1.  เรื่อง ความงามของภาษา การสรรคา และการเรียบเรียงถ้อยคา

2.  ความงามของภาษา
 ภาษามีความงามได้เพราะประกอบด้วยถ้อยคา การสรร
ถ้อยคาที่มีเสียไพเราะมีความหมายดีเด่น ให้ภาพชัดเจน
และเรียบเรียงถูกตามหลักเกณฑ์และความนิยมของภาษา
โดยอาศัยศิลปะการประพันธ์เข้าช่วย

3. ถ้อยคา
 ถ้อยคาในภาษาไทยที่จะสรรมาใช้เพื่อให้เกิดความงามในภาษาได้
มีดังนี้
 ๑. คาประสม ที่สะท้อนจินตนาการของผู้คิดคา คาประสม
ประเภทนี้ให้
 ภาพได้ชัดเจน เช่น น้าตก มีดพับ สมเสร็จ หงอนไก่

4.  ๒. คาสมาส เป็นคาที่กะทัดรัด สื่อความหมายได้ดี และ
ออกเสียงได้
 ไพเราะ เช่น พุทธโอวาท อุบัติเหตุ
 ๓. คาซ้อนสี่คา มีเสียงสัมผัสไพเราะ เช่น ลายลักษณ์
อักษร
เก็บหอมรอมริบ แคล่วคล่องว่องไว น้าพักน้าแรง

5.  ๔. คามูลสี่พยางค์ เช่น กระปรี้กระเปร่า กระฉับกระเฉง
กระจุยกระจาย ระหองระเเหง ตุปัดตุป่อง

6.  ๕. คาไวพจน์ คือคาที่ความหมายเหมือนกัน เช่น
 คาไวพจน์ของดวงอาทิตย์ ได้แก่ รวิ รวี รพี ราไพ ไถง อังศุ
มาลิน สุริยะ สุริยา สุริโย สุริยัน ทิพากร ทิวากรตะวัน ตา
วัน เป็นต้น

7. เสียง
 เสียงในภาษาไทยที่ก่อให้เกิดความงามของภาษามี ๓ ประเภท คือ
 ๑.เสียงสัมผัส
๑.๑ เสียงสัมผัสสระ คือมีเสียงเหมือนกัน ถ้าเป็นพยางค์
ปิดต้องมีเสียงพยัญชนะท้ายเหมือนกันด้วย เช่น ดูน้าวิ่ง
กลิ้งเชี่ยวเป็นเกลียวกลอก
๑.๒ เสียงสัมผัสอักษร (หรือสัมผัสพยัญชนะ) คือ มีเสียง
พยัญชนะต้นเหมือนกัน
เช่น อย่าหยิ่งเย่อยกย่อง ลาพองพิษ

8. ๒.เสียงวรรณยุกต์ ก่อให้เกิดเสียงดนตรีที่ไพเราะ คาประพันธ์ ไทยมี
๕ ประเภท ในจานวนนีมี ๓ ประเภทบังคับการใช้วรรณยุกต์ คือ
้
 -โคลง บังคับคาเอก คาโท
 -ร่ายบังคับคาที่ส่งสัมผัสท้ายวรรคกับคาที่รับสัมผัสต้องใช้คาที่มีรูป
 วรรณยุกต์เดียวกัน
 -กลอน บังคับเสียงวรรณยุกต์ท้ายวรรคทุกวรรค
 การบังคับเช่นนี้เพื่อให้มีเสียงไพเราะก่อให้เกิดความงามของภาษา

9. ๓. เสียงหนักเบาและจังหวะอันเกิดจากการอ่าน
 ๓.๑ การอ่านร้อยแก้ว ผู้อ่านเน้นเสียงหนักเบาให้เหมาะสม
กับเนื้อความ ที่อ่าน มีการทอดเสียง เว้นวรรคเหมาะสม
จะก่อให้เกิดความงามขึ้น
 ๓.๒ การอ่านร้อยกรอง ร้อยกรองประเภทฉันท์จะมีการ
กาหนดเสียง หนักเบาได้แน่นอน เมื่ออ่านเป็น
ทานองเสนาะจะก่อให้เกิดเสียงทีj เป็นจังหวะและลานาอัน
ไพเราะงดงาม

