Downloaded 96 times
More Related Content
Similar to ΤΟ ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΤΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ
ΤΟ ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΤΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ
- 2. ΑΤΝΔΥΗ ΚΔΙΜΔΝΑ Δελείλαη ηα θιαζηθνχ ηχπνπ ζπλερή θείκελα (π.ρ. αθεγήζεηο, πεξηγξαθέο, επηρεηξεκαηνινγίεο θιπ.), αιιά λέεο θεηκεληθέο κνξθέο, ηα απνθαινχκελα απφ ηελ PISA σο αζπλερή θείκελα (γξαθηθέο παξαζηάζεηο, δηαγξάκκαηα, πίλαθεο, δηαθεκίζεηο θιπ.).
- 3. ΓΡΑΜΜΑΣΙΜΟ Είλαη εδπλαηφηεηα ηνπ αηφκνπ λα ιεηηνπξγεί απνηειεζκαηηθά ζε δηάθνξα πεξηβάιινληα θαη θαηαζηάζεηο επηθνηλσλίαο, ρξεζηκνπνηψληαο θείκελα γξαπηνχ θαη πξνθνξηθνχ ιφγνπ, θαζψο επίζεο κε γισζζηθά θείκελα (ι.ρ. εηθφλεο, ζρεδηαγξάκκαηα, ράξηεο θιπ.).
- 4. ΥΟΛΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΣΙΜΟ Είλαηε δηδαζθαιία αλάγλσζεο θαη γξαθήο, θαζψο θαη ε αλάπηπμε δεμηνηήησλ φπσο ε θαιιηέξγεηα ηεο ινγηθήο ζθέςεο, ε θαηαλφεζε γξακκαηηθψλ θαλφλσλ, ε ηθαλφηεηα δηαρείξηζεο αθεξεκέλσλ ελλνηψλ θαη ππνζεηηθψλ εξσηήζεσλ, ε αλάπηπμε επηθνηλσληαθψλ θαη άιισλ δηαλνεηηθψλ δεμηνηήησλ.
- 5. ΚΡΙΣΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΣΙΜΟ Πξνζέγγηζεπνπ δίλεη έκθαζε ζηελ αλάδεημε θαη θαηαλφεζε ηνπ ξφινπ πνπ παίδεη ε γιψζζα ζηελ θαηαζθεπή, αλαπαξαγσγή θαη επηβνιή κηαο ηδενινγηθά δηακνξθσκέλεο θνηλσληθήο πξαγκαηηθφηεηαο. Επηζεκαίλεηαη ε ηδενινγηθή πιεπξά ησλ πξαθηηθψλ γξακκαηηζκνχ θαη ππνζηεξίδεηαη φηη, φπσο φιεο νη ρξήζεηο ηεο γιψζζαο, έηζη θαη νη κνξθέο ηνπ γξακκαηηζκνχ δηακνξθψλνπλ αιιά θαη δηακνξθψλνληαη κέζα απφ ηδενινγηθέο ζέζεηο ζπλδεδεκέλεο κε κνξθέο θνηλσληθήο εμνπζίαο.
- 6. ΝΔΟ ΓΡΑΜΜΑΣΙΜΟ Ηδπλαηφηεηα πνπ έρεη έλαο εγγξάκκαηνο άλζξσπνο λα ιεηηνπξγεί απνηειεζκαηηθά ζε δηάθνξεο θνηλσληθέο πξαθηηθέο αμηνπνηψληαο θαη παξάγνληαο θείκελα πξνθνξηθνχ, γξαπηνχ, ειεθηξνληθνχ ιφγνπ θαζψο θαη πνιπηξνπηθά θείκελα. Τα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ λένπ γξακκαηηζκνχ είλαη ν δπλακηθφο ραξαθηήξαο, ε επηθνηλσληαθή ηθαλφηεηα, ε ρξήζε Τ.Π.Ε., ε δηαπνιηηηζκηθφηεηα, ε δηά βίνπ κάζεζε.
