Παρουσιάστηκε στις 6 Μαρτίου 2015 - Πανελλήνια Σχολική Ημέρα κατά της Βίας στο σχολείο - στο Εσπερινό Γυμνάσιο και Λύκειο Αργοστολίου. Η παρουσίαση αυτή συνοδεύτηκε από σχετικά βίντεο και συζήτηση με τους μαθητές. Για περισσότερες πληροφορίες και σχετικό υλικό επισκεφτείτε το σύνδεσμο http://esperinogymnasioargostoliou.blogspot.com/2015/03/6.html
Στις 6 Μαρτίου ήταν η Παγκόσμια ημέρα κατά της ενδοσχολικής βίας.
Αυτή είναι μία παρουσίαση που έφτιαξα!!!
Μη ξεχνάτε να με βρίσκεται και στο blog μου με τίτλο Παγκόσμιες Ημέρες και διεύθυνση: pagosmies-imeres.blogspot.com
Από την εισήγηση για το Σχολικό Εκφοβισμό που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της Σχολής Γονέων στο 34ο/88ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών στις 5/3/2014 από την ψυχολόγο κα Δωροθέα Μανωλοπούλου.
Παρουσιάστηκε στις 6 Μαρτίου 2015 - Πανελλήνια Σχολική Ημέρα κατά της Βίας στο σχολείο - στο Εσπερινό Γυμνάσιο και Λύκειο Αργοστολίου. Η παρουσίαση αυτή συνοδεύτηκε από σχετικά βίντεο και συζήτηση με τους μαθητές. Για περισσότερες πληροφορίες και σχετικό υλικό επισκεφτείτε το σύνδεσμο http://esperinogymnasioargostoliou.blogspot.com/2015/03/6.html
Στις 6 Μαρτίου ήταν η Παγκόσμια ημέρα κατά της ενδοσχολικής βίας.
Αυτή είναι μία παρουσίαση που έφτιαξα!!!
Μη ξεχνάτε να με βρίσκεται και στο blog μου με τίτλο Παγκόσμιες Ημέρες και διεύθυνση: pagosmies-imeres.blogspot.com
Από την εισήγηση για το Σχολικό Εκφοβισμό που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της Σχολής Γονέων στο 34ο/88ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών στις 5/3/2014 από την ψυχολόγο κα Δωροθέα Μανωλοπούλου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας, σε ένα χρόνο, μόνο στο facebook, ένα εκατομμύριο παιδιά υπήρξαν θύματα διαδικτυακού εκφοβισμού, που αποτελεί την πιο σύγχρονη μορφή σχολικού εκφοβισμού.Το φαινόμενο τείνει να πάρει διαστάσεις μάστιγας στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας, σε ένα χρόνο, μόνο στο facebook, ένα εκατομμύριο παιδιά υπήρξαν θύματα διαδικτυακού εκφοβισμού, που αποτελεί την πιο σύγχρονη μορφή σχολικού εκφοβισμού.Το φαινόμενο τείνει να πάρει διαστάσεις μάστιγας στην Ευρώπη.
Η παρουσίαση των μαθητών του τομέα Οικονομίας - Διοίκησης για την δράση κατά του Σχολικού Εκφοβισμού με τα ζωγραφικά έργα τους, που πραγματοποιήθηκε στο ΕΠΑΛ Σιδηροκάστρου την Παρασκευή 9 Μαρτίου 2018.
Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζονται όλο και πιο συχνά περιστατικά βίας και παραβατικότητας σε γυμνάσια και λύκεια αλλά και σε δημοτικά σχολεία, γεγονός που συγκλονίζει και πανικοβάλλει πολλές οικογένειες κυρίως των μεγάλων πόλεων. Συγκεκριμένα, όπως φαίνεται στον πίνακα, στην Αμερική το πρόβλημα παρουσιάζει πολύ μεγάλη, καθώς απασχολεί το 77% των μαθητών. Στην Ευρώπη σε μεγαλύτερο ποσοστό παρουσιάζεται στην Πορτογαλία, 41%, ενώ στη χώρα μας το ποσοστό είναι 14,7%. Επειδή θεωρήσαμε ότι το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται και στο σχολείο μας αποφασίσαμε να διεξάγουμε μια έρευνα και να μελετήσουμε τη διάδοσή του στο 3ο Λύκειο Λάρισας καθώς και τα αίτια και τις συνέπειές της σε όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες: στο θύμα, το θύτη και τους μάρτυρες-παρατηρητές.
Ο όρος «εκφοβισμός και βία στα σχολεία» (schoolbullying) όπως και ο όρος «θυματοποίηση» χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια κατάσταση στην οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές.
Οι μορφές βίας που παρατηρούνται είναι η σωματική, η λεκτική, η ψυχολογική, ο ηλεκτρονική και η σεξουαλική
Η σωματική βία περιλαμβάνει
Η λεκτική βία περιλαμβάνει
Η ψυχολογική βία περιλαμβάνει
Η σεξουαλική παρενόχληση αναφέρεται σε :
Ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός περιλαμβάνει τη χρήση τεχνολογίας με σκοπό τον εκφοβισμό. Συγκεκριμένα ηλεκτρονικό εκφοβισμό αποτελούν:
Όσον αφορά το προφίλ των παιδιών που εμπλέκονται σε περιστατικά βίας με το ρόλο του θύτη τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι Πρόκειται κυρίως για αγόρια, μεμονωμένα είτε σε ομάδες Είναι άτομα διασπαστικά άτομα Διακρίνονται από επιθετικότητα Έχουν την ανάγκη της εξουσίας Εμμένουν στην επίθεση μέχρι τον τελικό εξευτελισμό των θυμάτων Τρέφουν συναισθήματα χαμηλής ενσυναίσθησης και θετικής αυτοεικόνας
Ακόμα Δεν παραδέχονται την παραβατική τους συμπεριφορά Παρουσιάζουν χαμηλές σχολικές επιδόσεις Έχουν ελάχιστο άγχος Διαχειρίζονται τα προβλήματα με αντεπίθεση Στη μετέπειτα ζωή τους, καταλήγουν σε παραπτωματικές πράξεις
Οι προδιαθεσιακοί παράγοντες για εκφοβιστική συμπεριφορά διακρίνονται σε ατομικούς και κοινωνικούς Οι ατομικοί σχετίζονται με το φύλο, την κληρονομικότητα, την ψυχική υγεία και τα χαρακτηριστικά της νεανικής ηλικίας, Ενώ οι κοινωνικοί με την κοινωνική θέση και τις σχέσεις της οικογένειας, την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, το περιβάλλον του παιδιού, τα πρότυπά του, τη διαφορετικότητα
Συγκεκριμένα παράγοντες που συντελούν στην εκδήλωση μορφών επιθετικότητας αποτελούν Σχολική αποτυχία Κατάθλιψη εφηβικής ηλικίας Αίσθηση ψυχικού κενού Καταπίεση Ανασφάλεια Ενώ οι οικογενειακοί παράγοντες που ενοχοποιούνται για το φαινόμενο αυτό είναι: Έλλειψη προσοχής και κατανόησης Κακή διαπαιδαγώγηση Κακομεταχείριση
Ακόμα εξωτερικοί παράγοντες που συντελούν στην εκδήλωση βίαιης και αντικοινωνικής συμπεριφοράς είναι Η συχνή έκθεση στην τηλεοπτική βία Η παιδική εργασία Αλλά και το ίδιο το σώμα των εφήβων αποτελεί πηγή διαχυτικών ερεθισμάτων που οδηγεί σε σεξουλικά παραβατικές πράξεις
Οι συνέπειες της εκδήλωσης τέτοιας συμπεριφοράς για το θύτη είναι πολύ σοβαρές Οι πράξεις του έχουν σοβαρό αντίκτυπο στο κοινωνικό του περιβάλλον Αποτελούν εμπόδιο στην κοινωνική του ενσωμάτωση Τα παιδιά αυτά παρουσιάζουν υψηλή αυτοεκτίμηση, αλλά είναι ανώριμα, συχνά παρουσιάζουν κατάθλιψη ενώ συνήθης είναι και η διακοπή της φοίτησής τους στο σχολείο. Συχνά εμφανίζουν νευρικότητα και ανησυχία, ενώ η πρόβλεψη για τη μελλοντική τους ζωή δεν είναι πολύ θετική, καθώς συχνά καταφεύγουν στη χρήση ναρκωτικών, ψυχοτρόπων ουσιών και αλκοόλ, ενώ κάποια κατατρύχονται και από αυτοκτονικό ιδεασμό.
