Μια παρουσίαση για τις ενότητες 2.4.3 και 2.4.4 της Βιολογίας Γενικής παιδείας της Γ' Λυκείου.

1. Ερθμοποίθςθ – ΢φπανςθ
Αζρασ, Νερό, Γθ και ο Άνκρωποσ
Κυριακίδου Ρολφμνια
Βιολόγοσ –
Ρεριβαλλοντολόγοσ MSc.

2. ΓΗ

3. Ξθραςία - Ερθμοποίθςθ
Άγονα εδάφθ
Ερθμικά οικοςυςτιματα  Μικρι παραγωγικότθτα
Μικρι βιομάηα
Πξινθ βροχι
Ρυρκαγιζσ - Υπερβόςκθςθ
Αποψίλωςθ δαςϊν – Διάβρωςθ εδάφουσ

4. Ξθραςία - Ερθμοποίθςθ

5. Πυρκαγιζσ ςτα μεςογειακά οικοςυςτιματα
Μεςογειακά οικοςυςτιματα:
Εμφανίηονται ςε περιοχζσ με μεςογειακό κλίμα
(αλλθλοδιαδοχι υγροφ και ιπια κερμοκραςιακά χειμϊνα με ζνα κερμό και
ξθρό καλοκαίρι)
Συχνι εμφάνιςθ πυρκαγιάσ
(Υψθλι κερμοκραςία-μεγάλθ ξθραςία-ςυςςϊρευςθ νεκρισ οργανικισ φλθσ
ςτο ζδαφοσ (μθ αποικοδομθμζνα φφλλα ςτο ζδαφοσ)
Μποροφν να επανακάμψουν γιατί οι οργανιςμοί ζχουν προςαρμοςτεί ςτθν
περιοδικι εμφάνιςθ τθσ φωτιάσ με τθ βοικεια μθχανιςμϊν αναγζννθςθσ:
α. Νζοι βλαςτοί από υπόγειουσ οφκαλμοφσ
β. Αυξθμζνθ φφτρωςθ ςπερμάτων

6. Πυρκαγιζσ ςτα μεςογειακά οικοςυςτιματα
Η επανάκαμψθ και οι μθχανιςμοί αναγζννθςθσ δεν είναι
αποτελεςματικοί όταν:
– το μεςογειακό οικοςφςτθμα καίγεται επανειλθμμζνα και ςε διάςτθμα
μικρότερο των δζκα ετϊν
– όταν μετά τθ φωτιά ακολουκεί βόςκθςθ
Συνζπειεσ τθσ φωτιάσ:
Αφξθςθ τθσ διάβρωςθσ του εδάφουσ λόγω καταςτροφισ των φυτϊν που κα
ςυγκρατοφςαν το ζδαφοσ με τισ ρίηεσ τουσ.
Ρλθμμφρεσ που εντείνουν τθ διάβρωςθ
Βακμιαία κατάρρευςθ των οικοςυςτθμάτων(μείωςθ τθσ διακεςιμότθτασ των
κρεπτικϊν ςυςτατικϊν
Εμφάνιςθ ερθμοποίθςθσ

7. ΢φπανςθ
Ρφπανςθ: Η επιβάρυνςθ του περιβάλλοντοσ με κάκε
παράγοντα ( ρφπο) που ζχει βλαπτικζσ επιδράςεισ ςτουσ
οργανιςμοφσ.
Ρφποι: Χθμικζσ ουςίεσ και μορφζσ ενζργειασ όπωσ
κερμότθτα, ιχοσ και ακτινοβολίεσ.
Κριτιριο για τθν απειλι  Ρυκμόσ Προςκικθσ
΢το Οικοςφςτθμα
Αβλαβισ ουςία:
΢υκμόσ ειςαγωγισ > ΢υκμό απομάκρυνςθσ ι αδρανοποίθςθσ
Απειλθτικι
Σοξικι ουςία:
΢υκμόσ ειςαγωγισ < ΢υκμό απομάκρυνςθσ ι αδρανοποίθςθσ
Ανίκανθ να προκαλζςει περιβαλλοντικζσ επιπτϊςεισ

