through a manufacturing
process to the distributor and retailer, and
ultimately to the consumer
Supply Chain Management Process
•Procurement
•Supply Planning
•Demand Planning
•Enterprise Resource Planning
•Inventory Management
•Manufacturing
•Logistics
•Optimization
Purpose
competitive advantage
* The Unionist perspective
Paul Larson and Arni Halldorsson. (2004). Logistics versus Supply Chain Management: An International Survey.
International Journal of Logistics: Research and Applications, 7(1), 17-31.

10. Logistics & Supply Chain
Logistics และ Supply Chain เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนย้ายทางกายภาพและข้อมูล จาก
จุดกําเนิดไปยังจุดที่มีการใช ้ โดยมีการวางแผน ดําเนินงาน และควบคุม เพื่อให้การไหลมี
ประสิทธิภาพสูงสุด
โดยที่ Logistics วางแผน ดําเนินงาน ควบคุม การเคลื่อนย้ายทรัพยากร จุดกําเนิดไปยัง
จุดที่มีการใช ้งานในกรอบเวลา และสถานที่เหมาะสมถูกต้อง เพื่อให้ตรงตามความต้องการของผู้ใช ้
โดยให้มีต้นทุนรวมตํ่าที่สุด ในขณะที่ Supply Chain เชื่อมโยงกันตั้งแต่หน่วยธุรกิจต้นนํ้า
(supplierต้นทาง) จนถึงปลายนํ้า (ผู้บริโภค) โดยมีการดําเนินการพัฒนาผลิตภัณฑ์ การจัดหา
การผลิต การกระจายสินค้า และบริการหลังการขาย รวมถึงระบบการจัดส่งสินค้าที่ดําเนินงานโดยผู้
รับจ้างภายนอก

11. Logistics Management VS Supply Chain Management
Logistics management
◦ ภาพรวมในการจัดการกิจกรรมโลจิสติกส์ทั้งหมดให้มี
ประสิทธิภาพ และประสิทธิผล โดยมีการร่วมมือกับ
supplier และลูกค้าในโซ่อุปทานด้วย
Supply Chain Management
◦ การบริหารเพื่อสร ้างความร่วมมือระหว่างองค์กร
ต่างๆภายในเครือข่าย supply chain เพื่อประสาน
ให้ทั้งภายในองค์กรและระหว่างองค์กรสามารถ
ปฏิบัติงานเชื่อมกัน รวมถึงการบริหารอุปสงค์
อุปทานระหว่างองค์กรด้วย

12. บทบาทของ
โลจิสติกส์และโซ่อุปทาน

13. บทบาทของโลจิสติกส์ต่อเศรษฐกิจ
ความมั่งคั่งเจริญเติบโตของธุรกิจ ส่งผลทําให้เศรษฐกิจของประเทศเติบโต ทั้งนี้ การวัด
ความเจริญเติบโตของเศรษฐกิจที่วัดจาก ผลผลิตมวลรวมประชาชาติ (GNP) ในภาวะที่ธุรกิจมั่งคั่ง
จะพบว่า GNP มีค่าสูงขึ้น สะท้อนให้เห็นการทรัพยากรที่คนประเทศนั้นเป็ นเจ้าของได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ
ค่าใช ้จ่าย Logistics ที่นํามานับรวมเป็ น GNP ประกอบด้วย
◦ ต้นทุนการขนส่งสินค้าและบริการ(Transportation Cost)
◦ ต้นทุนการบริหารคลังสินค้า (Warehousing Cost)
◦ ต้นทุนการถือครองสินค้า(Inventory Carrying Cost)
◦ ค่าใช ้จ่ายในการบริหารจัดการ (Administration Cost)