Η ομάδα μας ασχολήθηκε με τα χαρακτηριστικά το προφίλ και την αντίδραση του θύματος και μελέτησε τις συνέπειες της θυματοποίησης
Σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα πιο συχνά θυματοποιούνται τα παιδιά που χαρακτηρίζονται από δ ιαφορετικότητα (ανεπτυγμένη μαθητική κουλτούρα, διαφορετική θρησκεία/εθνικότητα ή αναπηρία) Τα παιδιά αυτά ακόμα χαρακτηρίζονται από άγχος, ανασφάλεια Είναι Ευαίσθητα, εσωστρεφή, μοναχικά και χωρίς αυτοεκτίμηση Δεν μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και συνήθως υποχωρούν
Όσον αφορά την αντίδραση των θυμάτων: Σπάνια υπερασπίζονται τον εαυτό τους Συνήθως αντιδρούν με απόσυρση, απομόνωση ή θυμό Η στάση τους είναι παθητική Σπανιότερα επίσης παρουσιάζουν κατάθλιψη και τάσεις αυτοκτονίας
Τα παιδιά –θύματα εκφοβισμού τιγματίζονται, ταπεινώνονται, εξευτελίζονται Επηρεάζεται η προσωπικότητα ή η συμπεριφορά τους Νιώθουν έντονο άγχος και ανασφάλεια Παρουσιάζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση και έχουν αίσθημα κατωτερότητας Και τέλος κάνουν αυστηρή αυτοκριτική
Η ομάδα μας ερεύνησε τον τρίτο εμπλεκόμενο παράγοντα στο φαινόμενο της βίας, τους παρατηρητές, συγκεκριμένα τις αντιδράσεις τους, τα συναισθήματά τους και την συνήθη αντιμετώπιση των περιστατικών βίας.
Όσον αφορά την αντίδραση των παρατηρητών, παρατηρούνται τα εξής: Άλλα παιδιά υποστηρίζουν το θύτη με διάφορους τρόπους, όπως γέλια και χειροκροτήματα Άλλα απομακρύνονται υποκρινόμενα ότι δεν είδαν τίποτα, Άλλα τρομοκρατούνται, «παγώνουν», δεν παίρνουν θέση, Ενώ κάποια –τα λιγότερα δυστυχώς- προσπαθούν να βοηθήσουν το θύμα, αποδοκιμάζουν το θύτη και τρέχουν να φέρουν βοήθεια.
Όσον αφορά τα συναισθήματα των παρατηρητών κυρίαρχος είναι ο φόβος μήπως αποτελέσουν οι ίδιοι τον επόμενο στόχο Ακόμα αισθάνονται αποτροπιασμό για το θύτη και λύπη για τα θύματα.
Για την αντιμετώπιση των περιστατικών βίας είναι σημαντικό Το σχολείο να παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια στους μαθητές, καθώς και καλύτερη ποιότητα εκπαίδευσης Οι καθηγητές να διακρίνονται από μεγαλύτερη παρατηρητικότητα και να επιτηρούν πιο σωστά τους χώρους του σχολείου Οι μαθητές να μην αδιαφορούν αλλά να αντιδρούν στα περιστατικά βίας και να τα αναφέρουν σε ενήλικες, ενώ και οι γονείς από την πλευρά τους πρέπει να φροντίσουν να έχον καλύτερη επικοινωνία με το παιδί τους.