- 7. ΔΚΦΩΝΗΜΑ Εθθψλεκα νλνκάδεηαηέλα θνκκάηη γιψζζαο, πξηλ θαη κεηά απφ ην νπνίν ππάξρεη παχζε (ζησπή) θαη αληηζηνηρεί ζηνλ ιφγν πνπ παξάγεη έλαο ζπγθεθξηκέλνο νκηιεηήο ζε κηα ζπγθεθξηκέλε πεξίζηαζε επηθνηλσλίαο. Τν κήθνο ελφο εθθσλήκαηνο κπνξεί λα είλαη κεγαιχηεξν, ίζν ή κηθξφηεξν απφ κία πξφηαζε - αθφκε θαη κφλν κηα θξάζε ή κηα ιέμε.
- 8. ΔΠΟΙΚΟΓΟΜΙΜΟ/ΚΟΝΣΡΟΤΚΣΙΒΙΜΟ Θεσξία πνπππνζηεξίδεη φηη ε λέα γλψζε νηθνδνκείηαη ζηαδηαθά πάλσ ζε πξνεγνχκελε γλψζε ή θαη φηη ε γλψζε θαηαθηηέηαη κέζα απφ δηαδηθαζίεο θνηλσληθήο αιιειεπίδξαζεο. Οη εκπεηξίεο καο δέρνληαη επεμεξγαζία απφ ηα πξνζσπηθά λνεηηθά κνληέια, κε απνηέιεζκα ε κάζεζε λα είλαη ε πξνζαξκνγή απηψλ ησλ κνληέισλ ζηηο λέεο εκπεηξίεο. Η κάζεζε ζα πξέπεη λα έρεη αθεηεξία ζέκαηα πνπ νη καζεηέο επηρεηξνχλ λα θαηαλνήζνπλ. Ο καζεηήο ζα πξέπεη λα δεκηνπξγεί ην δηθφ ηνπ λφεκα θαη φρη λα απνκλεκνλεχεη ηηο απαληήζεηο πνπ έρνπλ δψζεη άιινη.
- 9. ΚΑΣΑΙΓΙΜΟ ΙΓΔΩΝ/ΙΓΔΟΘΤΔΛΛΑ Οκαηαιγιζμός ιδεών σο ηερληθή δηδαζθαιίαο είλαη έλα ρξήζηκν εξγαιείν γηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ θαη κπνξεί λα εθαξκνζηεί εχθνια ζηελ θαζεκεξηλή δηδαθηηθή πξάμε. Πξφθεηηαη γηα κηα ζπκκεηνρηθή δηαδηθαζία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο νπνίαο νη καζεηέο αλαθαινχλ ζπλεηξκηθά πξνυπάξρνπζεο αληηιήςεηο θαη πξνβαίλνπλ ζε ειεχζεξε θαη απζφξκεηε έθθξαζε ηδεψλ γηα έλα ζέκα. Εθαξκφδεηαη ζπλήζσο ζην πιαίζην ηεο νκάδαο κηαο ζρνιηθήο ηάμεο, ζηελ αξρή ηεο πξνζέγγηζεο ελφο γλσζηηθνχ αληηθεηκέλνπ, κε ζηφρν ηε δηεξεχλεζε ησλ πνηθίισλ δηαζηάζεσλ ελφο ζέκαηνο, ηε δηαζαθήληζε κηαο ή πεξηζζνηέξσλ ελλνηψλ ή ελφο νξηζκνχ.
- 10. ΚΔΙΜΔΝΙΚΑ ΔΙΓΗ Είλαηηα είδε ιφγνπ κε βάζε ηνλ πνκπφ, ην δέθηε θαη ηελ πεξίζηαζε επηθνηλσλίαο. Αλάκεζα ζηελ πιεζψξα θεηκεληθψλ εηδψλ πνπ ζπλαληνχκε θαζεκεξηλά κπνξνχκε λα αλαθέξνπκε ηε ζπλέληεπμε, ηε δηαπξνζσπηθή ζπλδηάιεμε, ηελ έθζεζε ηδεψλ, ηε δηαθήκηζε, ην άξζξν εθεκεξίδαο, ην θήξπγκα, ην αλέθδνην, ην ππφκλεκα, ην δηήγεκα, ην κάζεκα ζε κηα ηάμε ή ηελ αθαδεκατθή δηάιεμε, ηηο νδεγίεο ρξήζεο ελφο αληηθεηκέλνπ, ηε ζπληαγή καγεηξηθήο, ην δηδαθηηθφ θείκελν ηνπ ζρνιηθνχ βηβιίνπ ηεο θπζηθήο, ηεο ηζηνξίαο, θιπ.
