Εφημερίδα "Ελληνίδες ηρωίδες" Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Φανή Καραολή (καθ. Πληροφορικής) ΣΤ' - Τμήμα 1ο Σχ. Έτος : 2019-2020

1. Σύζυγοι, μάνες, κόρες, αδελφές… ηρωίδες. Ελλη-
νίδες, από την Ελλάδα και την Κύπρο έχουν υπο-
φέρει από τα δεινά του πολέμου που πολλές φο-
ρές έπληξαν τον ελληνισμό. Πόσες από αυτές δεν
έμειναν μόνες να αναθρέψουν ορφανά από πα-
τέρα παιδιά, αδελφές χωρίς αδελφούς, κόρες
χωρίς πατέρες, γυναίκες χωρίς τους άντρες τους;
Οι περισσότερες από αυτές, αφανείς ηρωίδες
συμμετείχαν με πολλούς τρόπους σε πολέμους
και επαναστάσεις κατά της σκλαβιάς και της κα-
τοχής. Πόσες απ’ αυτές δεν κράτησαν και δεν
γλυκοφίλησαν τη φωτογραφία του αγνοούμενου
ή αδικοχαμένου αδελφού, συζύγου, πατέρα;
Πόσες άλλες δεν θυσιάστηκαν οι ίδιες για την
ελευθερία της πατρίδας; Πόσες μανάδες δεν
ένιωσαν περηφάνια από τη θυσία του ίδιου τους
του σπλάχνου για χάρη της πατρίδας και της ε-
λευθερίας;
Τιμή και δόξα σε κάθε επώνυμη και ανώνυμη
γυναίκα που έδωσε την ψυχή της και θυσίασε
τους αγαπημένους της για τη λευτεριά...
Οι ηρωίδες πολεμούν σαν Ελληνίδες
3 Ο Δ Η Μ Ο Τ Ι Κ Ο
Σ Χ Ο Λ Ε Ι Ο
Π Α Λ Λ Η Ν Η Σ
Σ Τ 1
Ηρωίδες...Ελληνίδες
Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 0Τ Ε Υ Χ Ο Σ 1
Δεν θα τους ξεχνούσαν ποτέ...
Κατά τις περιόδους των πο-
λέμων στην Ελλάδα, οι
άντρες έφευγαν από τις οι-
κογένειές τους για να υπε-
ρασπιστούν την πατρίδα.
Άφηναν πίσω τους γυναίκες
και παιδιά που περίμεναν
πάντα με την ελπίδα ότι θα
γυρίσουν.
Πολλοί όμως δεν γυρνούσαν
ποτέ.
Οι γυναίκες τους όμως δεν
λύγιζαν. Τους είχαν πάντα
στην καρδιά τους. Μπορεί
να είχαν χάσει τους άντρες
τους μα συγχρόνως ήταν
περήφανες για αυτούς γιατί πολέ-
μησαν για την πατρίδα. Ήταν οι
ήρωες τους.
Μεγάλωναν τα παιδιά τους
έχοντας πια δύο ρόλους – της
μητέρας και του πατέρα. Ήταν
στοργικές και συνάμα αυστη-
ρές.
Φαίνονταν σκληρές, μα αυτή
ήταν μόνο μία κάλυψη για
τους άλλους. Εκείνες ήξεραν
πόσο πονούσαν στην πραγμα-
τικότητα. Πονούσαν με την α-
πουσία των αγαπημένων τους.
Και περνούσαν χρόνια έτσι. Μα
εκείνες ήξεραν καλά κάτι….Δεν
θα τους ξεχνούσαν ποτέ.
Από την αρχισυντάκτρια : Νικολέτα Γρίβα
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
«Επεθύμισα από καρδίας να ήθελεν η-
μπορώ να ζωστώ άρματα»….
Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτνέγκο

2. Ο ρόλος των γυναικών στον πόλεμο
Σ Ε Λ 2
Οι γυναίκες βοήθησαν πολύ στους
πολέμους και αγωνίστηκαν για την ελευθε-
ρία της Ελλάδας. Πολλές από αυτές έχουν
μείνει στην ιστορία και άλλες όχι. Μερικές
γυναίκες έδωσαν όλη την περιουσία τους
και άλλες έδωσαν και τη ζωή τους.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του
σημαντικού ρόλου των γυναικών στους
ελληνικούς πολέμους ήταν ο πόλεμος του
1940. Εκείνη την περίοδο, οι γυναίκες α-
ναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στις δύ-
σκολες συνθήκες που περνούσε η χώρα.
Όταν οι
Έλληνες
στρατιώτες
πολεμούσαν
τους Ιταλούς
στην Πίνδο,
πολλές γυναί-
κες για να τους βοηθήσουν, έπλεκαν κου-
βέρτες, ζεστά ρούχα και ζύμωναν ψωμί.
Αυτά τα έβαζαν σε μία τσάντα, μαζί με πο-
λεμοφόδια και ανέβαιναν στην Πίνδο για
να τα δώσουνε στους στρατιώτες, με τον
κίνδυνο να τις πιάσουνε οι Ιταλοί. Αυτές οι
γυναίκες είναι ανώνυμες και έχουν μείνει
στην ιστορία ως γυναίκες της Πίνδου και πολ-
λά τραγούδια μιλάνε για αυτές.
Στην ελληνική επανάσταση του 1821,
από την άλλη, οι γυναίκες δεν βοήθησαν απλά,
αλλά πολέμησαν για την ελευθερία της Ελλά-
δας. Ανάμεσα σε αυτές ξεχώρισαν η Λασκαρίνα
Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους, η Ελι-
σάβετ Υψηλάντη και η Δόμνα Βιζβίζη,οι οποίες
είναι γνωστές ηρωίδες του 1821. Οι τρεις τε-
λευταίες, αφού πρόσφεραν όλη την περιουσία
τους στον αγώνα, πέθαναν μέσα στη φτώχεια.
Ωστόσο, οι μεγαλύτερες ηρωίδες της ελληνικής
επανάστασης θεωρούνταν οι Σουλιώτισσες, οι
οποίες δεν σταμάτησαν να αγωνίζονται για την
ελευθερία ούτε όταν σκοτώθηκαν όλοι οι Σου-
λιώτες. Αυτές οι γυναίκες ήταν γνωστές και για
τον χορό του Ζαλόγγου.
Γυναίκες της
Πίνδου
ΑΛΚΗΣΤΗ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ & ΕΥΑ ΜΑΝΕΤΤΑ
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
Μαντώ Μαυρογένους