14. บทบาทของโลจิสติกส์ต่อธุรกิจ
การใช ้แนวคิด Logistics ทําให้ธุรกิจมีความได้เปรียบจากการมุ่งเน้นลดต้นทุนและเวลา ในทุกกระบวนการดําเนินธุรกิจ
1. Logistics สนับสนุนด้านการตลาด
◦ มุ่งเน้นตอบสนองความต้องการของลูกค้า ภายใต้เงื่อนไขเวลา สถานที่
◦ การดําเนินการต่อผู้ค้าวัตถุดิบ ผู้ค้าคนกลาง ที่ก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด ทั้งนี้ เพื่อสร ้างความได้เปรียบทางการ
ตลาด ด้านต้นทุนการตลาด
2. Logistics เพิ่มมูลค่าสินค้าด้วยประสิทธิภาพด้านพื้นที่และเวลา
◦ Logistics เพิ่มมูลค่าสินค้า ด้านการผลิต ด้วยประสิทธิภาพด้านพื้นที่และเวลา โดยลดระยะเวลาในการผลิต ลด
การใช ้พื้นที่จัดเก็บพัสดุ และจัดเก็บสินค้าคงคลัง
◦ Logistics เพิ่มมูลค่าสินค้า ด้านการตลาด ด้วยประสิทธิภาพด้านพื้นที่และเวลา โดย ลดเวลาการรอ ส่งมอบสินค้า
ได้ทันทีที่ลูกค้าต้องการ กระจายสินค้าได้ครอบคลุมพื้นที่เป้ าหมาย เพิ่มความพึงพอใจให้กับลูกค้า
3. Logistics ผลักดันประสิทธิภาพการเคลื่อนย้ายสินค้าสู่ลูกค้า
◦ ระบบ Logistics ทําหน้าที่จัดส่งสินค้าที่ถูกต้อง ไปยังสถานที่ที่ถูกต้อง ในเวลาที่ถูกต้อง ในเงื่อนไขที่ถูกต้อง และ
ด้วยต้นทุนที่ถูกต้อง

15. บทบาทของโซ่อุปทาน
1. ยกระดับความสามารถในการผลิต การกระจายสินค้า ของอุตสาหกรรม รวมถึงลดความศูนย์เปล่า
2. ส่งเสริมความเติบโตของอุตสาหกรรม เพิ่มโอกาสในการแข่งขันด้านการส่งออกและการเปิดตลาดใหม่
3. ส่งเสริมความยั่งยืนของอุตสาหกรรมและสร ้างเครือข่ายอุตสาหกรรมที่ส่งเสริมกัน

16. กิจกรรมโลจิสติกส์
และโซ่อุปทาน

17. กิจกรรมโลจิสติกส์
1. การบริการลูกค้า ( Customer Service )
2. การคาดการณ์ความต้องการของลูกค้า ( Demand Forecasting )
3. การบริหารสินค้าคงคลัง ( Inventory Management )
4. การติดต่อสื่อสารทางด้านโลจิสติกส์ ( Logistics Communications)
5. การจัดการวัตถุดิบ และการเคลื่อนย้ายวัสดุ (Material Handling)
6. การดําเนินการตามคําสั่งซื้อของลูกค้า ( Order Processing )
7. การบรรจุภัณฑ์ (Packaging)
8. การจัดเตรียมอะไหล่และชิ้นส่วนต่าง ๆ ( Part and Service Support)
9. การเลือกที่ตั้งโรงงานและคลังสินค้า (Plant and Warehouse Site
Selection)
10. การจัดซื้อ ( Purchasing)
11. โลจิสติกส์ย้อนกลับ (Reverse Logistics)
12. กิจกรรมการขนส่ง ( Transportation)
13. การคลังสินค้าและการจัดเก็บสินค้า ( Warehousing and Storage )

18. Firm A
Firm B
Firm C
โซ่อุปทาน

19. Q & A

20. Assignments
◦ แบ่ง 4 กลุ่ม จํานวนเท่ากัน
◦ ตกลงกันเพื่อเลือกตัวอย่างธุรกิจกลุ่มละ 1 หน่วยธุรกิจ
◦ นําเสนอข้อมูลพื้นฐานของหน่วยธุรกิจที่เลือกมาในการเรียนครั้งต่อไป

21. หน่วยธุรกิจที่นักศึกษาสนใจ
1. ICP FERTILIZER CO.,LTD : “ปุ๋ ยตราม้าบิน”
2. Siamese ecolite company limited : “TEXCA Wall” ผลิต จัดจําหน่าย และติดตั้งผนัง
คอนกรีตมวลเบาผสมเม็ดเซรามิก
3. DKSH (Thailand) Limited : ให้บริการด้านการขยายตลาด 4 อุตสาหกรรม ผลิตภัณฑ์
อุปโภคบริโภค ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ วัตถุดิบอุตสาหกรรม เทคโนโลยี