10.  ๑.ความหมายในบริบท
 เช่น เกาะ มีความหมายหลายอย่าง
ตัวอย่าง นกเกาะกิ่งไม้ ฉันไปเที่ยวเกาะภูเก็ต
 ๒.ความหมายในสาร
 หากผู้อ่านมีประสบการณ์และจินตนาการใกล้เคียงกับผูแต่ง
้
ก็จะเข้าใจสารเป็นอย่างดี
 ๓.ความหมายในกวีโวหาร
 การอ่านต้องตีความก่อนจึงจะเข้าใจ

11.  ๑.เลือกคาที่มีความหมายเหมาะสมกับเนื้อเรื่องและฐานะของบุคคลในเรื่อง
เช่น เรื่องที่เป็นนิทาน นิราศ อาศิรวาท ย่อมต้องใช้คาต่างๆกันไปให้
เหมาะสม
 ๒.การเลือกคาโดยเพ่งเล็งเสียงของคา ใช้ศิลปะการประพันธ์ดังนี้
 สัทพจน์ หรือการใช้เลียนเสียงธรรมชาติและเสียงต่างๆ
 การเล่นคา คือการใช้คาพ้องเสียงหรือคาที่มีเสียงเหมือนกัน
 การซ้าคา การใช้คาให้เกิดเสียงไพเราะ และได้น้านักของความหมาย

12. การเล่นคา คือการใช้คาพ้องเสียงหรือคาที่มีเสียงเหมือนกัน
 การซ้าคา การใช้คาให้เกิด
เสียงไพเราะ และได้น้านักของ
ความหมาย เช่น
 เรื่อยเรื่อยมาเรียงเรียง
นกบินเฉียงไปทั้งหมู่
 การซ้าเล่นคา คือการซ้า
และเล่นคากันด้วย เช่น

13. รอนรอนสุริยะโอ้ อัสดง
 เรื่อยเรื่อยลับเมรุลง ค้าแล้ว
 รอนรอนจิตจานง นุชพี่ เพียงแม่
 เรื่อยเรื่อยเรียมคอยแก้ว คลับคล้ายเรียมเหลียว
 “รอนรอน”ในบาทที่ ๑ และบาทที่ ๓ กับ “เรื่อยเรื่อย” ใน
บาทที่ ๒ และบาทที่ ๔ ซ้าคาเล่นคา

14.  อัพภาส คือคาซ้านิดหนึ่ง เช่น วะวับ ระรื่น การใช้อัพภาสจะทาให้
เสียงไพเราะเช่น
ยะแย้มยิ้มพิมพ์ใจให้วาบหวาม วะวาววับตางาม
ทรามสงวน
 การเล่นเสียงสัมผัส มีทั้งเล่นเสียงสัมผัสสระและเสียงสัมผัสอักษร
(หรือสัมผัสพยัญชนะ) ในวรรคเดียวกัน หรือในตาแหน่งที่ไม่ใช่
สัมผัสบังคับ

15.  การเล่นเสียงวรรณยุกต์ คือ การไล่เสียงวรรณยุกต์
ก่อให้เกิดเสียงดนตรีที่ไพเราะ
 ธรณีนี่นี้ เป็นพยาน
 เมืองชื่อกาญจนบุรี ว่างว้าง
 จะจับจองจ่องจ้องสิ่งใดนั้น ดูสาคัญคั่นคั้นอย่างันฉงน

16.  ๑.คนที่พูดจา….จะไม่ใช้วาจาที่ระคายเคืองหูผู้อื่น
 ควรใช้คาซ้อนในข้อใดเติมลงในช่องว่างข้างต้น
 ก.อ่อนน้อม ข.อ่อนโยน
 ค.อ่อนหวาน ง.อ่อนช้อย