3. Σ Ε Λ 3
Ταις εμάζωξε στο
μέρος
Του Ζαλόγγου το
ακρινό
Της Ελευθερίας ο έρως
Και ταις έμπνευσε
χορό.
Τέτοιο πήδημα δεν
είδαν
ούτε γάμοι ούτε χαρές
Κι άλλες μέσα τους
πηδούσαν
Αθωότερες ζωές.
Οι Σουλιώτισσες χορεύ-
ουν τον ηρωικό χορό του
Ζαλόγγου
Οι Σουλιώτισσες
Στη κορυφή του όρους Ζάλογγος, εξε-
λίχθηκαν γεγονότα τα οποία οδήγη-
σαν στην αυτοθυσία των Σουλιωτισ-
σών, των Σουλιωτών και των παιδιών
τους προκειμένου να μην υποδουλω-
θούν στους Τούρκους. Ορισμένες πη-
γές της εποχής, λένε πως οι Σουλιώ-
τισσες έπεσαν χορεύοντας και τρα-
γουδώντας. Η περίπτωση του Ζαλόγγου γρή-
γορα έγινε γνωστή όχι μόνο στην Ελλάδα αλ-
λά και στην Ευρώπη μετά την Ελληνική Επα-
νάσταση. Το γεγονός αυτό προκάλεσε συγκί-
νηση και θαυμασμό.
Το μνημείο του Ζαλόγγου, κατασκευάστηκε
το 1961 από τον γλύπτη Γιώργο Ζογγολόπου-
λο και τον αρχιτέκτονα Πάτροκλο Καραντινό. Απεικονίζει τις Σουλιώτισσες που
έπεσαν στο γκρεμό αντί να ζουν δυστυχισμένες και σκλαβωμένες στους Τούρ-
κους. Τα αγάλματα έχουν μεγάλο ύψος και όσο πλησιάζουν στο γκρεμό μεγαλώ-
νουν ακόμα περισσότερο για να συμβολίσουν την αιώνια θυσία και αγάπη για την
ελευθερία.
Το έργο φιλοτεχνήθηκε
από τους μαθητές Χρήστο
Λάγιο & Σωτήρη
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
Σωτήρης , Αποστόλης Παμφίλης & Χρήστος Λάγιος

4. Σ Ε Λ 7
Η πόλη του Μεσολογγί-
ου πολιορκήθηκε για
έναν ολόκληρο χρόνο
από τους Οθωμανούς.
Όταν οι πολιορκητές κα-
τάλαβαν ότι οι κάτοικοι
δεν υπήρχε περίπτωση
να παραδοθούν, απέ-
κλεισαν την πόλη με τέ-
τοιο τρόπο, ώστε να ε-
μποδίσουν τον ανεφο-
διασμό των πολιορκημέ-
νων με τρόφιμα και πυ-
ρομαχικά. οι Μεσολογγί-
τισσες, σε όλη τη διάρ-
κεια της πολιορκίας της
πόλης, στάθηκαν στο
πλευρό των πολεμιστών
εμψυχώνοντας τους και
βοηθώντας τους στην
περίθαλψη των τραυμα-
τισμένων και στη μετα-
φορά των πυρομαχικών.
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
Χιώτισσες
Η Χίος κατά την περίο-
δο της Οθωμανικής
αυτοκρατορίας ήταν
πολύ πλούσιο νησί,
χάρη στις εμπορικές
δραστηριότητες των
κατοίκων της , ιδίως,
λόγω του εμπόριο της μαστίχας. Ο σουλτάνος Μαχ-
μούτ ο Β΄, μόλις έμαθε, τον Μάρτιο του 1822, για
την κήρυξη της επανάστασης στο νησί, εξαγριώθηκε
και αποφάσισε να αποβιβάσει στο νησί εφτά χιλιά-
δες στρατιώτες, οι οποίοι αποτελείωσαν το μεγαλύ-
τερο μέρος του πληθυσμού. Πολλές από τις Χιώτισ-
σες που δεν σφαγιάστηκαν, αιχμαλωτίστηκαν για να
πουληθούν στα σκλαβοπάζαρα της Κωνσταντινού-
πολης. Σημειώνεται ότι ο κύριος τρόπος ευτελισμού
των γυναικών εκείνη την εποχή, ήταν η πώληση ως
σκλάβων. Γυναίκες περήφανες, υπέμειναν τα απάν-
θρωπα μαρτύρια των Οθωμανών και σε πολλές πε-
ριπτώσεις προτίμησαν να αρνηθούν την τροφή,
ώστε να πεθάνουν από την πείνα, παρά να σκλαβω-
θούν. Η συμπεριφορά των γυναικών της Χίου μετά
τη σφαγή στο νησί καταγράφηκε από τους περιηγη-
τές και ιστορικούς της εποχής και ενέπνευσε τον
μεγάλο Γάλλο ζωγράφο Ευγένιο Ντελακρουά, που
φιλοτέχνησε τον συγκλονιστικό πίνακά του “Η Σφα-
γή της Χίου”.
Μεσολογγίτισσες
Από τους μαθητές :
Αλέξανδρο Καραγεώργο, Καρίμ Αμπέντ
Ραφαήλ Καρύδη, Λουκά Θεοχαράκη
Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα
Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα Πινό-
τση ήταν ίσως η σημαντικότερη η-
ρωίδα της ελληνικής επανάστασης
του 1821. Είχε καταγωγή από την
Ύδρα. Γεννήθηκε στις φυλακές της
Κωνσταντινούπολης στις 11 Μαΐου
του 1771 όταν η μητέρα της επι-
σκέφθηκε τον σύζυγο της Σταυριανό
Πινότση τον οποίο είχαν φυλακίσει
οι Οθωμανοί. Μετά τον θάνατο του
πατέρα της έζησε με τη μητέρα της
στις Σπέτσες. Είχε τεράστια περιου-
σία την οποία ξόδεψε για να αγο-
ράσει καράβια και εξοπλισμό για
την ελληνική επανάσταση. Όταν
ξεκίνησε η επανάσταση είχε σχη-
ματίσει δικό της στρατιωτικό σώμα
από Σπετσιώτες που τους αποκα-
λούσε «γενναία μου παλικάρια»
και με τους οποίους κατάφερε να
περικυκλώσει τα τούρκικα οχυρά,
το Ναύπλιο και την Τρίπολη. Η
Μπουμπουλίνα σκοτώθηκε σε συ-
μπλοκή στις 22 Μαΐου 1825 στις
Σπέτσες.
Το έργο φιλοτεχνήθηκε από
τον μαθητή Καρίμ Αμπέντ.