- 11. ΚΔΙΜΔΝΙΚΟΙ ΣΤΠΟΙ Τνζχλνιν εθθσλεκάησλ κε βάζε ηα εζσηεξηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θεηκέλνπ δειαδή ηε γιψζζα θαη ηε δνκή ηνπ. Κεηκεληθνί ηχπνη είλαη ε αλάιπζε δηαδηθαζίαο, ε αθήγεζε, ε εμήγεζε, ε επηρεηξεκαηνινγία, ε παξνρή νδεγηψλ, ε πεξηγξαθή.
- 12. ΜΔΘΟΓΟ PROJECT Οφξνο project - κηα παηδαγσγηθή δηαδηθαζία κάζεζεο – ρξεζηκνπνηήζεθε απφ ηνπο παηδαγσγνχο ζηηο αξρέο ηνπ 20νχ αηψλα. Πξφθεηηαη γηα έλαλ ηξφπν νκαδηθήο δηδαζθαιίαο ζηελ νπνία ζπκκεηέρνπλ ηζφηηκα δάζθαινη θαη καζεηέο. Ο ξφινο ηνπ δαζθάινπ δελ είλαη θεληξηθφο, αιιά θαζνδεγεηηθφο – ζπκβνπιεπηηθφο, κε παξεκβάζεηο πνπ γίλνληαη κφλνλ φηαλ ην απαηηνχλ νη καζεηέο. Τν θέληξν βάξνπο ζηνλ ηξφπν απηφ κεηαηίζεηαη απφ ην δάζθαιν ζηνπο καζεηέο, απφ ηελ αηνκηθή ζηε ζπιινγηθή κνξθή εξγαζίαο. Είλαη κηα αλνηθηή δηαδηθαζία κάζεζεο, πνπ ηα φξηα θαη νη δηαδηθαζίεο ηεο δελ είλαη απζηεξά θαζνξηζκέλα. Σηε κέζνδν απηή ζπκκεηέρνπλ απνθαζηζηηθά φινη θαη ε ίδηα ε δηδαζθαιία δηακνξθψλεηαη θαη δηεμάγεηαη απφ φινπο ηνπο ζπκκεηέρνληεο.
- 13. ΜΔΣΑΓΛΩΑ Μεηαγιψζζα νλνκάδεηαηέλα ζχλνιν απφ ιέμεηο, θξάζεηο, φξνπο, ζεκεία θαη ζχκβνια, πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα κηιήζεη θάπνηνο, λα πεξηγξάςεη ή λα αλαιχζεη ηελ ίδηα ηε γιψζζα (ηελ «πξαγκαηηθή» γιψζζα πνπ ρξεζηκνπνηνχκε γηα λα κηιήζνπκε γηα ηνλ θφζκν καο). Έηζη, κηα κεηαγιψζζα κπνξεί λα ζεσξεζεί σο κηα γιψζζα γηα κηα άιιε γιψζζα. Μηα ηέηνηα γιψζζα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα λα δηαηππσζνχλ θαλφλεο, λφκνη, ζεσξίεο ή ζρέζεηο πνπ αθνξνχλ ζηελ πξαγκαηηθή γιψζζα.
- 14. ΟΜΑΓΟΤΝΔΡΓΑΣΙΚΗ ΜΔΘΟΓΟ Ομαδοζσνεργαηικήνλνκάδεηαη ε δηδαζθαιία θαηά ηελ νπνία νη καζεηέο ρσξίδνληαη ζε νκάδεο, φπνπ εξγάδνληαη ζπλεξγαδφκελνη κεηαμχ ηνπο, ρσξίο ηελ άκεζε θαζνδήγεζε ηνπ δηδάζθνληνο. Οη γλψζεηο απνθηψληαη κε ηε ζπλεξγαζία, ηελ αληαιιαγή απφςεσλ, ηελ πεξηγξαθή εκπεηξηψλ θαη ηελ παξέκβαζε ηνπ δηδάζθνληνο.