Οι σύγχρονες μελέτες για την αντιμετώπιση των περιστατικών βίας καταφεύγουν στην εκπαιδευτική ψυχολογία και συσχετίζουν τα περιστατικά με την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, ενώ σε χώρες με μεγάλα ποσοστά βίας, όπως η Αμερική, αλλά και στην Ευρώπη, μελετάται η χρήση συστημάτων παρακολούθησης για καλύτερη επόπτευση του σχολικού χώρου.
Το 54% των μαθητών που ερωτήθηκαν δήλωσαν ότι δεν υπήρξαν ποτέ θύματα σωματικής βίας. Το 26% ότι σπάνια πέφτει θύμα σωματικής βίας. Το 10% δήλωσε ότι βρίσκονται συχνά σε αυτή τη θέση και το 8% κάπου-κάπου. Ενώ το 2% δήλωσε ότι υφίσταται σωματική βία πολύ συχνά.
Το 38% των μαθητών του σχολείου μας που ερωτήθηκαν έχει δηλώσει ότι σπάνια πέφτουν θύματα λεκτικής βίας, το 21% κάπου-κάπου και το 18% ότι δεν υπήρξαν ποτέ. Επίσης το 12% δήλωσαν ότι υφίστανται λεκτική βία συχνά και ένα ποσοστό του 11% πολύ συχνά.
Το 74% των μαθητών δήλωσαν ότι δεν υπήρξαν ποτέ θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης. Το 14% δήλωσε ότι σπάνια έχει βρεθεί σε αυτή τη θέση, ενώ για τις κατηγορίες συχνά, κάπου-κάπου και πολύ συχνά το ποσοστό είναι 4%.
Το 66% των μαθητών έχει δηλώσει ότι δεν υπήρξαν ποτέ θύματα ψυχολογικής βίας ενώ το 18% δήλωσε σπάνια. Ακόμη το 7% δήλωσε συχνά, το 5% κάπου-κάπου και μόλις το 4% πολύ συχνά.
Στον ηλεκτρονικό εκφοβισμό το 75% δήλωσε ότι ποτέ δεν υπήρξαν θύματα. Παρόλα αυτά το 15% δήλωσε σπάνια και το 4% ότι βρίσκεται σε αυτή τη θέση συχνά και κάπου-κάπου. Επίσης το 2% δήλωσε ότι πέφτει θύμα ηλεκτρονικού εκφοβισμού πολύ συχνά
Ο θύτης με βάση τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου, νιώθει τύψεις, ενοχές, ενώ μεγάλο είναι και το ποσοστό των μαθητών που νιώθουν ικανοποίηση και ευχαρίστηση μετά από την άσκηση βίας
Από το διάγραμμα προκύπτει πως οι μαθητές του σχολείου μας που παραδέχτηκαν ότι ασκούν συχνά ή πολύ συχνά κάποια μορφή βίας, διατηρούν, σε αντίθεση με τα συνήθη αποτελέσματα των ερευνών, πολύ καλή σχέση με την οικογένειά τους. Νιώθουν σε μεγάλο βαθμό ότι οι γονείς τους καλύπτουν τόσο τις ψυχικές όσο και τις υλικές τους ανάγκες. Ακόμα, οι περισσότεροι από αυτούς είναι ικανοποιημένοι από τη βοήθεια που έχουν στα μαθήματα και από την ενθάρρυνση των γονέων τους , ενώ αισθάνονται ότι διατηρούν καλή επικοινωνία με τους γονείς τους.