5. Σ Ε Λ 5
Οι ηρωίδες μέσα από τα μάτια των ζωγράφων
Ο πόλεμος και η κατοχή
αποτυπώνεται στα βάθη
των αιώνων και από με-
γάλους ζωγράφους. Ένας
απ’ αυτούς, ο Γάλλος
Ευγένιος Ντελακρουά,
εμπνεύστηκε από την
Ελληνική επανάσταση
και απεικόνισε αρκετές
φορές τη μορφή των γυ-
ναικών ηρωίδων αλλά
και παρομοιάζοντάς τες
με την ίδια την Ελλάδα.
Ο Έλληνας ζωγράφος
Θεόδωρος Βρυζάκης,
γνωστός για το έργο του
«Η έξοδος του Μεσολογ-
γίου», απεικονίζει γυναί-
κες ζωσμένες στα
άρματα πολεμώντας δί-
πλα στους άντρες σαν
άντρες, ενώ άλλες απο-
χαιρετούν τους άντρες
τους με ένα φιλί.
Στο επίσης γνωστό σε
όλους πίνακα με τίτλο : “
Η Ελλάς ευγνωμονούσα"
απεικονίζει την ίδια τη
γυναίκα
ως την
Ελλάδα,
τοποθε-
τώντας
την πολύ
ψηλά!
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
Η Ελλάδα στα ερείπια
του Μεσολογγίου
Ευγένιος Ντελακρουά
Άνταμ Φρίντελ
Η Μπουμπουλίνα
Η Ελλάς ευγνωμονούσα
Θεόδωρος Βρυζάκης
Η έξοδος του Μεσολογγίου
Θεόδωρος Βρυζάκης
Η σφαγή της Χίου
Ευγένιος Ντελακρουά
Άνταμ Φρίντελ
Η Μσντώ Μαυρογένους
Οι Σουλιώτισσες
Ary Scheffer
Οι Ελληνίδες Ζητώντας την
βοήθεια της Παναγίας.
Ary Scheffer
Μπουμπουλίνα
«Γυνή παράτολμον και πολυπράγμων»..
«Νέα Σαλαμινομάχος», «Νέα Αρτεμισία»ΑΛΚΗΣΤΗ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ & ΕΥΑ ΜΑΝΕΤΤΑ

6. Μαντώ Μαυρογένους
Σ Ε Λ 6
Η Μαντώ Μαυρογένους ήταν
Ελληνίδα αγωνίστρια της ελλη-
νικής Επανάστασης του
1821.Για την προσφορά της τι-
μήθηκε με τον βαθμό της αντι-
στράτηγου. Γεννήθηκε στην
Τεργέστη το 1796 και λίγο καιρό
πριν την επανάσταση μετακόμι-
σε στην Τήνο. Ξεσήκωσε τους
κατοίκους της Μυκόνου εναντί-
ον των Τούρκων και με πλοία
που εξόπλισε με δικά της έξοδα
καταδίωξε διακόσιους Αλγερι-
νούς από τις Κυκλάδες .
Τον Μάιο του 1825 η Μαντώ
προσέφερε στην κυβέρνηση
ομολογίες 30.000 γροσίων και
ζήτησε να διατε-
θούν για να λάβει μέρος η ίδια,
με όσους στρατιώτες θα τής διέ-
θετε η διοίκηση, σε επιχειρήσεις
εναντίον των Τουρκοαιγυπτίων. Η
οικονομική ενίσχυση του Αγώνα
από τη Μαντώ Μαυρογένους και
γενικότερα η δράση της, όπως οι
επιστολές της προς τις φιλελληνί-
δες της Γαλλίας και της Αγγλίας,
κατέστησαν θρυλικό το όνομά της
στους ευρωπαϊκούς φιλελληνι-
κούς κύκλους και η προσωπογρα-
φία της τυπώθηκε και κυκλοφό-
ρησε το 1827 σε όλη την Ευρώπη.
Το έργο φιλοτεχνήθηκε από τον μα-
θητή Καρίμ Αμπέντ.
Οι γυναίκες της Πίνδου
Στη μάχη της Πίνδου οι Έλληνες κατάφεραν να απωθήσουν
τους Ιταλούς στο εσωτερικό της Αλβανίας. Καθώς όμως
έφευγαν από την Ελλάδα ο ανεφοδιασμός γίνονταν όλο και
πιο δύσκολος. Περισσότεροι ήταν οι θάνατοι από την πεί-
να, τις αρρώστιες και τα κρυοπαγήματα παρά οι απώλειες
της μάχης.
Εκεί βοήθησαν οι γυναίκες της Πίνδου. Αψηφώντας τον
κίνδυνο φορτώθηκαν με τρόφιμα, φάρμακα και πυρομαχι-
κά και άρχισαν να ανεβαίνουν στα βουνά μην υπολογίζο-
ντας τη βροχή, τον άνεμο, το χιόνι και το χειρότερο το φο-
βερό κρύο. Γυναίκες ως και 90 χρονών ρίσκαραν την ζωή
τους για την μάνα πατρίδα.
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
«Επεθύμισα από καρδίας να ήθελεν ημπορώ να
τρέξω για βοήθειαν εις τους ανθρώπους που πολε-
μούσαν δια την ελευθερίαν »….
«Δεν έχει σημασία τι θα απογίνω εγώ αρκεί να απελευ-
θερωθεί η πατρίδα μου. Αφού δώσω όλα όσα μπορώ,
θα πάω στο στρατόπεδο των Ελλήνων για να πεθάνω αν
χρειαστεί γι’ αυτήν»
Από τους μαθητές : Αλέξανδρο Καραγεώργο, Καρίμ Αμπέντ
Ραφαήλ Καρύδη και Λουκά Θεοχαράκη
Σωτήρης , Αποστόλης Παμφίλης &
Χρήστος Λάγιος

7. Η συνεισφορά των Κυπρίων γυναικών στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο
Σ Ε Λ 7
Κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου πολέμου έλαβε μέ-
ρος και η Κύπρος η οποία έδινε τους δικούς της αγώνες
για Ένωσή της με την Ελλάδα και την διωγμό των Βρετα-
νών από τη νήσο.
Με την κήρυξη του πολέμου οι Βρετανικές αρχές ζήτησαν
από τους κατοίκους του νησιού να ενισχύσουν τον αγώνα
κατά του Φασισμού και του Ναζισμού.
Οι Κύπριοι, ειδικότερα μετά το περίτρανο ΟΧΙ του Ελληνι-
κού λαού εντάχθηκαν στις συμμαχικές δυνάμεις. Συνολικά
κατετάγησαν 778 γυναίκες στην A.T.S. και στη βασιλική
αεροπορία W.A.A.F.
Η συμβολή των Κυπρίων ήταν πολύ σημαντική στον αγώ-
να κατά του Φασισμού τόσο αριθμητικά όσο και ψυχικά.
Οι Κύπριες είχαν συνεισφέρει στον αγώνα ως οδηγοί, μη-
χανικοί και αποθηκάριοι αντικαθιστώντας τους άντρες που
μπορούσαν να ενισχύσουν το πολεμικό μέτωπο. Η συμβο-
λή της γυναίκας ήταν πάρα πολύ σημαντική αν υπολογί-
σουμε και τη θέση της, στην τότε Κυπριακή κοινωνία.
Μερικές από αυτές οι οποίες είναι γνωστές ήταν οι Στέλλα
Κακογιάννη-Σουλιώτη, η Θράκη Ρωσίδη-Jones, η Νίκη Παπαδοπούλου-Κικίδη και άλλες. Δύο λιγότε-
ρο γνωστές προσωπικότητες ήταν οι αδελφές Κράμβη. Και οι δυο τους προσέφεραν πολλά στην αντί-
σταση ενώ η Κυριακή Κράμβη φυλακίστηκε και βασανίστηκε στις ναζιστικές φυλακές....
Πληροφορίες από Πέτρο Παπαπολυβίου (χρονικό), Ιστορίες Κυπρίων του πολέμου και της κατοχής 1940...
Μαρία Χατζημιχάλη
Ρουμπίνη Γεωργούλια
Ναταλία Καρβούνη
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ

8. Η Αντωνία … μητέρα του ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου
Σ Ε Λ 8
Ο
Γρηγόρης Αυξεντίου από μαθη-
τής ονειρευόταν τον εαυτό
του, ντυμένο με την στολή του
Έλληνα αξιωματικού. Έτσι το
1949 βρίσκεται στην Ελλάδα
όπου προσπαθεί να περάσει
στην Σχολή Ευελπίδων και από
εκεί γράφει στην μητέρα του:
“Μη λυπάσαι μητέρα που
έφυγα απ’ την αγκαλιά σου,
γιατί τώρα βρίσκομαι στην
αγκαλιά της Ελλάδος, της πιο
τιμημένης μάνας του κόσμου” .
Και όταν τα νέα του ηρωικού
θανάτου του Γ. Αυξεντίου φτά-
νουν στη μητέρα του Αντωνού
εκείνη δεν στενοχωριέται, αλ-
λά νιώθει περήφανη για τον γιο της και του αφιερώνει ένα
ποίημα:
«Μια μάνα τέτοιου ήρωα
εν προσβολή να κλάψει,
προσβάλλει τον λεβέντη της,
τζιείνον που θ’ απολάψει.
Χαλάλιν της Πατρίδος μου
ο γιος μου, η ζωή μου,
τζι αφού εν επαραδόθηκεν
τζι έμεινεν τζι εσκοτώθηκεν»
διά τους με εκείνα τα ιδανικά και
τα ιδεώδη, ώστε αργότερα να
υπερβούν τον εαυτό τους και να
θυσιαστούν για την πατρίδα,
είναι αυτές που δίνουν το δικό
τους σιωπηλό αγώνα και που
πρέπει να διαχειριστούν τα αντι-
κρουόμενα συναισθήματά τους,
από τη μια τη θλίψη, τον πόνο της α-
πώλειας του παιδιού τους και από την
άλλη την περηφάνια και το θαυμασμό
για τον αγώνα και τη θυσία τους.
Πηγή : https://www.bigcyprus.com.cy/
Το χωριό του Παλαιχωρίου κο-
σμεί το άγαλμα της Κύπριας
Μάνας, το οποίο είναι ένα
άγαλμα σύμβολο αφιερωμένο
στις μητέρες, που έδωσαν το
δικό τους αγώνα κατά τη διάρ-
κεια του απελευθερωτικού αγώ-
να 1955- 59.
Βρίσκεται στο υψηλότερο σημεί-
ο του χωριού και παρουσιάζει
τη Μάνα να φοράει την παραδο-
σιακή ενδυμασία της Κύπρου.
Μαζί της βρίσκονται οι μορφές
των τριών ηρώων του ’55 , του
Κυριάκου Μάτση, του Νίκου
Γεωργίου και του Μιχάλη Καρα-
ολή. Τρεις νέοι από τους χιλιά-
δες άλλους, οι οποίοι άφησαν
τη μητρική θαλπωρή, για να ε-
νταχθούν στον Αγώνα κατά των
κατακτητών.
Το άγαλμα της Μάνας αποτελεί
ένα διαχρονικό σύμβολο, ένα
σύμβολο αγώνας, φιλοπατρίας
και ηθικής. Οι μανάδες είναι
αυτές που μεγαλώνουν τα παι-
Το άγαλμα της Κύπριας Μάνας…
Από τις μαθήτριες Ζωή Χατζηνικολά-
ου και Νικολέτα Γρίβα
Από τις μαθήτριες : Θ.Σ και Αγάπη Ανδρουλάκη
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ

9. Ευαγόρας Παλληκαρίδης
Σ Ε Λ 9
Ο Ευαγόρας μπήκε νωρίς στον αγώνα, από τα μαθητικά
του χρόνια κιόλας. Η δράση του αρχίζει από την ηλικία
των 15 χρόνων, όπου και γίνεται μέλος της νεολαίας της
ΕΟΚΑ. Στις 18 Δεκεμβρίου 1956 συλλαμβάνεται και κα-
τηγορείται για κατοχή και διακίνηση παράνομου οπλι-
σμού. Η δίκη του ορίζεται για τον Μάρτιο του 1957. Στη
διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας δεν αφήνει πε-
ριθώρια στους δικηγόρους του για να τον υπερασπι-
στούν. Παραδέχεται την ενοχή του, με αξιοθαύμαστο
τρόπο: «Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε. Ό,τι έκαμα το
έκαμα ως Έλλην Κύπριος όστις ζητεί την Ελευθερίαν του.
Τίποτα άλλο».
Η μητέρα του Ευαγόρα, όταν έμαθε ότι ζητούσαν από
τον γιο της να καταδώσει για να τον αφήσουν ελεύθερο
είπε: «Εγιώ εν εγέννησα παιδί, που να γενεί προδότης.
Χαλάλι της πατρίδας μου το γαίμα του παιδκιού μου».
Ακριβώς τα μεσάνυχτα, αφού είχε μεταλάβει, την κάλε-
σαν να τον αντικρίσει για τελευταία φορά και αυ-
τός την παρηγο-
ρεί: « Μη θρη-
νείς μάνα, πε-
θαίνω για την
Ελλάδα». Η μη-
τέρα του είπε
αργότερα: «μου
έλεγε αστεία και προσπαθούσε να με παρηγορή-
σει…» …
Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.
Θ΄ αφήσω αδέλφια συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα
μεσ΄ τα λαγκάδια πέρα και στις βουνοπλαγιές.
Ψάχνοντας για τη Λευτεριά θα ΄χω παρέα μόνη
κατάλευκο το χιόνι, βουνά και ρεματιές.
Από τους : Χριστιάνα Σιαφίκου & Θοδωρή Αηδονόπουλο
Πηγή: www.mixanitouxronou.g
από 43 και 1.619 πέτρες με την καθεμιά να ανα-
γράφει το όνομα ενός αγνοούμενου των περιόδων
1963-1964 και 1974. Το χώμα όπου έχουν τοποθε-
τηθεί οι πέτρες είναι ανάμικτο από την Κύπρο και
από την Ελλάδα για να δηλώσει ότι τα χώματά αυ-
τά είναι κοινά.
Όλα τα υλικά συγκεντρώθηκαν από εθελοντές κα-
τοίκους της Σαντορίνης και από το προσωπικό της
Αεροπορικής Μονάδας και μεταφέρθηκαν στην
Κύπρο με στρατιωτικό αεροσκάφος τύπου C-130.
Πηγή : Sigmalive
Το μνημείο της Μάνας των Αγνοουμένων, είναι
ένα μνημείο στην είσοδο του Τύμβου της Μακεδο-
νίτισσας, στη Λευκωσία της Κύπρου, φιλοτεχνη-
μένο αφιλοκερδώς από τον γλύπτη Αχιλλέα Βασι-
λείου, σε φυσικό μέγεθος, κατασκευασμένο από
ηφαιστιογενή πετρώματα της Σαντορίνης.
Ο τρόπος κατασκευής του μνημείου δεν είναι τυ-
χαίος. Το ηφαιστειογενές υλικό επιλέχτηκε για το
μαύρο χρώμα του, συνδέ-
οντάς το έτσι με την μαυ-
ροφορεμένη Μάνα. Το
άγαλμα περιστρέφεται
αργά, δίνοντας την εντύ-
πωση μιας μάνας που ψά-
χνει τον αγνοούμενό της
στα τέσσερα σημεία του
ορίζοντα.
Το μνημείο περιβάλλεται
Η μάνα των αγνοούμενων...η μαυροφορεμένη μάνα
Ζωή Χατζηνικολάου &
Νικολέτα Γρίβα