- 15. ΠΑΡΑΓΛΩΙΚΑ ΣΟΙΥΔΙΑ Όιαηα θσδηθνπνηεκέλα ζπζηήκαηα ηα νπνία ζπλνδεχνπλ ηελ εθθψλεζε. Σε απηά ζπκπεξηιακβάλνληαη ε πξνζσδία (επηηνληζκφο, ξπζκφο, παχζεηο θιπ.), νη θηλήζεηο ηνπ πξνζψπνπ θαη ησλ ρεξηψλ, ε ζέζε θαη ε θαηεχζπλζε ηνπ ζψκαηνο θιπ. Σηελ πξαγκαηηθφηεηα, ν νκηιεηήο επηζηξαηεχεη γηα ηελ πιεξέζηεξε νξγάλσζε ηνπ ιφγνπ ηνπ θάζε εθθξαζηηθφ κέζν πνπ έρεη ζηελ δηάζεζή ηνπ, νξγαλψλεη ηνλ ρψξν κε ηα ρέξηα ηνπ, ζηξέθεη ην ζψκα θαη ην βιέκκα ηνπ ζηνπο ζπλνκηιεηέο ηνπ, αιιάδεη ηνλ ηφλν θαη ηνλ ξπζκφ ηεο νκηιίαο ηνπ.
- 16. ΠΟΛΤΣΡΟΠΙΚΟΣΗΣΑ Με ηνλφξν απηφ λνείηαη ε κνξθή παξνπζίαζεο ελφο πνιηηηζκηθνχ πξντφληνο, ζην νπνίν πεξηέρνληαη θαη ζπλδπάδνληαη πεξηζζφηεξνη απφ έλαο ζεκεησηηθνί ηξφπνη . Καη φηαλ αλαθεξφκαζηε ζηνπο ζεκεησηηθνχο ηξφπνπο πνπ κπνξνχλ λα ζπλδπάδνληαη ζε έλα θείκελν ελλννχκε ην γξαπηφ ιφγν, ηνλ πξνθνξηθφ ιφγν, ηελ εηθφλα, ηε θσηνγξαθία, ην ζρέδην, ην ζρεδηάγξακκα, ην ρξψκα, ηε γξακκαηνζεηξά, ηε θηλνχκελε εηθφλα, ηε κνπζηθή, ηνλ ήρν, ην ξπζκφ θαη ηηο ρεηξνλνκίεο.
- 17. ΗΜΔΙΩΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Τακέζα (γιψζζα, εηθφλα ,ζρέδην, ήρνο θ.ι.π.) πνπ δηαπιέθνληαη γηα λα δεκηνπξγήζνπλ ηα δηάθνξα πνιηηηζκηθά πξντφληα πνπ απνηεινχλ πεγέο λνεκάησλ.
- 18. Σ.Π.Δ Τερλνινγίεο ηεοπιεξνθνξίαο θαη επηθνηλσλίαο. Με ηνπο φξνπο Τ.Π.Ε. λννχληαη νη ζχγρξνλεο ςεθηαθέο ηερλνινγίεο πνπ επηηξέπνπλ ηελ θσδηθνπνίεζε, επεμεξγαζία, απνζήθεπζε, αλαδήηεζ ε, αλάθιεζε θαη κεηάδνζε ηεο πιεξνθνξίαο ζε ςεθηαθή κνξθή κε ρξήζε ππνινγηζηψλ θαη δηθηχσλ ππνινγηζηψλ.
- 19. ΤΒΡΙΓΙΚΑ ΚΔΙΜΔΝΑ Κείκελαηα νπνία εκπεξηέρνπλ ζηνηρεία απφ δηαθνξεηηθέο πθνινγηθέο πνηθηιίεο (πξνθνξηθνχ θαη γξαπηνχ ιφγνπ, ιφγνπ ράξε) ή απφ δηαθνξεηηθνχο θεηκεληθνχο ηχπνπο. Τν ειεθηξνληθφ κήλπκα π.ρ. απνηειεί πβξηδηθφ θείκελν, πνπ αληιεί θαη ζπλδπάδεη επηινγέο χθνπο απφ ηελ αιιεινγξαθία, ηηο ηειεθσληθέο ζπλδηαιέμεηο, ηα κελχκαηα ζε απηφκαην ηειεθσλεηή θαη ηηο ζπλνκηιίεο.
- 20. ΠΗΓΔ http://www.komvos.edu.gr/ http://www.greek- language.gr/greekLang/index.html ΓΛΩΑΡΙ