Όσον αφορά τις σχέσεις των παιδιών αυτών με τον κοινωνικό τους περίγυρο, τα περισσότερα από αυτά θεωρούν ότι οι γονείς τους τους φέρονται πάντοτε ή συνήθως καλά, το μεγαλύτερο ποσοστό τους θεωρούν ότι συνήθως τους φέρονται καλά και οι συμμαθητές τους και οι άνθρωποι που έρχονται σε επαφή, ενώ δηλώνουν πως οι καθηγητές τους τους φέρονται καλά κάπου-κάπου ή συνήθως όχι.
Η αυτοαντίληψη του θύτη παρουσιάζεται θετική, καθώς οι περισσότεροι μαθητές (14 από τους 22) παρουσιάζονται ικανοποιημένοι από την εικόνα τους και την αποδοχή τους από τους συνομηλίκους (15 από τους 22). Αντίθετα, το 50% των μαθητών αυτών είναι μέτρια ή καθόλου ικανοποιημένο από την επίδοσή του στο σχολείο. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν και τα ερευνητικά δεδομένα που αναφέρουν τη θετική αυτοεικόνα των μαθητών-θυμάτων και τις χαμηλές σχετικά επιδόσεις τους στα μαθήματα.
Από τη μελέτη των αποτελεσμάτων της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στο 3ο ΓΕΛ προέκυψε πως τα συναισθήματα που κυριαρχούν στα θύματα μετά το περιστατικό βίας είναι η στενοχώρια και η απογοήτευση (14 απαντήσεις), όπως απάντησε το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών-θυμάτων. Στη συνέχεια οι απαντήσεις των μαθητών έδειξαν πως μεγάλο μέρος τους αισθάνεται επίσης απελπισία και απόγνωση. Ακόμη σε μικρότερο βαθμό τα θύματα νιώθουν φόβο και τρόμο. Λιγότερα παιδιά απομονώνονται, ενώ υπήρξαν κάποια (4 απαντήσεις) που ισχυρίστηκαν ότι παρουσίασαν συμπτώματα κατάθλιψης, ενώ 2 ανέφεραν τάσεις αυτοκτονίας.
Όσον αφορά την αυτοαντίληψη του θύματος τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα περισσότερα από τα παιδιά που έχουν την τάση να θυματοποιούνται είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένα από την εικόνα τους (36% πολύ, ενώ 27% πάρα πολύ), μεγάλο ποσοστό (32 %) δήλωσε ότι είναι μέτρια ικανοποιημένο, ενώ ένα μικρό ποσοστό μαθητών (5 %) δεν είναι καθόλου ευχαριστημένο με την εικόνα του.
Σχετικά με την αποδοχή από τους συνομηλίκους, το μεγαλύτερο ποσοστό απάντησε ότι οι συνομήλικοί τους τους αποδέχονται σε μεγάλο βαθμό (50 % πολύ και 18% πάρα πολύ), ενώ ελάχιστοι ήταν εκείνοι που είπαν ότι δεν γίνονται καθόλου αποδεκτοί από τα άλλα παιδιά.
Στο θέμα της επίδοσης στο σχολείο οι περισσότεροι δήλωσαν πως η επίδοση τους είναι μέτρια, πολλοί ήταν εκείνοι που απάντησαν πως είναι πάρα πολύ καλοί μαθητές, ενώ το τρίτο κατά σειρά ποσοστό δηλώνει πως δεν τα πηγαίνουν καθόλου καλά στο σχολείο.
Στην ερώτηση του ερωτηματολογίου αν οι μαθητές αναφέρουν σε κάποιον το γεγονός οι περισσότεροι μαθητές (20 από τους 22) είπαν πως δεν αναφέρουν τίποτα στο διευθυντή και δασκάλους, ενώ ελάχιστοι είναι οι μαθητές που απευθύνονται σε αυτούς. Επίσης τα μισά περίπου παιδιά αναφέρουν το περιστατικό στους γονείς τους, ενώ τα υπόλοιπα όχι. Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό επίσης δήλωσε πως θα ανέφερε το συμβάν της ενδοσχολικής βίας στην παρέα του, ενώ λίγοι ήταν αυτοί που είπαν πως δεν θα έλεγαν τίποτα στους φίλους τους.