10. Μητέρες ηρώων της ΕΟΚΑ Α’
εν αγνοία τους τις περισσότε-
ρες φορές. Με αυτόν τον τρό-
πο οι Κύπριοι αγωνιστές κατά-
φερναν να στήνουν παγίδες
και τις περισσότερες φορές να
ανατρέπουν τα σχέδια των
Άγγλων.
Δυστυχώς αποκαλύφθηκε και
στις 12 Μαρτίου του 1960.
Οι Εγγλέζοι την μεταφέρουν
στα μπουντρούμια της Ομορ-
φίτας. Την βασανίζουν, την
εξευτελίζουν και την ρίχνουν
στις φυλακές χωρίς καμία δί-
κη. Παραμένει πιστή στον α-
γώνα και δεν μαρτυρεί τίπο-
τα. Με το τέλος του αγώνα
βρίσκεται «ελεύθερη» ξανά
και επιστρέφει στο σπίτι
της. Οκτώ χρόνια αργότερα, στις 11
Μαρτίου 1968 εντοπίζεται από τη
μητέρα της νεκρή στο κρεβάτι. Στο
στήθος της κρατά μία Καινή Διαθή-
κη.
Πηγή : www.olympia.gr
Η Νίτσα Χατζηγεωργίου ήταν
μια όμορφη κομμώτρια που
έζησε την εποχή μετά τον Β’
Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε ηλικία
μόλις 21 έτους συμμετείχε
στην ΕΟΚΑ .
Η Νίτσα είχε μαύρα μάτια και
μαύρα μαλλιά. Η ομορφιά
της αυτή φάνηκε πολύ χρήσι-
μη για τους αντάρτες της ΕΟ-
ΚΑ, οι οποίοι την χρησιμοποι-
ούσαν για να συγκεντρώνουν
πληροφορίες σχετικά με τους
Άγγλους. Έτσι την έστελναν
σε διάφορα μέρη που σύχνα-
ζαν Άγγλοι και εκείνοι θα-
μπωμένοι από την ομορφιά
της άφηναν να διαρρεύσουν
διάφορα από τα σχέδιά τους
Νίτσα Χατζηγεωργίου.. Η όμορφη κομμώτρια
Από τους : Αλέξανδρο Καραγεώργο, Καρίμ Αμπέ-
ντ , Ραφαήλ Καρύδη και Λουκά Θεοχαράκη
Από τους Σταύρο Βούβουνα και
Λάμπρο Γιομπαζολιά
Σ Ε Λ 1 0
Η μάνα του Ανδρέα Δημητρίου, όταν τον αποχαιρε-
τά για τελευταία φορά πριν απαγχονιστεί το 1956
θεμελιώνει με τα λόγια της τη συνέχιση του αγώνα:
«Στην ευχή μου, γιε μου. Πρόσεχε να έχεις θάρρος
ώς το τέλος. Καλύτερα ο θάνατος παρά προδότης».
Μπροστά στο νεκρό σώμα του αγωνιστή Πετράκη
Κυπριανού η μάνα του θα δείξει πώς γεννιούνται οι
ήρωες, λέγοντας «Έτσι σε ήθελα, γιε μου, νάρτεις
ήρωας» και η μάνα του Παλληκαρίδη, όταν έμαθε
ότι ζητούσαν από τον γιο της να καταδώσει για να
τον αφήσουν ελεύθερο είπε: «Εγιώ εν εγέννησα
παιδί, που να γενεί προδότης. Χαλάλι της πατρίδας
μου το γαίμα του παιδκιού μου».
Η Γυναίκα της Κύπρου έζησε, έδρασε και πέθανε
ως Ελληνίδα που μάχεται για Λευτεριά, συνώνυμη
στα χρόνια του Αγώνα με την Ένωση της Κύπρου
με την Ελλάδα.
Από άρθρο της Μαίρης Ιωαννίδου-Κουτσελίνη.
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ

11. Μαθήτριες στον αγώνα… Αρίστη, Αυγή, Χαρά και άλλες
Σ Ε Λ 1 1
Η Αρίστη Ρωσσίδου αφηγείται περιγράφοντας τη σύμπνοια της
οικογένειας στον Αγώνα: «Eμυήθην Νοέμβριον 1954, εις ηλικίαν 17
ετών. Με υπερηφάνεια αναφέρω ότι στο σπίτι μου κατασκευάσθη-
καν οι πρώτες βόμβες της 1/4/1955… Αντιμετώπισα πολλούς κινδύ-
νους, ανακρίσεις, έρευνες και δίκες. Εις μίαν και μόνον περίπτωσιν
Άγγλος αξιωματικός με ανέκρινε εις την οικίαν μου ενώπιον των
γονέων μου επί πέντε ολοκλήρους ώρας. Σημειωτέων ότι η οικία
μου ερευνάτο πέντε και έξι φοράς τον μήνα υπό Άγγλων και επι-
κουρικών. Και η μητέρα μου, Ελένη Ρωσσίδου, παρ’ όλην την πί-
κραν που εδοκίμασε, εκ της θανατικής καταδίκης, του αδελφού
μου, παρά την ηλικίαν της (56 ετών), δεν παρέλειψε ούτε στιγμήν
να προσφέρει υπηρεσίας εις τον Αγώνα… πηγαινοερχομένη στας
διαφόρους πόλεις, μεταφέρουσα τα επείγοντα υλικά, φυλλάδια και
άλλα εμπιστευτικής φύσεως έγγραφα»
Από άρθρο της Μαίρης Ιωαννίδου-Κουτσελίνη
Η 15χρονη Αυγή Γεωργιάδου ήταν μαθήτρια Γυμνασίου. Όποιος
την αντίκριζε, με τα όμορφα μακριά της μαλλιά πλεγμένα και τη
σχολική της ποδιά, δεν θα φανταζόταν ποτέ ότι ήταν ενταγμένη
στην ΕΟΚΑ, που στόχο είχε την απελευθέρωση από τους Βρετανούς
και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Η Αυγή ήταν υπεύθυνη
για τη μεταφορά του οπλισμού. Κάτω από την ποδιά της, μέσα σε
μια ειδική τσέπη που είχε ράψει η μητέρα της, έκρυβε ένα μακρύ-
κανο πιστόλι. Ορισμένες φορές μπορεί να έκρυβε και δύο. Ήταν τα
όπλα που χρησιμοποιούσαν οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ, για να σκοτώ-
σουν Άγγλους στους δρόμους της Λευκωσίας. Όταν εντόπιζαν το
στόχο τους, η Αυγή έβγαζε το όπλο από την ποδιά της και το έδινε
στον εκτελεστή. Αφού ολοκληρωνόταν η επιχείρηση, το όπλο επέ-
στρεφε στην κρυφή τσέπη....
Πηγή : Μηχανή του χρόνου
Χαρά Κωνσταντίνου - Αραπίδου
Το κορίτσι με τη σημαία
«Οι μέρες στο κελί ήταν ατέλειωτες. Διαβάζαμε και προσευχόμα-
σταν, καρτερώντας να γίνει το θαύμα. Οι Άγγλοι δεν μας αναγνώρι-
ζαν ως πολιτικές κρατούμενες. Γι’ αυτούς ήμασταν τρομοκράτισ-
σες. Έτσι, μας είχαν μαζί με τις κρατούμενες για ποινικά αδικήματα:
κλέφτρες, πόρνες, τσιγγάνες. Αυτές μας σέβονταν, μας εκτιμούσαν
και μας εμψύχωναν με όλη τους την αγάπη. Μαθαίναμε ο αγώνας
συνεχίζεται, αλλά μας έρχονταν και τα μαύρα μαντάτα για τους
πεσόντες μας: Γρηγόρη Αυξεντίου, Φώτη Πίττα, Κυριάκο
Μάτση. Δεν θα ξεχάσω τη μέρα που απαγχονίστηκε ο
Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Τον οδηγούσαν στην κρεμάλα
κι εμείς του φωνάζαμε από τα κελιά μας «θάρρος Ευαγό-
ρα». Ακούσαμε τη φωνή του να μας απαντά: «Εσείς να
έχετε θάρρος, να συνεχίσετε τον αγώνα». Μέχρι σήμερα
κλείνω τα μάτια και ακούω τον ήχο της καταπακτής που
άνοιξε απότομα και του έκοψε τη ζωή.
Μέσα στη φυλακή έραψε στα κρυφά μια ελληνική ση-
μαία με γυναικεία μεσοφόρια που της έφερνε η μητέρα
της.
Όταν ήρθε η μέρα που της δόθηκε αμνηστία, 2 του Μάρ-
τη του 1959, πήρε ένα σκουπόξυλο και έδεσε πάνω την
ελληνική σημαία την οποία έχει πάντα φυλαγμένη.
Πηγή : http://dimofantis.blogspot.com/
Στέλλα Πανταζή, Σμαράγδα Γκούμα, Θ.Σ. και Αγάπη
Ανδρουλάκη
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ

12. Η Μπουμπουλίνα της ΕΟΚΑ
Σ Ε Λ 1 2
Από τους : Αλέξανδρο Καραγεώργο, Καρίμ Αμπέ-
ντ, Ραφαήλ Καρύδη και Λουκά Θοεχαράκη
Η Λουκία Λαουτάρη– Παπαγεωργίου βοηθούσε μαζί με το
σύζυγό της στην οργάνωση της ΕΟΚΑ , διατηρώντας κρησφύ-
γετο στο περιβόλι τους, όπου έκρυβαν καταζητούμενους α-
ντάρτες της ΕΟΚΑ. Κάποια μέρα οι Άγγλοι δημιούργησαν α-
ναστάτωση στο χωριό της ζητώντας από ένα 15χρονο παιδί να
κατεβάσει τα πανό διαμαρτυρίας των αγωνιστών. Όταν εκείνο
αρνήθηκε τότε άρχισαν να το λιθοβολούν. Η Λουκία έτρεξε να
βοηθήσει αλλά οι σφαίρες τω Άγγλων την βρήκαν στο κεφάλι.
Η Λουκία ήταν έγκυος το 7ο παιδί της.
Η θυσία της Λουκίας Λαουτάρη, ενέπνευσε την Κλαίρη Αγγε-
λίδου η οποία έγραψε το ποίημα «Μάνα». Σε μουσική του
Γιώργου Θεοφάνους, το ερμήνευσε η Μαρινέλλα.
Πηγή : https://lovelyisland.wixsite.com/kypros/gynaikes-iroides?
lightbox=dataItem-ine8dpm6
Τα χέρια μας από τις αλυσίδες,
τις αλυσίδες της σκλαβιάς σχιστή-
καν.
Τρεις Άγγλοι στρατιώτες
φρουρούν στα καλντερίμια του Αυ-
γόρου
με την σκανδάλη στο χέρι
έτοιμοι για τον Θάνατο,
τα μάτια τους γέμισαν Φως
κι ανέβηκαν την Μάνα να φιλή-
σουν…
Τα στάχυα του Αυγόρου μεγαλώσαν.
Πήγε καλά και φέτος η σοδειά… για
την Λευτεριά.
Κλαίρη Αγγελίδου
«Μάνα»
Κροτάλισαν τα όπλα του εχθρού
μες στου καλοκαιριού την πύρη,
η Λευτεριά ξεπρόβαλε
να μελετήσει τη σπορά.
Κόκκινο χώμα στ’ Αυγόρου
σμίχτηκε με της Μάνας το αίμα,
έξι παιδιά καβάλησαν
το φλάμπουρο της Λευτεριάς
κι ανέβηκαν την Μάνα να φιλήσουν…
Τρεις στρατιώτες του Βορρά
μες στην οδυνηρή σιωπή
για τα ορφανά δακρύζουν.
Και πορευτήκαμε μέσα στα έθνη
γυμνοί, σκυφτοί, χωρίς νερό, φαγί,
κρασί.
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ

13. Συμπαράσταση στον αγώνα της ΕΟΚΑ Α’
Εκτός από τις μάχιμες δυνάμεις και την διοίκηση, σε κάθε
πολεμική αντιπαράθεση, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν
και οι υποστηρικτικές δυνάμεις. Στον απελευθερωτικό αγώ-
να της ΕΟΚΑ 1955-59 εναντίον της Βρετανικής Αποικιοκρατί-
ας, τον σημαντικό αυτό ρόλο διαδραμάτισαν οι γυναίκες.
Η συνεισφορά τους ξεκινά
με την παροχή τροφίμων
και μηνυμάτων στους ε-
παναστατημένους
Kυπρίους εναντίων των
Άγγλων. Διαθέτουν τα σπί-
τια τους για κρησφύγετα, περιθάλπουν αγωνιστές και μετα-
φέρουν εμπιστευτικές επιστολές σε μέλη του αγώνα. Αναρ-
τούν πανό , διακινούν βόμβες και άλλα όπλα.
Συμμετέχουν σε διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες, σε φιλαν-
θρωπικές δράσεις και
εράνους για να συνει-
σφέρουν στον αγώνα.
Μποϊκοτάρουν με φα-
νατισμό κάθε αγγλικό
προϊόν και προτρέπουν
όλους να αγοράζουν
μόνο κυπριακά και ελ-
ληνικά προϊόντα. Συμβάλουν σε ομάδες κρούσης , συλλαμ-
βάνονται , οδηγούνται στα
κρατητήρια και βασανίζο-
νται. Καμιά από αυτές δεν
ομολόγησε...
Ταυτόχρονα οι γυναίκες στην
Ελλάδα οργανώνουν έρανο
και συμπαραστέκονται στους
Κυπρίους ηθικά και υλικά.
Οι γυναίκες της Κύπρου δεν υστέρησαν των ανδρών σε τόλ-
μη και αυτοθυσία…
Σ Ε Λ 1 3
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
Η Ευφροσύνη Προεστού, η μαία, η ηρωί-
δα, η «Κυρά της Λαπήθου» όπως ήταν
γνωστή στους περισσότερους υπήρξε
σύμβολο ηρωίδας κατά την διάρκεια της
εισβολής του 1974 στην Κύπρο.
Δεν εγκατέλειψε ποτέ την πόλη της, πε-
ριέθαλψε και έσωσε 12 στρατιώτες της
Εθνικής φρουράς ώσπου την συνέλα-
βαν και την βασάνισαν οι Τούρκοι ενώ,
στο οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας υπάρ-
χει η προτομή της για να υπενθυμίζει τον
ηρωισμό της.
Πηγή : www.reporter.com.cy
Η κυρά της Λαπήθου
Από τις μαθήτριες Ναταλία Καρβούνη,
Μαρία Χατζημιχάλη και Ρουμπίνη Γεωργούλια
Ρουμπίνη Γεωργούλια
Ναταλία Καρβούνη
Μαρία Χατζημιχάλη

14. Σ Ε Λ 1 4
Η δράση των γυναικών μετά την εισβολή του 1974
Μετά την εισβολή του 1974, οι
γυναίκες, όχι μόνο της Κύπρου
αλλά απ’ όλο τον κόσμο απο-
φάσισαν να σηκώσουν ανάστη-
μα στην τουρκική κατοχή.
Η πρώτη πορεία έγινε πριν
κλείσει χρόνος από την τουρκι-
κή εισβολή: Στις 20 Απριλίου
1975, 30.000 χιλιάδες Κύπριες,
μαζί με προσωπικότητες από
όλο τον κόσμο, με πιο γνωστές
τη Δομνίτσα Λανίτη, τη Μελίνα
Μερκούρη, και τη Μαργαρίτα
Παπανδρέου, πραγματοποίη-
σαν την «πορεία
προς την Αμμόχω-
στο», που έφτασε
μέχρι το κατοχικό
οδόφραγμα στη Δε-
ρύνεια. Η πορεία του
1975 προήλθε από
πρωτοβουλία μιας
μικρής ομάδας γυναι-
κών.
Οι άνδρες κρατήθη-
καν μακριά, όπως και η οποια-
δήποτε σκέψη για χρήση βίας.
Εξάλλου και το κεντρικό σύνθη-
μα των γυναικών ήταν το “We
come in peace”, με στόχο να
αναδείξει στη διεθνή κοινότητα
ότι το πρόβλημα στην Κύπρο το
δημιουργούσε η παρουσία του
τουρκικού στρατού, που εμπό-
διζε την Επιστροφή.
Στις 14 Μαρτίου του 1987 διορ-
γανώνεται νέα πορεία γυναι-
κών στον Άρωνα της Κύπρου με
τίτλο «Women Walk Home».
Δώδεκα χρόνια αργότερα μετά
από άκαρπες διαπραγματεύ-
σεις και με εναλλασσόμενες
την ελπίδα και την απελπισία η
ιδέα της επιστροφής ξαναγεν-
νιέται. Οι γυναίκες αποφασί-
ζουν ότι ήρθε και πάλι η ώρα
για δράση. Η νέα πορεία παρ’
ότι ειρηνική, θα ήταν πιο δυνα-
μική, αψηφώντας κάθε κίνδυ-
νο. Κύριος στόχος ήταν να ε-
παναφέρουν το ζήτημα του
κυπριακού προβλήματος στην
επιφάνεια και να δώσουν το
μήνυμα «ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ».
Αρχικά η πορεία είχε σχεδια-
στεί να γίνει μυστικά με τη
συμμετοχή 50 μόνο γυναικών.
Όμως ο σχεδιασμός διέρρευσε
και έτσι το σχέδιο άλλαξε. Πα-
ρά τις αντιδράσεις, οι γυναίκες
αποφασίζουν να καλέσουν α-
νοιχτά όλες τις γυναίκες ανα-
κοινώνοντας μόνο την ημερο-
μηνία της πορείας.
Τελικά συγκεντρώνονται 300 γυ-
ναίκες αποφασισμένες να σπά-
σουν τη γραμμή στον Άρωνα χωρίς
σύμβολα παρά μόνο λευκές ση-
μαίες.
Η είσοδος των γυναικών στην νε-
κρή ζώνη προσελκύει το ενδιαφέ-
ρον των διεθνών μέσων
ενημέρωσης.
Στις 22 Νοεμβρίου του 1987
γίνεται νέα πορεία γυναι-
κών στον Άγιο Παύλο. Σε
αυτή την πορεία συμμετέ-
χουν 1000 γυναίκες όλων
των ηλικιών. Η μέρα αυτή
επιλέχθηκε καθώς θα γίνο-
νταν η προγραμματισμένη
συζήτηση στον ΟΗΕ για το
κυπριακό πρόβλημα. Παρούσες
ήταν και αρκετές γυναίκες από το
εξωτερικό.
Ξέφυγαν από τα Ηνωμένα Έθνη
και πέρασαν το πρώτο ανάχωμα.
Σε λίγο όμως τούρκοι προβάλουν
και στρέφουν τα όπλα τους εναντί-
ον των γυναικών. Εκεί λοιπόν στα
κατεχόμενα χώματα οι γυναίκες
έκοψαν κλαδιά ελιάς, τραγούδη-
σαν και έκλαψαν αγκαλιασμένες.
Πηγή : https://
fkaraoli.wixsite.com/
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
Στέλλα Πανταζή και Σμαράγδα Γκούμα