8. ΑΕ΢ΑΣ

9. Ατμοςφαιρικι ΢φπανςθ
Αζρια ρυπαντζσ CO2 CO
NOx SΟx
PM
NH4 CFCs
Ρθγζσ

10. Ατμοςφαιρικι ρφπανςθ
Αφξθςθ ατμοςφαιρικισ ρφπανςθσ
CO2 NOx
CH4 CFCs
Υπερπλθκυςμόσ Βιομθχανία
ΣΥΝΕΡΕΙΕΣ
Φαινόμενο του Θερμοκθπίου
Φωτοχθμικό Νζφοσ
Εξαςκζνιςθ τθσ Στιβάδασ του Πηοντοσ
Πξινθ Βροχι

11. Φαινόμενο του Θερμοκθπίου
Αποτελζςματα Αφξθςθ κερμοκραςίασ
Επιπτϊςεισ
Λιϊςιμο Μείωςθ Αλλαγζσ
πάγων χιονοκάλυψθσ υδρολογικοφ
κφκλου
Αφξθςθ Λειψυδρία Βιοποικιλότθτα
καλάςςιασ
Ερθμοποίθςθ Υγεία
ςτάκμθσ
Οικονομία
Κοινωνία

12. Φωτοχθμικό νζφοσ
Νζφοσ τφπου Λονδίνου (1952): Αζριο μείγμα διοξειδίου του
κείου και άλλων προϊόντων ατελοφσ καφςθσ ορυκτϊν
καυςίμων
Νζφοσ του Λοσ Άντηελεσ: Ρροκαλείται από τθν αντίδραςθ
ουςιϊν που παράγονται από τισ μθχανζσ εςωτερικισ
καφςεωσ, με το οξυγόνο τθσ ατμόςφαιρασ κάτω από τθν
επίδραςθ τθσ θλιακισ ακτινοβολίασ.

13. Φωτοχθμικό νζφοσ
Πρωτογενείσ ρφποι:
Οξείδια του αηϊτου (ΝΟx), μονοξείδιο του άνκρακα (CO), διάφοροι
υδρογονάνκρακεσ.
Δευτερογενείσ ρφποι:
όηον ,νιτρικό υπεροξυακετφλιο (PAN)

14. Φωτοχθμικό νζφοσ
Επιπτϊςεισ των ρφπων ςτθν υγεία του ανκρϊπου
Α. Πρωτογενείσ ρφποι:
1. Μονοξείδιο του άνκρακα: Ραρεμποδίηει ςε υψθλζσ ςυγκεντρϊςεισ, τθ
μεταφορά οξυγόνου ςτουσ ιςτοφσ
2. Οξείδια του αηϊτου:
α. Ρροκαλοφν καταςτροφζσ ςτουσ ιςτοφσ των πνευμόνων
β. Εξαςκενίηουν τθν αντίςταςθ του οργανιςμοφ ςτθν πνευμονία
γ. Ρρόκλθςθ εμφυςιματοσ.
3. Μερικοί από τουσ υδρ/κεσ των ατμοςφαιρικϊν ρφπων (βενηοπυρζνιο) ζχουν
καρκινογόνο δράςθ.
Β. Δευτερογενείσ ρφποι:
1. Όηον: Επθρεάηει τθ λειτουργία του αναπνευςτικοφ ςυςτιματοσ
2. Σο ΡΑΝ: Ερεκίηει τα μάτια.
Οι ρφποι αυτοί εκτόσ από τισ επιπτϊςεισ ςτθν υγεία του ανκρϊπου προκαλοφν
καταςτροφζσ ςτα φυςικά οικοςυςτιματα.

15. Όζον
Στα κατϊτερα επίπεδα αποτελεί ρφπο
90% ςτθν ςτρατόςφαιρα (15-30km)
Φίλτρο υπεριϊδουσ ακτινοβολίασ (UVB)
Αυξθμζνθ ακτινοβολία UVB
Υγεία
Μεταλλάξεισ DNA Καλλιζργειεσ Ρλαγκτόν
Καρκίνο
Καταρράκτθσ

16. Όζον
Ζνα μόριο
χλωρίου μπορεί
Αίτια CFCs να διαςπάςει
Χλωροφκοράνκρακεσ 100.000 μόρια
όηοντοσ