17.  ๒.ข้อใดเรียงคาให้ได้ดุลของเสียงและความหมาย
ก่อให้เกิดความงามในภาษา
 ก.เข้าป่าอย่าเสียเหมือง เข้าเมืองอย่าเสียขุน
 ข.สิบทิศทั่วลือละเวง หวั่นเดชท่านนา
 ค.สองฝ่ายหาญใช่ช้า คือสีห์สู้สีหกล้า ์
ง.พระพรายชายพัดมาเชยชื่น หอมระรื่นรอบในไพร
ระหง

18.  ๓.”ครืนครืนใช่ฟ้าร้อง เรียมครวญ
 หึ่งหึ่งให้ลมหวน พี่ให้”
 คาประพันธ์ข้างต้นนี้ใช้ศิลปะการปะพันธ์ตรงกับข้อใด
 ก.สัทพจน์ ข.เล่นคา ค.อัพภาส ง.เล่นคาซ้าคา
 ๔.การใช้คาอัพภาสให้ความไพเราะทางด้านใด
 ก.ความหมาย ข.ความคล้องจอง
 ค.จังหวะหนักเบา ง.ความสะเทือนอารมณ์

19.  ๕.ภาพที่ปรากฏในจินตนาการหรือในความรูสึก
้
ของบุคคลตามที่บุคคลนั้นๆเคยมีประสบการณ์
เรียกว่าอะไร
ก.จินตภาพ ข.มโนภาพ
ค.ภาพพจน์ ง.ภาพลักษณ์

20. ๖.ข้อใดเป็นอติพจน์
ก.เฉลิมพระชนมพรรษาสิงหามาส ข้าพระบาทบังคมก้มเกศี
ข.แม่เป็นมิงขวัญแผ่นดินทอง
่ แม่เป็นแสงโสมส่องแผ่นดิน
ธรรม
ค.ขอเดชะปวงข้าประชาราษฏร์ กราบพระบาทถวายพรภิญโญป
ถัมภ์
ง.ขอพระชนม์ยืนนานจารใจจา คู่ถิ่นธรรมถินทองของไทย
่
เทอญ

21. ๗.เสียงสัมผัสในสานวนข้อใดที่ต่างกับขออื่น
 ก.บัวไม่ให้ช้า น้าไม่ให้ขุ่น
 ข.มะพร้าวตื่นดก ยาจกตื่นมี
 ค.ไม้อ่อนดัดง่าย ไม้แก่ดดยาก
ั
 ง.เรือร่มเมื่อจอด ตาบอดเมื่อแก่
 ๘.” งานนี้ยิ่งทาเสร็จเร็ว … ก็ยิ่งดีเท่านั้น”
 ควรใช้คาในข้อใดเติมลงในช่องว่างข้างต้น จึงได้ดุลของเสียงและ
ความหมาย
 ก.เมื่อไร ข.ฉันใด ค.เท่าไร ง.เพียงใด

22.  ๘.” งานนี้ยิ่งทาเสร็จเร็ว … ก็ยิ่งดีเท่านั้น”
 ควรใช้คาในข้อใดเติมลงในช่องว่างข้างต้น จึงได้ดุล
ของเสียงและความหมาย
 ก.เมื่อไร ข.ฉันใด
 ค.เท่าไร ง.เพียงใด

23.  คาประพันธ์ข้างต้นนี้ใช้ศิลปะการปะพันธ์ตรงกับข้อใด
 ก.สัทพจน์ ข.เล่นคา ค.อัพภาส ง.เล่นคาซ้าคา

 ๑๐.”กิรดังได้สดับมา ยังมีกระทาชายนายหนึ่ง
 เ ดินทางร่อนเร่….”
 ก.นิทาน ข.ตานาน ค.เรื่องสั้น ง.นวนิยาย

24.  ข้อ ๑.ค ข้อ๒.ก ข้อ๓.ก
 ข้อ๔.ค ข้อ๕.ก ข้อ๖.ง
 ข้อ๗.ก ข้อ๘.ค ข้อ๙.ค
 ข้อ๑๐.ก