15. «Παναγία μου-Παναγία μου»
Σ Ε Λ 1 5
Η Ελλάδα μετά το ντεμπούτο της στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision το 1974, δεν συμμετείχε την επό-
μενη χρονιά ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την τουρκική εισβολή των Τούρκων στο νησί της Κύπρου.
Δύο χρόνια μετά την εισβολή, το 1976, η Ελλάδα αποφασίζει να συμμετάσχει στη
Eurovision με το τραγούδι «Παναγία μου – Παναγία μου», με στόχο να καταγγεί-
λει τη στρατιωτική εισβολή και να κάνει γνωστό το δράμα του Κυπριακού λαού.
Όλα έγιναν μέσα σε ένα βράδυ, όταν ο Μάνος Χατζιδάκις επικοινώνησε με την
Μαρίζα Κωχ και της είπε να φύγει αμέσως για την Χάγη μαζί με ένα λαούτο μό-
νο. Οι στίχοι είναι του Μιχάλη Φωτιάδη και ο Μιχάλης Ροζάκης διηύθυνε την ορ-
χήστρα. Όταν το περιεχόμενο του τραγουδιού έγινε γνωστό, οι Τούρκοι που ζού-
σαν μόνιμα εκεί, έκαναν συγκέντρωση διαμαρτυρίας ενάντια στην ελληνική συμ-
μετοχή.
Στις 3 Απριλίου 1976, η Μαρίζα Κωχ απτόητη βγήκε να τραγουδήσει στη σκηνή,
ενώ την συμβούλευαν να μην το τολμήσει, αφού διέτρεχε άμεσο κίνδυνο η ζωή
της. Οι διοργανωτές, την πληροφόρησαν λίγα δευτερόλεπτα πριν εμφανιστεί, ότι
υπήρχε ελεύθερος σκοπευτής απέναντι της με εντολή αν χρειαστεί να την πυρο-
βολήσει. Εκείνη όμως
έκανε δυο βήματα, α-
γνοώντας τις απειλές
και βρέθηκε στην σκηνή τραγουδώντας ένα μοιρο-
λόι που εξιστορούσε τις θηριωδίες των Τούρκων
απέναντι στον κυπριακό λαό.
Η τουρκική τηλεόραση δεν μετέδωσε την ελληνική
συμμετοχή και εκείνη την ώρα μετέδωσε πρόγραμ-
μα με τον χορό της κοιλιάς. Η Ελλάδα πήρε την 13η θέση το διαγωνισμό, συγκεντρώνοντας μόλις 20 βαθμούς,
οι οκτώ εκ των οποίων ήταν από τη Γαλλία. Επίσης, έλαβε πέντε από την Ιταλί-
α, τέσσερις από την Ισλανδία, δύο από το Βέλγιο κι έναν από την Πορτογαλία.
Η θέση, ήταν το τελευταίο που απασχολούσε τους συμμετέχοντες στην ελληνι-
κή αποστολή.
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ
Πηγή: Διδακτικές προτάσεις για το διακρατικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα
«Κύπρος Ελλάδα Ομογένεια: εκπαιδευτικές γέφυρες»
Ιωάννης Πούλιος

16. Πυθαγόρα 2 – Κάντζα Παλλήνης, Τηλ. 2106659051, Fax: 210 6655282
e-mail: mail@3dim-pallin.att.sch.gr
Ιστοσελίδα : http://3dim-pallin.att.sch.gr/
3ο Δημοτικό σχολείο Παλλήνης
Η εφημερίδα που κρατάτε, δημιουργήθηκε από τη συντακτική
ομάδα του 1ου
τμήματος της ΣΤ τάξης του σχολείου μας. Σκοπός
της δημιουργίας της αρχικά υπήρξε η συμμετοχή μας στο διαγω-
νισμό «Ελλάδα, Κύπρος, ομογένεια, εκπαιδευτικές γέφυρες», και
κατά δεύτερον να απονείμουμε φόρο τιμής σε κάθε γνωστή ή
άγνωστη Ελληνίδα ηρωίδα στα βάθη των αιώνων.
Η επιλογή της θεματολογίας μας βασίστηκε στην γυναίκα αγωνί-
στρια και ηρωίδα που συμμετείχε με όλες της τις δυνάμεις στους
αγώνες για την ελευθερία της Ελλάδος.
Πάντα στο πλευρό των ανδρών αγωνιστών, υπήρξε σύμβολο πί-
στης, δύναμης και συμπαράστασης σε κάθε αγώνα. Δεν δίστασε
μπροστά στα δεινά των εκάστοτε κατακτητών.
Ως μάνα, πάλεψε μέσα της να πνίξει τον πόνο από το χαμό των
τέκνων της. Άντλησε δύναμη από την περηφάνεια της θυσίας
των παιδιών της για την ελευθερία της πατρίδας.
Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός :
Φανή Καραολή, καθηγήτρια Πληροφορικής
Συντακτική Ομάδα
Αρχισυνταξία : Νικολέτα Γρίβα
Βοηθός αρχισυνταξίας : Σωτήρης
Δημοσιογράφοι κατά αλφαβητική σειρά :
Θοδωρής Αηδονόπουλος, Καρίμ Αμπέντ, Αγάπη Ανδρουλά-
κη, Σταύρος Βούβουνας, Ρουμπίνη, Γεωργούλια, Λάμπρος
Γιομπαζολιάς, Σμαράγδα Γκούμα, Νικολέτα Γρίβα, Λουκάς
Θεοχαράκης, Αλέξανδρος Καραγεώργος, Ναταλία Καρβού-
νη, Ραφαήλ Καρύδης, Άλκηστη Κυριακοπούλου, Χρήστος
Λάγιος, Εύα Μαννέτα, Αποστόλης Παμφίλης, Στέλλα Πα-
νταζή, Χριστιάνα Σιαφίκου, Θ.Σ., Σωτήρης ,Μαρία Χατζημι-
χάλη, Ζωή Χατζηνικολάου
Εικαστική ομάδα :
Νικολέτα Γρίβα, Καρίμ Αμπέντ, Χρήστος Λάγιος
Σ Ε Λ 1 6
Η Ρ Ω Ι Δ Ε Σ . . . Ε Λ Λ Η Ν Ι Δ Ε Σ