17. Πξινθ Βροχι
Οξείδια του αηϊτου και του κείου που προζρχονται από:
► Τθν θφαιςτειακι δραςτθριότθτα
► Τισ διεργαςίεσ αποικοδόμθςθσ
► Τθν καφςθ ορυκτϊν καυςίμων
μετατρζπονται ςε νιτρικό και κειϊδεσ οξφ και επιςτρζφουν ςτθ Γθ
Πταν τα οξείδια αυτά βρίςκονται ςε μικρζσ ςυγκεντρϊςεισ κακιςτοφν
τθ βροχι ελαφρά όξινθ (pH 5.6 περίπου)
Σε περιοχζσ με αυξθμζνθ ςυγκζντρωςθ θ βροχι κακίςταται όξινθ
(Η τιμι του pH αρκετά κάτω του 5)

18. Πξινθ Βροχι
Αυξθμζνθ ςυγκζντρωςθ οξειδίων ςε κάποιεσ περιοχζσ οφείλεται:
► είτε ςτθν εντατικι καφςθ ορυκτϊν καυςίμων
► είτε ςτθ μεταφορά των ρφπων με τον άνεμο
Η Πξινθ Βροχι ζχει επιπτϊςεισ
Ζδαφοσ
(μείωςθ γονιμότθτασ)
Υγεία Επιφανειακά φδατα &
Μάρμαρα Δάςθ Βλάςτθςθ υδρόβια χλωρίδα και πανίδα
(καταςτροφι
φυλλϊματοσ)

19. ΝΕ΢Ο

20. 4. ΢φπανςθ
Φυςικι, χθμικι ι βιολογικι μεταβολι του νεροφ των
καλαςςϊν, λιμνϊν ι ποταμϊν που το κακιςτά ακατάλλθλο για τουσ
οργανιςμοφσ
ΡΗΓΕΣ
Αςτικά λφματα Βιομθχανικά Αγροτικι Ρετρελαιοειδι Πξινθ βροχι
λφματα ρφπανςθ

21. ΢φπανςθ
Βιομθχανία
Θερμό νερό από ψυκτικζσ εγκαταςτάςεισ των πυρθνικϊν
αντιδραςτιρων και εργοςταςίων αυξάνει τθν κερμοκραςία και μειϊνει
το οξυγόνο ςτα υδάτινα οικοςυςτιματα
Απόβλθτα που περιζχουν
α) βαρζα μζταλλα (μόλυβδοσ, υδράργυροσ, ψευδάργυροσ κ.ά.)
β) οργανικοφσ διαλφτεσ
γ) πετρελαιοειδι
Διαταραχι ιςορροπίασ οικοςυςτθμάτων
Συςςϊρευςθ προσ τθν κορυφι των τροφικϊν πυραμίδων

22. ΢φπανςθ
Αςτικά λφματα που περιζχουν :
Ραραπροϊόντα ανκρϊπινου μεταβολιςμοφ
Απορρυπαντικά
προκαλοφν
Αφξθςθ του μικροβιακοφ φορτίου
Ευτροφιςμό

23. ΢φπανςθ
Τα λιπάςματα
Τα διάφορα παραςιτοκτόνα και εντομοκτόνα
Τα φυςικά ι ραδιενεργά απόβλθτα και τα παραπροϊόντα των
ραδιενεργϊν εκριξεων
ΜΗ ΒΙΟΔΙΑΣΡΩΜΕΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Συςςωρεφονται ςτουσ κορυφαίουσ καταναλωτζσ κακϊσ περνοφν
από τον ζναν κρίκο ςτον άλλο.
ΒΙΟΣΥΣΣΩ΢ΕΥΣΗ

24. DDT
Επικίνδυνο εντομοκτόνο
Μθ βιοδιαςπϊμενο
Μεγάλεσ ποςότθτεσ χρθςιμοποιικθκαν ςτθν Αφρικι
Συςςωρεφτθκε ςτουσ πιγκουίνουσ τθσ Ανταρκτικισ και
ςτο μθτρικό γάλα των Εςκιμϊων.

25. Το ςχεδιάγραμμα από το blog του Λφκουρα
Φϊτθ http://ourfly.blogspot.gr

26. Το ςχεδιάγραμμα από το blog του Λφκουρα
Φϊτθ http://ourfly.blogspot.gr