Όπως φαίνεται στο διάγραμμα, από τους 84 μαθητές που απάντησαν στην ερώτηση, το 80% δήλωσε πως έχει βρεθεί μπροστά σε σκηνές βίας, ενώ το 20% δεν έχει αντικρίσει τέτοιο περιστατικό.
Στον γράφημα αυτό παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ερώτησης που αφορούσε την αντίδραση των παρατηρητών στα περιστατικά βίας. Το 55% των μαθητών δήλωσε πως προσπάθησε να βοηθήσει το θύμα. Το 20% δήλωσε ότι το ανέφερε σε κάποιον μεγαλύτερο, ενώ το 15% αδιαφόρησε. Εκτός από τους μαθητές που προσπάθησαν να βοηθήσουν το θύμα, υπήρχε και το 10% αυτών που θέλησαν να συμμετάσχουν στο περιστατικό παίρνοντας το μέρος του θύτη.
Από τα αποτελέσματα της έρευνας, προέκυψε πως το 50% των μαθητών νιώθει λύπη, το 13% δήλωσε ότι αισθάνεται αδιαφορία και αποτροπιασμό, ενώ το 12% ικανοποίηση, αλλά και φόβο.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών (36 απαντήσεις) δήλωσε πως οι καθηγητές επεμβαίνουν συχνά. Ένα λίγο μικρότερο ποσοστό (32 απαντήσεις) πιστεύει ότι παρεμβαίνουν κάπου-κάπου. Ένα αρκετά μικρότερο ποσοστό (13 απαντήσεις) θεωρεί πως επεμβαίνουν πολύ συχνά, ενώ το ίδιο ποσοστό συμπίπτει με την επιλογή πως οι καθηγητές δεν παρεμβαίνουν ποτέ.
Το μεγαλύτερο ποσοστό (43 απαντήσεις) πιστεύει ότι το σχολείο αντιμετωπίζει το φαινόμενο της βίας με αποβολή μαθητών. Ένα μικρότερο ποσοστό (29 απαντήσεις) δήλωσε πως ενεργεί με τιμωρία, ενώ ένα ακόμα μικρότερο ποσοστό (16 μαθητές) θεωρεί πως το σχολείο δρα με αναφορές στους γονείς και διάλογο με τους μαθητές. Το μεγαλύτερο ποσοστό (43 απαντήσεις) πιστεύει ότι το σχολείο αντιμετωπίζει το φαινόμενο της βίας με αποβολή μαθητών. Ένα μικρότερο ποσοστό (29 απαντήσεις) δήλωσε πως ενεργεί με τιμωρία, ενώ ένα ακόμα μικρότερο ποσοστό (16 μαθητές) θεωρεί πως το σχολείο δρα με αναφορές στους γονείς και διάλογο με τους μαθητές.
β) Σχετικά με το θύτη Ο θύτης τις περισσότερες φορές, με βάση τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου, νιώθει τύψεις, ενοχές, ενώ μεγάλο είναι και το ποσοστό των μαθητών που νιώθουν ικανοποίηση και ευχαρίστηση μετά από την άσκηση βίας. Επομένως, ο θύτης είτε νιώθει μεταμέλεια για τις πράξεις του είτε αίσθηση ανωτερότητας. Το προφίλ του θύτη, όπως διαμορφώθηκε από την έρευνά μας, είναι συνήθως αγόρι και χαρακτηρίζεται από θετική αυτοεικόνα, επιβλητικό παρουσιαστικό και χαμηλή επίδοση στο σχολείο. Τα αίτια που στην έρευνά μας συσχετίσαμε με τα περιστατικά βίας στο σχολείο αφορούν παράγοντες οικογενειακούς, όπως η σχέση των θυτών με τους γονείς τους, και παράγοντες που σχετίζονται με το σχολικό περιβάλλον, όπως η επίδοσή τους στο σχολείο.
γ) Σχετικά με το θύμα Σχετικά με την ερώτηση για τα συναισθήματα του θύματος, τα αποτελέσματα που προέκυψαν ήταν αρκετά αναμενόμενα, διότι τα επικρατέστερα συναισθήματα ήταν η στενοχώρια, η απογοήτευση, ο φόβος και ο τρόμος. Αυτό το υποστηρίζουμε, γιατί τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι τα παιδιά που θυματοποιούνται νιώθουν ιδιαίτερη ανησυχία, μήπως το γεγονός ξανασυμβεί. Επίσης αναμενόμενο ήταν και το γεγονός ότι πολύ μικρός αριθμός μαθητών ισχυρίστηκαν ότι παρουσίασαν συμπτώματα κατάθλιψης και είχαν τάσεις αυτοκτονίας, καθώς τέτοια φαινόμενα είναι ακραία και δεν συναντώνται συχνά. Στην ερώτηση για την αυτοαντίληψη του θύματος τα αποτελέσματα δεν ήταν αναμενόμενα, καθώς πολλοί ήταν οι μαθητές που απάντησαν πως είναι ευχαριστημένοι με την εικόνα τους, σε αντίθεση με το προφίλ του θύματος που παρουσιάζει ένα παιδί χωρίς ιδιαίτερη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση Σχετικά με την αποδοχή από τους συνομηλίκους του τα αποτελέσματα επίσης μας παραξένεψαν καθώς τα παιδιά-θύματα συνήθως δεν είναι ιδιαίτερα κοινωνικά. Εντούτοις, οι περισσότεροι μαθητές δήλωσαν πως είναι αποδεκτοί από τα συνομηλίκους τους. Σε σχέση με την αντίδραση των θυμάτων τα αποτελέσματα που προέκυψαν ήταν αρκετά προσδοκώμενα, αφού οι περισσότεροι μαθητές προτιμούν να αναφέρουν το περιστατικό στην παρέα τους παρά στους γονείς ή στους καθηγητές τους, γιατί με τους φίλους νιώθουν πιο οικεία ή ίσως φοβούνται την αντίδραση του εκφοβιστή.
δ) Σχετικά με τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους παράγοντες Το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας αποτελεί σοβαρό πρόβλημα που παρατηρείται παγκοσμίως και απασχολεί κυρίως το θύτη και το θύμα, αλλά έχει σοβαρό αντίκτυπο και στους μάρτυρες-παρατηρητές της σκηνής. Τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιήσαμε στο 3ο ΓΕΛ Λάρισας ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με τα αποτελέσματα ερευνών που γίνονται σε όλο τον κόσμο. Πιο συγκεκριμένα: Οι περισσότεροι μαθητές του σχολείου μας ( σε ποσοστό 80%) έχουν παραστεί σε σκηνικό βίας στο σχολικό τους περιβάλλον, πράγμα που σημαίνει ότι το πρόβλημα παρουσιάζει σημαντική διάδοση. Μία πηγή ελπίδας, δίνει το γεγονός ότι οι περισσότεροι μαθητές-παρατηρητές συμβάλλουν –ή έτσι τουλάχιστον ισχυρίζονται- στα περιστατικά βίας βοηθώντας το θύμα, γεγονός που αποδεικνύει την ανάγκη για μια ήρεμη σχολική ζωή. Τα συναισθήματα των παιδιών-παρατηρητών χαρακτηρίζονται από φόβο, λύπη και αποτροπιασμό. Υπάρχει όμως και ένα μέρος μαθητών που γίνονται συνεργοί στις προθέσεις των θυτών. Τα παιδιά αυτά νιώθουν ικανοποίηση. Τέλος κάποιοι άλλοι μαθητές αδιαφορούν για το γεγονός και μένουν απαθείς.
![Η μεθοδολογία μας ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]]()